Efektywność
Plus
Koncepcja efektywnego przedsiębiorstwa skierowana ku przyszłości
|
Innowacja, efektywność, odpowiedzialność – Viessmann 4
[1] Wyzwania wynikające z sytuacji
energetycznej i klimatycznej
6
1.1 Rosnące zużycie energii – ograniczone zasoby
8
1. Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania
10
1. Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu
1
1.4 Rynek ciepła – śpiący olbrzym
14
[] Aktywnie kształtować przyszłość
i inwestować w nowe technologie
16
.1 Światowy pionier innowacji Viessmann
18
. Projekt Efektywność Plus – droga do zapewnienia trwałości
0
[] Efektywność Plus: konsekwentnie
wykorzystywać istniejące potencjały
.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika
4
. Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii
6
. Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów
8
.4 Innowacyjna centrala energetyczna
0
.5 Zdecydowanie postawić na biomasę – olej i gaz będą zielone
.6 Biogaz – nośnik energii z przyszłością
4
.7 Kompletny program dla wszystkich nośników energii
6
.8 Podsumowanie i pespektywy
8
|
„Do życia potrzebne jest ciepło. Tam, dokąd
nie sięgają promienie słoneczne, człowiek
sam musi wytworzyć niezbędne ciepło.
Ciepło było i jest podstawą dobrego
samopoczucia i dobrobytu. My jesteśmy
przykładem na to, że tak będzie również
w przyszłości – dzięki innowacyjnym
produktom, najwyższej jakości i skierowanej
ku przyszłości całościowej koncepcji
realizowanej w zakładzie w Allendorf.”
Dr. Martin Viessmann
4
|
5
Innowacja, efektywność, odpowiedzialność
– Viessmann
Ochrona środowiska naturalnego i świadome obcho-
dzenie się z zasobami naturalnymi już od lat 90-tych
są stałym elementem składowym obowiązujących
u nas zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Od tego czasu przedsiębiorstwo zdobyło liczne
nagrody na świecie, jako pierwsze w branży uzyskało
certyfikację wg EMAS* i należy do członków założy-
cieli Sojuszu na Rzecz Środowiska Naturalnego
w Hesji (Umweltallianz Hessen). W tych dniach
oświadczenie się za odpowiedzialnością za ochronę
środowiska nabrało ogromnego znaczenia.
Podwójna strategia polityki energetycznej
i klimatycznej
W obliczu ograniczonych światowych rezerw surow-
ców i grożących zmian klimatycznych w wyniku
wysokich emisji CO
2
politycy sformułowali podwójną
strategię, która obok wzrostu efektywności energe-
tycznej przewiduje zastępowanie kopalnych nośni-
ków energii energią odnawialną.
Jasne wytyczne polityczne
Celem politycznym UE jest ograniczenie do 2020 r.
zużycia energii kopalnej o 20 procent i zwiększenie
udziału energii odnawialnej do 20 procent.
Rząd niemiecki chciałby zmniejszyć emisję CO
2
nawet o 40 procent.
Rynek ciepła oferuje największy potencjał
oszczędności
Rynek ciepła może wnieść znaczny wkład w osiąg-
nięcie tych celów. Ma on bowiem największy –
40-procentowy udział w zużyciu energii i oferuje
ogromny potencjał oszczędności. W Niemczech
tylko 10 procent urządzeń grzewczych odpowiada
dzisiejszemu stanowi techniki.
Kompletny program dla wszystkich nośników energii
W odpowiedzi na wynikające z tej sytuacji wyzwania
oferujemy nasz kompletny program, który odnosi się
do wszystkich nośników energii. Przykładem przy-
szłościowych przedsięwzięć, które obok programu
produkcji są realizowane w naszych zakładach, jest
także przebudowa produkcji i wybudowanie nowego
centrum szkoleniowego z centralą energetyczną.
Dzięki włączeniu w te działania Akademii Viessmann
powstają warunki do przekazywania naszym grupom
docelowym informacji o nowych technologiach.
Efektywność energetyczna – efektywność pracy
– efektywność materiałowa
Nowo uruchomiona produkcja odzwierciedla innowa-
cję, jakość, produktywność i efektywność. Nasza
nowa centrala energetyczna udowadnia zaś, że my
już teraz zrealizowaliśmy polityczną podwójną strate-
gię wzrostu efektywności i substytucji, podczas gdy
w wielu innych miejscach ciągle się jeszcze na ten
temat dyskutuje.
Efektywność Plus: 50 procent mniej ropy naftowej
i gazu, 40 procent mniej CO
Wraz z realizacją naszego projektu „Efektywność
Plus” nie tylko zwiększyliśmy efektywność struktur
i procesów w dziedzinie produkcji, lecz również
efektywność energetyczną po stronie wytwórcy
energii i użytkownika. Oszczędzamy 50 procent
energii kopalnej. Jednocześnie obniżamy o 40 pro-
cent emisję CO
2
. Jeasteśmy nowatorscy także
w wykorzystywaniu biomasy i sami pokrywamy
połowę naszego zapotrzebowania, które wynosi
7 000 ton biomasy rocznie. Znaczący udział w zastę-
powaniu energii kopalnej ma przewidziana do uru-
chomienia w 2009 roku instalacja na biogaz.
* Eco-Management and Audit Scheme
(Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu).
4
|
5
Centrala energetyczna i Akademia Viessmann
w zakładzie Allendorf
6
|
7
[1] Wyzwania wynikające
z sytuacji energetycznej
i klimatycznej
1.1 Rosnące zużycie energii – ograniczone zasoby
8
1. Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania
10
1. Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu
1
1.4 Rynek ciepła – śpiący olbrzym
14
6
|
7
Świadome obchodzenie się z zasobami i środowiskiem naturalnym jest nakazem chwili.
Globalna sytuacja energetyczna charakteryzuje się
ograniczonymi rezerwami gazu ziemnego i ropy nafto-
wej przy jednocześnie rosnącym ich zużyciu. Poza tym
coraz większa emisja CO
podgrzewa naszą atmosferę
i w ten sposób prowadzi do zmian klimatycznych.
Zmusza to do odpowiedzialnego obchodzenia się z tymi
nośnikami energii i wymaga większej efektywności
oraz zwiększonego stosowania energii odnawialnej.
8
|
[1.1]
Rosnące zużycie energii –
ograniczone zasoby
Od 1970 roku światowe zużycie energii uległo
podwojeniu, a do roku 2030 potroi się (il. 1). Popyt na
energię wynika z rosnącego głodu energii w USA,
Rosji i w krajach szybko rozwijających się takich jak
Chiny i Indie. Fakt, że Niemcom udało się rozdzielić
swój wzrost gospodarczy od zużycia energii i że dzi-
siaj zużywają one pięć procent energii mniej niż jesz-
cze w 1990 roku, jest pierwszym ważnym krokiem
we właściwym kierunku. Dla zabezpieczenia przyszło-
ści niezbędne są jednak dalsze oszczędności.
Rosnące ceny energii
Ceny energii stają się coraz bardziej decydującym
czynnikiem kosztów – dla producentów i użytkowni-
ków. Cena jednej baryłki ropy naftowej, która jest
miarodajna dla prawie wszystkich innych nośników
energii, zwiększyła się od roku 2000 pięciokrotnie
i już wiele razy przekraczała krytyczny próg 100 $.
Jest to rozwój, który według oceny ekspertów będzie
wykazywał trwałą tendencję
Prawie 80 procent energii kopalnej
Energia kopalna zajmuje ogółem 79 procent świato-
wego „mixu energetycznego” (mieszanki różnych
źródeł energii zaspokajających zapotrzebowanie
energetyczne) (il. 2). Na energię odnawialną przypa-
da 14 procent, na energię jądrową 7 procent.
Ograniczone rezerwy ropy naftowej i gazu w per-
spektywie długoterminowej nie wystarczą na pokry-
cie rosnącego światowego zapotrzebowania na
energię (il. 3). Chociaż zasięg dostępności ropy naf-
towej i gazu w ostatnich 20 latach prawie w ogóle
się nie zmienił, gdyż w wyniku doskonalenia techni-
ki wydobycia i znajdowania nowych złóż pozyskuje
się większe ilości tych surowców.
