1.Cytoplazma – właściwości i skład

- koloidalna, lepka ciecz od której odgraniczone są organella komórkowe, od ściany komórkowej → cienka plazmolemma, od wakuoli → tonoplast

- skład : woda 75-85%, białka 10-20%, lipidy 2-3%, węglowodany 1-2%, substancje mineralne ok 1%

2.Błony cytoplazmatyczne – budowa i właściwości

- zbudowane z fosfolipidów i białek, błony lipo-proteinowe
- skład : główka (glicerol, kwas fosforowy, zasada azotowa, o charakterze hydrofilowym), ogonki (reszta kwasów tłuszczowych, o charakterze lipofilowym)

3.Organella otoczone podwójną błoną
- jądro komórkowe – miejsce przechowywania informacji genetycznej, centrum sterujące aktywnością metaboliczną komórki, kuliste, lekko owalne,

otoczone podwójną błoną lipoproteinową, 1-3 jąderek, wnętrze → nukleoplazma
- plastydy :

a)protoplastydy - w komórkach embrionalnych

b)etioplastydy - zawierające protofilin, charakterystyczne dla roślin etiolowanych
c)chloroplasty - w częściach zielonych, zachodzi fotosynteza i inne procesy, kształt soczewki, otoczone zewnętrzną i wewnętrzną błoną, zawiera w stromie

białka, fosfolipidy, barwiniki, DNA i RNA

d)leukoplasty – bezbarwne, występujące w tkankach zapasowych, gromadzą związki zapasowe, zawierają białka (aleuroplasty), tłuszcze (alajoplasty),
skrobię (amyloplasty)

e)chromoplasty – barwa od żółtej do czerwonej, występują w płatkach kwiatów, dojrzewających skórkach owoców

- mitochondria – najmniejsze struktury, kształt wydłużony, silnie pofałdowana, zbudowana z zewnętrznej i wewnętrznej błony, na powierzchni
oksysomy, wnętrze → matrix : białka, tłuszcze, DNA i RNA

4.Właściwości fizykochemiczne wody

- uniwersalny rozpuszczalnik

- łatwo przepuszcza światło widzialne
- zamarzając zwiększa objętość

- podstawowy substrat gdzie zachodzą procesy życiowe

5.Proces dyfuzji i osmozy

- dyfuzja – samorzutne przenikanie cząstek jednej substancji pomiędzy cząsteczki drugiej substancji; im większy gradient tym szybkość będzie większa;

na szybkość wpływa przepuszczalność ośrodka w jakim zachodzi; najszybciej przebiega w gazach, wolniej w cieczach a najwolniej w ciałach stałych; jest
podstawą wymiany gazowej u roślin

- osmoza – przenikanie rozpuszczalnika o stężeniu niższym do roztworu o stężeniu wyższym przez błonę półprzepuszczalną; potencjał osmotyczny
wynika ze stężenia roztworu im wyższe tym potencjał wyższy; układ osmotyczny → komórka lub cała roślina; reguluje zawartość wody, zapewnia

właściwy turgor, nadaje tkankom siłę przebicia, warunkuje odporność na suszę i zimno; prawa : I (potencjał osmotyczny jest proporcjonalny to

temperatury w skali K), II (potencjał osmotyczny jest proporcjonalny do różnicy stężeń roztworów w układach osmotycznych), III (potencjał osmotyczny
zależy od stężenia molowego substancji rozpuszczonej a nie od wielkości tych substancji)

6.Prawo Von’t Hoffa
Potencjał osmotyczny = ciśnienie danej substancji osmotycznie czynnej gdyby znajdowała się w stanie gazowym w tej samej temperaturze i objętości.

