Niedługo wrzucę poprzednie wykłady z MSG, tylko muszę je przepisać. ;)
MSG, 28.03.2012 rok
Wykład
- Czterofazowy cykl koniunkturalny jest dla gospodarek nierozwiniętych, gospodarki rozwinięte mają dwa cykle. Dosyć lekko
przechodzą przez cykl ‘przegięcie’. Najkorzystniej w tych cyklach plasują się usługi. Usługi nie przyciągają negatywnych
skutków kryzysu dzięki cechom usług:
1. Cechy usług:
- Niematerialne , tzn. nie możemy tworzyć zapasów, ale nie mamy kosztów związanych z zapasami. Koszty zmagazynowania
mogą się przyczynić do naszego bankructwa. W kryzysie nie mamy dodatkowych kosztów.
- Niejednolitość: są niejednorodne i niestandaryzowane, dosyć stabilnie kształtują się na przestrzeni lat, są elastyczne, ani
sezonowość, ani warunki klimatyczne, koncentracja producentów czy cena światowa – to nie wpływa w dużym stopniu na
cenę usług, wpływa to korzystnie na plany i strategię rozwoju. Nie są zindywidualizowane tak bardzo, ich ceny są bardziej
stabilne, zarówno w długim, jak i w krótkim okresie.
- Nierozdzielność – mamy jednoczesną konsumpcję i produkcję. Nie musimy się martwić, że wyprodukujemy za dużo, a nie
znajdziemy popytu na produkt. Jest to też związane z niematerialnością . Ma to wady, bo nie możemy wyprodukować na
zapas.
- Nietrwałość – cecha, która zmniejsza pozytywny efekt usłg. Mamy większą szansę w indywidualizowania produkcji. W
przypadku usług nie mamy obawy, że gdy coś wymyslimy, to zostanie to od razu przechwycone.
Te 4 cechy usług plasują je w gospodarce narodowej, bo PKB jest bardziej stabilny, gdy się więcej w gospodarce produkuje
usług niż produkcji. Dzięki wprowadzaniu usług do gospodarki narodowej możemy ją stabilizować. W karach wysoko
rozwiniętych, gdzie przeważają usługi, jest więcej osób z wyższym wykształceniem. W usługach łatwiej generować miejsca
pracy. Są rozwiązaniem dla zatrudnienia wyższej kwalifikacji pracy.
2. Serwicyzacja gospodarki.
- To nowe spojrzenie na usługi, ale też nowa strategia rozwoju gospodarczego dla gospodarki światowej,
nastawiona na inne spojrzenie (nie tylko zysk producenta, ale zwiększają nasze korzyści z materialnego aspektu,
również na inne dziedziny : jakość życia, czas wolny, rozwój nauki, przesyłanie, przetwarzanie, podnoszenie
konkurencyjności).
- Znajduje swoje zastosowanie w zmianie dotychczas ilościowych celów gospodarki narodowej na cele jakościowe.
- Proces polegający na wzroście znaczenia usług w strukturze zatrudnienia i tworzenia produktu krajowego brutto,
przy jednoczesnym wzroście znaczenia usług dla prawidłowego funkcjonowania sektora I i II oraz wymiany
międzynarodowej.
- W gospodarkach słabiej rozwiniętych/ rozwijających się ciężko mówić o zaspokajaniu potrzeb jakościowych, bo
ilościowe nie są do końca rozwinięte.
3.Podział usług w Europie.
A) Dla konsumentów :
- Materialne – handel , naprawy, hotele, restauracje, transport pasażerki, usługi osobiste, działalność
komercyjna – usługi, które w mniejszym stopniu przyczyniają się do podnoszenia kwalifikacji, ale uczestniczą
z innymi czynnikami produkcji.
- Niematerialne – charakter związany z podnoszeniem jakości : edukacja, zdrowie, rekreacja, sport, kultura .
Zwiększają dochód narodowy po stronie konsumpcji. Ważne dla MSG.
B) Dla producentów i biznesu:
- usługi związane z przynoszeniem zysku : transport i gospodarka magazynowa, pośrednictwo finansowe,
obsługa nieruchomości, informatyka, prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, pozostała działalność .
Ważne dla MSG. Zwiększają dochód narodowy po stronie produkcji.
c) ogólnospołeczne:
- związane z działalnością pracą gospodarki: administracja publiczna, obrona narodowa, działalność organizacji
członkowskich, organizacje i zespoły narodowe.
Ponoszone bez względu na poziom rozwoju gospodarczego. W jakim stopniu są ponoszone zależy od rozwoju
gosp.
4. Rola usług.
a) Może być określona poziomem zatrudnienia.
Najwyższy poziom zatrudnienia mają: USA, Wielka Brytania, Kanada, Izrael, wyjątek Argentyna (prace dorywcze –
usługi pozorne, bo nie wpływają pozytywnie na PKB). Stymulują zatrudnienie – im więcej osób zatrudnionych w usługach,
tym większa stabilność, że nie stracimy pracy w kryzysie.
B) Poziomem wymiany międzynarodowej.
