SPÓŁKA JAWNA - szczegóły
# oparta na bezpośrednim i osobistym zaangażowaniu wspólników w przedsiębiorstwo prowadzone przez spółkę (osobisty udział
w działalności spółki)
# CECHY:
- podmiotowość prawna
- wyodrębnienie organizacyjne
- odrębny majątek spółki i
odpowiedzialność tym
majątkiem za zobowiązania
- występowanie pod własną
firmą
# UTWORZENIE SP.J.
1) zawiązanie umową spółki
forma pisemna pod rygorem nieważności, ale gdy wkładem nieruchomość to forma aktu notarialnego pod rygorem
nieważności
czas trwania zaznaczany w umowie tylko gdy jest określony
zmiana umowy wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa mówi, że wystarczy większość
2) przekształcenie spółki cywilnej lub innej
przekształcenie s.c. w sp. j. fakultatywne lub obligatoryjne - art. 26 §4
•
powstaje z chwilą wpisu do rejestru
•
utworzyć sp.j. mogą:
a) osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych
b)
osoby fizyczne o niepełnej zdolności do cz.pr.
– ale tu problemy praktyczne, bo taka osoba nie mogłaby
samodzielnie wykonywać praw i obowiązków wspólnika i musiałaby albo być reprezentowana przez przedstawiciela
ustawowego, albo wymagana byłaby zgoda przedstawiciela ustawowego
c)
osoby prawne i inne jednostki organizacyjne mające zdolność prawną
– ale odpowiadałyby one całym majątkiem za
zobowiązania sp. j.
- wątpliwości ad. wspólnoty mieszkaniowe
# Przedmiotem APORTU może być:
1) własność i inne prawa rzeczowe
- np. prawa majątkowe na dobrach niematerialnych (znaki towarowe)
2) rzeczy i prawa oddane do korzystania i pożytki z nich
3)
obciążenie rzeczy lub prawa
4)
praca i inne świadczenia
•
domniemanie, że rzeczy, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę
•
wkłady + to co spółka nabędzie = majątek spółki, odrębny od majątków wspólników
o
wierzyciel osobisty wspólnika nie może prowadzić egzekucji z majątku wspólnego ani nim rozporządzać
# ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA (przepisy ius cogens)
•
sp.j. może zaciągać zobowiązania jako odrębny podmiot
•
za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiadają wspólnicy bez ograniczeń całym swoim majątkiem, solidarnie
z pozostałymi wspólnikami i ze spółką
ODPOWIEDZIALNOŚĆ BEZPOŚREDNIA, OSOBISTA, SOLIDARNA, SUBSYDIARNA, NIEOGRANICZONA
wierzyciel może żądać
zaspokojenie długu
bezpośrednio z określonego
składnika majątku wspólnika
wspólnik odpowiada
całym swoim
majątkiem
solidarnie
odpowiadają
wspólnicy i spółka
wierzyciel może
prowadzić egzekucję z
majątku wspólnika
wówczas, gdy
egzekucja z majątku
spółki okaże się
niemożliwe
ograniczenia w
stosunkach
zewnętrznych
1
bezskuteczna
•
w przypadku
przystąpienia
do spółki
:
a)
istniejącej – nowy wspólnik ponosi odpowiedzialność także za zobowiązania powstałe przed jego
przystąpieniem (art. 32 ksh)
b)
do działającego przedsiębiorcy jednoosobowego, który wnosi przedsiębiorstwo do sp. jawnej – wspólnik
przystępujący odpowiada też za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem
utworzenia spółki
•
aby wierzyciel spółki mógł zaspokoić się z majątku wspólnego wspólnika i jego małżonka – warunkiem pisemna
zgoda małżonka na dokonanie przez spółkę czynności prawnej, z której powstała konkretna wierzytelność
•
wspólnik odpowiada całym majątkiem solidarnie ze spółką i pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i
wspólników wynikające z działalności spółki (art. 115 Ordynacji Podatkowej)
również były wspólnik – jeśli zaległoś
ci powstały gdy był wspólnikiem
jest to odpowiedzialność pierwszorzędna
# ad REPREZENTACJA
•
wspólnicy to przedstawiciele ustawowi; poza nimi spółka może być reprezentowana przez prokurentów, pełnomocników,
likwidatora, syndyka masy upadłościowej
•
zasadą, że wspólnik mający prawo reprezentacji, nie może być prokurentem (ale to sporne)
# UDZIAŁ W ZYSKACH I STRATACH
•
jeśli wartość majątku spółki dozna uszczuplenia z powodu strat, zysk należy przeznaczyć na uzupełnienie do pierwotnej
wartości
•
zasada: równy udział w zyskach i stratach, bez względu na wysokość wkładu
umowa można zwolnić od udziału w stratach, ale nie wszystkich wspólników (chociaż 1 musi w nich uczestniczyć)
można zmienić zas. podziału zysków i strat, np. odnosząc je do wkładów
•
udział kapitałowy
(art. 50) – odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego przez wspólnika wkładu
#
obowiązek lojalności
– powstrzymywanie się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki (art. 56 –
zakaz konkurencji
sensu largo
)
•
zakaz ten nie jest bezwzględny, bo wspólnicy mogą wyrazić zgodę na działalność konkurencyjną
•
w przypadku naruszenia zakazu konkurencji każdy wspólnik ma prawo żądać:
a)
wydania spółce korzyści, jakie wspólnik łamiący zakaz osiągnął