7.Transpiracja – proces i czynniki decydujące o tym
- transpiracja – wyparowywanie wody z roślin do atmosfery; polega na dyfuzji cząsteczek pary wodnej z powierzchni wewnętrznej lub zewnętrznej liścia;

regulowana przez otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych; wyróżniamy : szparkową (zachodzi przez aparaty szparkowe, para wodna w
przestrzeniach międzykomórkowych → komora powietrzna → szparki i na zewnątrz), kutykularną (zachodzi poprzez zewnętrzną powierzchnię liścia →

kutykulę, nieznaczna część wody tędy wyparowuje)

- czynniki : światło (pod jego wpływem szparki się otwierają co wzmaga transpirację), temperatura (wzrost do 40-50

o

C wzmaga transpirację), niedosyt

wilgotności powietrza (parowanie jest proporcjonalne do niedosytu wilgotności powietrza), wiatr (ruch powietrza usuwa powietrze wysycone parą wodną

co powoduje wzmożenie transpiracji)

8.Aparaty szparkowe – budowa, funkcje, otwieranie i zamykanie

- budowa : 2 komórki w kształcie nerki, zwrócone do siebie wklęsłą stroną, pomiędzy nimi szparka

- funkcje : reguluje wymianę gazową
- otwieranie szparek : produkcja kwasu abscysynowego w komórkach sąsiednich co wpływa na akumulację jonów potasu a tym samym na turgor który

zostaje zwiększony, otwieranie w dzień umożliwia fotosyntezę przy udziale światła niebieskiego
- zamykanie szparek : niedostatek wody po przekroczeniu dość wysokiego progu powoduje spadek turgoru w roślinie

9.Pobieranie wody – pasywne i aktywne
- pasywne - opiera się na sile ssącej liści powstającej na skutek transpiracji : komórki powierzchni liścia odbierają wodę komórkom sąsiednim; ubytek

wody powoduje podciśnienie hydrostatyczne od łodygi do korzenia z czego woda przechodzi z komórek walca osiowego do cewek i naczyń a z gleby do

włośników; w takim układzie każda komórka pobiera ją od sąsiadującej komórki z drugiej strony; ruch wody odbywa się na drodze najmniejszego oporu
- aktywne – miejscem jest korzeń, wymaga dopływu energii z przemian metabolicznych; nieustannie utrzymywane są siły ssące powodujące bierne

pobieranie wody; powstające w naczyniach i cewkach ciśnienie nazywa się parciem korzeniowym

10.Rodzaje wody glebowej

- dostępne : kapilarna (na dłuższy czas, nie podlega sile grawitacji), grawitacyjna (wypełnia przestwory, dostępna 2-4 dni po deszczu, podlega sile
grawitacji, opada niżej a jej miejsce zajmuje powietrze), gruntowa (mogą pobierać roślin o dobrze wykształconym systemie korzeniowym)

- niedostępne : krystalizacyjna, higroskopijna (pokrywa częściowo koloidy glebowe), błonkowata (kolejna otoczka wody oblegająca koloidy glebowe)

11.Pierwiastki – podział

a)makroelementy : N, P, K, Mg, Ca, S

b)mikroelementy : Mn, Zn, Cu, Mo, Fe, Cl, Br
c)ultraskładniki : Sn, Rd, Al.

d)ruchliwe : Mg, P, K, N

e)nieruchliwe : Ca, Fe, S
f)niezbędne : N, P, K, Ca, S, Mg, Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl

g)pożądane : Na, Si, An, Co, V
h)balastowe : pozostałe

12.Barwniki – budowa i funkcje
- chlorofilowe – zajmują 85% masy; „a” niebieskozielony i „b” żółtozielony; centralne miejsce zajmuje cząsteczka Mg; zbudowany z 4 pierścieni

pirolowych; oba „a” i „b” absorbują energię promienistą i w fosforylacji fotosyntetycznej zamienia ją na chemiczną; bierze udział w fotosyntezie

- karotenoidowe – bierze udział w fotosyntezie, pełni rolę anten energetycznych, przekazuje energię na chlorofil; karoten żółto-pomarańczowy,
zbudowane z 8 reszt izopranowych tworząc łańcuch zakończony po obu stronach pierścieniami; ksantofil złocistożółty, utleniona forma karotenów,

właściwości zbliżone do karotenów

13.Faza jasna fotosyntezy

- zależna od światła

- światło pochłonięte przez barwniki zamieniane jest w energię wiązań chemicznych związków ATP i NADPH
- energia gromadzona w ATP i NADPH wykorzystywana jest do wiązania CO

2

i powstawania prostych cukrów

- zachodzi w granach chloroplastów, woda zastaje pobrana przez system korzeniowy, tlen uwolniony do atmosfery a jony wodoru włączone do siły

asymilacyjnej

14.Faza ciemna fotosyntezy

ZAGADNIENIE

TYP C3

TYP C4

WIĄZANIE CO

2

- jednoetapowo bezpośrednio w
cyklu Calvina

- dwuetapowo :

