Metale fizyczne: połysk, kowalność, przewodzenie prądu;
cechy chemiczne: reagują z tlenem tworząc tlenki, reagują z
wodą tworząc zasady
Niemetale fizyczne: proszki, ciecze, gazy, nie przewodzą prądu,
nie mają połysku; chemiczne: tlenki łączą się z wodą tworząc
kwasy, niektóre niemetale łączą się z wodorem tworząc kwasy
Wartościowość- liczba wiązań jakie utworzy atom danego
pierwiastka w związku Stopień utlenienia- liczba ładunków,
jakie pojawiłyby się gdyby związek miał strukturę jonową
Energia jonizacji – en. potrzebna do oderwania związanego
elektronu do izolowanego atomu w stanie wolnym i
przeniesienie elektronu poza strefę oddziaływania tego atomu
Powinowactwo elektronowe – en uwolniona w procesie
przyłączania dodatkowego elementu od obojętnego atomu w
stanie gazowym Stała równowagi iloczyn stężenia produktów
przez iloczyn substratów w momencie równowagi chemicznej.
Wielkość stała w danej temp. charakterystyczna dla danego
pierwiastka, niezależna od temperatury, im większa tym
większe stężenie produktu Dysocjacja – rozpad na jony pod
wpływem wody Typowe utleniacze - pierwiastki
elektroujemne (6, 7 grupy główne) np.: O

2

, Cl

2

, I

2

Typowe

reduktory – metale i związki występujące w najniższym stopniu
utlenienia Wykorzystanie reakcji utleniania i redukcji:
tworzenie źródeł ciepła, tworzenie reakcji chemicznych analizy
i syntezy, produkcja prądu elektrycznego Korozja niszczenie
materiału pod wpływem działania czynników atmosferycznych.
Korozji ulegają metale, tworzywa sztuczne, materiały
budowlane. Rodzaje korozji:
a)

Chemiczna (utlenianie metalu, reakcje utleniacza
zachodzą w tym samym miejscu, bez przepływu
elektronów przez granicę faz

b)

Elektrochemiczna (ogniwo stykowe- 2 metale o
różnym potencjale, ogniwo stężeniowo-
oksydacyjne, ogniwo naprężeniowe – różnice w
budowie krystalicznej w wyniku odkształceń,
różnice w składzie chemicznym metalu na granicy
ziaren

c)

korozja elektrolityczna(spowodowana przepływem
prądów błądzących)

Inne rodzaje korozji:
a)

atmosferyczna (pod wpływem zawartego w
atmosferze tlenu, CO

2

i pary wodnej

b)

wodna (pod wpływem wody, tlenu CO

2

i różnych

soli)

c)

glebowa (często połączona z mikrobiologiczną, pod
wpływem niektórych składników gleby- tleny, CO

2

,

wody, kwasów humusowych, mikroorganizmów)

d)

gazowa (pod wpływem gazów spalinowych
Metody zapobiegania korozji: powłoki ochronne
(pasywacja powierzchni, powłoki nakładkowe
metaliczne i niemetaliczne), osłabienie
agresywności środowiska (usuwanie stymulatorów,
wprowadzanie inhibitorów), ochrona katodowa (z
protektorem, z zewnętrznym źródłem prądu, z
drenażem elektrycznym

Czynniki wpływające na rozpuszczalność: budowa substancji,
budowa rozpuszczalnika, rodzaj oddziaływań jakie występują
jakie występują w substancji rozpuszczonej, temperatura,
mieszanie i powierzchnia kontaktu z rozpuszczalnikiem, proces
krystalizacji
Jakość i twardość wody zależy od: korozyjność, zawartość
metali, sole (twardość węglanowa i niewęglanowa) Koagulacja
łączenie cząstek koloidalnych w zespoły w wyniku tego
procesu wytrąca się osad lub zol przechodzi w żel Żelowanie
tworzenie się galarety, charakterystyczne dla substancji
ż

elujących Spoiwa budowlane materiały otrzymane z

surowców mineralnych na drodze wypalania lub rozdrabniania
Spoiwa Wapienne CaCO

3

=CaO+CO

2

Otrzymywane w wyniku wypalania w temperaturze pow. 898

0

C

skał wapiennych zawierających CaCO

2

a)GASZENIE wapna
CaO+H

2

O=Ca(OH)

