Inne nazwy

trójchlorometan, chlorek formylu, freon 20, trichlorek metylu, R 20

Klasyfikacja i oznakowanie

Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu

Znak transportowy

Xn

substancja

szkodliwa

Symbole R
R 22

Dzia∏a szkodliwie w przypadku spo˝ycia

R 38

Dzia∏a dra˝niàco ƒa skór´

R 40

Mo˝liwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia

R 48/20/22 Dzia∏a szkodliwie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà i po spo˝yciu;

stwarza powa˝ne zagro˝enie zdrowia w nast´pstwie nara˝enia d∏ugotrwa-
∏ego

Symbole S
(S 2

Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)

S 36/37

Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà i r´kawice

Oznakowanie preparatów

Zakres [%]

Oznakowanie

Symbole R

c

≥

20

Xn

22, 38, 40, 48/20/22

5

≤

c < 20

Xn

22, 40, 48/20/22

1

≤

c < 5

Xn

40

Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów

W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- substancje organiczne klasa I;
- maks. dopuszczalna emisja: 20 mg/m

3

(strumieƒ masy

≥

0,1 kg/h)

Klasa zagro˝enia wg VbF: —

Chloroform (trichlorometan)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1888 Strona 1

Marzec 1999

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Nr wg CAS: 67-66-3

Nr indeksu: 602-006-00-4

Nr wg ONZ: 1888

Nr wg EINECS: 200-663-8

1888

Chloroform
(trichlorometan)

Wzór chemiczny: CHCl

3

Ostrze˝enie przed

materia∏ami szkodliwymi

dla zdrowia

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Palenie tytoniu

zabronione

Klasyfikacja wg GGVS: klasa 6.1, cyfra 15 c, numer zagro˝enia 60
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1: 229; 194; 175 nr 15
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku) 1991
Klasa rozpuszczalnika: IIa
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie

Ârodki bezpieczeƒstwa

Stosowaç tylko w szczelnie zamykanych instalacjach, aparatach lub pojemnikach.
Odsysaç w miejscach dozowania lub tworzenia si´ produktu. Przewietrzaç pomiesz-
czenia. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Dla ochrony
oddychania stosowaç filtr dla gazów typu AX.

Pierwsza pomoc

Po wdychaniu zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kontakcie ze
skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em.
Po zabrudzeniu oczu oczy natychmiast dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody,
przy szeroko rozwartych powiekach (niezabrudzone oko chroniç, w razie potrzeby
usunàç szk∏a kontaktowe). Skierowaç do okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç
jam´ ustnà a nast´pnie popiç du˝à iloÊcià wody. Zapewniç pomoc lekarskà. Wywo∏aç
wymioty. Usunàç zabrudzone cz´Êci odzie˝y. Zapewniç spokój i Êwie˝e powietrze.
Odtransportowaç w pozycji le˝àcej do lekarza, w razie potrzeby w stabilnej pozycji
bocznej.

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

Zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku z wiatrem. Mo˝e tworzyç si´ chlorowodór. Mo˝e
tworzyç si´ te˝ fosgen. Sama substancja nie pali si´. Po˝ar w otoczeniu gasiç za
pomocà w∏aÊciwych Êrodków gaÊniczych. Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç du˝à
iloÊcià rozpryskiwanej wody.

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Nale˝y odzyskaç za pomocà destylacji. RozpryÊni´ty, rozlany produkt zwiàzaç za po-
mocà uniwersalnych Êrodków wià˝àcych (rozdrobniona mika, ziemia okrzemkowa)
i podobnie jak i reszt´ produktu usunàç jak odpady specjalne.

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem

Powietrze: produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub wzburzyç (zawirowaç).
Woda:

ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej);
ska˝onà wod´ zatrzymaç.

Gleba:

po wydostaniu si´/wycieku wi´kszych iloÊci zdjàç warstw´ gleby i dostar-
czyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ar w otoczeniu gasiç za pomocà w∏aÊciwych Êrodków gaÊniczych. Dru˝yny po˝ar-
nicze nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od powietrza aparaty oddechowe i lekkie che-
miczne ubrania ochronne. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w apara-
tach oddechowych niezale˝nych od otaczajàcego powietrza i w lekkich chemicznych
ubraniach ochronnych.

Chloroform (trichlorometan)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1888 Strona 2

WEKA Sp. z o.o.

Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji

Trichlorometan jest bezbarwnà cieczà o przyjemnym, s∏odkim zapachu.