Zagrożone bezpieczeństwo dostaw
Silne skoncentrowanie się na kopalnych nośnikach
energii kryje w sobie – w szczególności dla zachod-
nich krajów przemysłowych – znaczne ryzyko, ponie-
waż w przypadku ropy naftowej i gazu są one
mocno uzależnione od importu z niewielu i częścio-
wo politycznie niestabilnych regionów wydobyw-
czych. Tym samym rośnie również zagrożenie nad-
używania zapasów surowców i energii jako środka
oddziaływania politycznego.
Obniżyć światowe zużycie
Nośniki energii kopalnej, których złoża powstawały
w ciągu ponad 500 milionów lat, w okresie niespeł-
na 200 lat zostały w dużej części zużyte. Dlatego
w perspektywie średnioterminowej również takie
państwa jak USA, Rosja czy szybko rosnące gospo-
darki narodowe Azji muszą być przekonane o tym,
że także one powinny podjąć niezbędne, konkretne
działania mające na celu oszczędność energii
i zmniejszenia emisji.
Zużycie energii na świecie wg nośników energii
Zużycie w mld toe (toe: ekwiwalent jednej tony ropy naftowej)
Il. 1
1970
2008
2030
Ropa naftowa
Węgiel
Gaz
Biomasa
Energia jądrowa
Energie odnawialne
18
14
10
6
2
Źródło: Prognoza Międzynarodowej Agencji Energii (IEA)
8
|
Rezerwy (pewne, możliwe do
ekonomicznego pozyskania)
Rezerwy (niepewne albo w chwili obecnej
bez możliwości ekonomicznego pozyskania)
0 100 200 300 400 500 600
Węgiel
Uran
Gaz ziemny
Ropa naftowa
Łupki bitumiczne
95
/ pozostałe 470
67
/ 150
70
/ 75
42
/ 21
Zasięg w latach
Il. 3 Zasięg różnych nośników energii na świecie w latach
W perspektywie długoterminowej dostępne rezerwy ropy
naftowej i gazu będą niewystarczające.
17
/ 65
Źródło: opracowany przez rząd niemiecki:
„Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006”
Il. 2 Udział w mixie energetycznym na świecie
Udział kopalnych nośników energii w światowym mixie
energetycznym wynosi 7 procent.
34% Ropa naftowa
21% Gaz
7% Energia jądrowa
1% Pozostała energia odnawialna
24% Węgiel
2% Energia wodna
11% Biomasa
(1)
(1)
Razem z drewnem opałowym, nawozem do ogrzewania w krajach rozwijających się
Źródło: Handelsblatt online z powołaniem się na IEA (Międzynarodową Agencję Energii);
opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006”
10
|
11
Il. 5 Emisja CO
na świecie w %
USA są głównym sprawcą emisji CO
, zaraz za nimi znajdują
się Chiny.
Il. 4 Emisja CO
na świecie w mld ton
Dla zapobieżenia katastrofie klimatycznej emisja CO
musi
być zmniejszona o połowę do 050 roku.
Emisja
0
10
20
30
Emisja CO
2
2050
1990
21.8
2004
27.0
11.0
Zmiany emisji
+25%
-50%
21% USA
16% Chiny
11% UE 25 (bez Niemiec)
3% Niemcy
6% Rosja
4% Japonia
4% Indie
35% pozostałe
Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia
w energię 03.04.2006” z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse
Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego
Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia
w energię 03.04.2006” z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse
Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego
10
|
11
[1.]
Grożące zmiany klimatyczne
zmuszają do działania
Niekontrolowane zużycie ropy naftowej i gazu niesie
ze sobą nie tylko daleko idące skutki natury gospo-
darczej. Do działania zmusza także szkodliwy wpływ,
jaki na nasz klimat wywiera powstająca podczas
procesu spalania emisja CO
2
. Również tutaj
rozwiązanie problemu polega na zapewnieniu
większej efektywności i zwiększonym zastosowaniu
energii odnawialnej.
Powstrzymać globalne ocieplenie
Według badań Międzyrządowego Zespołu do spraw
Zmian Klimatu Narodów Zjednoczonych (IPCC) dla
zapobieżenia globalnej katastrofie klimatycznej,
średnia temperatura atmosfery nie może wzrosnąć
o więcej niż 2ºC w porównaniu z okresem przedin-
dustrialnym.
Odwrócić trend CO
Aby to osiągnąć, emisja CO
2
musi zostać zmniejszona
o połowę do 2050 roku. Faktycznie jednak wzrosła
ona o 25 procent i wynosi dzisiaj 27 mld ton rocznie
w porównaniu do 1990 roku (il. 4).
Wyniki światowej konferencji klimatycznej na Bali
W ramach Światowej Konferencji Klimatycznej na Bali
187 krajów osiągnęło porozumienie w sprawie mapy
drogowej zmierzającej do opracowania nowego poro-
zumienia w sprawie ochrony klimatu światowego,
które ma zostać przyjęte w 2009 r. w Kopenhadze
i wejść w życie w 2010 r. Planowanymi elementami
składowymi porozumienia będą: zobowiązanie krajów
rozwijających się do podjęcia jasnych kroków dla
ochrony klimatu, wsparcie krajów rozwijających się
poprzez udostępnianie przyjaznych dla klimatu tech-
nologii oraz stworzenie bodźców finansowych dla
ochrony lasów tropikalnych. Oczekiwania odnośnie
ustalenia konkretnych kwot redukcji CO
2
nie zostały
jednak spełnione.
Niemcy mają szansę odegrania pionierskiej roli
Redukcja zużycia i emisji substancji szkodliwych
w Niemczech, które mają trzy procent udziału
w światowej emisji CO
2
, może pełnić tylko
podrzędną rolę w bezpośrednim zmniejszaniu
obciążenia środowiska naturalnego substancjami
szkodliwymi (il. 5). Mimo to, właśnie kraj
przemysłowy o wysokim stopniu technicyzacji,
jakim są Niemcy, powinien być pionierem
w dziedzinie ochrony klimatu i trwałości środowiska
naturalnego.
Podgrzewanie atmosfery ziemskiej w wyniku emisji CO
musi
być ograniczone a lasy tropikalne muszą być zachowane.
1
|
1
[1.]
Podwójna strategia bezpieczeństwa
dostaw i ochrony klimatu
Politycy uznali potrzebę ochrony klimatu i zapewnie-
nia bezpieczeństwa dostaw. W Niemczech, w ra-
mach Krajowego szczytu Energetycznego, opraco-
wywane są przyszłościowe koncepcje energetyczne
dla zapewnienia większego bezpieczeństwa dostaw,
ochrony klimatu, efektywności energetycznej i sta-
bilności kosztów. Tymczasem uchwalono oparty na
wynikach szczytu energetycznego „Zintegrowany
program energetyczno-klimatyczny”. Główne punkty
tego programu są uwzględniane w różnych usta-
wach.
Polityczna podwójna strategia: Więcej efektywności
energetycznej i zastosowania energii odnawialnych
Dla realizacji celów polityki energetycznej ustalono
podwójną strategię, która obejmuje zarówno wzrost
efektywności energetycznej jak i forsowane wyko-
rzystanie energii odnawialnej w celu zastąpienia
przez nią energii kopalnej.
Potencjał energii odnawialnej wystarcza tylko na
pokrycie połowy zapotrzebowania
Możliwy do wykorzystania potencjał energii odnawial-
nej odpowiada mniej więcej połowie dzisiejszego
zapotrzebowana na energię końcową. Również w per-
spektywie długoterminowej, nawet przy 100-procen-
towym wyczerpaniu istniejącego potencjału, ok. poło-
wy zapotrzebowania na energię musi być pokryte
paliwami kopalnymi (il. 6). Ropa naftowa i gaz w prze-
widywanym czasie zachowają więc swoje duże zna-
czenie jako nośniki energii. W przypadku ropy nafto-
wej i gazu wzrost efektywności oferuje największe
możliwości dla aktualnego zaopatrzenia w energię,
które będzie ekonomicznie opłacalne i przyjazne dla
klimatu. Warunkiem tego jest zastosowanie wysoko-
efektywnej techniki kondensacyjnej w istniejących
budynkach, którą będzie charakteryzować stopień
sprawności wyraźnie wyższy niż 98 procent.
Cele Unii Europejskiej: 0:0:0
Komisja Europejska chce do 2020 r. obniżyć roczną
emisję CO
2
w Europie o co najmniej 20 procent
w stosunku do roku 1990. Ponadto, do 2020 r. udział
energii odnawialnej powinien wzrosnąć o 20 procent
a zużycie energii należy jednocześnie obniżyć o łącz-
nie 20 procent. W Niemczech emisja CO
2
ma być
zmniejszona o 40 procent do 2020 r., ponieważ cała
UE realizuje cel polegający na uzyskaniu 30-procento-
wej redukcji.
