3
SPIS TREŚCI
Ogólny rozkład materiału .................................................................................................................
5
Przewidywane osiągnięcia dziecka ...................................................................................................
6
XIII Świąteczne pocztówki ................................................................................................................. 14
1. Niedługo mikołajki ................................................................................................................... 14
2. Przygotowujemy świąteczne kartki .......................................................................................... 17
3. Na poczcie .................................................................................................................................. 20
4. Jak komunikowano się kiedyś, a jak dziś ............................................................................... 22
5. Mikołajki .................................................................................................................................... 25
XIV Zwierzęta zimą............................................................................................................................. 27
1. Zimowe śpiochy ......................................................................................................................... 27
2. Goście za oknem ....................................................................................................................... 29
3. Dokarmiamy zwierzęta .............................................................................................................
31
4. Tropy na śniegu .......................................................................................................................... 35
5. Spacer z leśniczym .....................................................................................................................
38
XV Spotkanie przy wigilijnym stole .................................................................................................. 40
1. Świąteczne porządki ..................................................................................................................
40
2. Dekoracje choinkowe ............................................................................................................... 43
3. Ubieramy choinkę .....................................................................................................................
45
4. Bożonarodzeniowe przysmaki ................................................................................................. 48
5. Nakrywamy do stołu.................................................................................................................. 51
XVI Świąteczne zwyczaje ................................................................................................................... 54
1. Czekamy na pierwszą gwiazdkę ...............................................................................................
54
2. Świąteczne spotkanie z bajką ...................................................................................................
57
3. Jasełkowe przebieranki ............................................................................................................. 61
4. Przygotowujemy świąteczny teatrzyk ....................................................................................... 63
5. Jasełka ........................................................................................................................................ 65
XVII Skok w Nowy Rok ...................................................................................................................... 67
1. Jak wita się Nowy Rok na świecie? ..........................................................................................
67
2. Stary Rok – Nowy Rok .............................................................................................................. 70
3. Karuzela pór roku ..................................................................................................................... 72
4. Karuzela miesięcy...................................................................................................................... 76
5. Karuzela dni tygodnia ............................................................................................................... 81
XVIII Wszędzie biało .......................................................................................................................... 85
1. Co to jest śnieg? ........................................................................................................................ 85
2. Eksperymenty z wodą ...............................................................................................................
89
3. Śniegowe gwiazdki .................................................................................................................... 91
4. Kto lubi zimę? ........................................................................................................................... 94
5. Kraina, gdzie zawsze jest biało .................................................................................................
97
XIX Babcia i dziadek .......................................................................................................................... 101
1. Dom rodzinny ............................................................................................................................ 101
2. Zabawy z babcią i dziadkiem .................................................................................................... 104
3. Upominki dla babci i dziadka .................................................................................................. 107
4. Upominki dla babci i dziadka .................................................................................................. 110
5. Dzień babci i dziadka ................................................................................................................ 113
4
XX Zimowe zabawy ............................................................................................................................ 115
1. Zimowe ubrania ........................................................................................................................ 115
2. Bezpieczne zabawy .................................................................................................................... 117
3. Moje ulubione zabawy na śniegu ............................................................................................. 120
4. Sporty zimowe ........................................................................................................................... 124
5. Zimowa olimpiada .................................................................................................................... 128
XXI Nasze ulubione baśnie ............................................................................................................... 130
1. W teatrze .................................................................................................................................... 130
2. Każdy lubi bajki ......................................................................................................................... 134
3. W teatrze cieni ........................................................................................................................... 137
4. Scenki z naszych ulubionych baśni ........................................................................................... 140
5. Układamy baśń .......................................................................................................................... 143
XXII Karnawał ................................................................................................................................... 147
1. Wesoły karnawał ........................................................................................................................ 147
2. Karnawałowe tańce ................................................................................................................... 151
3. Karnawałowe tańce ................................................................................................................... 154
4. Stroje karnawałowe ................................................................................................................... 157
5. Zabawa karnawałowa ............................................................................................................... 161
XXIII W dawnych czasach ................................................................................................................. 164
1. W prehistorycznym w lesie ....................................................................................................... 164
2. Skąd się wziął węgiel? ............................................................................................................... 168
3. Spotkanie z dinozaurami .......................................................................................................... 171
4. U jaskiniowców .......................................................................................................................... 173
5. Mali archeolodzy ....................................................................................................................... 176
XXIV Kiedy patrzę w niebo ............................................................................................................... 179
1. Dzień i noc ................................................................................................................................. 179
2. Kosmos – gwiazdy i planety ...................................................................................................... 182
3. Kosmos – gwiazdy i planety ...................................................................................................... 187
4. Wyprawy w Kosmos .................................................................................................................. 191
5. Na nieznanej planecie ............................................................................................................... 193
Metoda projektów .............................................................................................................................. 196
1. Woda – projekt edukacyjny ...................................................................................................... 196
2. Teatr – projekt edukacyjny ....................................................................................................... 200
3. Dinozaury – projekt edukacyjny .............................................................................................. 204
4. Wszechświat – projekt edukacyjny ........................................................................................... 208
Cykl wychowawczy: rozmawiamy z dziećmi o emocjach i uczuciach ............................................. 212
1. Strach ......................................................................................................................................... 212
2. Smutek ...................................................................................................................................... 217
Objaśnienie skrótów użytych w przewodniku
N. –
Nauczyciel
K –
Karty
WP – Wyprawka plastyczna
WM – Wyprawka matematyczna
ZG – Zeszyt grafomotoryczny
5
Ogólny rozkład materiału
GRUDZIEŃ
Świąteczne pocztówki
Zwierzęta zimą
Spotkanie
przy wigilijnym stole
Świąteczne zwyczaje
1.
Niedługo Mikołajki
Zimowe śpiochy
Świąteczne porządki
Czekamy na pierwszą
gwiazdkę
2.
Przygotowujemy
świąteczne kartki
Goście za oknem
Dekoracje choinkowe
Świąteczne spotkanie
z bajką
3.
Na poczcie
Dokarmiamy zwierzęta
Ubieramy choinkę
Jasełkowe przebieranki
4.
Jak komunikowano się
kiedyś, a jak dziś
Tropy na śniegu
Bożonarodzeniowe
przysmaki
Przygotowujemy
świąteczny teatrzyk
5.
Mikołajki
Spacer z leśniczym
Nakrywamy do stołu
Jasełka
STYCZEŃ
Skok w Nowy Rok
Wszędzie biało
Babcia i dziadek
Zimowe zabawy
1.
Jak wita się Nowy Rok
na świecie?
Co to jest śnieg?
Dom rodzinny
Zimowe ubrania
2.
Stary Rok – Nowy Rok
Eksperymenty z wodą
Zabawy z babcią
i dziadkiem
Bezpieczne zabawy
3.
Karuzela pór roku
Śniegowe gwiazdki
Upominki dla babci
i dziadka
Moje ulubione zabawy
na śniegu
4.
Karuzela miesięcy
Kto lubi zimę?
Upominki dla babci
i dziadka
Sporty zimowe
5,
Karuzela dni tygodnia
Kraina, gdzie zawsze
jest biało
Dzień Babci i Dziadka
Zimowa olimpiada
LUTY
Nasze ulubione baśnie
Karnawał
W dawnych czasach
Kiedy patrzę w niebo
1.
W teatrze
Wesoły karnawał
W prehistorycznym
lesie
Dzień i noc
2.
Każdy lubi bajki
Karnawałowe tańce
Skąd się wziął węgiel?
Kosmos – gwiazdy
i planety
3.
W teatrze cieni
Karnawałowe tańce
Spotkanie
z dinozaurami
Kosmos – gwiazdy
i planety
4.
Scenki z naszych
ulubionych baśni
Stroje karnawałowe
U jaskiniowców
Wyprawy w kosmos
5.
Układamy baśń
Zabawa karnawałowa
Mali archeolodzy
Na nieznanej planecie
6
Przewidywane osiągnięcia dziecka
GRUDZIEŃ
Rodzaj aktywności
Przewidywane osiągnięcia
Poziom umiejętności
P
PP
Językowo-literacka
i słuchowa
Uczestniczy w swobodnych rozmowach z dziećmi i N.
+
Wypowiada się na interesujący je temat; doskonali umiejęt-
ności językowe.
+
Buduje krótką wypowiedź na temat: Świąt Bożego Narodze-
nia oraz wyglądu lasu zimą, w oparciu o ilustracje oraz własne
doświadczenia.
+
Słucha krótkich utworów literackich i odpowiada na pytania
dotyczące ich treści.
+
Podejmuje próby oceny i wyciąga wnioski.
+
Recytuje wiersze z pamięci.
+
Różnicuje pojęcia: tropy, gawra, paśnik, tradycja.
+
Aktywnie uczestniczy w przygotowaniach do przedstawienia
Betlejemska dobranocka; odgrywa przydzieloną mu rolę.
+
Czyta globalnie imiona swoich kolegów.
+
Układa zdania na określony temat.
+
Wyodrębnia słowa w zdaniu.
+
Dokonuje analizy i syntezy prostych wyrazów.
+
Wyodrębnia głoski w nagłosie i w wygłosie.
+
Wskazuje słowa rymujące się.
+
Czyta globalnie wyrazy: karta, koperta, tropy.
+
Rozpoznaje i nazywa litery: k, K, t, T.
+
Społeczno-przyrod-
nicza
Zwraca się po imieniu do wszystkich dzieci w swojej grupie.
+
W sposób kulturalny zwraca się do osób dorosłych.
+
Uczestniczy w zabawach dowolnych w małych zespołach –
podejmuje próby przezwyciężenia nieśmiałości oraz kierowa-
nia małą grupą rówieśniczą.
+
Uczestniczy w zabawach tematycznych i integracyjnych.
+
Zna i stosuje zasady zgodnego współżycia w grupie – kodeks
przedszkolaka.
+
Przestrzega zasad podczas gier planszowych.
+
Samodzielnie zdejmuje i nakłada ubranie.
+
7
Społeczno-przyrod-
nicza
Jest samodzielne w łazience.
+
Stosuje się do zasad bezpieczeństwa podczas pobytu na
świeżym powietrzu, spacerach, wycieczkach.
+
Wskazuje i nazywa części swojego ciała i drugiej osoby.
+
Obserwuje najbliższe otoczenie i wypowiada się na temat
swoich obserwacji.
+
Dostrzega i nazywa zmiany zachodzące zimą w przyrodzie.
+
Rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charaktery-
styczne dla zimy.
+
Wie jakie warunki są potrzebne do życia zwierząt leśnych
podczas zimy.
+
Wie, w jaki sposób człowiek może pomóc zwierzętom prze-
trwać zimę.
+
Rozpoznaje i nazywa zwierzęta leśne.
+
+
Wymienia nazwy ptaków zimujących w Polsce; wie jak wy-
glądają.
+
+
Wykonuje pod nadzorem dorosłych pierniczki bożonarodze-
niowe.
+
Wyjaśnia pojęcia: tropy, gawra, paśnik, karmnik.
+
Matematyczna
Różnicuje kierunki w przestrzeni i na kartce: na, nad, pod,
obok, wysoko, nisko.
+
Wskazuje serce i w odniesieniu do niego stronę prawą i lewą;
lewą rękę i oznacza za pomocą opaski.
+
Nazywa podstawowe figury geometryczne.
+
Wymienia podobieństwa i różnice pomiędzy dwoma przed-
miotami.
+
Dokonuje klasyfikacji przedmiotów ze względu na wybrane
cechy.
+
Dokonuje uogólnienia sklasyfikowanych przedmiotów.
+
Posługuje się pojęciami dotyczącymi wielkości oraz długości:
największy, najmniejszy, większy mniejszy; najkrótszy, naj-
dłuższy
+
Łączy pojęcia przeciwstawne.
+
Kontynuuje rozpoczęty rytm dwu, trzyelementowy.
+
Przekłada dostrzeżoną regularność z jednej reprezentacji
(obrazek) na drugą (ruch).
+
Przelicza w dostępnym dla siebie zakresie.
+
Posługuje się cyframi 1, 2 do określana liczebności zbioru
oraz kolejności.
+
8
Matematyczna
Liczy i ustala: tu jest tyle samo, mniej, więcej.
+
Dostrzega następstwo dnia i nocy.
+
Obrazuje liczebność zbioru za pomocą zbiorów zastępczych;
tworzy zbiory równoliczne.
+
Plastyczno-tech-
niczna i grafomoto-
ryczna
Konstruuje różnorodne budowle przestrzenne z klocków
według własnego pomysłu.
+
Prawidłowo trzyma narzędzie malarskie i pisarskie.
+
Rysuje i maluje na dowolny temat.
+
Komponuje postać według wzoru.
+
Układa płaskie i przestrzenne kompozycje z różnych materia-
łów naturalnych i przyrodniczych: szyszki, słoma, kora, orzechy.
+
Swobodnie posługuje się kredkami.
+
Koloruje rysunki konturowe.
+
Rysuje w tunelu i po śladzie zgodnie ze wskazanym kierunkiem.
+
Kreśli linie ukośne na ograniczonej powierzchni.
+
Tworzy pracę plastyczną w małym zespole – komponuje
z przygotowanych elementów.
+
Kreśli według wzoru linie ornamenty na tabliczce sucho
ścieralnej.
+
Odwzorowuje według wzoru litery: k, t na tabliczce sucho-
ścieralnej bez liniatury.
+
Muzyczna
Śpiewa piosenki i kolędy w grupie i indywidualnie.
+
Porusza się w rytm słyszanej muzyki: maszeruje, podskakuje itd.
+
Odtwarza rytm podany przez N.
+
Ruchowo-zdro-
wotna
Uczestniczy w zabawach ruchowych i ćwiczeniach gimna-
stycznych.
+
Stara się w sposób dokładny naśladować N. w wykonywaniu
ćwiczeń.
+
Doskonali sprawność motoryczną (szybkość, siła, skoczność),
umiejętność rzutu do celu i umiejętność współpracy w gru-
pie podczas wykonywania ćwiczeń gimnastycznych.
+
Właściwie reaguje na umówione wcześniej sygnały wzroko-
we, dźwiękowe w zabawach ruchowych.
+
Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych, grach i ćwi-
czeniach gimnastycznych prowadzonych w ogrodzie przed-
szkolnym i sali gimnastycznej.
+
Zna zasady prawidłowego ubierania się zgodnego z porą roku
i warunkami atmosferycznymi.
+
9
STYCZEŃ
Rodzaj aktywności
Przewidywane osiągnięcia
Poziom umiejętności
P
PP
Językowo-literacka
i słuchowa
Konstruuje sensowne zdania podczas tworzenia opowiadania.
+
Podaje rozwiązanie zagadki na podstawie treści.
+
Posługuje się pojęciami dotyczącymi wyglądu ludzi, przed-
miotów, miejsc, swoich wrażeń dotykowych, wzrokowych.
+
Współtworzy fabułę gry – opowiadania.
+
Opowiada o członkach swojej najbliższej rodziny; formułuje
krótką wypowiedź.
+
Tworzy nowe pojęcia, np. nazwy sportowców od nazw sportów.
+
Nazywa swoje emocje, odczucia związane z domem rodzinnym.
+
Porządkuje zdarzenia w historyjce obrazkowej i opowiada jej
treść.
+
Odczytuje informacje przedstawione w formie symboli,
znaków.
+
Dokonuje analizy i syntezy głoskowej prostych wyrazów.
+
Wyróżnia głoski w nagłosie.
+
Określa miejsce wskazanej głoski w wyrazie.
+
Różnicuje głoski w-f, s-sz.
+
Czyta globalnie wyrazy: wiosna, lato, jesień, zima, zegar,
woda, sanki.
+
Rozpoznaje i nazywa litery: z, Z, s, S, w, W.
+
Społeczno-przyrod-
nicza
Stosuje zwroty grzecznościowe podczas rozmów z rówieśni-
kami i osobami dorosłymi.
+
Przyjmuje na siebie określone role w zabawach tematycz-
nych, ruchowych.
+
Wskazuje charakterystyczne cechy pór roku.
+
Interesuje się zegarem, termometrem.
+
Przestrzega zasad zgodnego współdziałania.
+
Aktywnie uczestniczy w przygotowaniach do przedstawienia
z okazji Święta Babci i Dziadka; odgrywa przydzieloną mu rolę.
+
Wymienia fizyczne właściwości wody, śniegu, lodu.
+
Wyjaśnia zmiany w stanie skupienia wody; rozumie proces
krążenie wody w przyrodzie.
+
Obserwuje najbliższe otoczenie i wypowiada się na temat
swoich obserwacji.
+
10
Społeczno-przyrod-
nicza
Podejmuje próby przewidywania wyniku doświadczenia oraz
wytłumaczenia go.
Zachowuje ciszę podczas zabaw, które tego wymagają.
+
Panuje nad emocjami w sytuacji przegranej.
+
Matematyczna
Dostrzega następstwo pór roku, dni tygodnia, miesięcy.
+
Posługuje się nazwami pór roku, dni tygodnia, miesięcy.
+
Odczytuje pełne godziny na zegarze.
+
Tworzy kalendarz swoich zajęć.
+
Rozdaje przedmioty tak, aby było wszędzie tyle samo.
+
Porusza się w przestrzeni według poleceń N., np. idź do tyłu.
+
Określa co najmniej dwie cechy wskazanego przedmiotu.
+
Układa w szeregi obrazki przedstawiające ludzi, zwierzęta,
przedmioty itp. zgodnie z poleceniem N, np. od najstarsze-
go do najmłodszego, od najmniejszego do największego.
+
Tworzy zbiory o wskazanej liczbie elementów.
+
Posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi w za-
kresie 5.
+
Układa liczby w kolejności według wzoru.
+
Określa liczebność elementów w zbiorze; przyporządkowuje
właściwą liczbę od 1 do 5.
+
Manipuluje przedmiotami (dokładanie, odkładanie) i ustala
wynik po zmianie.
+
Dodaje i odejmuje na konkretach i ustala wynik.
+
Dodaje w pamięci. Określa, ile to jest o jeden więcej.
+
Porównuje liczebność dwóch zbiorów.
+
Plastyczno-tech-
niczna i grafomoto-
ryczna
Sprawnie wypycha elementy z wyprawki i łączy je zgodnie
z instrukcją.
+
Sprawnie wycina po linii prostej i łamanej.
+
Odrysowuje kształty od szablonu.
+
Maluje portret babci i dziadka.
+
Lepi z plasteliny.
+
Składa obrazki z pamięci.
+
Rysuje z pamięci wskazany ornament na kartce bez liniatury.
+
Odwzorowuje według wzoru litery w, z, s oraz cyfry 4, 5 na
tabliczce suchościeralnej bez liniatury.
+
Dostrzega pauzę w linii melodycznej i akcentuje ją.
+
Przedstawia muzykę ruchem z wykorzystaniem np. apaszki.
+
11
Muzyczna
Akompaniuje i improwizuje na instrumentach perkusyjnych
podczas śpiewu.
+
Reaguje na akcent muzyczny.
+
Tańczy poleczkę.
+
Ruchowo-zdro-
wotna
Sprawnie ustawia się w kole i szeregu.
+
Ilustruje ruchem treść wierszy, piosenek, opowiadań.
+
Przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas ćwiczeń gimna-
stycznych.
+
Z zaangażowaniem wykonuje zadania ruchowe wyznaczone
przez N.
+
Przestrzega zasad bezpiecznej zabawy na śniegu i lodzie.
+
LUTY
Rodzaj aktywności
Przewidywane osiągnięcia
Poziom umiejętności
P
PP
Językowo-literacka
i słuchowa
Uczestniczy w swobodnych rozmowach z dziećmi i N.
+
Wypowiada się na interesujący je temat.
+
Buduje krótką wypowiedź na temat sytuacji przedstawionej
na ilustracji.
+
Słucha krótkich utworów literackich i odpowiada na pytania
dotyczące ich treści;
+
Podejmuje próby oceny i wyciąga wnioski.
+
W sposób kulturalny wyraża własne opinie.
+
Recytuje z pamięci wiersze.
+
Rozumie znaczenie pojęć: teatr cieni, karnawał, prehistoria,
skamielina, dinozaury, jaskiniowcy, archeolog, kosmos,
planety, gwiazdy.
+
Ilustruje ruchem, mimiką, gestem czynności i sytuacje.
+
Czyta globalnie nazwy planet w Układzie Słonecznym.
+
Układa zdania na określony temat.
+
Wyodrębnia słowa w zdaniu.
+
Dokonuje analizy i syntezy sylabowej.
+
Wyróżnia głoski w nagłosie i w wygłosie.
+
Wskazuje słowa rymujące się.
+
Czyta globalnie wyrazy: ekran, balon, mamut, rakieta.
+
Rozpoznaje i nazywa litery: e, E; b, B; m, M; r, R.
+
Społeczno-przyrod-
nicza
Zwraca się po imieniu do wszystkich dzieci w swojej grupie.
+
W sposób kulturalny zwraca się do dzieci i osób dorosłych.
+
12
Społeczno-przyrod-
nicza
Uczestniczy w zabawach dowolnych w małych zespołach;
samodzielnie organizuje zabawę w małych grupach.
+
Uczestniczy w zabawach tematycznych i integracyjnych
podczas balu karnawałowego.
+
Przestrzega zasad podczas gier planszowych.
+
Przestrzega zasad zgodnego współdziałania i reguł przyjętych
w grupie zawartych w kodeksie przedszkolnym.
+
Samodzielnie zdejmuje i zakłada buty, odzież wierzchnią;
samodzielnie przebiera się do zajęć gimnastycznych.
+
Jest samodzielne w łazience.
+
Aktywnie uczestniczy w zabawach badawczych.
+
Nazywa planety w Układzie Słonecznym.
+
Rozumie i wyjaśnia znaczenie pojęcia: archeolog.
+
Przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas pobytu na świe-
żym powietrzu, spacerach, wycieczkach.
+
Obserwuje najbliższe otoczenie i wypowiada się na temat
swoich obserwacji.
+
Dostrzega i nazywa zmiany zachodzące w przyrodzie; wie, co
to jest przedwiośnie.
+
Wyjaśnia pojęcie: eksperyment.
+
Matematyczna
Posługuje się wyrażeniami: na, nad, pod, obok, wysoko, nisko
w sytuacjach zadaniowych.
+
Wskazuje stronę prawą i lewą; lewą rękę oznacza za pomocą
opaski.
+
Dobiera obrazki tak, by pasowały do siebie; uzasadnia swój
wybór.
+
Wymienia podobieństwa i różnice pomiędzy dwoma przed-
miotami.
+
Dokonuje klasyfikacji przedmiotów ze względu na wybrane
dwie cechy.
+
Próbuje określić część wspólną.
+
Dokonuje uogólnienia sklasyfikowanych przedmiotów.
+
Posługuje się dominem, sprawnie przelicza ilość oczek
na ściankach.
+
Wyodrębnia pojęcia przeciwstawne.
+
Wychwytuje powtarzające się sekwencje i kontynuuje rytm
dwu, trzyelementowy.
+
Przekłada dostrzeżoną regularność z jednej reprezentacji
na drugą.
+
Przelicza w dostępnym dla siebie zakresie.
+
Posługuje się cyframi: 1, 2, 3, 4, 5.
+
13
Matematyczna
Rozpoznaje i nazywa cyfrę 6.
+
Obrazuje liczebność zbioru za pomocą zbiorów zastępczych;
tworzy zbiory równoliczne.
+
Plastyczno-tech-
niczna i grafomoto-
ryczna
Konstruuje różnorodne budowle przestrzenne z klocków
według własnego pomysłu.
+
Prawidłowo trzyma narzędzie malarskie i pisarskie.
+
Rysuje i maluje na dowolny temat.
+
Podejmuje działania konstrukcyjne tworząc makietę Układu
Słonecznego.
+
Układa płaskie i przestrzenne kompozycje z różnych materiałów
naturalnych i przyrodniczych, np. piasek, węgiel, kamyki, sól itp.
+
Swobodnie posługuje się kredkami.
+
Lepi ze śniegu w trakcie zabaw dowolnych.
+
Koloruje rysunki konturowe.
+
Rysuje w tunelu i po śladzie zgodnie ze wskazanym kierunkiem.
+
Kreśli linie ukośne, pętelki na ograniczonej powierzchni.
+
Tworzy pracę plastyczną w małym zespole – tworzy kompo-
zycje z przygotowanych przez N. elementów.
+
Kreśli według wzoru linie ornamenty na tabliczce suchościeralnej.
+
Odwzorowuje według wzoru litery: e, E; b, B; m, M; r, R
i cyfrę 6 na tabliczce suchościeralnej bez liniatury.
+
Muzyczna
Śpiewa piosenki w grupie i indywidualnie.
+
Samodzielnie tworzy muzykę wykorzystując instrumenty
perkusyjne.
+
Uczestniczy w zabawach tanecznych – porusza się w rytmie
muzyki, wykonuje zaprezentowane ruchy.
+
Odtwarza rytm podany przez N.
+
Ruchowo-zdro-
wotna
Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych i ćwiczeniach
gimnastycznych w szczególności: kształtujących postawę,
orientacyjno-porządkowych i bieżnych.
+
Stara się w sposób dokładny naśladować N. w wykonywaniu
ćwiczeń.
+
Doskonali sprawność motoryczną (szybkość, siła, skoczność),
umiejętność rzutu do celu i umiejętność współpracy w gru-
pie podczas wykonywania ćwiczeń.
+
Właściwie reaguje na umówione wcześniej sygnały wzroko-
we, dźwiękowe w zabawach ruchowych.
+
Bawi się na przedszkolnym placu zabaw z wykorzystaniem
sprzętu terenowego w sposób bezpieczny.
+
Dba o swoje zdrowie, zaczyna orientować się w zasadach
zdrowego odżywiania.
+
14
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
Dzień 1.
Niedługo mikołajki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Stwarzanie warunków do zabaw konstrukcyjnych.
Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zabawy z kółkami” – wycinanie kółek z kolorowego papieru, składanie ich według wzoru poda-
nego przez N., ćwiczenie małej motoryki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Pudło z gwiazdkami” – zabawa dydaktyczna, kształtowanie umiejętności przeliczania, porówny-
wania liczebności dwóch zbiorów.
5. „Co wam się kojarzy ze świętami Bożego Narodzenia?” – doskonalenie umiejętności językowych,
ćwiczenia słownikowe dotyczące świąt Bożego Narodzenia. „Co by była gdyby...?” – rozwijanie
kreatywności poprzez wymyślanie scenariuszy i rysowanie odpowiedzi na zadane pytania.
6. Obserwacja zmian zachodzących w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy podczas
spaceru po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym.
7. „Pomagamy innym dzieciom” – zachęcanie do udziału w akcjach charytatywnych na rzecz osób
potrzebujących.
8. „Domino głoskowe” doskonalenie analizy i syntezy słuchowej, wysłuchiwanie pierwszej i ostatniej
głoski w wyrazach.
9. „Zabawy z gazetami” – zabawy twórcze. Wydobywanie różnych odgłosów.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
papier kolorowy, nożyczki, tamburyno, woreczki, gwizdek, szarfy, gwiazd-
ki w czterech kolorach: białym, niebieskim, złotym, srebrnym, pudełko, kartki, kredki, karton z na-
rysowanym drzewem, gazety
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Praca indywidualna z dziećmi.
„Zabawy z kółkami” – metoda origami. Wycinanie kółek z kolorowego papieru,
składanie ich według wzoru podanego przez N.
„Powitanka” – do wyboru N.:
Powitanki
Marta Bogdanowicz
Kto ma
Kto ma niebieskie oczy,
ma wstać, ma wstać, ma wstać,
bo chcemy go powitać
i jego imię znać.
Grupa siedzi w kole, wywoływane dzieci wstają i przedstawiają się, pozostali uczest-
nicy dziękują im oklaskami. Zabawa trwa dalej. Prowadzący uzupełnia tekst piosen-
ki według własnego pomysłu, np. Kto piegi ma na nosie, kto pieska ma w swym domu.
papier kolorowy,
nożyczki
Dzień 1.
|
Niedługo mikołajki
15
Puste miejsce
Po mojej prawej stronie jest puste miejsce, zapraszam… (imię).
Uczestnicy zabawy siedzą w kole na krzesłach, jedno krzesło jest puste. Zabawę
rozpoczyna dziecko, po którego prawej stronie jest puste miejsce – zaprasza kolegę,
np. Po mojej prawej stronie jest puste miejsce, zapraszam Stasia. Wywołana osoba
zajmuje wskazane miejsce, pozostawiając wolne krzesło. Zabawę kontynuuje dziec-
ko, po którego prawej stronie jest puste miejsce.
Wszyscy się witamy
Wszyscy pięknie się witamy
i do kręgu zapraszamy
(całość dwa razy)
Prowadzący siada na podłodze, śpiewem i skinieniem ręki zaprasza dzieci do kręgu.
Na powitanie wszyscy razem
Na powitanie wszyscy razem:
hip, hip, hura!
(x3)
Z całego serca pełnym gazem:
witamy was!
(x3)
Przy wersie drugim i czwartym na umówiony znak dzieci podnoszą ręce w górę
i potrząsają nimi rytmicznie.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7.
1. „Marsz niedźwiedzi polarnych” – ćwiczenia dużych grup mięśniowych. Dzie-
ci maszerują po sali na czworakach. Na sygnał N. stają na tylnych łapach –
prostują się i wyciągają ramiona w górę. Po krótkiej chwili powracają do po-
zycji wyjściowej i maszerują dalej.
2. „Pingwinki”. Dzieci maszerują w tempie wygrywanym przez N. Udają marsz
pingwina. Marsz na piętach, stopy rozchylone na zewnątrz, ręce opuszczone
swobodnie wzdłuż ciała. Gdy N. przerywa grę, dzieci robią siad skulony. Gdy
N. znów gra, dzieci wstają i dalej maszerują.
3. „Listonosz”. N. rozkłada na podłodze woreczki gimnastyczne (około 30–40).
Dzieci swobodnie maszerują po sali na paluszkach. Na sygnał gwizdka szybko
zajmują miejsce na woreczku w określony sposób – stopy muszą być złączone
i zakrywać woreczek. N. sprawdza, czy każdy dobrze wykonał zadanie.
4. „Leśniczówka”. N. dzieli dzieci na dwie grupy. Jednej grupie rozdaje szarfy,
a drugiej nie. Osoby z szarfami ustawiają się w rozsypce, rozkładają ramio-
na na boki – udają drzewka. Reszta uczestników swobodnie biega. Na ha-
sło: Leśniczy idzie! dzieci szybko chowają się za drzewkami – za jednym
drzewem może być jedna osoba. Następnie dalej biegają. Po chwili nastę-
puje zamiana ról.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
„Pudło z gwiazdkami” – zabawa dydaktyczna. N. przygotowuje gwiazdki
w czterech kolorach: pięć białych, sześć niebieskich, cztery złote, pięć srebr-
nych. Wszystkie gwiazdki wkłada do pudełka i miesza. Następnie prosi dzieci,
aby zrobiły porządek i podzieliły gwiazdki według kolorów. Gdy dzieci doko-
nają już klasyfikacji, wówczas N. zadaje pytania: Ile jest gwiazdek białych?; Ile
jest gwiazdek niebieskich?; Ile jest gwiazdek złotych?; Ile jest gwiazdek srebrnych?;
Powiedzcie, których gwiazdek jest tyle samo?; Jak można to sprawdzić?
tamburyno,
woreczki,
gwizdek, szarfy
gwiazdki
w czterech
kolorach, pudełko
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
16
(np. łączenie w pary lub przeliczanie po jednym); Powiedzcie, których gwiazdek
jest najwięcej?; O ile więcej niż...; Jak można to sprawdzić?; Powiedzcie, których
gwiazdek jest najmniej?; O ile mniej niż...?; Jak można to sprawdzić?; Kto umie
policzyć wszystkie gwiazdki? – N. może w tym momencie pomóc w prawidłowym
przeliczeniu gwiazdek. Po zabawie N. wraz z dziećmi wspólnie dekorują salę
gwiazdkami.
„Z czym kojarzą się wam gwiazdki?” – rozmowa nawiązująca do świąt Bożego
Narodzenia. Wszystkie odpowiedzi są dobre. Jeżeli dzieci nie wymienią świąt
Bożego Narodzenia, wówczas N. je naprowadza.
„Co kojarzy się wam ze świętami Bożego Narodzenia?” – zabawa słownikowa,
burza mózgów. N. na tablicy zapisuje piktogramami wszystkie odpowiedzi dzie-
ci na zadany temat. N. nie ocenia, wszystkie odpowiedzi są prawidłowe. Każde
dziecko może rozwinąć swoją wypowiedź, umotywować.
„Co by było, gdyby...?”. N. prosi dzieci, aby wcieliły się w Mikołaja. Zadaje dzie-
ciom pytanie: Co byś zrobił, gdybyś to ty był Świętym Mikołajem? Dzieci odpowia-
dają w formie rysunku. Dzieci omawiają swoje rysunki, a N. wiesza je na wcze-
śniej przygotowanym drzewku pomysłów.
„Zaprzęgi Mikołaja” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się w pary, jedno za
drugim, trzymają się za ręce. Pierwsze dziecko jest reniferem, a drugie – Miko-
łajem. N. wystukuje rytm do biegu na tamburynie – sanie z Mikołajem jadą –
dzieci biegną truchtem. Na przerwę w muzyce dzieci zatrzymują się – renifery
grzebią kopytkiem – przesuwają stopę po podłodze, a Mikołaje stoją. Co jakiś
czas następuje zmiana ról.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem przyborów gimnastycz-
nych – tor przeszkód.
„Pomagamy innym dzieciom” – rozmowa z dziećmi. N. przedstawia różne moż-
liwości pomocy potrzebującym dzieciom, różne akcje charytatywne, w których
każdy może brać udział, np. Góra Grosza, Zbieramy korki, Wielka Orkiestra
Świątecznej Pomocy i in. i zachęca do udziału w wybranej akcji.
III
„Domino głoskowe” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siedzą w kole. N. podaje wy-
raz. Dziecko siedzące obok wyodrębnia ostatnią głoskę i wymyśla wyraz rozpo-
czynający się tą głoską, itd. Na początku dzieciom pomaga N. – powtarza wyra-
zy i mocno akcentuje ostatnią głoskę.
„Zabawy z gazetami” – zabawy twórcze. N. przygotowuje dla każdego dziecka
kawałek gazety. Dzieci starają się wydobyć różne odgłosy, np.: stukają palcami
prawej ręki w gazetę trzymaną w powietrzu lewą ręką – naśladują odgłos deszczu;
dmuchają na gazety trzymane oburącz na wysokości twarzy – naśladują odgłos
wiatru; gniotą gazety – naśladują szelest suchych liści; pocierają trzymanymi
w obu rękach zgniecionymi papierami – naśladują odgłos chodzenia po suchych
liściach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
kartki, kredki,
karton
z narysowanym
drzewem
tamburyno
gazety
Dzień 2.
|
Przygotowujemy świąteczne kartki
17
Dzień 2.
Przygotowujemy świąteczne kartki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Stwarzanie warunków do zabaw konstrukcyjnych.
Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zabawy z kółkami” – wycinanie kółek z kolorowego papieru, składanie ich według wzoru poda-
nego przez N., ćwiczenie małej motoryki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Kartki świąteczne – wdrażanie do uważnego słuchania opowiadania i wyciągania wniosków. „Jaka
jest ta kartka?” – opisywanie wyglądu kartek świątecznych podczas zabawy słownikowej.
5. „Liczymy kartki” – doskonalenie umiejętności sprawnego przeliczania, układania w szeregu, od
lewej do prawej i na odwrót, porównywanie ilości.
6. Praca z K2., 12 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej dzieci; rysowanie w tunelu
i po śladzie. Czytanie globalne wyrazu koperta.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Obserwacja zmian zachodzących w przyrodzie, wyszu-
kiwanie oznak nadchodzącej zimy.
8. „Kartka świąteczna” – praca z WP. Wykonanie kartki świątecznej. Prezentowanie swoich kartek.
9. „Kupujemy karty świąteczne” – wcielanie się w określoną rolę podczas zabawy dydaktycznej;
doskonalenie umiejętności sprawnego przeliczania.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
papier kolorowy, nożyczki, tamburyno, woreczki, gwizdek, szarfy, kartki
świąteczne powiązane tematycznie i w podobnej szacie graficznej, koperty, K2., WP, znaczki pocz-
towe, wyrazy do czytania globalnego: karta, znaczek, koperta, kartoniki z cyframi i oczkami z kost-
ki do gry, liczmany
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Praca indywidualna z dziećmi.
„Zabawy z kółkami” – metoda origami; wycinanie kółek z kolorowego papieru,
składanie ich według wzoru podanego przez N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Kartki świąteczne – wysłuchanie opowiadania czytanego przez N. Rozmowa do-
tycząca treści opowiadania.
Kartki świąteczne
Olga Masiuk
Bardzo szybko robiło się teraz ciemno. Już niemal po obiedzie zaczynał zapa-
dać zmrok. A kiedy po dzieci przychodzili rodzice, za oknem właściwie panował
już wieczór. Codziennie próbowaliśmy uchwycić ten moment, kiedy światło ciem-
nieje, ale nie wiadomo dlaczego, nigdy się to nie udawało. Może dlatego, że pani
czytała nam i tak zasłuchiwaliśmy się w słowa, że kiedy ktoś odwracał się przypad-
kiem w stronę okna, musiał wykrzyknąć ze zdziwieniem: „Już jest ciemno!”.
papier kolorowy,
nożyczki
tamburyno, gwizdek,
woreczki, szarfy
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
18
Ale pewnego dnia czytanie pani przerwało pojawienie się Pana Listonosza.
Bardzo go wszyscy lubimy, bo kiedy przynosi przedszkolne listy, to często zacho-
dzi do nas i pyta, co słychać, a pani Asia przynosi mu herbatę z kuchni. Próbu-
jemy udźwignąć jego torbę, ale nigdy nie udaje się to jednej osobie. Ale tym
razem Pan Listonosz zakrzyknął od progu:
– Mam dla was kartkę świąteczną!
– Jak to dla nas? – wszyscy zerwaliśmy się z dywanu i pobiegliśmy do drzwi.
– Tak jest zaadresowana – powiedział Pan Listonosz. – PAK, WSZYSTKIE
DZIECI I PANI Z PRZEDSZKOLA NR 12, ULICA TROPICIELI – przeczy-
tał uroczystym głosem.
– Ale od kogo to? – zapytał Jacek. – I co jest tam napisane? – dodał.
– Tego nie mogę wiedzieć. To kartka do was, ja jej nie mogę czytać. Tajemni-
ca korespondencji – wyszeptał.
– Co to znaczy ta tajemnica czegoś? – zapytała Marysia.
– Chodzi o to, że nie można czytać cudzych listów – odrzekła pani, która
dołączyła do nas.
– Ale jak my to przeczytamy, skoro nie umiemy czytać.
– Pak, wszystkie dzieci i pani – Listonosz podkreślił to ostatnie słowo.
– Jasne! – stuknął się w czoło Witek.
Wszyscy spojrzeliśmy na panią. Wzięła kartkę z rak Listonosza i odczytała
uroczyście: „Drogie Przedszkolaki, z okazji Świąt Bożego Narodzenia życzę
Wam choinki jak spod igły, aksamitnej gwiazdki z nieba, pięknie wykrojonych
pierniczków, a w Nowym Roku dni wyszywanych radością”.
– Ale! – westchnął tylko Jacek. – Kto tak ślicznie napisał?
– A jak myślisz? Choinki jak spod igły, dni wyszywanych radością. Kto mógł
tak napisać? – czytała pani, podkreślając odpowiednie słowa.
– Krawiec Antoni!!! – wykrzyknąłem.
– Brawo, Paku – pochwaliła mnie pani. – To kartka od krawca Antoniego.
Jest jeszcze PS specjalnie do Ciebie: „Kochany Paku, przyjdź koniecznie na wi-
gilię. Prezent dla Ciebie już czeka pod choinką”.
– Powinniście odpisać – powiedział nagle Pan Listonosz.
– Ale jak? Przecież nie umiemy pisać – zmartwił się w imieniu nas wszystkich Staś.
– Marta zna literki… – przypomniał Witek.
– Same literki nie wystarczą – Staś nie dawał się przekonać.
– Muszę lecieć, przed świętami jest duuużo roboty. Zajrzę jutro do was, może
do jutra coś wymyślicie – powiedział Pan Listonosz i odszedł ze swą wielką torbą.
Usiedliśmy na dywanie i zaczęliśmy myśleć.
– Mam! – wykrzyknął nagle Staś. – To jest krawiec, tak?
Kiwnęliśmy głowami.
– Więc się zajmuje szyciem, tak?
Znów kiwnęliśmy.
– Więc nie potrzebuje literek, tak?
Kiwnęliśmy.
– Więc uszyjemy kartkę!
Umówiliśmy się, że każdy przyniesie na jutro skrawki materiałów i igłę z nit-
ką. Ponieważ następnego dnia okazało się, że najwięcej było zielonych, przycię-
liśmy je trochę nożyczkami i ułożyliśmy z nich choinkę, a pani pomogła nam
zszyć kawałki. A potem każdy wyciął swoją bombkę z materiału i nakleił ją na
choinkę specjalnym klejem.
Dzieło było gotowe, gdy przyszedł Pan Listonosz.
Dzień 2.
|
Przygotowujemy świąteczne kartki
19
– Takiej kartki jeszcze nigdy nie zanosiłem. Jaki adres?
– Pracownia Krawca Antoniego – powiedziałem. – I PS ale ustne – dodałem. –
„Dziękuję za zaproszenie, przyjdę na wigilię, prezent niech czeka cierpliwie. Pak”.
Rozmowa dotycząca treści opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania dotyczące
treści, np.: Kto odwiedził dzieci w przedszkolu?; Co przyniósł listonosz dzieciom?;
Dlaczego listonosz nie chciał przeczytać dzieciom treści kartki?; Od kogo dzieci
dostały kartkę?; Co było napisane na kartce?; Co postanowiły zrobić dzieci?
„Jaka jest ta kartka?” – zabawa słownikowa. N. prezentuje dzieciom pudełko
z kartkami świątecznymi. Dzieci losują po jednej karcie i opisują ją. (N. przygo-
towuje zestawy kartek powiązanych tematycznie, w podobnej szacie graficznej,
np. żłóbek i Św. Rodzina, Mikołaj i prezenty, choinka i stroiki itp.).
„Znajdź swoją kartkę” – zabawa ruchowa. Dzieci odkładają swoje kartki na wy-
znaczone miejsce tak, aby każda był widoczna. Na sygnał N. dzieci poruszają się
w określony sposób, np. na czworakach, biegają, podskakują. N. w tym czasie
miesza kartki. Na znak N. dzieci zaczynają szukać swoich kartek.
„Liczymy kartki” – zabawa dydaktyczna. Dzieci poruszają się po sali, szukając
osób, które mają kartkę podobną do ich kartki. W ten sposób powstają małe
zespoły. Następnie dzieci układają karty w szeregu, przeliczają je, od lewej do
prawej i na odwrót, porównują ilość kart pomiędzy zespołami. N. podchodzi do
każdego zespołu i zabiera określoną ilość kartek. Zadaje pytanie: Ile zostało
kartek? Robi tak w każdym zespole, doprowadza do tego, że każdy zespół ma
taką samą liczbę kartek.
Rozmowa z dziećmi dotycząca sposobu wysyłania kartek. Zwrócenie uwagi na
to, że niektóre kartki należy wysyłać w kopercie.
„Sylabinka” – dzielenie na sylaby wyrazów: kar-ta, ko-per-ta, ka-pus-ta, Ka-rol
itd. N. podaje wyraz, a dzieci dzielą go na sylaby. We wszystkich tych wyrazach
dzieci wyróżniają pierwszą głoskę.
„Wyszukiwanie głoski k” – zabawa słuchowa. Dzieci wyszukują przedmioty
w sali, które zaczynają się na taką samą głoskę, jak wyraz koperta.
„Czy jest tu głoska k?” – zabawa słuchowa. N. wypowiada wyrazy według wła-
snego pomysłu. Dzieci, gdy usłyszą głoskę k, wykonują wcześniej umówiony
ruch, np. podnoszą się i siadają z powrotem na miejsce. Wyrazy muszą zawierać
głoskę na początku, na końcu, w środku: kurka, makulatura, robak, komputer,
Weronika, mak
i inne.
Praca z K2., 12 – ćwiczenia słuchowe, czytanie globalne wyrazu koperta, wyróż-
nianie głoski w nagłosie. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tunelu, kreślenie
szlaczków literopodobnych.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy.
III
„Kartka świąteczna” – wykonanie kartki świątecznej z wykorzystaniem materia-
łów z WP.
Wspólne wykonanie wystawy kartek świątecznych.
„Kupujemy karty świąteczne” – zabawa matematyczna. N. przygotowuje na za-
jęcia kilka rodzajów kart świątecznych, koperty, znaczki pocztowe. N. wyznacza
miejsce zabawy, przygotowuje napisy do czytania globalnego: karta, znaczek,
koperta
; kartoniki z cyframi i oczkami z kostki do gry do oznaczenia ceny; kasz-
tany, żołędzie lub fasolki – do wyboru jako środek płatniczy. Organizuje trzy
stoiska sprzedaży: w jednym sprzedawane będą karty, w drugim znaczki,
kartki świąteczne
kartki świąteczne
kartki świąteczne
WP
kartki świąteczne,
koperty, znaczki,
wyrazy do czytania
globalnego, karto niki
z cyframi i oczkami
z kostki, liczmany
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
20
a w trzecim koperty. N. wybiera dzieci do roli sprzedawców. Reszta dzieci jest
kupującymi. Każde dziecko musi kupić kartę, kopertę i znaczek. Karta kosztuje
– 1, koperta – 2, zaś znaczek – 3 liczmany. N. czuwa nad przebiegiem zabawy.
