Prezentację przygotowali:

Karina Chyslovska

Małgorzata Grostal

Jacek Martynek

Jakub Tuczyński

Michał Ziółkowski

1. Konstrukcja podatku i spotykane formy.

2. Funkcje danego podatku.

3. Efektywność/Skuteczność.

4. Czy jest sprawiedliwy społecznie ?

5. Jak jest wykorzystywany na świecie?

6. Dlaczego warto korzystać z takich podatków?



związany bezpośrednio z osiąganym przez
podmiot (osobę fizyczną lub instytucję)
dochodem lub majątkiem



stosowany jest podatek progresywny i
podatek liniowy



Cedularny (Anglia 1842, 5 ceduł:

własność, kapitał, wolna działalność
zarobkowa, pozostałe dochody z kapitału,
płace i pensje urzędnicze)



Globalny (Prusy 1891, cały dochód)



dochodowy:

- PIT (Personal Income Tax)
- CIT (Company Income Tax)



od nieruchomości



od spadków i darowizn



od czynności cywilnoprawnych



rolny



leśny



Fiskalna



Redystrybucyjna



Stymulacyjna



Stabilizująca



Informacyjna



Dostarczanie środków do budżetu państwa



Najstarsza funkcja podatków



Do połowy XX wieku uważana za jedyną
funkcję podatków



Niwelowanie różnic majątkowych



Głównym narzędziem jest system
podatków i wydatków publicznych



Progresywna forma podatku wpływa na
redystrybucyjny charakter



Niezbędny system świadczeń socjalnych



W przypadku idealnie równomiernego
rozłożenia dochodów 10% najuboższej
ludności dysponuje 10% całkowitego
dochodu.



W przypadku rozkładu dochodów po
redystrybucji 10% najuboższej ludności
dysponuje 8% całkowitego dochodu.



W przypadku rozkładu dochodów przed
opodatkowaniem 10% najuboższej ludności
dysponuje 5% całkowitego dochodu.



służy do liczbowego wyrażania
nierównomiernego rozkładu dóbr, w
szczególności nierównomiernego
rozkładu dochodu



wartość zerowa współczynnika wskazuje na
pełną równomierność rozkładu



wzrost wartości współczynnika oznacza
wzrost nierówności rozkładu

Źrodło: pl.wikipedia/wiki

Źródło: pl.wikipedia/wiki



System ulg i zwolnień podatkowych



Państwo wskazuje preferowane przez siebie
kierunki aktywności gospodarczej



Stabilizacja wahań cyklu koniunkturalnego



Podczas wzrostu gospodarczego progresja
podatkowa hamuje nadmierną aktywność
gospodarczą



Podczas spadku aktywności dochody obniżają
się do niższych progów opodatkowania,
zachęca to do inwestowania i tworzenia
nowych miejsc pracy



Dostarczanie informacji organom państwa o
przebiegu procesów gospodarczych

Efektywność

Według zasad opodatkowania J.E. Stiglitz

System podatkowy nie powinien wywoływać
zniekształceń; jeśli to możliwe, to powinien być
wykorzystany dla zwiększania efektywności
ekonomicznej.

Skuteczność podatków bezpośrednich

1.Behawioralne skutki podatków bezpośrednich

Opodatkowanie dochodów wpływa:
 na ilość czasu poświęconego na zdobycie

wykształcenia (poprzez oddziaływanie na stopę
zwrotu netto z inwestycji z edukacji);

 na wybór rodzaju pracy (gdyż w niektórych

zajęciach większy udział w dochodach mają
„korzyści” nie opodatkowane);

 na podjęcie decyzji o wejściu na rynek pracy

(czy ktoś wejdzie na rynek pracy, czy zostanie
w domu, aby opiekować się dziećmi);

 na liczbę godzin przepracowanych przez

podatnika (jeśli ma możliwości takiego
wyboru;

 na decyzję o podjęciu drugiej pracy;
 na zaangażowanie w pracy;
 na wielkość oszczędności oraz na formę tych

oszczędności (lokata bankowa czy gra na
giełdzie).

