Zmiany, Poprawki, Uwagi
UKD 697.9
POLSKA NORMA
Numer: PN-83/B-03430
Tytuł: Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
zbiorowego i u
ż
yteczno
ś
ci publicznej - Wymagania
Grupa ICS: 91.140.30
1. WST
Ę
P
1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy s
ą
wymagania dotycz
ą
ce wentylacji w budynkach mieszkalnych,
zamieszkania zbiorowego i u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
1.2. Zakres stosowania normy. Norm
ę
nale
ż
y stosowa
ć
przy projektowaniu i wykonywaniu urz
ą
dze
ń
wentylacyjnych dla nowo wznoszonych budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej.
2. WENTYLACJA W BUDYNKACH MIESZKALNYCH
2.1. Wentylacja mieszka
ń
2.1.1. Układ wentylacji mieszka
ń
powinien zapewnia
ć
co najmniej:
a) doprowadzanie powietrza zewn
ę
trznego do pokojów mieszkalnych oraz kuchni z oknem zewn
ę
trznym;
b) usuwanie powietrza zu
ż
ytego z kuchni, łazienki, oddzielnego ust
ę
pu oraz ewentualnego pomocniczego
pomieszczenia bezokiennego (składzik, garderoba).
2.1.2. Strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci powietrza wentylacyjnego dla mieszkania okre
ś
lony jest przez sum
ę
strumieni
powietrza, usuwanych z pomieszcze
ń
wymienionych w 2.1.1b).
Strumienie te, niezale
ż
nie od rodzaju wentylacji, powinny wynosi
ć
co najmniej:
- dla kuchni z oknem zewn
ę
trznym, wyposa
ż
onej w kuchni
ę
gazow
ą
lub w
ę
glow
ą
- 70 m
3
/h,
- dla kuchni z oknem zewn
ę
trznym, wyposa
ż
onej w kuchni
ę
elektryczn
ą
- w mieszkaniu do 3 osób - 30 m
3
/h,
- w mieszkaniu dla wi
ę
cej ni
ż
3 osób - 50 m
3
/h,
- dla kuchni bez okna zewn
ę
trznego lub dla wn
ę
ki kuchennej, wyposa
ż
onej w kuchni
ę
elektryczn
ą
- 50 m
3
/h,
- dla łazienki (z ust
ę
pem lub bez) - 50 m
3
/h,
- dla oddzielnego ust
ę
pu - 30 m
3
/h,
- dla pomocniczego pomieszczenia bezokiennego - 15 m
3
/h.
Kuchnie bez okna zewn
ę
trznego, wyposa
ż
one w kuchni
ę
gazow
ą
powinny mie
ć
mechaniczn
ą
wentylacj
ę
wywiewn
ą
;
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 1
usuwany strumie
ń
powietrza powinien wynosi
ć
70 m
3
/h.
2.1.3. Okresowe zwi
ę
kszenie wentylacji kuchni. Zaleca si
ę
projektowanie urz
ą
dze
ń
wentylacyjnych
umo
ż
liwiaj
ą
cych okresowe zwi
ę
kszenie strumienia obj
ę
to
ś
ci powietrza usuwanego z kuchni w czasie jej
u
ż
ytkowania, do co najmniej 120 m
3
/h.
2.1.4. Wybór rodzaju wentylacji. W budynkach o wysoko
ś
ci do 11 kondygnacji mo
ż
e by
ć
stosowana wentylacja
grawitacyjna lub mechaniczna. W budynkach wy
ż
szych nale
ż
y stosowa
ć
wentylacj
ę
mechaniczn
ą
wywiewn
ą
lub
nawiewno-wywiewn
ą
. Wentylacja mechaniczna powinna działa
ć
w sposób ci
ą
gły przez cał
ą
dob
ę
. W okresie
nocnym (np. od godziny 22
00
do 6
00
) strumienie powietrza podane w 2.1.2 mog
ą
by
ć
zredukowane do wielko
ś
ci
zapewniaj
ą
cej 20 m
3
/h na 1 mieszka
ń
ca.
Dopuszcza si
ę
projektowanie wentylacji mechanicznej zdecentralizowanej, działaj
ą
cej niezale
ż
nie w ka
ż
dym
mieszkaniu (lub jego poszczególnych pomieszczeniach) i uruchamianej okresowo przez u
ż
ytkownika mieszkania,
pod warunkiem skutecznego zabezpieczenia przed mo
ż
liwo
ś
ci
ą
dotarcia usuwanego powietrza do innych mieszka
ń
.
W ramach jednego mieszkania nie dopuszcza si
ę
stosowania równolegle wentylacji wywiewnej mechanicznej o
działaniu ci
ą
głym i wentylacji grawitacyjnej oraz jednoczesnego stosowania przewodów zbiorczych i indywidualnych
wentylacji grawitacyjnej.
