104.RODZAJE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH W OCZYSZCZALNIACH ŚCIEKÓW

W przypadku zbiorników bardzo istotne są:

-

zagadnienie szczelności (rysunki 3, 4, 5 i 6),

-

konstrukcja przejścia przewodów przez ściany
(rysunek 7),

-

osłona antykorozyjna betonu konstrukcyjnego
(rysunek 8).

Wyroby ceramiczne, które były stosowane do wykonywania
osłon antykorozyjnych, to:

-

klinkier drogowy (gatunki klasy extra 8x10x22),

-

cegła klinkierowa (w przypadku niewielkiego stężenia
czynników agresywnych (klasa 1.: 6,5x12x25),

-

płytki z cegły kwasoodpornej,

-

płytki klinkierowe,

-

płytki terakotowe,

-

płytki kamionkowe,

-

wyroby węglowe i grafitowe.

Tworzywa sztuczne (układane pod wymurówką ceglaną):

-

folie z polichlorku winylu (PCV),

-

folie poliizobutylenowe,

-

folie

polietylenowe.
Kity

Lakiery i emalie

Tworzywa krzemianowe (charakteryzują się wysoką

odpornością na działania kwasów oraz agresywnych gazów i p ył ó w ; s k ł a d n i k a m i
t yc h t w o r z yw s ą s z k ł o w o d n e , wypełniacze mineralne i dodatki).

Uwaga: ze względu na agresję w stosunku do betonu ani kity ani wyprawy nie
mogą być kładzione bezpośrednio na beton lecz poprzez warstwę bitumu lub
folii igielitowej (ewent. poliizobutylenowej).

Odporność antykorozyjną warunkują:

- szczelny i odporny beton
-

betony specjalne (krzemianowe lub z domieszką popiołów lotnych)

-

powłoki:

a/fluatowanie,

b/bitumy nakładane na zimno,

c/bitumy nakładane na gorąco („zbrojone" włóknem szklanym), d/lakiery i

emalie, e/żywice syntetyczne, f/powłoki laminowane,

-

wykładziny z folii,

-

wykładziny ceglane,

-

wykładziny wielowarstwowe.

106. Zadaniem piaskowników jest zatrzymanie cięższej
zawiesiny mineralnej.
Aby pracowały prawidłowo powinny być spełnione następujące
warunki:
-zatrzymywane ziarna powinny mieć średnicę 0,1 ÷ 0,2 mm i większą,

-w ścieku nie ma zbyt dużo części organicznych
a/ Piaskowniki poziome

-o przepływie poziomym,
-o przepływie wirowym,
-o przepływie śrubowym (napowietrzane), b/ Piaskowniki pionowe
-o przepływie pionowym,
-o przepływie pionowo-wirowym c/ Piaskowniki szczelinowe d/

Piaskowniki szczelinowe z boczną szczeliną e/ Piaskowniki z obrotowym
zgarniaczem
Osadniki - służą do usuwania zawiesin drogą sedymentacji.

(patrz rysunek 11)
Długość osadnika: od kilkunastu do kilkudziesięciu
metrów,

Szerokość: od 2. do 6. metrów; wysokość od 4. do 6. metrów.

Konstrukcja: zwykle żelbetowa, monolityczna.

Komory Aeracyjne(napowietrzania) - Są to urządzenia służące do
oczyszczania ścieków na drodze procesów będących wynikiem
„natleniania". Wspomniane procesy mogą być natury fizycznej,
fizykochemicznej lub biologicznej.

(patrz rysunek 12)

Napowietrzanie odbywa się za pomocą:

- podania powietrza sprężonego,
-

wirników o osi poziomej,

-

wirników o osi pionowej,

-

systemów złożonych.

107. Złoża biologiczne i komory fermentacyjne.

ZŁOŻA BIOLOGICZNE (Sztuczne złoża biologiczne )

Złoże biologiczne, filtr biologiczny, biofiltr, urządzenie do biologicznego oczyszczania

ścieków

miejskich. Sztuczne złoże biologiczne składa się z rusztu, na którym ułożona

została warstwa kruszywa, koksu, żużla, tufów wulkanicznych, kamienia, gruzu
ceglanego itp. Od dołu, przez ruszt złoże jest napowietrzane sprężonym powietrzem, od
góry zaś zraszane ściekami. Zraszanie realizowane jest systemem przelewów, młynkami

Segnera

itp. Istotne jest równomierne rozrzucenie cieczy na całą powierzchnię złoża.

