zegarmistrz 731[05] z1 04 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Halina Śledziona

Montowanie zegarów - budzików
731[05].Z1.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Inż. Ireneusz Kocoń
mgr inż. Leon Zujko

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Halina Śledziona

Konsultacja:
dr inż. Janusz Figurski
mgr inż. Andrzej Zych

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[05].Z1.04

„Montowanie zegara – budzika” zawartej w modułowym programie nauczania dla zawodu
zegarmistrz

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Działanie i montaż mechanizmu dźwiękowego

5.1. Ćwiczenia

5.2. Montaż i demontaż zegarów – budzików

5.2. Ćwiczenia

5.3. Narzędzia i przyrządy do montażu i sprawdzania zegarów – budzików

5.3. Ćwiczenia

5.4. Sprawdzanie poprawności montażu i regulacja zegarów – budzików

5.4. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Montowanie zegarów - budzików”,

który będzie pomocą w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
zegarmistrz 731[05].
W poradniku zamieszczono:
− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
− metody tekstu przewodniego,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań,
− propozycję norm wymagań,
− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych w module 731[05].Z1

731[ 05]. Z1

MONTAŻ ZEGARÓW I ZEGARKÓW

731[ 05]. Z1.01

Organizowanie stanowiska montażu mechanizmów

zegarowych

731[ 05]. Z1.02

Montowanie mechanizmu zegarowego

731[ 05]. Z1.03

Montowanie mechanizmu chodzika

731[ 05]. Z1.04

Montowanie zegarów - budzików

731[ 05]. Z1.05

Montowanie zegarów bijących

731[ 05]. Z1.06

Montowanie zegarów i zegarków mechanicznych

731[ 05]. Z1.07

Montowanie zegarów i zegarków elektrycznych i

elektronicznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− zinterpretować dokumentację techniczną,
− rozpoznać podstawowe rodzaje materiałów stosowanych w budowie zegarów,
− scharakteryzować właściwości materiałów stosowanych w budowie zegarów,
− wykonać pomiary warsztatowe,
− wykonać proste obliczenia części mechanizmów zegarowych,
− rozróżniać części i podzespoły mechanizmu zegarowego,
− rozróżniać części i podzespoły budzika,
− scharakteryzować działanie mechanizmu zegarowego,
− scharakteryzować działanie budzika,
− wykonać montaż mechanizmu zegarowego,
− wykonać montaż budzika,
− dokonać kontroli poprawności montażu mechanizmu zegarowego,
− dokonać kontroli poprawności montażu budzika,
− wykonać podstawową regulację budzika,
− stosować przepisy bhp i przeciwpożarowe podczas zajęć w pracowni,
− udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w wypadku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− zidentyfikować części i podzespoły budzika,
− scharakteryzować rozwiązania konstrukcyjne mechanizmu budzenia,
− rozróżnić odmiany konstrukcyjne budzików,
− określić zasadę działania budzika popularnego,
− określić zasadę działania budzika naręcznego,
− zaplanować wykonanie montażu budzika popularnego i naręcznego,
− zorganizować stanowisko montażu,
− wykonać montaż budzika popularnego,
− wykonać montaż budzika naręcznego,
− sprawdzić poprawność montażu budzika popularnego,
− sprawdzić poprawność montażu budzika naręcznego,
− dokonać podstawowej regulacji budzika popularnego,
− dokonać podstawowej regulacji budzika naręcznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………………..
Modułowy program nauczania: Zegarmistrz 731[05]
Moduł:

Montaż zegarów zegarków 731[05].Z1

Jednostka modułowa:

Montowanie

zegarów – budzików 731[05].Z1.04

Temat: Działanie i montaż mechanizmu dźwiękowego.

Cel ogólny : kształtowanie umiejętności identyfikowania części i ich funkcji w działaniu
mechanizmu dźwiękowego oraz umiejętności montażu tego mechanizmu.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− wymienić części mechanizmu dźwiękowego,
− określić funkcję każdej części mechanizmu dźwiękowego w jego działaniu,
− określić sposób przekazywania dźwięku,
− scharakteryzować sposób połączenia mechanizmu dźwiękowego z podstawowym

mechanizmem zegara – budzika,

− przedstawić strukturę działania mechanizmu dźwiękowego jako zbiór rzeczywistych

części,

− zaplanować montaż mechanizmu dźwiękowego,
− zorganizować stanowisko do montażu,
− dobrać rzeczywiste części do montażu mechanizmu dźwiękowego w zegarze – budziku,
− wykonać montaż mechanizmu dźwiękowego.

Metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca indywidualna lub w małych zespołach.

Środki dydaktyczne:

− części mechanizmu dźwiękowego,
− części i podzespoły zegara – budzika,
− plansza lub prezentacja komputerowa przedstawiająca budowę zegara – budzika,
− foliogramy lub film dydaktyczny przedstawiający różne rozwiązania konstrukcyjne

mechanizmu dźwiękowego,

− poradnik ucznia,
− katalogi części i podzespołów zegarów – budzików.

Czas: 180 min

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Uświadomienie uczniom celów zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Mini wykład na temat budowy i działania mechanizmu dźwiękowego w kontekście

budowy i działania zegara - budzika.

Należy wytłumaczyć uczniom w jaki sposób powstaje dźwięk w zegarze- budziku oraz jak

połączony jest mechanizm dźwiękowy z podstawowym mechanizmem zegara.

Wskazane jest przedstawienie uczniom różnych rozwiązań konstrukcyjnych mechanizmu

dźwiękowego.