Na koniec zabawy każde dziecko szykuje dla siebie rachunek, na kartce rysuje
liczmany, które wydało i głośno określa, ile zostało mu środków płatniczych.
Dzień 3.
Na poczcie
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Stwarzanie warunków do zabaw konstrukcyjnych.
Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zabawy z kółkami” – wycinanie kółek z kolorowego papieru, składanie ich według wzoru poda-
nego przez N., ćwiczenie małej motoryki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Wesołych świąt! – wdrażanie do uważnego słuchania wiersza D. Gellnerowej czytanego przez N.
5. „Droga listu” – praca z K2., 13. Wspólne omówienie historyjki obrazkowej; zachęcanie do używa-
nia słów i zwrotów: najpierw, na początku, później, na koniec, na zakończenie....
6. „List” – zapoznanie z elementami niezbędnymi w każdym liście: koperta, znaczek, adres nadawcy
i odbiorcy. „Koperta” – wykonanie koperty z WP.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
8. „Podaj kartkę” – zabawa ruchowa. Ćwiczenie refleksu.
9. „Zgaduj-zgadula” – przypomnienie wiadomości dotyczących poczty podczas rozwiązywania za-
gadek.
10. „Na poczcie” – wyrażanie radości podczas zabawy tematycznej.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
papier kolorowy, nożyczki, tamburyno, woreczki, gwizdek, szarfy, K2., list
od Paka, WP, CD, materiały do zabawy w pocztę
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Praca indywidualna z dziećmi.
„Zabawy z kółkami” – metoda origami; wycinanie kółek z kolorowego papieru,
składanie ich według wzoru podanego przez N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Wesołych świąt! – słuchanie wiersza Danuty Gellnerowej czytanego przez N.
Wesołych Świąt!
Danuta Gellnerowa
Wesołych Świąt!
Wesołych Świąt!
Podróżują kartki.
A dokąd? A skąd?
papier kolorowy,
nożyczki
tamburyno, gwizdek,
woreczki, szarfy
Dzień 3.
|
Na poczcie
21
Ze Szczecina
do Lublina,
z Krakowa
do Miedzeszyna...
Od miasta do miasta,
od morza do gór
wiozą listonosze
kart świątecznych wór.
Kartki stamtąd,
kartki stąd...
Wesołych Świąt!
Wesołych Świąt!
Omówienie treści wiersza: Kto lub co jest głównym bohaterem wiersza?; Gdzie poró-
żowały kartki?; Po co wysyłamy kartki z życzeniami lub pozdrowieniami?; Dlaczego czas
świąteczny, to czas wysyłania kartek?; Kto rozwoził w naszym wierszu kartki świąteczne?
„Droga listu” – praca z K2., 13.Wspólne omówienie historyjki obrazkowej. Używanie
słów i zwrotów: najpierw, na początku, później, kolejno, na koniec, na zakończenie...
„Jedzie pociąg z listami” – zabawa ruchowa ze śpiewem. Dzieci stoją na dywanie
w rozsypce. N.-lokomotywa porusza się po sali, śpiewając wyliczankę. Gdy skończy,
staje przed dowolnym dzieckiem, które staje za nim – dołącza jako ostatni wagonik.
Zabawa trwa dotąd, dopóki wszystkie dzieci nie przyłączą się do pociągu.
Jedzie pociąg z daleka, ktoś na kartki już czeka
Listonosz też śpieszy się, dzieciom kartki rozdać chce.
(na melodię Jedzie pociąg z daleka)
„List” – rozmowa z dziećmi. N. może kilka dni wcześniej wysłać list zaadresowa-
ny do dzieci z grupy. Pamięta o wszystkich danych, jakie powinny być w adresie
odbiorcy. Jako nadawcę umieszcza Paka, który mieszka w Pięknym Mieście, kod
pocztowy 00-111 Piękne Miasto, ul. Krawiecka 1. N. przynosi list do dzieci
i wszyscy wspólnie go otwierają. N. czyta:
Drogie Pięciolatki!
Piszę do Was ten list, gdyż na pewno nie spotkamy się prędko. Musiałem na
kilka dni wyjechać do mej pracowni krawieckiej. Czeka mnie tam bardzo dużo
pracy. Zbliżają się święta Bożego Narodzenia.
W domu przy pracowni krawieckiej to okres wielkich przygotowań. Najpierw
wszyscy mieszkańcy kleją kartki, ozdabiają je, układają życzenia i wysyłają swoim
bliskim. Później wszyscy robią świąteczne porządki. Czas pomyśleć o prezentach.
Na koniec wszystkie mamy i tatusiowie zamykają się w swych pachnących kuch-
niach, gdzie przygotowują znakomite ciasta, sałatki i inne wymyślne dania. Nie
wspomnę już o pachnącej choince.
Ja też przygotowałem dla was świąteczne życzenia. Oto one:
Drogie Starszaki, życzę Wam, aby te święta upłynęły Wam w radosnej, rodzinnej
atmosferze. Aby Święty Mikołaj o Was nie zapomniał i odwiedził Was z wielkim
workiem pełnym prezentów. Ale Wy też nie zapominajcie o tych, którzy potrzebują
waszej pomocy, np. o głodnych ptakach.
Pak
PS Do zobaczenia przed świętami.
Rozmowa na temat treści listu: Od kogo dostaliśmy ten list?; Co takiego robi Pak
przed świętami Bożego Narodzenia?; Jakie życzenia przesłał wam Pak?
K2.
List od Paka
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
22
N. proponuje dzieciom wysłanie kartki z życzeniami lub listu do bliskich osób.
Najpierw zadaje dzieciom pytanie: Co jest potrzebne, aby wysłać list? Dzieci od-
powiadają na bazie własnych doświadczeń. Wymieniają wszystkie elementy li-
stu: tekst, kopertę, znaczek adres nadawcy i odbiorcy.
„Koperta” – praca z WP. Wykonanie koperty. Gdy dzieci wykonają koperty,
N. pomaga dzieciom je zaadresować. Do środka dzieci wkładają kartki świątecz-
ne, które robiły dzień wcześniej. N. wpisuje dzieciom życzenia.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy. Jeżeli jest to możliwe N.
z grupą idzie do najbliższej skrzynki pocztowej w celu wysłania listów.
III
„Podaj kartkę” – zabawa ruchowa, ćwiczenie refleksu. Dzieci ustawione są na
obwodzie koła. W trakcie muzyki dzieci podają sobie jak najszybciej kolejno
kartkę. Gdy muzyka ucichnie, z gry odpada to dziecko, które trzyma kartkę.
Rozwiązywanie zagadek Tomasza Jabłońskiego dotyczących tematu poczty.
Jedzie pan na rowerze, mundur ma i kalosze,
Dużo listów ma z sobą, więc się zwie...
(listonoszem)
Na kopertę naklejam – małe, kolorowe,
Kto wie jak się nazywają? To są...
(znaczki pocztowe)
Rogi ma lecz nie bodzie, list połyka – nie zjada,
Znaczki ma na odwrocie i do skrzynki wpada.
(koperta)
Mały, czerwony, prostokątny domek,
Kiedy list doń włożę, mieszka tylko chwilkę,
Bo go pan listonosz do torby wyłowi,
Spojrzy na adresik i list dalej wyśle.
(skrzynka na listy)
„Na poczcie” – zabawa dydaktyczna. N. dostarcza dzieciom materiały niezbędne do
zabawy, może też przydzielić role. Dzieci same decydują, co będą robić, np. wysyłać
listy, paczki, opłacać rachunki.
Dzień 4.
Jak komunikowano się kiedyś, a jak dziś
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Stwarzanie warunków do zabaw konstrukcyjnych.
Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zabawy z kółkami” – wycinanie kółek z kolorowego papieru, składanie ich według wzoru poda-
nego przez N., ćwiczenie małej motoryki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Halo, halo – osłuchanie z piosenką. Zabawy rytmiczne przy piosence, rozwijanie wrażliwości mu-
zycznej, poczucia rytmu.
5. „Głuchy telefon” – zabawa słuchowa. Poznanie różnych możliwości komunikowania się dawniej
i obecnie. „Telefon” – rozmowa na temat telefonów, czym się różnią, do czego są potrzebne,
próba wykonania własnego z materiałów wtórnych.
WP
CD
materiały do
zabawy w pocztę
Dzień 4.
|
Jak komunikowano się kiedyś, a jak dziś
23
IiI
6. Praca z ZG 22 – łączenie kopert z właściwym domem zgodnie z podanym kodem, rozpoznawanie
szeregów wzorów literopodobnych.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących w przyrodzie, wy-
szukiwanie oznak nadchodzącej zimy.
8. Odkrywanie tajemnic komputera, poznanie sposobu wykorzystania go do zajęć edukacyjnych.
9. „Tyle samo, mniej, więcej” – zabawa matematyczna. Klasyfikowanie, porównywanie liczebności
zbiorów poprzez łączenie w pary lub przeliczanie po jednym.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
papier kolorowy, nożyczki, tamburyno, woreczki, gwizdek, szarfy, trójkąty,
janczary, kołatki, różne rodzaje telefonów: stacjonarne z kablem i bez, komórkowe, dwa pudełka
po jogurtach i sznurek dla każdego dziecka, ZG, komputery lub ilustracje, przedmioty związane ze
świętami, pudełko
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Praca indywidualna z dziećmi.
„Zabawy z kółkami” – metoda origami; wycinanie kółek z kolorowego papieru,
składanie ich według wzoru podanego przez N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Halo, halo – osłuchanie z piosenką. Zamiast do taty każde dziecko może wstawić
dowolną osobę lub zabawkę. Dzięki temu piosenka nabierze indywidualnego
kształtu.
Halo, halo
sł. i muz. Joanna Bernat
I Halo! Halo! – tak słychać w telefonie.
Halo! Halo! – powtarzać lubię sam.
Halo! Halo! – do taty dziś zadzwonię.
Porozmawiać z nim ochotę mam.
II Stuku! Stuku! – napiszę SMS-a.
Stuku! Stuku! – literek równy rząd.
Stuku! Stuku! – na SMS-a czeka
babcia, która jest daleko stąd.
III Dzyń! dzyń! dzyń! dzyń! – telefon znowu dzwoni.
Dzyń! dzyń! dzyń! dzyń! – odbiorę dzisiaj sam.
Dzyń! dzyń! dzyń! dzyń! – pobawię się z mamusią
bo telefon taki ładny mam!
„Halo, halo” – zabawy muzyczno-rytmiczne przy piosence:
a) Aktywne słuchanie piosenki. Dzieci słuchając piosenki w siadzie skrzyżnym.
Naprzemiennie klaszczą w dłonie i uderzają dłońmi o uda (klaśnięcie, udo,
klaśnięcie, udo).
b) „Złap pauzę” – zabawa słuchowa. Dzieci chodzą po sali w rytmie piosenki.
W miejscu pauz zatrzymują się na dwie sekundy i rytmicznie klaszczą dwa
razy w dłonie.
papier kolorowy,
nożyczki
tamburyno, gwizdek,
woreczki, szarfy
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
24
c) „Telefony” – zabawa rytmiczna. N. dzieli dzieci na trzy zespoły. Każdy zespół
dostaje inny rodzaj instrumentów (trójkąty, janczary, kołatki). Zespół trójką-
tów wystukuje rytm melodii pierwszej zwrotki, zespół kołatek – drugiej, a ze-
spół janczarów – trzeciej.
„Głuchy telefon” – zabawa słuchowa. Dzieci siedzą w kole. N. mówi dziecku po
prawej stronie dowolny tekst. Dzieci przekazują kolejno jego treść w prawą stro-
nę. Ostatnie dziecko mówi tekst na głos. N. pilnuje porządku, nie dopuszcza do
wielokrotnego powtarzania. N. wymyśla w miarę proste teksty w formie równo-
ważnika zdania. Np.: Telefon do przyjaciela.
„Telefony” – zabawa słownikowa. N. prezentuje różne rodzaje telefonów: sta-
cjonarne z kablem, komórkowe. Dzieci porównują je, manipulują nimi. N. za-
daje dzieciom pytania: Czym różnią się te telefony?
„Do czego potrzebny jest telefon?” – dywanik pomysłów. Dzieci wymyślają róż-
ne przeznaczenia i sytuacje, do których może być potrzebny telefon (wszystkie
pomysły są dobre).
Rozmowa na temat przekazywania życzeń świątecznych przez telefon lub sms-em.
„Telefon” – praca plastyczno-techniczna. Wykonanie telefonu do zabawy z dwóch
pudełek po jogurtach i sznurka. Wykorzystanie zrobionego telefonu do przeka-
zania sobie życzeń świątecznych.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy.
Praca z ZG 22 – rozpoznawanie szeregów wzorów literopodobnych, łączenie ko-
pert z właściwym domem.
III
„Internet” – jeśli przedszkole posiada komputery, z których mogą korzystać
dzieci, dalsza część zajęć będzie przebiegała z ich wykorzystaniem. Jeżeli nie ma
komputerów, wówczas N. może przeprowadzić z dziećmi rozmowę, bazując na
ich doświadczeniach i na przygotowanych ilustracjach. Nazywanie podstawo-
wych części komputera: monitor, procesor, myszka, klawiatura. Uruchomienie
programu, z którym mogą pracować dzieci. N. demonstruje sposób włączania
i wyłączania komputera. Dzieci podejmują próby pracy według wskazówek
N. Jeśli jest to możliwe, N. drukuje to, co dzieci wykonały. Rozmowa na temat
możliwości wysyłania życzeń lub wiadomości, nawiązanie do Internetu. Zwróce-
nie uwagi na niebezpieczeństwa związane z korzystaniem z Internetu przez dzie-
ci i uświadomienie im, że można z niego korzystać tylko osobom dorosłym lub
dzieciom pod stałym nadzorem dorosłych.
„Tyle samo, mniej, więcej” – zabawa matematyczna. N. gromadzi różne przed-
mioty związane z nadchodzącymi świętami, po kilka z każdego rodzaju. Wszyst-
kie przedmioty wkłada do pudełka i miesza. Następnie prosi dzieci, aby zrobiły
porządki wśród zgromadzonych rzeczy tak, żeby do siebie pasowały. Gdy dzieci
dokonają już klasyfikacji, N. zadaje pytania: Ile jest...?; A ile jest...?; Powiedzcie,
których rzeczy jest tyle samo?; Jak można to sprawdzić?; – np. łączenie w pary lub
przeliczanie po jednym. Powiedzcie, których rzeczy jest najwięcej?; O ile?; Jak moż-
na to sprawdzić?; Powiedzcie, których rzeczy jest najmniej?; O ile?; Jak można to
sprawdzić?; Kto chce policzyć wszystkie przedmioty? – N. może pomóc w prawidło-
wym przeliczeniu.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
różne rodzaje
telefonów
pudełka po
jogurcie i sznurki
ZG
komputery lub
ilustracje
przedmioty
związane ze
świętami, pudełko
Dzień 5.
|
Mikołajki
25
Dzień 5.
Mikołajki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Stwarzanie warunków do zabaw konstrukcyjnych.
Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zabawy z kółkami” – wycinanie kółek z kolorowego papieru, składanie ich według wzoru poda-
nego przez N., ćwiczenie małej motoryki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Wesołe wyścigi” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 8. Zachęcanie do angażowania się
w ćwiczenia gimnastyczne; rozwijanie koordynacji ruchowej; przestrzeganie zasad obowiązują-
cych w trakcie wykonywania ćwiczeń gimnastycznych.
5. Praca z K2., 14 – doskonalenie umiejętności dodawania, ćwiczenie koordynacji wzrokowo-rucho-
wej – sprawdzanie, kto jakie dostał prezenty; kolorowanie najmniejszego i największego.
6. „Na poczcie” – obserwacja pracy w urzędzie pocztowym.
7. Spacer po najbliższej okolicy – obserwacja zmian zachodzących w przyrodzie, wyszukiwanie
oznak nadchodzącej zimy.
8. Prezent dla Mikołaja – wdrażanie do uważnego słuchania wiersza D. Gellner czytanego przez N.
9. „Prezent dla Mikołaja” – rozwijanie wyobraźni pobudzonej pozytywnymi emocjami.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
papier kolorowy, nożyczki, tamburyno, woreczki, gwizdek, szarfy, pachoł-
ki, piłka lekarska, materace, worki, K2., kredki, farby, korki, wata, klej, skrawki materiału
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Praca indywidualna z dziećmi.
„Zabawy z kółkami” – metoda origami; wycinanie kółek z kolorowego papieru,
składanie ich według wzoru podanego przez N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił kami.
II
„Wesołe wyścigi” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 8.
1. Dzieci swobodnie biegają po sali. Na hasło N. muszą szybko dobiec do wy-
mienionego przedmiotu, np. drzewa, ławki, ściany, itp.
2. „Skoczny wyścig” – dzieci ustawiają się w dwóch lub trzech szeregach. Na
sygnał N. pierwsze osoby z szeregów zaczynają skakać do wyznaczonego
miejsca na prawej nodze, druga noga ugięta w kolanie, a potem na lewej no-
dze, druga noga ugięta w kolanie.
3. „Uciekające żabki” – dzieci ustawiają się w dwóch lub trzech szeregach. Na
sygnał N. pierwsze osoby skaczą do pachołka, naśladują skoki żab, okrążają
pachołek i wracają w ten sam sposób do szeregu.
4. „Wyścigi koziołków” – dzieci ustawiają się w dwóch lub trzech szeregach.
Przed każdym szeregiem leży piłka lekarska o masie 1 kg. Pierwsze osoby
z szeregów ustawiają się na czworaka przed piłką. Na sygnał popychają piłkę
papier kolorowy,
nożyczki
tamburyno, woreczki,
gwizdek, szarfy
pachołki, piłka
lekarska, materac,
worki
TYDZIEŃ XIII. ŚWIĄTECZNE POCZTÓWKI
26
głową w stronę pachołka. Kiedy dotrą do wyznaczonego celu podnoszą piłkę
i wracają do szeregu, ustawiają piłkę przed kolejną osobą.
5. „Wyścigi żołnierzy” – dzieci ustawiają się w dwóch lub trzech szeregach.
Przed każdym szeregiem leży materac. Pierwsze osoby z szeregów kładą się
na materacu. Na sygnał czołgają się do końca materaca, wstają i biegiem
wracają na koniec rzędu.
6. „Wyścigi w workach” – N. rozdaje każdej grupie jeden worek do skakania. Na
sygnał gwizdka uczestnik będzie musiał wejść do worka i skakać do wyznaczo-
nego miejsca, a następnie tym samym sposobem wrócić i przekazać worek dalej.
Praca z K2., 14 – doskonalenie umiejętności dodawania. Zadanie dodatkowe –
sprawdzanie, kto jakie dostał prezenty; kolorowanie najmniejszego i największego
prezentu.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących w przy-
rodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy. Jeżeli jest to możliwe N. z grupą
idzie do najbliższego urzędu pocztowego w celu obserwacji pracy.
III
Prezent dla Mikołaja – słuchanie wiersza Doroty Gellner czytanego przez N.
Prezent dla Mikołaja
Dorota Gellner
A ja się bardzo,
bardzo postaram
i zrobię prezent
dla Mikołaja.
Zrobię mu szalik
piękny i nowy,
żeby go nosił
w noce zimowe,
i żeby nie zmarzł
w szyję i w uszy,
gdy z burej chmury
śnieg zacznie prószyć.
Niech się ucieszy Mikołaj Święty-
tak rzadko ktoś mu daje prezenty!
Rozmowa na temat treści wysłuchanego wiersza. N. pyta: O kim był nasz wiersz?;
Dlaczego już teraz mówimy o Mikołaju, skoro do świąt pozostało jeszcze sporo
czasu?; Co takiego robi ten święty?; N. mówi: 6 grudnia Św. Mikołaj obchodzi
imieniny, dlatego mam dla was propozycję. Zróbmy prezent dla Mikołaja.
„Prezent dla Mikołaja” – praca plastyczna. N. przygotowuje wcześniej kredki,
farby, korki, watę, klej, skrawki materiału itp. Dzieci wymyślają prezent, jaki
chciałyby dać Mikołajowi i wykonują go dowolną techniką – rysują, malują, wy-
klejają, stemplują. N. może także podzielić dzieci na zespoły i każdemu zespo-
łowi przydzielić określoną technikę.
„Zaprzęgi Mikołaja” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się w pary – jedno
dziecko za drugim, trzymają się za ręce. Pierwsze dziecko jest reniferem, a dru-
gie Mikołajem. N. wystukuje rytm do biegu na tamburynie – sanie z Mikołajem
jadą – dzieci biegną truchtem. Na przerwę w muzyce dzieci zatrzymują się – re-
nifery grzebią kopytkiem – przesuwają stopę po podłodze, a Mikołaje stoją. Co
jakiś czas następuje zmiana ról.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
K2.
kredki, farby,
korki, wata, klej,
skrawki materiału
tamburyno
27
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
Dzień 1.
Zimowe śpiochy
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy badawcze z wykorzystaniem materiałów o różnej strukturze.
2. „Powitanka” – kształtowanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabawy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Zimowe mieszkania – kształtowanie umiejętności uważnego słuchania i wyciągania wniosków
na podstawie wiersza H. Zdzitowieckiej.
5. „Jeż” – uwrażliwienie na zmianę rytmu w trakcie zabaw do piosenki. Zabawy ruchowo-słuchowo-
-wzrokowe z wykorzystaniem piosenki.
6. Malowanie literki T w powietrzu i po śladzie – zapoznanie z obrazem graficznym głoski t.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Obserwacja zmian zachodzących w przyrodzie, obser-
wacja zachowania napotkanych zwierząt podczas zimy.
8. „Co robią zwierzęta?” – zabawa orientacyjno-porządkowa.
9. „Dokończ rytm” – zabawa dydaktyczna. Doskonalenie umiejętności kontynuowania rozpoczę-
tych rytmów.
10. „Po mojej prawej stronie jest...” – zabawa dydaktyczna. Ćwiczenie orientacji w schemacie własne-
go ciała podczas zabaw w kole.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
różne materiały: wełna, wata, papier ścierny, materiały tekstylne, worecz-
ki, szablon litery T, kartki z literą T, pędzle, farby, dwa rodzaje jednakowych obrazków lub liczma-
nów, serduszka z folii samoprzylepnej dla każdego dziecka, opaski z kuferka.
I
Oglądanie różnych materiałów pod względem ich struktury, nazywanie wrażeń
dotykowych, wymyślanie możliwości wykorzystania zebranych materiałów np.:
wełny, waty, papieru ściernego, materiałów tekstylnych o różnych splotach.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8.
Metoda naśladowcza – ścisła. Dzieci maszerują po kole – udają przemarsz woj-
ska – wysoko unoszą kolana. N. zmienia kierunek marszu. Dzieci ustawiają się
w rozsypce, twarzą do N., naśladują ruchy, które wykonuje N.:
1. Naprzemienne wymachy ramion w przód.
2. Krążenia ramion w przód i w tył.
3. Bieg w miejscu.
4. Wspinanie się po drabinie.
5. Wymachy nóg w przód.
6. Skłon tułowia w przód / na boki.
7. Ramiona wyprostowane przed siebie, wykonywanie przysiadów.
8. Pajacyki.
9. Leżenie na plecach, przenoszenie nóg za głowę.
10. Jazda na rowerku.
11. Siad po turecku, plecy proste, dłonie na kolanach, ćwiczenia oddechowe.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
różne materiały
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
28
II
Zimowe mieszkania – słuchanie wiersza Hanny Zdzitowieckiej.
Zimowe mieszkania
Hanna Zdzitowiecka
Już ranek zimny, już dzionek szary...
Znikły już muszki, znikły komary,
żółwie i żaby kryją się w mule.
Rak swe jajeczka przenosi czule...
a taką sobie skrytkę znajduje,
że nikt nie zgadnie gdzie rak zimuje.
Ropucha z kumką tak się naradza:
– Ja do piwnicy się przeprowadzam.
A kumka oczkiem wypukłym błyska:
– Ja się na zimę pod kamień wciskam.
Ryby beztroskie o nic nie dbają,
pluszczą się w wodzie, tańczą, migają!
Rozmowa dotycząca treści wiersza. N. pyta: Jakie zwierzęta występują w wier-
szu?; Gdzie zimują...?; Jakie znacie jeszcze inne zwierzęta, które przesypiają zimę?;
Jak radzą sobie zimą inne zwierzęta?; W jaki sposób człowiek może pomóc zwie-
rzętom przetrwać zimę?
„Jeż” – zabawy do piosenki.
Jeż
sł. i muz. Joanna Bernat
W lesie mieszka mały jeż.
Bardzo dziwny z niego zwierz,
bo gdy ktoś go denerwuje,
to kolcami wtedy kłuje!
Nie dotykaj jeża, nie,
bo pokłuje Cię!
Zimą jeżyk słodko śpi.
Coś miłego mu się śni.
Wicher wieje, mróz na dworze,
a on sobie siedzi w norze.
Czeka na cieplejsze dni.
Na wiosenne dni.
Zabawy ruchowo-słuchowe:
a) Dzieci siedzą w siadzie skrzyżnym w luźnej gromadce. Przed każdym dziec-
kiem leży woreczek. Dzieci wystukują o woreczek naprzemiennie prawą
i lewą pięścią słowa piosenki podzielone na sylaby.
b) Dzieci słuchają piosenki i w dowolny sposób realizują ruchem jej rytm. Gdy
nie wiedzą, jak to zrobić, mogą naśladować N. (klaskanie, tupanie, rysowanie
w powietrzu wymyślonych wzorów).
„Wielka litera T” – malowanie litery T. N. odsłania wzór na tablicy (kształt wiel-
kiej litery T). Dzieci przyglądają się narysowanemu wzorowi. Opowiadają,
z czym im się on kojarzy. N. pokazuje prawidłowy sposób rysowania wzoru (od
góry od lewej strony). Kilkoro dzieci wodzi palcem po wzorze przy piosence.
Pozostałe obserwują. Potem dzieci przyglądają się wzorowi i kreślą go w powie-
trzu przy piosence. Następnie N. rozdaje dzieciom kartki z literą T. Dzieci kładą
woreczki
szablon litery T,
kartki z literą T,
pędzle, farby
Dzień 2.
|
Goście za oknem
29
je przed sobą na podłodze i kreślą palcem po wzorze i śpiewają piosenkę. Na
koniec dzieci siadają do stolików, następnie kreślą pędzlem z farbą po wzorze.
Na koniec ozdabiają kształt według własnego pomysłu.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak nadchodzącej zimy. Obserwacja zachowania
napotkanych zwierząt.
III
„Co robią zwierzęta?” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. umawia się
z dziećmi, że na hasło: Sarna! biegną na czworakach, a na hasło: Biedronka!
zastygają w bezruchu, Sroka! – fruwają, przysiadają i jedzą ziarenka.
„Dokończ rytm” – zabawa dydaktyczna. N. oraz dzieci mają przygotowane dwa ro-
dzaje jednakowych obrazków lub liczmanów – A i B. N. rozpoczyna układanie rytmu:
ABBABB;
BAABAA;
AABBAABB, itp.
Dzieci kontynuują rytm. Następnie dobierają się parami. Jedno z nich zaczyna ukła-
dać rytm, zaś drugie musi go kontynuować i odczytać. Później następuje zamiana.
„Po mojej prawej stronie jest...” – zabawa dydaktyczna. N. poleca dzieciom od-
szukanie serca. Każde dziecko rękoma bada, gdzie bije serce kolegi i wsłuchuje
się w jego bicie. Następnie przykleja na ubraniu kolegi serduszko z folii samo-
przylepnej. N. prosi, aby dzieci podniosły do góry tę rękę, która jest po tej samej
stronie, co ich serce. Następnie każde dziecko bierze do ręki opaskę i nakłada
ją na lewą rękę. Dzieci siedzą w kole. Zabawę zaczyna N. Mówi: Po mojej prawej
stronie siedzi..., a po mojej lewej stronie siedzi... Następnie to samo mówią dzieci
kolejno, aż zabawa zatoczy koło.
Dzień 2.
Goście za oknem
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy badawcze z wykorzystaniem materiałów o różnej strukturze, posługiwanie się pojęciami:
gładki, szorstki.
2. „ Powitanka” – tworzenie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabawy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Ptaszek w gościnie – kształtowanie umiejętności uważnego słuchania na podstawie wiersza S. Ja-
cho wi cza.
5. „Ptaki zimą” i „Dołóż wyraz” – doskonalenie logicznego myślenia. Ćwiczenia słownikowe – two-
rzenie zdań złożonych. „Taniec ptaków” – zabawa ruchowa. Usprawnianie pracy mózgu poprzez
stosowanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej.
6. Praca z K2., 15 – ćwiczenie orientacji na kartce. Otaczanie kolorowymi pętlami ptaków w zależno-
ści od ich położenia, przeliczanie; nalepianie ptaków we właściwych miejscach.
7. „Smakowite sopelki” – przygotowywanie pokarmu dla ptaków; pomoc ptakom poprzez codzien-
ne dosypywanie pożywienia do przedszkolnych karmników.
8. „Zaczarowane zwierzęta” – zabawa ruchowa. Naśladowanie zwierząt podczas zabawy.
9. „Kolorowe ptaki” – zabawa matematyczna. Posługiwanie się liczebnikami porządkowymi i głów-
nymi podczas zabawy.
10. „Plastelinkowy ptak” – lepienie z plasteliny wybranego przez siebie ptaka.
obrazki lub
liczmany
serduszka z folii
samoprzylepnej,
opaski z kuferka
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
30
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
różne materiały: wełna, wata, papier ścierny, materiały tekstylne, sylwety
ptaków, kartony z nazwami ptaków: gil, sikora, sroka, kruk, wrona, wróbel, gawron, klocki lub
guziki, kartki z leniwą ósemką dla każdego dziecka, K2., nasiona i tłuszcz, siatki, kwadraty z krop-
kami, plastelina
I
Oglądanie różnych materiałów pod względem ich struktury, nazywanie wrażeń
dotykowych, wymyślanie możliwości wykorzystania zebranych materiałów np.:
wełny, waty, papieru ściernego, materiałów tekstylnych o różnych splotach.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Ptaszek w gościnie – słuchanie wiersza Stanisława Jachowicza czytanego przez N.
Ptaszek w gościnie
Stanisław Jachowicz
Puk, puk, ptaszek do okienka:
– Niech otworzy nam panienka:
Bo to teraz straszna zima,
Nigdzie ni ziarenka nie ma.
I ptaszynie otworzyli,
Ogrzali i nakarmili,
A ptaszyna wdzięczna za to
Śpiewała im całe lato.
Rozmowa dotycząca treści wiersza: Kto pukał do okienka?; Dlaczego ptak pukał
do okienka?; Jak pomogli ludzie głodnemu ptaszkowi?; Jak my możemy pomóc
ptakom przetrwać zimę?
„Ptaki zimą” – ćwiczenia słownikowe, rozpoznawanie i nazywanie ptaków.
N. ma przygotowane sylwety – obrazki przedstawiające ptaki, które można spo-
tkać zimą w naszym klimacie oraz kartony z nazwami tych ptaków do czytania
globalnego (gil, sikora, sroka, kruk, wrona, wróbel). Dzieci dobierają nazwy do
obrazków. W ten sposób tworzą słownik obrazkowy.
Nauka na pamięć wiersza. N. recytuje wiersz wersami. Dzieci powtarzają. Ko-
lejne powtórzenia tekstu następują z recytacją: szeptem; głośno; jeden wers
szeptem, drugi głośno i tak na zmianę; chętne dzieci z niewielkich zespołach;
chętne dzieci same.
„Dołóż wyraz” – ćwiczenia językowe. Dzieci siedzą w kole. Przed dziećmi leżą
np. kolorowe klocki lub różne guziki. N. mówi zdanie, np. Sikorki jedzą. Mówiąc
każdy wyraz, kładzie jeden klocek na środku. Każdy klocek powinien być w in-
nym kolorze. Zadaniem kolejnego dziecka jest powtórzenie zdania powiedzia-
nego przez N. i dołożenie do niego swojego słowa z jednoczesnym położeniem
klocka (Sikorki jedzą ziarenka. Sikorki jedzą ziarenka, słoninkę.)
„Taniec ptaków” – zabawa ruchowa. Każde dziecko ma przed sobą narysowaną
„leniwą ósemkę” z wyraźnie zaznaczoną kropką. Dzieci wyciągają rękę wiodącą
do przodu (ręka jest sztywna w łokciu), przykładają do niej ucho i zaczynając od
kropki, rysują po śladzie „leniwą ósemkę” w kierunku w lewo po skosie. Ucho
przez cały czas jest przyklejone do ręki. Dzieci obserwują koniec swojej ręki.
różne materiały
sylwety ptaków,
kartony z nazwami
ptaków
klocki lub guziki
kartki z leniwą
ósemką
Dzień 3.
|
Dokarmiamy zwierzęta
31
Praca z K2., 15 – ćwiczenie orientacji na kartce; nalepianie ptaków we właściwych
miejscach. Zadanie dodatkowe – otaczanie kolorowymi pętlami ptaków w zależ-
ności od położenia, przeliczanie.
„Smakowite sopelki” – przygotowywanie pokarmu dla ptaków. Dzieci z nasion
(zboże, suszone drobne owoce, np. jarzębina, żurawina, kukurydza, itp.) i tłusz-
czu (najlepiej smalec) formują sople, które wkładają do siatek. Tak przygotowa-
ne sopelki odkładają w jedno miejsce.
Podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym dzieci dosypują ziarna do karmnika,
a także rozwieszają na gałęziach drzew przygotowane wcześniej smakowite so-
pelki. N. zwraca uwagę, by sopelki wisiały w bezpiecznym miejscu, by inne zwie-
rzęta nie miały dostępu do jedzenia dla ptaków i nie płoszyły ich.
III
„Zaczarowane zwierzęta” – zabawa ruchowa. Dzieci siedzą w kole. N. czaruje
i zamienia dzieci w ptaki, zwierzęta leśne. Dzieci poruszają się po sali w sposób
charakterystyczny dla danego zwierzęcia. Naśladują też ich odgłosy.
„Kolorowe ptaki” – zabawa matematyczna. N. rozkłada kolejno kwadraty
z kropkami od 1 do 4 (w szeregu). Nad każdym kwadratem kładzie obrazek
z właściwą cyfrą. Mówi: Będziemy dziś szukali kolorowych ptaków. Schowały się
one pod liczbami. Mój kolorowy ptak stoi jako czwarty. Pod jaką liczbą się scho-
wał? Dzieci odgadują, podają liczby w aspekcie głównym. Przy powtórzeniu za-
bawy zasada ulega zmianie. N. mówi: Mój ptak schował się pod liczbą 3. Który jest
z kolei? Wskazane dziecko odpowiada. Następnie dzieci zadają pytania swoim
kolegom.
„Plastelinkowy ptak” – lepienie z plasteliny wybranego przez siebie ptaka.
Dzień 3.
Dokarmiamy zwierzęta
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy badawcze z wykorzystaniem materiałów o różnej strukturze, posługiwanie się pojęciami:
przyjemny, nieprzyjemny.
2. „Powitanka” – kształtowanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabawy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Przygotowania do zimy – wdrażanie do uważnego słuchania opowiadania.
5. „Karmimy zwierzęta” – zabawa matematyczna. Doskonalenie umiejętności sprawnego przelicza-
nia i rozdzielania po tyle samo.
6. Praca z ZG 24 – ćwiczenie małej motoryki; rysowanie po przerywanej linii.
7. „Sikorki” – uwrażliwienie na zmianę rytmu podczas zabaw naśladowczych. „Gajowy” – zabawa
słuchowa. „Ile sylab?” – sprawne przeliczanie ilości sylab w wyrazach; wyróżnianie głosek w nagło-
sie i w wygłosie.
8. „Spłoszone zwierzęta” – zabawa ruchowa. Naśladowanie ruchów zwierząt; wysłuchiwanie wska-
zanych wcześniej rytmów. „Zwierzęta chodzą po wysokim śniegu” – ćwiczenie koordynacji ru-
chowej i rozwijanie organizacji ciała w przestrzeni.
9. „Głodne niedźwiedzie” – zabawa matematyczna, doskonalenie umiejętności sprawnego przeli-
czania i rozdzielania po tyle samo.
10. „Stary niedźwiedź mocno śpi” – zabawa ze śpiewem.
K2.
nasiona, tłuszcz,
siatki
kwadraty
z kropkami
plastelina
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
32
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
różne materiały: wełna, wata, papier ścierny, materiały tekstylne, opaski
z sylwetami lub znaczki, liczmany, ZG, tamburyno, torebki foliowe, opaski do zasłonięcia oczu,
obrazki zwierząt (sarna, sroka, zając, wrona i inne) i ich pokarmów (siano, ziarna, marchewka,
kapusta, jabłko), cyfry 1, 2, 3, kartoniki z kropkami 1, 2, 3, małe poduszki lub pudełka kartonowe,
sznurek, pięć obrazków niedźwiedzia, figury geometryczne, kasztany, klocki
I
Oglądanie różnych materiałów pod względem ich struktury, nazywanie wrażeń
dotykowych, wymyślanie możliwości wykorzystania zebranych materiałów np.:
wełny, waty, papieru ściernego, materiałów tekstylnych o różnych splotach.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Przygotowania do zimy – słuchanie opowiadania.
Przygotowania do zimy
Olga Masiuk
Duże krople spływały po szybach, kiedy dzieci wychodziły do domu, a ja sia-
dałem przy oknie. Szybko robiło się pochmurno i ciemno. Ale pewnego dnia na
parapecie usiadł mały ptaszek z żółtym brzuszkiem. Przyglądał mi się chwilę.
A potem wleciał w małą dziurkę, jaka utworzyła się między parapetem a ścianą
budynku. Wylatywał stamtąd i wlatywał tam kilkakrotnie. Wydało mi się to bar-
dzo dziwne.
Zastukałem więc w szybę. Ptaszek przyjrzał mi się uważnie, a potem podszedł
do okna.
– Hej, jestem Pak – zawołałem. – Mieszkam w przedszkolu. Co robisz?
Ptaszek podniósł do góry łebek i zauważył uchylony lufcik. Wleciał więc do
środka.
– Witaj, Paku. Jestem bogatka. Zbieram różne rzeczy na zimę i chowam je…
Ale, ale, chyba nie wydasz mojej kryjówki? – zaniepokoił się ptak.
– Na pewno nie. Najwyżej powiem Jackowi, jeśli już zupełnie nie będę mógł
się powstrzymać – zapewniłem. – Ale po co ci różne rzeczy, skoro już jesteś
bogata? Chcesz mieć jeszcze więcej?
– Nie jestem bogata, tylko bogatka, sikorka bogatka. A zimą będę całkiem
biedna.
Bardzo mnie zmartwiło to, co usłyszałem.
– Może moglibyśmy ci jakoś pomóc. Jacek czasem ma 2 złote, może mógłby
ci oddać? – zaproponowałem.
– E, monety nie nadają się do niczego, nie dają się wydziobać. Lepszy byłby
karmnik na zimę.
– Co takiego? – zdziwiłem się.
– Taki drewniany domek, w który wrzucalibyście mi okruszki i ziarna.
I bogatka opowiedziała mi wszystko o takim drewnianym domku, a ja następ-
nego dnia opowiedziałem to wszystko Jackowi.
I, oczywiście, jak to w przedszkolu, od razu się zaczęło. Tomek przyniósł małe
deseczki, Marysia przyprowadziła raz tatę, który siedział u nas pół dnia i poma-
gał nam zbijać te deseczki, aż udało się zrobić trzy domki. Potem pani przyniosła
różne materiały
Dzień 3.
|
Dokarmiamy zwierzęta
33
piękne farby i Marta pomalowała jeden karmnik na zielono, Jacek drugi na
żółto, a Staś trzeci na brązowo.
A kiedy spadł pierwszy śnieg, wyszliśmy do przedszkolnego ogródka i zawie-
siliśmy te domki na gałęziach drzew. Musieliśmy podsadzać Martę, która jest
najdrobniejsza, żeby można było dosięgnąć. Kiedy wszystkie trzy domki dyndały
już radośnie, Jacek powiedział :
– Trzeba opracować jakiś dobry system wsypywania pokarmu, bo karmniki są
dla nas za wysoko.
Trzy dni wszyscy się nad tym głowili. Czwartego dnia Marta przyszła do
przedszkola z długim kijem.
– Wymyśliłam coś. Do tego kija przyczepimy pojemnik po jogurcie.
– Ciekawe jak? – powiedział Tomek, który często wątpi w różne pomysły
Marty.
– Bardzo łatwo. Pinezkę wbijemy w dno pojemnika. A potem do pojemnika
będziemy sypać ziarno, wyciągać w górę na tym kiju, i…. – Marta nasypała do
pojemnika groch, który wyjęła z kieszeni, wyciągnęła kij jak najwyżej – i zaczęła
wysypywać.
I mówiąc to, wysypała zawartość pojemnika na najwyższą półkę z zabawkami.
Groch poturlał się po półce i spadł nam na głowy.
– Fantastyczne! – fuknął Tomek, któremu kulki grochu zostały we włosach.
– Może trzeba nad tym jeszcze trochę popracować, ale główna myśl jest –
Marta nie zniechęcała się.
I rzeczywiście, po kilku dniach każdy z nas umiał bez problemu wsypywać
z pojemnika ziarna do karmników. Nawet ja.
A kiedy śnieg zasypał przedszkolne podwórko, bogatka była naprawdę boga-
ta w pożywienie. I wielu jej krewnych też się wzbogaciło.
Rozmowa dotycząca treści opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania dotyczące
treści, np.: Z kim rozmawiał Pak?; Jaki kłopot miała sikorka?; Co zrobiły dzieci,
by pomóc sikorce?; W jaki sposób możemy pomóc zwierzętom przetrwać zimę?; Kto
w lesie dba o zwierzęta?; Kto w zagrodzie dba o zwierzęta?
„Karmimy zwierzęta” – zabawa matematyczna. N. dzieli dzieci na cztery ze-
społy. W każdym zespole są dzieci-zwierzęta (można je oznaczyć opaskami
z sylwetami zwierząt lub znaczkami, lub po prostu umówić się, które dzieci
jakimi będą zwierzętami). N. wyznacza też jedno dziecko w każdej grupie do
roli gajowego. Każda grupa ma liczmany jednego rodzaju (kasztany, guziki,
klocki, figury geometryczne, itp.). Jest to jedzenie dla zwierząt. Zadaniem ga-
jowego jest podzielenie pokarmu tak, by każde zwierzę dostało tyle samo. Po
wykonaniu zadania przez gajowego dzieci-zwierzęta liczą swój pokarm i okre-
ślają, czy każdy ma po tyle samo. Jeśli dzieci mają kłopoty z rozdzielaniem
pomaga im N., pokazując, jak to zrobić. Początkowo dzieci rozdzielają po jed-
nym liczmanie, potem można po dwa. Zabawę powtarzamy kilka razy, za każ-
dym razem zmieniając role tak, by każde z dzieci miało okazję podzielić po-
karm. Można też dokładać lub zabierać w każdej grupie liczmany, by za każ-
dym razem nie było ich tyle samo.
Praca z ZG 24 – ćwiczenia małej motoryki; rysowanie zająca po przerywanej linii;
dorysowywanie brakujących elementów.
„Sikorki” – zabawa rytmiczna. Dzieci mają przydzielone role ptaków. Sikorki
fruwają przy akompaniamencie tamburyna w rytmie ósemkowym. Gdy pojawi
opaski
z sylwetami lub
znaczki, liczmany
ZG
tamburyno
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
34
się wyraźny sygnał – jedno mocne uderzenie w tamburyno, dzieci-ptaki przyku-
cają i jedzą słoninkę – stukają palcem o podłogę. Gdy powraca rytm ósemkowy,
ptaki znów fruwają. Zabawę powtarzamy kilka razy.
„Gajowy” – zabawa słuchowa. N. wyznacza jedno dziecko do roli gajowego
i 2-3 dzieci do roli zwierząt. Pozostałe dzieci siedzą w małych gromadkach
w sali – są paśnikami. Gajowemu na nogi należy założyć torebki foliowe lub
rękawy celofanowe (coś, co głośno szeleści) i przymocować je do nóg gumkami.
Dzieci-zwierzęta mają oczy zasłonięte opaskami. W sali musi być idealna cisza.
Zadaniem gajowego jest spacer pomiędzy gromadkami dzieci (rozkłada po-
karm w paśnikach), a zadaniem zwierząt jest przejście na czworakach za gajo-
wym – dzieci wykorzystują tylko słuch. Należy kilka razy zmienić dzieci pełnią-
ce role gajowego.
„Ile sylab?” – zabawa słuchowa. N. przygotowuje obrazki przedstawiające zwie-
rzęta (sarnę, srokę, zająca, wronę i inne), ich pokarm (siano, ziarna, rośliny),
cyfry 1, 2, 3, kartoniki z ilością kropek odpowiadającą cyfrom 1, 2, 3. Dzieci
nazywają zwierzęta na obrazkach. Następnie dzielą słowa na sylaby, liczą je
i kładą obrazek obok właściwej liczby; podejmują próby wyróżniania głosek
w nagłosie (co słychać na początku) i w wygłosie (na końcu).
Podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym dzieci dosypują ziarna do karmnika.
Jeśli pozwoli pogoda, dzieci idą na spacer.