Największe kraje europejskie podjęły już indywi-
dualne działania promujące efektywność energe-
tyczną i zastępowanie kopalnych nośników energii
odnawialnymi nośnikami energii.
1
|
1
Il. 7 Dostępny potencjał energii odnawialnej wg rodzajów energii
W zależności od rodzaju nośnika energii potencjał energii
odnawialnej jest różnie wykorzystywany w różnym stopniu.
Wykorzystanie potencjału
Potencjał
0 50 100 150 200 250 300 350
Woda
Wiatr
Biomasa
Energia słoneczna
Fotowoltaika
Geotermia powierzchniowa
Geotermia głęboka
92%
/ 24 TWh
15%
/ 205 TWh
38%
/ 320 TWh
1%
/ 300 TWh
2%
/ 105 TWh
0.6%
/ 330 TWh
0%
/ 200 TWh
Potencjał ogółem: 1500 TWh
Maks. stopień pokrycia: 5%
(zużycie energii końcowej w 006 r.)
Il. 6 Możliwość substytucji energii konwencjonalnej energią odna-
wialną, na podstawie zużycia energii w 005 r. w Niemczech.
Również w perspektywie długoterminowej energia
odnawialna nie będzie mogła zastąpić zapotrzebowania
na energię w Niemczech.
Możliwe do zastąpienia
energią odnawialną
(przy 100-procentowym wyczerpaniu potencjału):
maksymalnie 1.500 TWh (5% zapotrzebowania na
energię końcową wynoszącego w 005 r. 560 TWh)
Niemożliwe do zastąpienia
– obniżenia poprzez
efektywność energetyczną: pozostający udział
wynosi 1.060 TWh
41%
Max. 59%
Podział ten dotyczy nie tylko Niemiec, lecz również wszyst-
kich zachodnich krajów przemysłowych.
Źródło: Grupa robocza Energie Odnawialne (AGEE), Prognos,
Federalne Ministerstwo Gospodarki i Technologii 2007
Źródło: Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa
Reaktorów / Grupa Robocza Energie Odnawialne (AGEE) „Rozwój energii odnawial-
nej w Niemczech w 2007 roku”, analiza firmy Viessmann
14
|
15
Il. 9 Sytuacja energetyczna w Polsce
Konieczność poprawy efektywności energetycznej
Il. 8 Sytuacja energetyczna w Polsce
Wykorzystanie źródeł energii
Źródło: „Urządzenia dla energetyki” – 3/2008
Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki
– „Polityka energetyczna Polski – Strategia do 2030 roku”
Źródło: Źródło: Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki
– „Polityka energetyczna Polski – Strategia do 2030 roku”
®
µ
³
±
¯
^ïáì·ĒÒï÷á÷âëæÞáéÞâëâïäâñöèæēċ°¬¯µ©
Ï÷áÍìéðèæ©ÊæëæðñâïðñôìÄìðíìáÞïèæċĒÍìéæñöèÞâëâïäâñöà÷ëÞÍìéðèæċÐñïÞñâäæÞá쯰ïìèòē
ÐñÞëëÞ¯²
ÌáëÞôæÞéëâ
ïáÞâëâïäææ
´©¯¢
Ôäæâé
²¶¢
ÄÞ÷÷æâêëö
®¯¢
ÏìíÞ
¯®©µ¢
ÌáëÞôæÞéëâ
ïáÞâëâïäææ
®²¢
Ôäæâé
¹²¶¢
ÄÞ÷÷æâêëö
»®¯¢
ÏìíÞ
¿æìêÞðÞ
°ÊÔ
ÔæÞñï
ÔìáÞ
ÂëâïäæÞäâìñâïêÞéëÞ
æíìêíöàæâíÞ
Ðì~àâ
¯®©µ¢
×ÞìâëæÞëÞïì误
×Þíìñï÷âßìôÞëæâ
^ïáì·Ï÷áÍìéðèæ©ÊæëæðñâïðñôìÄìðíìáÞïèæċĒÍìéæñöèÞâëâïäâñöà÷ëÞÍìéðèæċÐñïÞñâäæÞá쯰ïìèòē
®¬¯
®¬°
®¶µµ
Âãâèñöôëìi
âëâïäâñöà÷ëÞ
èïÞçôëÞçßÞïá÷æâç
ïì÷ôæëæñöàå
Âãâèñöôëìi
âëâïäâñöà÷ëÞ
Íìéðèæ
Âãâèñöôëìi
âëâïäâñöà÷ëÞ
Òª®²
ÂëâïäìàåìëëìiÍÈ¿
¯µ
ª°¢
14
|
15
Rynek ciepła posiada największy, bo wynoszący ok. 40
procent, udział w zużyciu energii i tym samym również
w emisji CO
2
(il. 8). Udziały następnych sektorów
„transportu” i „komunikacji oraz „energii elektrycznej”
są wyraźnie mniejsze. Centralną dźwignią do szybkie-
go obniżenia zużycia energii jest wzrost efektywności
(il. 9). Dodatkowy potencjał oferuje bardziej intensyw-
ne wykorzystywanie skojarzonego wytwarzania energii
i ciepła dla równoległego wytwarzania energii elek-
trycznej i ciepła.
Forsowanie modernizacji w istniejących budynkach
Rynek ciepła oferuje korzystne przesłanki dla konse-
kwentnej realizacji podwójnej strategii. Jej warunkiem
jest wyraźny wzrost tempa modernizacji w istnieją-
cych budynkach. Ponieważ instalacje grzewcze stoso-
wane w Niemczech są w dużej części przestarzałe.
Tylko 10 procent instalacji grzewczych odpowiada dzi-
siejszemu stanowi techniki.
0 procent oszczędności energii w sektorze ciepła
można uzyskać w krótkim terminie
Wymiana przestarzałych instalacji na nowoczesne
kondensacyjne źródła ciepła, uzupełniona o zastoso-
wanie termicznych instalacji solarnych, pomp ciepła,
kotłów na biomasę oraz działania związane z wykony-
waniem izolacji termicznej, doprowadziłaby w sekto-
rze ciepłowniczym do zaoszczędzenia 30 procent
energii. Odpowiada to zmniejszeniu ogólnego zużycia
energii w Niemczech o ponad 12 procent. Poprzez
wprowadzenie paliw biogenicznych do istniejącej
infrastruktury takich jak bioolej i biogaz możliwe są
dalsze oszczędności.
Wykorzystanie istniejących potencjałów
Przedsięwzięcia mające na celu ochronę klimatu
i oszczędność energii trzeba kształtować tak, żeby
można było je realizować przy niewielkich kosztach.
Ponieważ potencjał energii odnawialnej nie wystarczy
na pokrycie zapotrzebowania na energię końcową,
bezwarunkowo konieczne jest oszczędzanie energii
poprzez wzrost efektywności. Dotyczy to również
energii odnawialnych. Zastosowanie istniejących tech-
nologii efektywnych jest największą dźwignią – jesz-
cze przed substytucją. Oba kierunki działania mogą
być realizowane już dzisiaj za pomocą dostępnej na
rynku techniki.
Zrównoważona polityka promocji: kryterium jej oceny
jest zmniejszenie emisji CO
Kryteriami oceny technologii mają być efektywność
energetyczna i wkład w zmniejszenie emisji CO
2
.
Dlatego polityka w swoich działaniach promocyjnych
musi przyjąć założenie otwartości technologicznej.
Szczególnie dobry stosunek kosztów do wartości
użytkowej techniki kondensacyjnej i jej istotny wkład
w zmniejszanie emisji CO
2
znajdują swój wyraz rów-
nież w publicznej polityce promocyjnej, np. poprzez
przyznawania bonusów za stosowanie urządzeń kon-
densacyjnych w ramach obowiązującego od 2007 r.
programu zachęt rynkowych (MAP).