4. Praca uczniów z poradnikiem.
Należy podzielić uczniów na 2-3 osobowe zespoły i polecić staranne przeczytanie działu:

Działanie i montaż mechanizmu dźwiękowego.

Następnie należy przeprowadzić pogawędkę na temat działania mechanizmu dźwiękowego.

Można wykorzystać pytania sprawdzające.

5. Polecenie wykonania ćwiczenia 1 z punktu 4.1.1. poradnika.
Nauczyciel sprawdza pracę poszczególnych zespołów. Udziela wyjaśnień.
6. Polecenie wykonania ćwiczenia 2 z punktu 4.1.1. poradnika.
Nauczyciel sprawdza pracę poszczególnych zespołów. Udziela wyjaśnień.
7. Zaprezentowanie wykonanych ćwiczeń przez wybraną grupę. Dyskusja po prezentacji.
8. Podsumowanie zajęć.
Podsumowanie zajęć. Sprawdzenie osiągnięcia celów zajęć poprzez losowe sprawdzenie
poszczególnych ćwiczeń.
9. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca………………………………………………….
Modułowy program nauczania: Zegarmistrz 731[05]
Moduł:
Jednostka modułowa: Montowanie zegarów – budzików 731[05].Z1.04
Temat : Montaż zegara – budzika.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności montowania zegarów – budzików popularnych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

- wymienić podzespoły zegara – budzika,
- określić funkcje każdego podzespołu w zegarze- budziku oraz ich wzajemną
współpracę,
- zidentyfikować części każdego podzespołu i określić rodzaje ich połączeń,
- zapisać plan montażu zegarka – budzika, potrzebne przyrządy i narzędzia,
- zorganizować stanowisko do wykonania montażu zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,
- dobrać narzędzia do montażu: robocze, kontrolne i pomocnicze,
- wykonać części przygotowawcze do montażu,
- wykonać montaż zegara – budzika,
- dokonać kontroli poprawności wykonanego montażu.

Metody nauczania – uczenia się:

- pogadanka,
- metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

- indywidualna,
- grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Środki dydaktyczne:

- rysunek złożeniowy zegara – budzika,
- karta instrukcyjna montażu,
- poradnik ucznia,
- komplet części składowych zegara – budzika,
- narzędzia robocze, kontrolne i pomocnicze do montażu,
- czyszczarka do części zegarowych,

- komplet olejów do smarowania części.
Czas: 225 min
Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Tematem zadania jest wykonanie montażu zegara - budzika przedstawionego na rysunku
złożeniowym.
FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno – porządkowe, podanie tematu zajęć, przedstawienie uczniom zasad
pracy metodą tekstu przewodniego.
FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Wymień główne podzespoły zegara - budzika.
2. Jakie funkcje pełnią wymienione podzespoły?
3. Wymień części podzespołu przedstawionego na rysunku złożeniowym załączonym do

zadania.

4. Podaj sposób połączenia części podzespołu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Czy potrafisz dobrać potrzebne przyrządy, narzędzia i zaplanować technologię montażu

zegara - budzika?

PLANOWANIE
1. Ustal zestaw przyrządów i narzędzi roboczych, kontrolnych oraz pomocniczych do

montażu zegara - budzika.

2. Zastanów się, jakie czynności przygotowawcze należy wykonać przed rozpoczęciem

łączenia części w podzespół?

3. Zaplanuj kolejność zabiegów montażowych.
4. Zapisz podjęte ustalenia.

UZGODNIENIA
1. Przedstaw swoje ustalenia montażu nauczycielowi.
2. Dostosuj swój plan do uwag nauczyciela.

WYKONANIE
1. Zorganizuj stanowisko pracy do montażu zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny
pracy.
2. Skompletuj potrzebne narzędzia i przyrządy na stanowisku montażu.
3. Wykonaj czynności przygotowawcze przed montażem.
4. Wykonaj montaż zgodnie z zatwierdzonym przez nauczyciela planem.
5. Zwróć uwagę na estetykę i dokładność wykonywanej pracy.
6. Przygotuj

się do zaprezentowania wykonanej pracy (w przypadku pracy zespołu zespół

powinien wyznaczyć lidera do prezentowania zadania).

SPRAWDZANIE
1. Czy w zmontowanym budziku poprawnie wykonane są wszystkie połączenia?
2. Czy podczas montażu zachowane zostały wszystkie warunki podane na rysunku

złożeniowym?

3. Czy zachowana została estetyka i precyzja wykonanego montażu?
4. Czy jakość montażu budzika zapewnia spełnianie jego funkcji w mechanizmie

zegarowym?

ANALIZA

Uczniowie wskazują etapy ćwiczenia, które sprawiły im najwięcej trudności i wraz

z nauczycielem wnioskują jakie rozwiązanie byłoby doskonalsze.
Nauczyciel podsumowując ćwiczenie wskazuje jakie nowe umiejętności ukształtowali
uczniowie, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

– anonimowe ankiety ewaluacyjne umożliwiające określenie stopnia zadowolenia ze

sposobu prowadzenia zajęć, wyłonienie jakie trudności mieli uczniowie oraz w jakim
stopniu zostały ukształtowane umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Działanie i montaż mechanizmu dźwiękowego

Ćwiczenie 1

Z otrzymanego od nauczyciela kompletu części zegara - budzika należy wybrać te części,

z których zbudowany jest mechanizm budzenia. Wybrane części należy prawidłowo nazwać
oraz wpisać do tabeli.