Procesy zachodzące na powierzchni wypełnienia złoża są podobne do procesów na
powierzchni gleby pól irygacyjnych. Tworzy się błona biologiczna, w skład której
wchodzą mikroorganizmy roślinne i zwierzęce. Ich działanie polega na utlenieniu i
mineralizacji substancji zawartych w ściekach. Złoże po zbudowaniu nie jest aktywne.
Jego dojrzewanie trwa kilka tygodni.

Zależnie od sposobu doprowadzania ścieków wyróżnia się złoża biologiczne: zraszane,
spłukiwane.

Złoża zraszane mają grubość 1,5...3 m. Swoją aktywność utrzymują do temperatury 6
st. C. Poniżej aktywność złoża zanika. Ich praca charakteryzuje się wysokim stopniem
oczyszczania. BZT5 do 95%, zawiesiny do 92%, bakterie chorobotwórcze do 95%.
Wysoka skuteczność oczyszczania jest okupiona stosunkowo niewysoką wydajnością.

Złoża spłukiwane (wysokoobciążone). Są to złoża o podobnej budowie. Grubość
warstwy wypełnienia wynosi 2...4 m. Ze względu na większe objętościowe obciążenie
złoża, mineralizacja zanieczyszczeń nie zachodzi na nich całkowicie. Powstają na nich
duże ilości kłaczkowatej błony biologicznej, która jest częściowo unoszona przez
odpływające ścieki. Nadają się do oczyszczania ścieków o niewilkim stężeniu. W
przypadku ścieków stężonych należy stosować recyrkulację. Stopień oczyszczenia
wynosi ok. 65% BZT

5

.

* Wykorzystanie procesów biochemicznych i częściowo fizycznych do oczyszczania
ścieków pozwala uzyskać dalsze obniżenie ładunku substancji organicznych. Stosuje się
je zwykle jako kolejny stopień oczyszczania w przypadku, gdy metody zastosowane
wcześniej nie zapewniają odpowiedniej klasy czystości wody zrzucanej do odbiorników.
Oczyszczanie biologiczne przebiega zarówno w warunkach tlenowych, niedotlenionych
jak i beztlenowych i polega na utlenianiu oraz mineralizacji związków organicznych
zawartych w ściekach przy udziale mikro i makroorganizmów. Mikroorganizmy te
zużywają związki zawarte w ściekach jako pokarm i podstawę przemiany materii.

Zasada oczyszczania jest taka sama, jak w przypadku naturalnego samooczyszczania się
zbiorników wodnych. Różnica polega na stworzeniu optymalnych warunków przebiegu
procesu (obecność tlenu, pożywki, mieszanie mechaniczne, temperatura, pH itp.), które
zwiększają szybkość i skuteczność procesu. Metody biologiczne dzieli się na naturalne i
sztuczne. Do naturalnych zlicza się metodę pól irygacyjnych i pól filtracyjnych. Do
sztucznych zalicza się metodę złoża spłukiwanego i osadu czynnego.

Fragment wypełnienia

Schemat złoża biologicznego

KOMORY FERMENTACUJNE:

Komora fermentacyjn to zamknięty zbiornik, który wchodzi w skład instalacji do
wytwarzania biogazu. W komorach fermentacyjnych następuje celowy rozkład materii
organicznej- najczęściej są to kiszonki z całych roślin kukurydzy, traw, zbóż itp.,
gnojowica, obornik, wywar pogorzelniany, odpady poubojowe. Materiały te na skutek
działania bakterii beztlenowych przetwarzane są w biogaz. Ponieważ bakterie są
wrażliwe na zmiany zachodzące w ich środowisku, a zwłaszcza na zmiany temperatury,
trzeba zapewnić im stałe warunki w całej objętości zbiornika.

Biogaz- mieszanina gazów zawierająca ok. 50-60 % metanu, 40-50 % dwutlenku węgla i
śladowe ilości innych gazów.