[1.4]
Rynek ciepła – śpiący olbrzym
Technika kondensacyjna osiąga najwyższy stopień sprawności
100
0
Silniki
pojazdów
(komuni-
kacja)
Elektrownia
węglowa
(energia
elektryczne)
Elektrownia
GuD(1)
(energia
elektryczna)
KWK(1)
(ciepło
i energia
elektryczna)
BW(1)
(ciepło)
w %
GuD = elektrownia wykorzystująca turbiny gazowe i parowe,
KWK = skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła,
BW = technika kondensacyjna
Il. 10
Źródło: Rząd niemiecki „Raport o stanie oszczędności energii 03.04.2006”
30
43
57
90
98
[] Aktywnie kształtować
przyszłość
i inwestować w nowe
technologie
.1 Światowy pionier innowacji Viessmann
18
. Projekt Efektywność Plus – droga do zapewnienia trwałości
0
Wyznaczać kryteria i aktywnie zmieniać rynek
Rozwój sytuacji na rynku ciepła określany jest przez
przekształcenia strukturalne aż do efektywnych
technologii wykorzystujących energię odnawialną.
Opracowane tutaj innowacje i przyszłościowe techno-
logie, z uwagi na ich dobre prognozy na przyszłość,
zapewniają gospodarce niemieckiej konkurencyjność
w eksporcie i gwarantują miejsca pracy.
16
|
17
18
|
1
Kolektor płaski
Acredal
Pierwsza pompa ciepła
powietrze/woda
Biferalna powierzchnia
grzewcza
Niskotemperaturowy
kocioł grzewczy Vitola
System Renox
Kocioł gazowy ze
stali szlachetnej
Powierzchnia grzewcza
Inox-Crossal
Gazowy kocioł kondensa-
cyjny Vertomat i Mirola
Modułowy palnik
MatriX
Gazowy kocioł
wiszący Eurola
Heat pipe
Kolektor słoneczny
DuoSol
Powierzchnia grzewcza
Inox-Radial
Gazowy kocioł
kondensacyjny
wiszący Vitodens
Ogólna koncepcja
regulacji
Vitotronic
System Fast-Fix
Program – Vitotec
Strategia platformy
Gazowe kotły wiszące
Vitodens i Vitopend
Technika komunikacji
Vitocom
TeleControl
Vitodata
Wymiennik ciepła
Inox-Radial
Olejowy kondensacyjny
kocioł wiszący Vitoplus
Dodatkowy wymiennik
ciepła Inox-Radial
Olejowy kocioł
kondensacyjny Vitolaplus
Kompaktowe urządzenie
do domu pasywnego
Vitotres
Modernizacyjna
pompa ciepła
Vitocal 350
Aquabloc
Vitopend
Lambda-Pro Control
Gazowy kocioł
kondensacyjny Vitodens
Palnik cylindryczny MatriX
Gazowy kocioł
kondensacyjny Vitodens
Zintegrowany wymiennik
ciepła ze stali szlachetnej
Inox-Radial
Olejowy kocioł
kondensacyjny
Vitodens 300-C
Wykorzystanie biooleju
Biobox
System Variopass
Vitoligno 300-P
Sucha fermentacja
Wytwarzanie biogazu
Gazowa pompa ciepła
Mikro-KWK
Gazowe ogniwo paliwowe
175
185
10
15
000
010
005
Droga do uzyskania trwałej energii
Pracujemy nad udoskonaleniem istniejących i rozwojem nowych
technologii. Celem jest oszczędność energii kopalnej poprzez wzrost
efektywności i ekonomiczne stosowanie energii odnawialnej.
18
|
1
[.1]
Światowy pionier innowacji Viessmann
Jako przedsiębiorstwo rodzinne w trzecim pokoleniu
poczuwamy się nie tylko do socjalnej odpowiedzialno-
ści za pracowników naszych zakładów, lecz również
do odpowiedzialność za zabezpieczenie przyszłości
dla nadchodzących generacji.
Rozwiązania, które odciążają środowisko
Stałe doskonalenie środków służących ochronie
zasobów i środowiska jest jedną z istotnych części
składowych filozofii naszego przedsiębiorstwa.
Efektywne obchodzenie się z dostępnymi rezerwa-
mi energii i zmniejszenie emisji CO
2
są wyrazem
siły innowacji technicznych przedsiębiorstwa.
Dotyczy to nie tylko naszych dopracowanych, posia-
dających pewną przyszłość i przyjaznych dla środo-
wiska produktów, lecz również efektywnego ener-
getycznie kształtowania naszego macierzystego
zakładu w Allendorf. Są to główne filary służące
utrzymaniu i tworzeniu miejsc pracy, zdrowego
wzrostu i konkurencyjności na rynkach międzynaro-
dowych.
Pionier w zakresie ochrony środowiska
Jako uznany na świecie pionier jesteśmy członkiem
założycielem „Sojuszu na rzecz środowiska w Hesji”
i jako drugie przedsiębiorstwo w Niemczech i pierw-
sze w branży uzyskaliśmy certyfikację wg normy
EMAS. Zaprojektowaliśmy i opracowaliśmy liczne,
przyjazne dla środowiska produkty: Palnik MatriX
firmy Viessmann został np. odznaczony Europejską
Nagrodą Środowiska Naturalnego.
Poprzez zawarcie umowy o współpracy z Niemieckim
Związkiem Ochrony Przyrody (NABU) podkreślamy
konsekwentnie naszą orientację, która jest przyjazna
środowisku naturalnemu.
Odnawialne systemy energetyczne
Już przed ponad 30 laty rozpoczęliśmy opracowywa-
nie i produkcję wydajnych systemów służących do
efektywnego wykorzystywania energii odnawialnej
i dzięki temu posiadamy bogate doświadczenia
w tym zakresie. Na pierwszym planie znajdowały się
pompy ciepła i energia słoneczna, po nich uruchomi-
liśmy produkcję kotłów na paliwo stałe, które wyko-
rzystują odnawialny nośnik energii, jakim jest drewno.
Nagrodzony Europejską Nagrodą Środowiska Naturalnego
palnik promiennikowy MatriX gwarantuje spalanie o wy-
jątkowo niewielkiej emisji substancji szkodliwych
Efektywne i przyjazne dla środowiska: kolektory
słoneczne Viessmann służące do przygotowania
cieplej wody użytkowej i wspomagania ogrzewania
Sojusz na rzecz środowiska
naturalnego w Hesji
Eco-Management and Audit
Scheme (EMAS) UE
Europejska Nagroda
Środowiska Naturalnego
0
|
1
[.]
Projekt Efektywność Plus –
droga do zapewnienia trwałości
Jako jeden z wiodących producentów techniki grzew-
czej oferujemy naszym klientom innowacyjne produk-
ty, które przekonują swoją najwyższą jakością, efek-
tywnością energetyczną i żywotnością. Dla zapewnie-
nia konkurencyjności i przyjazności dla środowiska
naszych produktów i technologii w zakładzie Allendorf
została zrealizowana skierowana ku przyszłości kon-
cepcja większej efektywności.
Innowacyjne wytwarzanie energii na potrzeby zakładu
Urządzenia techniczne służące do wytwarzania ciepła
oraz urządzenia klimatyzacyjne są przedmiotem naszej
działalności. Dlatego skorzystaliśmy z wiedzy naszych
ekspertów, aby nie tylko wdrażać nowe idee w dziedzi-
nie efektywności energetycznej w dziale produkcji,
lecz również wyznaczyć nowe standardy w zakresie
dostaw ciepła i energii dla całego zakładu.
Realizacja ambitnych celów
Przy dostawie energii dla potrzeb zakładu oszczędza-
my 50 procent energii kopalnej i obniżamy o 40 pro-
cent emisję CO
2
(il. 11. W znacznym stopniu jest to
możliwe dzięki innowacjom technicznym np. wykorzy-
staniu biogazu. Projekt „Efektywność Plus” pokazuje
na przykładzie własnego zakładu, że cele polityki
energetycznej i klimatycznej mogą być osiągane już
dzisiaj za pomocą techniki, która jest dostępna na
rynku. I to przy średnim okresie amortyzacji nie prze-
kraczającym ośmiu lat.
Zwiększona efektywność zasobów
Efektywność Plus wyznacza standardy w zakresie
efektywności zasobów. Obok efektywności energe-
tycznej jednocześnie wyraźnie zwiększono efektyw-
ność pracy i materiałów. Zalicza się do nich odchu-
dzenie i uelastycznienie struktur i procesów produk-
cyjnych oraz wdrożenie procesu stałego doskonale-
nia. W dziedzinie zastosowania materiałów stawiamy
na materiałooszczędne projektowanie wyrobów oraz
konsekwentne unikanie powstawania odpadów i ich
ponowne wykorzystanie.