Nazwa mechanizmu:

Nr
części

Nazwa części:

Ilość sztuk

Uwagi

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć uczniom zasady bezpiecznej pracy przy
montażu.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać instruktażu nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania - punkt 4.1.1 z poradnika dla ucznia.
3) wybrać części składowe mechanizmu budzenia.
4) określić nazwę części, oraz ich ilość w mechanizmie budzenia.
5) wypełnić poprawnie tabelę.
6) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia w oparciu zaprezentowane

poprawnie wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

tablice poglądowe lub prezentacja komputerowa dotycząca budowy zegara – budzika,

–

foliogramy dotyczące mechanizmu budzenia,

–

komplet części składowych budzika,

–

katalogi części i podzespołów zegarów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Na podstawie wypełnionej tabeli w ćwiczeniu nr 1 wykonaj montaż mechanizmu

budzenia. Do montażu mechanizmu budzenia należy dobrać te części z otrzymanego od
nauczyciela kompletu części budzika, które współpracują z mechanizmem budzenia.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć uczniom zasady bezpiecznej pracy przy
montażu.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać instruktażu nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania - punkt 4.1.1 z poradnika dla ucznia.
3) zorganizować stanowisko pracy do montażu.
4) wybrać części składowe mechanizmu budzenia zgodnie z wypełnioną tabelką

w ćwiczeniu nr 1.

5) dobrać dodatkowe części współpracujące, pozwalające na dokonanie montażu

mechanizmu budzenia.

6) wykonać montaż mechanizmu budzenia.
7) dokonać samooceny poprawności dokonanego montażu.
8) zaprezentować wykonane zadanie.
9) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia w oparciu o zaprezentowane

poprawnie wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

katalog części i podzespołów zegarów,

–

tabele poglądowe dotyczące budowy i działania zegara - budzika oraz schemat
mechanizmu budzenia,

–

komplet rzeczywistych części składowych budzika,

–

narzędzia i przyrządy konieczne do montażu i demontażu mechanizmów budzika,

–

narzędzia i przyrządy pomiarowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Montaż i demontaż budzików

Ćwiczenie 1

Wykonać demontaż zegara - budzika popularnego. Przy demontażu należy zachować

staranność wykonania wszystkich czynności, aby uniknąć uszkodzenia części. Kolejno
wykonywane czynności demontażu należy zapisać w tabeli.

Zapis czynności demontażu mechanizmu zegarowego budzika.
Nr
czynności

Opis czynności Ilość

sztuk

Stosowane
narzędzia

Stosowane
przyrządy

Uwagi:

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć uczniom zasady bezpiecznej pracy przy
montażu.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania punkt 4.2.1 z poradnika dla ucznia.
3) zorganizować stanowisko pracy do demontażu.
4) dokonać analizy rysunku złożeniowego zegara – budzika popularnego.
5) zaplanować demontaż zegara – budzika popularnego.
6) zidentyfikować części i podzespoły oraz ich funkcje w budziku.
7) wykonać demontaż zegara – budzika popularnego.
8) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia.
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

katalog części i podzespołów zegarów,

–

tabele poglądowe dotyczące budowy i zasady działania budzika popularnego,

–

schemat budowy mechanizmu budzenia,

–

kompletny budzik popularny,

–

narzędzia i przyrządy konieczne do montażu i demontażu mechanizmów budzika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj montaż zegara – budzika popularnego korzystając z rysunku złożeniowego i

karty instrukcyjnej montażu.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć zasady przygotowania części do montażu oraz
zasady bezpiecznej pracy. Zapoznać uczniów z obsługą czyszczarki części zegarowych.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.2.1. z poradnika dla ucznia do

jednostki modułowej 731[05]Z1.04 oraz materiał nauczania – punkt 4.5.1. z poradnika
dla ucznia do jednostki modułowej 731[05]Z1.02.

3) zorganizować stanowisko pracy do montażu.
4) zidentyfikować części i podzespoły i ich funkcje w zegarze – budziku popularnym.
5) dokonać analizy rysunku złożeniowego i karty instrukcyjnej demontażu.
6) wykonać czynności przygotowawcze do montażu.
7) wykonać montaż zegara – budzika popularnego.
8) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia.
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

rysunek złożeniowy zegara – budzika popularnego,

–

karta instrukcyjna montażu,

–

poradniki dla ucznia do jednostek modułowych 731[05]Z1.02 i 731[05]Z1.04,

–

tabele poglądowe dotyczące budowy i działania budzika naręcznego oraz schemat
budowy mechanizmu budzenia,

–

części składowe mechanizmu zegarowego budzika popularnego,

–

komplet olejów do smarowania części,

–

narzędzia i przyrządy konieczne do montażu i demontażu mechanizmów budzika,

–

narzędzia i przyrządy kontrolne,

–

czyszczarka do części zegarowych.

Ćwiczenie 3

Wykonać demontaż zegara - budzika naręcznego. Wykonując kolejne operacje

demontażu należy zachować staranność wykonania wszystkich czynności, aby uniknąć
uszkodzenia części. Kolejno wykonywane czynności demontażu należy zapisać w tabeli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zapis czynności demontażu mechanizmu zegarowego budzika naręcznego.
Nr
czynności

Opis czynności Ilość

sztuk:

Stosowane
narzędzia

Stosowane
przyrządy

Uwagi

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć uczniom zasady bezpiecznej pracy przy
montażu.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania punkt 4.2.1. z poradnika dla ucznia.
3) zorganizować stanowisko pracy do demontażu.
4) dokonać analizy rysunku złożeniowego zegara – budzika naręcznego.
5) zaplanować demontaż.
6) zidentyfikować części i podzespoły oraz ich funkcje w zegarze – budziku.
7) wykonać demontaż zegara - budzika naręcznego.
8) zapisać w tabeli kolejno wykonane czynności, używane narzędzia oraz przyrządy.
9) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia.
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

rysunek złożeniowy zegara – budzika naręcznego,

–

katalog części i podzespołów zegarów,

–

tabele poglądowe dotyczące budowy i działania budzika naręcznego,

–

kompletny zegar – budzik naręczny,

–

narzędzia i przyrządy konieczne do montażu i demontażu mechanizmów budzika.