1 etap - wiązany jest CO

2

z atmosfery i powstaje kwas jabłkowy, zachodzi w

miękiszu asymilacyjnym

2 etap – kwas jabłkowy rozkładany do kwasu pirogronowego i CO

2

który trafia do

cyklu Calvina, zachodzi w pochwie okołowiązkowej

PIERWSZY TRWAŁY

PRODUKT CO

2

kwas 3-fosfo-glicerynowy

(trójwęglowy)

kwas szczawiowooctowy (czterowęglowy), powstaje przy udziale karboksylazy kwasu

fosfoenolopirogronowego PEP

GŁÓWNE

KORZYŚCI DLA ROŚLINY

prostszy mechanizm, mniejszy

koszt energetyczny fazy ciemnej

- wystarcza małe stężenie CO

2

w powietrzu

- stężenie CO

2

w tkankach jest duże co zmniejsza straty związane z

fotooddychaniem

WYDATEK

ENERGETYCZNY

3 mole ATP
2 mole NADPH

4-5 moli ATP
2 mole NADPH

UTRATA WODY

500 moli

250 moli

WYSTĘPOWANIE

- większość roślin zielonych

- kukurydza, trzcina cukrowa, proso, sorgo, rośliny tropikalne

15.Czynniki wpływające na intensywność fotosyntezy

- światło – w miarę wzrostu natężenia rośliny reagują wzmożeniem fotosyntezy; długotrwałe działanie silnego światła powoduje zahamowanie asymilacji

- woda – niedostatek wody utrudnia procesy enzymatyczne związane z odpowiednią strukturą koloidową protoplazmy i jej organelli
- CO

2

– podczas procesu zostaje pochłonięty przez rośliny zielone oraz procesy oddychania i rozkładu substancji organicznej, dyfunduje do warstwy

powietrza nad glebowego i uzupełnia jego braki powstałe przez fotosyntezę

- temperatura – w granicach 20-30

o

C fotosynteza przebiega najsprawniej, a 30-40

o

C zostaje całkowicie zahamowana

- składniki mineralne : N, P, K, Fe, Mn, Mg, Cu, Cl

- tlen – hamowanie natężenia fotosyntezy przez wyższe stężenie tlenu polega na wzmożeniu oddychania

16.Oddychanie – proces i typy

- oddychanie – polega na utlenieniu związków organicznych z wydzieleniem i częściowym zawartym w nich energii, przebiega we wszystkich żywych
komórkach etapami na świetle i w ciemności;

- typy : tlenowe (w warunkach dużego dostępu tlenu, dostarcza znacznych ilości energii chemicznej ATP, energia wykorzystywana jest do syntezy

związków organicznych, pobierania związków i soli mineralnych oraz ich transportu), beztlenowe (wyróżniamy fermentacje właściwą i oksydacyjną)
- oddychanie tlenowe : całkowite utlenienie substratu kosztem O

2

na H

2

O i CO

2

, przebiega w normalnych warunkach

- fermentacja właściwa : rozpad substratu na prostsze związki organiczne i CO

2

bez udziału tlenu, występuje u bakterii

- fermentacja oksydacyjna : częściowe utlenienie substratu kosztem tlenu na związki prostsze i H

2

O

17.Czynniki wpływające na intensywność oddychania

- temperatura – 3 punkty temperaturowe : minimalna, maksymalna i optymalna; przy min i mx proces ustaje a przy optymalnej przebiega najszybciej
- tlen – stężenie 21% odpowiednie dla procesu; wzrost nie powoduje wzrostu tempa oddychania; przy spadku poniżej 10% → silne zahamowanie

procesu; przy braku proces ustaje i następuje fermentacja właściwa; okresowe lub ciągłe niedobory → niekorzystny wpływ na wegetację
- CO

2

– wzrost stężenie powoduje zmniejszenie intensywności oddychania; duża wrażliwość aparatów szparkowych na podwyższenie stężenia sprawia że

oddychanie liści zmniejsza się w wyniku zahamowanej wymiany gazowej; owoce, cebule i bulwy oddychają intensywniej przy wzroście stężenia;

kiełkowanie nasion jest zahamowane przy wzroście stężenia
- woda – niedobór w nasionach → zahamowanie oddychania i brak skiełkowania; w liściach → przejściowy wzrost szybkości oddychania