III
„Spłoszone zwierzęta” – zabawa ruchowa. Dziecko wciela się w rolę dowolnego
zwierzęcia. Gdy jest cicho, dzieci-zwierzęta poruszają się w określony sposób.
Na rytmiczny dźwięk, np. trzy ćwierćnuty wystukane na tamburynie zwierzęta
chowają się – przykucają i chowają głowy pod ręce.
„Zwierzęta chodzą po wysokim śniegu” – ćwiczenie koordynacji ruchowej i roz-
wijanie organizacji ciała w przestrzeni. N. przygotowuje małe jaśki (poduszki),
ewentualnie pudełka kartonowe na tyle duże, by zmieściły się w nich stopy dzie-
ci (dwa dla jednego dziecka). N. przymocowuje poduszki (pudełka) do stóp
dzieci – przywiązuje je. Dzieci są sarnami brodzącymi w wysokim śniegu. Śnieg
jest miękki i dlatego nogi saren grzęzną w nim. Dzieci-sarny muszą wysoko pod-
nosić nogi. N. wyznacza trasę, którą dzieci mają przejść.
„Głodne niedźwiedzie” – zabawa matematyczna. Dzieci podzielone na 5-oso-
bowe zespoły. Każdy zespół ma pięć obrazków niedźwiedzia. Dla każdego ze-
społu przygotowane są drobne przedmioty: figury geometryczne w tym samym
kształcie, kasztany, klocki. N. wyjaśnia, że dzieci mają za zadanie karmić głod-
ne niedźwiedzie. Każdy z nich musi dostać tyle samo, co pozostałe. Dlatego
dzieci muszą równo rozdzielić jedzenie. Dzieci rozdają, przeliczają jedzenie
przed każdym misiem, sprawdzają, czy niedźwiedzie w każdym zespole mają
tyle samo jedzenia.
„Stary niedźwiedź mocno śpi” – zabawa ruchowa ze śpiewem. Dzieci ustawione
w kole. Jedno dziecko w siadzie skulnym w środku koła jest niedźwiedziem.
Dzieci śpiewają piosenkę z uwzględnieniem dynamiki śpiewu (cicho).
torebki foliowe,
opaski do zasłonięcia
oczu
obrazki zwierząt
i ich pokarmów, cyfry
1, 2, 3, kartoniki
z kropkami
tamburyno
małe poduszki lub
pudełka kartonowe,
sznurek
pięć obrazków
niedźwiedzi, figury
geomentryczne,
kasztany, klocki
Dzień 4.
|
Tropy na śniegu
35
Dzień 4.
Tropy na śniegu
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy badawcze z wykorzystaniem różnych materiałów o różnej strukturze, posługiwanie się
pojęciami: gładki, chropowaty.
2. „Powitanka” – kształtowanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabawy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Zapisane na śniegu – wdrażanie do uważnego słuchania i wyciągania wniosków na podstawie
opowiadania M. Kownackiej.
5. „Chodzenie po tropach” – poznanie pojęcia trop; ćwiczenie percepcji wzrokowej w trakcie zaba-
wy ruchowej. Praca z ZG 23 – „Tropy na śniegu”.
6. Zabawy słuchowe – dokonywanie analizy i syntezy słuchowej wyrazów. Praca z kartą K2., 16 – roz-
wijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej dzieci; rysowanie w tunelu i kreślenie szkaczków
literopodobnych.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
8. „Pomagamy zwierzętom ze schroniska przetrwać zimę” – zorganizowanie akcji charytatywnej.
Zbiórka żywności, niepotrzebnych koców.
9. „Ułóż tak samo” – zabawa dydaktyczna. Ćwiczenia pamięci wzrokowej.
10. „Znudzony niedźwiedź” – gimnastyka buzi i języka. Ćwiczenia aparatu i narządów mowy.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
różne materiały: wełna, wata, papier ścierny, materiały tekstylne, obrazki
zwierząt (sarna, sroka, zając) i ich tropów, ZG, laski gimnastyczne, obrazki przedmiotów, zwierząt
i roślin, kółko do sersa, K2., figury geometryczne z WM, litery, cyfry
I
Oglądanie różnych materiałów pod względem ich struktury, nazywanie wrażeń
dotykowych, wymyślanie możliwości wykorzystania zebranych materiałów np.:
wełny, waty, papieru ściernego, różnych splotów materiałów tekstylnych.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Zapisane na śniegu – słuchanie opowiadania Marii Kownackiej czytanego przez N.
N. wyjaśnia rzeczy, które mogą być dla dzieci zbyt trudne.
Zapisane na śniegu
Maria Kownacka
Świeży śnieg to dla leśnika ważne wydarzenie. Nazywa go ponową i nigdy nie
zaniedba wyjść na ponowę do swojego lasu. Może wtedy policzyć, ile ma w ło-
wisku saren, dzików, jeleni, może sprawdzić, skąd chodzą lisy na polowania,
znaleźć dziuplę kuny, przekonać się, czy bezpańskie psy grasują w jego okolicy.
To wszystko wyczyta z tropów zwierząt, wszystko znajdzie zapisane na śniegu.
Po leśnej ścieżce nikt jeszcze tego dnia nie szedł. Śnieg leży gładki, bez skazy.
Tylko po środku widać krótki łańcuszek jakiegoś tropu. Biegnie około dwóch
metrów i urywa się.
różne materiały
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
36
Tu usiadł ptak. Trzy silne palce zakończone wyraźnym, tępym pazurem odbi-
te są dokładnie.
Bażant.
Tu usiadł, przeszedł ten kawałek i odleciał. Kto choć raz widział bażanta,
może przymknąć oczy i od razu wyobrazi sobie jego pyszną złotordzawą pierś,
strojny ogon i łeb, połyskujący ciemną zielenią.
Tropy na śniegu przypominają, co się kiedyś widziało, i uczą wyobraźni.
Małe pólko pod lasem poznaczone jest zajęczymi śladami. Biegną one tam
i z powrotem, w różne strony. Leśnik taki trop nazywa rakietką. Dwie mniejsze
łapy, czyli skoki, odbite w tyle – dwie większe, trochę rozsunięte na boki –
w przodzie. Zając posuwa się susami, wyrzucając tylne nogi do przodu.
Wygląda na to, że na moje pole wybiegło kilka zajęcy. Nieprawda! Te wszyst-
kie ślady zostawił jeden zając. Sprawdziłem to na tropie wyjściowym z lasu.
Jeśli jednak lis, sarna, dzik, czy jeleń znaczą łańcuch tropów prosty, zmierza-
jący w jakimś wybranym kierunku, to tropy zajęcze są kapryśne, kręte i nigdy nie
można być pewnym, w którym kierunku zając zmierzał.
Nie warto za nim chodzić – nie dojdzie się do niego.
W pobliżu gęstej kępy tarnin śnieg jest zdeptany dziesiątkami małych trójkąt-
nych śladów, a obok leży kilka rdzawych piórek i parę rubinowych kropelek farby.
W tym miejscu jastrząb-gołębiarz dopadł kuropatwę. Nie zdążyła się schować
pod bezpieczne okrycie tarninowych krzaków. Prawdopodobnie była najsłabsza
z całego stada, nie starczyło jej sił na ucieczkę.
Jastrząb zawsze porywa najsłabsze sztuki.
Na zmarzniętą powierzchnię starego śniegu nasypało tej nocy świeżego puchu.
Pod rozłożysta olchą ta delikatna ponowa poznaczona jest wypukłymi, kręty-
mi liniami. Kto to zrobił?
Linie zaczynają się przy pniu drzewa, obiegają go nie dalej, jak sięga korona
i koło pnia się kończą. Dotykam palcem wypukłości i kawałek jej zapada się.
A więc ta wypukłość, to korona korytarzyka. Domyślam się, że zrobiły go myszy.
Mają norki wśród korzeni olchy. Gdy poczuły głód, po pniu drzewa wyszły na
zmarzniętą powierzchnię, gdyż pamiętały, że na niej leżą czarne nasionka wysy-
pane z olszynowych szyszeczek. A tym czasem wszystko pokrył świeży śnieg.
Trzeba więc było, trzymając się pazurkami twardej powierzchni, wypychać
w miękkim puchu drogę do ziarenka do ziarenka.
To prawda, że nie było ziarenek widać, ale od czego jest wrażliwy nos, który
nawet przez ścianę poczuje smaczne jedzenie.
Rozmowa dotycząca treści opowiadania: Co zaobserwował w lesie gajowy?; Jakie
zwierzęta odwiedziły las?; Jak nazywają się ślady zwierząt?; Do czego potrzebna jest
wyobraźnia?
„Chodzenie po tropach” – zabawa ruchowa. N. rano chowa obrazki zwierząt:
sarny, sroki, zająca tak, by dzieci nie wiedziały, gdzie one są. Następnie roz-
kłada obrazki z tropami, które prowadzą do schowanych ilustracji zwierząt.
Dzieli dzieci na trzy grupy. Zadaniem każdej z grup jest pójście po jednym
rodzaju tropów. Gdy dzieci odnajdą obrazki, wracają na swoje miejsca. Nie
pokazują innym dzieciom, jakie zwierzę odnalazły. Następnie jedno dziecko
z grupy zadaje pozostałym zagadkę – mówi nazwę zwierzęcia, dzieląc ją na
sylaby. Zadaniem pozostałych dzieci jest odgadnięcie, jakie zwierzę odszukała
dana grupa.
Praca z ZG 23 – „Tropy na śniegu”. Rysowanie linii po tropach zwierząt.
obrazki zwierząt
i ich tropów
ZG
Dzień 4.
|
Tropy na śniegu
37
Zabawa słuchowa – dzielenie na sylaby wyrazów: trak-tor, tab-li-ca, ta-liz-man,
itp. N. podaje wyraz, zaś dzieci dzielą go na sylaby. We wszystkich tych wyrazach
można wyróżnić pierwszą głoskę.
„Polowanie na głoskę t” – zabawa słuchowa. N. ustawia w szeregu 4-5 lasek gim-
nastycznych w stojakach w odległości około pół metra jedna od drugiej. Za każ-
dym stojakiem leżą ułożone w stosikach obrazki przedstawiające różne przed-
mioty, zwierzęta, rośliny (w każdym stosiku co najmniej 6-7 sztuk), w nazwach
których występuje głoska t w różnych miejscach (nagłos, wygłos, śródgłos). Dzie-
ci ustawiają się w rzędzie (jedno za drugim). Pierwsze dziecko ma kółko do
sersa. Jego zadaniem jest wrzucenie kółka na którąkolwiek laskę i wzięcia jed-
nego obrazka ze stosiku leżącego za nią. Następnie ma ono nazwać obrazek
i powiedzieć, czy w jego nazwie słychać głoskę t. Zabawa trwa do wyczerpania
obrazków. Następnie dzieci wybierają obrazki, w których nazwach głoska jest na
początku, a potem te, w których jest na końcu.
„Wyszukiwanie głoski t” – zabawa dydaktyczna. Zadaniem dzieci jest wyszukać
w sali te przedmioty, które zaczynają się na taką samą głoskę jak słowo tropy.
Praca z K2., 16 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne wyrazu trop. Zadanie
dodatkowe – rysowanie w tunelu i kreślenie szkaczków literopodobnych.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zmian zachodzących
w przyrodzie, wyszukiwanie oznak zimy.
III
„Pomagamy zwierzętom ze schroniska przetrwać zimę” – zorganizowanie akcji
charytatywnej. Zbiórka żywności, niepotrzebnych koców i innych rzeczy.
„Ułóż tak samo” – zabawa dydaktyczna. Wersja I: N. przygotowuje kilka kom-
pletów figur geometrycznych (można wykorzystać te z WM, litery, cyfry). Każde
dziecko ma swój komplet. Najpierw N., a przy kolejnych powtórzeniach zabawy
jedno z dzieci, układa z figur dowolny obrazek (zwierzę, pojazd, itp.). Dzieci
przez chwilę przyglądają się obrazkowi. N. zakrywa obrazek, a dzieci próbują
ułożyć taki sam obrazek. Wersja II: N. przygotowuje kilka kompletów liter, cyfr,
tak, by każde dziecko w zabawie dysponowało swoim kompletem. Układa szereg
2-4 liter, cyfr. Dzieci przyglądają mu się. N. zakrywa szereg, a zadaniem dzieci
jest ułożenie znaków w takiej samej kolejności. Przy kolejnych powtórzeniach
zagadki układają dzieci.
„Znudzony niedźwiedź” – gimnastyka buzi i języka. Dzieci stoją w kole. N. opo-
wiada dzieciom:
W pewnym lesie mieszkał niedźwiedź, który ciągle się nudził (dzieci naśladują
ziewanie z wydawaniem cichego odgłosu aaaaa). Zastanawiał się, czym mógłby
się zająć, żeby nie było tak nudno (dzieci palcem wskazującym i środkowym oby-
dwu rąk masują delikatnie stawy żuchwowe ruchami okrężnymi). Drzewa w jego
lesie były bardzo wysokie i nie mógł nic zobaczyć. Musiał wspinać się na tylne
łapy. Ale co chwila opadał z powrotem na ziemię (dzieci stoją w lekkim rozkroku,
wspinają się na palce i bezwładnie opadają na pięty – nie przewracają się). Miś był
smutny i ciężko wzdychał (dzieci stoją wyprostowane, ręce trzymają na przeponie,
ustami i nosem nabierają powietrza do brzucha i wypuszczają je długim wydechem
na głosce a). Nagle zobaczył małego chłopca, który lizał lody (dzieci wysuwają
płaski język i wciągają go z powrotem do jamy ustnej). Pomyślał o wszystkich sma-
kołykach, które chciałby zjeść (dzieci wysuwają język jak najdalej i oblizują się,
rysując jak największy krąg). Na samą myśl o miodzie zrobiło mu się wesoło
(dzieci szeroko rozciągają wargi na boki, wykonując przerysowany uśmiech).
laski gimnastyczne,
obrazki przedmio-
tów, zwierząt i roślin
K2.
figury geomet-
ryczne z WM
TYDZIEŃ XIV. ZWIERZĘTA ZIMĄ
38
Dzień 5.
Spacer z leśniczym
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy badawcze z wykorzystaniem materiałów o różnej strukturze, porównywanie struktur
z różnymi przedmiotami z życia codziennego.
2. „Powitanka” – kształtowanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabawy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Wesołe wyścigi” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 8. Zachęcanie do angażowania się w ćwi-
czenia gimnastyczne; rozwijanie koordynacji ruchowej; przestrzeganie zasad obowiązujących
w trakcie wykonywania ćwiczeń gimnastycznych.
5. Praca z K2., 17 – ćwiczenie pamięci wzrokowej poprzez układanie obrazków we właściwej ko-
lejności.
6. „Zwierzęta w lesie” – zabawa plastyczna. Wyklejanie konturów zwierząt kawałkami wełny i mięk-
kich materiałów.
7. Zabawy dowolne w ogrodzie przedszkolnym.
8. „Zwierzęta do domu” – zabawa ruchowa.
9. „Zabawa zwierzątek” – zabawa muzyczno-ruchowa. Prawidłowa realizacja podanych rytmów.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
różne materiały: wełna, wata, papier ścierny, materiały tekstylne, pachołki,
piłka lekarska, materace, worki, K2., kontury zwierząt, resztki wełny i ścinki różnych materiałów,
tamburyno
I
Oglądanie różnych materiałów pod względem ich struktury, nazywanie wrażeń
dotykowych, wymyślanie możliwości wykorzystania zebranych materiałów np.:
wełny, waty, papieru ściernego, materiałów tekstylnych o różnych splotach.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
Jeżeli jest to możliwe należy zorganizować dzieciom wycieczkę do najbliższej
leśniczówki w celu obserwacji pracy leśniczego.
„Wesołe wyścigi” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 8
(s. 25).
Praca z K2., 17 – ćwiczenie pamięci wzrokowej. Dzieci odcinają dolną część
kartki i wycinają obrazki przedstawiające zwierzęta. Następnie przyglądają się
kolejności zwierząt w górnej części karty, zamykają ją lub odkładają kartę tak,
by nie móc podglądać i na pasku papieru układają obrazki w takiej samej ko-
lejności. Obrazki można przykleić lub wykorzystać do późniejszych zabaw.
„Zwierzęta w lesie” – zabawa plastyczna. Wyklejanie konturów zwierząt kawał-
kami wełny i miękkich materiałów. N. przygotowuje resztki wełny, ścinki mate-
riałów w kolorach brązowym, szarym, białym, itp. Przygotowuje też kontury
zwierząt: lisa, sarnę, zająca, gawrona. Zadaniem dzieci jest pocięcie materiałów
lub wełny na drobne kawałki i wyklejenie nimi konturów.
różne materiały
pachołki, piłka lekarska,
materace, worki
K2.
kontury zwierząt,
resztki wełny
i ścinki różnych
materiałów
Dzień 5.
|
Spacer z leśniczym
Zabawy dowolne w ogrodzie przedszkolnym. Podczas pobytu w ogrodzie przed-
szkolnym dzieci sprawdzają, czy w karmniku są nasiona. Jeśli nie ma, dosypują
pokarm dla ptaków. Jeżeli jest to możliwe, pomagają w dokarmianiu innych
zwierząt.
III
„Zwierzęta do domu” – zabawa ruchowa. Dzieci stoją w gromadce w jednej czę-
ści sali. Z boku stoi przyczajony tygrys (jedno z dzieci). Z drugiej strony sali stoi
N. Pomiędzy N. a dziećmi odbywa się dialog:
N.: Zwierzątka, zwierzątka do domu!
Dz.: Boimy się!
N.: Czego?
Dz.: Tygrysa złego!
N.: A gdzie on chodzi?
Dz.: Do miasta Łodzi!
N.: To szybko zwierzątka do domu!
Dzieci biegną szybko do N. Zadaniem tygrysa jest złapanie jak największej licz-
by dzieci. Złapane dzieci są tygrysami. Zabawę powtarzamy od początku. Miej-
sce N. zajmuje jedno z dzieci.
„Zabawa zwierzątek” – zabawa muzyczno-ruchowa. Dzieci podzielone są na
trzy grupy: koty, psy, papużki. Każda z grup słucha rytmu wygrywanego na tam-
burynie, który będzie wzywał do zabawy: koty – chodzą na czworakach
i robią koci grzbiet; psy – chodzą na czworakach i służą; papużki
– fruwają, zatrzymują się i chowają głowę pod skrzydło. Każda grupa
porusza się tylko wtedy, gdy usłyszy swój rytm.
tamburyno
40
Dzień 1.
Świąteczne porządki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Co to jest?” – zabawa na spostrzeganie. Rozwijanie koncentracji uwagi na eksponowanych
przedmiotach, rozwijanie czynnego słownika dziecka.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Kupimy choinkę – rozmowa na temat przedświątecznych porządków inspirowana tekstem
D. Gellnerowej. Rozwijanie umiejętności logicznego wypowiadania się na podany temat, budo-
wanie wypowiedzi poprawnych gramatycznie i logicznie.
5. „Przedświąteczne porządki” – zabawa dydaktyczna. Doskonalenie umiejętności klasyfikowania
przedmiotów oraz ich przeliczania w zakresie dostępnym dla dziecka; poszerzanie zakresu licze-
nia. „Pajacyki na choince” – zabawa ruchowa rozwijająca koordynację ruchowo-słuchową.
6. Praca z K2., 18 – rozwijanie logicznego myślenia u dzieci.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja wystaw sklepowych, fasad domów, do-
strzeganie dekoracji świątecznych.
8. „Choinki w lesie” – zabawa ruchowa rozwijająca dużą motorykę oraz koordynację wzrokowo-ru-
chowo-słuchową.
9. Praca z ZG 26 – łączenie takich samych wzorów; rozwijanie sprawności grafomotorycznej dzieci
podczas rysowania po śladzie. „Ko ły san ka” – zabawa ruchowa doskonaląca reakcje na sygnały
dźwiękowe.
10. „Choinkowe ozdoby” – zabawa plastyczna. Kształcenie umiejętności wykonywania pracy według
wzoru i instrukcji, doskonalenie umiejętności cięcia i estetycznego klejenia. Mędrcy świata – na-
uka kolędy. Rrozwijanie pamięci słuchowej dzieci; zachęcanie do wspólnego śpiewania kolęd.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
obrazki sprzętów codziennego użytku i ozdób świątecznych: odkurzacza,
szczotki, szufelki, wycieraczki, wiadra, kosza na śmieci, poduszki, biurka, stołu, krzesła, foremek
do pieczenia ciast, lodówki, świecznika ze świeczką, bombki choinkowej, świerka, gwiazdy na cho-
inkę, liczmany, obrazki zabawek: samochodu, lalki, wózka, klocków, gier, tamburyno, K2., CD, ZG,
papier kolorowy, koła z papieru, prostokąty z papieru, wata, nożyczki, włosy anielskie
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Co to jest?” – zabawa na spostrzeganie. N. przygotowuje obrazki sprzętów co-
dziennego użytku, np. odkurzacz, szczotka, szufelka, wycieraczka, wiadro, kosz
na śmieci, poduszka, biurko, stół, krzesło foremki do pieczenia ciastek, lodów-
ka, świecznik ze świeczką, bombka choinkowa, świerk, gwiazda na choinkę.
Dzieci nie widzą wcześniej obrazków. N. pokazuje im obrazki (każdy obrazek
obrazki sprzętów
codziennego
użytku i ozdób
świątecznych,
liczmany
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
Dzień 1.
|
Świąteczne porządki
41
osobno przez ok.1 sekundę). Dzieci nazywają przedmioty przedstawione na ob-
razku. Za każdą odgadniętą nazwę dziecko otrzymuje punkt (kasztan, fasolka).
Po zakończeniu dzieci liczą zdobyte punkty.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
UWAGA
– N. przed zajęciami w tajemnicy przed dziećmi miesza wszystkie zabawki
na półkach, robi bałagan.
Kupimy choinkę – słuchanie wiersza Danuty Gellnerowej czytanego przez N.
Kupujemy Choinkę
Danuta Gellnerowa
Pojedziemy dziś sankami
na plac choinkowy,
gdzie choinki do choinek
tulą swoje głowy.
gdzie choinki się trzymają
za zielone ręce,
i znajdziemy tę jedyną
w iglastej sukience.
(...)
Damy świeczki, niech je trzyma,
w palcach swych zielonych,
niech ogniami złocistymi
błyśnie z każdej strony.
Ustrojona, rozświecona
królować nam będzie
przy opłatku, przy muzyce,
przy cichej kolędzie.
Rozmowa dotycząca treści wiersza: O czym jest mowa w wierszu?; W co ubieramy
choinkę?; Jak przygotowujemy mieszkanie na przyjęcie, ustawienie choinki?; Jak
w waszych domach wyglądają pierwsze przygotowania do świąt Bożego Narodze-
nia?; Co to znaczy robić porządki?; W jaki sposób pomagacie rodzicom w przed-
świątecznych porządkach?
„Przedświąteczne porządki” – zabawa dydaktyczna. N. zwraca się do dzieci:
Popatrzcie na półki i kąciki w sali i oceńcie, czy nasza sala jest gotowa na to, żeby
ustawić w niej choinkę. Tak kieruje rozmową, by dzieci same doszły do wniosku,
że jest nieporządek. W takim razie musimy posprzątać, a przy okazji porządków
policzymy nasze zabawki w sali. Ja potem zapiszę ilość poszczególnych zabawek na
tablicy. N. wiesza na tablicy karton z narysowanymi samochodem, lalką, wóz-
kiem, klockiem, książką. Dzieli dzieci na zespoły. Ustala z zespołami zadania
i kolejność wykonywania czynności. Dzieci w zespołach zbierają zabawki jedne-
go rodzaju (każdy zespół inny rodzaj zabawek). Następnie liczą je i podają licz-
bę N., który zapisuje ją na kartonie. Na koniec dzieci układają zabawki na wy-
znaczonym miejscu – lalki, samochody, książki, klocki, gry. Oceniają, czy jest już
porządek i sala przygotowana do ustawienia w niej choinki. Wspólnie z N. wy-
bierają miejsce, gdzie powinna stanąć. N. wnosi choinkę (najlepiej żywą w do-
niczce) i ustawia ją na wyznaczonym miejscu.
obrazki zabawek
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
42
„Pajacyki na choince” – zabawa ruchowa. Dzieci to pajacyki. Dzieci poruszają
się po sali zgodnie z rytmem granym przez N. Gdy N. przestaje grać, dzieci sta-
ją w miejscu i skaczą jak pajacyki.
Praca z K2., 18 – wyszukiwanie i otaczanie pętlą elementów niepasujących do
pozostałych na obrazku przedstawiającym przedświąteczne porządki. Zadanie
dodatkowe – łączenie ze sobą obrazków przedstawiając przeciwne cechy.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja wystaw sklepowych, fa-
sad domów, dostrzeganie dekoracji świątecznych.
III
„Choinki w lesie” – zabawa ruchowa. Dzieci maszerują w rytm muzyki każdej
zwrotki piosenki Już blisko kolęda. Podczas refrenu (To znaczy, że już święta...)
zatrzymują się i w powietrzu, przed sobą, rysują oburącz choinki z góry na dół.
Praca z ZG 26 – dzieci łączą pudełka z takimi samymi wzorami, rysują po śladzie.
„Kołysanka” – zabawa ruchowa. Dzieci maszerują lub podskakują, zgodnie
z rytmem podawanym przez N. na tamburynie. Gdy usłyszą melodię piosenki
Już blisko kolęda, zatrzymują się. Stają w lekkim rozkroku i kołyszą się w prawo
i lewo, przenosząc ciężar ciała z jednej nogi na drugą.
„Choinkowe ozdoby” – praca plastyczno-techniczna. UWAGA – praca może się
odbywać przy kolędzie Cicha noc. N. dzieli dzieci na dwie grupy. Każda z tych
grup ma za zadanie wykonać określone ozdoby świąteczne.
1. „Pawie oczka” – dzieci otrzymują po trzy koła różnej wielkości i naklejają
najpierw średnie na największe, potem najmniejsze na średnie. Z papieru
kolorowego odcinają prostokąt o wym. ok. 1 cm x 8–10 cm (uszko do zawie-
szenia) i naklejają na pawim oczku.
2. „Papierowe koszyczki” – dzieci mają przygotowane dwa papierowe prostoką-
ty (1cm x 8 cm oraz 8 cm x 5 cm). Z większego paska robią właściwy koszy-
czek – składają go wzdłuż dłuższego boku, następnie nacinają tę krawędź,
która powstała ze złożenia ok. 2/3 szerokości. Następnie rozkładają prosto-
kąt i sklejają ze sobą krótsze boki. Na koniec przyklejają wąski pasek papieru,
jako rączkę do koszyczka i jednocześnie jako przywieszkę na choinkę.
Mędrcy świata – nauka kolędy. Słuchanie kolędy z nagrania. Dzieci siedzą
w kole. W rękach trzymają pęczki włosów anielskich ewentualnie wstążek lub
pasków bibuły. Słuchają kolędy i pęczkami malują w powietrzu, na podłodze
wzory zgodnie z nastrojem utworu. Następnie N. śpiewa pierwszą zwrotkę kolę-
dy po jednej frazie. Po wysłuchaniu każdej frazy dzieci powtarzają ją na zasadzie
echa. Kolejne powtórzenia kolędy następują ze zmianą dynamiki (cicho, gło-
śno), wysokości śpiewu (wysoko – cienko; nisko – grubo). Wszyscy razem śpie-
wają całą pierwszą zwrotkę kolędy. Następnie robią to: chętne dzieci w niewiel-
kich zespołach, chętne dzieci solo.
tamburyno
K2.
CD
ZG
tamburyno, CD
papier kolorowy,
koła z papieru,
prostokąty z papieru,
wata, nożyczki
CD, włosy
anielskie
Dzień 2.
|
Dekoracje choinkowe
43
Dzień 2.
Dekoracje choinkowe
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. Mędrcy świata – utrwalenie słów i melodii kolędy podczas wspólnego śpiewania.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Taka mała Miczitanka” – zabawa ruchowa. Rozwijanie koordynacji ruchowo-słuchowej. „Wyższy
– niższy” – zabawa w parach. Kształtowanie umiejętności różnicowania pojęć dotyczących wiel-
kości. „Dla kogo choinka?” – zabawa dydaktyczna. Wdrażanie do posługiwania się pojęciami naj-
wyższy, najniższy, średni.
5. „Łańcuchy” – zabawa ruchowa. Rozwijanie szybkości reagowania na polecenia N.; doskonalenie
umiejętności przeliczania i porównywania liczebności zbiorów przez ustawianie w pary.
6. Już blisko kolęda – nauka piosenki, rozwijanie pamięci słuchowej dzieci.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zachowania ptaków. Dzieci podpatrują,
czy pojawiają się ptaki i co robią.
8. Praca z K2., 19 – utrwalanie umiejętności różnicowania wielkości; rozwijanie logicznego myślenia
i orientacji przestrzennej.
9. „Choinkowe łańcuchy” – praca plastyczno-techniczna, rozwijanie sprawności manualnej dzieci
podczas cięcia, klejenia i nawlekania; zachęcanie dzieci do samodzielnego wykonywania ozdób
choinkowych.
10. „Najmniejsze – największe” – praca z WM. Doskonalenie orientacji w przestrzeni; utrwalanie
pojęć dotyczących wielkości. Słuchanie i śpiewanie kolęd – zachęcanie dzieci do wspólnego
śpiewania kolęd.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
szablony choinek, postaci, bombek, świeczek, paczek z prezentami, tambu-
ryno, CD, K2., papier kolorowy, nożyczki, koraliki, słomki do napojów lub słoma, sznurek, linijka,
centymetr krawiecki, WM
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Mędrcy świata – utrwalenie słów i melodii kolędy podczas wspólnego śpiewania.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Taka mała Miczitanka” – zabawa ruchowa. Wszyscy siadają w kręgu na dywa-
nie. N. śpiewa dzieciom piosenkę i pokazuje.
Taka mała Miczitanka
Taka mała Miczitanka mi się spodobała
Dłonie zbliżone do siebie jedna nad
drugą.
Takie duże pióro miała
Dłonie oddalone od siebie jedna nad
drugą.
Ona taka mała
Dłonie zbliżone do siebie.
Takie duże
Dłonie oddalone.
Taka mała
Dłonie zbliżone.
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
44
Taka mała
Dłonie zbliżone.
Takie duże
Dłonie oddalone.
Takie duże
Dłonie oddalone.
Taka mała
Dłonie zbliżone.
Taka mała
Dłonie zbliżone.
Takie duże
Dłonie oddalone.
„Wyższy – niższy” – zabawa w parach. Dzieci dobierają się w pary i siadają na
dywanie. Kolejno każda para wstaje, dzieci w parze stają do siebie tyłem, opie-
rają się o siebie. Pozostałe dzieci mówią, kto jest wyższy, a kto niższy.
„Dla kogo choinka?” – zabawa dydaktyczna. N. wiesza na tablicy choinki: dużą,
średnią i małą. Na dywanie rozkłada trzy postacie różnej wielkości, kilka rodza-
jów bombek, świeczek (po 3–4 z jednego rozmiaru), paczek z prezentami. Dzie-
ci mają za zadanie przyczepić przedmioty do choinek tak, by pasowały do siebie
wielkością. Na koniec ustawiają postacie obok choinek: najwyższa obok najwyż-
szej, średnia obok średniej, niska obok niskiej. N. pyta: Która choinka jest naj-
mniejsza?; Która choinka jest największa?; Która choinka jest średnia?
„Łańcuchy” – zabawa ruchowa. N. wyznacza na sali linie początku, od której
dzieci będą tworzyły łańcuch. N. wystukuje na tamburynie rytm, według którego
dzieci poruszają się po sali. W przerwie prosi: Proszę o utworzenie dwóch łańcu-
chów: jeden dziewcząt, a drugi chłopców! Proszę o utworzenie dwóch łańcuchów:
jeden osób w spodniach, a drugi osób w spódnicach! Proszę o utworzenie dwóch
łańcuchów: jeden osób, które mają ciemne włosy, a drugi osób, które mają jasne
włosy! Dzieci ustawiają się w szeregu, podają sobie ręce, zaczynają od linii po-
czątku. Następnie N. zadaje pytanie: Który łańcuch jest dłuższy? Dzieci mogą za
każdym razem przeliczać oczka w łańcuchu. Potem dzieci z obu łańcuchów usta-
wiają się w pary dla porównania liczebności obu zbiorów.
Już blisko kolęda – nauka piosenki. Dzieci słuchają piosenki z CD.
Już blisko kolęda
sł. Agnieszka Galica
muz. Tadeusz Pabisiak
I
Gdy
w pokoju wyrośnie choinka,
łańcuszkami, bombkami zaświeci.
Ref: To znaczy, że już Święta,
że już blisko kolęda,
że Mikołaj przyjedzie do dzieci,
hej, kolęda, kolęda.
II
Gdy opłatek już leży na stole,
pierwsza gwiazdka zabłyśnie na niebie.
Ref: To znaczy, że już...
III Gdy upieką się słodkie makowce,
i głos dzwonka z daleka zawoła.
Ref: To znaczy, że już...
N. śpiewa każdą zwrotkę i refren po jednej frazie. Po wysłuchaniu każdej frazy
dzieci powtarzają ją na zasadzie echa. Kolejne powtórzenia następują ze zmianą
dynamiki (cicho, głośno), wysokości (wysoko – cienko, nisko – grubo). N. razem
z dziećmi śpiewa piosenkę. Następnie robią to: chętne dzieci w niewielkich ze-
społach, chętne dzieci solo.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – obserwacja zachowania ptaków.
Dzieci, idąc, mają podpatrzeć, czy pojawiają się ptaki i co robią.
szablony choinek,
postaci, bombek,
świeczek, paczek
z prezentami
tamburyno
CD
Dzień 3.
|
Ubieramy choinkę
45
III
Praca z K2., 19 – kolorowanie odpowiedniego rysunku. Zadanie dodatkowe –
dokańczanie rysowania choinki w kratkach i ozdabianie jej według instrukcji.
„Choinkowe łańcuchy” – praca plastyczno-techniczna, rozwijanie sprawności
manualnej dzieci podczas cięcia, klejenia i nawlekania. N. dzieli dzieci na dwie
grupy. Każda grupa ma za zadanie wykonać łańcuchy na choinkę. Pierwsza gru-
pa wykonuje łańcuch na choinkę: każde z dzieci wycina po linii prostej pasek
papieru, następnie skleja go w postaci ogniwa łańcucha, wszystkie dzieci z tej
grupy sklejają swoje łańcuchy w jeden wielki. Druga grupa wykonuje łańcuch
z kolorowych koralików i kawałków słomek do napojów (lub naturalnej słomy)
nawlekanych na długi sznurek. Wszystkie dzieci z tej grupy łączą swoje łańcuchy
w jeden wielki.
„Mierzymy łańcuchy” – zabawa matematyczna. Dzieci wspólnie z N. dokonują po-
miarów wykonanych łańcuchów. Można wykorzystać różne środki do pomiaru: sznu-
rek, linijkę, centymetr krawiecki. Dzieci operują pojęciami: najkrótszy, najdłuższy.
„Najmniejsze – największe” – praca z WM. Doskonalenie orientacji w przestrze-
ni; utrwalanie pojęć dotyczących wielkości. Dzieci rozdzielają obrazki z WM
(zwierzęta, domy, zabawki i inne przedmioty w trzech wielkościach). N. mówi:
Ułóżcie obrazki tak, by do siebie pasowały. Wybierzcie zwierzęta. Najmniejsze po-
łóżcie z lewej strony, a potem kładźcie coraz większe. Wybierzcie domy. Najmniejszy
połóżcie z lewej strony, a potem kładźcie coraz większe. Wybierzcie zabawki. Naj-
mniejsze połóżcie z lewej strony, a potem kładźcie coraz większe.
Słuchanie i śpiewanie kolęd – zachęcanie dzieci do wspólnego śpiewania kolęd.
Dzień 3.
Ubieramy choinkę
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Choinka” – ubieranie choinki w przygotowane przez dzieci ozdoby. Cicha noc – utrwalenie słów
i melodii kolędy podczas wspólnego śpiewania.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Wesoła choinka – słuchanie wiersza T. Kubiaka. Rozwijanie umiejętności koncentrowania uwagi
na słuchanym tekście literackim; odzwierciedlanie ilości przy pomocy zbiorów zastępczych; za-
chęcanie dzieci do posługiwania się liczbami do podpisywania liczebności zbiorów.
5. „Zabawki na choince” – zabawa słuchowo-ruchowa. Rozwijanie pamięci słuchowej; doskonalenie
umiejętności koncentracji uwagi.
6. Praca z K2., 20 – ćwiczenie percepcji słuchowej; systematyzowanie wiedzy opartej na doświad-
czeniu i pamięci doznań sensorycznych. Zabawy muzyczno-ruchowe – rozwijanie poczucia ryt-
mu i umiejętności akompaniowania kolegom do śpiewu; rozwijanie wyobraźni twórczej u dzieci.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – kształtowanie u dzieci chęci niesienia pomocy innym
w tym zwierzętom.
8. „Ozdoby na choinkę” – praca z WP. Wykonanie ozdób, kształtowanie umiejętności czytania in-
strukcji obrazkowej; „Zaprzęgi” – zabawa bieżna. Rozwijanie umiejętności bezpiecznego współ-
działania w parach i przyjmowania na siebie określonych ról.
K2.
papier kolorowy,
nożyczki, koraliki,
słomki do napojów
lub słoma, sznurek
sznurek, linijka,
centymetr
krawiecki
WM
CD
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
46
9. Zabawy słuchowe: „Co słyszysz na początku”, „Prezent” – doskonalenie analizy i syntezy słucho-
wej na poziomie wyrazu i głoski.
10. Praca z ZG 27 – rysowanie choinki oburącz po śladzie; rozwijanie koordynacji wzrokowo-rucho-
wej i sprawności grafomotorycznej. Słuchanie tekstów literackich o tematyce świątecznej.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, choinka, ozdoby choinkowe, sylwety dwóch jabłek, pajaca, kaczki, trzy
wstążki oraz liczby 1 i 2, K2., grzechotki, bębenki, gazety, WP, klej, tamburyno, szarfy, bajki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Choinka” – wspólne ubieranie choinki.
Cicha noc – utrwalenie słów i melodii kolędy podczas wspólnego śpiewania.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Wesoła choinka – wysłuchanie wiersza Tadeusza Kubiaka.
Wesoła choinka
Tadeusz Kubiak
Na gałązce choinkowej
wiszą dwa jabłuszka.
Przy jabłuszku pierwszym – pajac,
przy drugim – kaczuszka.
Pajac biały jest jak piekarz,
mąkę ma na brodzie.
A kaczuszka – złota,
jakby kąpała się w miodzie.
Pajac tańczy, kaczka kwacze –
posłuchajcie sami.
A zajączek tuż, tuż obok
rusza wąsikami.
Rozmowa na podstawie wiersza. N. zadaje dzieciom pytania dotyczące tekstu:
Jakie ozdoby wisiały na choince?; Ile jabłuszek wisiało na gałązce?; Pokażcie tyle
samo palców. Co wisiało przy pierwszym jabłuszku?; Co wisiało przy drugim ja-
błuszku?; W jakim kolorze był pajac?; Co miał na brodzie?; W jakim kolorze była
kaczuszka?; Co robił pajacyk?; Co robiła kaczuszka?; Co robił zajączek? N. wiesza
na tablicy sylwety dwóch jabłek, pajaca, kaczki (jedno obok drugiego). Ma przy-
gotowane trzy pętle (wstążki, kawałki bibuły, taśmę) oraz liczby 1 i 2. Chętne
dzieci otaczają pętlami takie same przedmioty, podpisują je odpowiednią liczbą,
klaszczą tyle razy, ile jest jabłek, kaczek, pajacy.
„Zabawki na choince” – zabawa słuchowo-ruchowa. N. dzieli dzieci na cztery
zespoły: gwiazdki, krasnale, lalki, trąbki. Każdy zespół wyodrębnia pierwszą gło-
skę na początku swojej nazwy. Dzieci muszą ją zapamiętać, bo to jest ich sygnał.
Gdy usłyszą swój sygnał, podnoszą do góry rękę. Następnie ustawiają się w czte-
rech małych kółkach. N. włącza cicho dowolną, spokojną melodię kolędy. Dzie-
ci stoją w kółkach. Sygnałem do tańca jest ich głoska. Dzieci z właściwego kółka
tańczą do muzyki. Gdy muzyka cichnie – zatrzymują się. Najpierw N. podaje
tylko pojedyncze głoski, np. t, potem podaje parami, np. g, l.
choinka, ozdoby
choinkowe
CD
sylwety dwóch
jabłek, pajaca,
kaczki, trzy wstążki
oraz liczby 1 i 2
CD
Dzień 3.
|
Ubieramy choinkę
47
Praca z K2., 20 – ćwiczenie percepcji słuchowej. Wskazywanie przedmiotów za-
czynających się określoną głoską, łączenie litery z nazwą głoski. Zadanie dodat-
kowe – systematyzowanie wiedzy opartej na doświadczeniu i pamięci doznań
sensorycznych: oznaczanie kolorami rzeczy miękkich i kłujących.
Zabawy muzyczno-ruchowe:
a) „Gwiazdki” – przy dźwiękach akompaniamentu piosenki Już blisko kolęda
dzieci biegają, podskakują lub maszerują. Gdy akompaniament ucichnie, łą-
czą się w trójki, podając sobie splecione z przodu dłonie (koszyczek) – zamie-
niają się w gwiazdki na choinkę.
b) „Pajacyk i kaczuszka” – N. dzieli dzieci na dwa zespoły. Jeden dostaje grze-
chotki, drugi bębenki. Dzieci z grzechotkami to kaczuszki, a z bębenkami –
pajace. Oba zespoły wystukują naprzemiennie swoje rytmy:
a. P
R R | – - |R R | – - ||
b. K – - |
FFFF|- – | FFFF||
c) „Gra na instrumentach” – dzieci podzielone są na chór i orkiestrę. Orkiestra
otrzymuje instrumenty (grzechotki) i akompaniuje w dowolny sposób dzie-
ciom z chóru, podczas śpiewania piosenki Już blisko kolęda. Potem dzieci
zamieniają się rolami.
d) „Grająca choinka” – dzieci podzielone są na cztery zespoły. Pierwszy zespół
dostaje gazety – szelest cukierków choinkowych; drugi grzechotki – poruszają-
cy się łańcuch; trzeci bębenki – bombki ocierające się o gałązki; czwarty zespół
mówi: Ooooooo... – błyszcząca gwiazdka na czubku choinki. N. daje sygnał,
mówiąc: Choinka się budzi! Dzieci wydobywają dźwięki najpierw bardzo cicho,
potem coraz głośniej i potem znowu coraz ciszej, aż do zupełnego wyciszenia.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Dzieci zabierają ze sobą na spacer
wcześniej zgromadzone nasiona zbóż. Rozsypują je w jednym miejscu w przed-
szkolnym ogródku lub w karmniku.
III
„Ozdoby na choinkę” – praca z WP. Wykonanie pracy zgodnie z instrukcją ob-
razkową.
„Zaprzęgi” – zabawa bieżna. Dzieci dobierają się parami. Jedno dziecko jest
reniferem, drugie Mikołajem. Dziecko będące reniferem ma uprząż – przeple-
cioną szarfę przez ramiona. Na sygnał, np. rytm wybijany na tamburynie, zaprzę-
gi ruszają – dzieci biegną dokładnie w rytmie wybijanym przez N. Rytm przecho-
dzi od bardzo wolnego, przyspiesza do bardzo szybkiego i zwalnia, aż do zupeł-
nego ustania. Potem następuje zmiana ról.
Zabawy słuchowe:
a) „Co słyszysz na początku?”. Dzieci siedzą w kole. N. mówi do każdego dziecka:
Jaką głoskę słyszysz na początku słowa... Najpierw wymienia słowa zaczynające
się samogłoskami, np. oko, arbuz, okno, agrafka, igła, Ela, usta, ucho potem
spółgłoskami, np. latarka, lustro, smok, mapa, rower, lampa, itp.
b) „Prezent”. N. mówi do dzieci: Dostałem prezent, którego nazwa zaczyna się
głoską a. Jak myślicie, co dostałem? Dzieci najpierw wspólnie, potem kto chce,
odpowiadają na pytania N. Po kilku słowach N. może zwracać się do konkret-
nego dziecka.
Praca z ZG 27 – rysowanie choinki oburącz po śladzie.
Słuchanie bajek o tematyce świątecznej, bożonarodzeniowej. N. wprowadza
dzieci w nastrój Bożego Narodzenia. Przyciemnia światło, zapala lampki na cho-
ince, może zapalić zapachową świeczkę.
K2.
CD
grzechotki,
bębenki
grzechotki
gazety,
grzechotki,
bębenki
WP
tamburyno, szarfy
bajki
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
48
Dzień 4.
Bożonarodzeniowe przysmaki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do podejmowania różnorodnej
działalności zespołowej; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Ptasie przysmaki” – przygotowanie kul z ziarnami; kształtowanie wrażliwości dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Ciasto ucieka – rozwijanie umiejętności koncentrowania uwagi na słuchanej treści na podstawie
fragmentu opowiadania Cz. Janczarskiego; poszerzanie zasobu czynnego słownika dzieci; posze-
rzanie wiedzy dzieci na temat polskich tradycji wigilijnych.
5. „Pieczemy ciasto” – zabawa ilustracyjna. Kształtowanie koordynacji ruchowej dzieci.
6. „Ciasto dla Paka” – zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności planowania, porównywania
liczebności i oceniania zmian po dokonaniu czynności odkładania lub dokładania.
