MAJ 2004 ÂWIAT NAUKI

25

Dla Henry’ego Louisa Menckena (1880–1956), wnikliwego ko-
mentatora zjawisk spo∏ecznych, który z nieod∏àcznym cygarem
w z´bach przez ponad pó∏ wieku pisywa∏ swoje satyryczne fe-
lietony, nie by∏o cz∏owieka ani poglàdu, którego by nie lubi∏...
wydrwiwaç, krytykowaç czy te˝ parodiowaç. Mia∏ przy tym
tak ci´ty j´zyk, ˝e nawet Dennis Miller prowadzàcy w HBO talk
show Monday Night Football wypad∏by przy nim blado.

Ulubionym obiektem szyderstw Menckena by∏y wszelkiej

maÊci g∏upota i szarlataneria. „Natura nie znosi kretynów”
– pokpiwa∏ sobie. „O ile mi wiadomo, nikt nigdy jeszcze nie
zbankrutowa∏ z powodu nie-
doceniania inteligencji sze-
rokich mas” – to bodaj˝e
najbardziej znany z jego afo-
ryzmów. Niektóre tezy sà tak
absurdalne – zwyk∏ mawiaç
– ˝e w gruncie rzeczy „jeden Êmiech do rozpuku wart jest
dziesi´ciu tysi´cy sylogizmów”. Owa, jak jà nazwa∏em, dewi-
za Menckena podpowiada, moim zdaniem, najw∏aÊciwszy ro-
dzaj reakcji na bzdurne reklamy Golden ‘C’ Lithium Struc-
tured Water – cudownej wody oferowanej w Internecie
(http://www.luminanti.com/goldenc.html).

Jest to „czysta woda nasycona energià Golden ‘C’”, kryszta∏u

niezwykle rzadkiego i o niezwyk∏ych w∏asnoÊciach, który
wydobyto na prze∏omie tego stulecia w Kalifornii, w okolicach
San Diego. Kryszta∏ ten „zawiera wi´cej litu ni˝ jakikolwiek
inny ziemski minera∏” oraz „emanuje jedynà w swoim rodzaju
energi´ terapeutycznà”.

W jaki sposób woda Golden ‘C’ nabywa tych cudownych

w∏asnoÊci? Zwyk∏à wod´ z w∏o˝onym do niej kryszta∏em
trzyma si´ przez 24 godz. w ceramicznym pojemniku „w
ciemnym i spokojnym miejscu”, a nast´pnie nape∏nia si´ nià
„buteleczki z fioletowego szk∏a”, które jà jeszcze dodatkowo
„energizujà”. Na koniec „ka˝dà buteleczk´ umieszcza si´
pieczo∏owicie we wn´trzu specjalnej piramidki miedzianej,
zaprojektowanej w taki sposób, aby w wyniku precyzyjnego
dzia∏ania Nadprzyrodzonej Geometrii tworzy∏ si´ wir
Âwietlistej Drabiny Jakubowej”.

Woda Golden ‘C’ w cenie jedynie 15 dolarów za 15 ml

jest doprawdy prawdziwà okazjà, poniewa˝ „porzàdkuje
i balansuje czakramy i po∏udniki; generuje jony ujemne;
eliminuje stresy i negatywne emocje; usuwa wszelkà szkodliwà
energi´ z kryszta∏ów, ˝ywnoÊci, pomieszczeƒ, ludzi i zwierzàt;
∏agodzi napi´cia; uÊmierza gniew; wzmacnia uk∏ad odpor-
noÊciowy; oczyszcza ∏ó˝ko z energii koszmarów i pozosta∏oÊci
dawnych snów; poprawia koncentracj´ umys∏u; u∏atwia
medytacje; uj´drnia i wyg∏adza skór´; stwarza dogodne
warunki do marzeƒ sennych”. A co najwa˝niejsze „eliminuje
i chroni przed szkodliwym oddzia∏ywaniem pól elektro-

magnetycznych pochodzàcych od urzàdzeƒ domowych, jak
odbiorniki telewizyjne, kuchenki mikrofalowe, maszyny do
zmywania, elektryczne zegary, zestawy stereofoniczne, linie
wysokiego napi´cia itp.” Potwierdzono mianowicie, ˝e
„przeprowadzone przyrzàdem do pomiaru d∏ugoÊci fal
Êwietlnych badania wody z cudownego êród∏a w Lourdes
wykaza∏y 156 000 angstremów Êwiat∏a, podczas gdy w
przypadku wody Golden ‘C’ – a˝ 250 000!”

