1

5.01. Nakazy sformułowane w dyrektywie IPPC

5.02. IPPC – pozwolenie zintegrowane, BAT (Best Available Techniques -najlepsza dostępna

technika

5.03. System prawny IPPC

5.04. Instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego

5.05. Pozwolenie zintegrowane – zakres

5.06. BREF (BAT Reference Notes - dokumenty referencyjne BAT)

5.07. Koszty uzyskania pozwolenia zintegrowanego

1

2

Stosowanie odmiennego podejścia w odniesieniu do kontrolowania
emisji do powietrza, wody lub gleby traktowanych oddzielnie może
stanowić zachętę do przesuwania zanieczyszczeń z jednych
elementów środowiska na inne, zamiast zachęcać do ochrony
środowiska jako całości. Dlatego należy zapewnić zintegrowane
podejście do zapobiegania emisjom do powietrza, wody i gleby oraz
ich kontroli, jak również do kwestii gospodarowania odpadami,
efektywności energetycznej i zapobiegania wypadkom. Takie
podejście przyczyni się również do osiągnięcia w Unii jednakowych
warunków prowadzenia działalności poprzez ujednolicenie wymogów
w zakresie efektywności środowiskowej instalacji przemysłowych.

3

Dyrektywy te realizują koncepcję

zintegrowanego

podejścia do spraw ochrony

środowiska, czego wyrazem jest tzw.

pozwolenie zintegrowane

(ochrona powietrza,

wody, gleby). Istotnym elementem tej polityki jest położenie głównego nacisku na
optymalizacje procesu produkcyjnego, natomiast

wykorzystanie technik ochrony

środowiska typu „końca rury”

ma charakter wspomagający i

jest zalecane

do

stosowania tylko tam, gdzie jest to konieczne

dla zapewnienia efektywności ochrony

środowiska i dotrzymania wymagań BAT

(najlepszej dostępnej techniki).

najlepsza technika

oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego ogólnego

poziomu ochrony środowiska jako całości

dostępna technika

oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który umożliwia ich praktyczne

zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków ekonomicznych i
technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska, a które to
techniki prowadzący daną działalność może uzyskać

Metody ochrony środowiska polegające na przenoszeniu obciążeń i uciążliwości pomiędzy
komponentami środowiska, należy zastępować dążeniem do ochrony środowiska jako całości,
sprowadzając do minimum szkodliwość sumy wprowadzanych do środowiska substancji i
energii.

4

Pozwolenie zintegrowane wydaje się tylko wtedy, gdy zostaną określone wszelkie środki
dla wysokiego stopnia ochrony środowiska jako całości, a także zintegrowane sposoby
ochrony powietrza, wody i środowiska gruntowego (gleby), co w praktyce oznacza, że przy
ustalaniu

pozwoleń

muszą

być

uwzględnione

wymagania

poszczególnych

komponentów środowiska bez szkody dla środowiska traktowanego jako całość.

Podczas ustalania

warunków pozwolenia zintegrowanego należy uwzględniać

wymagania BAT, ale

także charakterystykę techniczną danej instalacji, jej położenie i

lokalne warunki

środowiska (co leży w gestii poszczególnych krajów UE).

W pozwoleniu zintegrowanym

należy ustalać dodatkowe wymagania, jeśli

utrzymanie

standardów jakości środowiska wymaga zastosowanie bardziej

skutecznych

środków niż te , które wynikają z zastosowania BAT.

Prowadzący działalność przemysłową muszą stosować się do podstawowych wymagań
ochrony środowiska określonych w pozwoleniu zintegrowanym, pod rygorem wstrzymania
działalności w przypadku eksploatacji instalacji bez pozwolenia lub z naruszeniem jego
warunków przez okres dłuższy jak 6 miesięcy.

5

W pozwoleniu zintegrowanym ustala się dopuszczalną wielkość emisji gazów lub pyłów
wprowadzanych do powietrza z instalacji, niezależnie od tego, czy wymagane byłoby dla niej,
zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, uzyskanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub
pyłów do powietrza;

W pozwoleniu zintegrowanym określa się warunki wytwarzania i sposoby postępowania z
odpadami na zasadach określonych w przepisach ustawy o odpadach, niezależnie od tego, czy dla
instalacji wymagane byłoby, zgodnie z tymi przepisami, uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie
odpadów.

W pozwoleniu zintegrowanym ustala się także, na zasadach określonych w ustawie Prawo wodne,
warunki poboru wód powierzchniowych lub podziemnych, jeżeli wody te są pobierane
wyłącznie na potrzeby instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego

6

Warunkiem rozpatrzenia wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego jest wniesienie opłaty rejestracyjnej.
Opłatę rejestracyjną wnosi się również w przypadku zmiany pozwolenia zintegrowanego w związku z dokonaniem
istotnych zmian w instalacji objętej tym pozwoleniem. Opłata ta wynosi 50 % opłaty rejestracyjnej, która byłaby
wymagana w przypadku wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego dla tej instalacji.
Opłatę rejestracyjną wnosi się w złotych stanowiących równowartość należnej kwoty w euro, według średniego
kursu złotego do euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu wnoszenia opłaty rejestracyjnej. Jeżeli
obliczona wysokość opłaty rejestracyjnej jest wyższa niż 3.000 euro, to opłatę wnosi się w wysokości
równoważnej 3.000 euro.