Ćwiczenie 4

Wykonaj montaż zegara – budzika popularnego korzystając z rysunku złożeniowego

i karty instrukcyjnej montażu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć zasady przygotowania części do montażu oraz
zasady bezpiecznej pracy. Zapoznać uczniów z obsługą czyszczarki części zegarowych.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela.
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.2.1. z poradnika dla ucznia do

jednostki modułowej 731[05]Z1.04 oraz materiał nauczania – punkt 4.5.1. z poradnika
dla ucznia do jednostki modułowej 731[05]Z1.02.

3) zorganizować stanowisko pracy do montażu.
4) zidentyfikować części i podzespoły i ich funkcje w budziku.
5) dokonać analizy rysunku złożeniowego i karty instrukcyjnej montażu.
6) wykonać czynności przygotowawcze do montażu.
7) wykonać montaż zegara - budzika naręcznego.
8) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia.
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

rysunek złożeniowy zegara – budzika popularnego

–

karta instrukcyjna montażu,

–

poradniki dla ucznia do jednostek modułowych: 731[05]Z1.02 i 731[05]Z1.04,

–

tabele poglądowe dotyczące budowy i działania budzika naręcznego oraz schemat
budowy mechanizmu budzenia,

–

części składowe mechanizmu zegarowego budzika naręcznego,

–

komplet olejów do smarowania części,

–

narzędzia i przyrządy konieczne do montażu i demontażu mechanizmów budzika,

–

narzędzia i przyrządy kontrolne,

–

czyszczarka do części zegarowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Narzędzia i przyrządy do montażu i sprawdzania zegarów –

budzików

Ćwiczenie 1

Mając wykaz narzędzi i urządzeń należących do wyposażenia stanowiska zegarmistrza,

wykonaj polecenia:
1. zakwalifikuj każdy ze wskazanych w ćwiczeniu elementów wyposażenia stanowiska do

właściwej grupy wyposażenia, spośród niżej wymienionych:

–

podstawowe narzędzia do montażu i demontażu zegarów,

–

wyposażenie pomocnicze do montażu i demontażu,

–

podstawowe urządzenia i narzędzia do sprawdzania i ustawiania zegarów,

–

narzędzia i urządzenia pomiarowe i diagnostyczne,

–

pomoce do konserwacji mechanizmów,

–

środki oraz sprzęt do utrzymania czystości na stanowisku.

2. sprawdź, które z wymienionych elementów wyposażenia posiadasz na stanowisku pracy,

wybierz je i określ cel ich przeznaczenia.

Elementy wyposażenia;

1. suwmiarka,
2. otwierak uniwersalny,
3. lupy powiększające: 3 – krotnie i 12 – krotnie,
4. sprawdzarka chodu,
5. nabijarka,
6. macki dziesiętne,
7. wyważarka,
8. szczypce płaskie,
9. wciskarka do szkieł,
10. szczypce płaskie,
11. mikrometr zegarmistrzowski,
12. nóż do czyszczaków,
13. dmuchawka,
14. kleszcze do wskazówek,
15. benzyniarka,
16. przyrząd do wkładania szkieł.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć zasady bezpiecznej pracy.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela,
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.3.1. z poradnika dla ucznia,
3) wykonać polecenia podane w ćwiczeniu,
4) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

foldery i katalogi wyposażenia stanowiska zegarmistrza,

–

kompletne wyposażenie stanowiska zegarmistrza,

–

tablice podzespołów i części zegara - budzika, przekroje, modele.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź kontrolę prawidłowej pracy i sprawdź dokładność wskazań czasu

otrzymanego od nauczyciela zegarka – budzika. Wyniki kontroli zapisz w arkuszu pomiarów.
Czynności kontrolne powinny zawierać:
1. wstępne osłuchanie pracującego mechanizmu, oraz sprawdzenie dobowej poprawki na

podstawie sygnału radiowego lub zegarka wzorcowego, Wyniki zapisz w kolumnie:
„Badanie A”.

2. wykonanie czynności sprawdzających w przyrządach:

–

chronografie – ustal poprawkę wskazań badanego budzika,

–

sprawdzarce chodu (chronokomparatorze),

Wyniki pomiarów zapisz w kolumnie: „Badanie B”,

3. opracowanie i zapisanie w tabeli wniosków z wykonanych czynności kontrolnych.

Arkusz pomiarów

L.p.

Nazwa pomiaru

Badanie A

Badanie
B

Wnioski

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Przypomnieć sposób sprawdzania zegarów z wykorzystaniem
chronografu i chronokomparatora, a także zasady bezpiecznej pracy.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela.
1) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.2.1. poradnika dla ucznia do

jednostki modułowej 731[05] Z1.04. oraz materiał nauczania – punkt 4.5.1. poradnika
dla ucznia do jednostki modułowa 731[05] Z1.03,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) zapoznać się z instrukcjami obsługi chronografu i chronokomparatora,
3) zapisać w tabeli wyniki pomiarów kontrolnych,
4) sporządzić i zapisać wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia,
5) dokonaj analizy poprawności wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradniki dla ucznia,

–

instrukcje obsługi i katalogi przyrządów pomiarowych,

–

narzędzia i przyrządy pomiarowe,

–

kompletny zegarek – budzik,

–

chronograf,

–

chronokomparator.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Sprawdzenie poprawności montażu i regulacja zegarów –

budzików

Ćwiczenie 1

Określ jakie mogą wystąpić usterki podczas montażu otrzymanych od nauczyciela

podzespołów zegara – budzika.

