teoria

1.Dlaczego proces odprężania możemy uznać na punkt linii produkcyjnej zwany „wąskim
gardłem” ?

Podczas produkcji szkła artystycznego wąskim gardłem będzie proces odprężania. Jest to
proces, który najbardziej spowalnia produkcję, jednakże należy do najważniejszych operacji
podczas masowej produkcji. Jest on odpowiedzialny za usunięcie naprężeń w szkle. Aby
produkcja dała pożądany efekt musimy określić odpowiednią długość odprężarki oraz ustalić
prędkość taśmy.

2.Na czym polega kontrola jakości wyprodukowanych wyrobów?

Gotowe już wyroby poddawane są sprawdzaniu wymiarów m.in. wysokość, szerokość oraz
grubość ścianki i denka wyrobu. Także jakość wyrobów jest określana wizualnie, czy nie
występują różnego rodzaju spękania bądź rysy. Zwraca się również uwagę na krawędzie
wyrobu czy nie są one zbyt ostre.

3.

Jaki jest mechanizm powstawania skurczliwości podczas suszenia, a jaki podczas

wypalania?

Suszenie powinno odbywać się powoli, nie gwałtownie, ponieważ woda zarobowa w
pierwszej kolejności uwalnia się z powierzchni próbki, a później z głębszych warstw.
Gwałtowne suszenie doprowadziłoby do tego, że woda uwalniałaby się w tym samym czasie z
powierzchni, jaki ze środkowych części produktu. Mogłoby to doprowadzić do deformacji
próbki, spękań itp. , Suszenie powinno odbywać się powoli, nie gwałtownie, ponieważ woda
zarobowa w pierwszej kolejności uwalnia się z powierzchni próbki, a później z głębszych
warstw. Gwałtowne suszenie doprowadziłoby do tego, że woda uwalniałaby się w tym
samym czasie z powierzchni, jaki ze środkowych części produktu. Mogłoby to doprowadzić do
deformacji próbki, spękań itp.

4. Po co prowadzi się próbę ultradźwiękową w badaniu jakości wyrobu?

Z zewnątrz izolator może nie wykazywać żadnych wad, natomiast jego budowa wewnętrzna może
być niejednorodna. W celu sprawdzenia takiej ewentualności, warto zastosować badanie
ultradźwiękowe. Odpowiedni fragment powierzchni został wykorzystany do wprowadzania wiązki
ultradźwiękowej oraz do rejestracji impulsów odbitych od ewentualnych wad. Jeżeli izolator posiada
wadę, to podczas poruszania sondą po powierzchni izolatora zaobserwuje się wyraźne piki na ekranie
oscylatora. Powstają one w wyniku odbicia fali ultradźwiękowej od wady i powrotu jej do sondy.
Izolator posiadający wadę musi zostać odrzucony i trafić na złom porcelanowy, który będzie
wykorzystany ponownie przy produkcji nowych izolatorów.

5. W czasie wypału margla występują zjawiska dysocjacji termicznej. Jakie to

zjawiska- objaśnij ich mechanizm.

W wyniku dysocjacji węglanu wapnia CaCO

3

-> Ca ²

⁺ + CO₃ ²⁻ następuje utworzenie

jonów wapniowych oraz węglanowych. Zjawisko to wywiera niekorzystny wpływ na
stabilizacje mąki surowcowej służącej do otrzymania cementu, gdyż nadmiar jonów
wapniowych może reagować z grupami OH- powodując powstawanie wodorotlenku
wapnia Ca(OH)2 lub
CaCO

3

-> CaO + CO

2

także CaO

w

– niezwiązanego tlenku wapnia. Obecność CaOw w

fazach cementu zwiększa ich temperaturę, na wskutek egzotermicznej reakcji z OH- co w
efekcie podnosi także temperaturę układu, prowadząc do utrudnienia homogenizacji oraz
destabilizacji pożądanych parametrów. Ca(OH)2 zwiększając objętość poprzez pęcznienie
powoduje niekorzystne zmiany objętościowe poszczególnych faz cementu.
W wyniku dysocjacji minerałów wapiennych zdolomityzowanych powstaje MgO –
pryklaz. MgO bardzo powoli reaguje z wodą tworząc brucyt – Mg(OH)

2

, którego

objętość właściwa jest większa od objętości właściwej peryklazu, co wywołuje
naprężenia w stwardniałym zaczynie cementowym.

6.

