erupcje
wulkanów,
pył kosmiczny
po
ż
ary
lasów,
stepów,
torfowisk
erozja
wietrzna
gleb i skał
trz
ę
sienia
ziemi
ruchy tektoniczne
inne
- sztormy (aerozol)
- wyładowania
atmosferyczne
proc. biologiczne
- mikroorganizmy
- biogaz (rozkł., hodowla)
- pyły ro
ś
linne, zarodniki
niezorganizowane
Naturalne
- wynikaj
ą
ce z działania
naturalnych sił przyrody
składowiska
i hałdy
(odpady, nadkład,
paliwa)
zbiorniki
cieczy
zanieczysz-
czonych
procesy
technologiczne
bez wentylacji
odci
ą
gowej
przemysł
wydobywczy,
prace ziemne
i budowlane
obiekty
komunikacyjne
inne
niezorganizowane
energetyka
"mała" i "du
ż
a"
komunikacja
hutnictwo
spalanie odpadów
procesy
spalania
koksownie
rafinerie
chemia
cementownie
inne
procesy
technologiczne
z wentylacj
ą
odci
ą
gow
ą
zorganizowane
Sztuczne
- antropogeniczne
(powodowane działalno
ś
ci
ą
ludzk
ą
)
Ź
ródła emisji zanieczyszcze
ń
powietrza
Ź
ródła emisji
- podział ze wzgl
ę
du
na kształt i wymiary
geometryczne
odniesione do
odległo
ś
ci transportu
zanieczyszcze
ń
PUNKTOWE
- o wymiarach
znacznie
mniejszych od
rozpatrywanych
odległo
ś
ci
transportu
LINIOWE
- wprowadzaj
ą
ce
zanieczyszczenia
do powietrza wzdłu
ż
linii o długo
ś
ci
porównywalnej z
rozpatrywan
ą
odl.
transportu
POWIERZCH-
NIOWE
- emisja z
płaszczyzny o
wymiarach
porównywalnych z
rozpatrywan
ą
odl.
transportu
OBJ
Ę
TO
Ś
CIOWE
- emisja z obj
ę
to
ś
ci
o wymiarach
porównywalnych z
rozpatrywan
ą
odl.
transportu
Ź
ródła emisji
- podział ze wzgl
ę
du na sposób
wprowadzania zanieczyszcze
ń
do atmosfery
STACJONARNE
lub PRZEMIESZCZA-
J
Ą
CE SI
Ę
O USTALONYCH lub
NIEUSTALONYCH
PARAMETRACH
EMISJI
Dla obiektów rzeczywistych modelowanie komputerowe zast
ę
puje kosztowne i czasochłonne prowadzenie bada
ń
w ramach sieci monitoringu
Decyzja o
ś
rodowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacj
ę
przedsi
ę
wzi
ę
cia - PO
Ś
2005
klasyfikacja stref
diagnoza przyczyn
programy naprawcze
ocena wariantów
progn. wpł.ust. p.z.p.
ocena oddz. inw.
dec. o
ś
rod. uwar.
pozwolenie sektor.
pozwolenie zintegr.
dla celów planowania
przestrzennego
i bie
żą
cych decyzji
administracyjnych
ocena
jako
ś
ci
powietrza
proj. h, d (zw
ęż
ka)
proj. rodz. wyrzutni
dla uzyskania niezb.
wyniesienia
i rozcie
ń
czenia
zanieczyszcze
ń
dobór
parametrów
geometr.
emitorów
dec. o dop. emisji
skteczno
ść
oczysz.
dobór urz
ą
dze
ń
dla okre
ś
lenia emisji
dopuszczalnej
wyznaczenie
emisji
granicznej
proj. strefy
udział emitorów
dla okre
ś
lenia
strefy
ograniczonego
u
ż
ytkowania
wyznaczenie
zasiegu ponad-
normatywnego
oddziaływania
koncepcja
projekt
dla celów
projektowania
sieci
monitoringu
wyznaczanie
ilo
ś
ci i lokalizacji
punktów
pomiarowych
akcja ratownicza
ewakuacja
dla oprac.
strategi minim.
zagro
ż
e
ń
prognoza przemie-
szczania ska
ż
enia
w przyp. nagłego
uwolnienia
Zastosowania modelowania rozprzestrzeniania si
ę
zanieczyszcze
ń
powietrza
- w fazie projektowania i eksploatacji inwestycji
wysoko
ść
emitora
rodzaj
wyrzutni
i kierunekwylotu
temperatura
i skład
gazów
pr
ę
dko
ść
gazów
Zawarto
ść
i posta
ć
wody
w gazach
warunki
wprowadzania
zanieczyszcze
ń
do powietrza
rze
ź
ba
terenu
sposób
pokrycia
terenu
warunki
topograficzne
pr
ę
dko
ść
wiatru
kierunek
wiatru
turbulencja
atmosfery
temperatura
i wilgotno
ść
powietrza
opady
atmosferyczne
(wymywanie)
warunki
meteorologiczne
nasłonecznienie
skład chemiczny
temperatura
wilgotno
ść
ci
ś
nienie
wyładowania atm.
