www.chomikuj.pl/MarWag987

Tlenki - są to związki tlenu z innymi
pierwiastkami. Wyróżnia się tlenki metali i
tlenki niemetali. Rodzaje tlenków:
Tlenki zasadowe -reagują z kwasami, a nie
reagują z zasadami, zwykle są to tlenki
metali (np. CaO, MgO)
Tlenki kwasowe -reagują z zasadami, a nie
reagują z kwasami, zwykle są to tlenki
niemetali (np. CO2, SO2)
Tlenki obojętne - nie reagują ani z
kwasami, ani z zasadami (np. CO)
Tlenki amfoteryczne - reagują zarówno z
kwasami jak i zasadami (np. Al2O3)
Tlenki można otrzymać w następujących
reakcjach:
--Bezpośrednia reakcja pierwiastka z
tlenem - np. C + O2 → CO2
--Rozkład niektórych wodorotlenków - np.
Cu(OH)2 → CuO + H2O
--Rozkład termiczny niektórych soli - np.
CaCO3 → CaO + CO2
Kwasy - są to substancje składające się z
jednego lub kilku atomów wodoru, oraz
grupy atomów zwanych resztą kwasową.
Wzór ogólny: HnR
Kwasy można podzielić na kwasy tlenowe i
beztlenowe.
Tlenowe powstają między innymi:
--W reakcji tlenków niemetali z wodą - np.
SO3 + H2O → H2SO4
--W reakcji mocnego kwasu z solą
słabszego kwasu (wówczas kwas
mocniejszy wypiera słabszy z jego soli)
--Kwasy trudne do rozpuszczenia można
uzyskać poprzez wytrącenie ich z
roztworów rozpuszczalnych soli przy
pomocy kwasu mocniejszego.
Kwasy beztlenowe powstają przede
wszystkim poprzez rozpuszczenie w
wodzie gazowych wodorków (przede
wszystkim z grupy fluorowców)
Wodorotlenki - są to związki chemiczne
składające się z metalu i jednej lub kilku
grup wodorotlenowych -OH.
Wzór ogólny: M(OH)n
Wodne roztwory wodorotlenków
nazywane są ZASADAMI.
Wodorotlenki można podzielić na:
Zasadowe - reagujące z kwasami z
wytworzeniem soli, nie reagują z zasadami.
Amfoteryczne - reagujące z kwasami jak i
z zasadami.
Sole- są to związki chemiczne, zbudowane
zwykle z metalu i reszty kwasowej
Wyróżnia się:
--sole obojętne - które nie zawierają ani
jonów wodorowych, ani wodorotlenkowych
(np. chlorek sodu NaCl)
--wodorosole (zwane również solami
kwaśnymi) - zawierające jeden lub więcej
atomów wodoru, pochodzące od kwasów
zawierających więcej niż jeden atom
wodoru w cząsteczce
(np. wodorowęglan sodu NaHCO3
--hydroksosole (zwane również solami
zasadowymi) - są to pochodne zasad
zawierających kilka grup
wodorotlenowych. Sole te zawierają jedną
lub więcej grup wodorotlenkowych.
Sposoby otrzymywania soli:
1. zasada + kwas = sól + woda
2. tlenek zasadowy + kwas = sól + woda
3. metal "nieszlachetny" + kwas = sól +
wodór
4. zasada + tlenek kwasowy = sól + woda
5. tlenek zasadowy + tlenek kwasowy = sól
6. metal + niemetal = sól

Pierwiastki Metaliczne - pierwiastki
chemiczne charakteryzujące się obecnością
w sieci krystalicznej elektronów
swobodnych (niezwiązanych).
Ze względu na własności i miejsce w
układzie okresowym tradycyjnie
rozróżnia się:
--metale alkaliczne
--metale ziem alkalicznych
--metale przejściowe
--metale ziem rzadkich.
Szereg Napięciowy Metali - (szereg
elektrochemiczny, szereg aktywności
metali) zestawienie pierwiastków
chemicznych o własnościach metalicznych,
według ich potencjału standardowego E0.
Punktem odniesienia dla tego zestawienia
jest elektroda wodorowa, której potencjał
standardowy przyjmuje się umownie za
zero.
Praktyczne znaczenie szeregu
napięciowego metali wynika z faktu, że
metal bardziej aktywny wypiera metal
mniej aktywny z roztworu jego soli, zaś
dobrą miarą aktywności chemicznej metali
jest ich potencjał standardowy.
Wnioski wynikające z szeregu
napięciowego metali
--Każdy metal o niższym potencjale
normalnym wypiera z roztworu soli metal o
wyższym potencjale.
--Metale o ujemnych potencjałach
normalnych mogą wypierać wodór. Metale
te są metalami aktywnymi, nazywane
czasami nieszlachetnymi.
--Reakcja przebiega tym mniej energicznie,
im bliższy zera jest potencjał normalny
metali.
--Metale o dodatnich potencjałach
normalnych nie wypierają wodoru z
kwasów.
--Im bardziej ujemny potencjał normalny
metalu, tym większa jest jego zdolność do
ulegania reakcji utlenienia.
--Im bardziej dodatni potencjał normalny
metalu, tym większa jest jego zdolność do
redukcji.
Kwasy nieutleniające roztwarzają tylko
metale znajdujące się na lewo od wodoru w
szeregu napięciowym, ponieważ tylko te
metale, zgodnie z regułą rządzącą w
szeregu napięciowym, są zdolne wyprzeć
wodór z kwasu nieutleniającego.

