O
O
b
b
j
j
a
a
w
w
y
y
m
m
i
i
ę
ę
ś
ś
n
n
i
i
o
o
w
w
e
e
u
u
s
s
z
z
k
k
o
o
d
d
z
z
e
e
ń
ń
n
n
e
e
r
r
w
w
ó
ó
w
w
s
s
p
p
l
l
o
o
t
t
ó
ó
w
w
r
r
d
d
z
z
e
e
n
n
i
i
o
o
w
w
y
y
c
c
h
h
S
S
p
p
l
l
o
o
t
t
r
r
a
a
m
m
i
i
e
e
n
n
n
n
y
y
(
(
p
p
l
l
e
e
x
x
u
u
s
s
b
b
r
r
a
a
c
c
h
h
i
i
a
a
l
l
i
i
s
s) –
utworzony jest przez przednie (brzuszne) gał
ę
zie nerwów rdzeniowych,
głównie od C
5
do Th
1
oraz niekiedy równie
ż
przez gał
ę
zie przednie C
4
i Th
2
.
Cz
ęść
nadobojczykowa (pars supraclavicularis) splotu le
ż
y w trójk
ą
cie bocznym szyi (trójk
ą
t łopatkowo-obojczykowy
(trigonum omoclaviculare) jest ograniczony: dolnym brzu
ś
cem m. łopatkowo-gnykowego, obojczykiem i brzegiem
tylnym m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego. Trójk
ą
t zawiera ponadto: t
ę
tnic
ę
i
ż
ył
ę
podobojczykow
ą
oraz nerwy
nadobojczykowe przednie i
ś
rodkowe.
Cz
ęść
podobojczykowa (pars infraclavicularis) splotu le
ż
y w jamie pachowej, po czym w dolnej cz
ęś
ci jamy p
ę
czki
splotu dziel
ą
si
ę
m. in. na gał
ę
zie mi
ęś
niowe krótkie i długie (tabela poni
ż
ej.
Nerw
Segmenty
rdzeniowe
Mi
ę
sie
ń
Objawy mi
ęś
niowe uszkodze
ń
nerwów
Gał
ę
zie krótkie:
Grzbietowy
łopatki
Dorsalis scapulae
Piersiowy
długi
Thoracicus longus
Podobojczykowy
Subclavius
Nadłopatkowy
Suprascapularis
Piersiowe
przednie
Thoracici anteriores
Podłopatkowe
Subscapulares
Piersiowo-
grzbietowy
Thoracodorsalis
Pachowy
Axillaris
Gał
ę
zie długie:
Mi
ęś
niowo-
skórny
Musculocutaneus
C
5
C
6
i C
7
C
5
– C
6
C
5
– C
6
C
5
– Th
1
C
5
– C
7
C
6
– C
8
C
5
i C
6
C
5
– C
7
Równoległoboczny.
D
ź
wigacz łopatki
(cz
ęść
dolna).
Z
ę
baty przedni.
Podobojczykowy.
Nadgrzebieniowy.
Podgrzebeniowy.
Piersiowy wi
ę
kszy.
Piersiowy mniejszy.
Podłopatkowy.
Obły wi
ę
kszy.
Najszerszy grzbietu.
Naramienny.
Obły mniejszy.
Kruczo-ramienny.
Dwugłowy ramienia.
Ramienny.
Niskie ustawienie łopatki i przesuni
ę
cie jej do boku.
Wy
ż
sze ustawienie łopatki i odstawanie jej brzegu
przy
ś
rodkowego od klatki piersiowej > łopatka
skrzydlata (scapula alata). Objawy te nasilaj
ą
si
ę
podczas ruchu odwodzenia ramienia, którego
wykonanie ponad poziom jest znacznie utrudnione.
Pora
ż
enie nie daje wyra
ź
nych objawów
mi
ęś
niowych.
Utrudnione ruchy odwodzenia i rotacji zewn
ę
trznej
ramienia.
Utrudnione ruchy przywodzenia ramienia.
Utrudniony ruch rotacji wewn
ę
trznej ramienia,
st
ą
d w pozycji spoczynkowej rami
ę
jest nieco
odwrócone.