Zakłady produkcyjne firmy Viessmann w Allendorfie
0
|
1
Il. 11 Efektywność i substytucja
Cel: 50% oszczędności energii kopalnej i zmniejszenie o 40% emisji CO
– włącznie z wykorzystaniem biogazu pochodzącego z własnej instalacji
wytwarzania biogazu
Efektywność Plus: krótkoterminowa realizacja celów polityki
klimatycznej za pomocą dostępnej na rynku techniki
Źródło: wyliczenia firmy Viessmann
CO
2
:
39 000 t
Baza wyjściowa
-40%
-40 GWh
105 GWh =
zapotrzebowanie
ok. 3 000 domów
jednorodzinnych
Energia końcowa:
105 GWh
CO
2
:
26 500 t
Energia końcowa:
65 GWh
-32%
-12 500 t
Olej
Gaz
Prąd
Stan 2008
Gaz
Olej
Prąd
Gaz
Olej
Prąd
Cel 2009
(z wykorzystaniem biogazu)
CO
2
:
23 500 t
Energia końcowa:
55 GWh
-50%
-50 GWh
-40%
-15 500 t
[] Efektywność Plus:
konsekwentnie
wykorzystywać
istniejące potencjały
.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika
4
. Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii
6
. Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów
8
.4 Innowacyjna centrala energetyczna
0
.5 Zdecydowanie postawić na biomasę
.6 Biogaz – nośnik energii z przyszłością
4
.7 Kompletny program dla wszystkich nośników energii
6
.8 Podsumowanie i pespektywy
8
Trwale zwiększać efektywność zasobów we wszystkich dziedzinach
Koncepcja „Efektywność Plus” obejmuje całą gamę
efektywności zasobów wraz z efektywnością energii,
efektywnością pracy i materiałów. Szczególnie waż-
nym punktem jest efektywne wytwarzanie energii
i oszczędne zużycie. Stosowanie energii elektrycznej
i ciepła będzie dzięki innowacyjnym przedsięwzięciom
stale zmniejszane. Decydującym krokiem jest zwięk-
szenie efektywności po stronie użytkownika i wytwór-
cy i zastąpienie kopalnych nośników energii energią
odnawialną. Tym modelowym projektem podkreślamy
naszą rolę jako jednostki wiodącej w branży pod
względem innowacyjności i technologii.
|
4
|
5
Il. 12 Efektywność i substytucja
Cel: 50% oszczędność energii kopalnej
i zmniejszenie emisji CO
o 40%.
Skuteczne środki podejmowane dla zwiększenia
efektywności po stronie wytwórcy i użytkownika
oraz dla substytucji
Całkowita oszczędność
= 50%
Efektywność
= 21%
Substytucja
= 29%
Gaz
Elektrociepłownia
blokowa
ciepło + prąd
Efektywność
po stronie
wytwórcy
Olejowe i gazowe
kotły kondensacyjne
do uzyskiwania
ciepła
Wykorzystanie
kondensacji poprzez
wymienniki ciepła
spaliny/woda do
uzyskiwania ciepła
Przebudowa
produkcji
Efektywność
po stronie
użytkownika
Zoptymalizowany
system hydrauliczny
urządzeń
Wykorzystanie
ciepła ze spalin
Struktura zasilania
(ogrzewanie /
klimatyzacja)
Izolacja termiczna
powłoki budynku
Kocioł na biomasę do
uzyskiwania ciepła
Substytucja energią
odnawialną
Generator ORC do
uzyskiwania prądu
Silnik Stirlinga do
uzyskiwania prądu
Instalacja solarna
do uzyskiwania ciepła
+ do chłodzenia
Pompy ciepła do
uzyskiwania ciepła
Moduły fotowoltai-
czne do uzyskiwania
prądu
Źródło: obliczenia firmy Viessmann
Gaz
Olej
Prąd
Energia
końcowa:
55 GWh
-50%
-50 GWh
Biogaz:
ciepło + prąd
Substytucja energią
odnawialną
105 GWh
4
|
5
[.1]
Efektywność energetyczna
po stronie użytkownika
Po stronie użytkownika zapotrzebowanie na energię
w głównym zakładzie w Allendorf zostało konse-
kwentnie zminimalizowane. Najważniejszymi z pod-
jętych przy tym kroków były restrukturyzacja proce-
sów i struktur w przedsiębiorstwie, nastawiona na
przyszłość przebudowa produkcji, zwiększone wyko-
rzystanie ciepła odpadowego, konsekwentna struk-
tura zaopatrzenia dla ogrzewania i klimatyzacji oraz
wykonanie izolacji termicznej powłoki budynku.
Przebudowa produkcji
Przebudowa produkcji doprowadziła do polepszenia
pełnego wykorzystania urządzeń produkcyjnych oraz
skrócenia tras roboczych. Nowe maszyny z wysoko-
wydajnym napędem zużywają mniej energii – a dzięki
dostosowanej do aktualnych potrzeb regulacji maszyn,
zostały ponadto zredukowane straty biegu jałowego.
Również oświetlenie jest regulowane i dostosowane
do zapotrzebowania. Dzięki koncentracji produkcji
można było zredukować powierzchnię produkcyjną
ze 109 000 m
2
do 78 000 m
2
i tym samym wyraźnie
zwiększyć efektywność powierzchni.
Oszczędność energii: 7 00 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 860 t rocznie
Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń
Dzięki zorientowanej na efektywność modernizacji
urządzeń produkcyjnych zoptymalizowany został
system hydrauliczny urządzeń w całym zakładzie,
np. przez zastosowanie pomp obiegowych z regula-
cją obrotów i wytwarzanie sprężonego powietrza
z regulacją obrotów.
Oszczędność energii: 47 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 60 t rocznie
Wykorzystanie ciepła odpadowego
Dzięki odzyskiwaniu ciepła odpadowego przez stano-
wisko kontrolne i przez wszystkie sprężarki powie-
trza, do systemu grzewczego doprowadzana jest
dodatkowa energia, a tym samym w odpowiednich
obszarach osiągana jest oszczędność energii grzew-
czej wynosząca 30%. Ciepło odpadowe jest u nas
wykorzystywane również latem (np. do eksploatacji
urządzeń myjących).
Oszczędność energii: 7 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 850 t rocznie
Struktura zasilania - ogrzewanie i klimatyzacja
Dzięki oddzielnemu, dostosowanemu do zapotrzebo-
wania sterowaniu nagrzewnic powietrza, jak również
polepszonej izolacji rur osiągnięto wyraźne oszczęd-
ności przy dystrybucji ciepła w zakładzie.
Dodatkowo, w obrębie lakierni proszkowej dzięki
rotacyjnemu wymiennikowi ciepła ciepło odpadowe
jest wykorzystywane do ogrzewania świeżego
powietrza. Dalszy potencjał jest osiągany w centrali
grzewczej przy pomocy kaskadowych generatorów
ciepła.
Oszczędność energii: 4 084 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 0 t rocznie
Izolacja termiczna powłoki budynku
Nowe śluzy przy wjeździe z kurtynami powietrznymi
w bramie i szybkobieżnymi bramami dbają o to, aby
również podczas wjazdu do hal zakładowych i wy-
jeżdżania z nich uchodziło mniej ciepła. Dzięki izola-
cji fasad i zamianie pojedynczych szyb na szyby
zespolone straty ciepła w zakładzie zostały jeszcze
bardziej zminimalizowane.
Oszczędność energii: 108 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 480 t rocznie
Przebudowa
produkcji
Efektywność
po stronie
użytkownika
Zoptymalizowany
system hydrauliczny
urządzeń
Wykorzystanie ciepła
odpadowego
Struktura zasilania
(ogrzewanie/
klimatyzacja)
Powłoka budynku
[.]
Efektywność i substytucja
po stronie wytwórcy
Obok konsekwentnej redukcji zapotrzebowania
na energię po stronie użytkownika, zastąpienie oleju
i gazu przez energię odnawialną i zwiększenie efek-
tywności po stronie wytwórcy są kolejnym skutecz-
nym środkiem na drodze do trwałego obniżenia zuży-
cia paliw kopalnych i emisji CO
2
. Zwłaszcza zwiększo-
ne wykorzystywanie biomasy pozwala na wykorzysty-
wanie znacznych potencjałów.
