Politechnika
Ś
l
ą
ska w Gliwicach
Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Zapisu Konstrukcji z zastosowaniem
modelowania komputerowego
Gliwice 2011
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 13
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rozdział 2
Ś
rodowisko Inventor
Oprogramowanie Inventor nale
ż
y do grupy programów wspieraj
ą
cych projektanta i
konstruktora w zakresie projektowania i konstruowania. Ze wzgl
ę
du na pełnione funkcje oraz
dost
ę
pne narz
ę
dzia, oprogramowanie Autodesk Inventor mo
ż
na zaliczy
ć
zarówno do grupy
programów wspomagaj
ą
cych projektowanie (CAD) jako równie
ż
do grupy programów
wspieraj
ą
cych prowadzenie oblicze
ń
in
ż
ynierskich (CAE). W tym podr
ę
czniku opisane
zostan
ą
te funkcje programu Inventor, które s
ą
przydatne w tworzeniu dokumentacji
technicznej projektowanych urz
ą
dze
ń
. Przedstawiony opis dotyczy programu Inwentor
Professional w wersji 2012.
Rys. 1 Okno główne programu Inventor 2012
2.1. Wst
ę
p
W
ś
rodowisku Inventor dost
ę
pne s
ą
nast
ę
puj
ą
ce typy plików:
•
elementy – pliki z rozszerzeniem
*.ipt
•
zespoły – pliki z rozszerzeniem
*.iam
•
dokumentacja rysunkowa – pliki z rozszerzeniem
*.idw
lub
*.dwg.
Praca w
ś
rodowisku Inventor odbywa si
ę
przez modelowanie elementów lub zespołów.
Pojedyncze elementy wykonuje si
ę
jako elementy proste lub wykonane z blachy. Natomiast
zespoły powstaj
ą
przez zło
ż
enie kilku elementów. Przy definiowaniu zespołów mo
ż
na
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 14
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
u
ż
ywa
ć
elementów zdefiniowanych samodzielnie lub wykorzysta
ć
elementy znormalizowane
dost
ę
pne w bazie danych programu (biblioteka Content Center). Program Inventor dysponuje
bogat
ą
baz
ą
danych ró
ż
nych elementów znormalizowanych. Baza ta zawiera mi
ę
dzy innymi:
•
profile walcowane,
•
elementy ł
ą
czne,
•
ło
ż
yska,
•
elementy poł
ą
cze
ń
czopowych,
•
inne.
Gotowe elementy zgromadzone w bazie danych mog
ą
by
ć
wykorzystane bezpo
ś
rednio
w zło
ż
eniu jak równie
ż
mog
ą
posłu
ż
y
ć
do utworzenia własnych, nowych elementów.
Prac
ę
w
ś
rodowisku Inventor rozpoczynamy od uruchomienia programu. Po
uruchomieniu programu, pojawi si
ę
okno pokazane na Rys. 1. Jest to okno główne programu
Inventor. W oknie tym mo
ż
na wyró
ż
ni
ć
trzy strefy:
1) wst
ąż
k
ę
paska menu,
2) okno przegl
ą
darki obiektów,
3) okno robocze.
Na wst
ąż
ce menu umieszczone s
ą
ró
ż
ne zakładki, których posta
ć
i liczba zale
ż
y od
konfiguracji programu Inventor oraz od zainstalowanego na danym komputerze
oprogramowania dodatkowego. Powinny si
ę
w niej znale
źć
przynajmniej trzy pozycje:
•
Rozpocznij,
•
Narz
ę
dzia,
•
Vault (pozycja zale
ż
na od wybranych parametrów instalacji).
Proc
ę
rozpoczynamy od przygl
ą
dni
ę
ciu si
ę
zakładce Rozpocznij. Trzy pierwsze pozycje
umo
ż
liwiaj
ą
nam rozpocz
ę
cie pracy ze
ś
rodowiskiem Inventor.
Rys. 2 Okno zarz
ą
dzania projektami.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 15
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Prac
ę
w
ś
rodowisku Inventor rozpoczynamy od utworzenia nowego projektu. Jest bardzo
wa
ż
ne, ze wzgl
ę
du na wykonywane w kolejnych krokach czynno
ś
ci. Tworzenie nowego
projektu rozpoczynamy od wyboru ikony Projekty znajduj
ą
cej si
ę
w pasku Rozpocznij. Po
wybraniu tego polecenia otworzy si
ę
okno dialogowe umo
ż
liwiaj
ą
ce zarz
ą
dzanie istniej
ą
cymi
projektami i tworzenie nowych projektów. Pocz
ą
tkowo ustalone jest,
ż
e aktywnym projektem
jest projekt domy
ś
lny. Mo
ż
na prowadzi
ć
modelowanie elementów i zespołów w ramach
projektu domy
ś
lnego, ale zaleca si
ę
utworzenie nowego projektu i dopasowanie go do
własnych potrzeb. W celu utworzenia nowego projektu, wybieramy przycisk Nowy i
przechodzimy do trybu definiowania nowego projektu.
Rys. 3 Kreator nowego projektu. Okno 1.
Rys. 4 Kreator nowego projektu. Okno 2.
Pierwszym krokiem do utworzenia nowego projektu jest zdefiniowanie typu projektu
(Rys. 3). W
ś
rodowisku Inwentor mo
ż
liwe jest utworzenie dwóch typów projektów. Pierwszy
typ wykorzystuje do zarz
ą
dzania tworzonymi plikami dedykowane oprogramowanie Vault
Serwer. Takie rozwi
ą
zanie jest korzystne, w przypadku, kiedy nad jednym projektem pracuje
wielu projektantów jednocze
ś
nie. Wtedy wszyscy maj
ą
dost
ę
p do tworzonych przez ka
ż
dego
z projektantów plików. Takie rozwi
ą
zanie umo
ż
liwia równie
ż
wielokrotne wykorzystanie
utworzonych wcze
ś
niej elementów lub zespołów, w ró
ż
nych pracach projektowych. Drugi typ
projektu, zalecany w tym przypadku, umo
ż
liwia zarz
ą
dzanie danymi projektowymi przez
jednego projektanta, na jednym komputerze. Zaznaczamy t
ę
opcj
ę
i wybieramy przycisk
Dalej. W kolejnym kroku okre
ś
lamy miejsce docelowe, w którym zapisane b
ę
d
ę
pliki projektu.
Rys. 5 Kreator nowego projektu. Okno 3.