W mieszkaniach wyposa
ż
onych w paleniskach na paliwo stałe, kominki lub gazowe podgrzewacze wody z
grawitacyjnym odprowadzeniem spalin, mo
ż
e by
ć
stosowana tylko wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna
wentylacja nawiewno-wywiewna (zrównowa
ż
ona).
2.1.5. Dopływ powietrza zewn
ę
trznego do pokojów mieszkalnych oraz kuchni z oknem zewn
ę
trznym powinien
by
ć
zapewniony w sposób podany wg poz. a) lub b).
a) Przez otwory o regulowanym stopniu otwarcia, usytuowane w górnej cz
ęś
ci okna lub ponad oknem wzgl
ę
dnie,
je
ś
li zapewni si
ę
skuteczne ogrzanie dopływaj
ą
cego powietrza, w dolnej cz
ęś
ci
ś
ciany zewn
ę
trznej. Regulacja
otwarcia mo
ż
e by
ć
r
ę
czna lub samoczynna (regulator stałego przepływu).
Dopuszcza si
ę
doprowadzanie powietrza zewn
ę
trznego przez okna ze skrzydłem uchylno-rozwieranym, górnym
wywietrznikiem uchylnym lub górnym skrzydłem uchylnym.
W tych przypadkach urz
ą
dzenie do regulacji powinno umo
ż
liwia
ć
przy minimalnym uchyleniu uzyskanie szczeliny o
szeroko
ś
ci nie wi
ę
kszej ni
ż
15 mm pomi
ę
dzy górn
ą
przylg
ą
cz
ęś
ci uchylnej a ram
ą
skrzydła lub o
ś
cieznicy, przy
czym dla skrzydeł uchylno-rozwieralnych wymaganie to odnosi si
ę
do szeroko
ś
ci szczeliny po stronie zawias. W
budynkach jednorodzinnych dopuszcza si
ę
równie
ż
doprowadzanie powietrza zewn
ę
trznego przez górne
wywietrzniki rozwierane bez regulacji k
ą
ta rozwarcia.
b) Przez otwory nawiewne wentylacji mechanicznej.
2.1.6. Odpływ powietrza z pokojów mieszkalnych. Powietrze z pokojów mieszkalnych powinno by
ć
odprowadzane przez otwory wyrównawcze umieszczone ponad drzwiami lub w ich górnej cz
ęś
ci lub przez otwory
wywiewne. Dopuszcza si
ę
odprowadzanie powietrza przez szczeliny pomi
ę
dzy doln
ą
kraw
ę
dzi
ą
drzwi a podłog
ą
.
Przekrój netto otworów lub szczelin powinien wynosi
ć
co najmniej 80 cm
2
. Pokoje mieszkalne w mieszkaniach
dwukondygnacyjnych znajduj
ą
ce si
ę
na wy
ż
szej kondygnacji oraz pokoje mieszkalne oddzielone wi
ę
cej ni
ż
dwojgiem drzwi od pomieszcze
ń
, z których usuwane jest powietrze wg 2.1.1b), powinny mie
ć
otwór wywiewny
przył
ą
czony do oddzielnego pionowego przewodu wentylacyjnego. Strumie
ń
powietrza usuwanego z tych pokojów
powinien odpowiada
ć
1 wymianie na godzin
ę
.
2.1.7. Dopływ powietrza wewn
ę
trznego do kuchni, łazienek, ust
ę
pów oraz pomocniczych pomieszcze
ń
bezokiennych powinien by
ć
zapewniony przez otwory w dolnych cz
ęś
ciach drzwi lub przez szczeliny pomi
ę
dzy
doln
ą
kraw
ę
dzi
ą
drzwi a podłog
ą
lub progiem. Przekrój netto otworów lub szczelin powinien wynosi
ć
200 cm
2
.
2.1.8. Odpływ powietrza z kuchni, łazienek, ust
ę
pów oraz pomocniczych pomieszcze
ń
bezokiennych
powinien by
ć
zapewniony przez otwory wywiewne, usytuowane w górnej cz
ęś
ci
ś
ciany i przył
ą
czone do pionowych
przewodów wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej zgodnie z 2.1.4.
Do poszczególnych pionów wentylacyjnych powinny by
ć
przył
ą
czone tylko pomieszczenia o tym samym charakterze
(kuchenne, sanitarno-higieniczne itd.). Nie dopuszcza si
ę
wykorzystywania pionów obsługuj
ą
cych mieszkania do
usuwania powietrza z pomieszcze
ń
niemieszkalnych (piwnice, pralnie, suszarnie itp.).
