24.03.2011
made by koperek©
FUTURUM I
Futurum primum indicativi wyraża tak dokonaną, jak i niedokonaną czynność przyszłą, tj. późniejszą
niż chwila mówienia o niej.
KONSTRUKCJA
1, 2
temat
praesentis
+
"b"
+
spójka
+
koocówki
koniugacyjne
3, 4
temat
praesentis
+
"a"
(1. os. sing.)
+
koocówki
koniugacyjne
"e"
(pozostałe osoby)
WZRÓR ODMIANY
KONIUGACJA
BEZOKOLICZNIK
ODMIANA
1
specto, spectāre, spectavi,
spectatum – oglądać
1. specta
b
o
2. specta
bi
s
3. specta
bi
t
1. specta
bi
mus
2. specta
bi
tis
3. specta
bu
nt
2
habeo, habēre, habui, habitum
– mieć
1. habe
b
o
2. habe
bi
s
3. habe
bi
t
1. habe
bi
mus
2. habe
bi
tis
3. habe
bu
nt
3
lego, legĕre, lēgī, lēgum –
czytać
1. leg
am
2. leg
e
s
3. leg
e
t
1. leg
e
mus
2. leg
e
tis
3. leg
e
nt
4
audio, audire, audivi, auditum
– słuchać
1. audi
am
2. audi
e
s
3. audi
e
t
1. audi
e
mus
2. audi
e
tis
3. audi
e
nt
CZASOWNIK “sum, esse, fui” W FUTURUM I
1. ero
2. eris
3. erit
1. erimus
2. eritis
3. erunt
24.03.2011
made by koperek©
( dwiczenie 3, strona 14)
PRAESENTIS
IMPERFECTUM
FUTURUM I
recitant
(odczytują)
recitabant
(odczytywali)
recitabunt
(odczytają)
scribis
(piszesz)
scribebis
(pisałeś)
scribebes
(napiszesz)
cogito
(myślę)
cogitabam
(myślałem)
cogitabis
(pomyślę)
legunt
(czytają)
legebant
(czytali)
legent
(przeczytają)
narratis
(opowiadacie)
narrabatis
(opowiadaliście)
narrabitis
(opowiecie)
audis
(słuchasz)
audiebas
(słuchałeś)
audies
(wysłuchasz)
placet
(podoba mu się)
plecebat
(podobało mu się)
placebit
(spodoba mu się)
respondemus
(odpowiadamy)
respondebamus
(odpowiadaliśmy)
respondebimus
(odpowiemy)
discunt
(uczą się)
discebant
(uczyli się)
discent
(będą się uczyd)
ACI ( Accusativus cum Infinitivo)
Występuje po tzw. czasownikach rządzących (verba regentia), oznaczających :
a) myślenie
cōgito, cōgitāre, cōgitāvi, cōgitātum – myśleć
scio, scire, scivi – wiedzieć
puto, putare, putavi, putatus – sądzić, uważać
inelligo, intelligere – rozumieć
b) mówienie
dico, dicere, dixi, dictum – powiedzieć
voco, vocare, vocavisse, vocatum – wołać, wzywać
c) spostrzeganie
video, vidēre, vidi, visum – widzieć
audio, audire, audivi, auditum – słuchać
d) chęd, wolę
volo, velle, volŭi – chcieć
nolo, nolle, nolŭi – nie chcieć
malo, malle, malŭi – woleć
e) radośd, smutek
gaudeo, gaudere, -, gavīsus sum – cieszyć się, radować
doleo, dolere, dolui, dolitus – martwić się
f) po zwrotach bezosobowych
constat cōnstō, cōnstāre, cōnstitī, cōnstātum - składać się
decet decet, decēre, decuit
g) po zwrotach:
fama est – wieścią jest
verum est – prawdą jest
necesse est – koniecznym jest
opus est – trzeba