Rys. 6 Okno projektu po utworzeniu.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 16
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Na Rys. 4 przedstawiono kolejne okno kreatora. Nale
ż
y w tym oknie okre
ś
li
ć
nazw
ę
tworzonego projektu oraz folder docelowy. Po wpisaniu tych parametrów pojawi si
ę
kolejne
okno, w którym nale
ż
y okre
ś
li
ć
z jakich dodatkowych bibliotek zewn
ę
trznych b
ę
dziemy
jeszcze korzysta
ć
. Je
ż
eli nie chcemy korzysta
ć
z dodatkowych bibliotek, ko
ń
czymy działanie
kreatora i tworzymy nowy projekt. Po zako
ń
czeniu tworzenia nowego projektu, nale
ż
y go
aktywowa
ć
. W oknie głównym zarz
ą
dzania projektami, znajdujemy projekt z nasz
ą
nazw
ą
i
klikamy go dwukrotnie. Aktywny projekt b
ę
dzie zaznaczony znaczkiem
. Po utworzeniu
projektu warto jeszcze po
ś
wi
ę
ci
ć
kilka chwil na ustawienie kilku parametrów. Je
ż
eli nasze
pliki b
ę
d
ą
przenoszone pomi
ę
dzy ró
ż
nymi komputerami, to warto zmieni
ć
ustawienia
dotycz
ą
ce poło
ż
enia plików pobieranych z biblioteki Content Center. W tym celu rozwijamy
pozycj
ę
Opcje folderów (Rys. 6), klikamy dwukrotnie w pozycj
ę
Pliki Content Center (lub
klikamy prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcj
ę
Edytuj) i zmieniamy domy
ś
lne
poło
ż
enie folderu na podfolder znajduj
ą
cy si
ę
w folderze naszego projektu (Rys. 7).
Rys. 7. Edycja katalogu plików pobranych z biblioteki Content Center.
Je
ż
eli mamy przygotowane własne szablony lub zdefiniowane własne style to równie
ż
mo
ż
emy je wykorzysta
ć
w ten sposób,
ż
e wska
ż
emy własne foldery, gdzie znajduj
ą
si
ę
pliki
z ich definicjami. Tak zdefiniowany projekt jest gotowy do u
ż
ycia i mo
ż
na przyst
ą
pi
ć
do
dalszej pracy.
Kolejn
ą
z pozycji wst
ąż
ki narz
ę
dzi jest pozycja Otwórz. Okno Otwórz umo
ż
liwia otwarcie
istniej
ą
cego pliku z wcze
ś
niej utworzonym elementem lub przej
ś
cie do kolejnego etapu -
utworzenia nowego elementu. W celu utworzenia nowego elementu mo
ż
na wybra
ć
opcj
ę
Szybkie uruchamianie, dost
ę
pn
ą
w oknie Otwórz lub wybra
ć
z wst
ąż
ki z narz
ę
dziami
polecenie Nowy. W obydwu przypadkach, otworzy si
ę
okno przedstawione na Rys. 9.
W oknie tym mo
ż
na dokona
ć
wyboru typu modelu, którym b
ę
dziemy si
ę
zajmowa
ć
.
W programie Inventor dost
ę
pne s
ą
nast
ę
puj
ą
ce typy modeli:
•
Element (szablon Standard.ipt),
•
Zło
ż
enie (szablon Standard.iam),
•
Dokumentacja rysunkowa (szablon Standard.idw lub Standard.dwg),
•
Element wykonany z blachy (szablon Konstrukcja blachowa.ipt),
•
Element spawany (szablon Konstrukcja spawana.iam),
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 17
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
•
Forma wtryskowa (szablon Mold Design.iam, dost
ę
pny w zakładce Mold Design).
Rys. 8 Okno Otwórz
Ka
ż
dy z wymienionych typów modeli ma swoje odr
ę
bne przeznaczenie. Model Element
jest modelem umo
ż
liwiaj
ą
cym wykonywanie modeli pojedynczych elementów, stanowi
ą
cych
integraln
ą
cało
ść
. Modelowanie elementów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
przez wykonywanie pewnych
operacji, które umo
ż
liwiaj
ą
opracowanie bryły o okre
ś
lonych kształtach i wymiarach. Tak
utworzona bryła jest traktowana jako wykonana z jednego tworzywa i stanowi integraln
ą
cało
ść
.
Model Zło
ż
enie umo
ż
liwia wykonanie bardziej zło
ż
onych układów składaj
ą
cych si
ę
z
kilku Elementów. Zadaniem wykonywanym w trakcie przygotowywania zło
ż
enia jest nadanie
wi
ę
zów ł
ą
cz
ą
cych jednoznacznie elementy. Zadaniem wi
ę
zów jest okre
ś
lenie wzajemnego
poło
ż
enia poszczególnych elementów ł
ą
czonych w zespół.
Model Dokumentacja rysunkowa umo
ż
liwia wygenerowanie z przestrzennego modelu
płaskiej, dwuwymiarowej dokumentacji, któr
ą
mo
ż
na nast
ę
pnie wydrukowa
ć
i przekaza
ć
do
wykonania. W programie Inventor dost
ę
pne s
ą
równie
ż
dwa wyspecjalizowane typy modeli.
Pierwszy z nich Element wykonany z blachy umo
ż
liwia wykonanie modeli elementów
wykonywanych z płaskich półwyrobów nazywanych blach
ą
. Model taki uwzgl
ę
dnia
mo
ż
liwo
ś
ci gi
ę
cia takich elementów jak równie
ż
ograniczenia zwi
ą
zane z ich wytłaczaniem.
Drugi wyspecjalizowany typ modelu to Element spawany. Ten typ modelu umo
ż
liwia
wykonywanie elementów składaj
ą
cych si
ę
z podzespołów poł
ą
czonych ze sob
ą
technik
ą
spawania.
W ramach tego podr
ę
cznika zostan
ą
pokazane zasady modelowania poszczególnych
typów modeli oraz narz
ę
dzia jakimi mo
ż
na si
ę
posługiwa
ć
przy ich tworzeniu. Rozdział ten
jest po
ś
wi
ę
cony tworzeniu modeli elementów. W ramach niego zostan
ą
przedstawione
narz
ę
dzia i sposoby ich modelowania.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 18
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 9 Okno Nowy plik
2.2. Modelowanie Elementów
Modelowanie elementów mo
ż
e by
ć
realizowane na kilka sposobów. Najcz
ęś
ciej odbywa
si
ę
to przez wykonanie pewnych operacji umo
ż
liwiaj
ą
cych utworzenia brył na podstawie
wcze
ś
niej przygotowanych szkiców figur płaskich. Zagadnienia zwi
ą
zane z tworzeniem brył
zostan
ą
opisane w kolejnym rozdziale. Tematem tego rozdziału b
ę
d
ą
zagadnienia zwi
ą
zane
z przygotowywaniem rysunków figur płaskich.
W
ś
rodowisku Inventor działania odbywaj
ą
si
ę
w przestrzeni trójwymiarowej. Przestrze
ń
trójwymiarowa jest opisana za pomoc
ą
układu współrz
ę
dnych okre
ś
lonego przez:
•
punkt centralny,
•
osie X, Y, Z,
•
płaszczyzny YZ, XZ, XY.
Ka
ż
dy z tych elementów jest pomocny w poruszaniu si
ę
w przestrzeni trójwymiarowej i
umieszczaniu poszczególnych fragmentów tworzonego elementu.
Modelowanie elementów rozpoczynamy od wyboru ikony Standard.ipt w oknie Nowy plik
(Rys. 9). Po wybraniu tej opcji otworzy si
ę
okno umo
ż
liwiaj
ą
ce rozpocz
ę
cie pracy nad
modelem elementu. Je
ż
eli nie zostanie to zmienione w opcjach programu to program
Inventor automatycznie przejdzie w tryb Szkicownika. Szkicownik jest narz
ę
dziem
umo
ż
liwiaj
ą
cym wykonywanie działa
ń
na płaszczy
ź
nie. Domy
ś
lnie program uruchamia
Szkicownik do rysowania na płaszczy
ź
nie XY.