2.2. Wentylacja pomieszcze
ń
niemieszkalnych
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 2
2.2.1. Piwnice powinny mie
ć
zapewniony dopływ powietrza przez otwierane okna lub specjalne otwory w
przegrodach zewn
ę
trznych. Dla odpływu powietrza nale
ż
y stosowa
ć
przewody wentylacji grawitacyjnej lub
mechanicznej o działaniu ci
ą
głym. Strumie
ń
powietrza wentylacyjnego powinien odpowiada
ć
0,3 wymianom na
godzin
ę
. Piwnice podzielone a
ż
urowymi
ś
cianami nale
ż
y traktowa
ć
jako jedno pomieszczenie.
2.2.2. Poddasza powinny mie
ć
zapewniony dopływ i odpływ powietrza przez otwory w zewn
ę
trznych przegrodach
budowlanych.
2.2.3. Klatki schodowe powinny mie
ć
w górnej cz
ęś
ci otwór wywiewny o przekroju netto 200 cm
2
.
2.2.4. Rura zsypu
ś
mieci powinna mie
ć
wylot powietrza ponad dachem budynku, wyposa
ż
ony w filtr oraz
wentylator wywiewny. Strumie
ń
powietrza wywiewanego powinien wynosi
ć
co najmniej 200 m
3
/h.
2.2.5. Pomieszczenia pralni domowych powinny mie
ć
wentylacj
ę
wywiewn
ą
lub nawiewno-wywiewn
ą
o wydajno
ś
ci
odpowiadaj
ą
cej co najmniej 2 wymianom na godzin
ę
, pracuj
ą
c
ą
okresowo w czasie ich u
ż
ytkowania. Przy wentylacji
wywiewnej doprowadzenie powietrza zewn
ę
trznego powinno by
ć
zapewnione przez otwory o regulowanym stopniu
otwarcia, zgodnie z 2.1.5a).
2.2.6. Pomieszczenia suszarni bielizny powinny mie
ć
wentylacj
ę
grawitacyjn
ą
wywiewn
ą
, zapewniaj
ą
c
ą
1
wymian
ę
powietrza na godzin
ę
. Dopływ powietrza mo
ż
e by
ć
zapewniony z s
ą
siednich pomieszcze
ń
przez otwory w
drzwiach.
2.2.7. Inne pomieszczenia (np. usługowe, techniczne itp.), znajduj
ą
ce si
ę
w budynkach mieszkalnych, powinny by
ć
wentylowane zgodnie z wymaganiami rozdziału 4 lub z ewentualnymi szczegółowymi wymaganiami
technologicznymi.
3. WENTYLACJA W BUDYNKACH ZAMIESZKANIA ZBIOROWEGO
3.1. Strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci powietrza wentylacyjnego powinien wynosi
ć
co najmniej:
- dla pokojów mieszkalnych i sypialnych - 20 m
3
/h dla ka
ż
dego mieszka
ń
ca, przy czym ł
ą
czny strumie
ń
powietrza
dla pokoju nie powinien by
ć
ni
ż
szy od 1 wymiany na godzin
ę
;
- dla pokojów zbiorowego przebywania ludzi (np.
ś
wietlice, pokoje nauki, jadalnie) - 20 m
3
/h dla ka
ż
dej
przebywaj
ą
cej osoby;
- dla kuchni, łazienek i ust
ę
pów, przeznaczonych do u
ż
ytku indywidualnego - wg 2.1.2.
Strumie
ń
powietrza wentylacyjnego dla kuchni i pomieszcze
ń
sanitarno-higienicznych, przeznaczonych dla
wspólnego u
ż
ytku mieszka
ń
ców, oraz innych nie wymienionych pomieszcze
ń
- powinien odpowiada
ć
obowi
ą
zuj
ą
cym przepisom lub szczegółowym wymaganiom technologicznym i sanitarnym.
3.2. Wybór rodzaju wentylacji - wg 2.1.4.
3.3. Układ wentylacji
3.3.1. Pokoje mieszkalne i sypialne powinny mie
ć
zapewniony dopływ powietrza zewn
ę
trznego zgodnie z 2.1.5.
Odpływ powietrza powinien by
ć
zapewniony albo bezpo
ś
rednio - przez otwory wywiewne przył
ą
czone do pionowych
przewodów wentylacyjnych, albo po
ś
rednio - wg 2.1.6, je
ż
eli s
ą
siaduj
ą
ce pomieszczenie ma otwór wywiewny i
przeznaczone jest do wył
ą
cznego u
ż
ytkowania przez mieszka
ń
ców pokoju (np. łazienka lub ust
ę
p).