2

reakcja egzotermiczna

W zależności od ilości wody otrzymuje się:
-wapno hydratyzowane (sucho gaszone)
-ciasto wapienne (mokro gaszone)
-mleko wapienne (mokro gaszone)
b)wiązanie zaprawy
-powstanie Ca(OH)

2

połączone z dysocjacją

-wydzielenie się w postaci koloidalnej produktów uwodnienia
-odparowanie wody
-krystalizacja, kryształki zaprawy i ziarna piasku tworzą
sztuczny kamień, proces odwracalny
-karbonizacja, reakcja chemiczna
Ca(OH)

2

+n(H

2

O)+CO

2

=CaCO

3

+(n+1)H

2

O w wyniku tej reakcji

zaprawa twardnieje nieodwracalnie
Spoiwa Gipsowe i anhydrytowe
Jest to materiał ekologicznie przyjazny otrzymywany przez
prażenie gipsu
CaSO

4

*2H

2

O=CaSO

4

*0,5H

2

O+1,5H

2

O

W zależności od temperatury prażenia powstają dwie odmiany
gipsu alfa i beta.
Spoiwa gipsowe po zmieszaniu z wodą w ciągu kilkunastu
minut wiążą a następnie twardnieją, uzyskując po niecałej
godzinie prawie maksymalna wytrzymałość w stanie
wilgotnym. Proces wiązania polega na krystalizacji
dwuwodnego siarczanu(VI) wapnia; powstające kryształy
rozrastają się, a stykając się z sobą tworzą sztywny szkielet
całej konstrukcji. Stosując dodatek odpowiednich substancji
można powodować przyspieszenie lub opóźnienie procesu
wiązania.
Węglowodory nasycone:
Alkany C

n

H

2n+2

-pojedyncze wiązania pomiędzy atomami węgla w
cząsteczkach, mało aktywne chemicznie
Węglowodory nienasycone:
Alkeny C

n

H

2n

-jedno wiązanie podwójne pomiędzy atomami węgla w
cząsteczkach, aktywne chemicznie, ulegają reakcji
polimeryzacji, ulegają reakcji przyłączenia np. wodoru, bromu,
chloru, chlorowodoru
Polimeryzacja addycyjna łączenie wielu monomerów
zawierających wiązanie podwójne prowadzące do powstania
związku wielocząsteczkowego, np. etylen

polietylen nCH

2

=

CH

2

-CH

2

-[-CH

2

- CH

2

-]

n

-CH

2

- CH

2

- Polimeryzacja

polikondensacyjna tworzenie polimerów z monomerów przy
któremu towarzyszy wydzielanie się wody lub innej małej
cząsteczki
Polimery poliaddycyjne Polietylen w zależności od
warunków otrzymuje się polietylen wysoko- lub
niskowartościowy. Pierwszy z nich ma wyższą wytrzymałość
mechaniczną. Jedno z najlżejszych tworzyw, odporny na
działanie kwasów, zasad i wody, max temp użyteczności
długotrwałej 60

o

C, najlepszy elektroizolator, stosowany do

wyrobu rurociągów, pojemników, armatury wodociągowej,
osłon przewodów izolacyjnych.
Politetrafluoroetylen (teflon) nCF

2

=CF

2

CF

2

-[-CF

2

-CF

2

-]

n

-

CF

2

-CF

2

- niepalny, odporny chemicznie, bardzo dobre

właściwości mechaniczne, wysoka odporność ogniowa.
Stosowany jako tworzywo w warunkach szczególnie
agresywnych i w produkcji łożysk i smarów.