Okno główne programu Inventor składa si
ę
z trzech cz
ęś
ci (Rys. 10). W cz
ęś
ci A
znajduje si
ę
wst
ąż
ka narz
ę
dziowa, zwieraj
ą
ca narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce wykonywanie
okre
ś
lonych operacji. Zawarto
ść
wst
ąż
ki zmienia si
ę
i jest zale
ż
na od typu modelu, który
aktualnie jest wykonywany oraz aktualnie wykonywanych działa
ń
. W cz
ęś
ci B znajduje si
ę
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 19
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
opis modelu zawieraj
ą
cy spis wszystkich działa
ń
wykonanych w trakcie tworzenia modelu.
Jego zawarto
ść
b
ę
dzie zmieniała si
ę
wraz z kolejnymi działaniami zwi
ą
zanymi z tworzeniem
lub modyfikowaniem modelu. W cz
ęś
ci C znajduje si
ę
miejsce na wykonanie operacji
rysunkowych, które pozwol
ą
na utworzenie modelu.
Rys. 10 Główne okno szkicownika
2.3. Wst
ąż
ka narz
ę
dziowa
W
ś
rodowisku Inventor wykonywanie działa
ń
mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na kilka sposobów.
Pierwszym sposobem sterowania prac
ą
projektanta, jest wybór narz
ę
dzi z Wst
ąż
ki
narz
ę
dziowej. Wst
ąż
ka narz
ę
dziowa podzielona została na karty, w których znajduj
ą
si
ę
panele. Zadaniem paneli jest pogrupowanie okre
ś
lonych narz
ę
dzi wzgl
ę
dem ich
przeznaczenia. Poniewa
ż
zaczynamy proces modelowania od szkicowania, zajmiemy si
ę
najpierw zakładk
ą
Szkic.
Zakładka Szkic dotyczy rysowania na płaszczy
ź
nie 2D (Rys. 11). Obejmuje ona zestaw
narz
ę
dzi umo
ż
liwiaj
ą
cych wykonywanie operacji rysunkowych na płaszczy
ź
nie. W zestawie
tym znajduj
ą
si
ę
narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce mi
ę
dzy innymi wykonywanie operacji
rysunkowych, modyfikowanie rysunku, nadawanie wi
ę
zów czy rzutowanie kraw
ę
dzi
elementów zale
ż
nych. Wszystkie te narz
ę
dzia pogrupowano w nast
ę
puj
ą
cych panelach:
Rysuj
- zestaw narz
ę
dzi umo
ż
liwiaj
ą
cych wykonywanie podstawowych operacji
rysunkowych, z wykorzystaniem takich komponentów bazowych jak linie,
okr
ę
gi, łuki, wielok
ą
ty itp., a tak
ż
e rzutowanie kraw
ę
dzi innych elementów.
Wi
ą
zanie - narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce nadawanie wi
ę
zów ograniczaj
ą
cych posta
ć
i wymiary
rysowanych kształtów.
Wzór
- grupa narz
ę
dzi pozwalaj
ą
cych na powielanie wybranych elementów szkicu.
Zmie
ń
- narz
ę
dzia daj
ą
ce mo
ż
liwo
ść
modyfikowania utworzonych wcze
ś
niej kształtów.
Format
- zestaw opcji nadaj
ą
cych wła
ś
ciwo
ś
ci elementom szkicu.
C
A
B
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 20
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Do rysowania u
ż
ywane s
ą
komponenty bazowe nazywane prymitywami. Rysowanie
dowolnego kształtu odbywa si
ę
przez wykorzystanie dost
ę
pnych komponentów bazowych.
Główn
ą
zasad
ą
dotycz
ą
c
ą
wykonywania kształtów jest rysowanie kształtów w sposób
nadmiarowy, a nast
ę
pnie modyfikowanie kształtu do wymaganej postaci. Wszystkie
narz
ę
dzia dost
ę
pne s
ą
w panelu Rysuj, zakładki Szkic. Cz
ęść
z tych narz
ę
dzi jest dost
ę
pna
bezpo
ś
rednio, a pozostałe dost
ę
pne s
ą
po rozwini
ę
ciu listy.
Rys. 11. Zakładka Szkic
W panelu Rysuj umieszczono zestaw narz
ę
dzi wspomagaj
ą
cych kre
ś
lenie linii na szkicu
rysunku. do tej grupy narz
ę
dzi mo
ż
emy zaliczy
ć
(Rys. 12):
Linia
-
wspomaga kre
ś
lenie odcinków,
Okr
ą
g
-
umo
ż
liwia rysowanie okr
ę
gów,
Łuk
-
pozwala na rysowanie łuków,
Prostok
ą
t
-
ułatwia kre
ś
lenie prostok
ą
tów,
Splajn/Krzywa pomostu -
umo
ż
liwia rysowanie dowolnych krzywych opisanych za
pomoc
ą
krzywych sklejanych,
Elipsa
-
wspomaga rysowanie elipsy,
Punktowy
-
pozwala na wstawienie elementu w postaci punktu,
Zaokr
ą
glenie/Fazowanie -
ułatwia tworzenie zaokr
ą
gle
ń
i fazowa
ń
,
Wielobok
-
ułatwia kre
ś
lenie wieloboków,
Tekst
-
pozwala na dodawanie tekstu do szkicu,
Rzutuj element
-
umo
ż
liwia wstawianie linii zale
ż
nych od innych elementów
modelu lub układu współrz
ę
dnych.
Wszystkie narz
ę
dzia zostały opisane szczegółowo poni
ż
ej.
Bardzo wa
ż
ne jest aby podczas wykorzystywania zarówno tych narz
ę
dzi jak i
pozostałych narz
ę
dzi dost
ę
pnych w Inwentorze, w trakcie ich u
ż
ywania obserwowa
ć
komunikaty pojawiaj
ą
ce si
ę
na pasku stanu programu. Po wyborze dowolnego narz
ę
dzia, w
pasku stanu pojawiaj
ą
si
ę
podpowiedzi dotycz
ą
ce poszczególnych działa
ń
jakie nale
ż
y
wykona
ć
w celu poprawnego u
ż
ycia tego narz
ę
dzia. Pomagaj
ą
one zrozumie
ć
kolejne
operacje, które nale
ż
y wykona
ć
i poprawnie u
ż
y
ć
danego narz
ę
dzia.
Rys. 12 Elementy panelu Rysuj
Rysowanie odcinków nie wymaga obja
ś
nie
ń
. Odcinki rysujemy wskazuj
ą
c punkt
pocz
ą
tkowy i punkt ko
ń
cowy.
Okr
ę
gi mo
ż
na rysowa
ć
kilkoma sposobami (Rys. 13):
•
przez podanie współrz
ę
dnych
ś
rodka okr
ę
gu oraz jego promienia,
•
przez podanie trzech punktów, do których rysowany okr
ą
g ma by
ć
styczny.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 21
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
W podobny sposób rysowana jest elipsa. Elips
ę
tworzy si
ę
przez wybranie narz
ę
dzia
Elipsa (Rys. 13). Rysowanie elipsy odbywa si
ę
przez wskazanie
ś
rodka elipsy oraz
kierunków dwóch głównych osi elipsy.
