1. Widmo sygnału luminancji.

➢

posiada składową stałą

➢

ma strukturę prążków:
•

dominujące prążki występują dla wielokrotności częstotliwości powtarzania linii
f

H

=15625 Hz

•

amplitudy prążków maleją wraz ze wzrostem częstotliwości

➢

w różnych standardach TV przyjęto różne szerokości pasma wizji:

Standard

D/K B/G I L M

Pasmo [MHz]

6

5

5,5 6 4,2

2. Prawo sumowania kolorów (Prawo Granzmana) – dowolny kolor może być otrzymany w
wyniku dodania 3 kolorów, pod warunkiem, że dodanie dowolnych dwóch z tej trójki nie daje
trzeciego koloru.

3. Kodowanie widmowe:

➢

ograniczenie pasma sygnału luminancji (do ok. 3 MHz)

➢

zmodulowanie podnośnej (podnośnych) chrominancji sygnałami różnicowymi

➢

U

R-Y

i U

B-Y

:

•

jednoczesne (modulacja QAM) standard NTSC i PAL

•

kolejne (modulacja FM) standard SECAM

4. NTSC – National Television System Committee

➢

u

Y

=

0,299 u

R



0,587 u

G



0,114 u

B

➢

podnośna chrominancji o częstotliwości f

p

=

2⋅n1⋅F

H

/

2≈3,58 MHz

jest modulowana QAM-SC sygnałami:

•

u

Q

=

0,41u

B

−

u

Y



0,48 u

R

−

u

Y



•

u

I

=−

0,27u

B

−

u

Y



0,74u

R

−

u

Y



5. PAL – Phase Alternate for Line

➢

u

Y

=

0,299 u

R



0,587 u

G



0,114 u

B

➢

podnośna chrominancji o częstotliwości

f

p

=

4⋅n1⋅F

H

/

425Hz=4,43 MHz

jest modulowana QAM-SC sygnałami różnicowymi:
•

u

U

=

0,493u

B

−

u

Y



•

u

V

=

0,877u

R

−

u

Y



➢

co linia następuje zmiana fazy podnośnej 90

o

−

90

o

6. Wypadkowy sygnał chrominancji jest tworzony przez dwa modulowania kwadraturowo w
amplitudzie – podobnie jak NTSC. Istota standardu PAL (odróżniająca od NTSC) polega na:

➢

periodycznej zmianie fazy podnośnej chrominancji modulowanej sygnałem u

RT

o 180º (czyli

o ±90º względem fazy podnośnej modulowanej sygnałem u

BT

) z okresem wybierania linii

T

H

.

7. Standard PAL
Jednakowe stłumienie obu składowych powoduje:

➢

nasycenie barw będzie mniejsze niż w świetle oryginalnym (stosunkowo słabo zauważalny
zwłaszcza przy braku możliwości porównania ze wzorcem)

➢

proporcja składowych nie ulega zmianie, a zatem odcień (na co wzrok jest bardzo wrażliwy)
zostanie odtworzony prawidłowo

PAL - koder

PAL – dekoder chrominancji i tor luminancji

PAL – dekoder z linią opóźniającą

8. Sygnały kontrolno-pomiarowe:

➢

linii 17;
składa się z następujących części:
•

impulsu bieli B2

•

impulsu sinus – kwadrat 20T-F

•

sygnału 5 – schodkowego D1

➢

linii 18;
składa się z następujących części:
•

impuls odniesienia C1

•

poziom średni

•

sygnały sinusoidalne nałożone na poziom średni C2

➢

linii 330;
składa się z następujących części:
•

impuls bieli B2, impuls sinus – kwadrat 2T-B1

•

sygnału 5 schodkowego z nałożonym sygnałem sinusoidalnym D2

➢

linii 331;
składa się z następujących części:
•

poziomu średniego

•

sygnału chrominancji G1

•

3 – poziomowego sygnału chrominancji G2

•

sygnału podnośnej odniesienia E

9. Transmisja dźwięku w telewizji
Transmisja cyfrowa – standard NICAM 728

➢

preemfaza

➢

ograniczenie pasma do 15 kHz

➢

próbkowanie 32 kHz

➢

kwantowanie (14 bitów)

➢

kompanderyzacja (ograniczenie długości słowa do 10 bitów + bit parzystości)

➢

tworzenie ramek, o długości 728 bitów

➢

przeplatanie bitów

➢

scrambling

➢

modulacja DQPSK podnośnej

10. Podstawowe parametry standardów telewizyjnych – Polska:

➢

standard D/K

➢

ilość linii: 625

➢

ilość półobrazów: 50

➢

polaryzacje wizji: N

➢

pasmo sygnału wizji: 6,0 MHz

➢

szerokość tłumionej wstęgi bocznej: 0,74/0,75 MHz

➢

szerokość kanału: 8MHz

➢

częstotliwość różnicowa: 6,5 MHz

➢

modulacja nośnej fonii – FM z dewiacją 50 kHz

11. Efekt migotania – polega na tym, że analizujemy linię po linii; f

0

=25 Hz => T

0

=40 ms – tyle

mamy czasu na przeczytanie całego obrazu (będziemy dostrzegać efekt migotania).
Cały obraz dzielimy na dwa półobrazy, żeby zminimalizować efekt migotania (wyeliminować)
analizujemy 1,3,5 itd., co zajmie nam połowę czasu, czyli 20 ms => f

V

=50 Hz

12. PAL – nie ma nic wspólnego z kodowaniem dźwięku, jeżeli mówimy o PAL-u to mamy na
myśli tylko kodowanie o barwie.

13. Rodzaj modulacji wizji:
Z przyczyn technicznych stosuje się wyłącznie modulację amplitudy, inne wymagałyby dużo
większej szerokości kanału.

