8. Kinetyka i równowaga chemiczna, termodynamika

Nr
zadania

Czynności ucznia

Liczba
punktów
za czynność

Liczba
punktów za
całe zadanie

1

Za odpowiedź: nie ma wpływu

1

1

2

Za podanie rzędu reakcji: 3/2

1

4

Za podanie cząsteczkowości reakcji: 2

1

Za prawidłowy wzór i podstawienie do niego:

2

1

y

x

k

v

1

⋅

⋅

=

;

2

1

y)

4

(

x

k

v

2

⋅

⋅

=

1

2

y

x

k

2y

x

k

v

v

2

1

2

1

1

2

=

⋅

⋅

⋅

⋅

=

1

Za prawidłową odpowiedź: Szybkość zwiększy się
dwukrotnie.

1

3

Za ustalenie prawidłowej liczby moli wiązań, które ulegną
rozerwaniu:
1 mol C−C, 4 mole C−H, 1 mol C≡C, 2 mole H−H,
a następnie utworzą się:
2 mole C−C, 8 moli C−H

1

4

Za prawidłowy sposób obliczenia, np.:
1mol · 830 kJ · mol

−1

+ 2 mole · 432 kJ · mol

−1

−

– (4mole · 412 kJ · mol

−1

+ 1 mol · 338 kJ · mol

−1

)

1

Za wynik z jednostką: −292 kJ

1

Za odpowiedź: egzotermiczna

1

4

Za odpowiedź: c

1

1

5

Za prawidłowy wzór na stałą równowagi reakcji:

[

] [ ]

[ ]

2

4

3

2

2

2

CH

H

H

C

K

⋅

=

2

3

)

1

,

1

(

)

5

,

1

(

5

,

0

K

⋅

=

1

3

Za obliczenie wartości stałej równowagi reakcji: 1,395

1

Za obliczenie początkowego stężenia metanu:

stężenia

[C

2

H

2

]

[H

2

]

[CH

4

]

równowagowe

0,5

1,5

1,1

początkowe

0

0

2,1

Początkowe stężenie metanu: 2,1 mol · dm

–3

1

6

Za odpowiedź: c

1

1

70

Modele odpowiedzi

Nr
zadania

Czynności ucznia

Liczba
punktów
za czynność

Liczba
punktów za
całe zadanie

7

Za równanie: C

2

H

5

Br + OH

−

→ C

2

H

5

OH + Br

−

1

4

Za równanie kinetyczne: v = k · [C

2

H

5

Br] · [OH

−

]

1

Za wykorzystanie odpowiedniego wzoru na obliczenie
stężenia:

s

12 600

s

mol

dm

10

6

,

8

dm

mol

0,2

1

c

1

1

−

1

−

3

5

3

–

⋅

⋅

⋅

⋅

+

⋅

=

−

1

Za podanie wartości stężenia po 3,5 godzinach:
0,164 mol · dm

−3

1

8

Za prawidłowe określenie zmian wydajności:

1)

zmaleje

wzrośnie

2)

zmaleje

zmaleje

3)

wzrośnie

zmaleje

3 × 1

3

9

Za odpowiedź: b

1

1

10

Za prawidłowy schemat lub inny sposób obliczenia:

1

2

Za wynik z jednostką: 182,5 kJ

1

11

Za prawidłowe policzenie stężenia molowego:
K

so

= [Tl

+

] · [Cl

−

] = 10

−4

[Tl

+

] = [Cl

−

] = x

x

2

= 10

−4

x = 10

−2

c

m

= 10

−2

mol · dm

−3

1

4

Za obliczenie masy TlCl:
m

s

= n · M m

s

= 10

−2

mol · 240 g · mol

−1

= 2,4 g

1

Za obliczenie masy wody:
m

r

= 1000 cm

3

· 1 g · cm

−3

= 1000 g

m

wody

= 1000 g – 2,4 g = 997,6 g

1

Za obliczenie ilości g TlCl w 100 g H

2

O:

R = 0,24 g/100 g H

2

O

1

∆Η

1

∆Η

2

∆Η

3

NO

2

NO

2

2

N

2

O

2

+2

∆Η

3

∆Η

1

∆Η

2

=

∆

Η

1

= 68,4 kJ + 114,1 kJ

+ O

2

Kinetyka i równowaga chemiczna, termodynamika

71

R

2,4 g = 997,6 g

100 g

72

Modele odpowiedzi

Nr
zadania

Czynności ucznia

Liczba
punktów
za czynność

Liczba
punktów za
całe zadanie

12

Za zastosowanie wzoru i podstawienie

[

]

[ ] [ ]

2

2

3

H

CO

OH

CH

K

⋅

=

2

)

8

,

0

(

4

,

0

5

,

0

K

⋅

=

1

2

Za wynik: 1,95

1

13

Za równanie reakcji: Na +

2

1

Br

2

→ NaBr

1

3

Za wykorzystanie prawidłowego wzoru i obliczenie zmiany
entropii dla jednego mola produktu:
∆S = 86,93 – (51,3 +

2

1

· 152,2)

1

Za wynik z jednostką:
∆S = −40,47 J · mol

−1

· K

−1

lub

∆S dla jednego mola = −40,47 J · K

−1

1

14

Za odpowiedź: entropia wzrośnie

1

2

Za uzasadnienie, np.: W stanie ciekłym układ jest
bardziej nieuporządkowany niż w stałym.

1

15

Za równanie: Ag

2

CrO

4

2Ag

+

+ CrO

4

2−

1

5

Za podanie stężeń jonów przed zmieszaniem roztworów:
[Ag

+

] = 0,002 mol · dm

−3

[CrO

4

2−

] = 0,002 mol · dm

−3

1

Za podanie stężeń jonów po zmieszaniu roztworów
(stężenia zmniejszą się dwukrotnie, ponieważ dwukrotnie
wzrośnie objętość roztworu):
[Ag

+

] = 0,001 mol · dm

−3

[CrO

4

2−

] = 0,001 mol · dm

−3

1

Za obliczenie iloczynu stężeń jonów i porównanie
z iloczynem rozpuszczalności:
[Ag

+

]

2

· [CrO

4

2−

] = (0,001)

2

· 0,001 = 10

−9

[Ag

+

]

2

· [CrO

4

2−

] > K

so

1

Za odpowiedź: osad wytrąci się (ponieważ iloczyn stężeń
jonów jest większy od iloczynu rozpuszczalności)

1

16

Za dwa sposoby zwiększenia wydajności reakcji, np.:
zwiększenie ciśnienia, obniżenie temperatury,
zwiększenie stężenia substratu lub zmniejszenie stężenia
produktu

2

2

Za jeden sposób

(1)

17

Za odpowiedź: c

1

1

18

Za odpowiedź: kwas chlorowy(III)

1

1

19

Za wynik z jednostką: ∆H = 90,78 kJ

1

1

20

Za odpowiedź: w pierwszej

1

2

Za uzasadnienie: Procesy, w których rozpadają się
i tworzą wiązania jonowe, zachodzą szybciej niż te,
w których biorą udział wiązania kowalencyjne.

1