7. „Ptasie smakołyki” – zawieszenie ptasich smakołyków na drzewie. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym.
8. „Pierniczki” – pieczenie pierniczków. Kształtowanie umiejętności wykonywania słownej instrukcji;
przestrzeganie zasad higieny i bezpieczeństwa podczas pracy; czerpanie radości z samodzielnego
wykonania ciastek.
9. „Aniołek” – płaskie origami z kółek. Rozwijanie sprawności manualnej dzieci.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
ziarna, owoce, smalec, gaza, Wielka księga tropicieli, mak, jemioła, opłatek,
sianko, ilustracje, pojemniki, kasztany, żołędzie, orzechy, fasolki, papierowe tacki, duże kartki
z bloku, przybory i składniki potrzebne do wykonania pierniczków: stolnica, foremki, fartuszki,
chustki, gotowe ozdoby spożywcze, mąka, jaja, cukier, masło, miód, soda oczyszczona, przyprawa
do pierników, kolorowy lukier, kółka z papieru, CD
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Ptasie smakołyki”. N. przygotowuje różne ziarna i suszone drobne owoce (żu-
rawina, płatki owsiane, kukurydza, itp.) oraz smalec. Dzieci wyrabiają smalec
w miseczkach, a gdy jest miękki dosypują do niego przygotowane ziarna i owoce.
Po wyrobieniu formują kule, które wkładają do gazy. W ten sposób przygotowa-
ne smakołyki będą zawieszone na drzewach lub przy karmniku.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Ciasto ucieka – słuchanie wiersza Czesława Janczarskiego czytanego przez N.
Ciasto ucieka
(fragment)
Czesław Janczarski
Lala i Róża pieką świąteczny placek. Nie żałują rodzynków i migdałów. A ja-
kich do ciasta dodały zapachów! Aż w nosku kręci!
Wyrobione ciasto leży w dużej glinianej misie. Pochylają się nad nią laleczki.
A Pluszowy Króliczek stanął słupka. Chciałby też zobaczyć, co tam jest w tej misce.
ziarna, owoce,
smalec, gaza
Dzień 4.
|
Bożonarodzeniowe przysmaki
49
– Teraz ciasto będzie rosło – powiedziały laleczki. – Żeby nam tylko nie uciekło...
– „Oj, żeby nie uciekło!” – pomyślał Uszatek. I oblizał się, myśląc o smacz-
nym placku.
Lala i Róża wyszły z Pajacykiem na spacer. Miś siadł przy misce. Pilnuje
ciasta. Kiwnęła mu się główka raz i drugi i – Uszatek usnął.
Ale naraz zbudził go pisk Pluszowego Króliczka:
– Ciasto ucieka!
Zerwał się Miś na równe nogi, spojrzał na uchylone drzwi i wybiegł na dwór
z okrzykiem:
– Trzymaj, łap! Ciasto ucieka!
Długo biegł po polu, ale nigdzie nie zobaczył ciasta. Śmiały się z Misia lalecz-
ki, śmiał się Pajacyk Bimbambom.
Ale niedźwiadek tym się nie przejmował. Kiedy zasiadł przy świątecznym
stole, zajadał placek z wielkim apetytem.
Rozmowa o zwyczajach związanych z Bożym Narodzeniem w oparciu o wiersz,
ilustrację i symbole świąt Bożego Narodzenia. N. przygotowuje wcześniej ilu-
strację wigilijnego stołu (może wykorzystać tę z Wielkiej księgi tropicieli), mak,
jemiołę, opłatek, sianko. N. zadaje dzieciom pytania: Co robiły lalki przed świę-
tami?; Czym pachniał dom?; Co to znaczy, że ciasto ucieka?; Jak wygląda stół wi-
gilijny?; Ile jest potraw na stole?; Kto pamięta jakie u niego w domu podaje się
potrawy podczas wigilii?; Jakie potrawy rozpoznajecie na ilustracjach?; Co wam
najbardziej smakuje?; Czego nie lubicie?; Dlaczego należy spróbować wszystkich
przygotowanych potraw?; A jak wy możecie pomóc swoim rodzicom w przygotowa-
niu wigilijnej wieczerzy?; W trakcie odpowiadania na pytania N. pokazuje i wyja-
śnia pojęcia: jemioła, makowiec, opłatek, itp.
„Pieczemy ciasto" – zabawa ilustracyjna. Dzieci siedzą w kole i wykonują kolejno
następujące ruchy: ucieranie ciasta w makutrze – ręce złożone i osiem razy rysu-
jemy koło; wycieramy ręce o tułów i o nogi; sięgamy po jajko prawą ręką nad
lewym ramieniem; rozbijamy jajko o ramię ze słowem stuk; wbijamy jajko do
ciasta ze słowem chlup; wyrzucamy skorupki za siebie ze słowem siup. Trzy ostat-
nie czynności wykonujemy najpierw prawą, potem lewą ręką. A potem kończy-
my: ugniatamy ciasto rękami; wałkujemy ciasto w różnych kierunkach; ozdabia-
my kremem z tubki lub wrzucamy owoce do ciasta; sypiemy wiórki; częstujemy
sąsiadów.
„Ciasto dla Paka” – zabawa dydaktyczna. Z boku sali zgromadzone są w pojemni-
kach kasztany, żołędzie, orzechy, fasolki, papierowe tacki, kartki z dużego bloku.
N. rozpoczyna zabawę. Mówi: Mam pomysł! Zróbmy dla Paka z okazji świąt ciasto
z różnymi składnikami. Przygotowałem te składniki (pokazuje dzieciom kasztany,
żołędzie itd.) Ciasto jest bardzo proste. Cała tajemnica leży w tym, żeby w cieście były
tylko dwa składniki, np. orzechy i fasolki albo kasztany i orzechy, itp. Musi ich być
w cieście dokładnie po tyle samo. Musicie przygotować składniki na deseczkach (kart-
ki z bloku) i włożyć je do formy (papierowe tacki). Powiedzcie, co musimy zrobić, żeby
przygotować ciasto? (Wziąć składniki, policzyć i zrobić tak, by było ich tyle samo,
dokładając, odkładając, licząc lub ustawiając w pary dla sprawdzenia). Pamiętajcie,
że ciasto powinno wyglądać smakowicie, dlatego składniki w formie należy ułożyć
w wymyślony przez siebie wzór. Po wyjaśnieniu i ustaleniu kolejnych czynności dzie-
ci podejmują działanie: wyznaczone dzieci rozdają kartki – podkładki; każde dziec-
ko bierze po jednej garści dwóch wybranych przez siebie składników i zanosi na
podkładkę, każde dziecko ustala, czy obu składników jest tyle samo w wybrany
Wielka Księga
Tropicieli, mak,
jemioła, opłatek,
sianko
duże kartki z bloku,
kasztany, żołędzie,
orzechy, fasolki,
papierowe tacki,
pojemniki
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
50
przez siebie sposób. N. sprawdza, czy zadanie zostało poprawnie wykonane; dzieci
układają składniki na tacy w wymyślony wzór. N. z sylwetą Paka podchodzi do
każdego ciasta i próbuje – wszystkie są smaczne; dzieci sprzątają swoje stanowiska:
odnoszą liczmany do pojemników, tacki i podkładki w wyznaczone miejsce.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zawieszanie przygotowanych wcześniej
ptasich smakołyków.
III
„Pierniczki” – pieczenie pierniczków. N. układa na stole produkty i przybory po-
trzebne do wykonania zadania (stolnica, foremki). Następnie N. i dzieci ustalają
kolejne etapy wykonania zadania. Rozmawiają na temat higieny i bezpieczeństwa
podczas pracy; zabezpieczają ubrania i włosy za pomocą fartuszków i chustek; myją
ręce; wykonują kolejne etapy według przepisu pod nadzorem N. UWAGA: piernicz-
ki do piekarnika wkłada i wyjmuje N. Gdy pierniczki są już upieczone, wszyscy
ozdabiają je według własnych pomysłów z wykorzystaniem gotowych ozdób spo-
żywczych, do wyboru. Na zakończenie dekorują choinkę wykonanymi pierniczkami.
Przepis na pierniczki
Składniki:
− 2 szklanki mąki
− 2 jaja
− ¾ szklanki cukru
− łyżka masła
− 2 łyżki miodu
− płaska łyżeczka sody oczyszczonej
− opakowanie przyprawy do pierników
− kolorowy lukier dla ozdobienia pierników
Do przesianej mąki wlać rozpuszczony gorący miód i wymieszać łyżką. Dodać
cukier, sodę, przyprawy. Gdy masa lekko przestygnie, dodać masło i jaja. Do-
kładnie wyrabiać ręką, aż ciasto będzie gładkie. Gotowe rozwałkować na posy-
panej mąką stolnicy. Z ciasta wykrawać foremkami pierniczki. Piec ok. 15 mi-
nut. Po ostudzeniu udekorować kolorowym lukrem według własnego pomysłu.
„Aniołek” – płaskie origami z kółek połączone ze słuchaniem kolęd. N. przygo-
towuje dla każdego dziecka jedno kółko niebieskie największe, jedno białe śred-
nie i dwa najmniejsze – białe i niebieskie mogą być te z kuferka.
1. Kółko średnie należy złożyć na pół, posmarować kle-
jem połówkę i przykleić w górnej części kartki.
2. Kółko największe należy złożyć w pokazany sposób
(pod spód). Smarujemy klejem zagięte skrzydełka
i przyklejamy na kartkę, górną część wklejając w środek
poprzedniego koła.
przybory i składniki
potrzebne do
wykonania
pierniczków
kółka z papieru,
CD
Dzień 5.
|
Nakrywamy do stołu
51
3. Na górze naklejamy kółko małe białe.
4. Potem naklejamy na nie drugie – niebieskie.
Dzień 5.
Nakrywamy do stołu
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do podejmowania różnorodnej
działalności zespołowej; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Wigilijny stół” – rozmowa na podstawie ilustracji w Wielkiej księdze tropicieli – utrwalenie wia-
domości na temat zwyczajów bożonarodzeniowych, specyficznych potraw, wprowadzanie dzieci
w atmosferę świąt.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 7 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe i dźwiękowe; ćwi-
czenia stóp. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Tor przeszkód” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 9. Wdrażanie dzieci do wykonywania
zadań zgodnie z poleceniami N.; zachęcanie dzieci do pokonywania własnych słabości; utrwalanie
umiejętności przyjmowania podstawowych pozycji wyjściowych.
5. Przed wigilią – słuchanie wiersza T. Szymy. Poszerzanie wiedzy dzieci na temat polskich zwycza-
jów związanych z Bożym Narodzeniem.
6. „Stół wigilijny” – malowanie farbami. Wyrażanie wiedzy o świecie w formie pracy plastycznej.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zachęcanie dzieci do wypowiedzi na temat swoich odczuć.
8. „Wyciągamy obrusy” – zabawa ruchowa z apaszkami. Rozwijanie wyobraźni dzieci; kształtowanie
koordynacji ruchowo-słuchowo-wzrokowej.
9. „Szopka” – wykonanie makiety szopki. Rozwijanie sprawności manualnej rąk; poszerzanie słowni-
ka czynnego dzieci.
10. „Stół dla lalek i misiów” – zabawa tematyczna. Liczenie, porównywanie liczebności.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Wielka księga tropicieli, pachołki, szarfy, krzesełka, skakanka, materac,
hula-hop, farby, pędzle, kubeczki z wodą, kartki, CD, apaszki, WP, lalki, misie, obrus, talerzyki,
kubki, łyżeczki, serwetki, przybory z kącika kuchennego
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
TYDZIEŃ XV. SPOTKANIE PRZY WIGILIJNYM STOLE
52
„Wigilijny stół” – rozmowa na podstawie ilustracji z Wielkiej księgi tropicieli –
utrwalenie wiadomości na temat zwyczajów bożonarodzeniowych, specyficz-
nych potraw, wprowadzanie dzieci w atmosferę świąt.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 7
(s. 15).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Tor przeszkód” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 9.
1. „Pułapka na myszki” – N. dzieli dzieci na dwie grupy. Jedna grupa robi kółecz-
ko, dzieci trzymają się za ręce wzniesione tak, aby umożliwić przebiegnięcie
pod nimi. Druga grupa to myszki, które biegają swobodnie w kółku i poza nim,
przebiegają pod ramionami osób tworzących kółko. Na hasło: Pułapka się za-
myka! dzieci tworzące kółko opuszczaj ręce, blokując wyjście z koła. Złapane
myszki dołączają do koła i gra toczy się dalej, aż wszystkie myszki będą złapane.
2. Dzieci ustawiają się w szeregu jedno za drugim. Na sygnał każde dziecko po
kolei pokonuje tor przeszkód przygotowany przez N.:
a) Bieg slalomem między pachołkami ustawionymi w odległości 1 m od sie-
bie. Na końcu szeregu pachołków leży szarfa, którą należy przełożyć przez
całe ciało, zaczynając od stóp, a zdejmując przez głowę.
b) Pokonanie górą szeregu krzesełek, które są ustawione jedno za drugim
(drugi wariant – pokonanie szeregu krzesełek dołem, czołgając się między
nogami krzesełek).
c) Przejście po skakance lub linie rozłożonej na podłodze, z ramionami roz-
łożonymi na boki z utrzymaniem równowagi.
d) Wejście na krzesełko ustawione przed materacem. Skok z krzesełka na
materac, na obie nogi, przy asekuracji N.
e) Pokonanie szeregu hula-hop ułożonych na podłodze w odległości 0,5 m
od siebie, skokiem obunóż w środek koła i pomiędzy koła.
f) Po przeskoczeniu ostatniego hula-hop przejście do biegu na czworakach
i powrót na koniec szeregu.
3. Dzieci pomagają sprzątać tor przeszkód. Maszerują, wdychając powietrze
nosem, wypuszczając ustami.
Przed wigilią – słuchanie wiersza Tadeusza Szymy czytanego przez N.
Przed wigilią
Tadeusz Szyma
Basiu, podaj jeszcze jeden talerz.
Już nakryłam dla całej rodziny.
Wiem, córeczko, dziękuję ci, ale
gdyby przyszedł dziś ktoś w odwiedziny...?
Może jakiś zbłąkany podróżny
zechce u nas się ogrzać w pół drogi?
Może ktoś, kto na pociąg się spóźnił,
spiesząc do swych bliskich i drogich.
Może sąsiad przyjdzie do nas na wieczór?
Niech zapomni o troskach i lekach...
By nikt dzisiaj samotnym się nie czuł,
w każdym domu wolne krzesło czeka!
Rozmowa na odstawie wiersza. N. zadaje pytania: O co poprosiła mama Basię?;
Dlaczego mama chciała, by stanął na stole jeszcze jeden talerz?; N. wyjaśnia dzie-
ciom zwyczaj stawiania dodatkowego nakrycia na stole.
Wielka księga
tropicieli
pachołki, szarfy,
krzesełka, skakanka,
materac, hula-hop
Dzień 5.
|
Nakrywamy do stołu
„Stół wigilijny” – malowanie farbami. Dzieci malują wigilijny stół. N. zwraca
uwagę na to, co powinno znaleźć się na stole wigilijnym.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Po powrocie do przedszkola dzieci
opowiadają, czy znalazły świąteczny nastrój.
III
„Wyciągamy obrusy” – zabawa ruchowa z apaszkami. N. odtwarza dowolną mu-
zykę. Dzieci dobierają się w pary. Stają naprzeciwko siebie. Każda para trzyma
apaszkę: jedno dziecko za dwa rogi i drugie dziecko za dwa rogi. Dzieci w parze
wykonują polecenia N.: Naciągamy obrus – czternaście wolnych ruchów naprze-
miennych rękami od siebie i do siebie. Rozkładamy go – dzieci kładą apaszkę na
podłodze. Prasujemy obrus prawą ręką – prawa ręka: cztery ruchy poziome po
apaszce, cztery pionowe i cztery koła. Przekładamy żelazko – dłonie zbliżone do
siebie. Prasujemy obrus lewą ręką – lewa ręka: cztery ruchy poziome po apaszce,
cztery pionowe i cztery koła. Zbieramy obrus – wachlarzyki palcami, dłonie zbli-
żają się do siebie. Powtarzamy całość. W drugiej części, szybkiej: trzepiemy obru-
sy – szybkie nieregularne ruchy apaszkami z góry na dół. Na koniec: nakrywamy
stół obrusem – położenie apaszki na podłodze.
„Szopka” – wykonanie makiety szopki. Dzieci przy pomocy materiałów dostar-
czonych przez N. robią makietę szkopki. N. może przygotować szablony zwie-
rząt do wyklejania materiałami, wełną, papierem kolorowym, szablon szopki do
malowania farbami lub ozdabiania dowolną techniką. Dzieci mogą pracować
w grupach lub wspólnie.
„Stół dla lalek i misiów” – zabawa tematyczna. N. proponuje dzieciom przygo-
towanie stołu wigilijnego dla lalek i misiów. Dzieci z pomocą N.: ustalają, ile
będzie lalek i misiów oraz ile trzeba przygotować nakryć, pamiętając, by było
jedno więcej; odliczają potrzebną ilość talerzyków, kubków, łyżeczek, serwe-
tek; kładką obrus i ustawiają nakrycia; w kuchni przygotowują potrawy – za-
bawa w gotowanie i ustawiają je na stole; sadzają lalki i misie na przygotowa-
nych miejscach i wspólnie zaczynają częstować się potrawami, rozmawiając
i prowadząc dialogi. Po zabawie odkładają wszystkie akcesoria na wyznaczone
miejsce.
farby, pędzle,
kubeczki z wodą,
kartki
CD, apaszki
lalki, misie, obrus,
talerzyki, kubki,
łyżeczki, serwetki,
przybory z kącika
kuchennego
54
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
Dzień 1.
Czekamy na pierwszą gwiazdkę
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Posyłanie gwiazdy” – zabawa w kole. Koncentrowanie uwagi na innej osobie.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – rozwijanie sprawności ruchowej oraz koordynacji ruchowej
dzieci. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Gdzie jest pierwsza gwiazdka? – rozmowa na podstawie opowiadania G. Kasdepke. Rozwijanie
umiejętności koncentrowania uwagi na treści utworu literackiego.
5. „Gwiazdki” – zabawa ruchowa. Doskonalenie orientacji przestrzennej; doskonalenie umiejętności
tworzenia zbiorów trzyelementowych.
6. „Gwiazdki na niebie” – batik na papierze. Zaciekawienie dzieci nową technika plastyczną, rozwija-
nie wyobraźni dzieci. „Kolorowe gwiazdki” – zabawa ruchowa. Doskonalenie szybkiego ustawiania
się w rzędzie, rozwijanie sprawnego posługiwania się liczebnikami porządkowymi.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne warunki atmos-
feryczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne uzupełnienie go.
8. Praca z ZG 28 – rozwijanie sprawności grafomotorycznej i koncentracji uwagi.
9. „Tor przeszkód” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 9. Wdrażanie dzieci do wykonywania
poleceń N.; zachęcanie dzieci do pokonywania własnych słabości; utrwalanie umiejętności przyj-
mowania podstawowych pozycji wyjściowych.
10. „Błyszczące gwiazdki” – doskonalenie umiejętności cięcia po linii łamanej, rozwijanie inwencji
plastycznej dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
piłka, CD, białe kartony, świece, farby akwarelowe, szarfy, ZG, pachołki,
szarfy, krzesełka, skakanka, materac, hula-hop, gwiazdki z papieru, brokat, cekiny, złoty i srebrny
papier kolorowy, tasiemka
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Posyłanie gwiazdy” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole. Jedno z nich trzyma
piłkę. Wybiera sobie spośród pozostałych dzieci jedno, mruga do niego i turla
piłkę. Dziecko, do którego piłka została skierowana łapie ją, wybiera innego
kolegę, mruga do niego i turla. Dzieci, które nie mają piłki muszą bardzo uważ-
nie patrzeć na kolegę z piłką.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Gdzie jest pierwsza gwiazdka? – uważne słuchanie opowiadania Grzegorza Kas-
depke czytanego przez N.
piłka
Dzień 1.
|
Czekamy na pierwszą gwiazdkę
55
Gdzie jest pierwsza gwiazdka?
Grzegorz Kasdepke
Przed świętami Bożego Narodzenia wszędzie jest trochę zamieszania, nawet
w niebie.
− Gotowi?! – krzyczy święty Piotr, ganiając nerwowo tam i z powrotem. –
Możemy wreszcie zaczynać?
− Chwileczkę... – stęknął jeden z aniołów.
− Jak to: „chwileczkę”? – zirytował się święty Piotr. – Jest Wigilia, zaraz
zrobi się ciemno, ludzie usiądą do stołu, a ty mi mówisz „chwileczkę”?!
Anioł spojrzał na świętego Piotra z wyrzutem.
– Patrzcie go, jaki mądrala! Krzyczeć to każdy potrafi , ale zapytać, co się
stało, zaproponować pomoc, pocieszyć, to już...
− A co się stało? – zapytał święty Piotr. – Mam ci jakoś pomóc?
− Chmura się zacięła! – jęknął anioł, ze wszystkich sił potrząsając białym
obłokiem. – Nie mogę z niej wytrząsnąć śniegu! Po prostu... nie pada!
Święty Piotr przewrócił oczami!
– Z tymi aniołami czasami trudno wytrzymać!
− Przecież to nie jest chmura śniegowa – wycedził – tylko zwykły letni obło-
czek! Gdyby udało ci się wytrząsnąć z niego choć jeden płatek śniegu, to byłby
cud!
− Cuda się zdarzają... – przypomniał anioł, zaraz jednak tego pożałował.
− Proszę natychmiast odnieść obłok do magazynu! – ryknął święty Piotr. –
I przynieść tu chmurę śniegową! Raz, dwa! Boże Narodzenie za pasem, a na
dole jeszcze nie ma śniegu! Skandal!
Winowajca wolał nie dyskutować ze świętym Piotrem; dobry z niego święty,
ale trochę raptus, szczególnie przed Gwiazdką. Zwinął obłok i poleciał do ma-
gazynu.
Tymczasem do świętego Piotra podszedł inny anioł. Miał bardzo niewyraźną
minę.
− Co się stało?
− Noo... – Anioł uśmiechnął się niepewnie.
− Co „no”? – Święty Piotr spojrzał na niego podejrzliwie. – Święty Mikołaj
już jedzie?
Anioł skinął głową.
− Noc gotowa?
− Gotowa.
− Pierwsza gwiazdka na miejscu?
Anioł chrząknął niepewnie.
− Słucham? Gdzie jest pierwsza gwiazdka?!
− No właśnie...
− Co „no właśnie”?!
− No właśnie nie wiem... – bąknął anioł. – Jeszcze wczoraj świeciła sobie tam,
z boku, a teraz...
Święty Piotr poczuł, że zaraz nie wytrzyma i oskubie komuś skrzydła.
− Gdzie jest pierwsza gwiazdka?! – ryknął, i to tak, że całe niebo się zatrzę-
sło.
− Tutaj! – odpowiedział mu gdzieś z dołu cichy głosik.
− Gdzie tutaj?!
− Nad lasem!
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
56
Święty Piotr i aniołowie wychylili się zza chmur.
− Co to tam robisz? – zapytał święty Piotr. – I dlaczego pojawiłaś się tak
szybko?
− No jak to? – usłyszeli w odpowiedzi. – Przecież ja zawsze jestem pierwsza...
Święty Piotr otarł pot z czoła. No i gadaj tu z nimi wszystkimi! Nikt go nie
słucha! Wszyscy robią to, co im się żywnie podoba!
Zaraz jednak poweselał...
− Hej! – krzyknął. – Pierwsza gwiazdka na niebie! Wiecie, co to znaczy?!
− Że zaczęły się święta! – wrzasnęły anioły.
− A zatem... wesołych świąt! – Święty Piotr uśmiechnął się szeroko.
− Wesołych świąt! – zaśmiały się anioły.
A pierwsza gwiazdka tylko mrugała do nich wesoło...
Rozmowa na podstawie opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania: Co takiego
wydarzyło się w niebie?; Dlaczego tak ważne było znalezienie gwiazdki?; Jak zakoń-
czyła się ta historia?
„Gwiazdki” – zabawa ruchowa. Przy dźwiękach akompaniamentu z piosenki
Już blisko kolęda dzieci biegają, podskakują lub maszerują. Gdy akompania-
ment ucichnie, łączą się w trójki, podając sobie splecione z przodu dłonie (ko-
szyczek) – zamieniają się w gwiazdki.
„Gwiazdki na niebie” – batik na papierze. Dzieci rysują na białym kartonie świe-
cą kształt gwiazdki – może być najprostszy, składający się jedynie z przecinają-
cych się linii prostych – mocno przyciskają świecę do kartonu i poprawiają linie
kilka razy. Następnie malują cały karton farbami akwarelowymi (muszą być
dobrze wymieszane z wodą) w ciemnym kolorze.
„Kolorowe gwiazdki” – zabawa ruchowa. Dzieci tworzą zespoły trzyosobowe.
W każdym zespole dzieci otrzymują szarfy: jeden – niebieską, drugi – czerwo-
ną, trzeci – żółtą. N. włącza dowolną skoczną muzykę. Dzieci-gwiazdki tańczą
w trójkach. Gdy muzyka ucichnie, N. mówi: Gwiazdki w rzędzie! i podaje ko-
lejność kolorów, np.: czerwona, żółta, niebieska. Gdy dzieci się ustawią jedno
za drugim, N. zadaje pytanie: Gwiazdka w jakim kolorze stoi jako druga? Dzie-
ci stojące jako drugie odpowiadają – żółta. Zabawę powtarzamy kilka razy.
Za każdym razem N. podaje inną kolejność kolorów i pyta o inną z kolei
gwiazdkę.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne
warunki atmosferyczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne
uzupełnienie go.
III
Praca z ZG 28 – kolorowanie mandali podczas słuchania kolęd i pastorałek.
„Tor przeszkód” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 9
(s. 51).
„Błyszczące gwiazdki” Dzieci dostają gwiazdki wycięte z papieru. N. przygoto-
wuje według możliwości: brokat, cekiny, złoty lub srebrny papier kolorowy
(błyszczący), tasiemkę lub sznurek. Dzieci wycinają gwiazdki; ozdabiają je we-
dług własnej inwencji, pomysłu; sklejają dwie gwiazdki razem, wcześniej wkła-
dają w środek sznurek. Każde dziecko robi co najmniej dwie gwiazdki. Można
je wykorzystać jako dekorację do jasełek.
CD
białe kartony,
świece, farby
akwarelowe
szarfy, CD
ZG
pachołki, szarfy,
krzesełka, materac,
skakanka, hula-hop
gwiazdki z papieru,
brokat, cekiny,
złoty i srebrny
papier kolorowy,
tasiemka
Dzień 2.
|
Świąteczne spotkanie z bajką
57
Dzień 2.
Świąteczne spotkanie z bajką
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Posyłanie gwiazdy” – zabawa w kole. Koncentrowanie uwagi na innej osobie.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – rozwijanie sprawności ruchowej oraz koordynacji ruchowej
dzieci. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Jasełka – koncentrowanie uwagi dzieci na postaciach i kolejności zdarzeń.
5. „Gong” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Rozwijanie szybkiej reakcji na sygnał i umiejętności
skupiania uwagi na sygnałach. Praca z ZG 25 – odczytywanie kodu.
6. Rozmowa na temat przedstawienia – zachęcanie dzieci do uczestniczenia w przedsięwzięciach
podejmowanych dla innych; doskonalenie umiejętności planowania czynności.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne warunki atmos-
feryczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne uzupełnienie go.
8. „Zaproszenia na przedstawienie” – rozwijanie inwencji twórczej dzieci, doskonalenie sprawności
manualnej.
9. Przydział ról poszczególnym dzieciom – praca indywidualna. Rozwijanie zaangażowania dzieci we
wspólne przedsięwzięcia.
10. Przybieżeli do Betlejem – nauka kolędy. Poszerzanie pamięci słuchowej dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
piłka, CD, talerz, pałeczka, kartony A3, kredki, brokat, szablony gwiazdek,
bombek itp., tekst zaproszenia, włosy anielskie
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Posyłanie gwiazdy” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole. Jedno z nich trzyma
piłkę. Wybiera spośród pozostałych dzieci jedno, mruga do niego i turla piłkę.
Dziecko, do którego piłka została skierowana łapie ją, wybiera innego kolegę,
mruga do niego i turla. Dzieci, które nie mają piłki muszą bardzo uważnie pa-
trzeć na kolegę z piłką.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Jasełka – słuchanie utworu Bożeny Formy.
Jasełka
Bożena Forma
Osoby:
NARRATOR I, NARRATOR II, JÓZEF, MARYJA, PASTUSZKOWIE, TRZEJ
KRÓLOWIE, DZIECI, WÓŁ, OSIOŁ, BARAN, CHÓR DZIECI ŚPIEWAJĄ-
CYCH KOLĘDY.
Na scenie znajduje się stajenka. W niej miejsce dla Maryji i Józefa. Z boku
wokół ogniska (drewienka – w środku latarenka) siedzą pastuszkowie, trzej kró-
lowie, dzieci z darami. Z boku stoi chór dzieci.
piłka
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
58
Pojawia się NARRATOR, JÓZEF I MARYJA. Zajmują miejsca przed stajenką.
NARRATOR I
Spis
ludności ogłoszono.
Wszyscy w drogę wyruszają,
Józef
Święty i Maryja
do Betlejem się udają.
Maria dziecka się spodziewa
jednak dzielnie podróż znosi,
chociaż bardzo jest zmęczona
o nic Józefa nie prosi.
NARRATOR II
Do Betlejem przyjechali
lecz noclegu dla nich nie ma.
Przepełnione są gospody
a tu przecież spocząć trzeba.
JÓZEF
Panno
Święta noc zapada
coraz
chłodniej jest na dworze.
Wszystkie miejsca są zajęte
nikt nam tutaj nie pomoże.
NARRATOR I
Wyjechali hen za miasto.
Tam stajenka w polu stała.
W niej to nocą na świat przyszła
niewinna dziecina mała.
JÓZEF
Odpoczywaj
Panno
Święta
odpoczywaj Jezu drogi.
Niech
ogrzeją ci owieczki
małe rączki, małe nogi.
MARYJA zwraca się do DZIECIĄTKA.
MARYJA
Leżysz sobie na sianeczku
w stajni między bydlątkami.
Ja
zanucę ci piosenkę
mój syneczku ukochany.
Chór dzieci śpiewa kolędę „Oj Maluśki, Maluśki”.
NARRATOR II
Pastuszkowie w okolicy
nocą owiec pilnowali.
Nagle niebo pojaśniało.
PASTUSZEK I
Patrzcie bracia! Coś się pali!
(podnosi rękę do góry)
PASTUSZEK II
Jakieś dziwne słychać głosy
to anielskie trąby grają.
Jasność wkoło coraz większa.
Aniołowie się zbliżają.
ANIOŁ I
Posłuchajcie pastuszkowie
ważną dla was mam nowinę.
Narodził się Pan Zbawiciel,
Boską witać czas dziecinę.
Dzień 2.
|
Świąteczne spotkanie z bajką
59
ANIOŁ II
W lichej szopie na sianeczku
(zwraca się do pasterzy) ziemskie życie swe zaczyna.
Przybył z nieba zbawiać ludzi.
Ważna to dla wszystkich chwila.
ANIOŁ III
Jasność drogę wam wyznacza,
do stajenki szybko bieżcie.
Pokłon złóżcie maleńkiemu,
radość w sercach mu zanieście.
PASTERZ I
Anieli nam przykazali
Byśmy Boga powitali.
Do Betlejem więc spieszymy
do
Bożej Dzieciny.
PASTERZ II
Pokłon Panu oddajemy
czapki z głów ściągamy
i
kolędę maleńkiemu
zaraz
zaśpiewamy.
Chór dzieci śpiewa kolędę „Przybieżeli do Betlejem”.
NARRATOR I
Trzej Królowie właśnie jadą
z
iście królewską paradą.
Z dalekiej krainy
do Boskiej Dzieciny.
Do stajenki zbliżają się Królowie.
KRÓL I
Cóż to za nowa gwiazda
na niebie się pojawiła?
KRÓL III
Narodzenie
proroka
swym blaskiem oznajmiła.
KRÓLOWIE RAZEM
Przybyliśmy tu z daleka
chcemy
cię powitać Panie,
dziecię w żłobie narodzone
w biednej szopie, tu na sianie.
Zdejmujemy z głów korony
hołd, szacunek oddajemy.
Złoto, mirę i kadzidło
dzisiaj w darze ci niesiemy.
KRÓL I
Witaj królu nad królami
złoto dzisiaj ci przynoszę.
Ty
przybyłeś cierpieć dla nas
przyjmij dar mój, bardzo proszę.
KRÓL II
Wonną, mirę ci przywiozłem
Panie Jezu nasz kochany,
dla nas stałeś się człowiekiem
cześć i chwałę ci składamy.
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
60
KRÓL III
Ja
kadzidło ci oddaję
oto prezent Jezu drogi.
Zostawiłeś swe królestwo,
zszedłeś w nasze ziemskie progi.
KRÓLOWIE śpiewają kolędę ,,Mędrcy świata“.
Do stajenki podchodzą kolejno dzieci.
NARRATOR I
Idą dzieci do stajenki
czyste serca w darze niosą.
Aniołowie śpiewem pięknym
wieść o Panu wszystkim głoszą.
NARRATOR II
Właśnie doszły do stajenki
i z powagą się kłaniają,
Spoglądając na dzieciątko
przez
modlitwę hołd składają.
DZIECI RAZEM
W
każdym sercu wolne miejsce
drogi Jezu jest dla ciebie.
Niechaj
będzie ci w nim dobrze
jak u twego ojca w niebie.
DZIECKO I
Pobłogosław rączką swoją
kraje wraz z ich mieszkańcami
i prosimy cię byś został
już na zawsze razem z nami.
Wszyscy śpiewają kolędę „Pójdźmy wszyscy do stajenki”.
„Gong” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci dobierają się w pary. Jedno
z dzieci pozostaje bez pary. Jeśli liczba dzieci jest parzysta, do zabawy włącza się
N. Dzieci w parach tańczą w rytm dowolnej muzyki (niezbyt głośnej). Dziecko
bez pary ma jeden talerz i pałeczkę. Gdy uderzy pałeczką w talerz – dzieci
opuszczają swoich partnerów i szukają sobie innej pary. Dziecko z talerzem od-
kłada go i także szuka sobie pary. To dziecko, któremu nie udało się znaleźć pary
bierze talerz i zabawa toczy się od nowa.
Praca z ZG 25 – podążanie według wskazań kodu.
Rozmowa na temat przedstawienia. Propozycja N. dotycząca wystawienia ja-
sełek dla rodziców, dziadków lub innych osób. Ułożenie listy ważnych rzeczy,
które należy przygotować przed wystawieniem jasełek: zaproszenia; przebra-
nia dla aktorów; rekwizyty; dekoracja sali; przydział ról; nauka roli; nauka
piosenek.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne
warunki atmosferyczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne
uzupełnienie go.
III
„Zaproszenie na przedstawienie” – wykonanie zaproszeń dla gości. N. przygo-
towuje kartony formatu A3 (mogą być białe lub kolorowe). Jest ich tyle, ile grup
w przedszkolu. Ponadto przygotowuje kredki, brokat, szablony gwiazdek, bom-
bek, itp., oraz kartkę z wypisanym tekstem zaproszenia, np.
CD, talerz,
pałeczka
kartony A3, kredki,
brokat, szablony
gwiazdek, bombek,
tekst zaproszenia
Dzień 3.
|
Jasełkowe przebieranki
61
Teatrzyk „Nieduży”
z grupy....
zaprasza
przedszkolaków z grupy.....
na Jasełka w dniu... o godzinie...
Praca odbywa się w zespołach. Każdy zespół przygotowuje jedno zaproszenie.
N. przygotowuje tekst zaproszenia na kartce, którą dzieci przyklejają na karto-
nie. Samodzielnie ozdabiają zaproszenie; wykorzystują do tego gotowe zgroma-
dzone elementy o tematyce świątecznej lub wycinki z gazet.
Przydział ról poszczególnym dzieciom – praca indywidualna.
Przybieżeli do Betlejem – nauka kolędy. Słuchanie kolędy z nagrania. Dzieci sie-
dzą w kole. W rękach trzymają pęczki włosów anielskich ewentualnie wstążek
lub pasków bibuły. Słuchają kolędy i pęczkami malują w powietrzu, na podłodze
wzory zgodnie z nastrojem utworu. Nauka pierwszej zwrotki. N. śpiewa pierwszą
zwrotkę kolędy po jednej frazie. Po wysłuchaniu każdej frazy dzieci powtarzają
ją na zasadzie echa. Kolejne powtórzenia kolędy następują ze zmianą dynamiki
śpiewu (cicho, głośno), wysokości śpiewu (wysoko, cienko – nisko, grubo). Pró-
by śpiewania. N. razem z dziećmi śpiewa całą pierwszą zwrotkę kolędy. Następ-
nie robią to: chętne dzieci w niewielkich zespołach, chętne dzieci solo.
Dzień 3.
Jasełkowe przebieranki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Jasełka” – nauka słów i melodii fragmentów kolęd. Rozwijanie pamięci słuchowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – rozwijanie sprawności ruchowej oraz koordynacji ruchowej
dzieci. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Rozwiązywanie zagadek na temat teatru – kształtowanie umiejętności tworzenia pojęcia na pod-
stawie definicji; rozwijani percepcji słuchowej dzieci na poziomie głoski i sylaby.
5. „Przejście po kamieniach” – zabawa ruchowa. Ćwiczenie skoczności i uwagi dzieci.
6. „Trzej Królowie” – przygotowanie rekwizytów do przedstawienia. Doskonalenie współpracy dzie-
ci podczas wykonywania zadania.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne warunki atmos-
feryczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne uzupełnienie go. Jasełka – pró-
ba przedstawienia. Zachęcanie dzieci do ładnej recytacji.
8. „Jasełka” – dalsza nauka słów i melodii fragmentów kolęd. Rozwijanie pamięci słuchowej dzieci.
9. „Wyciągamy obrusy” – zabawa ruchowa apaszkami. Rozwijanie wyobraźni dzieci. Kształtowanie
koordynacji ruchowo-słuchowo-wzrokowej.
10. „Zwierzęta w szopce” – wykonanie rekwizytów. Rozwijanie poczucia współodpowiedzialności
dzieci za realizację zaplanowanego przedsięwzięcia.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
szarfy, kółka gimnastyczne, szablony korony, cekiny, farby z brokatem,
klej, CD, apaszki, szablony
CD, włosy
anielskie
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
62
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Jaseka” – nauka słów i melodii fragmentów kolęd.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Rozwiązywanie zagadek na temat teatru (zagadki: aktor, aktorka T. Dziurzyń-
ska, H. Ratyńska, E. Stójowa: A jak będzie słońce... A jak będzie deszcz...; bilet,
brawa, oklaski Beata Gawrońska; teatr, kurtyna Tomasz Jabłoński).
Choć to nie rolnik, lecz rolę ma.
Często w teatrze lub w filmie gra.
(aktor, aktorka)
Bez tej kartki małej do teatru nie wejdziesz wcale.
(bilet)
Gdy obejrzysz przedstawienie, czym nagrodzisz aktorów na scenie?
(brawami, oklaskami)
Trochę jak firanka, trochę jak zasłona
Zawsze jest na scenie gdy sztuka skończona.
Zawsze na początku, nim się sztuka zacznie
Jakże się nazywa takie coś w teatrze?
(kurtyna)
Na scenie udawanie, na widowni klaskanie,
Aktorzy, kurtyna, kto nam ładnie opowie?
Kto na sztuki chodzi? Jak to miejsce się zowie?
(teatr)
N. czyta zagadkę. Dzieci, które uważają, że znają odpowiedź podnoszą rękę do
góry. N. prosi kilkoro z nich do siebie, by szeptem, na ucho podały rozwiązanie.
Jedno z dzieci podaje je głośno. Następnie dzieci: dzielą je na sylaby i podają
liczbę sylab (mówią i pokazują na palcach); podają pierwszą sylabę; podają
ostatnią sylabę; określają pierwszą głoskę; próbują określić ostatnią głoskę.
„Przejście po kamieniach” – zabawa ruchowa. N. dzieli dzieci na cztery grupy.
Każda grupa dostaje inny kolor szarfy. N. układa kamienie – kolorowe kółka
gimnastyczne. Dzieci ustawiają się przy pierwszych kółkach zgodnie z kolorami.
Zadaniem dzieci jest przejście na drugą stronę, ale po swoim kolorze kamieni.
Dzieci z jednej drużyny idą jedno za drugim.
„Trzej Królowie” – przygotowanie rekwizytów do przedstawienia. N. dzieli dzie-
ci na zespoły. Każdy zespół otrzymuje szablony korony, cekiny, farby z broka-
tem, klej i ozdabia koronę dla króla.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne
warunki atmosferyczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne
uzupełnienie go.
Próba przedstawienia – ustawienie dzieci, kolejność pojawiania się postaci na
scenie, recytacja i śpiew.
III
„Jasełka” – dalsza nauka słów i melodii fragmentów kolęd.
„Wyciągamy obrusy” – zabawa ruchowa z apaszkami. N. odtwarza muzykę.
Dzieci dobierają się w pary. Stają naprzeciwko siebie. Każda para trzyma apasz-
szarfy, kółka
gimnastyczne
szablony korony,
cekiny, farby
z brokatem, klej
apaszki, CD
Dzień 4.
|
Przygotowujemy świąteczny teatrzyk
63
kę – jedno dziecko za dwa rogi i drugie dziecko za dwa rogi. Dzieci w parze
wykonują następujące ruchy: wyciągają obrus – czternaście wolnych ruchów na-
przemiennych rękami od siebie i do siebie; rozkładają go – kładą apaszkę na
podłodze; prasują obrus prawą ręką – prawa ręka: cztery ruchy poziome po
apaszce, cztery pionowe i cztery koła; przekładają żelazko – dłonie zbliżone do
siebie; prasują obrus lewą ręką – lewa ręka: cztery ruchy poziome po apaszce,
cztery pionowe i cztery koła; zbieramy obrus – wachlarzyki palcami, dłonie zbli-
żają się do siebie; powtarzamy całość. W drugiej części, szybkiej: trzepiemy obru-
sy – szybkie nieregularne ruchy apaszkami na stojąco z góry na dół i na koniec:
nakrywamy stół obrusem – położenie apaszki na podłodze.
„Zwierzęta w szopce” – wykonanie rekwizytów do przedstawienia. Dzieci przy-
gotowują opaski na głowy dla osób grających zwierzęta. N. przygotowuje szablo-
ny lub gotowe kształty do pomalowania lub ozdobienia. Dzieci podzielone na
zespoły wycinają, kolorują, kleją według instrukcji N.
Dzień 4.
Przygotowujemy świąteczny teatrzyk
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabawy z powitanką.
2. „Jasełka” – nauka słów i melodii fragmentów kolęd. Rozwijanie pamięci słuchowej dzieci. „Nocny
spacer” – doskonalenie koncentracji na określonym sygnale dźwiękowym.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – rozwijanie sprawności ruchowej oraz koordynacji ruchowej
dzieci. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Malarze” – zabawa ruchowa. Rozwijanie wyobraźni ruchowej i umiejętności pantomimicznych
dzieci.
5. „Gimnastyka buzi i języka” – usprawnianie aparatu mowy. „Co dla kogo?” – kształtowanie umiejęt-
ności argumentowania swoich wyborów.
6. Próba przedstawienia – ustawienie dzieci, kolejność pojawiania się postaci na scenie, recytacja
i śpiew. Wdrażanie dzieci do właściwego zachowania na scenie podczas przedstawienia; rozwija-
nie orientacji w przestrzeni oraz pamięci słuchowo-ruchowej.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne warunki atmos-
feryczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne uzupełnienie go.
8. Wręczenie zaproszeń – przełamywanie nieśmiałości dzieci do mówienia przed dużą grupą rówie-
śników. Dekorowanie sali – zachęcanie dzieci do angażowania się we wspólną pracę i wywiązywa-
nia się z przyjętych na siebie zadań.
9. „Zaprzęgi” – zabawa bieżna. Uświadamianie dzieciom konieczności bezpiecznego poruszania się
po sali i współodpowiedzialności za bezpieczeństwo innych dzieci.
10. „Jasełka” – utrwalenie słów i melodii fragmentów kolęd oraz tekstów opanowanych przez dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
opaski do zasłonięcia oczu, rekwizyty do przedstawienia: długi kij, pudełko
zapałek, piernik, długi nos, ośle uszy, trzy koszyki, plaster miodu, sztuczne kwiaty, poduszeczka,
złota rybka, pantofelek, zaproszenia, krzesła, słoma, siano, materiały, szarfy, tamburyno
szablony, klej,
nożyczki, kredki
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
64
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Jasełka” – nauka słów i melodii fragmentów kolęd.
„Nocny spacer” – zabawa na koncentrację. Dzieci dobierają się w pary. Jedno
dziecko z pary ma zawiązane oczy. Drugie dziecko wymyśla jakiś sygnał (powta-
rzana sylaba, np. u-hu; ku-ku; pa-pa, ale każda musi być inna). Dziecko bez
opaski powtarza sylabę półgłosem, a drugie dziecko musi podążać za słyszanym
sygnałem. Należy wyznaczyć linię skąd dzieci wyruszają i dokąd mają dojść. Dla
bezpieczeństwa dzieci jednocześnie powinno iść nie więcej niż 3–4 pary.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
„Malarze” – zabawa ruchowa. Jedno dziecko wskazane przez N. jest malarzem.