Wyjaśnij również:

1. w jaki sposób przeprowadza się diagnozę usterek,
2. sposób usunięcia usterek.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela,
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.4.1. z poradnika dla ucznia,
3) wykonać ćwiczenie zgodnie z poleceniami,
4) dokonać analizy poprawności wykonanego ćwiczenia,
5) zaprezentować rozwiązanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

instrukcje i katalogi przyrządów do sprawdzania,

–

kompletne wyposażenie stanowiska zegarmistrza,

–

komplet części składowych zegara - budzika,

–

tablice podzespołów i części zegara - budzika, przekroje, modele.

Ćwiczenie 2

Wykonaj sprawdzenie poprawności działania i jakości montażu mechanizmu zegarowego

otrzymanego od nauczyciela zegara – budzika popularnego. W przypadku nie stwierdzenia
usterek wykonaj czynności regulacyjne.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Należy również przypomnieć zasady bezpiecznej pracy.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) dokładnie przeczytać materiał nauczania - punkt 4.4.1. z poradnika dla ucznia do

jednostki modułowej 731[05].Z1.04 oraz materiał nauczania – punkt 4.5.1. z poradnika
dla ucznia do jednostki modułowej – 731 [ 05 ] Z1.02,

3) wykonać ćwiczenie zgodnie z poleceniami,
4) sporządzić wnioski z wykonanego ćwiczenia,
5) dokonaj analizy poprawności wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradniki dla ucznia do jednostek: 731[05].Z1.02 i 731[05].Z1.04,

–

kompletne wyposażenie stanowiska zegarmistrza,

–

kompletny zegar – budzik popularny,

–

przyrządy i narzędzia pomiarowe,

–

instrukcje i katalogi przyrządów do sprawdzania,

–

tablice podzespołów i części zegara – budzika popularnego.

Ćwiczenie 3

Wykonaj sprawdzenie poprawności działania i jakości montażu otrzymanego od

nauczyciela zegara – budzika naręcznego. W przypadku nie stwierdzenia usterek wykonaj
czynności regulacyjne.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Należy również przypomnieć zasady bezpiecznej pracy.

Sposób realizacji ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie wysłuchać wskazówek nauczyciela,
2) dokładnie przeczytać materiał nauczania – punkt 4.4.1. z poradnika dla ucznia do

jednostki modułowej 731[05].Z1.04 oraz materiał nauczania – punkt 4.5.1. z poradnika
dla ucznia do jednostki modułowej – 731 [ 05 ] Z1.02,

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

ćwiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

poradniki dla ucznia : do jednostki 731[05].Z1.02 i 731[05].Z1.04,

–

tablice podzespołów i części zegara- budzika naręcznego,

–

kompletne wyposażenie stanowiska zegarmistrza,

–

kompletny zegar - budzik naręczny,

–

przyrządy i narzędzia pomiarowe,

–

instrukcje i katalogi przyrządów do sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montowanie
zegarów – budzików”

Test składa się z 22 zadań, z których:

1 – 14 są z poziomu podstawowego,

15 – 22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową odpowiedź

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 4 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 16 zadań , w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Plan testu Klucz odpowiedzi

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

1. Określić przeznaczenie rezonatora.

2. Określić przeznaczenie zestawu nastawczo-

wyłączającego w zegarze – budziku.

3. Określić przeznaczenie zastawki sygnału. B

4. Nazwać budziki powtarzające sygnał. A

P d

5. Ustalić kolejność montażu zegara – budzika.

6. Określić cel smarowania podczas montażu. B

7. Rozróżnić przeznaczenie narzędzi kontrolnych.

8. Ustalić kolejność demontażu zegara – budzika.

9. Zidentyfikować narzędzia pomiarowe.

10. Określić zasady demontażu zegarów –

budzików

B P

11. Określić przeznaczenie urządzenia naciągowego. B P

12. Scharakteryzować działanie balansu.

13. Scharakteryzować zasady smarowania łożysk. C P Ilość smaru dla

każdego łożyska

powinna być

starannie dozowana,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

gdyż za duża ilość

smaru jest szkodliwa i

może spowodować

zatrzymanie się

budzika.

14. Określić przeznaczenie przekładni wskazań. B

Przekładnia wskazań

to dwustopniowa

przekładnia

zwalniająca, która

służy do napędzania

wskazówki

godzinowej.

15. Określić przeznaczenie urządzenia

zapadkowego.

C PP

16. Wyjaśnić rozwiązanie konstrukcyjne wychwytu

hakowego.

B PP

17. Scharakteryzować zasady montażu zegara-

budzika.

D PP

18. Scharakteryzować montaż wychwytu hakowego.

19. Scharakteryzować działanie wychwytu

hakowego.

W pierwszej fazie

położenia palety i

wychwytu hakowego

paleta zatrzymuje

ruch przekładni;

następuje spoczynek.

20. Określić charakterystyczne cechy wychwytu

szwajcarskiego.

B PP

21. Ustalić kolejność operacji montażowych zegara-

budzika.