Utrudnione ruchy przywodzenia, prostowania
i rotacji wewn
ę
trznej ramienia > si
ę
ganie do tylnej
kieszeni spodni.
Utrudniony ruch odwodzenia ramienia.
Utrudnione zginanie ramienia oraz zginanie
i odwracanie przedramienia.
Po
ś
rodkowy
Medianus
Łokciowy
Ulnaris
Promieniowy
Radialis
C
5
– Th
1
C
8
– Th
1
C
5
– Th
1
Nawrotny obły.
Zginacz prom. nadg.
Dłoniowy długi.
Zginacz pow. palców
Zginacz gł. palców >
> (palec 2 i 3).
Zginacz dł. kciuka.
Nawrotny czworo-
boczny.
Odwodziciel krótki
kciuka.
Przeciwstawiacz
kciuka.
Zginacz krótki kciuka
Glistowate (1 i 2).
Zginacz łok. nadg.
Zginacz gł. palców >
(palec 4 i 5).
Przywodziciel kciuka
Mi
ę
dzykostne.
Glistowate (3 i 4).
Zginacz kr. kciuka.
Kł
ę
bu palca V.
Trójgłowy ramienia.
Łokciowy.
Ramienno-
promieniowy.
Prostownik prom. dł.
i kr. nadgarstka.
Odwracacz
przedramienia.
Prostownik palców.
Prostownik palca V.
Prostownik łokciowy
nadgarstka.
Odwodziciel długi
kciuka.
Prostownik dł. i kr.
kciuka.
Prostownik
wskaziciela.
Utrudnione ruchy nawracania przedramienia,
zginania r
ę
ki i palców, zginania i przeciwstawiania
kciuka.
Przy próbie zwini
ę
cia r
ę
ki w pi
ęść
, palce 1, 2 i 3
pozostaj
ą
wyprostowane a kciuk ustawiony
w przywiedzeniu > r
ę
ka błogosławi
ą
ca (manus
benedicans). Niedostateczne odwiedzenie kciuka
powoduje,
ż
e nie mo
ż
na dobrze obj
ąć
okr
ą
głego
przedmiotu > dodatni objaw flaszki.
Zanik mi
ęś
ni kł
ę
bu kciuka > r
ę
ka małpia (manus
simiae).
Utrudnione ruchy zginania w stawach
ś
ródr
ę
czno-
paliczkowych z jednoczesnym prostowaniem w
stawach mi
ę
dzypaliczkowych > r
ę
ka szponiasta
(manus unguiformis, dactylogryposis).
Utrudnione ruchy przywodzenia i odwodzenia
palców. Na skutek uszkodzenia przywodziciela
kciuka, utrzymanie mi
ę
dzy kciukiem a
wskazicielem płaskiego przedmiotu wymaga
nieprawidłowo silnego zgi
ę
cia dalszego paliczka
kciuka (zginacz dł. kciuka unerwiony przez n.
po
ś
rodkowy!) > objaw Fromenta.
Utrudnione ruchy prostowania i odwracania
przedramienia, prostowania r
ę
ki, prostowania
w stawach
ś
ródr
ę
czno-palcowych, prostowania
i odwodzenia kciuka.
W efekcie > ko
ń
czyna górna jest lekko zgi
ę
ta
w stawie łokciowym, r
ę
ka jest zgi
ę
ta i razem
z przedramieniem ustawiona w nawróceniu a kciuk
jest zgi
ę
ty i przywiedziony > r
ę
ka opadaj
ą
ca
(manus cadens).
S
S
p
p
l
l
o
o
t
t
l
l
ę
ę
d
d
ź
ź
w
w
i
i
o
o
w
w
y
y
(
(
p
p
l
l
e
e
x
x
u
u
s
s
l
l
u
u
m
m
b
b
a
a
l
l
i
i
s
s
)
) -
utworzony jest przez gał
ę
zie przednie (brzuszne) nerwów rdzeniowych od
L
1
do L
4
oraz przez włókna nerwu pod
ż
ebrowego (Th
12
), które zespalaj
ą
si
ę
z gał
ę
zi
ą
nerwu L
1
.