Ma ono za zadanie pokazywać całym ciałem różne rzeczy lub czynności – wyzna-
czone przez N. Pozostałe dzieci całym ciałem naśladują ruchy wskazywane przez
prowadzącego i odgadują nazwę rzeczy lub czynności.
„Gimnastyka buzi i języka” – ćwiczenia oddechowe. Mówienie na wydechu.
Dzieci nabierają powietrze nosem do brzucha, a następnie wypowiadają wyli-
czankę: Każdy aktor o tym wie, by nie mówić źle – dzieci wypuszczają powietrze
buzią (na jednym wydechu). Ćwiczenia ortofoniczne: brr, bzy – dzieci powtarza-
ją na zmianę. Ćwiczenia języka: wysuwanie języka do przodu – język wąski i sze-
roki; liczenie językiem dolnych i górnych zębów; ćwiczenia szybkiego wymawia-
nia głoski r.
„Co dla kogo?”. N. gromadzi różne rekwizyty – te, które będą potrzebne posta-
ciom w przedstawieniu. Zadaniem dzieci jest wybrać te rekwizyty, które odpo-
wiadają ich roli i opowiedzieć, dlaczego właśnie je wybrały.
Próba przedstawienia – ustawienie dzieci, kolejność pojawiania się postaci na
scenie, recytacja i śpiew.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zabawy na śniegu – jeżeli są dogodne
warunki atmosferyczne. Sprawdzenie, czy w karmniku jest pokarm i ewentualne
uzupełnienie go.
III
Wręczenie zaproszeń. Kilkoro dzieci z grupy razem z N. odwiedza dzieci w po-
szczególnych salach i wręcza zaproszenia na przedstawienie.
Dekoracja sali – zadaniem dzieci jest wykonanie bardzo prostego żłóbka – dwa
krzesła dla Maryi i Józefa, żłóbek z Jezuskiem, wszędzie porozrzucane siano
i słoma. Wszystko w sali poprzykrywane materiałami, na których dzieci przycze-
piają własnoręcznie wycinane gwiazdki – z wcześniejszych zajęć.
„Zaprzęgi” – zabawa bieżna. Dzieci dobierają się parami. Jedno dziecko jest
reniferem, drugie Mikołajem. Dziecko będące reniferem ma przez ramiona
przeplecioną szarfę-uprząż. Na sygnał, np. rytm wybijany na tamburynie zaprzę-
gi ruszają – dzieci biegną dokładnie w rytmie wybijanym przez N. Rytm przecho-
dzi od bardzo wolnego, przyspiesza do bardzo szybkiego i zwalnia, aż do zupeł-
nego ustania. Potem następuje zmiana ról.
„Jasełka” – utrwalenie słów i melodii fragmentów kolęd oraz tekstów opanowa-
nych przez dzieci.
opaski do
zasłonięcia oczu
rekwizyty do
przedstawienia
zaproszenia
krzesła, słoma,
siano, materiały
szarfy, tamburyno
Dzień 5.
|
Jasełka
65
Dzień 5.
Jasełka
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogów
podczas zabaw tematycznych; czerpanie radości ze wspólnej zabawy. Wytwarzanie miłej i życzli-
wej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Szewc” – zabawa w kole. Rozwijanie pamięci wzrokowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 8 – rozwijanie sprawności ruchowej oraz koordynacji ruchowej
dzieci. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Przygotowanie sali widowiskowej – rozwijanie umiejętności planowania kolejności czynności;
wdrażanie dzieci do współpracy i do podejmowania zadań dla dobra wszystkich.
5. „Jasełka” – przedstawienie.
6. „Porządki” – zachęcanie dzieci do pomocy przy porządkowaniu sali, odkładania zgromadzonych
przedmiotów na wyznaczone miejsce.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – jeśli jest śnieg – lepienie bałwana.
8. „Głuchy telefon” – stwarzanie okazji do wyciszenia, rozwijanie koncentracji uwagi i pamięci słucho-
wej dzieci.
9. Wspólne śpiewanie kolęd – zachęcanie dzieci do wspólnego kolędowania.
10. Rozmowa na temat zwyczaju składania życzeń – zachęcanie dzieci do przełamywania nieśmia-
łości i niechęci do składania życzeń; rozwijanie umiejętności redagowania prostych życzeń świą-
tecznych dla rodziców.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
koce, materace, stemple, małe karteczki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Szewc” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole. Razem z N. mówią tekst wyli-
czanki:
Dwa aniołki w niebie
piszą list do siebie.
Piszą, piszą i rachują,
ile kredek potrzebują.
Wybrane dziecko odchodzi z koła i odwraca się tak, by nie widzieć dzieci. W tym
czasie pozostałe dzieci zdejmują jeden but i kładą go do środka koła. Na zawo-
łanie: Zapraszamy! dziecko wraca do koła i jego zadaniem jest zwrócenie butów
właścicielom. Gdy mu się to uda – wskazuje kolejne dziecko, które będzie szew-
cem. Gdy się pomyli – wraca do koła, a nowy szewc jest wybierany za pomocą
wyliczanki z pozostałych dzieci.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 8
(s. 27).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Przygotowanie sali widowiskowej. N. zwraca dzieciom uwagę, że na przybycie
gości należy we właściwy sposób przygotować salę. Trzeba: przygotować miejsca
do siedzenia, aby dzieci mogły wygodnie obejrzeć przedstawienie; przygotować
bilet wstępu dla zaproszonych dzieci; wyznaczyć osoby, które będą rozdawały
koce, materace,
stemple, małe
karteczki
TYDZIEŃ XVI. ŚWIĄTECZNE ZWYCZAJE
bilety przy wejściu. N. wspólnie z dziećmi dokonuje podziału zadań. Grupa 1 –
ma za zadanie ustawić odpowiednią ilość krzesełek (kocyków, koców, materacy)
do siedzenia. Wspólnie z N. ustalają, która grupa usiądzie w którym miejscu.
Grupa 2 – N. wcześniej przygotowuje małe kartki, np. 5 x 5 cm w ilości odpowia-
dającej ilości dzieci w przedszkolu oraz stemple z choinką, gwiazdką, butem, itp.
Symbolami kojarzącymi się z Bożym Narodzeniem. Zadaniem dzieci jest przy-
stawić stemple na wszystkich kartkach. Każda grupa w przedszkolu ma inny ob-
razek na swoich biletach. Grupa 3 – w tym zespole jest tyle dzieci, ile grup
w przedszkolu. Każde dziecko ma za zadanie rozdanie biletów wchodzącym
dzieciom z jednej grupy, itd. Grupa 4 – w tym zespole jest tyle dzieci, ile grup
w przedszkolu. Zadaniem dzieci w tym zespole będzie pokazanie wchodzącym,
które miejsca mogą zajmować (wcześniej należy to ustalić tak, by dzieci pełnią-
ce tę rolę wiedziały dokąd mają prowadzić wchodzących).
UWAGA:
Przedstawienie może być przygotowane nie dla dzieci z przedszkola,
czy szkoły, ale dla rodzi ców. Wtedy pod uwagę należy wziąć liczbę zaproszonych
rodziców.
„Jasełka” – przedstawienie jasełek w wykonaniu dzieci pięcioletnich.
„Porządki”. N. proponuje dzieciom uporządkowanie sali po wizycie gości. Przy-
dziela dzieciom chętnym do pomocy zadania: przyniesienie krzesełek (kocyków,
materacy) w jedno miejsce; ustawienie ich na stałych miejscach; sprawdzenie,
czy wszystkie przedmioty, zabawki leżą na właściwym miejscu. Po wykonaniu
zadań N. chwali dzieci za chęć pomocy i wywiązanie się ze swoich zadań.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – jeśli jest śnieg dzieci lepią bałwana.
III
„Głuchy telefon” – zabawa. Dzieci siedzą w półkolu, jedno blisko drugiego.
N. szepcze do ucha pierwszemu dziecku krótkie życzenia, np.: Wszystkiego naj-
lepszego. Dziecko przekazuje je szeptem sąsiadowi, itd. Ostatnie dziecko mówi
życzenia głośno. Zabawę powtarzamy kilka razy. Przy kolejnych powtórzeniach
życzenia wymyślają dzieci.
Wspólne śpiewanie kolęd. N. zaprasza wszystkie dzieci zgromadzone w sali do
wspólnego śpiewania kolęd. Wyjaśnia, że to się nazywa kolędowanie i jest to
stary zwyczaj, który powinno się podtrzymywać. Możemy wtedy cieszyć się z całą
rodziną, że możemy być razem. Podczas kolędowania można wyrażać swoja ra-
dość uśmiechem, klaskaniem i ruchami. N. włącza przygotowane wcześniej me-
lodie znanych kolęd i wszyscy śpiewają.
Rozmowa na temat zwyczaju składania życzeń. N. zaprasza chętne dzieci do
rozmowy. Odwołuje się do ich doświadczeń i wiedzy na temat zwyczaju składa-
nia życzeń: Czego życzą wam rodzice, dziadkowie podczas składania życzeń?; Cze-
go wy im życzycie?; Czego można życzyć swoim najbliższym? Dzieci swobodnie
odpowiadają na pytania. Następnie wspólnie z N. układają treść życzeń dla ro-
dziców. N. podkreśla, że nie należy się wstydzić składania życzeń, bo to jest
bardzo miłe.
CD
67
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
Dzień 1.
Jak wita się Nowy Rok na świecie?
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – wdrażanie dzieci do stosowania zwrotów grzecz-
nościowych w odniesieniu do rówieśników i osób dorosłych. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Przygoda iskierki” – kształtowanie myślenia kreatywnego; kształtowanie umiejętności budowa-
nia logicznej wypowiedzi.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Noworoczne życzenia – rozmowa dziećmi na temat nocy sylwestrowej na podstawie wiersza
T. Chwastek-Latuszkowej, obrazków i doświadczeń dzieci; rozwijanie zainteresowania zjawiskami
społecznymi i kulturowymi; zachęcanie do swobodnych wypowiedzi na podstawie własnych do-
świadczeń.
5. „Zegary” – zabawa rytmiczno-ruchowa. Kształtowanie umiejętności różnicowania tempa i utrzy-
mania rytmu.
6. „Marzenia na Nowy Rok” – malowanie na dużej powierzchni, wyzwolenie uczucia radości, swobo-
dy bez ograniczeń, rozwijanie naturalnej ekspresji ruchowej dzieci.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – lepienie ze śniegu wymyślonych postaci.
8. „Do czego to służy” – poszerzanie wiedzy na temat przedmiotów służących do odmierzania
czasu; rozwijanie mowy czynnej. „Wskazówka zegara” – zabawa ruchowa z elementem podskoku.
Kształtowanie zwinności i skoczności.
9. Praca z ZG 29 – doskonalenie spostrzegawczości i sprawności grafomotorycznej podczas rysowa-
nia linii po śladzie.
10. „Rebusy” – zabawa słuchowa. Kształtowanie analizy i syntezy słuchowej i logicznego myślenia.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kartka z narysowaną iskierką, woreczki, ilustracje przedstawiające bal,
fajerwerki, ludzi składających sobie życzenia, duże arkusze papieru i farby, CD, Wielka księga tro-
picieli, długa skakanka, ZG, obrazki, na których są: zabawki, pałka, kamyk, zapałka (2x), wagon,
lizak, zamek, waliza, kura, kubek, rakieta, koszyk wiklinowy, koza
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne według pomysłów dzieci, pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Przygoda iskierki” – zabawa twórcza. Dzieci siedzą w kole. Na środku leży
kartka z narysowaną iskierką (w dowolnym kolorze). N. zaczyna opowiadanie
zdaniem, np. Pewnego dnia iskierka otworzyła swoje jedno oko i pomyślała... Na-
stępnie odwraca się do dziecka siedzącego obok i zadaje mu pytanie Co było
dalej? Zadaniem dziecka jest powtórzenie zdania powiedzianego przez N. oraz
wymyślenie własnego, a także przekazanie opowiadania dalej. Ostatnie dziecko
powinno powtórzyć całość opowiadania. Dla ułatwienia całe początkowe frag-
kartka
z narysowaną
iskierką
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
68
menty mogą mówić wszystkie dzieci, by nie nudziły się i dalej śledziły tok po-
wstawania opowiadania.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
– dzieci ustawiają się w szeregu. Na sygnał ma-
szerują jedna osoba za drugą. N. rozdaje każdemu woreczek. Gdy już wszystkie
dzieci mają przybory do ćwiczeń, N. przechodzi do właściwych ćwiczeń.
1. Położyć woreczek na głowie, marsz z wysoko uniesionymi kolanami, tak żeby
woreczek pozostał na głowie. Na hasło: Bocian! dzieci szeroko rozkładają
rączki i podnoszą jedno kolano do góry, starają się utrzymać równowagę.
2. Pozycja wyjściowa – rozkrok. Dzieci trzymają woreczek w prawej ręce, sto-
ją w rozkroku. Na sygnał N. wykonują następujące polecenia: Połóż wore-
czek na lewym ramieniu, prowadząc prawą dłoń za głową; dotknij lewym
uchem woreczka, poprzez skłon głowy w lewo; ściągnij woreczek lewą ręką
i przełóż na prawe ramię za głową; dotknij prawym uchem woreczka. Całość
powtórzyć trzy razy.
3. Dowolna zabawa z woreczkiem – dzieci bawią się woreczkiem, wykonując
następujące polecenia: podrzuć woreczek oburącz; podrzuć, klaśnij i chwyć
woreczek; podrzuć woreczek pod prawą / lewą nogą; przełóż woreczek za pleca-
mi; podrzuć woreczek prawą ręką, chwyć prawą ręką; podrzuć woreczek lewą
ręką, chwyć lewą ręką; podrzuć woreczek prawą ręką, chwyć lewą ręką; połóż
woreczek na prawej / lewej stopie, podrzuć i złap oburącz.
4. Dzieci stoją prosto z woreczkiem na głowie. Na sygnał N. robią powolny
przysiad, plecy proste, następnie wracają do pozycji wyjściowej.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Noworoczne życzenia – słuchanie wiersza Teresy Chwastek-Latuszkowej czyta-
nego przez N.
Noworoczne życzenia
Teresa Chwastek-Latuszkowa
Na świecie
co roku
to samo się zdarza:
zostaje tylko jedna
kartka z kalendarza.
Ludzie na niej
– w myślach –
wypisują życzenia:
„By następny rok
smutki w radość przemienił!”.
A nocą, kiedy
kartka spada
i biją zegary,
podnosi ją Rok Nowy,
żegnając się ze Starym.
Trzeba mu pomagać
spełnić te życzenia;
dom swój trzeba ulepszać,
siebie na lepsze zmieniać.
woreczki
Dzień 1.
|
Jak wita się Nowy Rok na świecie?
69
Rozmowa z dziećmi na temat nocy sylwestrowej na podstawie wiersza, obraz-
ków i doświadczeń dzieci. N. prezentuje dzieciom ilustracje przedstawiające bal,
fajerwerki, ludzi składających sobie życzenia i zadaje dzieciom pytania: Jaką to
szczególną noc niedawno obchodziliśmy?; Dlaczego jest ona ważna, niezwykła i tak
hucznie obchodzona? (kończy się stary rok i zaczyna nowy); A skąd wiadomo, że
ta noc właśnie nadeszła? (z kalendarza); Jak nazywa się ta noc? Co takiego ludzie
robią dokładnie o północy? (składają sobie życzenia); Czego ludzie sobie życzą?;
Gdzie wita się tak hucznie nowy rok?; Czy tylko w naszej miejscowości? (w różnych
krajach na całym świecie); Jak wy spędziłyście noc sylwestrową? N. prezentuje
ilustrację obrazującą Stary i Nowy Rok, odwołując się do typowych skojarzeń
staruszka i dziecka. Z lewej strony ilustracji – staruszek, a nad nim szarfa z nu-
merem minionego roku, a z prawej – dziecko i nad nim szarfa z numerem no-
wego roku. Jak nazywał się Stary Rok?; Jak nazywa się Nowy Rok?; Ile lat wy
skończycie w Nowym Roku?
„Zegary” – zabawa rytmiczno-ruchowa. N. dzieli dzieci na trzy zespoły. Pierwszy
to zegary na wieżach, które wybijają godziny: bim-bom; drugie – zegarki na ścia-
nie, które mówią: tik-tak i ostatnie, to zegarki z sekundnikami: cyk-cyk-cyk-cyk.
Dla każdego zespołu podaje rytm:
Bim-bom
|
|
Tik-tak
FFFF|FFFF|
Cyk-cyk-cyk-cyk tutaj szesnastki; na jedną ćwierćnutę przypadają cztery szes-
nastki, czyli w takcie jest osiem szesnastek.
Każdy zespół wiąże koło. Na hasło N.: Północ! wszystkie koła jednocześnie ru-
szają w swoim rytmie wypowiadając: bim-bom, tik-tak i cyk-cyk-cyk.
„Marzenia na Nowy Rok” – malowanie rękami na dużej powierzchni, wyzwala-
nie uczucia radości, swobody bez ograniczeń. Na podłodze przygotowane są
duże arkusze papieru i farby do malowania rękami. Dzieci siedzą w drugiej czę-
ści sali. N. prosi dzieci, by wyobraziły sobie, że zakładają magiczne okulary, któ-
re działają tylko wtedy, gdy ma się zamknięte oczy i przeniosły się do Krainy
Marzeń. Dzieci zamykają oczy, a N. włącza muzykę z CD. Dzieci przez chwilę
słuchają. Następnie otwierają oczy. N. prosi, by namalowały to, co zobaczyły.
Dzieci swobodnie malują. Na koniec zorganizowana jest wystawa prac dzieci.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Dzieci lepią ze śniegu dowolne, wymyślone
przez siebie figury, kształty. N. wyznacza czas na lepienie, np. 10 minut. Po tym
czasie dzieci wspólnie oglądają ulepione prze siebie kształty i wymyślają ich nazwy.
III
„Do czego to służy?” – oglądanie różnych przedmiotów służących do odmierza-
nia czasu.; nazywanie zegarów, próba określania godziny. Praca z Wielką księgą
tropicieli („Tik, tak…”) lub z obrazkami przygotowanymi przez N.
„Wskazówka zegara” – zabawa ruchowa z elementem podskoku. Dzieci stoją
w kole. N. w środku koła trzyma skakankę za jeden koniec. Obraca się wokół
własnej osi, wprawiając skakankę w ruch kolisty. Dzieci maja za zadanie prze-
skoczyć obunóż nad skakanką.
Praca z ZG 29 – rysowanie zegara po śladzie; łączenie zegarów, które pokazują
tę samą godzinę.
„Rebusy” – zabawa słuchowa. N. przygotowuje obrazki, na których są: zabawki,
pałka, kamyk, zapałka (2x), wagon, lizak, zamek, waliza, kura, kubek, rakieta,
Ilustracje
przedstawiające
bal, fajerwerki,
ludzi składających
sobie życzenia
duże arkusze
papieru, farby, CD
Wielka księga
tropicieli
skakanka
obrazki
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
70
koszyk wiklinowy, koza. Dzieci nazywają wszystkie obrazki. Następnie dzielą
słowa na sylaby i wyróżniają pierwszą sylabę. N. układa obok siebie obrazki:
Ku
bek, rakieta
Ko
szyk, zapałka
Za
bawki, pałka, kamyk
Wa
gon, lizak, zamek
Pozostałe obrazki są z boku. N. wskazuje szereg i prosi, aby dzieci powiedziały
tylko początkowe sylaby nazw elementów przedstawionych na obrazkach. Dzie-
ci łączą ze sobą pierwsze sylaby i podają nowe słowo, które z nich powstało.
Na koniec szukają właściwego obrazka – rozwiązania.
Dzień 2.
Stary Rok – Nowy Rok
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – wdrażanie dzieci do stosowania zwrotów grzecz-
nościowych w odniesieniu do rówieśników i osób dorosłych. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Szukamy głoski z” – zabawa słuchowa. Rozwijanie percepcji słuchowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Bajka o Starym i Nowym Roku – słuchanie wiersza L. J. Kerna; rozwijanie umiejętności słuchania
tekstów literackich w skupieniu; rozmowa na temat treści wiersza – doskonalenie umiejętności
logicznego odpowiadania na postawione pytania.
5.
„Ułóż tak samo” – kształtowanie pamięci wzrokowej. „Chodzimy jak...” – zabawa ruchowa.
Kształtowanie umiejętności naśladowczych i pantomimicznych dzieci.
6. Praca z K2., 21 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej dzieci; rysowanie w tunelu
i kreślenie szkaczków literopodobnych.
7. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji, usprawnianie liczenia.
8. „Kto jest naj...?” – zabawa dydaktyczna. Utrwalanie umiejętności rozumienia i posługiwania się
pojęciami: najmłodszy, najstarszy, najwyższy, najniższy.
9. „Szlaczki” – zabawa ruchowa. Dostrzeganie prawidłowości w tworzonym rytmie; doskonalenie
umiejętności orientowania się w przestrzeni, obserwacja położenia elementów w przestrzeni,
nabywanie umiejętności szybkiego ustawiania się w szeregu.
10. „Zegary” – wykonanie zegarów z WM. Rozwijanie umiejętności wykonywania zadań zgodnie z in-
strukcją słowną, rozwijanie sprawności manualnej dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
woreczki, po kilka sztuk liczb od 0 do 9; K2., kilka kompletów ilustracji
przedstawiających cztery postacie w różnym wieku: noworodek, dziecko w wieku przedszkolnym,
nastolatek, osoba starsza, np. dziadek z wąsami, siwymi włosami; kartoniki z żółtymi i czarnymi
kropkami, WM
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Dzień 2.
|
Stary Rok – Nowy Rok
71
„Szukamy głoski z.” – zabawa słuchowa. Dzieci siedzą w rozsypce. N. mówi
różne słowa, między innymi takie, które zawierają głoskę z na początku i w środ-
ku. Dzieci, gdy usłyszą słowo z głoską z obracają głowy z lewej strony na prawą
i mówią długo zzzzzz. Przykładowe słowa: zabawa, sowa, zegar, smyk, zając, za-
mek, gazeta, zaproszenie, wazon, basen, zero, język, zupa, parasol, karuzela, nos,
znak. Następnie dzieci wymyślają słowa, które mają głoskę z na początku, a po-
tem w środku.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Bajka o Starym i Nowym Roku – słuchanie wiersza Ludwika Jerzego Kerna.
Bajka o Starym i Nowym Roku
Ludwik Jerzy Kern
O jedne porze, raz do roku,
w zimowej nocy ciemnym mroku,
gdzieś, gdzie nie sięga ludzki wzrok,
schodzi się z rokiem rok.
Jeden jest wielki z siwą brodą,
drugi jest mały z buzią młodą,
czyli, by rzec innymi słowy:
jeden jest stary, drugi nowy.
(...)
Potem w ciemności słychać kroki....
To się rozchodzą oba roki.
W całkiem przeciwne idą strony,
Stary znużony i zmęczony,
Nowy, o jasnych złotych lokach,
wesoło sobie mknie w podskokach.
Po chwili cichnie odgłos kroków
w zimowej nocy ciemnym roku,
gwiazda za gwiazdą w górze gaśnie
i robi się na świecie jaśniej,
i znika czarnej nocy cień,
i wstaje nowy jasny dzień,
i budzisz się, przecierasz wzrok
i witasz – Nowy Rok.
Rozmowa na temat treści wiersza kierowana pytaniami N.: Kto jest głównym
bohaterem wiersza?; Jak jest przedstawiony Stary Rok?; Jak jest przedstawiony
Nowy Rok?; Jak nazywał się Stary Rok?; Jak nazywa się Nowy Rok?
„Ułóż tak samo” – zabawa matematyczna. N. przygotowuje kilka kompletów
z cyframi 0–9. W każdym komplecie powinno być po 3–4 sztuki każdej cyfry.
Dzieci siedzą przy stoliku, tyłem do tablicy, na której wiszą liczby oznaczające
Stary Rok i Nowy Rok. Zadaniem dzieci jest podejście do tablicy, zapamięta-
nie kolejności liczb, powrót do stolika i ułożenie swoich liczb w takiej samej
kolejności.
„Chodzimy jak...” – zabawa ruchowa. Dzieci na hasło N. naśladują sposób po-
ruszania się: raczkującego dziecka, wesołego pięciolatka, poważnego dorosłego,
przygarbionego staruszka.
woreczki
kilka kompletów
liczb od 0 do 9
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
72
Praca z K2., 21 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne; nazywanie elementów
w ramkach; dzielenie na sylaby nazw obrazków w ramkach; tworzenie słów
z pewnych sylab. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków
literopodobnych do wiersza:
Raz, dwa, trzy,
Ze-ga-ry
Cztery, pięć, sześć
Mogę je nieść
Siedem osiem dziewięć
Od siebie do ciebie
Spacer w okolicy przedszkola. N. przed wyjściem dzieci do szatni przydziela każ-
demu dziecku zadanie liczenia określonej grupy osób: dzieci w wózkach; dzieci
chodzących do szkoły; osób dorosłych, które mogą mieć tyle lat, ile ich rodzice; osób
dorosłych, które mogą mieć tyle lat, ile ich dziadkowie; Podczas spaceru dzieci
wykonują swoje zadania. Po powrocie ze spaceru N. pyta dzieci o to, ile osób
naliczyło każde z nich. Wspólnie ustalają: kogo było najwięcej, kogo najmniej,
kogo było więcej niż..., kogo mniej niż...
III
„Kto jest naj...?” – zabawa dydaktyczna. N. dzieli dzieci na trzy zespoły. Dla
każdego zespołu przygotowuje komplet ilustracji przedstawiających cztery po-
stacie w różnym wieku: noworodek, dziecko w wieku przedszkolnym, nastola-
tek, osoba starsza, np. dziadek z wąsami, siwymi włosami. Zadaniem dzieci w ze-
społach jest poukładanie postaci według instrukcji N.: Od najmłodszego do naj-
starszego...; Od najstarszego do najmłodszego...; Od najniższego do najwyższego...
„Szlaczki” – zabawa ruchowa. N. dzieli dzieci na dwa zespoły. Każdy zespół
powinien liczyć po tyle samo osób. Dzieci w pierwszym zespole otrzymują żółte
kropki, dzieci w drugim – czarne. Dzieci spacerują po sali w różnych kierunkach
w rytmie dowolnej muzyki. Na przerwę w muzyce N. podaje hasło-klucz, według
którego dzieci mają się ustawić w szeregu: chłopiec – dziewczynka; żółte – czarne;
dzień – noc. N. może te ustawienia powtarzać lub wymyślić inne.
„Zegar” – wykonanie zegara z WM. Wypchnięcie zegara i złożenie go. Próby
określania godzin.
Dzień 3.
Karuzela pór roku
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – wdrażanie dzieci do stosowania zwrotów grzecz-
nościowych w odniesieniu do rówieśników i osób dorosłych. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Która godzina?” – rozwijanie zainteresowania zegarami; doskonalenie percepcji wzrokowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Nowy Rok – słuchanie wiersza H. Bechlerowej. Rozmowa z dziećmi na podstawie ilustracji i treści wier-
sza; rozbudzanie ciekawości zmianami zachodzącymi w poszczególnych porach roku w przyrodzie.
5. „Karuzela pór roku” – ułożenie karuzeli pór roku z WM. Rozwijanie logicznego myślenia; dostrze-
ganie ciągłego następstwa pór roku.
K2.
ilustracje
kartoniki
z żółtymi
i czarnymi
kropkami
WM
Dzień 3.
|
Karuzela pór roku
73
III
6. Pory roku – osłuchanie z piosenką. Kształtowanie pamięci słuchowej podczas nauki słów i melodii
piosenki; doskonalenie koordynacji i pamięci ruchowo-słuchowej; kształcenie poczucia rytmu;
wyrabianie umiejętności akompaniowania na trójkącie.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym według pomysłu N.
8. Praca z K2., 22 – utrwalanie wiedzy na temat charakterystycznych cech pór roku; rozwijanie lo-
gicznego myślenia.
9. „Pory roku” – zabawa ruchowa. Rozwijanie szybkości reakcji na sygnał; doskonalenie umiejętności
tworzenia zbiorów czteroelementowych.
10. „Parasole pór roku” – zabawa plastyczna. Rozwijanie sprawności manualnej podczas wydzierania
i nalepiania. Nauka słów pierwszej i drugiej zwrotki piosenki Pory roku – poszerzanie pamięci
słuchowej dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
woreczki, cztery ilustracje przedstawiające to samo miejsce w różnych po-
rach roku, wyrazy do czytania globalnego: wiosna, lato, jesień, zima, parasole, WM, CD, instrumen-
ty perkusyjne: janczary, trójkąt, tamburyn, kołatki, K2., szarfy w czterech kolorach; cztery paraso-
le narysowane na szarym papierze, kolorowe gazety, najlepiej o tematyce ogrodniczej, klej, pędzel-
ki do kleju, kredki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne według pomysłów dzieci, pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Która godzina?” – zabawy matematyczne. Dzieci do zabawy wykorzystują ze-
gary wykonane poprzedniego dnia. N. pokazuje dzieciom ustawienie wskazó-
wek przy pełnych godzinach. Dzieci próbują ustawiać wskazówki tak samo i od-
czytywać godzinę pierwszą, drugą, trzecią.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68)
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Nowy Rok – słuchanie wiersza Heleny Bechlerowej czytanego przez N.
Nowy Rok
Helena Bechlerowa
Idzie Nowy Rok
Lasem, miastem, polem.
Za nim idzie czworo dzieci,
każde z innym parasolem.
Jeden parasol – niby łąka:
kwiaty na nim i biedronka.
A na drugim kłosy żyta,
mak jak płomyk w nich zakwita.
Na tym trzecim nie ma kłosów
ani kwiatów i biedronek,
tylko liście kolorowe –
złote, rude i czerwone.
Czwarty – pięknie haftowany,
srebrne gwiazdki błyszczą na nim.
Idzie Nowy Rok
woreczki
ilustracje, wyrazy
do czytania
globalnego,
parasole
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
74
lasem, miastem, polem...
Teraz nazwij wszystkie dzieci,
które niosą parasole!
Rozmowa z dziećmi na podstawie ilustracji i treści wiersza. Na tablicy N. zawie-
sza cztery ilustracje przedstawiające to samo miejsce w różnych porach roku.
Ma też przygotowane parasole z papieru lub prawdziwe, ozdobione tak, jak
w treści wiersza. Po wysłuchaniu wiersza dzieci odpowiadają na pytania związane
z treścią wiersza: Jak wyglądał pierwszy, drugi, trzeci, ostatni parasol?; Jak miały na
imię dzieci Nowego Roku, które niosły parasole?; Do której ilustracji pasowałby
pierwszy (drugi, trzeci, czwarty) parasol?; Dlaczego? N. omawia z dziećmi po kolei
każdy obrazek. Zwraca uwagę na charakterystyczne cechy danej pory roku – ko-
lorystykę, wygląd szaty roślinnej, a w szczególności wygląd drzew oraz zjawiska
atmosferyczne. Następnie prezentuje wyrazy do czytania globalnego: wiosna,
lato, jesień, zima.
Każdy wyraz prezentuje osobno, pokazując go dzieciom głośno
i wyraźnie odczytuje, a następnie wiesza obok właściwej ilustracji. Następnie
wskazuje wyraz i dzieci chórem odczytują go. Na koniec kładą parasol przy odpo-
wiednim obrazku.
„Karuzela pór roku” – wykonanie karuzeli pór roku z WM. Dzieci wypychają
elementy. Układają ponownie i nazywają kolejno pory roku, pokazując jedno-
cześnie właściwą ćwiartkę na kole. Najpierw robią to wszystkie dzieci razem
z N., a następnie każde dziecko osobno.
Pory roku – osłuchanie z piosenką.
Pory roku
sł. Stanisław Karaszewski
muz. Tomasz Strąk
I Cztery pory ma rok cały.
Każda inna oczywiście.
Zima w śniegu, wiosna w kwiatach,
lato w słońcu, jesień w liściach.
Ref: Wiosna, lato, jesień, zima,
cztery pory rok nasz ma.
Każda inne zna zabawy,
każda w co innego gra.
II Wiosna lubi rower, piłkę,
lato łódki i kajaki.
Jesień rolki, hulajnogi,
zima narty, łyżwy, sanki.
Ref: Wiosna...
III Wiosna stawia babki z piasku,
lato kąpie się w basenie,
jesień spaceruje w lesie,
zima śnieg w bałwanka zmienia.
Ref: Wiosna...
Zabawy muzyczne z piosenką:
a) Wysłuchanie piosenki. Rozmowa na temat jej treści: O czym opowiada pio-
senka?; Jak nazywają się kolejne pory roku w piosence?; Jakie zabawy lubią
kolejne pory roku?
WM
CD
CD, instrumenty
Dzień 3.
|
Karuzela pór roku
75
b) Zabawa ruchowa połączona z nauką słów refrenu. N. wyznacza czworo dzie-
ci. Każdemu przydziela określony instrument i porę roku: zima – janczary,
wiosna – trójkąt, lato – tamburyno, jesien – kołatka. Wyznaczone dzieci zaj-
mują miejsca w czterech rogach sali. N. ustala z pozostałymi dziećmi, co będą
robić w określonej porze roku, np. wiosna – jazda na rowerze; lato – pływa-
nie; jesień – bieg z latawcem; zima – lepienie bałwana. Dzieci razem z N. re-
cytuja refren piosenki:
Wiosna, lato, jesień, zima,
cztery pory rok nasz ma.
Każda inne zna zabawy,
każda w co innego gra.
Po wysłuchaniu tekstu jedno z czworga dzieci zaczyna grać na swoim instru-
mencie, a pozostałe dzieci wykonują czynność ustaloną wcześniej dla danej
pory roku.
c) „Gramy ciszę” – zabawa rytmiczna z wykorzystaniem instrumentów. N. dzieli
dzieci na dwie grupy. Jednej wręcza trójkąty. Dzieci bez instrumentów
recytują tekst refrenu w rytmie. W momencie pauzy dzieci z instrumentami
grają cztery ćwierćnuty.
☻
Wiosna, lato, jesień, zima, | – - – - | cztery pory rok nasz ma | – - – - |
▲
– - – -
| |
– - – - –
| |
☻
każda inne zna zabawy
| - – - – | każda w co innego gra | - – - – |
▲
– - – -
| |
– - – -
| |
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym według pomysłu N.
III
Praca z K2., 22 – nalepianie przedmiotów kojarzących się z konkretną porą roku;
omawianie ulubionej pory roku. Zadanie dodatkowe – odszukiwanie i koloro-
wanie właściwego obrazka.
„Pory roku” – zabawa ruchowa. Każde dziecko ma szarfę w jednym z czterech
kolorów: żółtym, czerwonym, zielonym, niebieskim. N. wyjaśnia, że są to ko-
lory pór roku: lato – żółty, jesień – czerwony, zima – niebieski, wiosna – zielo-
ny. Dzieci poruszają się w dowolny sposób po sali w rytmie melodii piosenki
Pory roku. Gdy muzyka milknie, dzieci ustawiają się w czteroosobowych kół-
kach (w jednym kole ma się znaleźć czworo dzieci z szarfami w czterech kolo-
rach).
„Parasole pór roku” – zabawa plastyczna. N. dzieli dzieci na cztery zespoły.
Każdy to inna pora roku. Dla każdego zespołu przygotowany jest parasol nary-
sowany na szarym papierze, kolorowe gazety, najlepiej o tematyce ogrodniczej,
klej, pędzelki do kleju, kredki. Zadaniem dzieci jest wybrać obrazki przedsta-
wiające elementy charakterystyczne dla danej pory roku, wydrzeć je i przyozdo-
bić nimi parasol.
Nauka słów pierwszej i drugiej zwrotki piosenki Pory roku. N. śpiewa lub recy-
tuje rytmicznie słowa pierwszej i drugiej zwrotki piosenki, a dzieci powtarzają
na zasadzie echa. Utrwalenie słów następuje poprzez: rytmiczne powtarzanie
szeptem; rytmiczne powtarzanie głośno; dopowiadanie drugiej części frazy; re-
cytowanie wysoko, nisko; recytowanie przez chętne dzieci razem; recytowanie
przez chętne dzieci solo.
K2.
szarfy w czterech
kolorach
cztery parasole na
szarym papierze,
kolorowe gazety,
klej, pędzelki do
kleju, kredki
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
76
Dzień 4.
Karuzela miesięcy
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – wdrażanie dzieci do stosowania zwrotów grzecz-
nościowych w odniesieniu do rówieśników i osób dorosłych. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Dokończ słowo” – zabawa słuchowa. Kształtowanie syntezy słuchowej i kreatywnego myślenia.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Baśń o dwunastu miesiącach – rozmowa na temat opowiadania; rozwijanie umiejętności słucha-
nia ze zrozumieniem; wdrażanie do udzielania logicznej odpowiedzi na postawione pytanie.
5. „Wróć na swoje miejsce” – zabawa ruchowa. Kształcenie orientacji w przestrzeni, szybkiego i bez-
piecznego poruszania się w przestrzeni.
6. „Karuzela miesięcy” – wykonanie karuzeli miesięcy; uświadamianie dzieciom następstwa miesię-
cy; wdrażanie do posługiwania się nazwami miesięcy.
7. „Karuzela” – zabaw ruchowa. Rozwijanie koordynacji ruchowo-słuchowo-wzrokowej. Pory roku
– nauka trzeciej zwrotki piosenki. Usprawnianie pamięci słuchowej dzieci. Zabawy w ogrodzie
przedszkolnym – rozwijanie odporności i sprawności fizycznej dzieci; czerpanie radości ze wspól-
nych zabaw na powietrzu.
8. „Kraina Ka” – zabawa słuchowa. Doskonalenie syntezy słuchowej dzieci.
9. „Baloniki” – zabawa z balonami. Wydłużanie fazy wydechowej; kształtowanie koordynacji rucho-
wo-słuchowo-wzrokowej; swobodna twórczość plastyczna.
10. „Karuzela z miesiącami” – zabawa w kole. Usprawnianie umiejętności koncentrowania uwagi na
osobie i sygnale; utrwalanie nazw miesięcy.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
woreczki, sylwety miesięcy z charakterystycznymi symbolami (elementa-
mi), szarfy w trzech kolorach, CD, balon dla każdego dziecka, markery do rysowania na folii
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Dokończ słowo” – zabawa słuchowa. Kształtowanie syntezy słuchowej i kre-
atywnego myślenia. N. mówi pierwszą sylabę dwusylabowego słowa. Zadaniem
dzieci jest dopowiedzenie drugiej sylaby. Początkowo dzieci dopowiadają chó-
rem. Przy kolejnych słowach N. wskazuje dziecko, które ma dopowiedzieć sylabę.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Baśń o dwunastu miesiącach – słuchanie opowiadania Janiny Porazińskiej.
Baśń o dwunastu miesiącach
Według Janiny Porazińskiej
Była w chacie gospodyni. Miała córkę i miała pasierbicę. Pasierbica była do-
bra, a córka była dokucznica. Ludzie na sierotkę mówili: ładniutka, a na córkę
– brzydulica. Więc macocha sierotki strasznie nie lubiła. Tak umyśliła sobie: –
Pozbędę się jej, do lasu ją wyślę... może tam przepadnie!
woreczki
Dzień 4.
|
Karuzela miesięcy
77
Nadszedł grudzień. Spadły śniegi i przyszedł mróz, a srogie wichury-dujawice
po polach pędziły i tumanami śniegu miotały. Raz woła macocha sierotkę
i mówi:
– Idź mi zaraz w las i nazbieraj fi ołków. Jak ich nie uzbierasz, to się tu nie
pokazuj, bo cię do izby nie wpuszczę.
Aż się biedna sierotka za główkę chwyciła: – A gdzie ja w tym śniegu fi ołki
znajdę?
– Szukaj, kędy chcesz. Albo dziś do wieczora fi ołki przyniesiesz, albo się nie
pokazuj w chałupie...
Co było robić. Wzięła dziewczynka chuścinę i poszła w las. Idzie i idzie lasem
i wcale nie wie, gdzie tu można fi ołki znaleźć. Nawet na wiosnę ich tu nie widzia-
ła. Dobry kawał już uszła, aż tu widzi: ogień się pali, a dookoła ognia dwunastu
chłopów siedzi. A może to zbójcy, iść tam, nie iść? Ale ośmieliła się i ku siedzą-
cym idzie. A jak podeszła bliżej, poznała, że to bracia Miesiące. Rzekła dobre
słowo. Odpowiedzieli jej i pytają: - Który z nas najbardziej ci się podoba?
–Wszyscyście piękni, boście wszyscy potrzebni.
Spojrzeli bracia po sobie, spodobała im się taka grzeczna mowa i pytają:
– Po coś tu przyszła dziewczynko?
– Macocha kazała mi fi ołków nazbierać, ale gdzie ich zimą szukać?
– E, nie martw się, może i znajdziesz...
Usiadł Kwiecień na miejscu Grudnia. Zaraz śnieg zaczął topnieć, zazieleniły
się borówkowe, jagodowe krzaczki, a ptaszęta zaczęły po wiosennemu śpiewać.
Z głębi lasu powiał dech świeży, kwitnącą czeremchą pachnący.
– Idź, sierotko, za tę pierwszą sosnę, fi ołków poszukaj.
Idzie dziewczyna, patrzy... a tam aż modro od kwiecia! Rwie, rwie... pół ko-
szyka narwała. Przykryła mchem kwiaty, żeby nie zmarzły. I wróciła do ogniska,
Kwietniowi podziękować.
– Idźże w spokoju do domu. A jak będziesz znów w potrzebie, przybywaj do
nas.
Biegnie sierotka do domu, a nadziwić się nie może, że wcale teraz zimna nie
czuje. Usłyszała machocha, że dziewczyna do sieni wchodzi, wyszła z izby i woła:
– Jeśli nie masz fi ołków, to wynocha!
– Mam, mam, popatrzcie! – woła dziewczynka i stawia koszyk na stole...
W izbie zapachniało jak w ogrodzie wiosną. – Sprawiedliwie... fi ołki prawdzi-
we – mamrocze macocha i pojąć nie może, gdzie je sierotka znalazła. – W lesie
były?
Minęły trzy dni, mróz jeszcze bardziej się nasilił, wichry jeszcze się bardziej
rozsrożyły, a macocha woła do sieroty: – Biegnij mi zaraz w las, nazbieraj tam
poziomek, żeby były piękne i dojrzałe. A jak nie znajdziesz, to nie wracaj!
– Gdzie ja, biedna, teraz poziomki znajdę – myśli sierotka. – Pójdę do Mie-
sięcy, może mnie poratują. Ale czy do nich dojdę? Idzie, idzie, wichry ją szarpią,
mróz na wylot przejmuje, ale jakoś doszła do lasu i do dwunastu braci.
I Grudzień mówi: – To ty, dziewczyno. Cóż teraz chciałabyś mieć?
– Poziomek bym chciała pięknych, dojrzałych – szepcze nieśmiało sierota.
– To się zrobi... to się zrobi... – mówi Grudzień.
Wstał ze swego siedziska, a na jego miejsce przyszedł młody Czerwiec. Do-
okoła śnieg stajał, głogowe krzaki stanęły w różowym kwieciu, ptaszki napełniły
las muzyką.
– Idź, dziewczynko, za tę sosnę, poszukaj!
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
78
Idzie dziewczynka, a na polanie za sosną aż czerwono od poziomek! Zaczęła
je zbierać i do dzbanka sypać. Zerwała liść paproci, dzbanek nakryła i z wielką
radością poszła Czerwcowi podziękować.
– Teraz idź spokojnie do domu. A jak będziesz czego potrzebowała, to przyjdź
do nas.
Idzie dziewczyna do domu i, tak jak za pierwszym razem, wcale jej nie zimno
i droga niedaleka. Usłyszała macocha, że dziewczyna wchodzi do sieni, wyszła
z izby i woła: – Jeśli nie masz poziomek... Ale poziomki pachną jak na leśnej
polanie, gdy je czerwcowe słońce grzeje. Na wieczerzę matka z córką poziomki
zjadły. Sierocie nic nie dały.
Minęło kilka dni. Gospodyni myśli: – Głupia byłam, że chciałam fi ołków, że
chciałam poziomek. Kwiatki zwiędły, poziomki się zjadło. Teraz każę sierocie przy-
nieść ż lasu talarów. Więc mówi do dziewczyny: – Leć do lasu i przynieś mi talarów.
Żeby były ciężkie, ze szczerego srebra? Jak ich nie znajdziesz, to się nie pokazuj!
Zima była sroga – wokoło leżały śniegi, mróz trzymał, a wichury-dujawice
pędziły po polach. Zła macocha znowu kazała sierotce iść do lasu – aby przy-
nieść talarów.
Biedna sierotka idzie i znów przed braćmi Miesiącami staje.
– Talarów kazała macocha przynieść, aby były ze szczerego srebra.
Podumał, podumał Grudzień, aż mówi:
– Przychyl się, weź sobie węgielków z ogniska. Nie bój się. A jak jeszcze raz
cię macocha wyśle, to już do niej nie wracaj, u nas zostań. W naszej zagrodzie
będziesz mieszkała, gospodarkę będziesz nam prowadziła.
Dziewczynka kupkę węgielków zebrała, podziękowała i wraca. Ale bardzo się
boi, że jej węgielki dziurę w zapasce wypalą. Weszła do sieni, a macocha woła:
– Masz talary, dużo ich masz?