Piec obrotowy do produkcji klinkieru dzieli się na trzy strefy. Objaśnij dlaczego i jakie czynniki

decydują o podziale

Piec obrotowy podzielono na 3 strefy ze względu na szereg potrzeb technologicznych, służących do
otrzymania produktu o stabilnych parametrach w związku z wytworzeniem wszystkich pożądanych
faz. W 1 strefie podgrzewania następuje proces dehydratacji (desorpcji wody) z surowców, a
następnie suszenie. Ma to znaczenie w przypadku działania pieca i innych urządzeń technologicznych,
by wilgotny surowiec nie oblepiał elementów roboczych. Następnie proces wypalania-kalcynacji
prowadzi do rozkładu poszczególnych surowców (gliny-<SiO2, Al2O3,Fe2O3,wapienie). Kolejno
następuje synteza produktów C2S,C3A,C4AF i produktów pośrednich oraz wydzielenie fazy ciekłej,
oraz pożądanego C3S. Po etapie klinkieryzacji końcowym etapie w czasie chłodzenia następuje
krystalizacja produktów hydratacji – twardnienie plastycznej masy poprzez wzrost i wzajemne
przerastania kryształów.

7.

Jak działa kalcynator stosowany w produkcji gipsu budowlanego?

Urządzenie wymaga stosowania wysuszonego i zmielonego surowca, o uziarnieniu poniżej 2

mm. Gips dozowany jest do kalcynatora , gdzie temperatura na wlocie wynosi ok. 600-700

0

C . Aby

uzyskać tak wysoką temperaturę generatory zużywają około 11m

3

gazu ziemnego na godzinę.

Kalcynator może osiągać maksymalną wydajność do 1000 Mg/dobę zużywając przy tym około 25 kg
oleju opałowego na 1 Mg produktu. W skład kalcynatora wchodzi generator gorących gazów oraz
walczak. Generator instalowany jest przed wlotem do nadawy walczaka. Jako medium grzewcze
wykorzystuje gaz ziemny lub olej opałowy. Ilość dostarczanego paliwa jest kontrolowana przez
komputer sterujący i dozowana w zależności od wymaganej temperatury oraz wydajności. Obrotowy
walczak podzielony jest na dwie części. Pierwsza część to strefa kalcynacji, w której następuje
dehydratacja gipsu, druga to strefa chłodzenia gipsu.

8.Jakie znasz przemiany fazowe występujące podczas produkcji gipsu budowlanego?

Zmielony i przefiltrowany gips trafia do kalcynatora gdzie zostaje poddany procesowi

dehydratacji w wyniku czego utraci wodę krystalizacyjną (ok. 15%) przyjmując postać: CaSO

4

· 1/2H

2

O

o uziarnieniu do 0,2 mm . W kalcynatorze w wyniku dehydratacji CaSO

4

•2H

2

O obecność swą zaznacza

CaSO

4

•1/2H

2

O, który może występować w dwóch odmianach: α i β oraz anhydryt III(α i β) i anhydryt

II. Odmiana α-CaSO

4

•1/2H

2

O otrzymywana jest podczas dehydratacji CaSO

4

•2H

2

O w atmosferze

nasyconej pary wodnej lub w wyniku obróbki termicznej gipsu w gorących roztworach wodnych. β -
CaSO

4

•1/2H

2

O powstaje, gdy proces dehydratacji gipsu odbywa się w atmosferze powietrza, przy

niewielkiej prężności pary wodnej. Pierwszą fazą bezwodną powstającą podczas dehydratacji gipsu w
temperaturach powyżej 100°C jest anhydryt III zwany anhydrytem rozpuszczalnym. Anhydryt III
(rozpuszczalny) występuje w dwóch odmianach alfa i beta. β-anhydryt III otrzymuje się przez
odwodnienie odpowiedniego półhydratu w temperaturze 100°C w próżni lub przez ogrzewanie
dwuhydratu w temperaturze 160-200°C, natomiast odmianę α w wyniku ogrzewania dwuhydratu w
powietrzu o niskiej wilgotności względnej i w temperaturze 110-130°C. Kolejną fazą układu CaSO

4

-

H

2

O jest anhydryt II (nierozpuszczalny). Można go otrzymać syntetycznie przez prażenie innych

odmian siarczanu wapnia w temperaturze powyżej 350ºC, a jego tworzenie rozpoczyna się już w
200ºC.

9.Co to jest suszenie? Podaj jaki rodzaj suszarni stosuje się do wyrobów ceramicznych.