Skuteczność podatków bezpośrednich

2. Skutki finansowe:

Podatki bezpośrednie mają wpływ:
 na wysokość dodatków do płac

(ubezpieczenia zdrowotne, składki
emerytalne);

 na wybór struktury finansowej
przedsiębiorstwa (ponieważ dywidendy,
zyski kapitałowe -wzrost ceny aktywów- i
odsetki są traktowane odmiennie).

Skuteczność podatków bezpośrednich

3. Skutki organizacyjne:

Podatki bezpośrednie mają wpływ
 na decyzję o formie prawnej spółki;
 na system bankowy. (System podatkowy
może uprzywilejowywać lub dyskryminować
banki w stosunku do innych instytucji
finansowych. To z kolei może skłaniać firmy
do pozyskiwania relatywnie większtch lub
mniejszych funduszy z banków (zamiast np.
na rynku akcji lub obligacji.

Efektywne stawki podatku

Efektywna stawka opodatkowania - stosunek
kwoty ostatecznie należnego podatku do wartości
podstawy opodatkowania. Informuje o faktycznym
oprocentowaniu dochodu podatnika.


Przykładowo, jeżeli podstawa opodatkowania
wynosi 40 000 zł, natomiast wartość należnego
podatku to 10 000 zł, to efektywna stawka (stopa)
opodatkowania wynosi 10 000 / 40 000 = 25 %.

Różnice między nominalną a efektywną stopą

opodatkowania – określane przez uwzględnienie
takich elementów zobowiązania podatkowego,
jak: kwota wolna, ulgi podatkowe, zwolnienia
podatkowe. Ich występowanie daje podatnikom
możliwość zmniejszenia zobowiązania
podatkowego, ale jednocześnie powoduje
mniejszą przejrzystość przepisów podatkowych
oraz stwarza większą możliwość formułowania
strategii podatkowych w zakresie minimalizacji
zobowiązań. Wielkość różnicy między nominalnym,
a efektywnym opodatkowaniem wynika z poziomu
przywilejów podatkowych.

Stawka nominalna a efektywna

Źriódło: GAZETA PRAWNA.PL

Na tle krajów UE Polska ze stawką 16% nie wypada
najgorzej. Można wskazać kraje, w których średnio
zarabiający obywatel musi oddawać fiskusowi prawie
40% swoich zarobków (np. Belgia).

Źriódło: eGospodarka.pl
(podatek PIT w krajach UE dla średnich rocznych dochodów brutto)

Koszt poboru podatków

Źródło: Rzeczpospolita (15.09.09)

Ściągnięcie 100 euro podatków kosztuje w Polsce
2,45 euro. To znacznie więcej niż w Szwajcarii,
Irlandii, Czechach czy Wielkiej Brytanii. Oprócz
tego widoczna jest rosnąca tendencja, czyli na
tle innych państw, koszt poboru podatku
wzrósł o 7% w porównaniu do 2004 roku.

Ministerstwo Finansów szacuje, że w Polsce same
obciążenia administracji publicznej związane z
niefiskalnymi zadaniami administracji skarbowej
(np. wydawanie zaświadczeń) generują 15-20%
kosztów, głównie związanych z zaangażowaniem
czasu pracowników

Arystoteles wyróżniał dwa rodzaje
sprawiedliwości:



sprawiedliwość wyrównawcza (dobro za
dobro/ zło za zło)



sprawiedliwość rozdzielcza (równe
traktowanie)



Sprawiedliwość
poziomą

(Równe obciążenie
podatkiem równych
dochodów.)



Sprawiedliwość
pionową

(To co jest w sensie
podatkowym ,,nierówne''
musi być ,,nierówno''
opodatkowane ./ Podatki
muszą być równie
dolegliwe dla wszystkich.)

„Mimo niewątpliwej „niemierzalności”
sprawiedliwość funkcjonuje jako kryterium
oceny systemu podatkowego.”

„Niebezpiecznie jest uczyć lud, że prawa nie

są sprawiedliwe, ponieważ on respektuje je

tylko dlatego, że uważa je za sprawiedliwe''

(Pascal)

Ile procent uważa obowiązujący w Polsce

system podatkowy za sprawiedliwy?