Rys. 13 Komponent bazowy Okr
ą
g oraz Elipsa
Rysowanie łuków odbywa si
ę
przez wybranie narz
ę
dzi z panelu Łuk (Rys. 14). Łuk
mo
ż
na rysowa
ć
na kilka sposobów:
•
przez podanie trzech punktów przez które łuk ma przechodzi
ć
,
•
przez podanie punktu styczno
ś
ci do istniej
ą
cego kształtu oraz ko
ń
ca łuku,
•
przez podanie
ś
rodka łuku oraz pocz
ą
tku i ko
ń
ca łuku.
Rys. 14 Komponent bazowy Łuk
Kolejnym elementem w panelu rysuj jest narz
ę
dzie do rysowania prostok
ą
tów.
Prostok
ą
ty mo
ż
na rysowa
ć
na jeden z dwóch sposobów:
•
przez podanie współrz
ę
dnych lewego dolnego oraz prawego górnego rogu
prostok
ą
ta,
•
przez podanie współrz
ę
dnych trzech wierzchołków prostok
ą
ta.
Oczywi
ś
cie prostok
ą
t mo
ż
na narysowa
ć
równie
ż
korzystaj
ą
c z narz
ę
dzia do rysowania
linii prostych.
Rys. 15 Komponent bazowy Prostok
ą
t
Do rysowania krzywych nale
ż
y stosowa
ć
narz
ę
dzie za pomoc
ą
którego mo
ż
liwe jest
rysowanie linii z wykorzystaniem krzywych sklejanych nazywanych splajnami. W ramach tej
grupy opcji mamy dost
ę
pne dwa narz
ę
dzia: Splajn oraz Krzywa pomostu. Narz
ę
dzie Splajn
pozwala na narysowanie i ukształtowanie dowolnej krzywej, natomiast narz
ę
dzie Krzywa
pomostu tworzy specjaln
ą
krzyw
ą
sklejan
ą
gładk
ą
(typu G2), ł
ą
cz
ą
c
ą
dwie wybrane krzywe
(Rys. 16).
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 22
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 16 Komponent bazowy do rysowania krzywych sklejanych
Kolejnym narz
ę
dziem jest narz
ę
dzie Punktowy. Narz
ę
dzie to daje mo
ż
liwo
ść
wstawiania
na szkicu punktów. Punkty s
ą
na szkicu wykorzystywane zazwyczaj jako elementy
konstrukcyjne i pomocnicze w konstruowania całego szkicu. Punkty najcz
ęś
ciej
wykorzystywane s
ą
do wskazywania poło
ż
enia
ś
rodka otworu. Niemniej jednak istnieje
mo
ż
liwo
ść
zarówno wstawiania pojedynczych punktów, jak i grupy punktów poprzez ich
zaimportowanie z pliku zewn
ę
trznego np. arkusza kalkulacyjnego.
Jednym z ostatnich narz
ę
dzi z tej grupy jest narz
ę
dzie, które słu
ż
y nie bezpo
ś
rednio do
rysowania, a raczej do modyfikowania kształtu tworzonego zarysu. Pomimo tego zostało ono
umieszczone w grupie narz
ę
dzi przeznaczonych do rysowania. S
ą
narz
ę
dzia słu
żą
ce do
tworzenia promieni zaokr
ą
gle
ń
oraz fazowa
ń
(Rys. 17). Działanie tego narz
ę
dzia polega na
okre
ś
leniu dwóch przecinaj
ą
cych si
ę
linii, których punkt przeci
ę
cia ma zosta
ć
zast
ą
piony
łukiem tworz
ą
c zaokr
ą
glenie lub odcinkiem tworz
ą
c fazowanie.
Rys. 17 Komponenty Zaokr
ą
glanie i Fazowanie
Wa
ż
nym elementem poprawnego wykonania szkicu jest zwi
ą
zanie go z jakim
ś
układem
odniesienia. Takim układem odniesienia dla szkicu mo
ż
e by
ć
np. globalny układ
współrz
ę
dnych albo kraw
ę
d
ź
lub płaszczyzna b
ę
d
ą
ca fragmentem innego szkicu. Do
okre
ś
lania takiego układu odniesienia słu
ż
y kolejny zestaw narz
ę
dzi umo
ż
liwiaj
ą
cy
wykonywanie operacji rzutowania elementów (Rys. 18). W ramach tego narz
ę
dzia mamy
dost
ę
pne nast
ę
puj
ą
ce opcje:
•
Rzutuj element
–
umo
ż
liwia rzutowanie na płaszczyzn
ę
szkicu kraw
ę
dzi,
wierzchołków, osi, punktów i płaszczyzn, tych
elementów tworzonego modelu, które nie nale
żą
do
szkicu lub s
ą
elementami układu współrz
ę
dnych (punkt
centralny, osie układu współrz
ę
dnych, płaszczyzny
wyznaczone przez osie układu współrz
ę
dnych).
•
Rzutuj kraw
ę
dzie tn
ą
ce
–
umo
ż
liwia wykonanie rzutu tych kraw
ę
dzi modelu,
które nie nale
żą
do aktywnego szkicu, a powstały z
przeci
ę
cia elementu płaszczyzn
ą
przekroju.
•
Rzutuj wzór płaski
–
narz
ę
dzie
mo
ż
na
wykorzystywa
ć
w
przypadku
tworzenia modeli konstrukcji blachowych. Umo
ż
liwia
rzutowanie na płaszczyzn
ę
szkicu powierzchni, które
nie s
ą
równoległe do płaszczyzny szkicu.
•
Rzutuj do szkicu 3D
–
umo
ż
liwia wykonanie rzutowania płaskiego szkicu
wykonanego
na
płaszczy
ź
nie,
na
dowoln
ą
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 23
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
powierzchni
ę
np. rzutowanie płaskiego szkicu na
powierzchnie walcow
ą
lub sto
ż
kow
ą
.
Rys. 18. Panel rzutowania kraw
ę
dzi na płaszczyzn
ę
szkicu
Kolejna grupa narz
ę
dzi dost
ę
pna w zakładce Szkic, zawiera narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce
wprowadzanie modyfikacji do ju
ż
istniej
ą
cych elementów szkicu.
Rys. 19 Narz
ę
dzia w panelu Zmie
ń
Mo
ż
na tutaj wyró
ż
ni
ć
dwa panele takich narz
ę
dzi. Narz
ę
dzia z pierwszej grupy
przedstawione na Rys. 19, umo
ż
liwiaj
ą
:
•
Przesu
ń
– przesuni
ę
cie wybranego fragmentu szkicu w inne miejsce z
mo
ż
liwo
ś
ci
ą
ich kopiowania,
•
Kopiuj
– umo
ż
liwia kopiowanie wybranego fragmentu szkicu.
•
Obrót
– pozwala obróci
ć
wybran
ą
geometri
ę
wokół wybranego punktu.
•
Utnij
– ucina wybran
ą
geometri
ę
w oparciu o krzyw
ą
lub odcinek.
•
Wydłu
ż
– wydłu
ż
a wybran
ą
krzyw
ą
lub odcinek do wybranej geometrii.
•
Podziel
– dzieli wybran
ą
prost
ą
lub krzyw
ą
na dwa fragmenty.