Średni roczny wzrost eksportu usług wynosi 7% podczas gdy towarów 5%. W 2010 roku globalny eksport
usługami osiągnął wartość 3,47 bln USD, co stanowiło ok. 20% handlu ogółem. Jeśli państwo nie ma jakiegoś
produktu, które mógłby eksportować, to usługi stanowią najprostsze i najlepsze rozwiązanie, by móc zaistnieć w
wymianie międzynarodowej.
Oba wpływają na konkurencję międzynarodową. Im wyższa apozycja w rankingach konkurencji międzynarodowej, tym
większa szansa na inwestycje BIZ w naszym kraju.
Wzrost usług mówi nam o tym, że zwiększa się w gospodarce światowej udział państw rozwijających się. Jednakże nadal
towary stanowią podstawę handlu międzynarodowego, ale ich rola spada.
5. GATS (1948r) jest pierwszą wielostronną umową międzynarodową, która ustanawia zasady swobodnego obrotu
usługami. Żaden z artykułów GATS nie przyjmuje definicji usługi. Nie był on organizacją, a porozumieniem. Myślano, że
będzie to na krótki okres. Stworzona EBOR i MFW , chcieli stworzyć też organizację handlową. Okazało się, że wcale nie jest
prosto liberalizawoać handel, ale zawsze gdzieś protekcja była stosowana. Większość państw posługuje się w tym zakresie
klasyfikacją ustanowioną przez ONZ , która dosyć precyzyjnie wymienia różne rodzaje usług , jednak bez ich definiowania.
WTO – 1995 rok. Organizacja zajmuje się na arenie międzynarodowej sprawami liberalizacji handlu (główny cel WTO). WTO
wszystko uregulował i podpisał układ dot. Handlu usługami. Do 1995 usługi ni miały swojej pozycji w handlu
międzynarodowym.
6. Mimo braku doprecyzowania terminu ‘usługa’ GATS jasno określa, w jakim przypadku dochodzi do międzynarodowego
handlu usługami .W świetle art. I ust. 2 następuje to, gdy usługa jest świadczona wg 4 modeli dystrybucyjnych.
4 modele:
Kryterium
Obecność dostawcy
1. Cross-border supply
Usługa transgraniczna
Z terytorium jednego kraju na
terytorium innego kraju (np. porada
prawna przez telefon lub
kształcenie korespondencyjne)
Nie jest konieczne
przemieszczanie się usługodawcy
2. Consumption abroad
Konsumpcja za granicą
Na terytorium jednego kraju dla
usługobiorcy któregokolwiek
innego kraju; czyli sytuacja, gdy
usługobiorca udaje się do kraju
usługodawcy (np. wyjazd
turystyczny, studia zagraniczna)
3. Commercial presence
Obecność handlowa
Przez usługodawcę jednego kraju
poprzez jego obecność handlową
na terytorium innego kraju (np.
przedstawicielstwo, oddział, czy
przedsiębiorstwo)
Jest konieczne przemieszczanie się
usługodawcy
4. Presence of a natural
person
Obecność osób fizycznych
Przez usługodawcę jednego kraju
poprzez obecność osób fizycznych
na terytorium któregokolwiek
innego kraju; zagraniczny
usługodawca wysyła swój personel
do kraju usługobiorcy i tam
następuje świadczenie usługi
- ilości dostawców i usług
- wartości transakcji lub aktywów
- liczby operacji lub ilości usług
- liczbę osób usługodawców
- typu prawnego statusu przedsiębiorstwa lub join venture
- udziału obcego kapitału.
8. Handel usługami w 2010 roku.
- Dominacja krajów gospodarczo rozwiniętych: USA, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Japonia oraz Chiny ( wszystkie kraje
mają 1/3 światowego udziału)
- Najmniejszy idział w krajach słabo rozwiniętych lub w krajach, które były oparte na surowcach (Azerbejdżan, Indonezja)
- W krajach wysoko rozwiniętych bilans handlu usługami jest dodatni, w krajach rozwijających się ujemny. Nie można
obejść się bez usług w gospodarce światowej. Nawet kraje słabo rozwinięte muszą je importować.
9. Międzynarodowa wymiana usług dotyczy przede wszystkim usług turystycznych i transportowych. Odgrywają największą
rolę w handlu usługami. Wraz ze wzrostem dochodów mieszkańców rośnie popyt na inne rodzaje usług.
10. Światowy handel usługami wg rodzaju, 2010.
11. Światowy eksport usług transportowych i światowy eksport towarowy (I kw. 2008, I kw. 2009).
12. Wzrost eksportu usług rynkowych wg rodzaju i regionu 1990-2010.
Usługi transportowe w największym stopniu wpłynęły na spadek handlu usługami, bo są związane bezpośrednio z produkcją
towarową. Tylko w tego rodzaju usługach mogą być oddźwięki negatywne w kryzysach
13. Główni eksporterzy i importerzy usług rynkowych, 2010.
(znać na pamięć 5 głównych)
W Polsce usługi zajmują ok. 50% zatrudnienia.
14. Światowy eksport usług rynkowych 2011.
W skali całego roku dodatni przyrost usług.