- światło – uruchamiając w roślinach zielonych proces fotooddychania powoduje zahamowanie oddychania; liście przeniesione do ciemności po

uprzednim naświetleniu wykazują wzrost intensywności oddychania
- składniki mineralne – pierwiastki wchodzące w skład enzymów oddechowych zwiększają natężenie tego procesu; stymulowane jest przez N, Fe, Zn, P,

Mg i Cu
- rodzaj i wiek tkanki, organu i rośliny – tkanki i organy młodsze oddychają intensywniej niż starsze; oddychanie zwiększa w miarę wzrostu i

dojrzewania; u owoców występuje ponowny wzrost intensywności oddychania → klimakterium

18.Proces oddychania beztlenowego

- określany fermentacją alkoholową

- organizm zdolny jest do rozkładania cukrów z wydzielenie odpowiedniej ilości energii
- organizm uwalnia nieznaczną ilość energii tak więc dopływ energii nie jest wystarczający aby zapewnić roślinom odpowiedni przebieg procesów

życiowych, alkohol działa szkodliwie

- ma miejsce w czasie kiełkowania roślin, u roślin bagiennych

19.Etapy oddychania tlenowego
GLIKOLIZA – beztlenowy etap obróbki glukozy zachodzący w cytoplazmie; polega na rozłożeniu 6-węglowej glukozy do 3-węglowych cząsteczek

pirogronianu; pozwala na wytworzenie niewielkiej ilości ATP

CYKL KREBSA – ściśle związany z łańcuchem oddechowym; stanowi podstawowe źródło ATP w organizmie; końcowe miejsce utleniania cukrów, białek i
tłuszczy; podczas jednego obrotu zachodzi 5 reakcji dehydrogenacji w których przenoszony jest wodór na NAD+ i FAD+; w wyniku tej reakcji powstają 3

NADH+ + H+ i 1 FADH

2

oraz 1 cząsteczka GTP

ŁAŃCUCH ODDECHOWY – łańcuch przenośników elektronów zlokalizowanych w wewnętrznej błonie mitochondrialnej zbudowany z szeregu białek
stanowiących przenośniki elektronów, element umożliwiający przeprowadzenie fosforylacji oksydacyjnej

20.Kiełkowanie – proces i typy
- kiełkowanie – trwały przyrost objętości organizmu przy braku przyrostu a nawet zmniejszaniu się suchej masy; jest okresem w którym rozwijający się

zarodek czerpie pokarm z tkanek zapasowych nasienia lub ziarniaka
- typy : epigeiczne (nadziemne; liście wydostają się nad powierzchnię gleby i w stożku wzrostu rozpoczynają się podziały komórkowe; fasola, dynia i

słonecznik), hypogeiczne (podziemne; liście pozostają w glebie i aktywność stożka wzrostu rozpoczyna się pod powierzchnią gleby; groch i kukurydza)

21.Spoczynek nasion – względny i bezwzględny

- spoczynek nasion - czasowe, odwracalne zahamowanie aktywności wzrostowej i metabolicznej spowodowane niesprzyjającymi warunkami środowiska

- spoczynek bezwzględny – głęboki; spowodowany wewnętrznymi właściwościami nasion
- spoczynek względny – lekki; uzależniony od czynników środowiska tj. temperatura, tlen i woda

22.Regulatory, stymulatory i inhibitory wzrostu i rozwoju roślin
- regulatory wzrostu (fitohormony) – związki organiczne które w bardzo niskich stężeniach wykluczają działanie odżywcze, zwiększają, hamują lub w

inny sposób wpływają na procesy wzrostu i rozwoju roślin
- stymulatory wzrostu : auksyny, gibereliny, cytokininy

