Ad.5) Sprawdzenie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
Zabezpieczenia zwarciowe są również ważnymi elementami systemu ochrony
przeciwporażeniowej przez samoczynne wyłączenie zasilania. Skuteczność systemu
warunkuje odpowiednio krótki czas wyłączenia zasilania w razie zwarcia pomiędzy jednym
przewodem fazowym, a dostępną, przewodzącą częścią urządzenia. Czas ten należy
wyznaczyć dla minimalnego prądu zwarcia jednofazowego w projektowanej instalacji i nie
powinien on przekraczać wartości podanych w tabeli 1 dla obwodów odbiorczych, natomiast
dla obwodów rozdzielczych czas ten nie powinien przekraczać 5 sekund.
Warunek:
a
k
I
I
≥
′′
gdzie:
– spodziewany początkowy prąd zwarcia (dla zwarcia jednofazowego)
k
I ′′
a
I
–
wartość prądu zapewniającego samoczynne zadziałanie urządzenia
zabezpieczającego w wymaganym czasie (odczytana z charakterystyki czasowo-
prądowej zabezpieczenia lub danych katalogowych)
Tabela 1. Najdłuższe dopuszczalne czasy
Rysunek 1. Wyłącznik ochronny
wyłączania w sieciach i instalacjach
typu
TN.
różnicowoprądowy.
Najdłuższe dopuszczalne czasy
wyłączenia, w sekundach, w warunkach, w
których napięcie dopuszczalne U
L
wynosi
Napięcie
znamionowe
względem
ziemi U
Nf
V
50V AC, 120V DC
25V AC, 60V DC
120 0,8
0,35
230
0,4
0,20
277 0,4
0,20
400 0,2
0,05
480 0,1
0,05
580 0,1
0,02
Dodatkowo obwody odbiorcze powinny być wyposażone w wyłączniki
różnicowoprądowe (rys.1.) Wyłączniki te mogą być instalowane w poszczególnych
obwodach lub jeden wyłącznik różnicowoprądowy o większym prądzie znamionowym
ciągłym i znamionowym prądzie różnicowym może chronić kilka obwodów. Wyłącznik
ochronny różnicowoprądowy dobiera się, mając na uwadze natężenie prądu obciążenia
chronionego obwodu odbiorczego, np. 10 lub 16A oraz prąd różnicowy ( I
∆N
) nie większy niż
30mA.
Wyłączniki ochronne różnicowoprądowe na prąd różnicowy nie większy niż 500mA
stosuje się jako główne (dla całej instalacji), niezależnie od wyłączników 30mA chroniących
poszczególne obwody odbiorcze lub ich grupy. Wyłącznik główny chroni w takim przypadku
przed dotykiem pośrednim (jako element samoczynnego wyłączenia zasilania) oraz przed
pożarami wywołanymi prądami doziemnymi, ale powinien on posiadać zwłokę czasową
niewiększą niż 1 sekunda.
W celu zmniejszenia lub wyeliminowania możliwości występowania napięć
dotykowych między różnymi częściami przewodzącymi w każdym budynku (obiekcie
budowlanym) powinny być wykonane połączenia wyrównawcze główne oraz miejscowe.
Połączenia główne wykonuje się na najniższej kondygnacji budynku (najczęściej w piwnicy).
W tym celu instaluje się główną szynę uziemiającą, wyposażoną w zaciski do podłączania
przewodów ochronnych. Z szyną łączy się następujące części przewodzące:
• przewody
uziemiające;
• przewody ochronne lub ochronno-neutralne;
• wszystkie metalowe rury i inne metalowe urządzenia, instalacje wewnętrzne gazu,
wody, centralnego ogrzewania, klimatyzacji itp.;
• metalowe elementy konstrukcyjne, zbrojenia fundamentów jako uziomu
fundamentowego lub w przypadku braku zbrojenia wykonanie sztucznego uziomu
fundamentowego.
Połączenia wyrównawcze miejscowe (dodatkowe) wykonuje się we wszystkich
pomieszczeniach, w których występuje zwiększone zagrożenie porażeniem. Są to między
innymi łazienka, pralnia, pomieszczenia piwniczne, hydrofornie itp. Połączenia wyrównawcze
w tych pomieszczeniach powinny obejmować:
• części przewodzące dostępne, czyli metalowe obudowy urządzeń elektrycznych;
• części przewodzące obce, czyli przewodzące metalowe przedmioty, rury itp.;
• przewody ochronne wszystkich urządzeń, w tym gniazd wtyczkowych i opraw
oświetleniowych;
• metalowe elementy konstrukcyjne i zbrojenia budowlane.