Efektywność
Elektrociepłownia blokowa
Nowoczesna elektrociepłownia blokowa, opalana
gazem, działa na zasadzie energetyki skojarzonej.
Wytwarza ona jednocześnie prąd i ciepło. Spalinowy
silnik tłokowy napędza podczas tego procesu elek-
trogenerator. Wytworzony prąd jest dostarczany bez-
pośrednio do sieci wewnątrzzakładowej. Ciepło
odpadowe z silnika, podobnie jak ciepło spalin, dzię-
ki wymiennikom ciepła wykorzystywane jest do
ogrzewania budynku. Blokowa elektrociepłownia
może być opalana gazem ziemnym i biogazem.
Wytworzony prąd: 54 MWH rocznie
Redukcja emisji CO
: 60 t rocznie
Kotły kondensacyjne
W systemach kondensacyjnych efektywność przy
uzyskiwaniu ciepła z gazu i oleju stale się zwiększa.
Jej podstawę stanowi uzyskiwanie dodatkowej ener-
gii cieplnej z gazu odpadowego. Z uwagi na wysokie
wymogi techniki kondensacyjnej w zakresie materia-
łowym powierzchnie grzejne wykonane są z wysoko-
gatunkowej stali szlachetnej. Wysokowydajne kom-
paktowe kotły kondensacyjne gwarantują uzyskanie
stopnia sprawności aż do 98 procent. Są one zapro-
jektowane również do częściowego wykorzystania
biogazu.
Oszczędność energii gazu ziemnego: 1 405 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 0 t rocznie
Wymiennik ciepła spaliny / woda dla dużych kotłów
Duże kotły opalane olejem lub gazem wyposażone są
w wymienniki ciepła spaliny / woda dla wykorzysty-
wania zjawiska kondensacji. Schładzają one spaliny do
tego stopnia, że następuje kondensacja pary wodnej.
Uwolnione dzięki temu ciepło i niskie temperatury
spalin powodują wzrost stopnia wykorzystania energii
spalanego paliwa nawet do 12 procent.
Gaz
Elektrociepłownia
blokowa
wytwarzająca
ciepło + prąd
Efektywność
po stronie
wytwórcy
Olejowy i gazowy
kocioł kondensacyj-
ny do uzyskiwania
ciepła
Wykorzystanie
kondensacji przez
wymienniki ciepła
spaliny/woda dla
uzyskania ciepła
6
|
7
Substytucja
ORC (Organic Rankine Cycle) do uzyskiwania prądu
i ciepła
Wysokowydajny kocioł na zrębki drewniane z zespolo-
ną turbiną parową wytwarza oprócz ciepła (1 105 kW)
również prąd (191 kW). Dzięki temu również przy
zasilaniu zakładu w energię elektryczną wykorzystuje
się energię odnawialną.
Unika się pobierania prądu z sieci: 1 455 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 864 t rocznie
Oszczędność energii gazu ziemnego: 1 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 076 t rocznie
Kocioł na zrębki drewniane z silnikiem Stirlinga
do uzyskiwania ciepła i prądu
Kocioł na zrębki drewniane z podłączonym silnikiem
Stirlinga wytwarza z biomasy do 75 procent ciepła
(240 kW) i 11 procent prądu (35 kW).
Unika się pobierania prądu z sieci: 186 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 110 t rocznie
Oszczędność energii gazu ziemnego: 00 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 460 t rocznie
Wytwarzanie ciepła z biomasy
Dzięki zastosowaniu kotła na pelety i zrębki drew-
niane w zakresie mocy 220 kW lub 300 kW nośnik
energii, jakim jest gaz ziemny, zastępowany jest
przez biomasę w postaci stałej.
Oszczędność energii gazu ziemnego: 8 MWh rocznie
Redukcja emisji CO
: 50 t rocznie
Energia solarna do ogrzewania i klimatyzacji
Instalacja solarna składa się z 70 kolektorów rurko-
wych i płaskich. Podłączona chłodziarka absorpcyjna
o wydajności chłodniczej 49 kW przy 1 000 godzin
pełnego użytkowania rocznie daje oszczędność ener-
gii elektrycznej rzędu 14 MWh. Dzięki zastosowaniu
nowoczesnej wentylacji sorpcyjnej oszczędza się
dodatkowo 55 MWh energii elektrycznej rocznie.
Wykorzystanie ciepła z gruntu i środowiska
Do wykorzystania ciepła z natury w zakładzie zastoso-
wano w Akademii osiem pomp ciepła. Dzięki ośmiu
sondom ziemnym, dochodzącym na głębokość 100 m,
jak również dzięki ciepłu z powietrza otoczenia wytwa-
rzają one całkowitą moc cieplną wynoszącą 60 kW.
Wytwarzanie energii elektrycznej z energii słonecznej
Energia słoneczna wykorzystywana jest również do
wytwarzania energii elektrycznej. 72 moduły fotowol-
taiczne z ogniwami polikrystalicznymi dostarczają
prąd o mocy 19,3 kW
p
.
Kotłownia centrali energe-
tycznej (od lewej): kocioł do
wytwarzania wody gorącej
z wymiennikiem ciepła spali-
ny / woda, kocioł niskotem-
peraturowy, kocioł do wytwa-
rzania wody gorącej z wy-
miennikiem ciepła spaliny /
woda, kocioł kondensacyjny,
elektrociepłownia blokowa,
kocioł na zrębki drewniane
z generatorem (silnik
Stirlinga), kocioł na zrębki
drewniane, kocioł na pelety.
Kocioł na biomasę do
uzyskiwania ciepła
Zastąpienie
przez energie
odnawialne
Generator ORC do
uzyskiwania prądu
Silnik Stirlinga do
uzyskiwania prądu
Instalacja solarna do
uzyskiwania ciepła +
do chłodzenia
Pompy ciepła do
uzyskiwania ciepła
Moduły fotowoltai-
czne do uzyskiwania
prądu
[.]
Modelowe przedsiębiorstwo
w zakresie efektywności zasobów
Efektywność zasobów posiada decydujące znaczenie
dla zachowania równowagi gospodarczej, socjalnej
i ekologicznej. Silny przyrost zaludnienia na świecie
i drastyczne zwiększenie zapotrzebowania na energię
stanowią zagrożenie dla tej równowagi i stwarzają
w ten sposób potrzebę pilnego działania.
Efektywność zasobów obejmuje zarówno efektywność
materiałów i efektywność pracy w procesach produk-
cyjnych jak również efektywne stosowanie surowców
i energii. Jeżeli stałe zwiększanie efektywności gospo-
darowania nie powiodłoby się, to już w roku 2050 ludz-
kość potrzebowałaby więcej niż trzech planet dla pokry-
cia swojego zapotrzebowania na zasoby. Szczególnie
kraje ubogie w surowce, takie jak Niemcy, muszą efek-
tywnie postępować z zasobami naturalnymi.
Świadomość ta coraz bardziej znajduje odzwierciedle-
nie w programach politycznych. Rząd niemiecki w ra-
mach swojej strategii zachowania trwałości sformuło-
wał na przykład cel polityczny, aby do roku 2020
podwoić w Niemczech efektywność zasobów.
Polityka może wprawdzie wytyczać cele i tworzyć
warunki ramowe, jednak ich praktyczna realizacja musi
nastąpić w procesie gospodarczym. Nasz projekt
„Efektywność Plus” jest przykładem na to, jak w przed-
siębiorstwie przemysłowym na bazie kompleksowej
koncepcji można w decydujący sposób zwiększyć efek-
tywność zasobów.
Kompleksowa koncepcja ochrony klimatu: zużycie
energii kopalnej ograniczone o połowę, emisja CO
zmniejszona o 40 procent
Zużycie energii kopalnej niższe o 50 procent, emisja
CO
2
obniżona o 40 procent – na przykładzie naszego
modelowego projektu „Efektywność Plus” pokazuje-
my jak w przyszłości można zwiększyć efektywność
energetyczną. Po stronie użytkownika zapewnią ją:
zoptymalizowane energetycznie przebiegi procesów
produkcyjnych, odzyskiwanie ciepła ze stanowisk
badawczych i izolacja termiczna budynku.