** Kilka słów o biogazowni: Pierwsze biogazownie na świecie zaczęto budować już w
XIX wieku, prawdziwy rozwój w technologii produkcji biogazu nastąpił jednak dopiero
w drugiej połowie XX wieku. Obecnie najwięcej instalacji biogazowych istnieje w
Niemczech i Danii, a intensywny wzrost ich liczby widać także w innych krajach, takich
jak Austria, Włochy, Holandia. Również w Polsce idea budowy biogazowni znajduje
coraz więcej zwolenników.

Rys. 1. Schemat blokowy biogazowni. 1 - układ wprowadzania substratu, 2 -
komora fermentacyjna, 3 - zbiornik magazynowy przefermentowanego
substratu, 4 - zbiornik biogazu, 5 - agregat kogeneracyjny .

Oprócz komory fermentacyjnej konieczny jest jeszcze drugi zbiornik, będący
magazynem substancji przefermentowanej. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie
przechowania powstałego nawozu przez okres wymagany prawem, a także zalecany
przez "Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej" (dotychczas ustawowo były to 4 miesiące, ale
wkrótce czas ten zostanie wydłużony do 6 miesięcy). Przefermentowany substrat to
płynny nawóz, znacznie lepiej przyswajany przez rośliny niż gnojowica, lepiej przez nie
wykorzystywany, a także bezpieczniejszy dla wód gruntowych. Trzecim istotnym
elementem biogazowni jest zbiornik biogazu, pełniący rolę bufora/magazynu paliwa dla
agregatu kogeneracyjnego. Ten zaś z racji przetwarzania biogazu na energię jest
urządzeniem generującym zyski całego przedsięwzięcia. Uproszczony schemat
biogazowni przedstawiarysunek powyżej.

Rodzaje komór fermantacyjnych:

PYTANIE NUMER 108

STOSOWANIE POLSKICH NORM: MITY I RZECZYWISTOŚĆ

Polska Norma – dokument należący do zbioru norm opublikowanych i zatwierdzonych
do stosowania przez Polski Komitet Normalizacyjny.

Przeznaczone są do stosowania w Polsce. Na podstawie ustawy o normalizacji z dnia
12 września 2002 roku stosowanie norm jest dobrowolne, za wyjątkiem tych, które
odrębnymi przepisami zostały wprowadzone do obowiązkowego stosowania. Poza
tym Polska Norma może być wprowadzeniem do normy europejskiej lub
międzynarodowej i normy mogą być przywoływane w przepisach (jako źródło wiedzy
technicznej).

Faktem jest, że dobrowolność stosowania norm to suchy przepis prawy biorąc pod
uwagę przepisy budowlane.
Przykład:

a)

Prawo budowlane oraz akt wykonawczy do niego, czyli rozporządzenie
Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie, w
zmianie do którego, opublikowanej w Dzienniku Ustaw Nr 109 z dnia
22.05.2004 pod pozycją 1156, podano załącznik 1, a w nim „Wykaz
Polskich Norm przywoływanych w rozporządzeniu”

b)

Ustawę z dnia 16.04.2004 o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92,
poz.881), która jednoznacznie wskazuje producentom wyrobów
budowlanych na dokumenty odniesienia przy deklarowaniu zgodności i
oznakowaniu ich znakiem budowlanym „B” (na rynku krajowym) czy CE
(na rynku krajowym i europejskim)

Mamy więc alternatywę: projektować w oparciu o Polskie Normy
wskazywane w polskich przepisach i mieć komfort pełnej zgodności z tymi
przepisami, czy stosować inne normy lub zasady i na wypadek nieszczęścia
(katastrofy) liczyć się z poważnymi konsekwencjami!

Producenci wyrobów budowlanych mogą teoretycznie Polskich Norm nie stosować.
Lecz zgodnie z wyżej cytowaną ustawą o wyrobach budowlanych, alternatywnym w
stosunku do Polskiej Normy dokumentem, w oparciu o który mogą deklarować swoje
wyroby, dostarczając je na rynek krajowy czy europejski, są aprobaty techniczne,
krajowe czy europejskie, których opracowanie trzeba wcześniej zamówić. WYDAJE
SIĘ TO ZUPEŁNIE POZBAWIONE SENSU W PRZYPADKU ISTNIENIA POLSKICH NORM
NA DANE WYROBY. Ponadto oznakowanie wyrobów znakiem „CE”, dostarczanych na
rynek europejski, może odbywać się jak dotychczas, w oparciu o zharmonizowane
(ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej-Official Journal) normy
wyrobu.