- inhibitory wzrostu : kwas abscysynowy, etylen, kwas jasmonowy

23.Fotoperiodyzm

→ reakcja roślin na czas trwania i następstwo okresu światła i ciemności zachodzące w ciągu doby, pod względem reagowania dzielimy rośliny na :

rośliny dnia krótkiego, długiego i fotoperiodycznie obojętne
→ percepcja bodźca fotoperiodycznego : miejsce → młode liście; rola fotoakceptora → fitohormon(barwik roślinny); forma fitohormonu Pr → barwnik

nieaktywny fizjologicznie, występuje u roślin etiolowanych, max adsorpcji światła 600 nm; fitohormon Pfr → barwnik aktywny fizjologicznie, max

adsorpcji światła 730 nm

24.Bilans wodny

→ bilans dodatni – więcej pobiera niż oddaje
→ bilans ujemny – wywołuje więdnięcie i jest niekorzystny

*więdnięcie początkowe – krótkie, w godzinach popołudniowych, bardzo gorące i suche dni, nie ma wpływu na rośliny
*więdnięcie okresowe – wyraźne więdnięcie liści i młodych wierzchołków pędów, przez większość dnia, w nocy odzyskuje turgor, powoduje opadanie liści

*więdnięcie stałe – w czasie długotrwałej suszy glebowej i atmosferycznej, uszkadza rośliny, najpierw obumierają starsze organy później młode a na

końcu całe rośliny

25.Czynniki sterujące proces transpiracji

- zewnętrzne : światło, temperatura, niedosyt wilgotności powietrza, dostępność wody glebowej, ruch powietrza
- wewnętrzne : sprawność roślin w procesach otwierania i zamykania szparek, zmiany i rozmieszczenie szparek, grubość i wartość kutykuli

26. Liść – budowa i przystosowanie do asymilacji
- duża powierzchnia a mała objętość

- ogromna ilość aparatów szparkowych w skórce co zapewnia wnikanie CO

2

- rośliny dwuliścienne – miękisz asymilacyjny zróżnicowany na palisadowy i gąbczasty

- rośliny jednoliścienne – brak zróżnicowania miękiszu

- silnie rozbudowana wiązka przewodząca
- powierzchnia liście wewnętrznego jest 5-30% większa od zewnętrznej

27.Chemizm oddychania
- substraty oddechowe : cukry, białka, tłuszcze

- glikoliza (cytoplazma), cykl Krebsa (macierz mitochondrium), łańcuch oddechowy (mitochondrium)

28.Chemizm fotooddychania

- zachodzi u roślin typu C3 i przy dostępie światła
- ma taki sam charakter jak oddychanie ale zachodzi w peroksysomach

- pobierają tlen a wydalają dwutlenek węgla, zużywane jest RuBP i nie powstaje energia

- obniża produktywność roślin
- stymulowany przez : wysoką zawartość tlenu 21%, zwiększone stężenie CO

2

, temperaturę(poniżej optymalnej 25

o

C dla fotosyntezy zwiększa

fotooddychanie) i nadmierną intensywność światła

29.Prawa nawożenia

I PRAWO VOISIN – aby utrzymać żyzność gleby trzeba zwrócić substancje pokarmowe pobrane przez rośliny oraz te które zostały uwstecznione w glebie

w następstwie stosowania nawozów
II PRAWO LIEBIGA – wysokość plonów określa składnik pokarmowy występujący w glebie w ilości najniższej w stosunku do potrzeb uprawianej rośliny

III PRAWO MITSERLICHA – na glebie ubogiej w azot 1 dawka podwyższa plon, kilka następnych w nieznacznym stopniu podwyższa plon, nadmierne
nawożenie może spowodować obniżenie plonów

30.Wzrost – proces i czynnik na niego wpływające
→ wzrost – przyrost masy i objętości rośliny wynikający ze zwiększającej się masy i wielkości komórek, widoczny w dłuższych okresach czasu

→ czynniki zewnętrzne : temperatura, światło, woda, dostęp tlenu do rozwoju korzeni, zasobność w makro i mikroelementy

31.Rozwój roślin

→ obejmuje całkowite zmiany jakie towarzyszą z zapłodnionej komórki jajowej, zygota musi przejść przez liczne podziały mitotyczne a powstałe komórki

muszą się zróżnicować

32.Rośliny monokarpiczne i polikarpiczne
→ monokarpiczne – tylko raz, są to : jednoroczne, dwuletnie i wieloletnie

→ polikarpiczne – kilka razy, są to : byliny, krzewy, drzewa

33.Kiełkowanie nasion – proces, czynniki i fazy

→ aktywacja zarodka prowadząca do inicjacji wzrostu siewki, za rozpoczęcie uznaje się pęknięcie okrywy nasiennej za zakończenie ukazanie liścieni