3.3.2. Pokoje zbiorowego przebywania ludzi powinny mie
ć
zapewniony dopływ powietrza zewn
ę
trznego oraz mie
ć
otwory wywiewne przył
ą
czone do pionowych przewodów wentylacyjnych. Dopływ powietrza zewn
ę
trznego w
wielko
ś
ci nie przekraczaj
ą
cej 2 wymian na godzin
ę
mo
ż
e by
ć
zapewniony pod wpływem podci
ś
nienia przez otwory o
regulowanym stopniu otwarcia zgodnie z 2.1.5a). Dolna kraw
ę
d
ź
otworów nawiewnych powinna znajdowa
ć
si
ę
co
najmniej 2 m ponad podłog
ą
. W przypadku stosowania skrzydeł uchylno-rozwieranych, górnych wywietrzników
uchylnych lub górnych skrzydeł uchylnych - wysoko
ść
2 m odnosi si
ę
do szczeliny, jaka wyst
ę
puje przy
najmniejszym stopniu otwarcia.
Przy wy
ż
szej krotno
ś
ci wymian powietrze zewn
ę
trzne powinno by
ć
doprowadzane przez kratki nawiewne wentylacji
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 3
mechanicznej.
3.3.3. Kuchnie, łazienki i ust
ę
py, przeznaczone do u
ż
ytku indywidualnego, powinny by
ć
wentylowane zgodnie z
wymaganiami dla tego rodzaju pomieszcze
ń
znajduj
ą
cych si
ę
w mieszkaniach, podanymi w 2.1.
3.3.4. Kuchnie i pomieszczenia sanitarno-higieniczne, przeznaczone do wspólnego u
ż
ytku mieszka
ń
ców,
powinny mie
ć
wentylacj
ę
(dopływ powietrza zewn
ę
trznego, wywiew powietrza) niezale
ż
n
ą
od s
ą
siaduj
ą
cych
pomieszcze
ń
pobytu ludzi i zapewniaj
ą
c
ą
podci
ś
nienie wzgl
ę
dem tych pomieszcze
ń
.
3.3.5. Inne pomieszczenia nie wymienione w 3.3.1÷3.3.4, powinny mie
ć
wentylacj
ę
zgodn
ą
z rozdz. 4 oraz
ogólnymi zasadami techniki wentylacyjnej.
4. WENTYLACJA W BUDYNKACH U
ś
YTECZNO
Ś
CI PUBLICZNEJ
4.1. Strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci powietrza wentylacyjnego
4.1.1. Pomieszczenia przeznaczone do stałego i czasowego pobytu ludzi powinny mie
ć
zapewniony dopływ co
najmniej 20 m
3
/h powietrza zewn
ę
trznego dla ka
ż
dej przebywaj
ą
cej osoby. W pomieszczeniach publicznych, w
których jest dozwolone palenie tytoniu, strumie
ń
powietrza powinien wynosi
ć
30 m
3
/h dla ka
ż
dej osoby.
Dla pomieszcze
ń
w
ż
łobkach i przedszkolach przeznaczonych do przebywania dzieci, strumie
ń
powietrza
zewn
ę
trznego mo
ż
e by
ć
obni
ż
ony do 15 m
3
/h dla ka
ż
dego dziecka.
Strumie
ń
powietrza wentylacyjnego dla pomieszcze
ń
, w których wyst
ę
puj
ą
inne poza lud
ź
mi
ź
ródła zanieczyszcze
ń
powietrza, nale
ż
y okre
ś
li
ć
na podstawie odr
ę
bnych wymaga
ń
.
4.1.2. Pomieszczenia nie przeznaczone do pobytu ludzi. Strumie
ń
powietrza nale
ż
y okre
ś
la
ć
na podstawie
obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów, szczegółowych wymaga
ń
technologicznych i sanitarnych lub przez analogi
ę
z danymi
rozdz. 2.
4.2. Wybór rodzaju wentylacji. W budynkach o wysoko
ś
ci do 11 kondygnacji mo
ż
e by
ć
stosowana wentylacja
grawitacyjna lub mechaniczna. W budynkach wy
ż
szych nale
ż
y stosowa
ć
wentylacj
ę
mechaniczn
ą
wywiewn
ą
lub
nawiewno-wywiewn
ą
. Wentylacja mechaniczna powinna by
ć
uruchamiana okresowo, na czas u
ż
ytkowania
pomieszcze
ń
, z odpowiednim wyprzedzeniem i opó
ź
nieniem. W pomieszczeniach sanitarnych zaleca si
ę
zapewnienie mo
ż
liwo
ś
ci działania wywiewnej wentylacji dy
ż
urnej o zredukowanej (np. do 33 %) wydajno
ś
ci. W
pomieszczeniach przeznaczonych do pobytu ludzi nale
ż
y na okres przerwy w działaniu wentylacji mechanicznej
zapewni
ć
co najmniej półkrotn
ą
wymian
ę
powietrza w ci
ą
gu godziny.
4.3. Dopływ powietrza zewn
ę
trznego do pomieszcze
ń
przeznaczonych do przebywania ludzi, w ilo
ś
ciach
zgodnych z 4.1.1, powinien odpowiada
ć
wymaganiom p. 3.3.2. Dla pomieszcze
ń
w szkołach i przedszkolach
dopuszcza si
ę
w uzasadnionych przypadkach doprowadzanie powietrza zewn
ę
trznego pod wpływem podci
ś
nienia w
ilo
ś
ciach do 3 wymian na godzin
ę
.