14. Polaryzacje modulacji:
Może być pozytywna i negatywna, większość systemów stosuje modulację negatywną, dzięki której
synchronizacja jest dużo lepsza (bardziej niezawodna).

15. Szerokość i położenie częściowo wytłumionej wstęgi bocznej:
W wyniku modulacji amplitudy uzyskuje się 2 wstęgi boczne, niosące identyczną informację, aby
zaoszczędzić pasmo, można przesłać tylko jedną wstęgę, w większości systemów wytłumiona jest
dolna wstęga boczna.

16. Odstęp nośnych wizji i fonii:
Z oczywistych względów częstotliwość nośnej fonii musi być tak dobrana, aby z jednej strony nie
występowało wzajemne zakłócanie się sygnałów wizji i fonii, a z drugiej strony, by nie poszerzać
zbytnio szerokości kanału. We wszystkich systemach nośna fonii umieszczana jest od strony pełnej
wstęgi bocznej wizji, dzięki czemu nie zakłóca obrazu.

17. Modulacja fonii:
Fonia może być modulowana AM lub FM, większość systemów używa FM, dzięki czemu
ogranicza się wpływ zakłóceń na dźwięk, w tym od wizji.

18. Ilość linii tworzących obraz:
Używane są systemy analogowe z 625 lub 525 liniami, im więcej linii tym lepsza jakość, ale
szersze pasmo.

19. Kierunek przebiegu linii:
We wszystkich systemach stosuje się poziomy przebieg linii, zaczynając od lewego górnego rogu
ekrany, stąd częstotliwość rysowania linii to częstotliwość odchylania poziomego, a częstotliwość
przesyłania obrazów to częstotliwość odchylania pionowego.

20. Częstotliwość odchylania pionowego (zwana częstotliwością odświeżania).
Obecnie używana systemy analogowe używają 50 lub 60 Hz w zależności od częstotliwości sieci
energetycznej,im wyższa częstotliwość odchylania pionowego tym płynniejszy ruch obiektów na
ekranie, zrównanie częstotliwości odchylania pionowego z częstotliwością sieci energetycznej
powoduje, że zakłócenia sieciowe pokazują się jako poziome, nieruchome pasy, przez co są mniej
widoczne dla oka ludzkiego.

21. Wybieranie międzyliniowe (przeplot).
W systemach bez przeplotu pokazuj się linie po kolei (1,2,3,...), a w systemach z przeplotem każdy
obraz dzieli się na pola (tzw. przeplot 2:1), w tym wypadku najpierw przekazuje się linie o
numerach nieparzystych (1,3,...,623,625), a potem parzystych (2,4,...,622,624), dzięki zastosowaniu
wybierania międzyliniowego uzyskuje się znaczne zmniejszenie efektu migotania ekranu.

22. Sygnały pomiarowe:

✔

specjalne sygnały wprowadza się, aby łatwo było mierzyć

✔

oznaczone są dużymi literami alfabetu
➢

Grupy B
•

występuje podwójnie: B1 z B2 lub B1 z B3

•

B1 opisany sin

2

2T → 2T szerokość impulsu

➢

Grupy C
•

para impulsów prostokątnych (C1 – odniesienie dla C2) reprezentująca amplitudę
odniesienia grup częstotliwości

•

sygnał grup częstotliwości od 0,5 do 5,8 MHz

➢

Grupy D
•

mamy 2 sygnały: D1 składa się z 5 stopni szarości (sama luminancja bez
chrominancji)

•

sygnał 5 – schodkowy z nałożonym napięciem sinusoidalnym o częstotliwości
podnośnej chrominancji (element D2)

➢

Grupy E
•

Jest to sygnał podnośnej chrominancji modulowany sygnałem sin

2

20T z nałożonym

sygnałem modulującym

➢

Grupy G
•

sygnały G1 i G2 można stosować wzajemnie

•

sygnał podnośnej chrominancji G1 oraz 3 – poziomowy sygnał podnośnej
chrominancji G2

23. Standard SECAM.

➢

informacja o barwie przesyłana za pomocą sygnałów różnicowych, modulują one podnośną
chrominancji częstotliwościowo, naprzemiennie z okresem jednej linii analizy obrazu T

H

➢

minimalne pasmo dla sygnału o barwie to 1,3 MHz

➢

częstotliwościowa modulacja podnośnej chrominancji przyjęta w standardzie SECAM
sprawia, że szumowe własności są dużo gorsze od tych w PAL-u i NTSC, dlatego sygnały
modulujące i zmodulowane poddawane są specjalnym działaniom, noszącym nazwę
preemfaz

➢

pasmo transmisji dźwięku:

B=2 f

max



F =215kHz50kHz=130kHz