Chwileczk´! Jeszcze nie czas na dewiz´ Menckena. Na stro-

nie internetowej poni˝ej przycisku z zamówieniem widnieje za-

strze˝enie: „Uwaga! Woda ta
nie zawiera litu jako takiego,
lecz wy∏àcznie energi´ litu i
innych minera∏ów zawartych
w wodzie”. To mo˝e wyjaÊniaç
kolejnà klauzul´, najwyraêniej

zamieszczonà z powodów prawnych: „U˝ywaniu wody ‘Golden
C’ nie przypisuje si´ ˝adnych terapeutycznych, farmaceutycz-
nych ani innych dobroczynnych skutków dla organizmu cz∏o-
wieka”. Niemniej zaleca si´ przechowywanie jej w lodówce.

GdybyÊcie mimo wszystko w to uwierzyli, Ray Beiersdorfer,

profesor geochemii w Youngstown State University, wyjaÊnia:
„traktowanie wody kryszta∏ami litu czy te˝ jakimikolwiek
innymi kryszta∏ami w ˝aden sposób nie wp∏ywa na jej budow´
czàsteczkowà. Struktura wewn´trzna czàsteczki wody, d∏ugoÊç
i orientacja jej wiàzaƒ, nie ulega zmianie. Twierdzenie, jakoby
struktura ciek∏ej wody zmienia∏a si´ w wyniku kontaktu z
praktycznie nierozpuszczalnym kryszta∏em, jest wierutnà
bzdurà”.

Dewiza Menckena Êwietnie si´ sprawdzi, gdy zajrzyjcie na

stron´ http://www.tachyon-energy-products.com. Niejaki Gene
Latimer wychwala tam zalety tachionizowanej nadprze-
wodzàcej wody: „Teraz ˝yj´ w diametralnie odmienionym
Êrodowisku elektromagnetycznym, które wprowadza harmoni´
w chaotyczne oddzia∏ywanie Zmiennych Pràdów elektrycznych
na wszystkie formy ˝ycia w moim domu”. Na

WSZYSTKIE

formy ˝ycia? O rety! I wiecie co? Tachionizacji mo˝na
poddawaç nie tylko wod´. JeÊli ktoÊ chce, mo˝e zamówiç tak˝e
tachionizowany ˝el, algi, zio∏a, materace, olejek do cia∏a, a
nawet „gwiezdny py∏”. Mo˝na sobie nim posypywaç, co si´
tylko chce.

A wszystkim z pewnoÊcià na dobre wyjdzie post´powanie w

myÊl innej trafnej obserwacji Menckena: „Jestem g∏´boko
przekonany, ˝e lepiej mówiç prawd´ ni˝ k∏amaç... Jestem te˝
przekonany, ˝e lepiej coÊ wiedzieç ni˝ byç ignorantem”. Âwi´ta
racja, bracie.

n

Michael Shermer jest wydawcà pisma Skeptic i autorem wielu
ksià˝ek, m.in. The Science of God and Evil.

Magiczna woda

Aforyzmy i ci´te riposty to doskona∏y or´˝ w walce z uràgajàcymi zdrowemu rozsàdkowi
twierdzeniami pseudonaukowymi.

MICHAEL SHERMER

G∏os sceptyka

BRAD HINES

Jeden Êmiech do rozpuku

wart jest dziesi´ciu tysi´cy sylogizmów.