20%

Źródło: Gazeta Prawna (dane z 2009r.)



Zasada ekwiwalencji

(benefit) – wysokość

podatku ukształtowana jest w zależności od
korzyści uzyskanych przez podatnika z
działalności państwa.



Zasada zdolności płatniczej

(ability-to-pay)

– im więcej zarabiasz tym większą cześć
dochodu powinieneś odprowadzić w ramach
podatku (progresja)



sprawiedliwość pozioma

jest naruszona (w

całym obszarze dochodów)



z punktu widzenia

sprawiedliwości pionowej

ulgi prowadzą do zmniejszenia obciążenia
przy bardzo wysokich oraz niskich dochodach



obniżają efektywność systemu podatkowego
(duże koszty poboru, komplikacja prawa)-

preferencje pośrednie i bezpośrednie

Umiejętność

znalezienia

kompromisu

między

efektywnością

, a

sprawiedliwością

systemu

podatkowego.



umotywowana malejącą krańcową użytecznością z

dochodu



„karanie” ludzi sukcesu



problem odpowiedniego wyważenia progresji

(efekt Laffera/paraliżujące efekty

opodatkowania)



stosowana w celu zapewnienia

sprawiedliwości

pionowej



negatywny wpływ na inwestycję (motyw zysku)



zakłóca funkcjonowanie sprawiedliwości
poziomej



jednak mimo to jest to korzystne
rozwiązanie dla podatników (np. bogaci
mogą przeznaczyć zaoszczędzone pieniądze
na inwestycje)



rozwiązanie rzadko stosowane na świecie



W Unii podatki bezpośrednie są w niewielkim stopniu
zharmonizowane. Ujednolicone zostało tylko pojęcie
dochodu przedsiębiorstw podlegającego opodatkowaniu.



UE ponadto nakazuje swoim członkom unikać regulacji,
które mogą w jakikolwiek sposób ograniczać swobodę
przepływu kapitałów pomiędzy państwami członkowskimi
Unii w szczególności dochodów (dywidend, opłat
licencyjnych



istotny stopień zróżnicowania stawek
podatkowych oddala znacznie perspektywę
ich ujednolicenia,



Skutkiem istnienia zróżnicowanego
systemu podatkowego dla osób fizycznych
może być mobilność czynnika pracy



w przypadku napięć na rynku pracy UE, co
wiąże się m.in. ze starzeniem się
społeczeństw, zróżnicowane stawki PIT
mogą zachęcać do konkurencji podatkowej



zróżnicowanie stawek podatkowych rodzi
potrzebę harmonizacji tego podatku
poprzez respektowanie zasady unikania
podwójnego opodatkowania,

Źródło: Taxation trends in the European Union. Main results, Office for Official
Publications of the European Communities, Luxembourg 2007.



Przeciętna nominalna stawka CIT
wyniosła w 2007 r. 25,18%.



Na dwóch skrajnych punktach osi
fiskalizmu – wobec przedsiębiorstw –
znajdują się Cypr i Irlandia – z
jednej strony, a Niemcy, Włochy,
Belgia i Francja – z drugiej strony.



Dla tego podatku charakterystyczne
jest jednak, że poszczególne
państwa systematycznie obniżały
stawki podatkowe, co świadczyć
może o istniejącej konkurencji
podatkowej, której celem jest
przyciągnięcie inwestorów
(przedsiębiorstw).

źródło: KPMG’s Corporate and Indirect Tax Rate Survey 2007, s. 5–8

.

Stawki podatku dochodowego od przedsiębiorstw (corporate income tax rate)



Z przedstawionych danych odnoszących się
do stawek CIT wynika, że niektóre kraje,
zwłaszcza część krajów, które przystąpiły do
UE w 2004 r., może być posądzona o
stosowanie dumpingu podatkowego i
konkurencji podatkowej, stąd determinacja
krajów o wyższych stawkach CIT do
ograniczenia tego – negatywnego ich
zdaniem – zjawiska.



