Podatki bezpośrednie.
Podatek - obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby ustalone przez organ pobierający. Współcześnie uznaje się, iż podatki są świadczeniami pieniężnymi, jednakże w historii znane są również podatki świadczone w innych niż pieniądz dobrach.
Podatki bezpośrednie - są to podatki nakładane na dochód i majątek; najbardziej oczywistym przykładem jest osobisty podatek dochodowy; te podatki nazywane są bezpośrednimi gdyż osoba odpowiedzialna za opłacenie podatku ponosi jego ciężar.
Opodatkowanie podatkiem dochodowym osób fizycznych regulują dwie ustawy: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) oraz ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.).
Podatek dochodowy jest podatkiem osobistym, co oznacza, że podatnikiem jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód. Zasada ta ma również zastosowanie do małżonków, chyba że wystąpią oni z wnioskiem o łączne opodatkowanie ich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 2 i 3 ustawy.
Na osobach fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ciąży tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy. Oznacza to, że osoby te płacą podatek dochodowy według zasad określonych w Polsce od całości osiąganych dochodów, bez względu na to, czy źródła przychodów położone są w kraju, czy też za granicą.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody.
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów (tzw. zasada kumulacji dochodów). Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
19% podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (wybór tego sposobu ustalania podatku następuje poprzez pisemne oświadczenie złożone przez podatnika; dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) - art. 30c ustawy,
ryczałty; przy czym należy zauważyć, iż dochodów (przychodów), od których zgodnie z przepisami art. 28, 29, 30 i 30a ustawy pobiera się podatek w formie ryczałtu nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł,
19% podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych, przykładowo z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych (dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) - art. 30b ustawy.
Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT - Corporate Income Tax - podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw)) - rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne. Po raz pierwszy w Polsce został on wprowadzony ustawą z dnia 31 stycznia 1989 r. Nowa ustawa dotycząca tego podatku została uchwalona 15 lutego 1992 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ), akt ten obowiązuje do dnia dzisiejszego. Oprócz tej ustawy istnieje jeszcze szereg rozporządzeń normujących tą kwestię wydanych przez Ministra Finansów.
Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób osobowość tę nabyły oraz spółki kapitałowe w organizacji. Podmiotami tego podatku mogą też być jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej (np. spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych).
Specjalną kategorią podatników tego podatku są tzw. podatkowe grupy kapitałowe - związki co najmniej 2 spółek prawa handlowego posiadających osobowość prawną, które są połączone ze sobą interesami kapitałowymi
Podatek od spadków i darowizn - jeden z podatków pobieranych obecnie w Polsce. Reguluje go ustawa z 28 lipca 1983 o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004, Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).
Podatek od spadków i darowizn jest podatkiem bezpośrednim, od przyrostu masy majątku, osobistym i samorządowym (gminnym).
Podatek leśny - jest to podatek bezpośredni zbliżony pod wieloma względami do podatku rolnego. Wprowadzony został ustawą z dnia 28 września 1991 roku o lasach i należy do grupy podatków majątkowych, o charakterze bezpośrednio zasilającym budżet gmin. Z punktu widzenia budżetów samorządowych podatek leśny jest komplementarny względem podatku rolnego (np. grunty leśne nie wchodzą w skład gospodarstwa rolnego itd.)
Podatek od nieruchomości - to rodzaj podatku lokalnego pobieranego przez samorząd gminny, w którym przedmiotem opodatkowania jest posiadanie nieruchomości.
Podatek od środków transportowych, których dopuszczalna masa całkowita (DMC) wynosi 3,5 t i powyżej. Choć od 2008 ma się to zmienić i podatek będzie pobierany od pojazdów mających powyżej 3,5t. Podatek płacą zarówno osoby fizyczne jak i prawne. Podatek jest płacony raz na rok w dwóch ratach.
Podatek od posiadania psa - podatek nałożony na posiadacza psa. Jest to podatek bezpośredni i kwotowy.
W Polsce wysokość podatku ustalana jest przez gminy, jednak ograniczona przez rozporządzenie ministerialne. W 2006 wynosi przeważnie 40 złotych. Całość podatku wpływa do budżetu gmin. Poza celem fiskalnym, podatek ma również na celu ograniczanie ilości zwierząt. Z podatku wyłączone są psy gospodarskie, jednak najwyżej dwa na jednej posesji.
Po raz pierwszy wprowadzono podatek od psów domowych w Królestwie Prus w 1810 jako jeden z tzw. podatków od luksusu. Prawodawcy wychodzili z założenia, że posiadacz nie będącego zwierzęciem użytkowym psa musi także posiadać duży zasób środków finansowych. Obecnie w Niemczech podatek ten jest podatkiem komunalnym, gminy mają prawo ustalać jego wysokość, a także różnicować w zależności od rasy psa. Nie pobiera się podatku od psów hodowanych w celach zarobkowych, natomiast psy użytkowe, przewodnicy niewidomych i psy w schroniskach dla zwierząt są w zależności od gminy zwolnione od podatku lub podlegają obniżonemu opodatkowaniu.
1