Nie śmie sierotka o tych węgielkach powiedzieć. Wytrząsa je z zapaski... A tu
brzęk, brzęk, brzęk... srebrne talary lecą i dźwięczą, i błyszczą, aż w całej izbie
pojaśniało. Rzuciła się macocha z córką! Talary zagarniają, oglądają, liczą...
– Tyłeś tylko przyniosła? A gdzie masz więcej? Może gdzieś pod śniegiem
schowałaś? Leć zaraz i wszystkie przynieś!
Owinęła się sierotka w chustkę, poszła w las i więcej nie wróciła. Do dwuna-
stu braci Miesięcy na służbę przystała.
Czekała macocha do późnej nocy. Czekała cały ranek, cały dzień i znowu cały
wieczór. Sierotki nie widać... Tak mówi do córki: – Nie wiadomo, co się z nią
stało. Może w polu zamarzła. Teraz ty pójdziesz!
– Chcesz, żebym i ja przepadła?
– Nie bądź głupia! Tamta co na sobie miała? Letnią sukienkę i chustkę.
A ciebie w kożuch odzieję i buty po kolana. Nie bój się, nie poczujesz zimna,
a talarów przyniesiesz. Potrafi ła tamta, potrafi sz i ty.
– Może potrafi ę. Jeszcze więcej przyniosę.
Poszła córka. A dzień był piękny. Wiatr ustał. Słońce przez mgłę świeciło,
polatywał śnieżek drobniutki i suchy. Poszła córka w pole, weszła w las. Cie-
pło jej, wesoło. A rozgląda się dookoła, gdzie te talary leżą. A coś się tam
w lesie jarzy i migoce. Pewnie te bogactwa tak jaśnieją! Biegnie dziewczyna,
o małe świerczki śniegiem przysypane się potyka i przewraca. Przybiegła! Pa-
trzy, a to ognisko się żarzy, a dookoła ognia dwunastu braci siedzi. Poznała,
że to bracia Miesiączkowie. Ale wielce była rozgniewana, że się tak tym
ogniem oszukała.
Dzień 4.
|
Karuzela miesięcy
79
Myślała, że to talary świecą, a tu ot co!
– Dzień dobry, dziewczynko. A może nam powiesz, kto my jesteśmy? – zawo-
łał wesoło Grudzień.
A córka ze złością: – Ten to Marzec – kłapie wargą jak starzec. A ten Maj –
tylko mu kij żebraczy daj. A ten Luty – ma koślawe buty. Stary Grudzień – naj-
większy leń...
I tak długo jeszcze Miesiącom przygadywała. Aż się bracia rozgniewali. Pod-
niósł się Grudzień, a na jego miejsce usiadł Luty. I dopiero, jak nie zacznie się
sroga zima! Podniósł się wicher, pochwycił tumany śniegu i rozhulał się zamiecią.
Myśli córka: – Trzeba do domu uciekać! Ale drogę znaleźć trudno, a mróz
coraz silniejszy i zaspy coraz większe. I nie znalazła talarów w lesie, i droga do
domu daleka...
Bo nie znajdzie szczęścia ten, co nieżyczliwość w sercu nosi.
Rozmowa na temat opowiadania. Omówienie charakterystycznych cech dla po-
szczególnych miesięcy. Gdy dzieci opisują kolejny miesiąc, N. przywiesza sylwe-
tę mu odpowiadającą. Przywiesza je na tablicy po obwodzie koła jedna za drugą.
Gdy wszystkie sylwety zawisną, jedno z dzieci podchodzi do tablicy i począwszy
od stycznia (pokazuje go N.) wskazuje kolejne miesiące, wypowiadając razem
z innymi dziećmi i N. ich nazwy.
„Wróć na swoje miejsce” – zabawa ruchowa. Dzieci dostają szarfy w trzech kolo-
rach, np. czerwonym, żółtym i zielonym. Siedzą w kole tak, by kolory szarf mijały
się (czerwone, żółte, zielone, czerwone, żółte, zielone). Początkowo N., potem
jedno z dzieci, siedzi w środku koła i wywołuje jeden kolor. Dzieci, które mają
taki kolor szarfy wstają, biegną dookoła koła (wszystkie dzieci muszą biec w tym
samym kierunku) i starają się, jak najszybciej, wrócić na swoje miejsce. Dziecko,
które jako pierwsze wróci na swoje miejsce, wchodzi do koła i wywołuje kolor.
„Karuzela miesięcy” – wykonanie karuzeli miesięcy. Karuzela analogiczna do
karuzeli pór roku (s. 74) materiały do jej wykonania dostarcza dzieciom N. Na
koniec dzieci nazywają miesiące na karuzeli.
„Karuzela” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawione w kole trzymają się za ręce, śpiewają:
Karuzela
sł. i muz. tradycyjne
Chłopcy, dziewczęta, dalej, spieszmy się Wysuwają do przodu raz prawą, raz
lewą nogę.
karuzela czeka, wzywa nas z daleka. Wysuwają do przodu raz prawą, raz
lewą nogę.
Starsi już poszli, a młodsi jeszcze nie. Wysuwają do przodu raz prawą, raz
lewą nogę.
Hej, hopsasa jak ona szybko mknie! Zatrzymują się i podskakują w miej-
scu.
Hej, dalej, dalej, do zabawy spieszmy się! Poruszają się krokiem dostawnym po
obwodzie koła.
Pory roku – nauka trzeciej zwrotki piosenki. N. śpiewa lub recytuje rytmicznie
słowa trzeciej zwrotki piosenki Pory roku, a dzieci powtarzają na zasadzie echa.
Utrwalenie słów następuje poprzez: rytmiczne powtarzanie szeptem; rytmiczne
powtarzanie głośno; dopowiadanie drugiej części frazy; recytowanie wysoko,
nisko; recytowanie przez chętne dzieci razem; recytowanie przez chętne dzieci
solo. Wspólne zaśpiewanie całej piosenki.
sylwety miesięcy
szarfy w trzech
kolorach
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
80
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym:
a) „Wyścig sanek” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się parami. Jedno dziec-
ko z pary stoi jako pierwsze – ciągnie sanki. Drugie stoi za nim, jest saniami.
Dzieci trzymają się za ręce. Pary ustawione są w dwóch rzędach. N. wyznacza
linie startu i mety. Na znak N. dwie pary startują i wygrywa ta, która pierwsza
dotrze do mety.
b) „Sokole oko” – zabawa ruchowa. Każde dziecko lepi dla siebie cztery kule
ze śniegu. N. wyznacza cel np. pień drzewa. Wyjaśnia, że nie należy rzucać
w kolegów, bo uderzenie kulą może boleć. Dzieci ustawiają się w rzędzie.
N. podprowadza pojedynczo dziecko do miejsca, z którego będzie ono rzu-
cało do celu. Pozostałe dzieci stoją z tyłu. Każde dziecko liczy swoje celne
rzuty.
c) „Lepienie bałwana” – dzieci dobierają się w trójki. Każda trójka lepi swojego
bałwana. Po zakończeniu lepienia dzieci nadają swoim bałwanom imiona
niektórych miesięcy.
III
„Kraina Ka” – zabawa słuchowa. N. podaje nazwy miesięcy, dzieląc je na sylaby,
a przed każdą sylabę wstawia dodatkową sylabę ka. Zadaniem dzieci jest odgad-
nięcie nazwy miesiąca, którego nazwę podał N.
Np. ka – lu – ka – ty;
ka – sty – ka – czeń,
ka – ma – ka – rzec
„Baloniki” – zabawy z balonami:
a) Dmuchanie balonów i wypuszczanie z nich powietrza szybko, wolno. Słucha-
nie odgłosów wydawanych przez powietrze wychodzące z balonu. Zawiązanie
końcówek balonów.
b) Podawanie balonów. Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziecko z pary od-
kłada swój balon. Dzieci w parze stają do siebie plecami i w rytmie piosenki
Pory roku podają sobie balon, raz z prawej, a raz z lewej strony.
c) Rysowanie na balonach. N. przydziela każdemu dziecku nazwę miesiąca.
Dzieci mają za zadanie narysować na balonie elementy charakterystyczne dla
tego właśnie miesiąca. Można pomóc dziecku odwołując się do sylwet mie-
sięcy na tablicy.
„Karuzela z miesiącami” – zabawa w kole. Dzieci ustawiają się w kole. Siedzą
na kocykach lub na krzesełkach. N. wskazuje dziecko i mówi: styczeń (dziecko
musi zapamiętać nazwę miesiąca). Wskazuje dzieci po kolei i nadaje im nazwy
kolejnych miesięcy (nazwy mogą się powtarzać). Sobie też przydziela nazwę
miesiąca. Gdy wszystkie dzieci mają przydzielone nazwy, N. siada w kole i wy-
mienia nazwy miesięcy, np. marzec lub kwiecień, maj. Dzieci, które są przydzie-
lone do tych nazw wstają i szybko zamieniają się miejscami. Gdy N. powie Cały
rok! – wszystkie dzieci i N. zmieniają miejsca. Dziecko, dla którego zabrakło
miejsca w kole, dalej prowadzi zabawę.
balony, markery
Dzień 5.
|
Karuzela dni tygodnia
81
Dzień 5.
Karuzela dni tygodnia
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – wdrażanie dzieci do stosowania zwrotów grzecz-
nościowych w odniesieniu do rówieśników i osób dorosłych. Wytwarzanie miłej i życzliwej at-
mosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Karuzela dni” – wycięcie elementów z WM. „Karuzela z sylabami” – zabawa słuchowa. Rozwijanie
analizy i syntezy słuchowej.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Znam pewnego kawalera – rozmowa na temat dni tygodnia na podstawie wiersza L. J. Kerna;
poznanie nazw dni tygodnia; uświadamianie dzieciom następstwa dni tygodnia.
5. „Tydzień” – zabawa ruchowa z elementami pantomimy. Rozwijanie wyobraźni dzieci, umiejęt-
ności naśladowczych. „Karuzela dni” – zabawa z wykorzystaniem elementów z WM; dawanie
możliwości dostrzegania następstwa dni tygodnia; zachęcanie do posługiwania się nazwami dni
tygodnia.
6. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 10 – rozwijanie twórczego myślenia, zachęcanie do zaanga-
żowanego wykonywania zadań ruchowych wyznaczonych przez N.; wdrażanie do przestrzegania
zasad zabawy.
7. Spacer w okolicy przedszkola – zwracanie uwagi na elementy środowiska, dostrzeganie zmian.
8. „Kto następny?” – zabawa utrwalająca kolejność i nazwy dni tygodnia.
9. Pory roku – utrwalenie piosenki; rozwijanie koordynacji ruchowo-słuchowo-wzrokowej; zachęca-
nie do ładnego śpiewania.
10. „Mój tygodniowy kalendarz” – rozwijanie pamięci dzieci; wdrażanie do wywiązywania się z przy-
dzielonych zadań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
WM, woreczki, koperty, szarfy, gwizdek, CD, kartka A4 podzielona na sie-
dem kolumn i trzy wiersze dla każdego dziecka, kredki, kalendarz do powieszenia w kąciku
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Karuzela dni” – wycięcie elementów z WM. N. rozdaje dzieciom kartę z WM.
Dzieci wycinają elementy i wkładają je do przygotowanych przez N. kopert. Od-
noszą na wyznaczone wcześniej miejsce.
„Karuzela z sylabami”. Dzieci siedzą w kole. N. podaje słowo dwusylabowe, np.
zi-ma
. Zadaniem dziecka siedzącego obok N. jest wyodrębnienie drugiej sylaby
w słowie i podanie innego, zaczynającego się taką właśnie sylabą. Początkowo
N. pomaga dzieciom w wymyślaniu słów, podpowiada im, dopóki dobrze nie
zrozumieją zasady.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
WM
woreczki
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
82
II
Znam pewnego kawalera – słuchanie wiersza Ludwika Jerzego Kerna czytanego
przez N.
Znam pewnego kawalera
Ludwik Jerzy Kern
Znam pewnego kawalera,
co na niedziele się tydzień ubiera.
W poniedziałek
Robi przedziałek.
We wtorek
wkłada do umywalki korek.
W środę
nalewa wodę.
W czwartek
Parska jak dziki lampartek.
W piątek
Myje nosa kawalątek.
W sobotę
wyciera się ręcznikiem frotte.
A w niedziele
Ma już do roboty bardzo niewiele.
Sam nie rozumiem
Dlaczego czasem
Śmieją się z niego,
Że jest brudasem.
Rozmowa na temat wiersza: Co robił bohater w poszczególne dni?; W który dzień
tygodnia bohater robił sobie przedziałek? Należy zadać pytania do kolejnych dni
tygodnia. Wymieńcie po kolei dni tygodnia. N. pomaga dzieciom. Policzcie, ile jest
wszystkich dni tygodnia! N. pomaga dzieciom wymieniać i liczyć na palcach ko-
lejne dni tygodnia.
„Tydzień” – zabawa ruchowa z elementami pantomimy. N. ustawia dzieci
w kole. Wskazane dziecko razem z N. wymienia nazwę dnia tygodnia (kolejno,
zaczynając od dowolnego). Każde musi zapamiętać, jakim jest dniem tygodnia.
Następnie do danego dnia przypisuje określoną czynność, np. poniedziałek –
podskakuje jak piłka, wtorek – robi przysiad, środa – robi pajacyki, czwartek
– obraca się dookoła, piątek – skacze jak zając, sobota – fruwa jak wróbel,
niedziela – kładzie się na podłodze. Wymienione czynności na hasło N. – okreś-
lony dzień tygodnia – wykonują dzieci, będące tym dniem tygodnia. Natomiast
na sygnał: Tydzień! każde dziecko wykonuje swoją czynność. Podczas kolejnych
powtórzeń zmiany sygnałów następują coraz częściej.
„Karuzela dni” – zabawa z wykorzystaniem WM. Dzieci borą przygotowane
wcześniej koperty z elementami z WM (dni tygodnia) i zajmują miejsca przy
stolikach lub na dywanie. Każde dziecko ma wyznaczony obszar. Wyjmują ele-
menty „Karuzeli dni”. N. daje polecenie, który element karuzeli (w jakim kolo-
rze) dzieci mają wziąć i gdzie go położyć (na górze, na dole, z prawej, lewej
strony). Dzieciom wykonują polecenia N. Po ułożeniu całości wymieniają razem
nazwy dni tygodnia. Następnie rozkładają karuzelę i zaczynają układanie od
nowa – samodzielne. Dzieci, którym udało się samodzielnie ułożyć karuzelę
N. przyznaje punkt. Zabawę można powtórzyć kilka razy. Dziecko, które zdoby-
WM
Dzień 5.
|
Karuzela dni tygodnia
83
ło najwięcej punktów zostaje nagrodzone. Po każdym ułożeniu N. sprawdza
poprawność i następuje recytacja nazw kolejnych dni tygodnia.
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 10.
1. N. rozdaje dzieciom cztery kolory szarf, każdemu po jednej. Dzieci swobod-
nie biegają po sali. Na sygnał gwizdka muszą dobrać się kolorami i stworzyć
kółko – trzymają się za ręce.
2. „Kałuże” – dzieci rozkładają na podłodze szarfy, tworzą z nich kałuże o róż-
nych kształtach. Dzieci swobodnie biegają po sali, a na sygnał gwizdka wska-
kują do pierwszej napotkanej kałuży.
3. „Marsz po linie” – dzieci układają z szarf długą linę na podłodze. Następnie
każda osoba, jedna za drugą, przechodzi po linie, stopka za stopką.
4. „Taniec z szarfą” – dzieci tańczą z szarfą przy akompaniamencie szybkiej
muzyki. Wymachują szarfą, podrzucają ją w górę, przechodzą przez nią, itp.
5. Dzieci siadają na dywanie boso, przed sobą kładą szarfę. Na sygnał N. pod-
noszą szarfę raz lewą, raz prawą nogą.
6. Ćwiczenie uspakajające – dzieci siedzą na dywanie, trzymają przed sobą szar-
fę. Układają z niej różne wzory: koła, kwadraty, prostokąty. Na koniec każde
z dzieci odkłada szarfę w wyznaczone miejsce.
Spacer w okolicy przedszkola. Dzieci podczas spaceru obserwują wygląd drzew
liściastych, iglastych, zachowanie ptaków. Zwracają uwagę na własne odczucia
dotyczące temperatury, wiatru, zachmurzenia.
III
„Kto następny?” – zabawa. Wszyscy siedzą w kole. N. jest poniedziałkiem. Od-
wraca się do dziecka siedzącego z lewej strony i mówi mu nazwę pierwszego dnia
tygodnia, zaś ono powtarza po N., odwraca się do kolegi z lewej strony i podaje
mu nazwę następnego dnia tygodnia i tak dalej. Zabawa trwa, aż wszystkie dzie-
ci powiedzą swoje nazwy (dzieci mogą dopowiadać nazwy pozostałych dni tygo-
dnia następujące po wypowiedzianej nazwie). Przy kolejnych powtórzeniach
zaczynamy od innych dzieci.
„Pory roku” – utrwalenie piosenki poprzez zabawę ilustracyjną.
Pory roku
Cztery pory ma rok cały
Naprzemienne uderzanie dłońmi o kolana
(najpierw lewą ręką w lewe, potem prawą
w prawe).
Każda inna oczywiście
Pstrykanie palcami.
Zima w śniegu, wiosna w kwiatach,
Naprzemienne uderzanie dłońmi o kolana.
lato w słońcu, jesień w liściach
Pstrykanie palcami.
Wiosna, lato, jesień, zima,
Tupanie prawą nogą.
cztery pory rok nasz ma.
Klaskanie obiema rękami.
Każda inne zna zabawy,
Tupanie lewą nogą.
każda w co innego gra.
Klaskanie rękami.
Dzieci śpiewają piosenkę wspólnie, chórem z wykorzystaniem gestodźwięków;
chętne dzieci śpiewają w małych zespołach; chętne dzieci śpiewają solo.
„Mój tygodniowy kalendarz”. N. daje każdemu dziecku kartkę A4 podzieloną
na siedem kolumn i trzy wiersze. W najwyższym wierszu (wys. 2 cm) są napisane
nazwy dni tygodnia. Pod nim są dwa puste wiersze. Pierwszy ma wys. ok. 3 cm
(dzieci w tym miejscu rysują kropki dla oznaczenia kolejności dni w tygodniu),
a najniższy zajmuje pozostałą część kartki. Tu dzieci będą rysowały. Zadaniem
szarfy, gwizdek,
CD
CD
karteczki A4,
kredki, kalendarz
TYDZIEŃ XVII. SKOK W NOWY ROK
dzieci po przyjściu do przedszkola będzie codzienne narysowanie, co robiły po-
przedniego dnia w domu. Po tygodniu dzieci opowiedzą o swoich zajęciach
w ciągu całego tygodnia.
Poniedziałek
Wtorek
Środa
Czwartek
Piątek
Sobota
Niedziela
UWAGA: N. powinien zawiesić kalendarz z porami roku, miesiącami i dniami ty-
godnia. Może to być zwykły kalendarz miesięczny. Dzieci codziennie rano skreśla-
ją poprzedni dzień i oznaczają obecny.
85
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
Dzień 1.
Co to jest śnieg?
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Jakie kolory widzicie za oknem?” – koncentrowanie uwagi na wskazywanych elementach, okre-
ślanie i nazywanie kolorów i ich pochodnych.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Woda – rozmowa z dziećmi na podstawie opowiadania. Budzenie zainteresowania zjawiskami at-
mosferycznymi i zmianami zachodzącymi w stanach skupienia, wyglądzie, właściwościach śniegu.
5. Zabawy ze śniegiem w ogrodzie przedszkolnym – stwarzanie okazji do odczuwania i obserwowa-
nia właściwości fizycznych i zmian śniegu podczas zabaw.
6. „Krąży kula” – zabawa w kole. Rozwijanie umiejętności koncentrowania uwagi i koordynacji ru-
chowej.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Śniegowe kolory” – zabawa plastyczna. Rozwijanie inwencji twórczej i wyobraźni dzieci; wydłu-
żanie fazy wydechowej podczas dmuchania przez słomkę.
9. „Śnieg i deszcz” – historyjka ruchowa doskonalenie wyobraźni ruchowej i umiejętności pantomi-
micznych dzieci.
10. „Liczymy sylaby” – zabawa słuchowa. Rozwijanie umiejętności przeliczania sylab i pokazywania
ich ilości na zbiorach zastępczych, wdrażanie do posługiwania się liczbami 1, 2, 3. Obserwacja wy-
ników doświadczenia. Zachęcanie dzieci do wypowiadania się na temat obserwowanych zmian,
dzielenia się swoimi uwagami i spostrzeżeniami.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kartki formatu A4 z wyciętą dziurką, paleta barw, woreczki, miska, piłecz-
ka tenisowa, farby w odcieniach niebieskiego, białe kartki z kartonu półkredowego, słomki do
napojów, obrazki ubrań: czapka, rękawiczki, buty – kozaki, szalik, kombinezon narciarski, spód-
nica, kapelusz, spodnie, bluzka, cyfry 1, 2, 3, 4, kartoniki z liczbą kropek 1, 2, 3, 4, plastikowe
kubki po napojach
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Rozmowa przed kalendarzem – nazwanie i oznaczenie obecnego dnia tygodnia,
nazwanie miesiąca i pory roku.
„Jakie kolory widzicie za oknem?”. Każde dziecko dostaje kartkę formatu A4
z wyciętą dziurką. N. prosi, aby dzieci podeszły do okna, przyłożyły oko do
dziurki w kartce, zapamiętały, jak wygląda najbliższe otoczenie (domy, chodnik,
ulica lub droga, drzewa, jak ludzie chodzą ubrani), przyjrzały się kolorom, okre-
kartki formatu A4
z wyciętą dziurką,
paleta barw
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
86
śliły ich nazwy, zapamiętały jak największą ich liczbę. Później dzieci wracają
do koła i każde z nich wymienia kolory jakie zapamiętało. N. wcześniej przygo-
towuje paletę, na której umieszcza różne odcienie błękitu, szarości, bieli ale
również zieleni i brązów i kolorów niepasujących do zimy, np. żółty, pomarań-
czowy, czerwony... Dzieci, które nie umieją nazwać zaobserwowanych przez
siebie kolorów, mogą skorzystać z palety barw przygotowanej przez N. Na ko-
niec wszyscy wspólnie wybierają z palety tylko te kolory, które widzieli za oknem,
czyli kolory zimy.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Woda – rozmowa z dziećmi na podstawie opowiadania Olgi Masiuk czytanego
przez N.
Woda
Olga Masiuk
Odśnieżaliśmy małymi łopatkami plac przed przedszkolem. Pan Marian miał
wielką łopatę, ale wszyscy dzielnie mu pomagaliśmy, chociaż on udawał, że nie
potrzebuje naszej pomocy i że z takimi pomocnikami, będzie musiał odśnieżać
dwa razy.
Ja odłączyłem się jednak od odśnieżaczy i wkładałem śnieg do słoika po dże-
mie, który dała mi pani Asia.
– Co robisz, Paku? – krzyknęła Marysia.
– Pani mówiła, że niedługo przyjdzie wiosna i śnieg zniknie, a ja go bardzo
kocham, więc sobie trochę zatrzymam w słoiku – odpowiedziałem Marysi.
– To się nie uda – Marta zbliżyła się do mnie. – Stopnieje ci.
Marta czasem mówi takie mądre rzeczy, żeby się pochwalić. A ponieważ nie
rozumiem słowa „stopnieje”, więc pomachałem tylko łapką w rękawiczce i dalej
pakowałem śnieg do słoika.
Postawiłem mój słoik na półce, tak żebym zawsze mógł sobie na niego popa-
trzeć.
I już po obiedzie chciałem zerknąć, ale… Niesłychane rzeczy!!! Ktoś wyrzucił
mój śnieg i nalał do słoika brudnej wody.
– Marto!!! – wpadłem do sali. – Dlaczego to zrobiłaś? To był mój kochany
śnieg!
– Co dlaczego zrobiłam? – Marta udawała niewiniątko.
– Stopniałaś mój śnieg, żeby tylko wyszło na twoje.
– Co?! – Marcie zaczerwieniły się uszy.
– Mój kochany śnieg stopniałaś – powiedziałem już ciszej, bo teraz było mi
bardzo smutno.
– Paku, Marta niczego ci nie stopiła, śnieg sam stopniał. Przynieś ten słoik –
powiedziała pani.
Poszedłem po niego. Mój słoik po dżemie z brudną wodą nie prezentował się
najlepiej.
– Paku, śnieg tak ładnie wygląda tylko na podwórku, w dodatku, gdy jest
zimno. Kiedy się ogrzeje, zamienia się w wodę, niestety brudną.
– Ale przecież był czysty na podwórku – wykrzyknął Staś. – Nawet sobie
zjadłem trochę.
– A chciałbyś się napić takiej wody? – zapytała pani.
Staś jednak skrzywił się i powiedział z odrazą:
woreczki
Dzień 1.
|
Co to jest śnieg?
87
– Fuj, nigdy w życiu!
– Śnieg padając, zbiera wszystkie zanieczyszczenia, które są w powietrzu. A
potem, kiedy sobie leży, to chłonie te malutkie, tak malutkie, że niemal niewi-
dzialne cząstki brudu – na przykład samochodowych spalin.
– A wodę można zamienić znowu w śnieg? Już nawet niech będzie szary,
dalej będę go kochał – już tęskniłem za moim śniegiem.
– A co powiesz na lód? – zapytała Marta.
– Kojarzy mi się z lodami.
Marta pobiegła do kuchni i przyniosła stamtąd trzy nowe słoiki po dżemie.
Staś do każdego nalał nieco wody, a Witek przyniósł farbki i wodę w pierw-
szym słoiku zabarwił na czerwono, w drugim na niebiesko, a w trzecim na żółto.
– Teraz trzeba przekonać panią Asię, żeby nam to zamroziła – powiedziała
Marta. – Ty Jacku to zrobisz.
– Dlaczego ja? – Jacek stał przerażony.
– Bo jesteś najodważniejszy. A poza tym to lód dla Paka.
Jacek powoli poszedł w stronę kuchni, wrócił po chwili.
– I co? Pani Asia pozwoliła ci?
– Nie widziała mnie, zakradłem się do zamrażalnika i włożyłem.
– No i dobrze. Teraz zachowujmy się naturalnie – zarządziła Marta.
Podczas tego naturalnego się zachowania podszedłem do Marty i przeprosi-
łem ją za to, że nakrzyczałem na nią i oskarżyłem o kradzież śniegu.
– Nie przejmuj się. Przykro mi, że twój kochany śnieg się stopił, ale tak to
z nim jest.
Marta była naprawdę mądra.
Już kilka godzin zachowywaliśmy się naturalnie, kiedy drzwi od kuchni otwo-
rzyły się gwałtownie.
– Kto to zmalował?!!! – krzyczała pani Asia. Trzymała w dłoniach trzy kur-
czaki, jeden był czerwony, drugi żółty, a trzeci niebieski.
– Zakręciłeś słoiki? – zapytała Marta Jacka.
– Nie mówiłaś, żeby zakręcać – dopowiedział Jacek.
Rozmowa na temat opowiadania. N. zadaje pytania: Co to jest śnieg?; Jakie ma
właściwości?; Czy śnieg jest rzeczywiście tak czysty, na jaki wygląda?; A jaki jest?;
Czy można jeść śnieg?; W co zamienił się śnieg po przyniesieniu do przedszkola?; A
w co po zamrożeniu w zamrażarce? N. uczula dzieci, że nie wolno jeść śniegu,
gdyż jest on bardzo brudny.
Zabawy ze śniegiem w ogrodzie przedszkolnym. Dzieci badają właściwości śniegu.
Zdejmują rękawiczki, biorą śnieg do ręki i opowiadają o swoich odczuciach i ob-
serwowanych zmianach (mokry, zimny, rozpuszcza się, można z niego lepić, czy
jest czysty). Następnie bawią się z wykorzystaniem śniegu: rzucanie śnieżkami do
celu, np. drzewa, tablicy do kosza, itp.; toczenie kul śniegowych – kto utoczy więk-
szą; lepienie bałwanów w zespołach. Na koniec dzieci lepią małe kulki, N. zbiera
je w miskę i zabiera ze sobą do przedszkola. N. stawia miskę na parapecie.
„Krąży kula” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w ciasnym kole. Jedno z dzieci
dostaje od N. piłeczkę tenisową – to śniegowa kula. Zadaniem dzieci jest jak
najszybsze podawanie sobie piłeczki z rąk do rąk tak, by nie upadła na podłogę
(kula śniegowa może się rozpuścić). Dziecko, które upuściło piłeczkę, siada ty-
łem do środka koła i jest wyłączone z zabawy przez jedno okrążenie. Dla utrud-
nienia, w powtórzeniach zabawy można określać kierunek podawania i zmieniać
go co dwa lub trzy okrążenia.
miska
piłeczka tenisowa
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
88
III
„Śniegowe kolory” – zabawa plastyczna. N. przygotowuje dla każdego dziecka
rozwodnione farby w różnych odcieniach niebieskiego oraz białe kartki (musi
być grubszy karton, by woda szybko nie wsiąkła; najlepiej półkredowy) i słomki
do napojów. Zadaniem dzieci jest nanieść na karton różne kolory farby według
własnego uznania. Następnie przy pomocy słomki rozdmuchać tak farbę, aby
powstała ciekawa kompozycja. Prace muszą wyschnąć, dlatego oceniać je i opi-
sywać dzieci mogą następnego dnia.
„Śnieg i deszcz” – historyjka ruchowa. N. opowiada historię, a dzieci ruchem
odgrywają ją.
Pewnego dnia, gdy wstało słońce dzieci wybiegły na podwórko. Bawiły się w kół-
kach, tańczyły, podskakiwały (dzieci wykonują czynności, o których mówi N.).
Nagle pojawiła się ogromna chmura i zaczął z niej padać deszcz (dzieci zatrzy-
mują się i patrzą w niebo). Krople uderzały rytmicznie o ziemię (dzieci kucają
i rytmicznie uderzają dłońmi o podłogę). Dzieci zmokły i było im zimno. Zaczęły
się trząść (dzieci obejmują się same rękami i szybko obracają górną części ą tuło-
wia w prawo i lewo). Ulewa się skończyła. Nagle przyleciał wiatr, zadmuchał,
nachuchał i wysuszył dzieci (dzieci dmuchają na swoje ubranie). Wyszło słonecz-
ko i zrobiło się im bardzo ciepło. Dzieci znów zaczęły się bawić i tańczyć (dzieci
wykonują to, o czym mówi N.). Nagle przyleciał wiatr, ale tym razem bardzo
zimny, a za tym wiatrem pojawiła się bardzo czarna chmura (dzieci zatrzymują
się i patrzą w niebo). Z chmury zaczęło coś padać, ale to nie był deszcz. Na niebie
tańczyły śniegowe gwiazdki. Dzieci podskakiwały i cieszyły się, że pada śnieg
(dzieci wykonują czynności, o których mówi N.). Najpierw wszystkie dzieci ślizga-
ły się, robiły śniegowe kulki, ale później zrobiło się im bardzo zimno, gdyż nie
były właściwie ubrane. Dlatego marszowym krokiem wróciły do domu (dzieci
wykonują czynności, o których mówi N.).
„Liczymy sylaby” – zabawa słuchowa. N. przygotowuje obrazki przedstawiające
ubrania (czapka, rękawiczki, buty – kozaki, szalik, kombinezon narciarski, spód-
nica, kapelusz, spodnie, bluzka), cyfry 1, 2, 3, 4 kartoniki z liczbą kropek odpo-
wiadającą liczbom 1, 2, 3, 4. Dzieci nazywają obrazki. Następnie: dzielą słowa
na sylaby, liczą sylaby w wyrazie i kładą obrazek obok kartonika z właściwą licz-
bą kropek; kładą właściwą cyfrę obok kartonika z kropkami; wyróżniają głoski
w nagłosie (co słychać na początku) i podejmują próby wyróżniania spółgłosek
na końcu.
Obserwacja wyników doświadczenia ze śniegiem. Dzieci obserwują to, co zosta-
ło w misce. N. zadaje pytania: Co się stało ze śniegiem?; Dlaczego tak się stało?;
Co możemy powiedzieć o tej wodzie, jaka ona jest? N. proponuje dzieciom kolej-
ne doświadczenie. Dzieci: rozlewają wodę do kilku plastikowych kubków po
napojach; kubki wystawiają za okno (jeśli jest na dworze mróz) lub zanoszą do
lodówki i wkładają do zamrażarki.
farby w odcieniach
niebieskiego, białe
kartki z kartonu
półkredowego,
słomki do napojów
obrazki ubrań,
cyfry 1, 2, 3, 4,
kartoniki z liczbą
kropek 1, 2, 3, 4
plastikowe kubki
po napojach
Dzień 2.
|
Eksperymenty z wodą
89
Dzień 2.
Eksperymenty z wodą
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Dołóż – zabierz” – rozwijanie sprawnego przeliczania, dokonywanie zmian poprzez dokładanie
i zabieranie, sprawdzanie, ile zostało.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Kropelki i sopelki – rozmowa na podstawie wiersza H. Zdzitowieckiej. Rozwijanie myślenia przy-
czynowo-skutkowego.
5. „Mali naukowcy” – zabawa badawcza. Budzenie ciekawości poznawczej dzieci, rozwijanie umie-
jętności wnioskowania na podstawie obserwowanych zmian, przewidywanie skutków.
6. „Sopelki” – zabawa pobudzająco-hamująca. Rozwijanie umiejętności prawidłowego reagowania
na sygnał. „Czy jest tu głoska w?” – zabawa słuchowa. Doskonalenie percepcji słuchowej dzieci.
7. Praca z K2., 23 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej dzieci; rysowanie w tunelu
i kreślenie szlaczków literopodobnych. Spacer w okolicy przedszkola – wzmacnianie odporności
fizycznej dzieci, rozwijanie chęci pomagania innym.
8. „Dokończ rytm” – zabawa z rytmami. Usprawnianie logicznego myślenia i umiejętności zilustro-
wania rytmu obrazkowego przy pomocy ruchu.
9. „Przygoda kropelki” – zabawa plastyczna. Rozwijanie wyobraźni twórczej u dzieci.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kubki z zamarzniętą wodą z dnia poprzedniego, woreczki, fasolki, czajnik
bezprzewodowy, garnek z pokrywką, lusterko, styropianowy kubek do gorących napojów, napis
laboratorium, stolik, K2., symbole kropelki bądź sopelka, wzór rytmiczny, kartony z narysowaną
kropelką, przybory malarskie
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Rozmowa przed kalendarzem – nazwanie i oznaczenie obecnego dnia tygodnia,
nazwanie miesiąca i pory roku.
Obserwacje. N. wyjmuje zza okna pojemniki z wodą z dnia poprzedniego – je-
den lub dwa. Pozostałe zostają za oknem. Dzieci obserwują, co się stało z wodą,
wyjmują z kubka lód, dotykają go mówią o swoich wrażeniach, określają obser-
wowane cechy – zimny, twardy, przezroczysty. Odstawiają kubki w ciepłe miej-
sce, w pobliżu grzejnika.
„Dołóż – zabierz”. Dzieci siedzą w kole. Każde bierze sobie małą garść fasolek,
a następnie: układa (porządkuje) dla łatwego policzenia; liczy. Następnie N. wy-
daje polecenia: Zrób tak, byś miał dwie fasolki; Dołóż jedną; Ile masz teraz? Dołóż
dwie; Ile masz teraz? Zabierz jedną; ile masz teraz? Dzieci dokładają lub zabiera-
ją fasolki zgodnie z poleceniami i za każdym razem przeliczają, ile im zostało.
fasolki
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
90
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Kropelki i sopelki – słuchanie wiersza Hanny Zdzitowieckiej czytanego przez N.
Kropelki i sopelki
Hanna Zdzitowiecka
Spłynęła z dachu kropelka,
kropelka wody niewielka.
Za pierwszą kroplą niedługo
już widać kropelkę drugą.
Za nimi z góry już leci
po dachu kropelka trzecia.
Dalszych kropelek nie zliczę:
płynie ich cały strumyczek.
A mróz z tych wszystkich kropelek
zrobił lodowy sopelek.
Rozmowa na podstawie tekstu: Co spływało z dachu?; Ile było kropelek?; Co się
z nimi stało?; Dlaczego zamieniły się w sopel?
„Mali naukowcy” – eksperymenty z wodą. N. przygotowuje czajnik bezprzewodo-
wy, garnek z pokrywką, lusterko, styropianowy kubek do gorących napojów.
UWAGA
– wszystkie czynności związane z obsługą czajnika i nalewaniem gorącej
wody wykonuje N., dzieci obserwują z bezpiecznej odległości. Czajnik stoi z dala
od miejsca zajęcia. Pozostałe przedmioty zgromadzone są na stoliku, nad którym
widnieje napis LABORATORIUM. Dzieci siedzą w półkolu przed stolikiem. N. in-
formuje dzieci, że będą bawić się w laboratorium naukowe. Pokazuje przygotowa-
ne przedmioty. Prosi jedno z dzieci, by przyniosło kubki, w których jeszcze dziś
rano był lód. N. pyta: Co się stało z lodem?; Dlaczego lód się rozpuścił?; Co teraz
mamy w kubku? N. przynosi czajnik. Dzieci wlewają do niego zimną wodę. N.: od-
nosi czajnik i włącza go; przystawia lusterko do czajnika z gotującą się wodą i po-
kazuje lusterko dzieciom; wlewa wrzątek do garnka i przykrywa pokrywką, a po
chwili zdejmuje pokrywkę i pokazuje ją dzieciom; dzieci najpierw obserwują, a po-
tem opowiadają o zmianach – lód się rozpuścił, pojawiła się para wodna, gdy jest
jej dużo to opadnie, gdy będzie mróz to zamarznie; na koniec dzieci ustalają, czy
takie rzeczy dzieją się w przyrodzie, czy tylko w kuchni.
„Sopelki” – zabawa pobudzająco-hamująca. N.-wróżka zamienia dzieci w kro-
pelki deszczu – dzieci biegają po całej sali. Na hasło: N. Mróz! zmieniają się
w nieruchome sopelki, dziecko które poruszy się odpada z zabawy.
„Czy jest tu głoska w?” – zabawa słuchowa. N. wypowiada wyrazy według wła-
snego pomysłu – dzieci zaś słysząc głoskę w, wykonują wcześniej umówiony ruch,
np. podnoszą się i siadają z powrotem na miejsce. Głoska na początku, w środ-
ku, np.: wata, fala, foka, woda, farby, wargi, kowal, kufel, trawa, krawat, syfon,
mowa, krowa.
Praca z K2., 23 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne wyrazu woda; wyróżnia-
nie głoski w na początku słowa woda; różnicowanie słów z głoskami w-f. Zadanie
dodatkowe – rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków literopodobnych wraz
z recytacją wierszyka:
Wo-da ka-pie
Mróz ją zła-pie.
woreczki
czajnik
bezprzewodowy,
garnek z pokrywką,
lusterko,
styropianowy
kubek, napis
laboratorium
K2.
Dzień 3.
|
Śniegowe gwiazdki
91
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – wizyta w ogrodzie przedszkolnym
i uzupełnienie ziaren w karmniku.
III
„Dokończ rytm” – zabawa z rytmami. N. rozdaje każdemu dziecku symbol –
kropelki bądź sopelka. Dzieci biegają po całej sali. N. przywiesza w widocznym
miejscu wzór rytmiczny. Na sygnał N. dzieci maja ustawić się według pokazane-
go wzoru rytmicznego.
sopelek, kropelka, sopelek, kropelka, sopelek, kropelka,sopelek, kropelka
sopelek, kropelka, kropelka, sopelek, kropelka, kropelka.
Układy rytmów do wyboru przez N. Następnie N. pokazuje ruch lub prezentuje
odgłos, jaki mają wykonywać sopelki, a jaki kropelki, np. s – klaśnięcie, k – plum.
Rytm może być realizowany jednocześnie lub kolejno po kole.
„Przygody kropelki” – zabawa plastyczna. Każde dziecko ma narysowaną ołów-
kiem kroplę na dużym formacie. Dziecko ma za zadanie wymyślić i namalować
to, co kropelka może robić, jak wyglądać, co może jej się przytrafić. Po skończo-
nej pracy dzieci opowiadają przygodę kropelki.
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań.
Dzień 3.
Śniegowe gwiazdki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Polowanie na głoskę w” – zabawa słuchowa. Rozwijanie analizy i syntezy słuchowej; rozwijanie
celności. Rozmowa przed kalendarzem – utrwalanie nazw miesięcy i dni tygodnia.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Biała gwiazdka – rozmowa na temat pochodzenia i kształtów płatków śniegu na podstawie ilu-
stracji, obserwacji i wiedzy dzieci oraz tekstu T. Kubiaka. Rozwijanie myślenia przyczynowo-skut-
kowego; zachęcanie do obserwowania zjawisk przyrodniczych, fizycznych, rozwijanie ciekawości
poznawczej dzieci.
5. „Śnieżynki” – zabawa ruchowa. Kształtowanie wyobraźni i orientacji przestrzennej. „Zimowa
poleczka” – zabawa taneczna do piosenki. Rozwijanie umiejętności wykonywania świadomych
ruchów; doskonalenie koordynacji ruchowo-wzrokowo-słuchowej; zapoznanie z krokiem podsta-
wowym polki.
6. Praca z K2., 24 – rytmy z płatków śniegowych, łączenie rzeczy, których nazwy brzmią tak samo.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym według pomysłu N. – kształtowanie odporności fizycznej
podczas codziennych zabaw na świeżym powietrzu.
8. „Śnieżynka” – praca plastyczna. Rozwijanie umiejętności cięcia papieru po wyznaczonej linii oraz
wykonywania instrukcji słownej.
9. „Pudło z gwiazdkami” – zabawa dydaktyczna. Usprawnianie umiejętności przeliczania, porówny-
wania liczebności zbiorów.
10. „Gwiazdki” – rozwijanie inwencji twórczej dzieci.
symbole kropelki
bądź sopelka,
wzór rytmiczny
kartony z narysowaną
kropelką, przybory
malarskie
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
92
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
4-5 lasek gimnastycznych w stojakach, obrazki różnych przedmiotów, roślin,
zwierząt zawierające głoskę w, kółko do sersa, woreczki CD, K2., szablony gwiazdek, cukier, farby,
gwiazdki w czterech kolorach: białym, niebieskim, złotym, srebrnym, pudełko, szablon gwiazdki, no-
życzki, kredki, kartki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Polowanie na głoskę w” – zabawa słuchowa. N. ustawia w szeregu 4–5 lasek
gimnastycznych w stojakach w odległości około pół metra jedna od drugiej. Za
każdym stojakiem leżą ułożone w stosikach obrazki przedstawiające różne
przedmioty, zwierzęta, rośliny (w każdym stosiku co najmniej 6–7 sztuk) w na-
zwach których znajduje się głoska w w różnych miejscach (nagłos, śródgłos).
Dzieci ustawiają się w rzędzie (jedno za drugim). Pierwsze dziecko ma kółko do
sersa. Jego zadaniem jest wrzucenie kółka na którąkolwiek laskę i wzięcie jed-
nego obrazka ze stosiku leżącego za nią. Następnie ma ono nazwać obrazek
i powiedzieć, czy w jego nazwie słychać głoskę w. Zabawa trwa do wyczerpania
obrazków. Następnie dzieci wybierają obrazki, w których nazwach głoska jest na
początku, a potem te, w których jest w środku.
Rozmowa przed kalendarzem – nazwanie i oznaczenie obecnego dnia tygodnia,
nazwanie miesiąca i pory roku.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił kami.
II
Biała gwiazdka – słuchanie wiersza Tadeusza Ku biaka czytanego przez N.
Biała gwiazdka
Tadeusz Kubiak
Spada z nieba gwiazdka
śnieżna, prosto z nieba.
Zgasła mi na dłoni...
Gwiazdko biała, przebacz...
Jeszcze spadnie wiele
takich śnieżnych gwiazd
na zmarznięte drzewa
i na dachy miast.
N. zadaje pytania: Skąd spadła gwiazdka?; Co to znaczy, że gwiazdka zgasła?; Dlaczego
gwiazdka się rozpuściła? N. prezentuje zdjęcia różnorodnych gwiazdek śniegowych.
Dzieci oglądają, porównują kształty, liczą ramiona gwiazdki. Czym gwiazdki się róż-
nią?; Co mają takiego samego?; Skąd się biorą gwiazdki? N. odwołuje się tu do do-
świadczeń z dnia poprzedniego – parowanie wody i skraplanie się jej. Następnie wy-
jaśnia, że gwiazdki to nic innego, jak maciupeńkie drobinki pary wodnej, którą dzieci
widziały, jak unosiła się z czajnika. Para ta idzie do góry, zamarza i łączy się ze sobą.
„Śnieżynki” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierają się w zespoły sześcioosobowe.
Przy dźwiękach melodii do piosenki Zimowa poleczka poruszają się w kółkach
w dowolny sposób. Gdy muzyka ucichnie, robią śnieżynkę – ustawiają się tak, by
zrobić kształt gwiazdki, np. ustawiają się bokiem, dzieci stojące naprzeciwko sie-
bie podają sobie lewe dłonie (dłonie par krzyżują się nad sobą w środku koła),
4–5 lasek
gimnastycznych
w stojakach, obrazki
różnych przed-
miotów, roślin,
zwierząt zawierające
głoskę w, kółko
do sersa
woreczki
CD
Dzień 3.
|
Śniegowe gwiazdki
93
a prawe ręce wyciągają w prawą stronę; kładą się na podłodze w leżeniu tyłem ze
stopami do środka koła i stopy dzieci stykają się ze sobą; stają twarzą do środka
koła, podają sobie ręce i złączone ręce wyciągają w kierunku środka koła.