4.4. Odpływ powietrza z pomieszcze
ń
przeznaczonych do pobytu ludzi powinien by
ć
zapewniony przez otwory
wywiewne przył
ą
czone do pionowych przewodów wentylacyjnych. Przy wentylacji mechanicznej dopuszcza si
ę
odprowadzanie cz
ęś
ci lub cało
ś
ci powietrza wywiewanego przez otwory wyrównawcze do pomieszcze
ń
s
ą
siaduj
ą
cych, z których jest ono usuwane przez otwory wywiewne.
4.5. Dopływ powietrza do pomieszcze
ń
nie przeznaczonych do pobytu ludzi powinien by
ć
zapewniony przez
otwory w dolnych cz
ęś
ciach drzwi wewn
ę
trznych o przekroju, przy którym pr
ę
dko
ść
przepływu powietrza nie
przekracza 1 m/s, lub przez kratki nawiewne.
4.6. Odpływ powietrza z pomieszcze
ń
nie przeznaczonych do pobytu ludzi powinien by
ć
zapewniony
bezpo
ś
rednio przez przewody wywiewne wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej.
5. URZ
Ą
DZENIA WENTYLACYJNE
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 4
5.1. Wentylacja grawitacyjna
5.1.1. Przekroje przewodów wywiewnych wentylacji grawitacyjnej powinny zapewnia
ć
usuwanie wymaganych
norm
ą
strumieni obj
ę
to
ś
ci powietrza w nast
ę
puj
ą
cych warunkach:
a) temperatura zewn
ę
trzna +12 °C,
b) temperatura w pomieszczeniu, z którego usuwane jest powietrze, równa temperaturze obliczeniowej wg
PN-82/B-
02402
; dla pomieszcze
ń
nieogrzewanych (np. piwnice) nale
ż
y przyjmowa
ć
temperatur
ę
wewn
ę
trzn
ą
+16 °C,
c) regulowane otwory doprowadzaj
ą
ce powietrze zewn
ę
trzne - w poło
ż
eniu otwartym,
d) nie nale
ż
y uwzgl
ę
dnia
ć
ró
ż
nic ci
ś
nie
ń
spowodowanych działaniem wiatru.
5.1.2. Przewody indywidualne i zbiorcze. Przewody zbiorcze mog
ą
by
ć
stosowane tylko do odprowadzania
powietrza z pomieszcze
ń
o tym samym charakterze posiadaj
ą
cych okno zewn
ę
trzne i znajduj
ą
cych si
ę
w budynkach
mieszkalnych oraz zamieszkania zbiorowego o wysoko
ś
ci ponad 5 kondygnacji. Przewód indywidualny
odprowadzaj
ą
cy powietrze z otworu wywiewnego mo
ż
e by
ć
przył
ą
czony do przewodu zbiorczego po przej
ś
ciu
dwóch kondygnacji. We wszystkich innych przypadkach nale
ż
y stosowa
ć
przewody indywidualne, wyprowadzone
ponad dach budynku.
5.1.3. Prowadzenie przewodów. Przewody wywiewne nale
ż
y prowadzi
ć
pionowo przy
ś
cianach wewn
ę
trznych.
Dopuszcza si
ę
w przypadku przewodów indywidualnych, odchylenia od pionu do 30°. Wyloty przewodów ponad
dachem powinny by
ć
zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi oraz przed nawiewaniem powietrza w wyniku
działania wiatru.
5.1.4. Otwory wentylacyjne ł
ą
czone z przewodami wywiewnymi powinny by
ć
usytuowane tak, aby odległo
ść
górnej
kraw
ę
dzi otworu od sufitu nie przekraczała 150 mm. Otwory te powinny mie
ć
wyposa
ż
enie umo
ż
liwiaj
ą
ce redukcj
ę
wolnego przekroju do
1
/
3
, obsługiwane z poziomu podłogi. Obudowa otworu powinna umo
ż
liwia
ć
zabudow
ę
stałej
przesłony (kryzy) dla dławienia nadmiaru ci
ś
nienia.
5.2. Wentylacja mechaniczna
5.2.1. Urz
ą
dzenia wentylacji mechanicznej wywiewnej w budynkach mieszkalnych powinny odpowiada
ć
wymaganiom wg PN-80/B-03433.
5.2.2. Inne urz
ą
dzenia wentylacji mechanicznej nale
ż
y projektowa
ć
w oparciu o ogólne zasady techniki
wentylacyjnej, z uwzgl
ę
dnieniem wymaga
ń
wg PN-73/B-03431.