•
Skala
– zmienia proporcjonalnie wybrany fragment szkicu.
•
Rozci
ą
gnij
– pozwala na rozci
ą
ganie wybranego fragmentu szkicu w
oparciu o dwa wybrane punkty.
•
Odsuni
ę
cie
– powoduje utworzenie kopii istniej
ą
cego szkicu i umo
ż
liwia
wykonanie operacji odsuni
ę
cia wskazanego fragmentu
utworzonego rysunku o okre
ś
lon
ą
odległo
ść
. Jednocze
ś
nie
zostaje zachowana zgodno
ść
postaci pomi
ę
dzy szkicem
bazowym a odsuni
ę
tym.
Druga grupa narz
ę
dzi przeznaczonych do modyfikacji szkicu, została zgromadzona w
panelu Wzór (Rys. 20).
Rys. 20 Narz
ę
dzia w panelu Wzór
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 24
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Narz
ę
dzia te umo
ż
liwiaj
ą
:
•
Lustro
– wykonanie lustrzanego odbicia wskazanego fragmentu
utworzonego rysunku, wzgl
ę
dem wskazanej osi symetrii
(symetria osiowa),
•
Szyk prostok
ą
tny
– wielokrotne skopiowanie wskazanego fragmentu utworzonego
rysunku. Kopiowanie odbywa si
ę
przez wskazanie liczby
wierszy
i
kolumn
tworz
ą
cych
macierz
powtarzanych
fragmentów rysunku.
•
Szyk kołowy
– wielokrotne skopiowanie wskazanego fragmentu utworzonego
rysunku. Kopiowanie odbywa si
ę
przez rozmieszczenie
kopiowanych fragmentów na okr
ę
gu o okre
ś
lonej
ś
rednicy.
W czasie tworzenia szkicu program Inventor stara si
ę
tam gdzie jest to mo
ż
liwe nada
ć
tworzonemu szkicowi pewne ograniczenia. Ograniczenia te mog
ą
dotyczy
ć
np.
prostopadło
ś
ci prowadzonych linii, równoległo
ś
ci prowadzonych linii, styczno
ś
ci linii z łukami
czy okr
ę
gami itp. Takie ograniczenia nazywamy wi
ę
zami. Wi
ę
zy te mo
ż
na edytowa
ć
oraz
narzuca
ć
własne dodatkowe. Oprócz wi
ę
zów postaciowych dotycz
ą
cych wła
ś
nie powi
ą
za
ń
geometrycznych pomi
ę
dzy poszczególnymi elementami szkicu konieczne jest równie
ż
nadanie wi
ę
zów wymiarowych. Nadawanie takich wi
ę
zów musi odbywa
ć
si
ę
ju
ż
samodzielnie przez autora szkicu. Do nadawania wi
ę
zów oraz ich modyfikowania słu
ż
y
kolejna grupa narz
ę
dzi dost
ę
pnych w panelu Wi
ą
zanie (Rys. 21a).
a)
b)
Rys. 21. Narz
ę
dzia panelu Wi
ą
zanie
W tej grupie narz
ę
dzi mamy nast
ę
puj
ą
ce opcje:
•
Wymiar
– umo
ż
liwia
nadawanie
wi
ę
zów
wymiarowych
przez
zwymiarowanie tworzonego szkicu,
•
Wymiarowanie automatyczne
– umo
ż
liwia
automatyczne
nadanie
wi
ę
zów
wymiarowych
•
Poka
ż
wi
ą
zania – opcja umo
ż
liwiaj
ą
ca pokazanie wi
ą
za
ń
wyst
ę
puj
ą
cych na danym
szkicu.
•
Wi
ą
zania geometryczne
–
zestaw
wi
ą
za
ń
umo
ż
liwiaj
ą
cych
okre
ś
lanie
zale
ż
no
ś
ci geometrycznych pomi
ę
dzy elementami szkicu.
Zaliczany do nich nast
ę
puj
ą
ce wi
ą
zania:
zgodno
ść
,
współliniowo
ść
,
koncentryczno
ść
,
równoległo
ść
,
prostopadło
ść
,
pion,
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 25
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
poziom,
styczno
ść
,
wygładzenie,
symetryczno
ść
,
równo
ść
.
Na Rys. 21b przedstawiono domy
ś
lne parametry narz
ę
dzia Wi
ą
zanie. Zadaniem tych
parametrów jest:
•
Podpowiadanie wi
ą
za
ń
– wł
ą
czenie tej opcji uruchamia narz
ę
dzie, które w czasie
tworzenia
szkicu
podpowiada,
jakie
wi
ą
zanie
s
ą
nadawane automatycznie. Wył
ą
czenie tej opcji powoduje,
ż
e
wi
ą
zania
nie
b
ę
d
ą
automatycznie
nadawane
elementom szkicu.
•
Utrwalanie wi
ą
za
ń
– je
ż
eli ta opcja jest aktywna, to tworzone automatycznie
wi
ą
zania s
ą
zachowywane. Opcja jest wył
ą
czana
automatycznie,
je
ż
eli
zostanie
wył
ą
czona
opcja
Podpowiadanie wi
ą
za
ń
.
•
Trwały wymiar
– wł
ą
czenie tej funkcji umo
ż
liwia automatyczne nadawanie
wi
ę
zów wymiarowych elementom szkicu. Opcja dodana w
wersji 2012. Wył
ą
czenie tej opcji spowoduje,
ż
e wi
ę
zy
wymiarowe, trzeba b
ę
dzie nada
ć
samodzielnie.
2.4. Nawigowanie w przestrzeni szkicu
Wykonywanie szkicu wi
ąż
e si
ę
z wywołaniem odpowiednich narz
ę
dzi z zakładki Szkic
dost
ę
pnej na wst
ąż
ce narz
ę
dziowej. W celu wykonania okre
ś
lonej operacji, po prostu
wybieramy odpowiednie narz
ę
dzie z wst
ąż
ki, obserwujemy komunikaty pojawiaj
ą
ce si
ę
w
pasku stanu i wykonujemy kolejne operacje. W wersji 2012 programu Inventor został
wprowadzony nowy sposób wywoływania polece
ń
z grupy narz
ę
dzi dost
ę
pnych w danym
ś
rodowisku pracy. Zamiast menu kontekstowego, które było dost
ę
pne pod prawym
przyciskiem myszy, wprowadzono menu znakowe (Rys. 22).
Rys. 22 Przykład menu znakowego w
ś
rodowisku Szkic.
Wprowadzenie menu znakowego ma na celu przyspieszenie wykonywania zada
ń
. Wybór
narz
ę
dzi z menu znakowego mo
ż
e nast
ą
pi
ć
przez klikni
ę
cie lewym klawiszem myszy na
odpowiedniej ikonie narz
ę
dzia lub poprzez szybki ruch mysz
ą
(przy wci
ś
ni
ę
tym prawym
przycisku myszy) w kierunku ikony z danym narz
ę
dziem. Na przykład wykonanie szybkiego
ruchu w dół przy wci
ś
ni
ę
tym prawym przycisku myszy spowoduje wyj
ś
cie z przestrzeni
szkicu.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 26
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
2.5. Przykłady
Celem przedstawienia mo
ż
liwo
ś
ci narz
ę
dzi opisanych w rozdziale 2.2. przedstawione
zostan
ą
przykłady przygotowywania szkiców za pomoc
ą
opisanych narz
ę
dzie.