Przed rozpoczęciem zabawy należy wypróbować ustawienia, zasugerować dzieciom,
jak mają się ustawić. Przy pierwszym powtórzeniu zabawy koła mogą za każdym
razem stawać tak samo. Potem mogą za każdym razem zmieniać ustawienie.
„Zimowa poleczka” – zabawa taneczna do piosenki. Wprowadzenie kroku pod-
stawowego polki. Przy melodii piosenki dzieci naśladują krok demonstrowany
przez N.: ręce na biodrach, przeskoki z jednej nogi na drugą z jednoczesnym
zgięciem nogi do tyłu (pięta prawie dotyka pośladków). Taniec przy piosence.
Dzieci ustawiają się w pary (para za parą) na obwodzie koła.
Zimowa poleczka
sł. i muz. Danuta i Karol Jagiełło
I Dzieci poruszają się krokiem polki po obwodzie koła, w jednym kierunku.
Zimową poleczkę
na śniegu lub lodzie
kochają bałwanki
i tańczą ją co dzień.
Zimową poleczkę
na soplach gra wiatr
bałwanki się cieszą
o tak, właśnie tak!
ref. Dzieci zatrzymują się, robią haczyki z partnerem i krokiem polki poru-
szają się w raz w prawą, a przy powtórzeniu w lewą stronę, dookoła osi
małego kółka. Na koniec stają naprzeciw siebie w parze (powstają dwa
koła współśrodkowe).
Ha-ha, ha-ha, hi-hi, hi-hi
śniegowe bałwanki
to my, właśnie my! x 2
II
Dzieci z koła zewnętrznego obiegają krokiem polki partnerów z koła we-
wnętrznego. Ci klaszczą rytmicznie.
Gdy w rękach miotełki
na głowach garnuszki
węgielkiem lśnią oczka
i same mkną nóżki.
Zimową poleczkę…
ref. (jak refren wyżej)
Ha-ha, ha-ha…
III Dzieci odwracają się w przeciwnych kierunkach (koło zewnętrzne w lewo,
wewnętrzne w prawo) i krokiem polki dzieci poruszają się do przodu, aż do
momentu dojścia do swoich partnerów.
Stanęły na chwilkę
by pot otrzeć z czoła
lecz skoczna muzyka
do tańca znów woła.
Zimową poleczkę…
ref. (jak refren wyżej)
Ha-ha, ha-ha…
CD
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
94
Praca z K2., 24 – kończenie rytmów z płatków śniegowych. Zadanie dodatkowe
– łączenie rzeczy, których nazwy brzmią tak samo.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym według pomysłu N.
III
„Śnieżynka” – praca plastyczna. N. przygotowuje szablony śnieżynek, rozdaje je
dzieciom. Dzieci wycinają po zaznaczonych liniach. Następnie dzieci malują
śnieżynki farbami na dowolny kolor i posypują je cukrem.
„Pudło z gwiazdkami” – zabawa dydaktyczna. N. przygotowuje gwiazdki w czte-
rech kolorach : biały, niebieskim, złotym, srebrnym. Gwiazdek białych jest pięć,
niebieskich sześć, złotych cztery, srebrnych pięć. N. wszystkie gwiazdki wkłada
do pudełka i miesza. Następnie prosi dzieci, aby zrobiły porządki wśród gwiaz-
dek i na osobne kupki poukładały gwiazdki takiego samego koloru. Gdy dzieci
dokonają już klasyfikacji, wówczas zadaje pytania: Ile jest gwiazdek białych?; Ile
jest gwiazdek niebieskich?; Ile jest gwiazdek złotych?; Ile jest gwiazdek srebrnych?;
Powiedzcie, których gwiazdek jest tyle samo?; Jak można to sprawdzić? – np. łącze-
nie w pary lub przeliczanie po jednym.; Powiedzcie, których gwiazdek jest najwięcej?
O ile?; Jak można to sprawdzić?; Powiedzcie, których gwiazdek jest najmniej?
O ile?; Jak można to sprawdzić?; Kto umie policzyć wszystkie gwiazdki? – N. może
pomóc w prawidłowym przeliczeniu gwiazdek. Następnie może poprosić dzieci,
aby tymi gwiazdkami wspólnie udekorowali przedszkolną salę.
„Gwiazdki” – dzieci odrysowują gwiazdki od szablonu przygotowanego przez
N., a następnie je wycinają i kolorują według własnego pomysłu.
Dzień 4.
Kto lubi zimę?
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Zimowa poleczka” – zabawa taneczna do piosenki. Utrwalenie kroków polki. Rozmowa przed
kalendarzem – utrwalanie nazw miesięcy i dni tygodnia.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Kto i dlaczego może lubić zimę?” – rozmowa na podstawie doświadczeń dzieci. Rozwijanie
umiejętności argumentowania i swobodnego wypowiadania się w sposób logiczny; rozwijanie
umiejętności tworzenia pojęcia na podstawie jego definicji.
5. „Radosna zima” – zabawa naśladowcza. Doskonalenie umiejętności pantomimicznych. „Głodne
foki” – zabawa matematyczna. Nauka rozdzielania i rozdawania po tyle samo.
6. Praca z ZG 30 – „Witrażowy bałwan”. Doskonalenie sprawności grafomotorycznej ręki wiodącej;
rozwijanie spostrzegawczości.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym.
8. „Biały misio wkoło chodzi” – zabawa muzyczno-ruchowa. Rozwijanie wrażliwości słuchowej
dzieci.
9. „Znudzony niedźwiedź” – gimnastyka buzi i języka. Usprawnianie aparatu mowy. „Dołóż wyraz” –
utrwalanie umiejętności rozwijania wypowiedzi.
10. „Dzieci chodzą po wysokim śniegu” – zabawa ruchowa. Rozwijanie koordynacji ruchowej dzieci.
K2.
szablony gwiazdek,
cukier, farby
gwiazdki w czterech
kolorach: białym,
niebieskim, złotym,
srebrnym, pudełko,
szablon gwiazdki,
nożyczki, kredki,
kartki
Dzień 4.
|
Kto lubi zimę?
95
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
woreczki, karton, marker, obrazki ze zwierzętami, CD, obrazki fok, licz-
many, ZG, opaska do zasłonięcia oczu, pałeczka, kolorowe klocki lub guziki, małe poduszki lub
pudełka kartonowe, sznurki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 19).
„Zimowa poleczka” – zabawa taneczna do piosenki (s. 93).
Rozmowa przed kalendarzem – nazwanie i oznaczenie obecnego dnia tygodnia,
nazwanie miesiąca i pory roku.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Kto i dlaczego może lubić zimę?” – rozmowa na podstawie doświadczeń dzieci.
N. przygotowuje duży karton i marker do zapisywania piktogramami pomysłów
dzieci. Zadaje dzieciom pytanie: Jak myślicie, kto i dlaczego może lubić zimę? Dzie-
ci udzielając odpowiedzi, muszą ją uargumentować. Wszystkie pomysły są dobre,
nie oceniamy pomysłów dzieci. N. lub chętne dziecko wymyśla piktogramy i zapi-
suje je na tablicy. Powstaje bank pomysłów. Na koniec należy uporządkować i po-
grupować pomysły dzieci, np. Dzieci – bo mogą bawić się w śniegu; bałwanki – bo
się nie rozpuszczają; zwierzęta z grubym futrem – bo nie jest im gorąco.
Rozwiązywanie zagadek o zwierzętach polarnych (zagadki: foka Tomasz Jabłoń-
ski; niedźwiedź polarny, pies Beata Gawrońska).
Kto się w morzu pluskać lubi?
Kto od rana rybki łowi?
Kto ma mordkę czarnooką,
Tego nazywamy ……………
(foką)
Co to za białe zwierzę po śniegu człapie,
kiedy jego brat brunatny w zimie smacznie sobie chrapie?
(niedźwiedź polarny)
Nasz to jest przyjaciel, co lubi szczekanie,
ale Eskimosom ciągnie ciężkie sanie.
(pies)
N. prezentuje dzieciom obrazki przedstawiające różne zwierzęta krajowe (sar-
na, niedźwiedź brunatny, lis, wiewiórka), strefy tropikalnej (lew, żyrafa, słoń)
oraz koła podbiegunowego (foka, pingwin, mors, niedźwiedź polarny, pies hu-
sky). N. mówi: Wybierzcie te obrazki, które przedstawiają zwierzęta mieszkające
w pobliżu bieguna. Dzieci dokonują wyboru i nazywają zwierzęta.
„Radosna zima” – zabawa naśladowcza. Dzieci stoją w rozsypce. Przy dźwiękach
piosenki Zimowa poleczka naśladują swoje ulubione zabawy na śniegu i lodzie.
Gdy muzyka milknie, dzieci zatrzymują się, obejmują tułów rękami i mówią
brrrrr... gdy muzyka znów gra, dzieci powracają do zabawy.
„Głodne foki” – zabawa matematyczna. Dzieci podzielone na 5-osobowe zespoły.
Każdy zespół ma pięć obrazków foki. Dla każdego zespołu przygotowane są drob-
ne przedmioty tego samego rodzaju: figury geometryczne w tym samym kształcie,
woreczki
karton, marker,
obrazki ze
zwierzętami
CD
obrazki fok,
liczmany
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
96
kasztany, klocki, fasolki. N. wyjaśnia, że dzieci mają za zadanie karmić głodne
foki. Ale foki chcą, aby każda z nich dostała tyle samo, co pozostałe. Dlatego
dzieci muszą równo rozdzielić jedzenie. Dzieci rozdają, przeliczają jedzenie przed
każdą foką, sprawdzają, czy foki w każdym zespole mają tyle samo jedzenia.
Praca z ZG 30 – „Witrażowy bałwan”. Kolorowanie bałwana według kodu.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym:
a) „Wyścig sanek” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się parami. Jedno dziec-
ko z pary stoi jako pierwsze – ciągnie sanki. Drugie stoi za nim – to są sanie.
Dzieci trzymają się za ręce. Pary ustawione są w dwóch rzędach. N. wyznacza
linie startu i mety. Na znak dwie pary startują i wygrywa ta z nich, która
pierwsza dotrze do mety.
b) „Sokole oko” – zabawa. Każde dziecko lepi dla siebie cztery kule ze śniegu.
N. wyznacza cel – np. pień drzewa. Wyjaśnia, że nie należy rzucać w kolegów,
bo uderzenie kulą może boleć. Dzieci ustawiają się w rzędzie. N. podprowa-
dza pojedynczo dziecko do miejsca, z którego będzie ono rzucało do celu.
Pozostałe dzieci stoją z tyłu. Każde dziecko liczy swoje celne rzuty.
c) Lepienie bałwana. Dzieci dobierają się w trójki. Każda trójka lepi swojego
bałwana. Po zakończeniu lepienia dzieci nadają swoim bałwanom imiona.
III
„Biały misio wkoło chodzi” – zabawa muzyczno-ruchowa. Dzieci stoją w kole.
W jego środku stoi dziecko z zawiązanymi oczami i pałeczką w ręku. Dzieci idą
po obwodzie koła, trzymają się za ręce i recytują tekst:
Biały misio wkoło chodzi
i pałeczką w ciemno wodzi.
Biały misiu poznajże mnie,
dam Ci sadła w garnku na dnie!
Po zaśpiewaniu piosenki dzieci w kole zatrzymują się, a biały misio wskazuje
(dotyka) pałeczką jedno z dzieci. Wskazane dziecko musi cicho powiedzieć kilka
razy mniam. Misio musi podać imię dziecka, które powiedziało mniam. Gdy
odgadnie, to dziecko zajmuje miejsce białego misia. Gdy biały misio nie odgad-
nie, daje fant, a dziecko i tak zajmuje jego miejsce. Po zakończeniu zabawy fan-
ty wracają do dzieci. Aby odzyskać fant, dziecko musi wykonać zadanie wymy-
ślone przez pozostałe dzieci.
„Znudzony niedźwiedź” – gimnastyka buzi i języka. Dzieci stoją w kole. N. opo-
wiada dzieciom:
W pewnym ZOO mieszkał niedźwiedź, który ciągle się nudził (dzieci naśladują
ziewanie z wydawaniem cichego odgłosu aaaaa). Zastanawiał się, czym mógłby się
zająć, żeby nie było tak nudno (dzieci palcem wskazującym i środkowym obydwu
rąk masują delikatnie stawy żuchwowe ruchami okrężnymi). Ogrodzenie w jego wy-
biegu było bardzo wysokie i nie mógł nic zobaczyć. Musiał wspinać się na tylne
łapy. Ale co chwila opadał z powrotem na ziemię (dzieci stoją w lekkim rozkroku,
wspinają się na palce i bezwładnie opadają na pięty – nie przewracają się). Niedź-
wiedź był smutny i ciężko wzdychał (dzieci stoją wyprostowane, ręce trzymają na
przeponie, ustami i nosem nabierają powietrza do brzucha i wypuszczają je długim
wydechem na głosce a). Nagle zobaczył małego chłopca, który lizał lody (dzieci
wysuwają płaski język z buzi i wciągają go z powrotem do jamy ustnej). Pomyślał
o wszystkich smakołykach, które chciałby zjeść (dzieci wysuwają język jak najdalej
i oblizują się, rysując jak największy krąg). Na samą myśl o tym zrobiło mu się we-
soło (dzieci szeroko rozciągają wargi na boki, wykonując przerysowany uśmiech).
ZG
opaska do
zasłonięcia oczu,
pałeczka
Dzień 5.
|
Kraina, gdzie zawsze jest biało
97
„Dołóż wyraz”. Dzieci siedzą w kole. Przed dziećmi leżą np. kolorowe klocki lub
różne guziki. N. mówi równoważnik zadania, np. Dzieci lubią. Mówiąc każdy
wyraz, kładzie jeden klocek na środku. Każdy klocek powinien być w innym
kolorze. Zadaniem kolejnego dziecka jest powtórzenie zdania powiedzianego
przez N. i dołożenie do niego swojego słowa z jednoczesnym dołożeniem klocka
(Dzieci lubią lody. Dzieci lubią zimne lody.).
„Dzieci chodzą po wysokim śniegu” – zabawa ruchowa. Należy przygotować
małe jaśki (poduszki), ewentualnie pudełka kartonowe na tyle duże, by zmie-
ściły się w nich stopy dzieci (dwie dla jednego dziecka). N. przymocowuje po-
duszki (pudełka) do stóp dzieci, przywiązuje je. Dzieci są sarnami brodzącymi
w wysokim śniegu. Śnieg jest miękki i dlatego nogi saren grzęzną w nim. Dzie-
ci-sarny muszą wysoko podnosić nogi. N. wyznacza trasę, którą dzieci mają
przejść.
Dzień 5.
Kraina, gdzie zawsze jest biało
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Podawanie jajka” – rozwijanie koncentracji uwagi. Rozmowa przed kalendarzem – utrwalanie
nazw miesięcy i dni tygodnia.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 9 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Eskimos – słuchanie wiersza T. Jabłońskiego. Kształtowanie umiejętności koncentrowania uwagi
na treści wiersza; dostrzeganie elementów humorystycznych.
5. „Bieguny” – rozwijanie zainteresowań innymi krainami geograficznymi, wyglądem zwierząt, spo-
sobem ich życia. Praca z Wielką księgą tropicieli – rozwijanie orientacji w przestrzeni; rozróżnia-
nie biegunów.
6. Praca z K2., 25 – tworzenie zbiorów czteroelementowych przez dopełnianie; rozwijanie umiejęt-
ności wypowiadania się na temat obrazka. Rysowanie w tunelu i po śladzie.
7. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 10 – rozwijanie twórczego myślenia, zachęcanie do zaanga-
żowanego wykonywania zadań ruchowych wyznaczonych przez N. Wdrażanie do przestrzegania
zasad zabawy. Wizyta w ogrodzie przedszkolnym – uzupełnianie pokarmu w karmniku.
8. Praca z ZG 31 – rozwijanie sprawności grafomotorycznej ręki wiodącej podczas rysowania po śladzie.
9. „Pieski na spacer” – zabawa ruchowa. Wdrażanie do koncentrowania uwagi na drugiej osobie;
rozwijanie koordynacji ruchowej podczas czworakowania.
10. „Pingwin” – zabawa muzyczno-ruchowa. Rozwijanie pamięci ruchowej podczas wykonywania ru-
chów naśladowczych. „Pingwinek” – płaskie origami z koła. Doskonalenie sprawności manualnej
i umiejętności rozmieszczania elementów na ograniczonej przestrzeni.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
woreczki, Wielka księga tropicieli, szarfy lub skakanki, liczmany, pięć lalek,
pięć samochodów, pięć klocków, bębenek, K2., ZG, czarne koła, białe koła, czerwone koła, kartki
formatu A5, niebieskie i białe, żółty papier kolorowy, klej
kolorowe klocki
lub guziki
małe poduszki
lub pudełka
kartonowe,
sznurki
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
98
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Podawanie jajka”. Dzieci siedzą lub stoją w kole. N. trzyma złączone, puste
dłonie. Wyjaśnia dzieciom, że ma jajko, z którego wykluje się mały pingwin. Jest
ono bardzo delikatne i będziemy je teraz sobie podawać tak, by każde dziecko
mogło je dobrze zobaczyć. Zwraca dzieciom uwagę, że należy podawać je sobie
bardzo ostrożnie i delikatnie. Dziecko siedzące obok N. wysuwa złączone dło-
nie, a N. bardzo wolnym i delikatnym ruchem wkłada jajko w ręce dziecka.
Dzieci kolejno przekazują sobie jajko, tak by wróciło do N. Zabawa przebiega
w ciszy i koncentracji.
Rozmowa przed kalendarzem – nazwanie i oznaczenie obecnego dnia tygodnia,
nazwanie miesiąca i pory roku.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 9
(s. 68).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Eskimos – słuchanie wiersza Tomasza Jabłońskiego czytanego przez N.
Eskimos
Tomasz Jabłoński
Był raz sobie Eskimosek,
Co miał bardzo zimny nosek.
Rano, wieczór i w południe
Nosek zimny był okrutnie.
Wiosna, lato, jesień, zima,
straszny chłód się noska trzymał.
Wreszcie przyszedł ziąb tak ostry,
że miał nos już tego dosyć
I rzekł nos do Eskimosa:
„Słuchaj stary, rzecz jest prosta.
Kup mi szalik albo czapkę,
Albo w piecu napal kapkę.
Przestań burczeć coś pod nosem,
Bądź raz wreszcie Eskimosem!”
Gdy Eskimos to usłyszał,
Tak się śmiał,
Aż się zadyszał.
„To są rzeczy niesłychane!
Ma mój nos swe własne zdanie!
Słyszę coś po twoim głosie,
Ty masz chyba muchy w nosie!”
„O, mój mały Eskimosie,
Tego mam po dziurki w nosie!”
Tak się właśnie nos wyraził,
Po czym strasznie się obraził.
Gdy Eskimos zasnął smacznie,
nos uchylił drzwi nieznacznie.
Dał drapaka na wiatraka,
Potem na dużego ptaka
woreczki
Dzień 5.
|
Kraina, gdzie zawsze jest biało
99
i poleciał w ciepłe kraje,
Gdzie nareszcie mógł odtajać.
A Eskimos, gdy się zbudził,
Bardzo, bardzo się natrudził.
Szukał w lewo, szukał w prawo.
Całkiem żywo, całkiem żwawo, nawet pytał swą gosposię.
Wreszcie warknął: „Mam to w nosie!”.
N. zadaje pytania: Co przydarzyło się Eskimoskowi?; O co prosił Eskimoska no-
sek?; Co zrobił nos?; Jaki nastrój ma ten wiersz? Wesoły, żartobliwy. Kto to jest
Eskimos?; Gdzie mieszka Eskimos?; W jaki sposób Eskimosi pokonują duże odle-
głości tam, gdzie jest sam lód i śnieg?
Praca z Wielką Księgą Tropicieli – różnice między biegunami i kierunki w przestrzeni.
„Psie zaprzęgi” – zabawa matematyczna. N. przygotowuje szarfy lub skakanki
(5–6) i rozkłada je na podłodze. Z boku ma przygotowaną dużą ilość liczmanów
(fasolki, kasztany, żołędzie, orzechy) oraz pięć lalek, pięć samochodów, pięć
klocków. Dzieci mają za zadanie usiąść przy dowolnej, wybranej przez siebie
szarfie lub skakance. N. informuje, że za chwilę pobawimy się w psie zaprzęgi,
ale w jednym zaprzęgu może stać tylko czworo dzieci, czyli cztery psy. Podchodzi
do każdej skakanki po kolei. Wybrane dzieci układają cztery lalki, cztery samo-
chody, cztery klocki; wszystkie dzieci pokazują na palcach, ile to jest 4; przeli-
czają dzieci przy skakance; mówią, czy dzieci jest za mało, czy za dużo i co mają
zrobić – dobrać z innych dzieci, czy ktoś musi odejść (dzieci, których jest za dużo
siadają z boku). Gdy zaprzęgi są gotowe N. daje każdemu zespołowi liczmany,
informując, że przed wyprawą pieski musza się najeść i każdy musi dostać tyle
samo pokarmu. Dzieci w zespole kolejno rozdzielają liczmany (po 1, po 2 – jeśli
sobie nie radzą, N. sugeruje, jak to powinno wyglądać) przeliczają, ile pokarmu
dostały. Na niby zjadają pokarm – odnoszą liczmany do pojemników.
„Zaprzęgi” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się w zespołach po dwie pary.
Jedna stoi z przodu, druga z tyłu. Skakanka jest złożona na pół, część trzyma
pierwsza para, część – druga. Na znak – rytm wybijany na bębenku – zaprzęgi
ruszają (ze względu na bezpieczeństwo dzieci rytm nie może być zbyt szybki)
najpierw bardzo wolno – psy ciągną bardzo ciężkie sanie, potem na rytm średni
zaprzęgi jadą szybko. Gdy rytm cichnie – zaprzęgi stają.
Praca z K2., 25 – dolepianie Eskimosów koło iglo i dolepianie psów do zaprzęgu,
liczebnik główny i porządkowy 4. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tunelu i po
śladzie zgodnie z podanym kierunkiem; dorysowywanie elementów według wła-
snego pomysłu.
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 10
(s. 83).
Wizyta w ogrodzie przedszkolnym – sprawdzanie, czy są nasiona, zboże w karm-
niku. Jeśli nie ma, dzieci dosypują pokarm dla ptaków. Obserwują też, czy do
karmnika przylatują jakieś ptaki.
III
Praca z ZG 31 – rysowanie pingwina po śladzie.
„Pieski na spacer” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziec-
ko jest psem i porusza się na czworakach. Drugie prowadzi psa – idzie wolno,
skręcając raz w jedną, raz w drugą stronę. Zadaniem psa jest skręcanie razem
z panem. Potem następuje zamiana ról.
„Pingwin” – zabawa muzyczno-ruchowa. Dzieci ustawiają się jedno za drugim,
ręce oparte na ramionach (lub biodrach) osoby stojącej przed nim i śpiewają:
Wielka księga tropicieli
szarfy lub skakanki,
liczmany, pięć lalek,
pięć samochodów,
pięć klocków
bębenek
K2.
szarfy, gwizdek,
CD
ZG
TYDZIEŃ XVIII. WSZĘDZIE BIAŁO
Pingwin
O, jak przyjemnie i jak wesoło
Marsz gęsiego.
w pingwina bawić się, się, się.
Marsz gęsiego.
Raz nóżka w lewo,
Dwa wysunięcia nogi w lewo.
raz nóżka w prawo,
Dwa wysunięcia nogi w prawo.
do przodu,
Skok obunóż do przodu.
do tyłu
Skok obunóż do tyłu.
i raz dwa trzy
Trzy skoki obunóż do przodu.
„Pingwinek” – płaskie origami z koła. N. przygotowuje dla każdego dziecka:
dwa duże czarne koła, jedno duże białe koło, jedno małe czarne, jedno małe czer-
wone, kartkę formatu A5 – niebieską i białą, żółty lub złoty papier kolorowy do
zrobienia oka, klej.
Dzieci składają duże koła i czerwone koło na pół i naklejają na kartkę według
powyższej instrukcji.
czarne koła, białe
koła, czerwone
koła, kartki
formatu A5
niebieskie i białe,
żółty papier
kolorowy, klej
101
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
Dzień 1.
Dom rodzinny
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról; zachęcanie do uczestniczenia w grach
stolikowych. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Szukam rodziny” – zabawa słuchowa. Rozwijanie percepcji słuchowej.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. W moim domu – rozmowa na podstawie wiersza E. Piotrowskiej i doświadczeń dzieci. Zachęcanie
do swobodnych wypowiedzi na temat domu rodzinnego.
5. „Ojciec Wirgiliusz” – zabawa naśladowcza. Wdrażanie do koncentrowania uwagi na drugiej oso-
bie; kształtowanie koordynacji ruchów. „Kto tutaj mieszka?” – zabawa słuchowa; doskonalenie
analizy i syntezy słuchowej.
6. Praca z K2., 26 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej; rysowanie w tunelu i kre-
ślenie szlaczków literopodobnych. „Ile kroków do domu?” – zabawa ruchowa. Kształtowanie
umiejętności dodawania podczas zabawy z dwoma kostkami; usprawnianie umiejętności prze-
liczania.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
8. „Mój dom rodzinny” – malowanie kredkami pastelowymi; zachęcania do wyrażania własnych od-
czuć w formie plastycznej.
9. „Kto szybciej” – zabawa bieżna; doskonalenie umiejętności orientowania się w najbliższej prze-
strzeni.
10. U babci jest słodko – nauka na pamięć fragmentu wiersza W. Chotomskiej; doskonalenie pamięci
słuchowej dzieci; zachęcanie do podejmowania wysiłku w celu sprawienia innym przyjemności.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
sylwety: dwóch domów, Paka, kota, obrazki przedstawiające: parasol, ar-
buza, kurę, klocek, okno, trąbkę, K2., kostki do gry, obręcze, małe obręcze
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, tematycz-
ne, gry przy stolikach według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Szukam rodziny” – zabawa słuchowa. N. wybiera kilka, np. sześć dowolnych
słów np.: kot, pies, dom, mama, babcia, syn. Podchodzi do każdego dziecka
i mówi na ucho jedno słowo, np. pierwszemu – kot, drugiemu – pies, trzeciemu
– dom, czwartemu – mama, piątemu – babcia, szóstemu – syn, siódmemu znowu
kot
itd. Dziecko musi zapamiętać słowo, które powiedział mu N. Na hasło: Szu-
kamy rodziny! dzieci rozchodzą się w różnych kierunkach, a idąc, mówią półgło-
sem słowo, które usłyszały od N. Szukają innych dzieci, które mówią to samo
słowo, łączą się i dalej idą razem. Zabawa trwa, aż wszystkie dzieci znajdą swoją
rodzinę. Zabawę powtarzamy, podając inny zestaw słów.
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
102
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
. Ćwiczenia przeprowadzane na powietrzu:
1. „Marsz trapera” – dzieci maszerują po śniegu, wysoko podnoszą kolana tak,
aby jak najłatwiej przedostać się przez śnieg.
2. „Polowanie” – każde dziecko lepi po trzy kule ze śniegu. N. wyznacza cel.
Dzieci ustawiają się w szeregu i kolejno wykonują rzut kulą śnieżną w wyzna-
czony cel. Jeśli rzut będzie trafny, dziecko rzuca kolejną kulą. Jeżeli rzut nie
będzie celny, dziecko idzie na koniec szeregu i rzuca kolejna osoba.
3. „Bałwanki” – N. dzieli dzieci na trzy grupy. Każda drużyna ma piętnaście
minut na ulepienie bałwana. Wygrywa grupa, która w tym czasie ulepi naj-
większego bałwana.
4. „Tropy na śniegu” – N. wyznacza osobę, która wędruje po śniegu w dowol-
nych kierunkach. Pozostałe dzieci ustawiają się w szeregu i podążają za wy-
znaczoną osobą po pozostawionych przez nią śladach.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
W moim domu – słuchanie wiersza Elizy Piotrowskiej czytanego przez N.
W moim domu
Eliza Piotrowska
W moim domu, gdy śnieg pada,
pyszna parzy się herbata.
Żółty czajnik cicho gada,
obejmuje mamę tata.
W moim domu, gdy mróz wkoło,
mieszka radość, śmiech i lato,
więc jest ciepło i wesoło,
dobrze gościom, snom i kwiatom.
W moim domu jasnym, złotym,
każdy lubi się przytulać,
gra muzyka, mruczą koty,
a za oknem zima hula...
N. zadaje pytania: Co dzieje się w domu, o którym mowa w wierszu?; Kto miesz-
ka w tym domu?; Jak czują się tam członkowie rodziny?; Dokończcie zdania:
Dom, w którym mieszka moja rodzina to dom...; W moim domu rodzinnym
mieszka...; Lubię, gdy w moim domu...; Nie lubię, gdy w moim domu...; Chcia-
ł(a)bym, żeby w moim domu... Dzieci kończą zdania. N. w żaden sposób nie
komentuje, ani nie ocenia odpowiedzi. Swobodne wypowiedzi dzieci na temat
domu rodzinnego.
„Ojciec Wirgiliusz” – zabawa naśladowcza. Dzieci stoją w kole. Przy pomocy
jednej ze znanych wyliczanek wybierają Ojca Wirgiliusza, który wchodzi do
środka koła i wraz z pozostałymi dziećmi śpiewa piosenkę:
Ojciec Wirgiliusz
Ojciec Wirgiliusz
uczył dzieci swoje,
a miał ich wszystkich
sto dwadzieścia troje.
Hejże dzieci, hejże ha,
róbcie wszystko, co i ja!
Dzień 1.
|
Dom rodzinny
103
Dziecko w środku koła wykonuje dowolne ruchy, naśladując jakąś czynność.
Pozostałe dzieci robią dokładnie to samo. Ojciec Wirgiliusz wybiera dziecko,
które najlepiej go naśladowało i ono wchodzi do środka. Zabawa toczy się
dalej.
„Kto tutaj mieszka?” – zabawa słuchowa. N. przygotowuje sylwety: dwóch do-
mów, Paka, kota oraz obrazki przedstawiające: parasol, arbuza, kurę, klocek,
okno, trąbkę. Układa je (lub wiesza na tablicy) w dwóch szeregach – parasol,
arbuz, kura w pierwszym i klocek, okno, trąbka w drugim. Obok każdego szere-
gu kładzie sylwetę domu. Sylwety kota i Paka leżą z boku. Dzieci wspólnie
z N. nazywają obrazki; wyróżniają w kolejnych obrazkach w szeregu pierwszą
głoskę; dokonują syntezy trzech głosek w każdym szeregu; odgadują nowy wy-
raz, powstały po syntezie; przyporządkowują sylwetę Paka lub kota do odpo-
wiedniego domku.
Praca z K2., 26 – analiza i synteza słuchowa wyrazów; czytanie globalne słowa
dom
, wyróżnianie głoski początkowej, tworzenie nowych słów z głosek począt-
kowych. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków litero-
podobnych do wiersza:
Raz i dwa, raz i dwa,
każdy skrzacik domek ma.
„Ile kroków do domu?” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierają się w pary. Każda
para dostaje dwie kostki do gry. Pary ustawione są w jednym końcu sali. W dru-
gim końcu naprzeciwko każdej pary leży mała obręcz – domek. Dzieci jednocze-
śnie rzucają, każde swoją kostką, przeliczają wyrzucone oczka na kostkach, su-
mują je i robią tyle kroków w kierunku domku. Czynności powtarzają do mo-
mentu dojścia do obręczy-domku.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Mój dom rodzinny” – rysowanie kredkami pastelowymi na kartkach A3.
„Kto szybciej” – zabawa bieżna. N. rozkłada na dywanie małe obręcze w liczbie
równej liczbie dzieci. Na sygnał, np. jedno klaśnięcie, dzieci wybiegają z obręczy
i biegają pomiędzy nimi. Gdy pojawi się drugi sygnał, np. dwa klaśnięcia, dzieci
bardzo szybko wracają do swojej obręczy.
U babci jest słodko – nauka na pamięć fragmentu wiersza Wandy Chotomskiej
(do wykorzystania podczas uroczystości dla dziadków i babć).
U babci jest słodko
Wanda Chotomska
Kiedy tata basem huknie,
Kiedy mama cię ofuknie,
Kiedy patrzą na człowieka okiem złym –
To do kogo człowiek stuka,
Gdzie azylu sobie szuka,
To do kogo, to do kogo tak jak w dym?
U babci jest słodko, świat pachnie szarlotką.
– No, proszę, zjedz jeszcze ździebełko
i głowa do góry!
Odpędzę te chmury
I niebo odkurzę miotełką.
sylwety: dwóch
domów, Paka,
kota, obrazki
przedstawiające:
parasol, arbuza,
kurę, klocek,
okno, trąbkę
K2.
kostki do gry,
obręcze
kartki A3, kredki pastelowe
małe obręcze
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
104
Nie ma jak babcia,
Jak babcię kocham –
Bez babci byłby kiepski los.
Jak macie babcie,
To się nie trapcie,
Bo wam nie spadnie z głowy włos!...
Dzień 2.
Zabawy z babcią i dziadkiem
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról; zachęcanie do uczestniczenia w grach
stolikowych. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. U babci jest słodko – utrwalenie wiersza W. Chotomskiej; rozwijanie pamięci słuchowej dzieci;
wdrażanie do ładnej recytacji. „Zimowa poleczka” – zabawa taneczna. Doskonalenie umiejętności
poruszania się w przestrzeni zgodnie z krokami polki.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Babcia od bajek, dziadek od zagadek – osłuchanie z piosenką. Uwrażliwianie na budowę i rytm
piosenki. „Wróć do babci” – zabawa ruchowa. Rozwijanie orientacji przestrzennej; uwrażliwianie
na budowę piosenki. „Podaj dalej” – zabawa rytmiczna; rozwijanie poczucia rytmu i koordynacji
ruchowo-słuchowej. „Gra na instrumentach” – kształtowanie prawidłowego sposobu uderzania
pałeczką w bębenek; kształtowanie sprawności motorycznej rąk.
5. „Zabawy z dziadkiem i babcią” – rozmowa z dziećmi na podstawie ich doświadczeń na podany
temat; zachęcanie do wypowiedzi na bliskie dzieciom tematy.
6. „Wyścig ułanów” – zabawa ruchowa z wykorzystaniem szarf. Doskonalenie umiejętności współ-
pracy w zabawach ruchowych. „Chińczyk” – gra planszowa z WM. Rozwijanie u dzieci zdolności
do wysiłku intelektualnego w sytuacji napięcia; kształtowanie odporności emocjonalnej i wdraża-
nie do znoszenia porażki bez przerywania i porzucania gry.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
8. „Siała baba mak” – zabawa rozwijająca koordynację ruchowo-słuchowo-wzrokową i orientację
w przestrzeni. „Zabawy babci i dziadka” – oglądanie Wielkiej księgi tropicieli.
9. „Portret Dziadka” – malowanie farbami. Rozwijanie spostrzegawczości dzieci oraz sprawności ma-
nualnej.
10. Babcia od bajek, dziadek od zagadek – nauka słów piosenki; usprawnianie pamięci słuchowej.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, hula-hop, klocki, bębenki, pałeczki, kołatki, szarfy, WM, pionki, kost-
ki, Wielka księga tropicieli, farby, kartki, pędzle
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, tematycz-
ne, gry przy stolikach według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Dzień 2.
|
Zabawy z babcią i dziadkiem
105
U babci jest słodko – utrwalenie wiersza Wandy Chotomskiej. Dzieci recytują
wiersz: wszystkie wspólnie z N.; chętne dzieci w małych zespołach.
„Zimowa poleczka” – zabawa taneczna (s. 93).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
Babcia od bajek, dziadek od zagadek – osłuchanie z piosenką.
Babcia od bajek, dziadek od zagadek
sł. Stanisław Karaszewski
muz. Tomasz Strąk
I Moja Babcia i mój Dziadek
to wspaniali są dziadkowie.
Dziadek mnóstwo zna zagadek,
Babcia bajkę nam opowie.
Ref: Bo na świecie nie znajdziecie
takich bajek i zagadek,
jakie wnukom opowiada
moja Babcia i mój Dziadek.
II Poprosimy naszą Babcię,
Babciu z tajemniczą miną
opowiadaj swoją bajkę,
a za każdym razem inną.
Ref: Bo na świecie...
III Posadzimy teraz Dziadka
na fotelu wiklinowym.
Dziadku powiedz nam zagadkę,
całkiem nową prosto z głowy.
Ref: Bo na świecie nie znajdziecie...
Zabawy muzyczno-ruchowe:
a) „Wróć do babci” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierają się w trójki. Każda
trójka stoi w jednym miejscu, np. w hula-hop. Dzieci ustalają, kto będzie
pierwszą babcią, kto drugą, a kto trzecią. Przy melodii pierwszej zwrotki i re-
frenu dwoje dzieci z koła wychodzi i spaceruje pomiędzy pozostałymi kołami.
Ich zadaniem jest spokojny powrót do koła podczas trwania pierwszej zwrot-
ki i refrenu. Przy drugiej zwrotce w kole zostaje druga babcia, a przy trzeciej
– trzecia.
b) „Podaj dalej” – zabawa rytmiczna. Dzieci siedzą w kole. Każde ma przed
sobą klocek. W rytmie melodii zwrotki dzieci kładą klocki przed kolegą sie-
dzącym z prawej strony. Podczas melodii refrenu wybijają rytm melodii kloc-
kiem o podłogę. Gdy wraca zwrotka, ponownie zaczynają podawać klocki.
Przy powtórzeniach zabawy można wprowadzić utrudnienie – zmiana kierun-
ku podawania w drugiej i trzeciej zwrotce.
c) „Gra na instrumentach” – zabawa muzyczna. Dzieci dobierają się parami.
Jedno dziecko to dziadek, a drugie – wnuczek. Każdy wnuk ma bębenek z pa-
łeczką, a każdy dziadek – kołatkę. Dziadkowie tworzą jeden szereg, a wnuki
drugi tak, by dzieci z pary siedziały naprzeciwko siebie. Wnuk śpiewa pytanie
w kierunku dziadka, np. Dziadku, co lubisz? na wymyśloną przez siebie me-
CD
hula-hop, klocki,
bębenki, pałeczki,
kołatki
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
106
lodię, wybijając rytm na bębenku. Dziadek odpowiada wnukowi śpiewając
i akompaniując sobie kołatką.
„Zabawy z dziadkiem i babcią” – rozmowa z dziećmi na podstawie ich doświad-
czeń na podany temat. N. zadaje dzieciom pytania: Będąc z babcią lub dziad-
kiem, co robicie najczęściej?; Co chcielibyście robić ze swoim dziadkiem lub bab-
cią?; Jeśli lubicie być z dziadkiem lub babcią, to dlaczego?; Jaka jest wasza ulubio-
na zabawa, w którą się bawicie z babcią lub dziadkiem?. Na pytania
N. odpowiadają dzieci chętne.
„Wyścig ułanów” – zabawa ruchowa z wykorzystaniem szarf. Dzieci dobierają
się parami. Jedno jest koniem, a drugie ułanem (należy wyjaśnić dzieciom słowo
ułan). Dzieci będące końmi zakładają szarfy za ramiona. Dzieci-ułani trzymają
szarfy w dłoniach. Konie kląskają, zaś ułani mówią: Wio! Przy melodii piosenki
Babcia od bajek, dziadek od zagadek para rusza. Gdy melodia milknie, dzieci
zatrzymują się. Przy powtórzeniu zabawy dzieci zamieniają się rolami.
„Chińczyk” – gra planszowa z WM. Kształtowanie odporności emocjonalnej
i wdrażanie do znoszenia porażki bez przerywania i porzucania gry. Doskonale-
nie umiejętności przeliczania w zakresie 6. Dzieci dobierają się czwórkami. Każ-
dy zespół dostaje planszę do gry, pionki (kolorowe guziki) i jedną kostkę. N. wy-
jaśnia zasady. Dzieci zaczynają grę. N. kontroluje przebieg gier, pomaga, wyja-
śnia.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Siała baba mak” – zabawa muzyczno-ruchowa.
Siała baba mak
Siała baba mak.
Nie wiedziała jak.
A dziad wiedział
nie powiedział,
a to było tak.
Dzieci ustawiają się parami na obwodzie koła, bokiem do siebie. Ręce splecione
na krzyż. Dzieci śpiewają tekst piosenki, idą do przodu. Na słowo: tak, wykonu-
ją nagły zwrot w tył bez puszczania rąk partnerów. Zabawa toczy się dalej.
UWAGA – należy przećwiczyć z każdą parą ustawienie i zrobienie zwrotu w tył.
„Zabawy babci i dziadka” – praca z Wielką księgą tropicieli.
„Portret Dziadka” – malowanie farbami. N. wyjaśnia słowo portret. Przed przy-
stąpieniem do malowania wraz z dziećmi omawia wygląd twarzy, nazywa wszyst-
kie elementy, ich umiejscowienie i kształt. Należy także zwrócić uwagę dzie-
ciom, by malowały cechy charakterystyczne dla dziadków: okulary, kolor wło-
sów, ich długość, kolor oczu. Jeśli jakieś dziecko nie ma dziadka, należy mu
zaproponować, by namalowało tatę lub dziadka, jakiego chciałoby mieć.
Babcia od bajek, dziadek od zagadek – nauka słów piosenki.
szarfy, CD
WM, pionki,
kostki
Wielka księga tropicieli
farby, kartki, pędzle
Dzień 3.
|
Upominki dla babci i dziadka
107
Dzień 3.
Upominki dla babci i dziadka
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról; zachęcanie do uczestniczenia w grach
stolikowych. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. Babcia od bajek, dziadek od zagadek – utrwalenie piosenki, rozwijanie pamięci słuchowej dzieci;
wdrażanie do ładnej recytacji. „Razem mamy więcej” – zabawa dydaktyczna. Doskonalenie umie-
jętności przeliczania i dodawania.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Dla babci – rozmowa na temat zbliżającego się Dnia Babci i Dnia Dziadka na podstawie wiersza D.
Gellner; uświadamianie dzieciom roli dziadków i babć w ich życiu.
5. Praca z K2., 27 – zabawa dydaktyczna, kształtowanie myślenia logicznego i umiejętności odczyty-
wania symboli oraz kodowania cech; usprawnianie percepcji wzrokowej.
6. „Siała baba mak” – zabawa ruchowa ze śpiewem; doskonalenie orientacji przestrzennej i koordy-
nacji wzrokowo-ruchowej. „Kwiaty dla babci i dziadka” – wykonanie laurek; usprawnianie spraw-
ności manualnej dzieci i umiejętności wykonywania czynności zgodnie z instrukcją.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
8. „Zrób tyle samo” – zabawa ruchowa; odzwierciedlanie ilości elementów przy pomocy ruchu.
Dla babci – nauka wiersza D. Gellner; poszerzanie pamięci słuchowej dzieci.
9. „Ile kroków do domu?” – zabawa ruchowa. Usprawnianie umiejętności dodawania na kostkach.
„Zagadka dla dziadka” – zabawa słuchowa. Rozwijanie syntezy słuchowej na poziome głoski.
10.
„Portret babci” – malowanie farbami. Rozwijanie sprawności manualnej; zwrócenie uwagi
na szczegóły.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kostki do gry, duży karton z narysowaną tabelą, kwiatki w trzech różnych
wielkościach i kolorach: żółtym, niebieskim, czerwonym, piktogramy do kodowania cech figur, K2.,
niebieskie kartki, zielony papier kolorowy, kółka z kuferka, klej, gotowy wzór, kartoniki z liczbami,
duża kostka do gry, tamburyno, kartki, farby, pędzle
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, tematycz-
ne, gry przy stolikach według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Babcia od bajek, dziadek od zagadek – utrwalenie piosenki, rozwijanie pamięci
słuchowej dzieci; wdrażanie do ładnej recytacji.
„Razem mamy więcej” – zabawa dydaktyczna. Dzieci dobierają się w pary. Każ-
de dziecko ma kostkę do gry. Dzieci w parach jednocześnie rzucają kostką, liczą
wyrzucone przez siebie oczka, a następnie sumują oczka na kostce. Mówią do
siebie wzajemnie: Ja mam..., Ja mam.... Razem mamy....
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
kostki do gry
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
108
II
Dla babci – słuchanie wiersza Doroty Gellner czytanego przez N.
Dla babci
Dorota Gellner
Siadaj Babciu, siadaj blisko.
Zaraz ci opowiem wszystko.
Prawie całą noc nie spałam,
bo prezenty wymyślałam.
Na kanapie się kręciłam
aż dla ciebie wymyśliłam:
z lodu broszkę i korale
i śniegowe cztery szale.
Dziesięć czapek w śnieżną kratkę
i lodową czekoladkę.
Jak nie będzie ci smakować,
to mnie możesz poczęstować.
N. zadaje dzieciom pytania: Jakie prezenty wymyśliła wnuczka dla swojej babci?;
Z jakiej okazji miały być to prezenty, jak myślicie?; Kim jest dla was babcia?; Jak
myślicie, z jakiego prezentu najbardziej ucieszyłaby się wasza babcia?; Dlaczego
obchodzimy Dzień Babci i Dzień Dziadka?