C PP

22. Opisać zasadę działania zastawki napędu

stosowanej w mechanizmach budzenia zegarów
– budzików.

C PP Na

wałku sprężyny

osadzony jest zębnik

(2), który podczas

sygnału obraca

koło(1) w kierunku

oznaczonym strzałką.

Gdy bezzębna część

koła(1) oprze się

o zęby zębnika,

sygnał ustaje. Podczas

nakręcania zegara

koło (1) obraca się w

kierunku odwrotnym,
aż do chwili, w której

na kole (1) nie ma

zębów. Sprężyna (3)

zapobiega

całkowitemu

wyzębieniu się koła

(1) z zębnika (2).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj

uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj

się z zestawem zadań.

4. Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania otwarte, z luką

i wielokrotnego wyboru.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom

podstawowy, II część - poziom ponad podstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9. Na

rozwiązanie testu masz 90 min.

Materiały dla ucznia
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W celu zapewnienia przyjemnego i dostatecznie głośnego brzmienia gongi wyposaża się
dodatkowo w:
a) rezonator,
b) rezystor,
c) dzwonek,
d) głośnik.

2. Zestaw nastawczo – właczający budzika stanowi połączenie mechanizmu budzenia z:
a) przekładnią wskazań,
b) mechanizmem chodu,
c) zespołem regulatora,
d) wychwytem.

3. Do przerywania sygnału budzenia w budzikach stosuje się część zwaną:
a) dźwignią wyłączającą,
b) zastawką sygnału,
c) wyłącznikiem sygnału,
d) przyciskiem wyłączającym sygnał.

4. Budziki, które powtarzają sygnał budzenia to:
a) budziki specjalne,
b) budziki powtarzające,
c) budziki repetiery,
b) budziki wielokrotnego sygnału.

5. Montaż zegara - budzika rozpoczyna się od:
a) płyty tylnej,
b) płyty środkowej,
c) płyty przedniej,
d) mostka balansu.

6. Brak czynności smarowania podczas montażu zegara – budzika spowoduje:
a) wypadnięcie osi koła zębatego z łożyska,
b) zatarcie współpracującego mechanizmu,
c) osadzenie palety na zębie koła wychwytowego,
d) pęknięcie sprężyny napędowej.

7. Którym narzędziem kontrolnym można sprawdzić średnicę wałka:
a) suwmiarką,
b) kątomierzem,
c) czujnikem,
d) wyrównoważarką.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Pierwszą czynnością podczas demontażu zegara - budzika jest:
a) wyłączenie sygnału budzenia,
b) zwolnienie sprężyny napędowej,
c) wyjęcie półmostaka z regulatorem balansowym,
d) wyjęcie zespółu naciągowo-nastawczego.

9. Który z wymienionych elementów wyposażenia stanowiska zegarmistrza jest
narzędziem pomiarowym:
a) chwytak,
b) szczypce,
c) mikrometr,
d) wkrętak.

10. Nie wolno rozpoczynać demontażu zegarka – budzika, gdy jego sprężyna napędowa jest

napięta.

a) tak,
b) nie.

11. Urządzeniem naciągowym nazywa się zespół części mechanizmu zegarowego służącego

do nastawiania wskazówek.

a) tak,
b) nie.

12. Balans jest elementem regulatora obracającym się wokół osi przechodzącej przez jego
środek ciężkości wykonujący ruch obrotowy wokół tej osi pod działaniem momentu
sprężyny.
a) tak,
b) nie.

13. Uzupełnij:
Ilość smaru do każdego łożyska powinna być starannie dozowana, gdyż za duża ilość
smaru jest szkodliwa i może spowodować ................. .

14. Uzupełnij:
Przekładnia wskazań to dwustopniowa przekładnia zwalniająca, która służy do
napędzania wskazówki .............

15. Urządzenie zapadkowe cofające ma na celu zlikwidowanie zbyt silnego momentu

napędowego.

a) tak,
b) nie.

16. Odpadem w wychwycie hakowym nazywamy odległość między paletą a:
a) zębem koła wychwytowego,
b) zębem koła napędowego,
c) zębnikiem minutowym,
d) zębem koła zapadkowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Symetryczny ruch chodu zegara - budzika uzyskuje się poprzez:
a) oś drążka widełek, oś balansu oraz oś palca przerzutowego powinna znajdować się
w jednej linii,
b) oś drążka widełek i oś balansu powinna być w jednej linii,
c) oś balansu i oś palca przerzutowego powinna znajdować się w jednej linii,
d) oś drążka widełek i oś palca przerzutowego powinna znajdować się w jednej linii.

18. Wychwyt hakowy jest dobrze ustawiony, gdy odpady są jednakowe na obu paletach.
a) tak,
b) nie.

19. Uzupełnij:
W I fazie położenia palety wychwytu hakowego, paleta zatrzymuje ruch przekładni,
następuje .....................

20. Wychwyt szwajcarski stosowany w budzikach , wyróżnia się spośród innych wychwytów
zaletą:
a) wymaga precyzyjnego ustawienia palet,
b) impuls udzielany regulatorowi nie jest symetryczny,
c) działa prawidłowo we wszystkich pozycjach i mało reaguje na wstrząsy,
d) wykonanie wychwytu jest droższe.

21. Jaka jest kolejność montażu budzika:

1. regulacja mechanizmu,
2. mycie części,
3. montaż mechanizmu regulatora,
4. montaż mechanizmu chodu,
5. montaż mechanizmu budzeni,
6. montaż mechanizmu naciągowo-nastawczych.

a) 1, 3, 4, 2, 5, 6,
b) 2, 4, 5, 3, 6, 1,
c) 1, 2, 5, 6, 3, 4,
d) 2, 3, 4, 5, 6, 1.

