Inne nazwy
azotyn izobutylu, azotyn 2-metylopropylu, azotyn 2-metylopropylowy, ester izobutylowy
kwasu azotawego, ester 2-metylopropylowy kwasu azotawego
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 11
Substancja wysoce ∏atwopalna
R 20/22
Dzia∏a szkodliwie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà i po spo˝yciu
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 16
Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu
S 24
Unikaç zanieczyszczenia skóry
S 46
Po po∏kni´ciu skonsultowaç si´ natychmiast z lekarzem i pokazaç opako-
wanie lub etykiet´
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
25 Xn
20/22
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: —
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy II;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,10 g/m
3
(strumieƒ masy
≥
2 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: A1
Azotan (III) izobutylu
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1195 Strona 1
Czerwiec 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 542-56-3
Nr indeksu: 007-017-00-2
Nr wg ONZ: 2351
Nr wg EINECS: 208-819-7
1195 Azotan(III) izobutylu
Wzór chemiczny: CH
3
CH(CH
3
)CH
2
NO
2
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
Niebezpieczeƒstwo
po˝aru - Materia∏y
∏atwo zapalne
Xn
substancja
szkodliwa
F
substancja
wysoce
∏atwopalna
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 3, cyfra 3 b, numer zagro˝enia 33
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 4
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 6
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: ∏atwo zapalne ciecze
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 10 (wytyczne dla ochrony przed
gazowà mieszaninà wybuchowà); 200 (wytyczne dla elektrostatyki)
Ârodki bezpieczeƒstwa
Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç stale szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejs-
cach dozowania (odbioru) lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomiesz-
czenia. Przechowywaç z dala od êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu. Uziemiç poszczególne
cz´Êci instalacji, aparaty i zbiorniki. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà
lub ubraniem. Nosiç dopasowanà odzie˝ ochronnà. Do ochrony oddychania stosowaç
filtr dla gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu zapewniç poszkodowanemu spokój, Êwie˝e powietrze i pomoc lekarskà.
Po kontakcie ze skórà ska˝one partie skóry natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià
wody z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy natychmiast dok∏adnie przemyç (15 min.) du˝à
iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko rozwartych powiekach (czyste oko chroniç, w razie
potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà,
a nast´pnie popiç du˝à iloÊcià wody. Wywo∏aç wymioty. Zapewniç pomoc lekarskà.
Usunàç natychmiast zabrudzone cz´Êci odzie˝y. Przy zagro˝eniu utratà ÊwiadomoÊci,
pozycja le˝àca i transport w stabilnej pozycji bocznej do lekarza. W razie potrzeby zas-
tosowaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc pomocy dbaç o w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku z wiatrem.
Ostrzec mieszkaƒców zagro˝onej strefy. Oddaliç osoby postronne. W wyniku rozk∏adu
mogà uwalniaç si´ gazy nitrozowe lub inne toksyczne produkty rozk∏adu. Nie dopuÊciç
do przedostania si´ produktu do kanalizacji ze wzgl´du na niebezpieczeƒstwo eksplozji.
Rozlany produkt nie obj´ty jeszcze po˝arem pokryç pianà odpornà na alkohole. Produkt
i pojemniki nie obj´te po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà lub pokryç pianà. Pojem-
niki obj´te po˝arem ch∏odziç obfitym strumieniem rozpryskiwanej wody z bezpiecznej
odleg∏oÊci, spoza os∏ony. Istnieje niebezpieczeƒstwo gwa∏townego p´kania pojemników.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Rozlany produkt zebraç za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajàcych (porowatej
miki, ziemi okrzemkowej) i podobnie jak i nie zu˝ytà substancj´. Usuwaç jak odpady
specjalne.
Azotan (III) izobutylu
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1195 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç; mieszaniny gaz-powietrze gro˝àce wybuchem wzburzyç z roz-
pryskiwanà wodà gaÊniczà lub zbiç, wytràciç.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych; warstw´ gleby
zanieczyszczonej wi´kszà iloÊcià wylanego lub rozsypanego produktu
zdjàç i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci zwalczaç pianà odpornà na alkohole, obfitym strumieniem rozpryski-
wanej wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze
nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od otaczajàcego powietrza aparaty oddechowe oraz
w ˝aroodporne ubrania ochronne. Podczas usuwania odpadów pracowaç w aparatach
oddechowych niezale˝nych od otaczajàcego powietrza oraz w ˝aroodpornych ubraniach
ochronnych. Do prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów u˝ywaç przyrzàdów z atestem
antywybuchowym oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Azotan (III) izobutylu jest bezbarwnà cieczà o charakterystycznym zapachu.
Masa molowa:
103,121 g/mol
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
Temperatura topnienia:
< 20 °C
Temperatura zap∏onu (cc):
-21 °C
Temperatura wrzenia:
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
przy 1013 mbar
67 °C
w 20 °C
hydrolizuje
G´stoÊç:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
w 20 °C
0,8699 g/cm
3
miesza si´ z etanolem
Wzgl´dna g´stoÊç par
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
(powietrze = 1):
3,56
1 mg/m
3
= 0,23 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 4,29 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Produktami rozk∏adu termicznego sà gazy nitrozowe i produkty rozk∏adu azotanów.
Reaguje z wodà. Hydrolizuje do izobutanolu i kwasu azotawego.
Zagro˝enia dla zdrowia
Azotan(III) izobutylu dzia∏a dra˝niàco na skor´ i b∏ony Êluzowe oczu oraz dróg odde-
chowych. Symptomy zatrucia to spadek ciÊnienia krwi, karboksyhemoglobinemia,
aspiracja (wch∏oni´cie oparów) mo˝e spowodowaç obrz´k p∏uc lub zapalenie p∏uc.
Dopuszczalne st´˝enie w powietrzu: 0,10 g/m
3
Azotan (III) izobutylu
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1195 Strona 3
Czerwiec 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Numer kodu odpadów:
050708
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
50
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
100
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: 5
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: nie
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, szczur)
410 mg/kg
LD
50
(doustnie, mysz)
205 mg/kg
LD
50
(ip., mysz)
169 mg/kg
LC
50
(inhal., szczur)
960 ppm (1 h)
LC
50
(inhal., mysz)
1033 ppm (1 h)
Wskazówki dla lekarzy
Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a byç po∏kni´ta lub wdychana.
Symptomy to: spadek ciÊnienia krwi, karboksyhemoglobinemia, aspiracja mo˝e
spowodowaç obrz´k p∏uc lub zapalenie p∏uc. Dzia∏a dra˝niàco na skór´ i na b∏ony
Êluzowe oczu oraz dróg oddechowych. Post´powanie: podawaç Dexamethason. Nale˝y
kontrolowaç stan poszkodowanego, któremu zagra˝a obrz´k p∏uc. Podawaç odtrutki,
post´powaç zale˝nie od objawów. Brak indywidualnej odtrutki. Diagnostyka i kontrola:
kontrola sprawnoÊci funkcji krwioobiegu i serca.
Zastosowanie
Jako pó∏produkt w syntezach chemii organicznej.
Azotan (III) izobutylu
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1195 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.