Przykład 1
Nale
ż
y utworzy
ć
szkic przedstawiony na Rys. 23.
Rys. 23 Przykładowy szkic do przykładu 1
Przed rozpocz
ę
ciem szkicu nale
ż
y przygotowa
ć
elementy bazy, z którymi szkic zostanie
zwi
ą
zany. Za baz
ę
posłu
ż
y nam układ współrz
ę
dnych modelu. Domy
ś
lnie, po otwarciu
nowego szkicu, wstawiany jest na nim rzut pocz
ą
tku układu współrz
ę
dnych (Rys. 24). Warto
jednak do tak przygotowanej przestrzeni szkicu doda
ć
rzuty osi układu współrz
ę
dnych.
Rys. 24 Przykład 1 - Przestrze
ń
szkicu z pocz
ą
tkiem układu współrz
ę
dnych.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 27
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
W tym celu wykonamy operacj
ę
rzutowania. Klikamy prawym przyciskiem myszy i
wybieramy z menu znakowego narz
ę
dzie Rzutuj element lub wybieramy takie narz
ę
dzie z
wst
ąż
ki narz
ę
dziowej panelu Rysuj. (Rys. 25 a, b). Nast
ę
pnie przechodzimy do okna Model,
rozwijamy w drzewku pozycj
ę
Pocz
ą
tek i wskazujemy pozycj
ę
O
ś
X (Rys. 25b), a nast
ę
pnie
pozycj
ę
O
ś
Y. Widok ekranu aplikacji po wykonaniu tych czynno
ś
ci przedstawiono na Rys.
26. Po wykonaniu tych czynno
ś
ci klikamy prawym przyciskiem myszy i z podr
ę
cznego menu
wybieramy pozycj
ę
Koniec lub naciskamy klawisz Esc (Rys. 27). Taka operacja
ka
ż
dorazowo powoduje zako
ń
czenia działania wybranego narz
ę
dzia.
a)
b)
c)
Rys. 25 Przykład 1 Krok 1 – rzutowanie osi układu współrz
ę
dnych.
Rys. 26 Przykład 1 – Okno szkicownika w czasie rzutowania osi układu współrz
ę
dnych.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 28
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Po wyznaczeniu bazy mo
ż
na rozpocz
ąć
wykonanie wła
ś
ciwego szkicu. Wykonanie
zadanego szkicu rozpoczynamy od narysowania prostok
ą
ta. W tym celu klikamy prawym
przyciskiem myszy i z menu znakowego wybieramy narz
ę
dzie Prostok
ą
t z dwóch punktów,
lub wybieramy je z wst
ąż
ki narz
ę
dziowej (Rys. 28).
Rys. 27 Zako
ń
czenie operacji.
Rysowanie prostok
ą
ta odbywa si
ę
przez wskazanie dwóch punktów, które maj
ą
by
ć
dwoma
przeciwległymi wierzchołkami prostok
ą
ta. Aby odnie
ść
si
ę
do utworzonej wcze
ś
niej bazy,
jeden z wierzchołków prostok
ą
ta umie
ś
cimy w punkcie przeci
ę
cia si
ę
rzutów osi X i Y na
płaszczyzn
ę
szkicownika. Drugi z wierzchołków prostok
ą
ta wskazujemy w dowolnym
miejscu. W czasie przesuwania mamy od razu mo
ż
liwo
ść
nadania okre
ś
lonych wymiarów
rysowanemu prostok
ą
towi. Wprowadzenie okre
ś
lonych warto
ś
ci spowoduje narzucenie
wi
ę
zów wymiarowych na narysowany prostok
ą
t.
Rys. 28 Zadanie 1 krok 1 - Wybór narz
ę
dzia Prostok
ą
t z dwóch punktów.
Po narysowaniu prostok
ą
ta klikamy prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcj
ę
Koniec lub naciskamy klawisz Esc. Nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na kolory odcinków tworz
ą
cych
boki prostok
ą
ta. Dwa z nich s
ą
narysowane w kolorze zielonym, a dwa pozostałe w kolorze
bordo. Ciemny kolor linii oznacza,
ż
e na linie te zostały narzucone ograniczenia nazywane
wi
ę
zami. W tym przypadku ograniczeniem jest fakt,
ż
e jedne ko
ń
ce boków prostok
ą
ta
pokrywaj
ą
si
ę
z punktem przeci
ę
cia rzutów osi X i Y układu współrz
ę
dnych.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 29
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 29 Zadanie 1 krok 2
Kolejnym krokiem jest wykonanie zaokr
ą
gle
ń
oraz faz. W pierwszym kroku wykonujemy
zaokr
ą
glenia górnych rogów prostok
ą
ta. W tym celu wybieramy narz
ę
dzie Zaokr
ą
glenie,
które wybieramy z wst
ąż
ki narz
ę
dziowej. W oknie dialogowym które ukazało si
ę
po wybraniu
tego narz
ę
dzia wprowadzamy warto
ść
promienia zaokr
ą
glenia równ
ą
3 mm i wskazujemy
kraw
ę
dzie których punkty przeci
ę
cia maj
ą
zosta
ć
zaokr
ą
glone. W tym wypadku s
ą
to lewa i
górna kraw
ę
d
ź
utworzonego prostok
ą
ta oraz prawa i górna kraw
ę
d
ź
utworzonego prostok
ą
ta
(Rys. 30). Aby zako
ń
czy
ć
t
ę
operacj
ę
klikamy prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcj
ę
Koniec.
Rys. 30 Zadanie 1 krok 3
W podobny sposób wykonujemy fazowanie. W tym celu wybieramy narz
ę
dzie Fazuj, w
oknie dialogowym które ukazało si
ę
po wybraniu tego narz
ę
dzia wprowadzamy wielko
ść
fazowania 5 mm, a nast
ę
pnie kraw
ę
dzie pomi
ę
dzy którymi na nast
ą
pi
ć
operacja fazowania
(Rys. 31). Ko
ń
czymy wykonywanie tej operacji.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 30
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 31 Zadanie 1 krok 4
Po zako
ń
czeniu tych działa
ń
szkic powinien wygl
ą
da
ć
jak pokazano na Rys. 32.
Rys. 32 Szkic po wykonaniu kroku 4
Kolejnym krokiem jest narzucenie wi
ę
zów wymiarowych na tak przygotowany szkic. W
tym celu z menu znakowego wybieramy narz
ę
dzie Wymiar ogólny i wskazujemy dwie
przeciwległe kraw
ę
dzie, górn
ą
i doln
ą
utworzonego szkicu (Rys. 33).
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 31
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 33 Zadanie 1 krok 5
T
ę
sam
ą
operacj
ę
powtarzamy dla kraw
ę
dzie prawej i lewej utworzonego szkicu.