22. W mechanizmach budzenia w budzikach stosuje się zastawkę napędu. Opisz zasadę
działania mechanizmu posługując się numeracją części podanymi na rysunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………...........................................

Montowanie zegarków – budzików 731[05]Z1.04

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące wyrazy lub udziel odpowiedzi opisowej

zadania

Odpowiedź

Punkty

1. a

2. a

3. a

4. a

5. a

6. a

7. a

8. a

9. a

10. a

11. a

12.

13.

14.

15. a

16. a

17. a

18. a

19.

20.

21. a

22.

...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montowanie zegarów
budzików”

Test składa się z 24 zadań, z których:

–

zadania 1 – 15 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 16 – 24 są z poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową

odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 4 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 18 zadań , w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 21 zadań w tym co najmniej 6 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu Klucz odpowiedzi

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

1. Określić przeznaczenie zespołu nastawczo –

wyłączającego w zegarze budziku.

B P

2. Określić przeznaczenie budzików

sygnalizujących.

B P

3. Określić przeznaczenie rezonatora.

4. Scharakteryzować działanie balansu.

Balans jest

elementem regulatora

wykonującym ruch

obrotowo –

wahadłowy wokół osi

przechodzącej przez

jego środek

5. Określić przeznaczenie urządzenia naciągowego. B P

6. Określić przeznaczenie zastawki sygnału. B

7. Nazwać drobne wady powstałe podczas

montażu.

A P

8. Nazwać budziki powtarzające kilka razy sygnał

budzenia.

A P

9. Określić przeznaczenie sprawdzarki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Scharakteryzować proces badania budzika.

11. Określić cel smarowania czopów osi balansu.

12. Dobrać narzędzie pomiarowe.

13. Określić rodzaj napędu w mechanizmie

budzenia.

B P W

mechanizmach

budzenia stosuje się

napęd sprężynowy.

14. Scharakteryzować regulację okresu wahań

balansu.

C P Regulacja

okresu

wahań balansu polega

na zmianie czynnej

długości sprężyny

włosowej .

15. Zdefiniować przekładnię napędu. A

16. Scharakteryzować wychwyt hakowy

17. Scharakteryzować rozwiązanie konstrukcyjne

wychwytu hakowego.

B PP

18. Określić zadanie urządzenia zapadkowego

cofającego

B PP

19. Rozróżnić rodzaje urządzeń nastawczo –

wyłączających.

B PP

20. Ustalić kolejność czynności przygotowawczo –

zakończeniowych przy montażu.

C PP

21. Rozróżnić na rysunku części zespołu balansu.

22. Ustalić kolejność zabiegów montażowych przy

montażu budzika.

C PP

23. Wymienić usterki jakie mogą powstać

w wychwycie.

B PP

24. Opisać działanie zastawki budzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj

się z zestawem zadań.

4. Test zawiera 24 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania otwarte, z luką

i wielokrotnego wyboru.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

6. Test

składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

I część – poziompodstawowy,
II część - poziom ponad podstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9. Na

rozwiązanie testu masz 90 min.

Materiały dla ucznia :
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zespół nastawczo- włączający stanowi połączenie dwóch podzespołów:
a) przekładni chodu z mechanizmem budzenia,
b) przekładni wskazań z mechanizmem budzenia,
c) regulatora z mechanizmem budzenia,
d) wychwytu z mechanizmem budzenia.

2. Wybierz zdanie fałszywe:
Budziki należące do grupy zegarów sygnalizujących mogą wykonywać następujące
zadania:
a) budzić użytkownika ze snu o uprzednio nastawiony czasie,
b) oznajmiać upływający czas,
c) wygrywać jakąś melodię w pewnych odstępach czasu lub w czasie uprzednio
nastawionym,
d) sterować urządzeniami sygnalizacyjnymi.

3. W celu zapewnienia przyjemnego i dostatecznie głośnego brzmienia gongi wyposaża się
dodatkowo w:
a) rezonator,
b) rezystor,
c) dzwonek,
d) głośnik.

4. Uzupełnij:
Balans jest elementem regulatora wykonującym ruch obrotowo –…………….... wokół
osi przechodzącej przez jego środek ciężkości.

5. Urządzeniem naciągowym w budziku nazywa się zespół, który służy do:
a) sterowania wskazówkami,
b) nakręcania zegara,
c) ustawienia mechanizmu budzenia,
d) regulowanie naciągu sprężyny.

6. Do przerywania sygnału budzenia w budzikach stosuje się:
a) zastawkę napędu,
b) zastawkę sygnału,
c) przycisk wyłączający,
d) zapadkę.

7. Drobne wady powstałe podczas montażu budzika , nazywamy:
a) usterkami,
b) awariami.
c) wadami,
d) poprawkami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Budziki, które powtarzają sygnał budzenia kilka razy:
a) budziki repetiery,
b) budziki specjalne,
c) budziki powtarzające,
d) budziki wielokrotnego sygnału wielokrotnego.

9. Której czynności kontrolnej nie można sprawdzić za pomocą sprawdzarki:
a) luzu między wskazówkami,
b) niewyrównoważenia balansu,
c) wielkości amplitudy regulatora,
d) wady zazębienia,

10. Badanie budzika polega na wyszukaniu i usunięciu przyczyn złego funkcjonowania lub

zatrzymaniu zegara:

a) tak,
b) nie.