→ czynniki : woda, temperatura, światło, stężenie tlenu, stężenie CO

2

, składniki mineralne, substancje wzrostowe

→ fazy : fizyczna (pęcznienie), biochemiczna (hydroliza związków zapasowych, transport produktów hydrolizy do rosnącego zarodka, synteza nowych

związków), fizjologiczna (uruchomienie wzrostu embrionalnego i wydłużeniowego z wytworzeniem kiełka, następnie siewki zdolnej do fotosyntezy)

34.Organella w komórce

→ ŚCIANA KOMÓRKOWA – nadaje kształt komórce, szkielet protoplastu, bariera utrudniająca wnikanie bakterii i grzybów, chroni przed rozerwaniem;
podstawowy element włókna celulozowe połączone w pęczki – mikrofibryle, większe – makrofibryle, luźna struktura; wyróżniamy :

- pierwotną – otacza młode komórki, zbudowane z celulozy, hemicelulozy i pektyny, rozciągliwa

- wtórną – mocna i rozciągliwa, zbudowana z celulozy, hemicelulozy, pektyny i ligniny, otacza komórki roślin nierosnących
→ CYTOPLAZMA :

- cytoplazma podstawowa

- błony cytoplazmatyczne
- retikulum endoplazmatyczne ER – system struktur membranowych, sąsiadujących komórek łączy ze sobą przez plazmodesmy, w młodych i rosnących

dużą część zajmuje ER szorstkie, w miarę wzrostu ubywa szorstkiego a przybywa gładkiego; zapewnia transport między komórkami; zapewnia podział

obszaru cytoplazmy na mniejsze zamknięte obszary
- rybosomy – rozmieszczone na powierzchni błon ER, zachodzi synteza białek, większość rozmieszczona za zewnętrznych błona ER, na błonach jądra

komórkowego i wewnątrz niego, mitochondriach i chloroplastach; struktury rybosomów → polisomy
→ STRUKTURY OTOCZONE PODWÓJNĄ BŁONĄ :

- jądro komórkowe

- plastydy
- mitochondria

→ STRUKTURY OTOCZONE POJEDYNCZĄ BŁONĄ :

- peroksysomy – drobne, kuliste, występują w komórkach miękiszu asymilacyjnego, w miękiszy roślin C3, zachodzi fotooddychanie, wnętrze → białka o
charakterze enzymatycznym

- sferosomy – małe kuliste twory, zachodzi synteza i magazynowanie tłuszczy, z wiekiem przekształcają się w kulki tłuszczu

- lizosomy – małe kuliste, otoczone słabą błoną przepuszczalną, zawierają enzymy hydrolityczne, rozkładają związki złożone za pośrednictwem H

2

O

- translosomy – małe kuliste twory, okresowo powstające substancje w cytoplazmie zbędne są do magazynowania przy pomocy translosomów do wakuoli

- diktiosomy – płaskie cysterny, charakterystycznie wygięte, ułożone w stosy, we wnętrzu powstają polisacharydy które są transportowane do ścian
komórkowych

→ WAKUOLA – w młodych tuż po podziale nie występuje, powstaje we fragmencie ER gładkiego, odpowiada za utrzymanie turgoru, rezerwuar wody i

substancji zapasowych; tonoplast (błona o charakterze półprzepuszczalnym, otacza ją), turgor powstaje dzięki temu że sok komórkowy zawiera związki

osmotycznie czynne

35.Jony – mechanizm pobierania i czynniki wpływające

a)mechanizm bierny – nie wymaga od rośliny energii na pobieranie jonów z roztworu glebowego, jony mogą wnikać w apoplast na zasadzie dyfuzji,
pobieranie przy udziale zjawiska wymiany jonowej

b)mechanizm aktywny – zachodzi wbrew gradientowi stężeń, wymaga dostępu energii, hipoteza nośników jonowych, pobieranie jonów przy pomocy pomp

jonowych
Jony pobierane są przez strefę włośnikową, elongacyjną i merystematyczną.

c)czynniki pobierania i transportu :
- temperatura : 0-45

o

C, najintensywniej zachodzi → powietrze atmosferyczne 30-35

o

C, gleba 20-25

o

C

- światło : dodatni wpływ, w dzień → otwieranie szparek – intensywny transport wody i jonów