5.2.3. Układ przewodów wywiewnych powinien by
ć
projektowany w ten sposób, aby w okresie przerw w pracy
wentylatora przewody te pełniły cz
ęś
ciowo rol
ę
wentylacji grawitacyjnej.
5.2.4. Odzysk ciepła. W urz
ą
dzeniach nawiewnych zaleca si
ę
wykorzystanie ciepła zawartego w powietrzu
usuwanym do ogrzania powietrza zewn
ę
trznego.
5.2.5. Wymagania akustyczne. Urz
ą
dzenia wentylacji mechanicznej nie powinny powodowa
ć
przekroczenia
dopuszczalnego poziomu d
ź
wi
ę
ku hałasu okre
ś
lonego w obowi
ą
zuj
ą
cych normach i przepisach.
6. WYMAGANIA BUDOWLANE
6.1. Okna i drzwi w
ś
cianach zewn
ę
trznych, po zamkni
ę
ciu usytuowanego w nich otworu nawiewnego, powinny
mie
ć
szczelno
ść
odpowiadaj
ą
c
ą
wymaganiom PN-91/B-02020.
6.2. Drzwi wej
ś
ciowe do mieszka
ń
oraz drzwi do pokojów mieszkalnych i sypialnych w domach zbiorowego
zamieszkania, powinny mie
ć
szczelno
ść
odpowiadaj
ą
c
ą
współczynnikowi przepuszczalno
ś
ci powietrza nie
wi
ę
kszemu ni
ż
. Wymaganie to obowi
ą
zuje dla budynków o wi
ę
cej ni
ż
2 kondygnacjach.
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 5
KONIEC
INFORMACJE DODATKOWE
1. Instytucja opracowuj
ą
ca norm
ę
- Centralny O
ś
rodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacji INSTAL.
2. Istotne zmiany w stosunku do PN-74/B-03430
a) zmieniono układ normy, wydzielaj
ą
c rozdziały dotycz
ą
ce: wentylacji w budynkach mieszkalnych, budynkach
zamieszkania zbiorowego, budynkach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej, wymaga
ń
dla urz
ą
dze
ń
wentylacyjnych oraz
wymaga
ń
budowlanych;
b) zmniejszono wymagane strumienie powietrza usuwanego z kuchni wyposa
ż
onej w kuchni
ę
elektryczn
ą
; dodano
wymaganie usuwania powietrza z pomocniczego pomieszczenia bezokiennego w mieszkaniu (garderoba);
c) dopuszczono przy wentylacji mechanicznej wywiewnej mieszka
ń
redukcj
ę
strumieni powietrza w okresie nocnym;
d) dopuszczono stosowanie w mieszkaniach wentylacji mechanicznej zdecentralizowanej, uruchamianej okresowo
przez u
ż
ytkowników mieszka
ń
;
e) podwy
ż
szono granic
ę
wymogu stosowania indywidualnych przewodów wywiewnych wentylacji grawitacyjnej do 5
kondygnacji (wł
ą
cznie) oraz wprowadzono ten wymóg dla wszystkich pomieszcze
ń
bezokiennych, niezale
ż
nie od
wysoko
ś
ci budynku;
f) wprowadzono wymagania wentylacji zsypów
ś
mieci;
g) usuni
ę
to szczegółowe wymagania szczelno
ś
ci dla okien i drzwi zewn
ę
trznych, odsyłaj
ą
c do nowej normy PN-
82/B-02020;
h) wprowadzono szczegółowe wymaganie szczelno
ś
ci dla drzwi wej
ś
ciowych z korytarzy do mieszka
ń
.
3. Normy zwi
ą
zane
PN-91/B-02020 Ochrona cieplna budynków. Wymagania i obliczenia
PN-82/B-02402
Ogrzewnictwo. Temperatury ogrzewanych pomieszcze
ń
w budynkach
PN-73/B-03431 Wentylacja mechaniczna w budownictwie. Wymagania
PN-87/B-03433 Wentylacja. Instalacje wentylacji mechanicznej wywiewnej w budynkach mieszkalnych
wielorodzinnych. Wymagania
4. Normy zagraniczne
RFN DIN 18017 - Lüftung von Bädern und Spülaborten ohne Aussenfenster
USA ASHRAE Standard 62-81 - Ventilation for Acceptable Inddoor Air Quality
5. Autor projektu normy - mgr in
ż
. Marek Kostyrko COBRTI INSTAL.
6. Wydanie 3 - stan aktualny: lipiec 1995 - uaktualniono normy zwi
ą
zane, wykre
ś
lono p. 7. Postanowienia
przej
ś
ciowe (nieaktualne) oraz wprowadzono zmiany:
zmiana 1 - Biuletyn PKNMiJ nr 2-3/1985;
zmiana 2 - Biuletyn PKNMiJ nr 1/1986;
Zmiany, Poprawki, Uwagi
ZMIANA PN-83/B-03430/Az3, luty 2000
PRZEDMOWA DO ZMIANY
Niniejsza zmiana jest trzeci
ą
zmian
ą
wprowadzon
ą
do PN-83/B-03430, uwzgl
ę
dniaj
ą
c
ą
dotychczasowe zmiany.