(przedawnienie 6 m-cy od powzięciu wiadomości o złamaniu
zakazu)
b) odszkodowania
c) rozwiązania spółki
d) wyłączenia wspólnika
# WYSTĄPIENIE WSPÓLNIKA – zdarzenie prawne powodujące utratę przez wspólnika członkostwa w spółce, ale spółka istnieje dalej
dobrowolne za porozumieniem wspólników lub swobodna
decyzja wspólnika
jeśli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może ją
wypowiedzieć na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego (art. 61)
nie można wypowiedzieć spółki zawartej na czas oznaczony (chociaż
to jest sporne), chyba że umowa spółki stanowi inaczej
dokonuje się przez zawiadomienie pozostałych wspólników
uprawnionych do reprezentowania spółki
przymusowe na podstawie wyroku sądowego (art. 63 §2)
sąd może na wniosek pozostałych wspólników (z ważnych powodów)
orzec wystąpienie wspólnika
ważne powody to np.: trudności we współpracy, naruszenie zakazu
konkurencji
•
niezbędne są rozliczenia z występującym wspólnikiem (art. 65)
2
wg wartości bilansowej jego udziału, w gotówce, a rzeczy dane do używania przez wspólnika w naturze zwraca się w
naturze
jeśli udział wspólnika występującego okaże się bierny – musi on zapłacić przypadającą na niego część niedoboru
•
należy odróżnić takie wystąpienie od wystąpienia wskutek zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce (art. 10) – możliwe
gdy umowa spółki tak stanowi i za zgodą pozostałych wspólników
(chyba że umowa ……)
# ROZWIĄZANIE SPÓŁKI (art. 58 i n.) dot. wszystkich wspólników; w następstwie zaistnienia przyczyn rozwiązania następuje
likwidacja spółki lub inna dyspozycja majątkiem spółki związana z zakończeniem jej bytu
2)
jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
3)
ogłoszenie upadłości spółki
4)
śmierć lub upadłość wspólnika
(chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali
wspólnicy)
5)
wypowiedzenie
(chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali wspólnicy)
6)
wypowiedzenie spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika
7)
prawomocne orzeczenie sądu
(bo każdy wspólnik z ważnych przyczyn może żądać rozwiązania spółki przez sąd + sąd może rozwiązać
spółkę z urzędu gdy mimo grzywny nie wykonuje obowiązków określonych w art. 24 ustawy o KRS)
8)
gdy liczba wspólników zmniejszy się do 1
(to wynika z istoty sp. j.)
9)
przekształcenie w inną spółkę handlową
# LIKWIDACJA SPÓŁKI czynności zmierzające do ustania bytu spółki, wszczynane w następstwie zaistnienia przyczyny
rozwiązania; wiążą się gł. z rozdysponowaniem majątku – w procesie likwidacji lub w sposób przewidziany przez wspólników
(np. mogą
się umówić na podział majątku w naturze)
•
postępowanie likwidacyjne może być w drodze jednomyślnej uchwały przerwane i spółka może być prowadzona
dalej (nie w przypadku upadłości, prawomocnego wyroku sądu i wypowiedzenia przez wierzyciela osobistego wspólnika)
•
spółka kontynuuje swój byt prawny ze zmienionym celem – którym jest zakończenie interesów, spieniężenie majątku, spłata
długów i podział reszty majątków między wspólników; traci byt prawny dopiero z chwilą wykreślenia z rejestru
•
LIKWIDATORZY: z mocy prawa są nimi wspólnicy, ale mogą oni jednomyślnie powołać tylko niektórych spośród siebie bądź
osoby spoza swojego grona
sąd – z ważnych powodów, na wniosek wspólnika lub innej zainteresowanej osoby – może ustanowić likwidatorami
niektórych wspólników lub osoby trzecie
mogą być odwołani jednomyślną uchwałą wspólników, a ci ustanowieni przez sąd – tylko przez sąd
obowiązki: zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypłacenie zobowiązań i upłynnienie
majątku spółki
(nowe przedsięwzięcia tylko gdy to konieczne do osiągnięcia w/w celów)
+ po zakończeniu likwidacji wniosek o
wykreślenie spółki z rejestru
•
do rejestru zgłasza się otwarcie likwidacji, likwidatorów, sposób reprezentowania przez nich spółki i dot. tego zmiany
•
spółka prowadzona pod dotychczasową nazwą + „w likwidacji”
•
w stosunkach zewnętrznych likwidatorzy mają prawo reprezentowania spółki – jeśli jest ich kilku, to muszą łącznie
(chyba że
wspólnicy / sąd ustalą inne zasady)
•
ograniczenie zakresu działania likwidatorów nie wywołuje skutków prawnych wobec osób trzecich
•
czynności likwidatorów uważa się za czynności likwidacyjne (wobec osób w dobrej wierze)
•
w stosunkach wewnętrznych likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników (ci ustanowieni przez sąd – tylko
do uchwał jednomyślnych)
•
wskutek otwarcia likwidacji wygasa prokura + w czasie likwidacji nie można ustanawiać prokury
•
jeśli w toku post. likwidacyjnego okaże się, że zachodzą przesłanki wszczęcia post. upadłościowego zakończenie bytu
spółki następuje dopiero po zakończeniu post. upadłościowego
3