Masa molowa:

119,378 g/mol

Temperatura zap∏onu (cc):

— °C

Temperatura topnienia:

-63,2 °C

Temperatura samozap∏onu:

982 °C

Temperatura wrzenia:

LepkoÊç dynamiczna:

przy 1013 mbar

61,3 °C

w 20 °C

0,563 mPa s

G´stoÊç:

Wspó∏czynnik WxF:

8

w 20 °C

1,4832 g/cm

3

Próg zapachowy:

0,3-3343 mg/m

3

Pr´˝noÊç par:

w 20 °C

213 mbar

LogP (oktanol/woda):

1,97

w 30 °C

320 mbar

w 50 °C

695 mbar

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

w 20 °C:

8200 mg/dm

3

St´˝enie roztworu nasyconego:

w 20 °C

1043,24 g/m

3

RozpuszczalnoÊç w rozpuszczalnikach

w 30 °C

1515,60 g/m

3

organ. (20 °C): miesza si´ z wi´kszoÊcià

w 50 °C

3087,98 g/m

3

organ. rozpuszczalników

Wzgl´dna g´stoÊç par

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

(powietrze = 1):

4,12

1 mg/m

3

= 0,20 cm

3

/m

3

1 cm

3

/m

3

= 4,96 mg/m

3

LotnoÊç (eter = 1 ):

2,5

Reakcje z innymi substancjami

Produktami rozk∏adu termicznego sà: gazowy HCl, pary i mg∏a kwasu solnego ewent.
fosgen. Reaguje gwa∏townie z metalami alkalicznymi, acetonem w obecnoÊci zasad,
z Al, Mg, disilanem, N

2

O

4

, kwasem nadchlorowym w obecnoÊci pi´ciotlenku fosforu,

KOH i NaOH w metanolu, tert-butoksypotasem.

Zagro˝enia dla zdrowia

Chloroform ma w∏aÊciwoÊci narkotyczne i dra˝niace. Mo˝e te˝ spowodowaç uszkodze-
nie serca, wàtroby i nerek (przy cz´stym kontakcie z tym odczynnikiem).

St´˝enie dopuszczalne w powietrzu w cm

3

/m

3

(ppm): 10

St´˝enie dopuszczalne w powietrzu w mg/m

3

: 50

WartoÊç MAK/TRK: MAK
Wyjàtki: Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Wch∏anianie przez skór´: (H)
Rakotwórczy wg DFG: rozdzia∏ III B
Rakotwórczy, kategoria wg EG: 3
Rakotwórczy, kategoria wg AGS: 3
Grupa zagro˝enia uszkodzenia p∏odu wg DFG: B
Legalizacja wg § 4a ust´p 1 i 2 GefStoffV tak (Rozp. o subst. niebezpiecznych)

Chloroform (trichlorometan)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1888 Strona 3

Marzec 1999

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:

wobec ssaków 1
wobec ryb 3,8
wobec bakterii

3,9

Numer w katalogu substancji

Klasa zagro˝enia wody:

3

zagra˝ajàcych wodzie:

54

Numer kodu odpadów:

55203

Przedostanie si´ do pod∏o˝a i wód gruntowych ju˝ niewielkich iloÊci produktu stwarza
zagro˝enie dla wody pitnej. Uszkadza ryby i plankton.

Kontrola nara˝enia

WartoÊç NDS:

50

Choroby zawodowe:

BK 1302, 5101

WartoÊç NDSCh:

225

WartoÊç NDSP:

—

Instrukcje bran˝owe:

G 23, 24

Badania profilaktyczne: nie wymagane

Instrukcja post´powania

Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla
chemikalii, punkt: —
zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: —
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie

Informacje dodatkowe

Dane toksykologiczne:

LD

50

(doustnie, szczur):

908 mg/kg

LD

50

(doustnie, mysz):

36 mg/kg

LD

LO

(doustnie, cz∏owiek): 140 mg/kg

LD

LO

(doustnie, pies):

1000 mg/kg

LD

50

(sc., mysz):

704 mg/kg

LD

50

(ip., mysz):

1484 mg/kg

LC

LO

(inhal., szczur): 8000 ppm (4 h)

LC

50

(inhal., mysz):

28 000 mg/m

3

LC

50

(inhal., cz∏owiek): 10 ppm (1 rok)

LC

50

(inhal., cz∏owiek): 25000 ppm (5 min.)

Wskazówki dla lekarzy

Symptomy: uszkodzenie serca, uszkodzenie wàtroby, uszkodzenie nerek. Dzia∏a narko-
tycznie. Post´powanie: stosowaç odtrutki, post´powaç zale˝nie od objawów. Po
po∏kni´ciu spowodowaç wymioty wzgl´dnie wykonaç p∏ukanie ˝o∏àdka a nast´pnie
podawaç w´giel aktywny i siarczan sodowy (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 dm

3

wody). Nie

podawaç adrenaliny lub jej pochodnych, ewentualnie podawaç tlen.

Zastosowanie

Dawniej jako Êrodek do narkozy w medycynie. W przemyÊle chemicznym jako rozpusz-
czalnik (nie powinien ju˝ byç stosowany, jeÊli to mo˝liwe).

Chloroform (trichlorometan)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1888 Strona 4

WEKA Sp. z o.o.