W niniejszej zmianie:
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 6
- podano now
ą
maksymaln
ą
wysoko
ść
budynków, w których mo
ż
e by
ć
stosowana wentylacja grawitacyjna;
- podano wymagania dotycz
ą
ce nawiewników powietrza zewn
ę
trznego i zakres ich stosowania w budynkach;
- podano wy
ż
sz
ą
minimaln
ą
wielko
ść
strumienia powietrza zewn
ę
trznego dla jednej osoby w pomieszczeniach
klimatyzowanych oraz wentylowanych o nie otwieranych oknach w budynkach zamieszkania zbiorowego i
u
ż
yteczno
ś
ci publicznej;
- wyeliminowano mo
ż
liwo
ść
jednoczesnego stosowania w pomieszczeniach wentylacji mechanicznej i grawitacyjnej;
- ograniczono stosowanie wentylacji dy
ż
urnej do pomieszcze
ń
, w których wyst
ę
puj
ą
ź
ródła substancji szkodliwych
dla zdrowia i/lub pary wodnej;
- wyeliminowano mo
ż
liwo
ść
stosowania przewodów zbiorczych wentylacji grawitacyjnej;
- zaostrzono wymagania dotycz
ą
ce szczelno
ś
ci drzwi wewn
ę
trznych do ogrzewanej cz
ęś
ci budynku, do mieszka
ń
oraz do pokojów mieszkalnych i sypialnych w domach zbiorowego zamieszkania.
Skutkiem wprowadzonych zmian b
ę
dzie poprawa jako
ś
ci powietrza wewn
ę
trznego w pomieszczeniach
wentylowanych i klimatyzowanych. Nast
ą
pi tak
ż
e ograniczenie negatywnego wpływu czynników zewn
ę
trznych na
działanie wentylacji grawitacyjnej w budynkach.
TRE
ŚĆ
ZMIANY
1. W punkcie 2.1.1.b) tre
ść
zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
2.1.1. Układ wentylacji mieszka
ń
powinien zapewnia
ć
co najmniej:
b) usuwanie zu
ż
ytego powietrza z kuchni, łazienki, oddzielnego ust
ę
pu, ewentualnego pomieszczenia bezokiennego
(składzik, garderoba), pokoju oddzielonego od tych pomieszcze
ń
wi
ę
cej ni
ż
dwojgiem drzwi, pokoju znajduj
ą
cego
si
ę
na wy
ż
szym poziomie w wielopoziomowym budynku jednorodzinnym lub w wielopoziomowym mieszkaniu w
budynku wielorodzinnym.
2. W punkcie 2.1.2. po ostatnim my
ś
lniku, dodaje si
ę
kolejny o nast
ę
puj
ą
cej tre
ś
ci:
- dla pokoju mieszkalnego, w przypadku okre
ś
lonym 2.1.1.b) - 30 m
3
/h.
3. W punkcie 2.1.4. w pierwszym zdaniu, zamiast 11 powinno by
ć
9.
Ostatnie zdanie pierwszego akapitu zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
W okresie nocnym (np. od godziny 22
00
do 6
00
) strumienie obj
ę
to
ś
ci powietrza, podane w 2.1.2., mog
ą
by
ć
zredukowane do 60 %.
4. W punkcie 2.1.5. tre
ść
zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
2.1.5. Dopływ powietrza zewn
ę
trznego do pomieszcze
ń
powinien by
ć
zapewniony w sposób podany w poz. a) lub b).
a) W przypadku zastosowania okien charakteryzuj
ą
cych si
ę
współczynnikiem infiltracji powietrza a mniejszym ni
ż
0,3 m
3
/(m×h×daPa
2/3
), przez nawiewniki powietrza o regulowanym stopniu otwarcia usytuowane:
- w górnej cz
ęś
ci okna (w o
ś
cie
ż
nicy, ramie skrzydła, mi
ę
dzy ram
ą
skrzydła a górn
ą
kraw
ę
dzi
ą
szyby zespolonej),
lub
- w otworze okiennym (mi
ę
dzy nadpro
ż
em a górn
ą
kraw
ę
dzi
ą
o
ś
cie
ż
nicy, w obudowie rolety zewn
ę
trznej), lub
- w przegrodzie zewn
ę
trznej ponad oknem.
Strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci powietrza przepływaj
ą
cego przez całkowicie otwarty nawiewnik, przy ró
ż
nicy ci
ś
nienia po obu
jego stronach 10 Pa, powinien mie
ś
ci
ć
si
ę
w granicach:
- od 20 m
3
/h do 50 m
3
/h, je
ś
li zastosowana jest wentylacja grawitacyjna,
- od 15 m
3
/h do 30 m
3
/h, je
ś
li zastosowana jest wentylacja mechaniczna wywiewna.
Strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci powietrza przepływaj
ą
cego przez nawiewnik, którego element dławi
ą
cy znajduje si
ę
w pozycji
maksymalnego zamkni
ę
cia, powinien zawiera
ć
si
ę
w granicach od 20 % do 30 % strumienia przy jego całkowitym
otwarciu.
W budynkach o wysoko
ś
ci do dziewi
ę
ciu kondygnacji wł
ą
cznie dopuszcza si
ę
doprowadzenie powietrza przez okna
charakteryzuj
ą
ce si
ę
współczynnikiem infiltracji a wy
ż
szym ni
ż
0,5, lecz nie wi
ę
kszym ni
ż
1,0 m
3
/(m×h×daPa
2/3
), pod
warunkiem
ż
e okna wyposa
ż
one s
ą
w skrzydło uchylno-rozwieralne, górny wywietrznik uchylny lub górne skrzydło
uchylne.
Podpunkt b) pozostaje bez zmiany.
5. W punkcie 2.1.6. skre
ś
la si
ę
fragment tekstu, zaczynaj
ą
cego si
ę
od słów: Pokoje mieszkalne w mieszkaniach
dwukondygnacyjnych.
6. W punkcie 3.1., po ostatnim my
ś
lniku, dodaje si
ę
kolejny o nast
ę
puj
ą
cej tre
ś
ci:
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 7
- dla pokojów klimatyzowanych oraz wentylowanych o nie otwieranych oknach - 30 m
3
/h dla ka
ż
dej osoby.
7. Punkt 4.1.2. zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
4.1.2. W pomieszczeniach klimatyzowanych oraz wentylowanych o nie otwieranych oknach strumie
ń
obj
ę
to
ś
ci
powietrza powinien wynosi
ć
co najmniej 30 m
3
/h dla ka
ż
dej przebywaj
ą
cej osoby, a w przypadku dozwolonego
palenia w tych pomieszczeniach - co najmniej 50 m
3
/h dla ka
ż
dej osoby.
Dotychczasowy numer punktu 4.1.2. zmienia si
ę
na 4.1.3
8. W punkcie 4.2. tre
ść
zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
4.2. Wybór rodzaju wentylacji. W budynkach o wysoko
ś
ci do 25 m nad poziomem terenu mo
ż
e by
ć
stosowana
wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna
*
. Wentylacja mechaniczna powinna by
ć
uruchamiana okresowo, na czas
u
ż
ytkowania pomieszcze
ń
, z odpowiednim wyprzedzeniem i opó
ź
nieniem. Nie dopuszcza si
ę
równoczesnego
stosowania w pomieszczeniach wentylacji mechanicznej i grawitacyjnej. W pomieszczeniach, w których wyst
ę
puj
ą
ź
ródła szkodliwych dla zdrowia substancji i/lub pary wodnej, nale
ż
y w okresie przerw w u
ż
ytkowaniu pomieszcze
ń
zapewni
ć
co najmniej półkrotn
ą
wymian
ę
powietrza w ci
ą
gu godziny.
9. W punkcie 5.1.1., usuwa si
ę
podpunkt d).
10. Tre
ść
punktu 5.1.2., zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
5.1.2. Przewody wywiewne. Powietrze z pomieszcze
ń
nale
ż
y odprowadza
ć
za pomoc
ą
przewodów indywidualnych,
wyprowadzonych ponad dach budynku.
11. W punkcie 5.1.3. drugie zdanie zmienia si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
Dopuszcza si
ę
odchylenie przewodów od pionu do 30°.
12. W punkcie 5.2.2 skre
ś
la si
ę
cz
ęść
zdania po przecinku.
13. W rozdziale 6. skre
ś
la si
ę
punkty 6.1. i 6.2. i zast
ę
puje si
ę
nast
ę
puj
ą
co:
Drzwi wewn
ę
trzne do ogrzewanej cz
ęś
ci budynku, do mieszka
ń
oraz drzwi do pokojów mieszkalnych i sypialnych w
budynkach zbiorowego zamieszkania powinny si
ę
charakteryzowa
ć
współczynnikiem infiltracji powietrza a nie
wi
ę
kszym ni
ż
1,0 m
3
/(m×h×daPa
2/3
).
14. Punkt 7 skre
ś
la si
ę
.
15. Uniewa
ż
nia si
ę
postanowienia zawarte w zmianie 1 z dn. 15.10.1984 r. oraz w zmianie 2 z dn. 20.09.1985 r.
PN-83/B-03430
ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE
www.aslan.com.pl
Strona 8