Poniewa
ż
wymiary utworzonego szkicu mog
ą
ró
ż
ni
ć
si
ę
od wymaganych, nale
ż
y
wprowadzone wymiary edytowa
ć
i zmieni
ć
warto
ś
ci na
żą
dane 20 mm. W tym celu klikamy
na dany wymiar i w oknie dialogowym wprowadzamy warto
ść
20 mm. Ko
ń
czymy działania
(Rys. 34). W ten sposób otrzymano szkic zadany w zadaniu 1. Narysowanie sze
ś
ciok
ą
ta
pozostawiono do samodzielnego rozwi
ą
zania.
Rys. 34 Wykonany szkic
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 32
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Przykład 2
Narysowa
ć
szkic przedstawiony na Rys. 35. Powtórzenia okr
ę
gów wykona
ć
z
zastosowaniem narz
ę
dzia Szyk prostok
ą
tny.
Rys. 35 Zadanie 2 – temat
Rozwi
ą
zanie zadania przedstawionego w tym przykładzie rozpoczynamy ponownie od
rzutowania osi X oraz Y na płaszczyzn
ę
szkicu. Nast
ę
pnie przyst
ę
pujemy do narysowania
prostok
ą
ta o dowolnych wymiarach. W tym celu nale
ż
y, podobnie jak w poprzednim zadaniu,
wybra
ć
narz
ę
dzie Prostok
ą
t z dwóch punktów i narysowa
ć
prostok
ą
t. W celu nadania wi
ę
zów
wymiarowych, od razu podczas tworzenia prostok
ą
ta wprowadzamy warto
ś
ci w pola
edycyjne dost
ę
pne podczas szkicowania. Narzucamy odpowiednie wymiary długo
ś
ci boków
prostok
ą
ta równe 35 mm (Rys. 36). Po poprawnym nadaniu wi
ę
zów wymiarowych szkic
powinien zmieni
ć
kolor.
Rys. 36 Zadanie 2 – nadanie wi
ę
zów wymiarowych
Po nadaniu wi
ę
zów wymiarowych przyst
ę
pujemy do narysowania okr
ę
gu. W tym celu z
Panelu szkicu 2D wybieramy narz
ę
dzie Okr
ą
g ze
ś
rodka i rysujemy okr
ą
g o dowolnej
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 33
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
ś
rednicy w obr
ę
bie narysowanego wcze
ś
niej prostok
ą
ta (Rys. 37). Ko
ń
czymy działania
zwi
ą
zane z tym narz
ę
dziem.
Rys. 37 Zadanie 2 – Rysowanie okr
ę
gu
W nast
ę
pnym kroku konieczne jest nadanie wi
ę
zów wymiarowych na utworzony okr
ą
g
poprzez narzucenie
ś
rednicy okr
ę
gu oraz okre
ś
lenie jego poło
ż
enia. W tym celu wybieramy
narz
ę
dzie Wymiar ogólny i wskazujemy okr
ą
g do zwymiarowania (Rys. 38).
Rys. 38 Zadanie 2 – wymiarowanie
ś
rednicy okr
ę
gu.
Klikamy na otrzymany wymiar
ś
rednicy i zmieniamy jego warto
ść
na 7 mm (Rys. 39).
Rys. 39 Zadanie 2 – modyfikacja
ś
rednicy okr
ę
gu
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 34
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Nast
ę
pnym krokiem jest ustalenie poło
ż
enia otworu. Poniewa
ż
w dalszym ci
ą
gu aktywne
jest narz
ę
dzie Wymiar ogólny, przyst
ę
pujemy do wymiarowania odległo
ś
ci
ś
rodka otworu od
kraw
ę
dzi prostok
ą
ta. Wskazujemy wi
ę
c kursorem na punkt wyznaczaj
ą
cy
ś
rodek okr
ę
gu,
nast
ę
pnie na kraw
ę
d
ź
prostok
ą
ta i nadajemy wi
ą
zanie wymiarowe (Rys. 40). Podobnie
nadajemy wi
ą
zanie pomi
ę
dzy punktem wyznaczaj
ą
cym
ś
rodek okr
ę
gu, a drug
ą
kraw
ę
dzi
ą
prostok
ą
ta. W dalszej kolejno
ś
ci klikamy na utworzone wymiary i modyfikujemy ich warto
ś
ci
na 7 mm.
Rys. 40 Zadanie 2 – wi
ą
zanie narzucaj
ą
ce poło
ż
enia
ś
rodka otworu.
Wynik przeprowadzonych operacji przedstawiono na Rys. 41.
Rys. 41 Zadanie 2 – nadane wi
ę
zy
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 35
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
W celu wykonania kolejnych okr
ę
gów wybieramy narz
ę
dzie Szyk prostok
ą
tny. Po
wybraniu tego narz
ę
dzia otwiera si
ę
nowe okno dialogowe przedstawione na Rys. 42. W
oknie tym dost
ę
pne s
ą
trzy opcje:
•
Geometria – wskazujemy fragmenty szkicu, które maj
ą
zosta
ć
powtórzone,
•
Kierunek 1 – wskazujemy pierwszy kierunek powtarzania elementów,
•
Kierunek 2 – wskazujemy drugi kierunek powtarzania elementow.
Rys. 42 Zadanie 2 – Okno narz
ę
dzia Szyk prostok
ą
tny
Wykonanie operacji Szyku prostok
ą
tnego rozpoczynamy od wskazania okr
ę
gu jako tego
fragmentu szkicu, który ma by
ć
powtórzony. Nast
ę
pnie wybieramy kursorem czerwon
ą
strzałk
ę
w grupie opcji Kierunek 1. To pozwoli wybra
ć
kierunek, w którym b
ę
d
ą
pojawiały si
ę
powtórzenia okr
ę
gu i wskazujemy praw
ą
kraw
ę
d
ź
prostok
ą
ta (Rys. 43). Podobnie okre
ś
lamy
drugi kierunek powtórze
ń
, wybieraj
ą
c czerwon
ą
strzałk
ę
z grupy opcji Kierunek 2 i wskazuj
ą
c
górn
ą
kraw
ę
d
ź
prostok
ą
ta.
Rys. 43 Zadanie 2 – Tworzenie szyku prostok
ą
tnego krok 1
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 36
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 44 Zadanie 2 – Tworzenie szyku prostok
ą
tnego krok 2
Pozostało jeszcze okre
ś
lenie liczby powtórze
ń
w ka
ż
dym kierunku oraz odległo
ś
ci
pomi
ę
dzy poszczególnymi powtórzeniami. Wielko
ś
ci te wprowadzamy w pozostałych
aktywnych polach okna dialogowego do tworzenia szyku prostok
ą
tnego (Rys. 44). Po
wprowadzeniu wszystkich warto
ś
ci, liczba powtórze
ń
równa 2 oraz odległo
ść
pomi
ę
dzy
powtórzeniami równa 21, zatwierdzamy wykonane operacje przez wybór przycisku OK. Po
wykonaniu tych czynno
ś
ci zadanie zostało wykonane.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 37
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Przykład 3
Narysowa
ć
kształt przedstawiony na Rys. 45.
Rys. 45 Zadanie 3 - Temat
Tematem tego zadania jest narysowanie symetrycznego kształtu przedstawionego na
rysunku. Poniewa
ż
przedstawiony kształt jest symetryczny do narysowania całego szkicu
wykorzystane zostanie narz
ę
dzie Lustro. Konieczne wi
ę
c b
ę
dzie narysowanie połowy
zadanego zarysu, a drug
ą
połow
ę
uzyskamy przez lustrzane odbicie.
