144. WPŁYW PRZYSPIESZE
Ń
NA
ORGANIZM
Siły bezwładno
ś
ci powoduj
ą
w organizmach
zywych przemieszczanie płynów i narz
ą
dów.
Przyspieszenia krótkotrwale (<1s)
- nie wywołuj
ą
wi
ę
kszych zmian, je
ś
li nie s
ą
rz
ę
du kilku g (1g = 9,81m/s
2
)
- niebezpieczne
s
ą
przyspieszenia/opó
ź
nienia
wynosz
ą
ce dziesi
ą
tki i setki g, np.
w wypadkach komunikacyjnych lub upadkach
z duzej wys. – wówczas nast
ę
puje zmiana
połozenia narz
ą
dów, moze doj
ść
do
uszkodzenia tkanek (np. rozerwanie
ś
ledziony)
Człowiek moze znie
ść
do 100 g je
ś
li t<0,25 s
Przyspieszenia o
ś
rednim czasie trwania (rz
ę
du
sekund, minut) – w lotnictwie, kosmonautyce
Przyspieszenia podłuzne:
Dodatnie – w kierunku do stóp –
przemieszczenie krwi i narz
ą
dów w kierunku
odgłowowym, spadek ci
ś
nienia w głowie,
wzrost w ko
ń
czynach, upo
ś
ledzenie widzenia
(czarna zasłona), omdlenia
Ujemne – w kierunku głowy –
przemieszczenie krwi i narz
ą
dów
dogłowowo, wzrost ci
ś
nienia w głowie,
czerwona zaslona, bole glowy, wybroczyny,
krwawienia, zaburzenia serca i oddechu.
Przyspieszenia poprzeczne – powyzej 10g
moze doj
ść
do zatrzymania ruchów
oddechowych.
Przyspieszenia o długim czasie trwania:
Np. przyspieszenie ziemskie – najwi
ę
kszy
wpływ na ukł. Kr
ą
zenia (zylaki, omdlenia
ortostatyczne, czyli zwi
ą
zane z pionow
ą
postaw
ą
ciała).
Niewazko
ść
– człowiek doznaje wiele wraze
ń
subiektywnych i zaburze
ń
orientacji, ale moze
si
ę
adaptowa
ć
; w odci
ą
zonym szkielecie
odwapnienie, cefalizacja –wzmozony dopływ
krwi do głowy.