POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA

WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I IN

Ż

YNIERII

Ś

RODOWISKA

Instrukcja do zaj

ęć

laboratoryjnych z przedmiotu:

MATERIAŁY BUDOWLANE

Ć

W I C Z E N I E NR 7

Temat

ć

wiczenia:

Materiały budowlane z tworzyw
sztucznych – wyznaczenie wygl

ą

du

kształtowników do produkcji okien po
wygrzewaniu w temperaturze 150

o

C

metod

ą

suszarkow

ą

Białystok 2011

Instrukcja nr 7

2

1. Wprowadzenie

1.1 Tworzywa sztuczne – podstawowym składnikiem s

ą

substancje wielkocz

ą

steczkowe

(polimery), poza tym wyst

ę

puj

ą

dodatki w postaci wypełniaczy, no

ś

ników, plastyfikatorów,

stabilizatorów i barwników.

1.2 Podział tworzyw sztucznych ze wzgl

ę

du na sposób otrzymywania:

•

ż

ywice polimeryzacyjne - powstaj

ą

w wyniku reakcji polimeryzacji, tj. dzi

ę

ki procesowi

ł

ą

czenia

monomerów

zawieraj

ą

cych

wi

ą

zania

wielokrotne

w

substancj

ę

wielkocz

ą

steczkow

ą

bez wydzielania produktów ubocznych

homopolimery – z jednego rodzaju monomerów
kopolimery – z ró

ż

nych monomerów

•

ż

ywice polikendansacyjne - Powstaj

ą

dzi

ę

ki reakcji polikondensacji, tj. stopniowemu

przebiegowi reakcji chemicznej substancji wyj

ś

ciowej wielofunkcyjnej, której zawsze

towarzyszy wydzielanie si

ę

prostych zwi

ą

zków chemicznych, np. wody, amoniaku,

chlorowodoru;

•

ż

ywice poliaddycyjne - Powstaj

ą

dzi

ę

ki stopniowo post

ę

puj

ą

cej reakcji zwi

ą

zanej z

przegrupowaniem atomu wodoru, której nie towarzyszy wydzielanie si

ę

zwi

ą

zków

ubocznych

1.3 Podział tworzyw sztucznych ze wzgl

ę

du na wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowe:

•

PLASTOMERY– tworzywa, które w pewnych granicach temperatury (w normalnej temp.)

wykazuj

ą

trwało

ść

kształtu; zniszczenie mo

ż

e zachodzi

ć

przy obci

ąż

eniach powoduj

ą

cych

nieznaczne odkształcenie; dziel

ą

si

ę

na:

ż

ywice termoplastyczne (termoplasty)

ż

ywice termoutwardzalne (duroplasty)

ż

ywice chemoutwardzalne

•

ELASTOMERY – tworzywa, które w normalnej temperaturze (ok. 20

°

C) mog

ą

by

ć

poddawane du

ż

ym odkształceniom 100-200%; zachodz

ą

w nich odkształcenia

plastyczne, tzw. płyni

ę

cie na zimno;

2. Oznaczenie wygl

ą

du kształtowników do produkcji okien po wygrzewaniu w

temperaturze 150

o

C metod

ą

suszarkow

ą

2.1. Cel

ć

wiczenia

Celem

ć

wiczenia jest zapoznanie studenta z asortymentem i podstawowymi

wła

ś

ciwo

ś

ciami wyrobów budowlanych z tworzyw sztucznych oraz wyznaczenie wygl

ą

du

kształtowników do produkcji okien po wygrzewaniu w temperaturze 150

o

C metod

ą

suszarkow

ą

Instrukcja nr 7

3

2.2. Zasada metody
Próbka kształtownika o okre

ś

lonej długo

ś

ci wygrzewana jest w suszarce w temperaturze

150

o

C przez 30 min i sprawdzana wzrokowo, czy po stronie wewn

ę

trznej, zewn

ę

trznej

i na przekroju poprzecznym po ogrzaniu nie wyst

ą

piły uszkodzenia.

2.3. Oprzyrz

ą

dowanie stanowiska badawczego

•

suszarka laboratoryjna z regulacj

ą

termostatyczn

ą

i wymuszonym obiegiem powietrza

zapewniaj

ą

ca utrzymanie stałej temperatury w zakresie (150±2)

o

C;

2.4. Przebieg badania zgodnie z PN-EN 478
Ustawi

ć

termostat suszarki na temperatur

ę

150

o

C. Je

ś

li temperatura w suszarce osi

ą

gnie

150

o

C nale

ż

y umie

ś

ci

ć

w niej próbk

ę

w pozycji poziomej. Próbk

ę

wygrzewa

ć

w suszarce

przez 30min mierz

ą

c czas od momentu ponownego osi

ą

gni

ę

cia w suszarce temperatury

150

o

C. Próbk

ę

wyj

ąć

z suszarki uwa

ż

aj

ą

c, aby jej nie zniekształci

ć

lub nie uszkodzi

ć

w inny

sposób. Próbk

ę

wystudzi

ć

w powietrzu. Je

ś

li próbka b

ę

dzie wystarczaj

ą

co chłodna, aby j

ą

przenie

ść

r

ę

k

ą

zbada

ć

, czy nie wyst

ą

piły uszkodzenia po stronie wewn

ę

trznej, zewn

ę

trznej i

na przekroju poprzecznym.

2.5. Przedstawienie wyników badania
Wyniki obserwacji przedstawiamy wpisujemy do tabeli:

Identyfikacja kształtownika

Opis

wad

zaobserwowanych

po

wygrzewaniu w temperaturze 150

o

C

2.6. Ocena wyników badania zgodnie z PN-EN 12608:2004
Je

ż

eli próbka jest badana zgodnie z PN-EN 478, kształtowniki nie powinny wykazywa

ć

wad.

Dla kształtowników współwytłaczanych rozwarstwienie warstwy współwytlaczanej jest
traktowane jako uszkodzenie.

2.7. Wnioski:
We wnioskach nale

ż

y okre

ś

li

ć

, czy kształtownik (poda

ć

pełn

ą

identyfikacj

ę

kształtownika)

badany zgodnie z PN-EN 478 spełnia wymagania PN-EN 12608.

2.8. Podstawa opracowania:
PN-EN 478:1997 Kształtownik z nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-U) do produkcji
okien i drzwi. Wygl

ą

d po wygrzewaniu w temperaturze 150

o

C. Metoda badania.

PN-EN 12608:2004 Kształtownik z nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-U) do
produkcji okien i drzwi. Klasyfikacja, wymagania, metody bada

ń

.