Po stronie wytwórcy – w nowej centrali energetycz-
nej zastosowano wszystkie przyszłościowe technolo-
gie energetyczne, np. wysokowydajne kotły konden-
sacyjne i elektrociepłownię blokową. Pozostała część
oszczędności uzyskiwana jest dzięki zastępowaniu
paliw kopalnych energią odnawialną. Na pierwszy
plan wysuwa się przy tym stopniowe zastępowanie
oleju opałowego i gazu ziemnego bioolejem i bioga-
zem, stosowanie termicznych instalacji solarnych,
pomp ciepła, modułów fotowoltaicznych i kotłów na
zrębki drewniane.
Nowo zbudowana hala
produkcyjna w zakładzie
w Allendorf
8
|
Wzrost wydajności pracy poprzez optymalizację
procesu
Dział produkcji w zakładzie w Allendorf został zbudo-
wany całkowicie od nowa. Stworzenie szczupłych i ela-
stycznych struktur jak również wyeliminowanie proce-
sów nie kreujących wartości doprowadziło do trwałego
wzrostu efektywności pracy i produktywności.
Wykorzystanie urządzeń produkcyjnych zostało ulep-
szone, skrócono trasy robocze, straty wynikające z bie-
gu jałowego zostały zredukowane a zapotrzebowanie
na powierzchnię obniżone. Efektywność pracy została
przez to zwiększona o 10 do 20 procent.
Wyraźnie zwiększona efektywność materiałowa
poprzez innowacyjne kształtowanie produktu i unika-
nie powstawania odpadów
Innowacyjne działania w zakresie kształtowania pro-
duktów doprowadziły do znacznego zmniejszenia
zużycia stali. Jeden kocioł grzewczy firmy
Viessmann, przy znacznie polepszonym stopniu
sprawności posiada dzisiaj już tylko około 40 pro-
cent ciężaru swojego poprzednika z 1990 roku.
Również udział odpadów stali w produkcji został
znacznie obniżony. W zakresie usuwania odpadów
wprowadziliśmy system odzyskiwania odpadów na
zasadzie dobrowolności, który zapewnia komplekso-
wy proces recyklingu.
Źródło: Viessmann
Wykorzystanie odpadów w zakładzie w Allendorf
w tonach i %
Il. 13
Odpady do usunięcia 37 t = 0,8%
99.2
0.8
Odpady do wykorzystania 4 566 t = 99,2%
Ponowne wykorzystanie odpadów, takich jak złom
stalowy, makulatura, odpady przemysłowe, odpady
drewna lub odpady elektrotechniki stanowi central-
ny punkt w obszarze wysokiej efektywności mate-
riałowej w zakładzie w Allendorf. Ogółem 99,2 pro-
cent odpadów wprowadzanych jest ponownie do
obiegu materiałowego. Ilość odpadów, które muszą
być usunięte, została zredukowana do minimum.
0
|
1
[.4]
Innowacyjna centrala energetyczna
Technologia do opanowania
Nowa centrala energetyczna nie tylko zaopatruje całą
sieć ciepłowniczą i klimatyzacyjną siedziby firmy
Viessmann w Allendorf, lecz również dostarcza prąd
z kogeneracji do sieci zasilającej. Ponadto, jako część
przebudowanej Akademii Viessmann służy do celów
szkolenia i dokształcania pracowników firmy
Viessmann oraz współpracujących z nią fachowców
z zakładów rzemieślniczych a także do doskonalenia
zawodowego międzynarodowych ekspertów z branży
grzewczej.
Decydenci i doradcy z zakresu polityki i gospodarki są
tutaj w poglądowy sposób zapoznawani z możliwością
realizacji podwójnej strategii już w dniu dzisiejszym.
Bez względu na to, czy jest to kopalny czy też
odnawialny nośnik energii – Viessmann w za-
kresie zasilania energetycznego w Allendorf
stawia na wzrost efektywności.
Krótki przegląd centrali energetycznej
Olej
Gaz
Energia słoneczna
Drewno
Ciepło z natury
Znamionowa
moc cieplna
(kW)
Moc elektryczna
(kW)
olej
opałowy
bioolej
gaz
ziemny
biogaz
system
solarny
system
fotowolt.
Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa)
x
x
x
x
6 860
Kocioł niskotemperaturowy
x
x
x
x
5 00
Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa)
x
x
x
x
1 858
Kocioł kondensacyjny
x
x
85
Elektrociepłownia blokowa
x
x
46
44
Kocioł na zrębki drewniane z generatorem (silnik Stirlinga)
x
40
5
Kocioł na zrębki drewniane
x
00
Kocioł na pelety
x
0
Kocioł na zrębki drewniane z turbiną (ORC)
x
1 105
11
Instalacja solarna (ogrzew. i klimatyz.)
x
150
Moduły fotowolt. z ogniwami krystalicznymi
x
1
Pompy ciepła
60
Suma
18 084
58
0
|
1
|
|
[.5]
Zdecydowanie postawić na biomasę
Udział biomasy w energii odnawialnej już dziś wynosi
70 procent. Chodzi tutaj o rodzimy nośnik energii,
którego nie trzeba importować z odległych regionów
świata. Ponadto – w przeciwieństwie do słońca
i wiatru – biomasa jest dostępna stale, przez cały rok
i można ją składować. Dlatego przywiązujemy do niej
coraz większą wagę.
Łącząc się z austriackimi specjalistami od biomasy,
KÖB i Mawera, w ramach spółki Viessmann
Holzenergie GmbH, położyliśmy ważny kamień węgiel-
ny pod pomyślny rozwój tej dziedziny działalności.
Również w przypadku dostaw ciepła do własnego
zakładu wykorzystujemy biomasę jako nośnik energii.
W tym celu obsadziliśmy plantacje szybko rosnącymi
topolami, które są zbierane po upływie trzech lat i na-
stępnie rozdrabniane na zrębki drewniane. Roczna
wydajność z hektara w przeliczeniu na ekwiwalent ole-
jowy wynosi do 5 000 litrów. Prowadzenie plantacji
o skróconym cyklu produkcyjnym daje nam ponadto
możliwość zdobywania doświadczenia w wytwarzaniu
energii w tak innowacyjny sposób na każdym etapie
łańcucha procesu i możność jego dalszej optymalizacji.
Wykorzystanie i badania
Rezultaty hodowli i uprawy roślin wykorzystywane
są do zwiększania plonów z hektara i do optymaliza-
cji własności spalania. Oprócz tego za cel postawili-
śmy sobie także opracowanie efektywnych technik
zbioru i innowacyjnych rozwiązań w zakresie roz-
drabniania i składowania biomasy.
Rzut oka w przyszłość: olej i gaz będą zielone
Biogaz i bioolej będą w przyszłości dodawane do gazu
ziemnego i oleju opałowego. Tym samym możliwe
jest połączenie nowoczesnej techniki kondensacyjnej
kotłów olejowych i gazowych z wykorzystaniem płyn-
nej i gazowej biomasy jako nośnika energii. Korzyści
tego są takie, że istniejąca infrastruktura systemów
grzewczych może być wykorzystywana bez żadnych
ograniczeń. Efektywne wykorzystanie biogenicznych
paliw w nowoczesnych systemach grzewczych udo-
wodnione jest również w nowej centrali energetycz-
nej w zakładzie w Allendorf.
Po trwającym lata okresie wzrostu następuje
maszynowy zbiór szybko rosnącego zagajnika
i przetworzenie go jeszcze na polu w drewnia-
ne zrębki.
4
|
5
[.6]
Biogaz – nośnik energii z przyszłością
Stawiamy nie tylko na biomasę w postaci stałej, ale
również na biomasę w postaci gazowej jako nośnik
energii odnawialnej. Biogaz może być pozyskiwany
metodami innowacyjnymi i przyjaznymi dla środowi-
ska, i wykorzystywany do wytwarzania prądu i ciepła.
Należąca do Grupy Viessmann spółka BioFerm GmbH
zbuduje w zakładzie firmy w Allendorf wysokowydaj-
ną instalację biogazową. BioFerm jest wiodącą firmą
na rynku i liderem w zakresie technologii urządzeń
do suchej fermentacji, wykorzystujących do pozyski-
wania biogazu resztki i odpady pochodzące z rolni-
ctwa i pielęgnacji krajobrazu.