Podaj czas przebywania wyrobu w suszarni. Wymień etapy suszenia wyrobów

ceramicznych i krótko je scharakteryzuj.

Suszenie – proces polegający na odprowadzeniu wody odparowującej z plastycznej mieszanki.

Stosuje się suszarnie tunelowe. Czas przebywania wyrobu : ok. 40h

I etap – podgrzewanie

•Stopniowy wzrost temperatury wyrobu
•Utrudnione odparowanie wilgoci
•Pod wpływem ogrzewania pory i kapilary zwiększają się ułatwiając wędrówkę wody

BRAK ZMIAN WIELKOŚCI KSZTAŁTKI SUSZONEJ

II etap – suszenie właściwe

•Stała temperatura
•Odparowanie wilgoci z powierzchni suszonego wyrobu
•Dyfuzja wilgoci z wnętrza kształtki na jej powierzchnię

ZMNIEJSZENIE WILGOTNOŚCI I OBJĘTOŚCI SUSZONEJ KSZTAŁTKI

III etap – suszenie higroskopijne

•Zmniejszenie szybkości suszenia
•Odparowanie wody z mikrokapilar

BRAK SKURCZLIWOŚCI KSZTAŁTKI

10.Podaj surowce główne stosowane do produkcji pustaka ceramicznego.
Wymień jakie stosuje się surowce pomocnicze, uwzględniając miejsce i efekt

ich wprowadzenia.

Glina Domieszki:

• Piasek
• Trociny
• Mieszanka żużlowo-popiołowa
• Pulpa celulozowa
• Bazalt

Woda – używana do korekty wilgotności mieszanki (rozdrabnianie,
mieszanie, formowanie)

Pył ceglany - pył zastępuje popiół lotny i stosowany jest w niewielkich
ilościach jako dodatek osuszający mieszankę surowców. (dozowanie
surowców)

Pył węglowy (antracyt) wprowadzany poniżej 1% wraz z mieszanką
żużlowo-popiołową

Wapno – stosowane w przypadku podwyższonej wilgotności mieszanki
(rozdrabnianie)
Dodatki uszlachetniające - Nie mają wpływu na zmianę parametrów

wyrobu gotowego, wprowadzane w celu poprawy stabilności parametrów
mieszanki do formowania wyrobów na prasie.

11.

Jako „wąskie gardło” w procesie produkcji bloczków z betonu komórkowego uznaje się jego wstępne

dojrzewanie, a dokładniej wyrastanie i wiązanie masy w temp. 70-80°C, pozwalające na osiągnięcie
odpowiedniej wytrzymałości niezbędnej do procesu krojenia.

12.

Produkcja ABK jest procesem bezodpadowym, oprócz betonu komórkowego produktem jest tylko

odparowywana woda, co potwierdza bilans masy.

Substraty

masa [kg]

Produkty

masa [kg]

cement

84

wyrób gotowy

600

wapno palone

77

odparowana
woda

59,9

gips

7

piasek

65 +355

woda

70

proszek
aluminium

0,4

środek
powierzchniowo
czynny

1,5

suma

659,9

suma

659,9

Stat

Interpretacja persona:

• współczynnik korelacji jest miarą związku

liniowego, oznacza brak zależności
liniowej, na tej podstawie nie można
wnioskować o niezależności zmiennych,

• gdy - korelacja dodatnia - wzrostowi wartości

zmiennej X towarzyszy wzrost wartości
zmiennej Y,

• gdy - korelacja ujemna - wzrostowi wartości

zmiennej X towarzyszy spadek wartości
drugiej zmiennej,

• im jest bliższy 1 tym zależność liniowa jest

silniejsza, zwykle przyjmuje się:

• < 0,2 - brak związku liniowego,

• 0,2 - 0,4 - słaba zależność,

• 0,4 -0,7 - umiarkowana zależność,

• 0,7 - 0,9 - dość silna zależność,

• > 0,9 - bardzo silna zależność.

Badanie istotności różnic:

Należy przyjąć hipotezę zerową H0: Istniejąca
różnica między średnią dla próby a wartością
prawdziwą jest wynikiem występowania błędów
losowych. W celu zbadania prawdziwości
hipotezy, należy obliczyć wartość t dla próby i
porównać ją z wartością krytyczną rozkładu t-
Studenta.

Jeżeli obliczona wartość testu t-Studenta w

naszym badaniu jest większa od wartości
krytycznej w tablicy oznacza to, że różnice są
statystycznie istotne.