reakcje
fotochemiczne
przemiany
fizyko-
chemiczne
rodzaj podło
ż
a
(woda, gleba,
ro
ś
linno
ść
)
pochłanianie
zanieczyszcze
ń
przez
podło
ż
e
Uwarunkownia rozprzestrzeniania si
ę
zanieczyszcze
ń
powietrza
odległo
ść
od emitora
wielko
ść
emisji
wysoko
ść
emitora
ś
rednica
emitora
rodzaj
wyrzutni
kierunek
wylotu
parametry
techniczne
wyrzutni
pr
ę
dko
ść
gazów
temperatura
i wilgotno
ść
gazów
skład
chemiczny
skład
frakcyjny
pyłu
parametry
gazów
odlotowych
pr
ę
dko
ść
wiatru
opady
atmosfe-
ryczne
kierunek
wiatru
nasłone-
cznienie
stan
równowagi
atmosfery
grubo
ść
warstwy
mieszania
temperatura
i wilgotno
ść
powietrza
turbulencja
atmosfery
warunki
meteoro-
logiczne
tło
zanie-
czyszcze
ń
rze
ź
ba terenu
i usytuowanie
emitorów
rodzaj
i wysoko
ść
zabudowy
rodzaj
ro
ś
linno
ś
ci
warunki
lokalizacyjne
Czynniki wpływaj
ą
ce na wielko
ść
imisji
Ko
ń
czy si
ę
, gdy składowa pozioma
pr
ę
dko
ś
ci nadawana smudze przez wiatr
staje si
ę
bliska składowej
pionowej pr
ę
dko
ś
ci smugi.
O ruchu smugi decyduje jej
energia kinetyczna.
Faza I
- wyst
ę
puj
ą
ca bezpo
ś
rednio
po wylocie gazów z komina,
kiedy smuga jest prawie pionowa
Ko
ń
czy si
ę
, gdy składowa pionowa ruchu
smugi jest zbli
ż
ona do pionowej fluktuacji
pr
ę
dko
ś
ci wiatru a o
ś
smugi osi
ą
ga
pozycj
ę
prawie horyzontaln
ą
.
Na ruch smugi przestaj
ą
wpływa
ć
siły
dynamiczne wypływu lecz nadal wpływa
siła wyporu, bed
ą
ca wynikiem ró
ż
nicy
g
ę
sto
ś
ci.
Ró
ż
nica ta wynika głównie z ró
ż
nicy
temperatur smugi i otoczenia.
Faza II
- faza przej
ś
ciowa, wyst
ę
puj
ą
ca od
momentu wyra
ź
nego zakrzywienia
si
ę
toru ruchu smugi
G
ę
sto
ść
, temperatura i pr
ę
dko
ść
smugi
s
ą
to
ż
same z parametrami o
ś
rodka.
Poj
ę
cie smugi jest zwi
ą
zane niemal
wył
ą
cznie z ró
ż
nic
ą
st
ęż
e
ń
zanieczyszcze
ń
w smudze i w otoczeniu.
Na ruch smugi nie wpływaj
ą
warunki
techniczne emisji.
Wielko
ść
st
ęż
enia w smudze zale
ż
y
głównie od odległo
ś
ci od punktu emisji,
od wielko
ś
ci emisji
i od warunków atmosferycznych.
Faza III
- w której decyduj
ą
ce znaczenie dla
ruchu i dyspersji smugi
maj
ą
czynniki atmosferyczne
Poprawa warunków
rozprzestrzeniania
Wi
ę
kszy wypór
hydrostatyczny smugi
Transport zanieczyszcze
ń
na dalekie odległo
ś
ci
Obni
ż
enie imisji
w okolicy emitora
dla emitorów o efektywnej wysoko
ś
ci przewy
ż
szaj
ą
cej
górny pułap inwersji, np. kominów elektrownianych
Korzystny
Pogorszenie warunków
przewietrzania terenu
Mniejszy wypór
hydrostatyczny smugi
Odbicie smugi od dolnego
pułapu warstwy inwersyjnej
Powstawanie wtórnych zanieczy-
szcze
ń
w wyniku reakcji fotochem.
Powstawanie smogu
fotochemicznego
Wzrost imisji
(kumulacja zanieczyszcze
ń
)
w przypadku niskiej emisji, np. palenisk domowych,
komunikacji samochodowej, lokalnych kotłowni
Niekorzystny
Charakter potencjalnego oddziaływania inwersji na jako
ść
powietrza