Odprawa postów greckich Jana Kochanowskiego

Pierwszy nasz dramat nowoÂżytny opowiada o tym, co siê dziaÂÅ‚o w Troi, gdy pokrzywdzony król Menelaos wysÂÅ‚aÂÅ‚ posÂłów greckich do Priama i Parysa, by ten ostatni oddaÂÅ‚ mu porwanÂÄ… Âżonê Helenê. Jak pamiêtamy i jak mówi tytuÂÅ‚ posÂÅ‚owie greccy dostajÂÄ… odprawê, co doprowadzi do straszliwej wojny trojaÃÄ…skiej. CaÂÅ‚a historia ma dwie warstwy znaczeniowe:

· uniwersalnÂÄ… - bezpoÅ“rednio prezentowanÂÄ…

· patriotycznÂÄ… - dotyczÂÄ…cÂÄ… Rzeczypospolitej (ukrytÂÄ…)

Przeslanie uniwersalne - to prezentacja postaw i dyskusja etyczna dotyczÂÄ…ca wszystkich epok i ludzi. Oto typ sprzedajnego polityka, skorumpowanego, demagoga - Iketaon. Oto prawy patriota - Antenor. Powolny i sÂÅ‚aby wÂÅ‚adca Priam i egoistyczny królewicz Aleksander. Zdrada, miÂÅ‚oÅ“ÃÅš, wojna, wiemoÅ“ÃÅš ideaÂÅ‚om, wrybór miêdzy racjÂÄ… kraju a pragnieniami prywatnymi - to tematy ponadczasowe.

Przestanie ukryte - polega na tym, Âże powyÂższe problemy sÂÄ… naÂÅ‚oÂżone na sytuacjê Polski. Pozomie dotyczÂÄ… historii Troi -faktycznie Kochanowski aluzjami i chwytami kompozycyjnymi przenosi caÂÅ‚ÂÄ… otoczkê na rzeczywistoÅ“ÃÅš Rzeczypospolitej szesnastowiecznej. Przestrzega wÂÅ‚adców i posÂłów, gromi prywatê, konstruuje wzór godny naÅ“ladowania - czyli Antenora. Na pytanie, po czym poznaÃÅš moÂżna owe aluzje - moÂżna przywoÂÅ‚aÃÅš choÃÅšby scenê obrad posÂłów trojaÃÄ…skich, którzy gÂÅ‚osujÂÄ… na wzór polskiego sejmu.

"Podwójna" warstwa znaczeniowa, fakt, Âże pod pozorem starej antycznej historii porusza autor sprawy aktualne sprawia, Âże "Odprawa" jest dzielem alegorycznym. Troja staje siê alegoriÂÄ… (przenoÅ“niÂÄ…) Rzeczypospolitej.

W kompozycji "Odprowy" Kochanowski zachowaÂÅ‚ reguÂÅ‚y klasycznej tragedii greckiej: zasadê trzech jednoÅ“ci, zasadê decorum (odpowiednioÅ“ci stylu wypowiedzi do wagi osoby i tematu), obecnoÅ“ÃÅš chóru, podziaÂÅ‚ na epizody i kometarze itd.

OdstÂÄ…piÂÅ‚ od konwencji klasycznej w kilku punkatach: np. w przypadku tytuÂÅ‚u. StaroÂżytni lubili umieszezaÃÅš w tytule imiê gÂłównego bohatera - tu mamy kluczowe wydarzenie. Brak takÂże ostro zarysowanego konfliktu tragicznego, wybór Aleksandra nie jest wyborem spoÅ“ród racji równorzêdnych.