Rozwi
ą
zanie zadania rozpoczynamy od narysowania rzutów osi X oraz Y na
płaszczy
ź
nie szkicu. Kolejnym krokiem jest narysowanie zarysu przedstawionego na Rys.
45. W tym celu wybieramy narz
ę
dzie Linia i rozpoczynamy szkicowanie wskazanego zarysu,
od punktu le
żą
cego na przeci
ę
ciu rzutów osi X i Y Koniec zarysu powinien znale
źć
si
ę
na
przedłu
ż
eniu osi Y (Rys. 46).
Rys. 46 Wst
ę
pny zarys szkicu
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 38
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Kolejnym krokiem b
ę
dzie modyfikacja tak utworzonego zarysu. Pierwsz
ą
modyfikacj
ę
przeprowadzimy przez wprowadzenie zaokr
ą
glenia prawego rogu zarysu. W tym celu
wybieramy narz
ę
dzie Zaokr
ą
gl, wprowadzamy warto
ść
promienia zaokr
ą
glenia zgodnie z
Rys. 45 równ
ą
5 mm, wskazujemy kraw
ę
dzie które nale
ż
y zaokr
ą
gli
ć
i zatwierdzamy
wykonanie operacji (Rys. 47).
Rys. 47 Zaokr
ą
glenie rogu zarysu
Kolejny etapem jest utworzenie zaokr
ą
glenia na górnym wierzchołku zarysu. Zadanie to
wykonamy nast
ę
puj
ą
cy sposób. Najpierw wybieramy narz
ę
dzie Okr
ą
g ze
ś
rodka i rysujemy
okr
ą
g w taki sposób, aby jego
ś
rodek znalazł si
ę
na przedłu
ż
eniu rzutu osi Y, a promie
ń
został wyznaczony przez znalezienie punktu styczno
ś
ci okr
ę
gu z lini
ą
zarysu (Rys. 48).
Nast
ę
pnie narysujemy lini
ę
pomocnicz
ą
le
żą
c
ą
w osi symetrii rysowanego profilu. Tak
ą
lini
ę
pomocnicz
ą
, nazywan
ą
równie
ż
lini
ą
konstrukcyjn
ą
. Aby wł
ą
czy
ć
tryb rysowania linii
konstrukcyjnych nale
ż
y wybra
ć
z panelu Format znajduj
ą
cego si
ę
na wst
ąż
ce narz
ę
dziowej
szkicu, ikon
ę
Konstrukcja (Rys. 50). Po wybraniu tej opcji ka
ż
da rysowana linia b
ę
dzie
traktowana jako linia konstrukcyjna, czyli pełni
ą
ca rol
ę
linii pomocniczej w dalszym
szkicowaniu. Do narysowania linii pomocniczej u
ż
yte zostanie narz
ę
dzie Linia. Wybieramy to
narz
ę
dzie, a nast
ę
pnie ze
ś
rodka narysowanego okr
ę
gu rysujemy pionow
ą
lini
ę
(Rys. 48).
Po narysowaniu linii pomocniczej nale
ż
y wył
ą
czy
ć
tryb rysowania linii konstrukcyjnych.
Odbywa si
ę
to przez ponowne klikni
ę
cie ikony Konstrukcja w pasku narz
ę
dzi (Rys. 50). W
kolejnym kroku wybieramy narz
ę
dzie Utnij i wskazujemy te fragmenty narysowanego okr
ę
gu,
które s
ą
zb
ę
dne dla naszego rysunku. Fragmenty, które maj
ą
zosta
ć
usuni
ę
te s
ą
zaznaczane na rysunku lini
ą
przerywan
ą
(Rys. 49). T
ę
sam
ą
operacj
ę
nale
ż
y równie
ż
zastosowa
ć
do odcinka linii zarysu wychodz
ą
cego poza okr
ą
g. W efekcie tych operacji
otrzymamy
żą
dany zarys szkicu.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 39
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 48 Okr
ą
g styczny do linii zarysu
Rys. 49 Edycja okr
ę
gu za pomoc
ą
narz
ę
dzia Utnij.
Rys. 50 Wł
ą
czenie opcji rysowania linii konstrukcyjnych
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 40
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Kolejnym etapem jest nadanie tak utworzonemu szkicowi wi
ę
zów wymiarowych. W tym
celu wybieramy narz
ę
dzie Wymiar ogólny i wprowadzamy wi
ę
zy wymiarowe zgodnie z
wymaganiami zadania. Wynik tych działa
ń
przedstawiono na Rys. 51. Poprawnie wykonane
nadanie wi
ę
zów wymiarowych powinno skutkowa
ć
zmian
ą
koloru linii szkicu.
Rys. 51 Nadanie wi
ę
zów.
Ostatnim etapem jest wykonanie lustrzanego odbicia zarysu. W tym celu z panelu Wzór
wybieramy narz
ę
dzie Odbicie lustrzane. Po wybraniu tego narz
ę
dzia nale
ż
y wykona
ć
dwie
czynno
ś
ci (Rys. 52):
1) wskaza
ć
fragmenty zarysu, które maj
ą
by
ć
skopiowane, w tym przypadku jest nim cały
narysowany zarys szkicu,
2) wybra
ć
o
ś
odbicia, w naszym przypadku mo
ż
e by
ć
ni
ą
linia pomocnicza lub o
ś
Y.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 41
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 52 Wykonanie operacji lustrzanego odbicia.
Po wykonaniu obydwu czynno
ś
ci zatwierdzamy wykonanie operacji przez wybór
przycisku Zastosuj. Wynik zastosowania operacji lustrzanego odbicia przedstawiono na Rys.
53.
Rys. 53 Wynikowy szkic
Wyci
ę
cie wewn
ą
trz zarysu nale
ż
y wykona
ć
samodzielnie.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 42
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Na Rys. 54 i Rys. 55 przedstawiono dwa szkice, które mo
ż
na wykona
ć
samodzielnie w
celu prze
ć
wiczenia procesu szkicowania.
Rys. 54 Przykładowe Zadanie 1
Rys. 55 Przykładowe Zadanie 2
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Ćwiczenia nr 6 (2) prezentacja
cwiczenie nr 7F
cwiczenie nr 2
Ćwiczenie nr 4
cwiczenia nr 5 Pan Pietrasinski Nieznany
cwiczenia nr 7
Cwiczenie nr 8 Teksty id 99954
Cwiczenia nr 2 RPiS id 124688 Nieznany
Cwiczenia nr 10 (z 14) id 98678 Nieznany
Ćwiczenie nr 1 (Access 2007)
cwiczenie nr 8F
Cwiczenie nr 2 Rysowanie precyzyjne id 99901
Cwiczenia nr 1 z l Zepoloych do
CWICZENIE NR 4 teoria
ćwiczenie nr 4
SPRAWOZDANIE Z CWICZENIA NR 4, Technologia zywnosci, semestr III, chemia zywnosci
Ćwiczenie nr 50b, sprawozdania, Fizyka - Labolatoria, Ćwiczenie nr50b
Fotogrametria ćwiczenia nr 6, AR Poznań - Leśnictwo, Fotogrametria
więcej podobnych podstron