Analizując dane dotyczące CIT, warto też
pamiętać, że kraje UE obniżając stawki CIT
jednocześnie wycofywały się z ulg, zwolnień
i innych preferencji podatkowych. Taka
strategia podatkowa wynika z podstawowej
wartości uznawanej przez Unię – zasady
wolnej, uczciwej konkurencji.



Podatek od deszczu - podatek pobierany od wód
opadowych kierowanych do kanalizacji z dachów budynków
i wynosi 6 groszy za każdy metr kwadratowy terenu, na
którym stoi budynek.



Podatek od psa - Co prawda oficjalnie opłata została
zniesiona w całej Polsce z początkiem 2008 roku, jednak
dalej funkcjonuje w niektórych miastach. Radni
zdecydowali, że od 1 stycznia 2013 roku posiadacze psów
znowu za nie zapłacą - 36 zł rocznie



Podatek od powietrza - Każdy wczasowicz odwiedzający
miejscowości wypoczynkowe musi płacić za każdy dzień
możliwości oddychania tamtejszym powietrzem.



Podatek od striptizu -Taki podatek wprowadził
mormoński stan Utah. Ustawa o nim przewiduje, że
jeśli w lokalu „jakiekolwiek usługi świadczone są
przez osoby nagie lub częściowo nagie",
właściciel musi płacić 10-procentowy podatek nie
tylko od owych usług, ale także od wartości
sprzedawanych napojów, potraw i innych towarów.



Podatek od wody sodowej - W stanie Illinois trzeba
zapłacić 9-procentowy podatek za wodę z saturatora i aż
23-procentowy za wodę z butelki.



Podatek od narkotyków – Taka opłata funkcjonuje w
prawie połowie stanów w USA. Podatek od nielegalnego
posiadania miękkich narkotyków nie jest karą wynikająca z
kodeksu karnego. Można go zapłacić dobrowolnie. Niestety
chętnych nie ma zbyt wielu.

PODSUMOWANIE

Podatek bezpośredni to taki, który
bezpośrednio obciąża podatnika.

Wady podatków bezpośrednich

 W skrajnych przypadkach podatki od osób fizycznych uważane są

przez podatników jako konfiskata dochodu. W związku z tym, przy
wysokich stawkach pojawia się pokusa oszustw.

 Niektórzy podatnicy są rygorystycznie opodatkowani- niemożność

ukrycia niektórych dochodów. Z kolei inni łatwo mogą ukryć lub
zaniżyć swoje dochody. Z tego powodu podatek dochodowy od osób
fizycznych nie zawsze jest uznawany za sprawiedliwy

 Podatki dochodowe stawiają stosunkowo wysokie wymagania pod

względem kwalifikacji pracownikom US i dlatego relatywne koszty
poboru tych podatków są wysokie. Mają złożoną konstrukcję.

 Co więcej, podatki dochodowe nie są łatwym i szybkim źródłem

środków publicznych – np. osoby fizyczne na rozliczenie roczne
mają 4 miesiące po upływie roku kalendarzowego.

 Zależność od koniunktury – zależą proporcjonalne do produktu

krajowego brutto w cenach bieżących.

Zalety podatków bezpośrednich

 Sprawiedliwość. Podatki dochodowe umożliwiają sięgnięcie wprost

do zdolności podatkowej i sprawiedliwe rozłożenie ciężaru. Aby
podatki dochodowe były naprawdę sprawiedliwe powinny dominować
postawy obywatelskie i sprawny aparat podatkowy.

 Podatki te sprzyjają poczuciu odpowiedzialności za państwo,

dochody i wydatki publiczne. Coraz częściej podatnicy domagają się
od władz, aby środki z tych podatków były wykorzystywane na dobre
cele.

 Podatki dochodowe charakteryzują się wysoką wydajnością.

Podatek dochodowy od osób fizycznych jest drugim pod względem
wydajności, podatek dochodowy od osób prawnych – czwartym.

 Podatki dochodowe pełnią funkcję automatycznych stabilizatorów.

Automatycznie ograniczają wahania cykliczne.