gdzie: O - wysokość opłaty rejestracyjnej, B - wysokość bazowej stawki opłaty dla danego rodzaju instalacji, W

R

-

maksymalna teoretycznie możliwa do osiągnięcia wielkość parametru charakteryzującego skalę działalności
prowadzonej w danej instalacji, np. moc cieplna kotła, W

P

- progowa wielkość parametru charakteryzującego skalę

działalności prowadzonej w instalacji danego rodzaju;
Jeżeli na terenie zakładu położona jest więcej niż jedna instalacja tego samego rodzaju, to wskaźnik W

R

określa

się jako sumę maksymalnych teoretycznych wielkości parametrów charakteryzujących skalę działalności
poszczególnych instalacji.

O = B x W

R

/W

P

Dla procesów energetycznego spalania paliw: B = 500 euro, W

p

= 100 MW

t

7

Pozwolenia zintegrowanego wymaga prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie,
ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować
znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo
środowiska jako całości

(z wyłączeniem instalacji stosowanych wyłącznie do badania, rozwoju lub

testowania nowych produktów lub procesów technologicznych).

Na liście takich instalacji (Dz.U.2002,122, 1055 ) znajdują się m.in.:

1.

w przemyśle energetycznym do spalania paliw o mocy nominalnej ponad 50 MWt,

2. przemyśle mineralnym (przykłady):



do produkcji klinkieru cementowego w piecach obrotowych (ponad 500 Mg/doba) lub

wapna w piecach (ponad 50 Mg/doba),


do produkcji szkła, w tym włókna szklanego (ponad 20 ton wytopu na dobę),



do wytapiania substancji mineralnych, w tym produkcji włókien mineralnych,

o zdolności produkcyjnej ponad 20 ton wytopu na dobę

3. w przemyśle chemicznym (przykłady):



do wytwarzania, przy zastosowaniu procesów chemicznych, podstawowych

produktów lub półproduktów chemii organicznej i nieorganicznej,


do rafinacji ropy naftowej lub gazu,



do zgazowania lub upłynniania węgla lub łupka bitumicznego.

4. w gospodarce odpadam (przykłady):



do termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ponad 3 Mg/h).

8



zakaz eksploatacj

i typu IPPC bez ważnego pozwolenia zintegrowanego lub z

naruszeniem jego

warunków

 jedno pozwolenie zintegrowane dla wszystkich instalacji znajdujących się na
danym terenie i objętych obowiązkiem uzyskania takiego pozwolenia



dostęp

publiczny do wniosku o wydanie pozwolenia



obowiązek zapewnienia zgodności funkcjonowania instalacji z wymaganiami

określonymi w pozwoleniu

 obowiązek stosowania BAT, a w szczególności praca instalacji typu IPPC nie
może powodować przekroczenia granicznych wielkości emisyjnych

 obowiązek kontroli i monitorowania emisji oraz procesów
technologicznych przez prowadzącego instalację

Przez

graniczne wielkości emisyjne

rozumie się takie dodatkowe standardy emisyjne, które nie mogą być

przekraczane przez instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego – np. nie tylko standardy emisyjne
wyrażone jako

dopuszczalne stężenia substancji w gazie wprowadzanym do powietrza

, ale także

dopuszczalne ładunki zanieczyszczeń

wyrażone np. jako roczne strumienie mas.

9

Nie mają rangi aktów prawnych, nie są „technologiczną Biblią”, czyli katalogiem jedynie
dopuszczalnych do stosowania technologii i sposobu prowadzenia działalności, a jednak
opracowywane są sukcesywnie dla instalacji stanowiących szczególne zagrożenie dla środowiska

Przykłady dla instalacji energetycznych typu IPPC

(maj 2005,

wg IED konieczna nowelizacja po 8

latach, czyli w 2013 roku

):

 rozładunek, przechowywanie oraz obchodzenie się z paliwami i dodatkami do paliw (np. zapobieganie emisji
niezorganizowanej w miejscach przesypu, monitorowanie składowisk paliw –samozapłon, rurociągi o łatwym
dostępie (paliwa ciekłe i gazowe),
 wstępna obróbka paliw (np. suszenie)
 sprawność cieplna (np. produkcja skojarzona energii elektrycznej i cieplnej (CHP) jeśli tylko lokalne
zapotrzebowanie na energię cieplną jest wystarczająco duże, by zapewnić opłacalność inwestycji),
 emisje pyłu zawieszonego – elektrofiltry lub filtry tkaninowe
 emisje SO2 – paliwo o niskiej zawartości siarki, odsiarczanie spalin
 emisje NOx – organizacja procesu spalania, SNCR, SCR – łączenie technik
 emisje CO – spalanie zupełne
 skażenie wód – np. odsiarczanie na mokro + oczyszczalnia ścieków
 odpady i pozostałości – utylizacja jako ogólne zalecenie