Splot le
ż
y przed kr
ę
gami l
ę
d
ź
wiowymi, całkowicie ukryty w brzu
ś
cu mi
ęś
nia l
ę
d
ź
wiowego wi
ę
kszego, sk
ą
d
odchodz
ą
m. in. gał
ę
zie mi
ęś
niowe splotu, zaopatruj
ą
ce mi
ęś
nie ko
ń
czyn dolnych (tabela poni
ż
ej).
Nerw
Segmenty
rdzeniowe
Mi
ę
sie
ń
Objawy mi
ęś
niowe uszkodze
ń
nerwów
Udowy
Femoralis
Zasłonowy
Obturatorius
L
2
, L
3
, L
4
L
2
, L
3
, L
4
Biodrowo-l
ę
d
ź
wiowy.
Łonowy.
Krawiecki.
Czworogłowy uda.
Zasłaniacz zewn
ę
trzny.
Łonowy.
Przywodziciel krótki.
Przywodziciel długi.
Smukły.
Przywodziciel wielki.
Utrudnione ruchy zginania stawu biodrowego,
prostowania stawu kolanowego, osłabiony
odruch rzepki.
Stanie i chodzenie (wchodzenie po schodach) s
ą
znacznie utrudnione, st
ą
d np. wstanie z pozycji
siedz
ą
cej bez pomocy ko
ń
czyn górnych jest
bardzo trudne.
Utrudnione ruchy przywodzenia uda > zało
ż
enie
ko
ń
czyny chorej na zdrow
ą
.
Stanie i chodzenie jest niepewne, gdy
ż
równie
ż
utrudnione jest zginanie i prostowanie stawu
biodrowego.
S
S
p
p
l
l
o
o
t
t
k
k
r
r
z
z
y
y
ż
ż
o
o
w
w
y
y
(
(
p
p
l
l
e
e
x
x
u
u
s
s
s
s
a
a
c
c
r
r
a
a
l
l
i
i
s
s
)
) –
utworzony jest przez gał
ę
zie przednie (brzuszne) nerwów rdzeniowych od
S
1
do S
5
, nerw guziczny C
0
oraz z cz
ęś
ci przedniej gał
ę
zi L
4
i całej przedniej gał
ę
zi L
5
.
Ten najwi
ę
kszy splot ustroju, poło
ż
ony jest w okolicy powierzchni miednicznej ko
ś
ci krzy
ż
owej, przylegaj
ą
c do
przedniej powierzchni mi
ęś
nia gruszkowatego.
Gał
ę
zie splotu zaopatruj
ą
narz
ą
dy miednicy małej, krocze, zewn
ę
trzne narz
ą
dy płciowe, okolic
ę
ko
ś
ci guzicznej i
wi
ę
ksz
ą
cz
ęść
ko
ń
czyny dolnej, w tym m. in. mi
ęś
nie (tabela poni
ż
ej).
Nerw
Segmenty
rdzeniowe
Mi
ę
sie
ń
Objawy mi
ęś
niowe uszkodze
ń
nerwów
Po
ś
ladkowy
górny
Gluteus superior
Po
ś
ladkowy
dolny
Gluteus inferior
Kulszowy
Ischiadicus
- składnik
piszczelowy
(przy
ś
rodkowy)
L
4
, L
5
, S
1
L
5
, S
1
, S
2
L
4
, L
5
,
S
1
– S
3
Po
ś
ladkowy
ś
redni.
Po
ś
ladkowy mały.
Napinaj
ą
cy powie
ź
szerok
ą
.
Po
ś
ladkowy wielki.
Czworoboczny uda.
Bli
ź
niacze.
Zasłaniacz
wewn
ę
trzny.
Pół
ś
ci
ę
gnisty.
Półbłoniasty.
Przywodziciel wielki.
Dwugłowy uda >
głowa długa.
Utrudnione ruchy odwodzenia w stawie
biodrowym. Zaburzona jest stabilizacja miednicy,
co utrudnia stanie i chodzenie > dodatni objaw
Trendelenburga, chód kaczkowaty (gressus
oscilatorius).