11. Brak smarowania czopów osi balansu może spowodować:
a) przyspieszenie pracy przekładni chodu,
b) zatarcie czopów osi balansu,
c) opóźnienie pracy przekładni chodu,
d) nie spowoduje usterki.

12. Średnicę wałka naciągowego można zmierzyć:
a) mikrometrem zegarmistrzowskim,
b) mackami dziesiętnymi,
c) lupa powiększająca,
d) grafoskopem.

13. Uzupełnij:
W mechanizmach budzenia stosuje się napęd ……………………

14. Uzupełnij:
Regulacja okresu wahań balansu polega na zmianie czynnej …………………..sprężyny
włosowej (włosa).

15. Przekładnia napędu jest to jedno – lub dwustopniowa przekładnia, która dostarcza energię
od sprężyny do przekładni wskazań:
a) tak,
b) nie.

16. Stosowany w budzikach wychwyt hakowy zalicza się do wychwytów:
a) cofających,
b) spoczynkowych,
c) swobodnych,
d) impulsowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. W wychwycie hakowym, stosowanym w konstrukcji budzika, palety stanowią jedną

całość z kotwicą:
a) tak,
b) nie.

18. Urządzenie zapadkowe cofające ma na celu zlikwidowanie zbyt silnego momentu

napędowego.

a) tak,
b) nie.

19. Urządzenie nastawczo-włączające z centralną wskazówką nastawczą umożliwia
nastawienie godziny budzenia znacznie dokładniej niż urządzenie z boczną wskazówką
nastawczą;
a) tak,
b) nie.

20. Jaka jest kolejność czynności przygotowawczo – zakończeniowych montażu:
1. mycie i czyszczenie części,
2. smarowanie części,
3. regulacja mechanizmu,
4. sprawdzenie poprawności montażu.

a) 1, 3, 4, 2,
b) 2, 3, 4, 1,
c) 1, 2, 4, 3,
d) 1, 2, 3, 4.

21. Rysunek przedstawia zespół balansu. Jakimi numerami na rysunku są oznaczone;
balans, sprężyna, oś balansu, przesuwka?.

a) 1, 2, 3, 4,
b) 1, 3, 2, 4,
c) 1, 4, 3, 2,
d) 1, 2, 4, 3.

22. Jaka jest kolejność montażu budzika:

1. regulacja mechanizmu,
2. mycie części,
3. montaż mechanizmu regulatora,
4. montaż mechanizmu chodu,
5. montaż mechanizmu budzeni,
6. montaż mechanizmu naciągowo – nastawczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

a) 2, 4, 5, 3, 6, 1,
b) 2, 1, 4, 3, 5, 6,
c) 2, 3, 4, 5, 6, 1,
d) 2, 1, 3, 4, 5, 6.

23. Wybierz zdanie fałszywe:
W wychwytach mogą wystąpić usterki:
a) nasadzenie palety na ząb koła wychwytowe,
b) skrzywiony ząb koła wychwytowego,
c) niejednakowe odpady i spoczynki,
d) skrzywienie zęba zapadki.

24. Rysunek przedstawia zastawkę budzenia. Opisz działanie zastawki budzenia posługując
się numeracją części podaną na rysunku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………...........................................

Montowanie zegarów – budzików 731[05]. Z1.04

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące wyrazy lub udziel odpowiedzi opisowej

zadania

Odpowiedź

Punkty

3. a

..........................................................................................................

...........................................................................................................

5. a

6. a

7. a

8. a

9. a

10. a

11. a

12. a

13.

..........................................................................................................

14.

………………………………………………………………...……
………………………………………………………………...……
……………………………………….…………………………….

15. a

16.

a b c d

17. a

18.

19. a

20.

a b c d

21.

a b c d

22.

a b c d

23.

a b c d

24.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Adler K. : Poradnik zegarmistrza. WPLiS. Warszawa. 1965.
2. Bartnik St.: Technologia mechanizmów zegarowych. Mechanizmy. WSiP, Warszawa,

1986

3. Bartnik St., Podwapiński W. : Zegarmistrzostwo, WSiP, Warszawa, 1992.
4. Bartnik St., Podwapiński W.: Zegary, zegarki specjalne, ISBN, Warszawa, 1993.
5. Bartnik St., Podwapiński W.: Technologia mechanizmów zegarowych. Montaż,

konserwacja i naprawa, WSiP, Warszawa,1986.

6. Głęboki Z.: Zegarmistrzowie warszawscy XIX w. PWN, Warszawa, 1992.
7. Mrugalski Z.: Mechanizmy zegarowe, WNT, Warszawa, 1972.
8. Mac S., Lwowski J.: Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. Podręcznik dla szkół

zasadniczych. WSiP, Warszawa, 1999.

9. Podwapiński W.: Zegarmistrzostwo. Zegary i zegarki. Tom 6. Wpis Warszawa, 1973.
10. Podwapiński W.: Zegarmistrzostwo. Technologia warsztatowa. Tom 7, WPLiS,

Warszawa ,1962.

11. Podwapiński W.: Zegarmistrzostwo. Elektryczne zegary pojedyncze. Tom 9. Libra,

Warszawa, 1973.

12. Praca zbiorowa: Zegarmistrzostwo. Niepokalanów, 1956.
13. Solis H. Lenart T.: Technologia i eksploatacja maszyn. WSiP, Warszawa,1994.
14. Tryliński Wł.: Zegary i zegarki. Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1960.
15. Tryliński Wł.: Drobne mechanizmy i przyrządy precyzyjne, WNT, Warszawa, 1961.
16. Zegarmistrzostwo. Ilustrowany słownik zegarmistrzowski, PWN, Warszawa, 1990.