Korzyści wynikające z suchej fermentacji
Fermentacja cząstek stałych (sucha fermentacja)
w porównaniu z fermentacją mokrą, w fazie przygoto-
wawczej wymaga mniejszego nakładu, gdyż biomasa
poddawana fermentacji nie musi być doprowadzana
do stanu nadającego się do przepompowania lub do
stanu płynnego. Przy nakładaniu do fermentora bio-
masa – przy jednoczesnym dopływie powietrza – mie-
szana jest z bakteriami metanowymi i następnie po
odcięciu dopływu powietrza jest tam składowana
i poddawana fermentacji. Cała instalacja jest całkowi-
cie automatycznie sterowana i regulowana łącznie
z napełnianiem fermentora biomasą i opróżnianiem
go przez przewidziane do tego celu pojazdy.
Bez konfliktów z rolnictwem w kwestii użytkowania
W zakładzie w Allendorf instalacja biogazowa zasila-
na jest odpadami w postaci biomasy pochodzącej
z nie użytkowanych pastwisk, odpadami zielonymi
powstałymi w wyniku prac pielęgnacyjnych zieleni
miejskiej lub w ramach ochrony przyrody oraz po
koszeniu miejscowego lotniska. Dzięki realizacji tej
koncepcji unika się konfliktów z rolnictwem w kwe-
stii użytkowania. Jest wręcz przeciwnie: pozostałe
po procesie resztki pofermentacyjne dostarczane są
do gospodarstw rolnych, gdzie mogą być wykorzy-
stane jako wysokowartościowy nawóz.
Ważny wkład do projektu Efektywność Plus
Dzięki wydajności 10 GWh rocznie instalacja biogazo-
wa w znacznym stopniu przyczynia się do zmniejszenia
poziomu stosowania energii kopalnej w zakładzie.
Dzięki tej innowacji oraz innym przedsięwzięciom
w ramach projektu Efektywność Plus udaje się w tej
dziedzinie zaoszczędzić 50 procent. Jednocześnie,
dzięki eksploatacji instalacji biogazowej emisja CO
2
jest
obniżona o 3 000 t rocznie, a tym samym bilans projek-
tu Efektywność Plus raz jeszcze wyraźnie zmienia się
na korzyść.
4
|
5
Biogaz jest pozyskiwany w ramach innowacyj-
nego i przyjaznego dla środowiska procesu
w zakładzie suchej fermentacji.
Olej
Olejowy kocioł grzewczy
13 - 20000 kW
Gazowy kocioł grzewczy
4 - 20000 kW
Instalacja solarna
i moduły fotowoltaiczne
Kotły grzewcze
3 - 13000 kW
Pompy ciepła
1.5 - 107 kW
Technika
klimatyzacji
Vitoset
Drewno
Ciepło z natury
Energia słoneczna
z
a
G
Technika
klimatyzacji
Komponenty
systemów
grzewczych
100
200
300
[.7]
Kompletny program dla wszystkich
nośników energii
Nowoczesna technika grzewcza, która przekonuje we
wszystkich obszarach
Z naszym kompletnym programem jesteśmy dosko-
nale przygotowani na nadchodzące wyzwania ze
strony gospodarki oraz polityki energetycznej wzgl.
klimatycznej. Program ten obejmuje bowiem skiero-
wane ku przyszłości systemy grzewcze dla wszyst-
kich zakresów mocy od 1,5 do 20 000 kW, nadające
się dla wszystkich nośników energii – takich jak olej,
gaz, energia słoneczna, drewno, ciepło z natury.
Dla każdego przypadku zastosowania dysponujemy
odpowiednim rozwiązaniem, które jest technicznie
i cenowo zróżnicowane odpowiednio do poziomów
programu 100, 200 i 300. I to wszystko z jednej ręki.
Z perfekcyjnie dostosowanymi do siebie komponen-
tami systemowymi.
Viessmann zawsze oferuje odpowiednie rozwiązanie
Dzięki kompletnemu programowi firmy Viessmann
nasi partnerzy z firm specjalistycznych są w stanie
doradzić klientom w sposób obiektywny i niezależ-
nie od rodzaju energii i polecić system grzewczy,
który będzie optymalnie dostosowany do ich indywi-
dualnych potrzeb.
Viessmann oferuje najnowocześniejszą technikę
grzewczą dla każdego nośnika energii
6
|
7
Olej
Olejowy kocioł grzewczy
13 - 20000 kW
Gazowy kocioł grzewczy
4 - 20000 kW
Instalacja solarna
i moduły fotowoltaiczne
Kotły grzewcze
3 - 13000 kW
Pompy ciepła
1.5 - 107 kW
Technika
klimatyzacji
Vitoset
Drewno
Ciepło z natury
Energia słoneczna
z
a
G
Technika
klimatyzacji
Komponenty
systemów
grzewczych
100
200
300
Poziomy programu
Nasz trzypoziomowy program produktów,
zróżnicowany cenowo i technicznie, oferuje
stosowne rozwiązanie dla każdego przypad-
ku zastosowania.
Rozwiązania systemowe
Wszystkie produkty są w firmie Viessmann
perfekcyjnie do siebie dostosowane, dlate-
go oferują Państwu maksimum efektywno-
ści – od projektu do eksploatacji.
Przegląd korzyści dla użytkownika techniki grzewczej
firmy Viessmann:
Nośniki energii
Viessmann oferuje przyszłościowe systemy
grzewcze na olej, gaz, energię słoneczną,
drewno, ciepło z natury i tym samym jest
niezależnym partnerem we wszystkich kwe-
stiach energetycznych.
Zakresy mocy
Nasze systemy grzewcze spełniają
wszystkie wymagania dotyczące mocy
od 1,5 do 20 000 kW.
8
|
[.8]
Podsumowanie i perspektywy
Efektywność Plus – nasz wkład w większe zabezpie-
czenie przyszłości
Projekt „Efektywność Plus” jest wzorowym przykła-
dem najwyższej efektywności zasobów i trwałości.
Nowoczesna i efektywna centrala energetyczna, róż-
norodne zastosowanie odnawialnych nośników ener-
gii jak również przebudowana produkcja z jej odchu-
dzonymi strukturami i procesami wyraźnie pokazują,
które potencjały efektywności w przedsiębiorstwie
przemysłowym mogą być szybko i ekonomicznie
zastosowane w praktyce przy pomocy dostępnych
na rynku technologii.
Wykorzystać efektywność we wszystkich obszarach
• „Efektywność Plus” jest centralną częścią składo-
wą naszego programu zabezpieczenia przyszłości
zakładu, w który od roku 2005 zainwestowano łącz-
nie 220 milionów euro.
• Dzięki wyeliminowaniu procesów nie kreujących
wartości (lean produktion) zwiększyliśmy wydajność
pracy o 10 do 20 procent.
• Przy pomocy projektu „Efektywność Plus” uzyskuje
się 50-procentową oszczędność oleju, gazu i prądu
przy jednoczesnym zredukowaniu o 40 procent
emisji CO
2
.
• Podstawą tej oszczędności jest zintegrowana kon-
cepcja energetyczna, łącząca oszczędzanie kopal-
nych źródeł energii poprzez zwiększanie efektywno-
ści (po stronie wytwórcy i użytkownika) z sensow-
nym zastępowaniem ich odnawialnymi nośnikami
energii.
• Inwestycja w efektywne urządzenia dzięki zaoszczę-
dzeniu energii zwraca się po niespełna ośmiu latach.
• Kolejnym elementem tej koncepcji jest budowa
Akademii i Centrum Szkoleniowego, które zdecydo-
wanie przyczynią się do efektywnego kształcenia
i szkolenia naszych pracowników i partnerów.
Przekonać rynek poprzez know–how
Udowodniliśmy w ten sposób, że cele polityczne
wyznaczone na rok 2020 mogą być osiągnięte już
dzisiaj. Prawie wszystkie przedsięwzięcia służące
zwiększeniu efektywności i substytucji po stronie
wytwórcy zostały zrealizowane przy zastosowaniu
dostępnych na rynku wyrobów producentów
z Grupy Viessmann.
8
|
Nie zadowolimy się w firmie Viessmann tym,
co dotychczas osiągnęliśmy. W naszym
działaniu kierujemy się bowiem zasadą
„Nic nie jest tak dobre, żeby nie dało się ulepszyć”.
40
|
PB
Viessmann sp. z o.o.
ul. Karkonoska 65
53-015 Wrocław
tel. 071/ 36 07 100
fax 071/ 36 07 101
www.viessmann.pl
Infolinia serwisowa:
tel. 0801/ 0801 24
tel. 032/ 22 20 370
9449 243 PL 02/2009
Zmiany zastrzeżone
Viessmann Group