Utrudnione ruchy prostowania i rotacji
zewn
ę
trznej w stawie biodrowym, st
ą
d
wchodzenie na schody, skakanie i wstawanie z
pozycji siedz
ą
cej jest znacznie utrudnione
Pora
ż
enia nerwów na skutek
ź
le wykonanych
wstrzykni
ęć
domi
ęś
niowych > wstrzykni
ę
cia
nale
ż
y podawa
ć
wył
ą
cznie
w górno-zewn
ę
trzn
ą
jedn
ą
czwart
ą
cz
ęść
mi
ęś
ni po
ś
ladkowych, przy
wył
ą
cznie
prostopadle ustawionej igle.
Utrudnione ruchy prostowania i rotacji
zewn
ę
trznej w stawie biodrowym oraz zginania w
stawie kolanowym.
Uszkodzenie pnia nerwu powoduje znaczne
utrudnienie chodzenia > wyrzucanie do przodu
ko
ń
czyny wyprostowanej w stawie kolanowym z
opuszczon
ą
stop
ą
, której wszystkie ruchy s
ą
zniesione.
- składnik
strzałkowy
(boczny)
Piszczelowy
Tibialis
(I gał
ąź
ko
ń
cowa
n. kulszowego)
- Podeszwowy
przy
ś
rodkowy
Plantaris medialis
(I gał
ąź
ko
ń
cowa
n. piszczelowego)
- Podeszwowy
boczny
Plantaris lateralis
(II gał
ąź
ko
ń
cowa
n. piszczelowego)
Strzałkowy
wspólny
Peroneus
communis
(II gał
ąź
ko
ń
cowa
n. kulszowego)
- Strzałkowy
powierzchowny
Peroneus
superficialis
(I gał
ąź
ko
ń
cowa
n. strzałkowego
wspólnego)
- Strzałkowy
gł
ę
boki
Peroneus
profundus
(II gał
ąź
ko
ń
cowa
n. strzałkowego
wspólnego)
L
4
– S
3
L
4
– S
2
Dwugłowy uda >
głowa krótka.
Trójgłowy łydki.
Podeszwowy.
Podkolanowy.
Piszczelowy tylny.
Zginacz dł. palców.
Zginacz dł. palucha.
Odwodziciel palucha.
Zginacz kr. palucha.
Zginacz kr. palców.
Glistowate (1 i 2).
Odwodziciel palca V.
Czworoboczny
podeszwy.
Zginacz kr. palca V.
Przeciwstawiacz
palca V.
Glistowate (3 i 4).
Mi
ę
dzykostne.
Przywodziciel palucha
Zginacz kr. palucha.
Strzałkowy długi.
Strzałkowy krótki.
Piszczelowy przedni.
Prostownik długi
palców.
Prostownik długi
palucha.
Prostownik krótki
palców.
Prostownik krótki
palucha.
Mi
ę
dzykostne.
Całkowite pora
ż
enie nerwu kulszowego
uniemo
ż
liwia chodzenie.
Utrudnione ruchy zgi
ę
cia podeszwowego stopy,
zgi
ę
cia, odwodzenia i przywodzenia palców >
utrudnione chodzenie na palcach.
Palce s
ą
wyprostowane w stawach
ś
ródstopno-
palcowych a zgi
ę
te w stawach
mi
ę
dzyczłonowych > podobnie jak w r
ę
ce
szponiastej.
Wtórny przykurcz mi
ęś
ni prostowników prowadzi
do powstania stopy pi
ę
towej (pes calcaneus).
Ustawienie stopy w supinacji, st
ą
d podczas
chodzenia stopa opiera si
ę
na swym brzegu
bocznym.
Utrudnione ruchy zgi
ę
cia grzbietowego i supinacji
stopy oraz prostowania palców > utrudnione
chodzenie na pi
ę
tach.
Brak ruchów nawracania oraz zgi
ę
cia
grzbietowego powoduje,
ż
e stopa bezwładnie
opada, st
ą
d chodzenie jest znacznie
upo
ś
ledzone > chód koguci, brodz
ą
cy (gressus
gallinaceus, equinus).
Wtórny przykurcz mi
ęś
ni zginaczy prowadzi do
powstania stopy ko
ń
sko-szpotawej (pes
equinovarus).