PASYWACJA - proces, w którym
substancja aktywna chemicznie w danym
ś

rodowisku wytwarza na swojej

powierzchni powłokę pasywną, utworzoną
z produktów reakcji chemicznej tej
substancji z otoczeniem.
O pasywacji mowa jest wtedy, gdy
powłoka ta jest całkowicie odporna na
dalsze reakcje z tym środowiskiem i
jednocześnie na tyle szczelna, że stanowi
barierę ochronną dla reszty substancji, którą
otacza.
AMFOTERYCZNOŚĆ to zdolność
związku chemicznego do reakcji z kwasami
i zarazem zasadami. Inaczej, jest to
zdolność związków chemicznych do bycia
w jednych reakcjach kwasami a w innych
zasadami. Związki wykazujące
amfoteryczność nazywa się czasami
amfolitami.

Korozja – niszczenie metali pod wpływem
chemicznej lub elektrochemicznej reakcji z
otaczającym środowiskiem.
Ze względu na mechanizm korozji
wyróżnia się:
Korozję elektrochemiczną zachodzi w
ś

rodowisku wilgotnym, w wodziei

roztworach wodnych, w glebie, w wilgotnej
atmosferze oraz w stopionych solach o
ż

użlach.

Korazja chemiczna zachodzi w suchych
gazach oraz bezwodnych cieczach
organicznych.
Rodzaje ogniw korozyjnych
Ogniwo galwaniczne- tworzy się w
wyniku kontaktu dwóch metali o różnych
potencjałach, np. Cu (katoda) i Zn (anoda)
w roztworach kwasu.
Og. Stężeniowe – powstaje przez
połączenie dwóch elektrod z tego samego
metalu, np. Zn, zanurzonych w roztworach
soli cynku o różnych stężeniach. Elektroda
zanurzona w roztworze o mniejszym
stężeniu stanowi anodę.
Og. Temperaturowe – wytwarza się gdy
części metalu połączone za sobą znajdują
się w takim samym środowisku, ale o
różnych temperaturach.
Ocena procesu korozji
Ubytek korozyjny określany jest jako
stosunek ubytku masy do wielkości
skorodowanej powierzchni ( np. g/m2)
Szybkośc korozji może być wyrażana w
różnej formie: --jako ubytek masy metalu
na jednostkę powierzchni i czasu
--jako ubytek grubości przekroju metalu na
jednostkę czasu
Odporność korozyjna – zdolność metali
do przeciwstawiania się niszczącym
działaniom środowiska korozyjnego.

Twardość wody – jest to cecha wody,
będąca funkcją stężenia soli wapnia
magnezu i innych metali, które są zdolne do
tworzenia soli na wyższym, niż pierwszy
stopniu utlenienia.
Twardość wody ma bardzo silny wpływ na
jej napięcie powierzchniowe. Czym
większe napięcie wody tym trudniej zwilża
ona wszelkie powierzchnie, na skutek
czego trudno jest przy jej pomocy prać i
zmywać naczynia.
Twardosc dzieli się na :
Nietrwałą ( węglanową) – jest generowana
przez sole kwasu węglowego.
Trwałą – generowana przez sole innych
kwasów głównie chlorki ale też siarczany,
azotany i inne.
Ogólna twardośc wody jest sumą
twardości trwałej i nietrwałej.

Twardość węglanową obliczamy według
wzoru:
Tp = V * M * 10 [mral/dm3]

Twardość ogólną obliczamy według
wzoru:
Tg = V * m * 20 * 2 [mral/dm3]

V – średnia objętość zużytego
M – stężenie molowe
20 – wielkośc uwzględiająca przeliczenie
na 1dm3 wody
2 – ładunek jonów
10 - wielkość uwzględniająca przeliczenia
na 1dm3 wody badanej