- tlen : niedobór może mieć ujemny wpływ na pobieranie szczególnie w głębszych partiach korzeni, korzenie oddychają beztlenowo
- odczyn gleby : najlepsze pH to 6,5-7,5

- stężenie roztworu glebowego : zachodzi przy stałym niewahającym się stężeniu 0,1-0,3

- mikoryza : symbioza korzeni z grzybami, ułatwia pobieranie fosforu

36.Podział roślin ze względu na typy ekologiczne

1)odczynu gleby :
→ oksylofity – gleby kwaśne

→ kalcyfity – gleby wapienne
2)typ podłoża:

→ halofity – gleby słone

→ psammofity – piaski
→ litofity- powierzchnie skał

→ chasmofity – szczeliny skalne

3)zależność od wody:
→ hydrofity – miejsc wodnych

→ higrofity – miejsc wilgotnych

→ kserofity – miejsc suchych
→ sukulenty – miejsc suchych

→ mezofity – miejsc umiarkowanie wilgotnych
4) wymagania świetlne:

→ heliofity – miejsc nasłonecznionych

→ skiofity – miejsc cienistych
5) żyzność gleb:

→ eutrofy – gleba żyzna

→ mezotrofy – gleba średnio żyzna
→ oligotrofy – gleby ubogie w składniki pokarmowe

37.Transporty w roślinie
a)bliski → odcinek w korzeniu i liściu; przenikanie jonów od cytoplazmy komórek włośnikowych przez plazmodesmy przez komórki kory pierwotnej i

walca osiowego do naczyń przewodzących w korzeniu : droga prowadzi przez przestrzenie symplastu, w poprzek obszaru protoplastu w przestrzeni kory
pierwotnej

b)daleki → przy udziale tkanki naczyniowej (od korzeni do każdego liścia); woda docierająca do najdrobniejszych naczyń dostaje się do tkanek, aparatów

szparkowych i wydostaje się na zewnątrz

38.Fazy rozwojowe komórek

→ faza wzrostu embrionalnego
- komórki pochodzą z podziału komórek inicjalnych

- same zachowują zdolność do podziału które z biegiem czasu tracą

- małe o regularnych kształtach, pozbawione wakuol
→ faza wzrostu wydłużeniowego

- komórki które utraciły zdolności podziałowe zwiększają swoją masę przez pobieranie wody i przyrost powierzchniowy ścian komórkowych
- w cytoplazmie pojawiają się małe wakuole łączące się w 1 centralną, protoplast umieszczony wzdłuż ściany komórkowej

→ faza zróżnicowania komórek

- komórki różnicują się pod takim kątem w jakie tkanki będą wchodziły
* skórka – na brzegu rosnącego korzenia

* tkanka naczyniowa – wewnątrz korzenia

- ułożone jedna na drugą – przegrody zanikają powstają rurki
- występuje zgrubiała ściana komórkowa aby chronić przed patogenami

39.Strefy wzrostu komórki
→ merystematyczna – komórki które cały czas się dzielą znajdują się na wierzchołku korzeni i pędów : miękisz apikalny(wierzchołkowy) i subapikalny

(podwierzchołkowy)
→ wzrostu elongacyjnego – występuje za 1 strefą, zachodzi w niej zasadniczy liniowy przyrost organu

→ zróżnicowania komórek tkanki – formują się i zaczynają funkcjonować komórki stałe

40.Faza stała gleby

Części mineralne, organiczne i mineralno-organiczne. Najważniejsza → frakcja ilasta zawierająca cząstki obdarzone ładunkiem elektrycznym. Są to

krzemiany i glinokrzemiany. Na tych cząstkach zatrzymywane są kationy i aniony niezbędne dla roślin.

41.Apoplast i symplast

- apoplast – martwe elementy komórek przez które transportowana jest na krótkie odległości woda z solami mineralnymi oraz gazy, zbudowany ze ściany
komórkowej, przestworów międzykomórkowych, niektórych martwych komórek

- symplast – żywe części komórek, część krótkodystansowego transportu wody z solami mineralnymi odbywa się przez symplast → kanały wodne w
błonach i plazmodesmach