SIŁY BEZWŁADNOŚCI
(pseudosiły)
-
siły pozorne, występujące w
nieinercjalnych układach
odniesienia
0
0
w
F
a
0
N
Q
0
N
Q
Q
N
mg
N
N
w
N
Q
Waga wskazuje siłę nacisku wyskalowaną w kilogramach!!!!!
mg
N
w
Q
w
N
Q
N
N
Q
w
w
w
N
N
N
Q
m
g
N
w
kg
75
kg
75
m
Q
N
w
F
kg
70
0
0
w
F
a
0
w
F
N
Q
0
w
F
N
Q
Vg
mg
N
N
c
w
w
N
w
F
Q
N
g
m
mg
N
cw
w
V
m
c
cw
-
masa cieczy wypartej przez zanurzoną w niej
objętość ciała V (równą objętości wypartej cieczy)
const
V
N
w
N
Q
kg
75
0
0
w
F
a
0
N
Q
0
N
Q
Q
N
mg
N
mg
N
N
w
m
g
N
w
kg
75
m
N
w
N
Q
kg
90
a
m
F
a
w
0
a
m
N
Q
u
ma
N
Q
u
ma
Q
N
u
ma
mg
N
)
(
u
w
a
g
m
N
)
1
(
g
a
m
g
N
u
w
2
m/s
2
u
u
a
const
a
kg
75
m
x
y
Q
kg
90
0
0
w
F
a
0
b
F
N
Q
0
b
F
N
Q
N
Q
F
b
u
w
ma
mg
N
N
u
b
ma
mg
mg
F
0
0
V
a
x
y
b
F
N
w
N
u
b
ma
F
u
b
a
m
F
W układzie spoczywającym – inercjalnym:
-
zachowane są zasady dynamiki Newtona
przy uwzględnieniu realnie działających sił,
wynikających z oddziaływania pomiędzy
dwoma ciałami
W układzie poruszającym się z
przyspieszeniem
– nieinercjalnym:
-
zachowane są zasady dynamiki Newtona
tylko przy dodaniu do realnie działających
sił – sił pozornych (pseudosił), nie
działających w rzeczywistości, a
„wynikających” z ruchu z przyspieszeniem
W układzie nieinercjalnym, poruszającym się
z przyspieszeniem liniowym
,
występuje siła pozorna –
siła bezwładności
u
a
u
b
a
m
F
N
w
N
Q
kg
60
a
m
F
a
w
0
a
m
N
Q
)
(
u
a
m
N
Q
u
ma
Q
N
u
ma
mg
N
)
(
u
w
a
g
m
N
)
1
(
g
a
m
g
N
u
w
2
m/s
2
u
u
a
const
a
kg
75
m
x
y
Q
kg
0
6
0
0
w
F
a
0
b
F
N
Q
0
b
F
N
Q
N
Q
F
b
u
w
ma
mg
N
N
)
(
u
b
ma
mg
mg
F
0
0
V
a
x
y
b
F
N
w
N
u
b
ma
F
u
b
a
m
F
N
w
N
Q
kg
0
a
m
F
a
w
0
a
m
N
Q
)
(
u
a
m
N
Q
u
ma
Q
N
u
ma
mg
N
)
(
u
w
a
g
m
N
0
g
N
w
2
m/s
81
.
9
g
a
const
a
u
u
kg
75
m
x
y
0
w
N
Q
o
F
c
F
g
m
a
m
g
a
Stan nieważkości:
a
m
Q
F
F
o
c
od
F
s
T
s
T
s
T
r
r
a
m
F
w
d
s
ma
T
0
w
F
0
od
s
F
T
x
y
x
y
d
a
d
a
s
T
r
r
x
y
od
F
x
y
r
V
m
T
s
2
d
od
ma
r
V
m
F
2
d
od
a
m
F
r
V
m
F
od
2
r
ω
ω
m
F
od
ωr
V
r
mω
F
od
2
W układzie nieinercjalnym, poruszającym się
ruchem jednostajnie obrotowym, z
przyspieszeniem dośrodkowym
występuje siła pozorna –
siła odśrodkowa
d
a
d
od
a
m
F
c
F
W
E
W
E
S
W
E
Widok obracającej się Ziemi od
strony bieguna południowego
Q
W układzie nieinercjalnym, poruszającym się
ruchem jednostajnie obrotowym, z prędkością
kątową , dla ciała poruszającego się z
prędkością liniową występuje siła pozorna
–
siła Coriolisa
V
ω
m
F
c
2
V
'
V
C
F
'
V
C
F
V
ω
m
F
c
2
C
F
C
F
V
V
V
ω
m
F
c
2
Pseudosiła Coriolisa odchyla tor ruchu przedmiotów:
-
na półkuli północnej w prawo
-
na półkuli południowej w lewo
W
N
Na półkuli północnej:
Wiatry wieją do niżu
Wiatry wieją od wyżu
cyrkulacja wiatrów wokół niżu
ma kierunek przeciwny
do kierunku ruchu
wskazówek zegara
cyrkulacja wiatrów wokół wyżu
ma kierunek zgodny
z kierunkiem ruchu
wskazówek zegara
WAHADŁO FOUCAULTA
W układach nieinercjalnych
II zasadę dynamiki Newtona
możemy zapisać jako
r
ε
m
F
s
s
C
od
b
w
w
F
F
F
F
F
'
F
'
a
m
w
F
-
wypadkowa sił rzeczywistych
u
b
a
m
F
-
pseudosiła bezwładności
r
ω
ω
m
F
od
-
pseudosiła odśrodkowa
'
V
ω
m
F
c
2
-
pseudosiła Coriolisa