„Kwiaty dla babci i dziadka” – zabawa dydaktyczna. Klasyfikowanie według
dwóch cech. N. ma przygotowaną na dużym kartonie tabelę:
Żółta plama
Czerwona plama
Niebieska plama
A także kwiatki tego samego kształtu, w trzech różnych wielkościach i kolo-
rach: żółtym, niebieskim, czerwonym w takiej liczbie, by każde dziecko miało
przynajmniej jeden kwiatek. N. rozkłada kwiatki na dywanie bez porządkowa-
nia ich. Dzieci przyglądają się im, porównują. N. zadaje pytanie: Czym różnią
się te kwiatki? Następnie dzieci klasyfikują je według kolorów, nazywając kolo-
ry. Czym różnią się między sobą kwiatki żółte? (czerwone, niebieskie). N. pokazu-
duży karton
z narysowaną tabelą,
kwiatki w trzech
różnych wielkościach
i kolorach: żółtym,
niebieskim,
czerwonym,
piktogramy
do kodowania
cech figur
Dzień 3.
|
Upominki dla babci i dziadka
109
je piktogramy do kodowania cech figur odnoszące się do koloru i wielkości.
Kładzie obok siebie kartoniki: żółta plama, duża strzałka – dzieci kładą kwiat-
ki odpowiadające kodowi; żółta plama, mała strzałka – dzieci kładą kwiatki
odpowiadające kodowi, itd. Każde dziecko wybiera dla siebie jeden kwiatek
i określa jego dwie cechy, np. duży, czerwony. N. kładzie tabelę. Zadaniem
dzieci jest położenie swojego kwiatka w odpowiednim miejscu. Następnie dzie-
ci liczą kwiatki ułożone w tabeli: małe niebieskie, średnie czerwone, wszystkie
żółte, itd.
Praca z K2., 27 – nalepianie właściwych nalepek w odpowiednich polach; klasy-
fikowanie. Zadanie dodatkowe – ćwiczenie spostrzegawczości. Wyszukiwanie
takiego samego ludka jak ten w ramce.
„Siała baba mak” – zabawa ruchowa ze śpiewem (s. 106).
„Kwiaty dla babci i dziadka” – wykonanie laurek. Dzieci mają przygotowane
kartki w kolorze niebieskim, zielony papier kolorowy, kółka z kuferka N.: dwa
żółte, dziesięć czerwonych, sześć zielonych (średnie lub małe). Dzieci: wy-
dzierają palcami wąskie zielone paski – to łodyżki; składają zielone kółka
według wzoru;
naklejają na niebieską kartkę łodyżki oraz złożone kółka; przyklejają żółte kół-
ka nad każdą łodyżką; składają według wzoru kółka czerwone i naklejają wokół
kółek czerwonych; wydzierają kokardkę i naklejają na łodyżkach.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Zrób tyle samo” – zabawa ruchowa. Dzieci maszerują, biegają, podskakują
według rytmu podanego przez N. W przerwie N. mówi: Zrób tyle przysiadów...,
i pokazuje kartonik z liczbą oraz jej odzwierciedleniem na kostce do gry.
Dla babci – nauka wiersza Doroty Gellner do wykorzystania podczas uroczysto-
ści. Mogą uczyć się wszystkie dzieci lub kilkoro wybranych.
„Ile kroków do domu?” – zabawa ruchowa (s. 103).
„Zagadka dla dziadka” – zabawa słuchowa. N. wymyśla słowa. Mówi wybrane-
mu dziecku słowo podzielone na sylaby. N. zwraca się kolejno do każdego dziec-
ka i mówi: Jakie słowo powiedziałem: o-k-o; u-ch-o; n-o-s;...Dziecko dokonuje
syntezy.
„Portret Babci” – malowanie farbami. Podobnie, jak przy malowaniu portretu
dziadka, N. przypomina o szczegółach twarzy oraz prosi, by dzieci pamiętały
o namalowaniu cech charakterystycznych, np. okulary, kolor oczu, sposób ukła-
dania fryzury, itp.
K2.
niebieskie kartki,
zielony papier
kolorowy, kółka
z kuferka, klej,
gotowy wzór
kartoniki
z liczbami, duża
kostka do gry,
tamburyno
kartki, farby,
pędzle
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
110
Dzień 4.
Upominki dla babci i dziadka
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról; zachęcanie do uczestniczenia w grach
stolikowych. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. Utrwalanie wierszy i piosenek na uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka – wytwarzanie atmos-
fery wyczekiwania na wyjątkowe wydarzenie.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Dla dziadka – rozmowa na temat dziadków na podstawie wiersza D. Gellner oraz doświadczeń
dzieci; uświadamianie dzieciom roli dziadków w ich życiu; podtrzymywanie więzi między człon-
kami rodziny; zachęcanie do świętowania. „Zabawa z chustami” – zabawa ruchowa przy muzyce.
Rozwijanie swobody ruchów i improwizacji ruchowej.
5. „Upominki dla babci i dziadka” – wykonanie ramek na zdjęcia z WP. Rozwijanie sprawności manu-
alnej; zachęcanie dzieci do samodzielnego wykonywania upominków.
6. „Przyjęcie dla babci i dziadka” – zabawa dydaktyczna doskonaląca umiejętności przeliczania i pla-
nowania. „Jawor – jawor” – zabawa ruchowa rozwijająca umiejętności współpracy; zapoznanie
z dawnymi zabawami.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
8. „Droga do domku” – zabawa ruchowa. Rozwijanie orientacji w przestrzeni, umiejętności odczy-
tywania symboli i przeliczania.
9. Dla dziadka – nauka wiersza D. Gellner; poszerzanie zakresu pamięci słuchowej dzieci.
10. Zabawy ruchowo-słuchowo-wzrokowe do wiersza – kształtowanie koordynacji wzrokowo-ru-
chowo-słuchowej podczas rysowania kółek i pętli po śladzie i z pamięci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, chusty lub apaszki, WP, talerzyki, sztućce, filiżanki, obrus, wazon
z kwiatami, chusteczki, długie skakanki lub szarfy, napis dom, koperty w kolorach czerwonym
i zielonym, ścianka kostki do gry z liczbą 5, obrazek ludzika robiącego przysiady; ścianka z kost-
ki do gry z liczbą 4 oraz obrazek ludzika robiącego pajacyki; ścianka z kostki do gry z liczbą 3
oraz czerwony przedmiot, ścianka z kostki do gry z liczbą 2 oraz niebieski przedmiot, wzór, pędz-
le, ołówki, kartki, kredki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, tematycz-
ne, gry przy stolikach według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Utrwalenie wierszy i piosenek na uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Dla dziadka – słuchanie wiersza Doroty Gellner czytanego przez N.
Dla dziadka
Dorota Gellner
Dziadku, Dziadku, czy to ty?
Coś na twojej głowie lśni.
Dzień 4.
|
Upominki dla babci i dziadka
111
To korona! Słowo daję!
Przecież znam korony z bajek!
Czy to fotel? Ale skąd!
To nie fotel tylko tron!
I w ogóle i w szczególe
jesteś Dziadku dzisiaj królem!
Pytasz co to za zagadka?
To po prostu Święto Dziadka!
N. zadaje dzieciom pytania: Kto to jest dziadek?; Kim był dziadek w wierszu?; Co
miał na głowie?; Na czym siedział?; Z jakiej okazji został królem?; Jaki jest twój
dziadek?; Jak myślicie, z jakiego prezentu najbardziej ucieszyłby się wasz dziadek?.
Na pytania odpowiadają chętne dzieci.
„Zabawa z chustami” – zabawa ruchowa przy muzyce. Każde dziecko dostaje
chustę lub apaszkę w różnych kolorach do wyboru. N. włącza piosenkę Babcia od
bajek, dziadek od zagadek. Dzieci tańczą w rytm muzyki, poruszają chustą w do-
wolny sposób.
„Upominki dla babci i dziadka” – wykonanie ramki na zdjęcia z WP według in-
strukcji N.
„Przyjęcie dla babci i dziadka” – zabawa dydaktyczna. N. przygotowuje talerzyki,
sztućce, filiżanki, obrus, wazon z kwiatami. Na początku zadaje dzieciom pytanie:
Ile macie babć i dziadków? Dzieci odpowiadają. Może być taka sytuacja, że dzie-
ci mają również prababcie i pradziadków lub mają tylko jednych dziadków. N. na
tablicy rysuje postać mamy i taty. Tłumaczy dzieciom, że każdy ma mamę i tatę,
a oni mieli również swoich rodziców – jednocześnie rysuje postacie na tablicy
w formie wykresu. Razem z dziećmi liczy babcie i dziadków. Na koniec stwier-
dzają, że jest ich czworo. Proponuje dzieciom zrobienie przyjęcia dla dziadków.
N. pyta: Dla ilu osób należy zrobić przyjęcie? (dziadkowie, babcie i dziecko to ra-
zem pięć). Dzieci wspólnie ustawiają zastawę stołową. N. pokazuje, z której stro-
ny talerzyka powinna leżeć łyżeczka. Pamiętają o kwiatach w wazonie i o innych
ozdobach stołu, według własnego pomysłu. Odpowiadają na pytania N.: Ile jest
talerzyków?; Ile jest kubeczków?; Ile jest łyżeczek?; Ile jest krzeseł przy stole?. Na-
stępnie dzieci samodzielnie wymyślają potrawy, jakie można byłoby zaserwować
dziadkom. Na koniec N. prosi dzieci, aby spytały swoich dziadków, co najbardziej
lubią jeść.
„Jawor-jawor” – zabawa ruchowa.
Jawor-jawor
Jawor, jawor,
jaworowi ludzie,
co wy tu robicie?
Budujemy mosty
dla pana starosty.
Tysiąc koni przepuszczamy,
a jednego zatrzymamy.
Dzieci dobierają się parami. Każda para ma chusteczkę. Jedna para trzyma w gó-
rze chusteczkę, która stanowi most dla pozostałych dzieci. Dzieci stają w kolum-
nie naprzeciw mostu. Korowód przechodzi ze śpiewem para za parą pod mo-
stem. Na słowa: A jednego zatrzymamy dwójka dzieci robiących most opuszcza
ręce, zatrzymując parę z korowodu. Zatrzymana para wznosi kolejny most i za-
bawa toczy się dalej.
CD, chusty
lub apaszki
WP, klej, zdjęcia
babci i dziadka
lub obrazki
talerzyki, sztućce,
filiżanki, obrus,
wazon z kwiatami
chusteczki
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
112
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Droga do domku” – zabawa ruchowa. N. dzieli dzieci na dwa zespoły: czerwo-
ny i zielony. Najpierw do zabawy zaprasza dzieci z zespołu czerwonego, zaś dzie-
ci z zespołu zielonego sprawdzają, czy dzieci z zespołu czerwonego prawidłowo
wykonują ćwiczenia. Potem następuje zmiana. N. za pomocą długich skakanek
lub szarf wyznacza na dywanie trasę do pokonania. Na końcu trasy stoi krzeseł-
ko z napisem dom. Na całej długości trasy rozkłada koperty w kolorach czerwo-
nym i zielonym (w równej ilości), w których poukrywane są zadania do wykona-
nia przedstawione na ilustracjach: ścianka z kostki do gry z liczbą 5 oraz ludzik
robiący przysiady; ścianka z kostki do gry z liczbą 4 oraz ludzik robiący pajacyki;
ścianka z kostki do gry z liczbą 3 oraz czerwony przedmiot, dzieci mają znaleźć
w sali przedmioty tego koloru; ścianka z kostki do gry z liczbą 2 oraz niebieski
przedmiot, dzieci maja znaleźć w sali przedmioty tego koloru. Dzieci mają za
zadanie dojść do kopert w swoim kolorze i prawidłowo wykonać ukryte tam za-
dania.
Dla dziadka – nauka wiersza Doroty Gellner (do wykorzystania podczas uroczy-
stości). Mogą uczyć się wszystkie dzieci lub kilkoro wybranych.
Zabawy ruchowo-słuchowo-wzrokowe. N. mówi bardzo wolno rymowankę:
Babcia piecze tort makowy,
bardzo słodki, kolorowy.
Z rodzynkami, orzechami,
zaraz zje go razem z nami.
Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej. N. pokazuje wzór:
Co wam ten wzór przypomina? Następnie dzieci wodzą palcem po dużym
kole, małym kole w środku i na koniec po pętli pamiętając, by zawsze zaczy-
nać od kropki. Następnie N. wodzi palcem po wzorze i recytuje wiersz.
Dzieci powtarzają. Wodzą palcem ręki wiodącej, suchym pędzlem, ołów-
kiem. Następnie dzieci dobierają się parami. Jedno leży na dywanie na
brzuchu, a drugie rysuje mu na plecach wcześniejszy rysunek, jednocześnie
mówiąc słowa rymowanki. Następuje zamiana w parach. Na koniec dzieci
idą do stolików i próbują narysować wzór samodzielnie na kartce.
długie skakanki lub szarfy,
napis dom, koperty
w kolorach czerwonym
i zielonym, ścianka kostki
do gry z liczbą 5, obrazek
ludzika robiącego
przysiady, ścianka z kostki
do gry z liczbą 4 oraz
obrazek ludzika
robiącego pajacyki,
ścianka z kostki do gry
z liczbą 3 oraz czerwony
przedmiot, ścianka
z kostki do gry z liczbą 2
oraz niebieski przedmiot
wzór, pędzle,
ołówki, kartki,
kredki
Dzień 5.
|
Dzień babci i dziadka
113
Dzień 5.
Dzień babci i dziadka
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról; zachęcanie do uczestniczenia w grach
stolikowych. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. Utrwalanie wierszy i piosenek na uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka – wytwarzanie atmos-
fery wyczekiwania na wyjątkowe wydarzenie.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do dokładnego wykonywania prezentowanych
czynności i koncentrowania uwagi na drugiej osobie. Kształtowanie codziennych nawyków higie-
nicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Zimowa olimpiada” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 – podnoszenie sprawności fizycz-
nej dzieci; kształtowanie odporności na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych,
rozwijanie umiejętności współpracy w grupie i w parach.
5. „Niespodzianka dla babci i dziadka” – wykonanie tortu; kształtowanie umiejętności współdziała-
nia i planowego wykonywania czynności; czerpanie radości z wykonywania poczęstunku.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. Uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka – wdrażanie dzieci do świętowania i celebrowania świąt
związanych z rodziną; podtrzymywanie więzi pomiędzy członkami rodziny i pokoleniami.
9., 10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
sanki, gotowe blaty do tortu, dżem lub powidła, gotowy krem do tortu,
różnokolorowe posypki i dekoracje do tortów, plastikowe noże oraz szpryce do tortów, CD
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, tematycz-
ne, gry przy stolikach według pomysłów dzieci pod nadzorem N.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Utrwalenie wierszy i piosenek na uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Zimowa olimpiada” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2.
I
1. „Owce i wilki” – zabawa rozgrzewająca. Dzieci dzielimy na dwie grupy –
pierwsza drużyna to owieczki, druga to wilki. Owce uciekają do lasu, wilki po
paru chwilach zaczynają je gonić. Celne rzuty wilka śnieżką w plecy, rękę
bądź nogi (nigdy w głowę ani twarz) eliminują owieczkę z gry.
2. „Lawina” – na wyznaczonym terenie wszyscy się rozbiegają. Na sygnał pro-
wadzącego jedna wybrana osoba goni pozostałe osoby, łapie ich dotknięciem
ręki. Złapane osoby pomagają goniącemu.
II
N. wybiera kilka osób z każdej grupy. Uczestnicy ustawiają się na wyznaczonych
miejscach. Następnie prowadzący wraz pomocnikami (dzieci) ustawia tory bądź
tłumaczy przebieg następujących konkurencji:
sanki
TYDZIEŃ XIX. BABCIA I DZIADEK
114
1. „Kto wyżej?” – N. ustawia przed dziećmi bryłki śniegu od najmniejszej do
największej. Zadaniem przedszkolaków jest pokonanie wszystkich prze-
szkód.
2. „Śnieżkowe rzuty” – w określonej odległości (w zależność od możliwości
dzieci) ustawiamy cel, do którego dzieci będą rzucać śnieżkami. Na sygnał
N. dzieci lepią po trzy kule i rzucają do celu. Wygrywa drużyna, która odda
najwięcej celnych rzutów.
3. „Bałwankowe zawody” – w tej konkurencji biorą udział wszystkie przedszko-
laki. Na sygnał N. dzieci muszą jak najszybciej zrobić dużego bałwana, który
musi się składać z trzech kul. Największy i najładniejszy bałwanek wygrywa.
4. „Śnieżne bobsleje” – dzieci ustawiają się na małym pagórku, zjazd odbywa
się pojedynczo – dzieci siedzą na sankach. Na sygnał dziecko się odpycha
i zjeżdża możliwie jak najdalej. Następnie przekazuje sanki kolejnemu
uczestnikowi.
5. „Wyścigi sań” – na płaskim terenie, dzieci dobierają się w pary, jedna osoba
siada na sankach, a druga będzie ciągnąć sanie. Na sygnał zaprzęgi ruszają
do wyznaczonego miejsca, a następnie następuje zmiana.
III
„Marsz pingwinów po śniegu” – zabawa uspokajająca. Dzieci maszerują po śnie-
gu, udają chód pingwina.
Opcjonalnie można zorganizować ognisko dla dzieci.
„Niespodzianka dla babci i dziadka” – wykonanie tortu. N. dzieli dzieci na czte-
roosobowe grupy. Dla każdej grupy przygotowuje: gotowe blaty do tortu, dżem
lub powidła, gotowy krem do tortu, różnokolorowe posypki i dekoracje do tor-
tów, plastikowe noże oraz szpryce do tortów. Zadaniem dzieci w grupach jest
samodzielne wykonanie tortu według instrukcji słownej N. oraz udekorowanie
go według własnych pomysłów.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu: lepienie bałwanów, wyścigi na sankach.
Dokarmianie ptaków.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
Uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka.
a) Powitanie wszystkich przybyłych gości znaną i lubianą powitanką, np.:
Na powitanie wszyscy razem
Na powitanie wszyscy razem:
hip, hip, hura!
(x3)
Z całego serca pełnym gazem:
witamy was!
(x3)
b) Przedstawienie słowno-muzyczne przygotowane przez dzieci według pomy-
słu N.: recytacja wierszy U babci jest słodko; Dla babci; Dla dziadka;, śpiew
piosenki Babcia od bajek, dziadek od zagadek; taniec przy piosence Zimowa
poleczka.
c) Wręczenie prezentów wykonanych przez dzieci.
d) Wspólne zabawy z wykorzystaniem zabaw muzyczno-ruchowych z lat dziecię-
cych dziadków; rysowanie przez dziadków portretu wnuka / wnuczki; taniec
na gazecie,
e) Słodki poczęstunek tortem wykonanym przez dzieci.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
gotowe blaty
do tortu, dżem
lub powidła, gotowy
krem do tortu,
różnokolorowe
posypki i dekoracje
do tortów,
plastikowe noże oraz
szpryce do tortów
115
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
Dzień 1.
Zimowe ubrania
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Co słychać na początku?” – zabawa słuchowa. Doskonalenie analizy słuchowej. „Wędrująca
śnieżka” – zabawa w kole. Rozwijanie zręczności i koordynacji ruchowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas
zabaw śniegiem. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Taniec z termometrem – rozmowa na temat treści wiersza T. Śliwiaka. Kształtowanie umiejętno-
ści słuchania ze zrozumieniem tekstów literackich.
5. „Zimowe ubranie dla Paka” – zabawa dydaktyczna z wykorzystaniem WP. Kształtowanie umiejęt-
ności dobierania ubrań stosownych do pogody i rodzaju aktywności, zachęcanie do prowadzenia
zdrowego stylu życia. „Zjeżdżamy na sankach” – zabawa ruchowa. Rozwijanie umiejętności ilu-
strowania muzyki ruchem; doskonalenia reakcji na sygnał.
6. „Jaka to głoska?” – zabawa słuchowa połączona z pracą w K2., 28 – kształtowanie słuchu fonema-
tycznego poprzez różnicowanie głosek; utrwalanie kierunków na kartce; rozwijanie sprawności
wzrokowej dzieci.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Dokarmianie ptaków.
8. „Rzucamy śnieżkami” – zabawa ruchowa z elementem celowania. Doskonalenie celności dzieci;
kształtowanie umiejętności cierpliwego oczekiwania na swoją kolej.
9. „W zimowej szafie” – zabawa sensoryczna. Poszerzanie doznań sensorycznych dzieci; rozwijanie
wyobraźni.
10. „Na dnie zimowej szafy” – zabawa plastyczna. Wyrażanie swoich wyobrażeń w formie plastycz-
nej. „Głoski chodzą jedna za drugą” – zabawa słuchowa. Kształtowanie umiejętności wyróżniania
po kolei głosek w słowie i ich przeliczania.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
piłka, WP, ubrania z różnych pór roku, CD, K2., hula-hop, woreczki, pu-
dełko sensoryczne, skrawki miękkich materiałów, kartki, kredki pastelowe, prostokąty z kartonu
lub liczmany, obrazki: oka, ucha, uli, raka, nosa, mostu, dwadzieścia białych prostokątów
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Co słychać na początku?” – zabawa słuchowa. N. podaje nazwy ubrań: kożuch,
futro, kombinezon, czapka, szalik, rękawice...; dzieci mówią, jaką głoskę słychać
na początku każdego z tych wyrazów.
„Wędrująca śnieżka” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole. N. trzyma piłkę,
która w zabawie jest śniegową kulką. Dzieci mają za zadanie podawać ją sobie:
obiema rękami bardzo wolno; obiema rękami bardzo szybko; tylko ręką lewą;
piłka
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
116
tylko ręką prawą; wysoko; nisko po podłodze. Nie wolno wypuścić śnieżki z rąk.
Kto upuści – na jedno okrążenie odpada z zabawy lub daje fant, który musi
potem wykupić.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10.
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Taniec z termometrem – słuchanie wiersza Tadeusza Śliwiaka czytanego przez N.
Taniec z termometrem
Tadeusz Śliwiak
Powiedz, proszę, czemu chodzisz w takim
grubym swetrze,
drogi panie, miły panie, panie termometrze?
Gdybym nie miał tego swetra, zmarzłbym tu
okropnie.
Przecież zima, straszny mróz, minus
dziesięć stopni.
Nie wiedziałem termometrze, żeś ty taki
piecuch.
Zatańcz z nami w koło, to ci będzie cieplej
nieco.
O, nie mogę, gdyby słupek rtęci poszedł w górę,
urządziłaby mi zima straszną awanturę.
N. zadaje dzieciom pytania: Co to jest termometr?; Co mierzymy przy pomocy
termometru?; W co ubrany był termometr w wierszu?; Dlaczego założył sweter?; Czy
naprawdę termometrom potrzebne są ciepłe ubrania?; Komu potrzebne są ciepłe
ubrania?
„Zimowe ubranie dla Paka” – zabawa dydaktyczna z wykorzystaniem ubrań
z WP. N. ma zgromadzone ubrania z różnych pór roku. Dzieci nazywają je i kla-
syfikują w zależności od przydatności w określonej porze roku. Dla zimy należy
przygotować zarówno kożuch, futro jak i sportową kurtkę, czy kombinezon. Na-
stępnie dzieci wybierają te ubrania, które założyłyby na sanki, łyżwy. N. odwo-
łuje się do doświadczeń dzieci dotyczących odpowiedniego do pogody ubierania
się i skutków przegrzewania. N. prezentuje sylwetę Paka i prosi dzieci, by spo-
śród ubrań z wyprawki wybrały dla Paka te, które powinien założyć na narty.
Dzieci dokonują wyboru, a następnie nazywają wybrane części garderoby.
„Zjeżdżamy na sankach” – zabawa ruchowa. N. zaprasza dzieci do zjeżdżania na
sankach z górki i włącza muzykę. Gdy melodia jest wolna – dzieci wchodzą pod
górkę i ciągną sanki – dzieci idą w średnim tempie, ręce z tyłu; gdy jest szybka
– dzieci zjeżdżają z górki na sankach – biegną drobnymi krokami przed siebie.
„Jaka to głoska?” – zabawa słuchowa. Dzieci przynoszą z szatni swoje szaliki.
N. wyjaśnia, że dzieci muszą uwanie słuchać słów, które będzie mówić. Gdy
usłyszą w nich s, muszą klasnąć, a gdy to będzie sz – podnoszą do góry szalik.
N. mówi słowa z głoskami s, sz w różnych pozycjach, np. spodnie, szalik, sanki,
sznurek, sukienka, spódnica, szkoła, sopel, szafa, pasek, kaszel, rosół, koszyk,
pasztet, hałas, kalosz, plusz.
Praca z K2., 28 – różnicowanie głosek s i sz; nalepianie odpowiednich ubrań w sza-
fie lub skrzyni. Zadanie dodatkowe – dorysowywanie ubrań na sznurku według
wzoru.
WP, ubrania
z różnych pór
roku
CD
K2.
Dzień 2.
|
Bezpieczne zabawy
117
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Rzucamy śnieżkami” – zabawa ruchowa z elementem celowania. N. przygoto-
wuje hula-hop oraz woreczki. Dzieci ustawiają się w rzędzie (jedno za drugim).
Kolejno rzucają woreczkiem do obręczy. Jeśli jest możliwość zawieszenia obrę-
czy, można ją zawiesić. Jeśli nie, obręcz leży na podłodze. Każde dziecko za
celny rzut otrzymuje punkt.
„W zimowej szafie” – zabawa sensoryczna. N. przymocowuje w środku pudełka
sensorycznego skrawki miękkich materiałów, włóczek, futer. Mówi: Mam dla
was niespodziankę – szafę z ubraniami. Ale nie jest to zwykła szafa, tylko bardzo
mała szafa, do której nie da się zajrzeć. Sprawdźcie, co też w tej szafie się schowało.
Dzieci kolejno podchodzą, wkładają ręce i przez chwilę sprawdzają. Opowiada-
ją o swoich doznaniach.
„Na dnie zimowej szafy” – zabawa plastyczna. Dzieci malują kredkami pastelo-
wymi to, co odszukały w szafie. Po skończonej pracy opowiadają co narysowały.
„Głoski chodzą jedna za drugą” – zabawa słuchowa. Dzieci siedzą na dywanie,
mają przygotowane cztery prostokąty z kartonu (dla każdego dziecka) lub licz-
many (kasztany, fasolki). N. ma przygotowane obrazki przedstawiające: oko,
ucho, ule, raka, nos, most, około dwudziestu białych prostokątów (cegiełki do
oznaczania głoski). N. wyjaśnia: Głoski to takie dźwięki, które słyszymy, gdy mó-
wimy. One bardzo lubią chodzić gęsiego, czyli jedna za drugą. Spróbujemy odgad-
nąć, jakie głoski ustawiają się w rzędzie, czyli gęsiego, kiedy nazywamy różne ob-
razki i policzymy, ile jest tych głosek. Pomogą nam w tym cegiełki. N. prezentuje
obrazek przedstawiający oko – wiesza go. Zadaje dzieciom pytanie: Co słyszysz
na początku kiedy mówię oko? Dzieci nazywają głoskę. N. wiesza pod obraz-
kiem cegiełkę, a dzieci kładą przed sobą cegiełkę lub liczman. Co słyszysz dalej,
po o, kiedy mówię oko? Dzieci nazywają, N. wiesza drugą cegiełkę, a dzieci ukła-
dają na podłodze kolejny liczman. Co słyszysz po k kiedy mówię oko? Dzieci
odpowiadają, N. wiesza trzecia cegiełkę, a dzieci dokładają trzeci liczman. Na
koniec N. razem z dziećmi wymienia jeszcze raz po kolei głoski, dotykając jed-
nocześnie każdej cegiełki (dzieci dotykają liczmany). N. w analogiczny sposób
postępuje przy kolejnych obrazkach.
Dzień 2.
Bezpieczne zabawy
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Kogo brakuje?” – zabawa w kole. Rozwijanie pamięci wzrokowej.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas
zabaw śniegiem. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Nowe łyżwy Adama – słuchanie opowiadania J. Wasilewskiej i rozmowa na podstawie jego treści.
Rozwijanie umiejętności koncentrowania uwagi na treści opowiadania; rozwijanie umiejętności
budowania zdań logicznych i poprawnych gramatycznie.
hula-hop,
woreczki
pudełko
sensoryczne,
skrawki
materiałów
kartki, kredki
pastelowe
prostokąty
z kartonu lub
liczmany, obrazki:
oka, ucha, uli,
raka, nosa, mostu,
dwadzieścia
białych
prostokątów
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
118
III
5. „Bezpieczna zabawa” – zabawa ruchowa. Utrwalanie umiejętności ustawiania się w kole, rzędzie,
szeregu. „Kodeks bezpiecznej zabawy” – burza mózgów, dywanik pomysłów. Rozwijanie umiejęt-
ności kreatywnego myślenia i przedstawiania swoich przemyśleń w formie plastycznej. „Boogie-
woogie” – zabawa ruchowa do piosenki. Utrwalanie umiejętności różnicowania i nazywania kie-
runków w przestrzeni.
6. Praca z K2., 29 – rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach. Przestrzeganie zasad bezpiecz-
nej zabawy.
8. „Zimowe zabawy” – zabawa ruchowa w formie historyjki. Rozwijanie koncentracji uwagi i koordy-
nacji ruchowej dzieci.
9. Praca z ZG 32 – rozwijanie sprawności grafomotorycznej ręki wiodącej poprzez rysowanie linii
łamanych, falistych i pętli po śladzie.
10. „Po mojej prawej stronie jest...” – zabawa dydaktyczna. Utrwalanie umiejętności prawidłowego
nazywania kierunków w przestrzeni.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD; kartki, kredki, szary papier, klej; K2., ZG, opaski z kuferka
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Kogo brakuje?” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole. Wspólnie z N. wybiera-
ją przy pomocy wyliczanki 5–6 dzieci, np.:
Ele mele dudki,
gospodarz malutki.
Gospodyni jeszcze mniejsza,
ale za to obrotniejsza.
Wybrane dzieci wchodzą do środka koła i siadają w małym kółku lub szeregu.
Dzieci w dużym kole przyglądają się, kto jest w kole małym. N. wybiera jedno
dziecko, które odchodzi z dużego koła i odwraca się tyłem do miejsca zabawy
tak, by nie widzieć, co się tam dzieje. Wtedy N. wskazuje jedno z dzieci w małym
kółku, które się chowa (za N., za meblem, przygotowanym parawanem, zasłon-
ką). Dzieci w kołach mówią głośno Prosimy! Dziecko odwrócone tyłem podcho-
dzi do małego koła i mówi, kto odszedł. Gdy nie zgadnie – daje fant. Gdy zgad-
nie – wszystkie dzieci z małego koła, dziecko, które odgadywało oraz to, które
się chowało wybierają po jednym koledze z dużego koła i zabawa toczy się dalej.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Nowe łyżwy Adama – słuchanie opowiadania Joanny Wasilewskiej czytanego
przez N.
Nowe łyżwy Adama
Joanna Wasilewska
Adam, Marek i Grześ to trzej przyjaciele. Chodzą razem do szkoły i zawsze
się bawią. Niedawno Adam miał urodziny i dostał w prezencie nowe łyżwy. O ta-
Dzień 2.
|
Bezpieczne zabawy
119
kich właśnie marzył, czarne, błyszczące hokejówki. To dopiero będzie zabawa na
lodowisku. Chłopcy codziennie wyjmują je z szafy, oglądają i snują opowieści
o swoich wyczynach na lodowisku. Chociaż jest już zimno i mroźno, to lodowi-
ska nie ma. Miało być na szkolnym boisku, ale pan dozorca, który miał się tym
zająć zachorował i trzeba jeszcze trochę poczekać. Adam, Grześ i Marek jednak
bardzo się niecierpliwią, już chcieliby strzelać bramki w meczu hokejowym z in-
nymi chłopcami. Muszą przecież gdzieś potrenować. Pewnego dnia Marek
wpadł zadyszany do szkoły i woła kolegów:
– Wiem, wiem, gdzie możemy pojeździć na łyżwach. Przechodziłem wczoraj
przez nasz park, a tam jest staw i ten staw jest już zamarznięty. Wiem, bo pró-
bowałem ślizgać się przy brzegu.
Chłopcy postanowili po lekcjach pójść nad ten staw. Adam wziął łyżwy, nic
nie mówiąc rodzicom, poszedł z kolegami do parku. Marek i Grześ jeszcze raz
sprawdzili, czy woda jest zamarznięta, a Adam założył łyżwy, wziął rozpęd, wy-
jechał na środek stawu i nagle – trach – lód pękł i Adam wpadł do wody. Marek
i Grześ, jak to zobaczyli, przestraszyli się i zaczęli uciekać, ale po chwili wrócili,
żeby ratować kolegę. Grześ przypomniał sobie, jak jego tata opowiadał, że w ta-
kiej sytuacji należy położyć się na lodzie i czołgać na brzuchu w kierunku prze-
rębla. Tak też zrobił. Na szczęście woda w stawie parkowym była płytka i Adam
sam już wydostawał się na powierzchnię. Mokry i bardzo ubłocony, bo staw był
błotnisty, Adam wrócił do domu. Pewnie domyślacie się, co na to powiedzieli
jego rodzice. W każdym razie łyżwy zostały schowane i zamknięte na klucz, do
czasu, aż na szkolnym boisku będzie prawdziwe lodowisko.
N. zadaje pytania: Jaki prezent dostał Adam?; Z jakiej okazji był to prezent?; Dla-
czego nie było lodowiska na boisku szkolnym?; Co powiedział kolegom Marek?; Co
zrobili chłopcy?; Ci przydarzyło się Adamowi?; Jak zachowali się Marek i Grześ?;
Jak zakończyła się ta przygoda?
„Bezpieczna zabawa” – zabawa ruchowa. N. włącza dowolną wesołą muzykę.
Dzieci naśladują czynności wykonywane podczas zabaw na śniegu i lodzie: jazda
na łyżwach, rzucanie śnieżkami, lepienie bałwana, itp. na przerwę w muzyce
dzieci przerywają swoje czynności i ustawiają się zgodnie z poleceniem N. w rzę-
dzie, szeregu, kole.
„Kodeks bezpiecznej zabawy” – burza mózgów, dywanik pomysłów. N. zwraca
się do dzieci: Jak myślicie, co należy robić, jak i gdzie się bawić, by nasze zabawy były
bezpieczne, by nie przytrafiały nam się wypadki? Dzieci odpowiadają na pytanie,
podając swoje pomysły. N. nie komentuje i nie ocenia pomysłów dzieci. Następ-
nie rozdaje dzieciom kartki A4 i prosi, by postarały się narysować swoje pomysły,
to o czym przed chwilą powiedziały. Wyznacza dzieciom czas, np. 10–15 minut.
Dzieci rysują. Po skończeniu siadają ze swoimi pracami w kole. Każde dziecko
mówi, jaką sytuację narysowało. Na koniec N. wspólnie z dziećmi porządkuje
pomysły dzieci, układając je w grupy dotyczące takich samych zachowań, miejsc.
Na koniec naklejają prace na duży szary papier i nadają tytuł: Kodeks bezpiecz-
nej zabawy.
Zabawa ruchowa do piosenki „Boogie-woogie” (P1. s. 45).
Praca z K2., 29 – układanie historyjki obrazkowej we właściwej kolejności.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Przestrzeganie zasad bezpiecznej zabawy.
CD
kartki, kredki,
szary papier, klej
K2.
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
120
III
„Zimowe zabawy” – zabawa ruchowa. Dzieci naśladują ruchem treść opowiada-
nia N.
Pewnego dnia dzieci z przedszkola Tropicieli poszły (dzieci rytmicznie maszeru-
ją po dywanie) ze swoją Panią na pobliski plac zabaw. Zabrały ze sobą sanki (dzie-
ci naśladują ciągnięcie sanek). Gdy doszły na plac, najpierw się rozgrzały, bo tro-
chę zmarzły po drodze. Roztarły zmarznięte ręce (pocieranie dłoni o siebie i chu-
chanie) roztarły zmarznięte nogi (pocieranie nóg dłońmi z góry na dół i z dołu do
góry) potem zrobiły 10 pajacyków (dzieci robią 10 podskoków rozkroczno-zwartych)
i zaczęły zabawę. Weszły na górkę razem z sankami (wolny, ciężki marsz) wsiadły
na sanki i szybko zjechały na dół (lekki bieg na palcach). I znowu weszły pod górkę
(dzieci naśladują) – i szybko zjechały. I jeszcze raz weszły pod górkę i szybko zje-
chały. Potem lepiły bałwana. Utoczyły pierwszą kulę – była bardzo duża (dzieci
pochylone toczą kulę z wyraźnym trudem) potem drugą, którą postawiły na tej
pierwszej (dzieci naśladują dźwiganie ciężkiej kuli) a na koniec utoczyły (dzieci na-
śladują toczenie kuli) jeszcze jedną i postawiły ją (dzieci podnoszą obie ręce do góry
naśladując kładzenie kuli wysoko) na samej górze. Potem zrobiły bałwankom oczy
(dzieci rysują małe kółeczka palcem wskazującym ręki wiodącej przed sobą w powie-
trzu) usta (rysują półkole) i guziczki (rysują małe kółka z góry na dół, jedno pod
drugim). Dzieciom zrobiło się chłodno, więc się rozgrzały, robiąc 10 pajacyków
(pajacyki w wykonaniu dzieci). Następnie rzucały śnieżkami do celu, czyli w stary
i gruby pień drzewa (dzieci naśladują lepienie kulek i rzut). Zmarzły im ręce i za-
częły je rozgrzewać (pocieranie dłoni i chuchanie). Jednak nadal ręce były trochę
zmarznięte, wiec dzieci mocno zaklaskały (dzieci klaszczą) zrobiły 10 piąstek (za-
ciskanie i otwieranie dłoni) i 10 wachlarzyków (dzieci wykonują wachlarzyki). Nagle
Pani zapowiedziała powrót do przedszkola. Dzieci szybko ustawiły się w pary
(dzieci dobierają się w pary i ustawiają para za parą) i wesoło maszerując, powróci-
ły do przedszkola (dzieci rytmicznie maszerują w kolumnie).
Praca z ZG 32 – rysowanie po śladzie linii łamanych, falistych i pętli.
„Po mojej prawej stronie jest...” – zabawa dydaktyczna. N. prosi, aby dzieci pod-
niosły do góry lewą rękę, przypominając, że jest to ta, która jest po tej samej
stronie, co ich serce. Następnie każde dziecko bierze do ręki frotkę i nakłada ją
na rękę lewą. Dzieci siedzą w kole. Zabawę zaczyna N., mówiąc: Po mojej prawej
stronie siedzi..., a po mojej lewej stronie siedzi... Następnie to samo mówią dzieci
kolejno, aż zabawa zatoczy koło.
Dzień 3.
Moje ulubione zabawy na śniegu
I
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Co słychać na początku?” – zabawa słuchowa. Doskonalenie analizy słuchowej. „Złap śnieżkę” –
zabawa muzyczno-ruchowa.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa pod-
czas zabaw śniegiem. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed
posiłkami.
ZG
frotki
Dzień 3.
|
Moje ulubione zabawy na śniegu
121
II
III
4. Śnieżek – instrumentacja wiersza A. Frączek. Rozwijanie aktywności muzycznej dzieci. „Taniec fi-
gurowy na lodzie” – zabawa taneczna. Kształtowanie umiejętności improwizowania poprzez ruch.
„Czy jest tu głoska s? – zabawa słuchowa. Rozwijanie percepcji słuchowej dzieci.
5. Praca z K2., 30 – rozwijanie analizy i syntezy słuchowej oraz pamięci słuchowej; rysowanie w tu-
nelu i kreślenie szkaczków literopodobnych.
6. „Idziemy po śniegu” – zabawa. Doskonalenie szybkiej reakcji na sygnał dźwiękowy. „Moja ulubio-
na zabawa na śniegu” – malowanie palcami na niebieskim kartonie. Poszerzanie doznań senso-
rycznych; wyrażanie swoich spostrzeżeń w formie plastycznej.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach.
8. Rozwiązywanie zagadek – doskonalenie umiejętności tworzenia pojęcia na podstawie podanej
definicji.
9. „Układamy dywaniki” – rozwijanie umiejętności logicznego myślenia, porównywania długości, po-
rządkowania pasków i przeliczania.
10. „Robimy bałwanki” – zabawa plastyczna. Rozwijanie umiejętności wykonywania pracy według in-
strukcji słownej; usprawnianie umiejętności rozdawania po tyle samo, doskonalenie sprawności
manualnej dzieci.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
instrumenty, CD, K2., tamburyno, farby, niebieskie kartony, WM, płatki
kosmetyczne, niebieskie kartki w rozmiarze A5, klej, kolorowy papier
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Co słychać na początku?” – zabawa słuchowa. N. podaje nazwy dyscyplin spor-
towych, ludzi je uprawiających: saneczkarz, sanki, narciarz, skoczek, skoki, nar-
ty, narciarstwo. Dzieci wyodrębniają i nazywają pierwszą głoskę.
„Złap śnieżkę” – zabawa muzyczno-ruchowa. N. na dowolnym instrumencie
melodycznym lub perkusyjnym gra miarowe ćwierćnuty. Dzieci maszerują w ich
rytmie. Następnie akcentuje regularnie pierwsze ćwierćnuty w taktach na
4
/
4
.
Dzieci, gdy usłyszą akcentowaną ćwierćnutę, klaszczą wysoko nad głową – łapią
spadający płatek śniegowy. Gdy dzieci opanują miarowe klaskanie na
4
/
4
,
N. wprowadza akcentowanie na
2
/
4
i
3
/
4
.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Śnieżek – instrumentacja wiersza Agnieszki Frączek.
Śnieżek
Agnieszka Frączek
Patrzcie! Patrzcie! Śnieżek pada!
Miękki niczym marmolada.
Nieregularne dźwięki na trójkątach.
W parku, w lesie, za kołnierzem
– wszędzie biało. Wszędzie śnieżek! Nieregularne dźwięki na trójkątach.
Hopla, hopla! Pędzą sanki!
instrument
instrumenty
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
122
Pędzą dzieci i bałwanki!
Glissando na dzwonkach (dźwięki z góry
na dół).
Gawron ślizga się na łyżwach,
Rytmiczne pocieranie drewienkami.
mops śnieżkami rzuca w wyżła.
Uderzenia pałeczką w bębenek.
Hopsa! Z górki na pazurki!
Glissando na dzwonkach (dźwięki z góry
na dół.)
Wkoło tańczą śnieżne chmurki,
Nieregularne dźwięki na trójkątach.
miś polarny mknie na nartach,
Krótkie dźwięki na flecie.
kręci młynka, robi salta...
Turli! W śniegu się turlamy!
Na jednym dźwięku mówienie trrrrr...
Wyglądamy jak bałwany,
mnie aż nos się zaczerwienił... O!
W marchewkę się przemienił!
To ci heca... Ale co tam!
Kto by nosem się kłopotał?
Przecież z nieba śnieżek pada
Nieregularne dźwięki na trójkątach.
miękki niczym marmolada!
N. dzieli dzieci na zespoły (tyle, ile potrzebnych jest grup do instrumentacji).
Czyta wiersz. Następnie zadaje pytania: Jaki był śnieżek?; Co robiły dzieci i bał-
wanki?; Co robił gawron?; Co robił mops?; Jak jechały dzieci i bałwanki na san-
kach?; Co robił miś polarny?; Co robiły dzieci na śniegu? Następnie N. przydziela
poszczególnym grupom dzieci fragmenty wiersza do zilustrowania muzyką i de-
monstruje sposób, w jaki będą to robić. Na koniec N. recytuje wiersz, a dzieci
grają na instrumentach w odpowiednich fragmentach.
„Taniec figurowy na lodzie” – zabawa taneczna. Improwizacja ruchowa w pa-
rach. Dzieci dobierają się w pary. N. wyjaśnia, że dzieci będą tańczyły w parach
na lodzie i że w czasie jazdy po lodzie stopa musi się ślizgać (demonstruje).
Może także pokazać kilka figur do wykorzystania w zabawie: stanie na jednej
nodze z pomocą partnera, obroty dookoła osi, młynek w parze, itp. Przy muzyce
dzieci naśladują taniec figurowy na lodzie.
„Czy jest tu głoska s?” – zabawa słuchowa. N. wypowiada wyrazy według wła-
snego pomysłu – dzieci zaś, słysząc głoskę s, wykonują wcześniej umówiony
ruch, np. podnoszą się i siadają z powrotem na miejsce. Przykłady słów: sala,
szale, sanie, banie, sanki, firanki, sarna, wanna, sen, ser, sezon, sopel, sowa,
suwak, syfon, kosa, pasek, rosa, włosy, pas, rebus, kos, nos, las, itp. N. wplata
pomiędzy słowa z s, słowa bez s. UWAGA – dobierając słowa do wplatania po-
między te z s na końcu należy pamiętać, by nie kończyły się na z, gdyż nastąpi
ubezdźwięcznienie i dzieci będą słyszały s.
Praca z K2., 30 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne wyrazu sanki, dzielenie
na głoski, oznaczanie miejsca głoski s w słowie. Zadanie dodatkowe – rysowanie
w tunelu i kreślenie szlaczków literopodobnych do wierszyka:
Stary kowal – konie kuje,
srebrnym batem – pośmiguje.
Es, es, es,
a ty – stary pies.
„Idziemy po śniegu” – zabawa ruchowa. N. prezentuje sygnał rytmiczny na tam-
burynie do wędrowania po wysokim śniegu (ćwierćnuty w równych odstępach)
i po ubitym śniegu (ósemki w równych odstępach). Na hasło: Wysoki śnieg!
CD
K2.
tamburyno
Dzień 3.
|
Moje ulubione zabawy na śniegu
123
dzieci idą, wysoko unoszą nogi i klaszczą w rytmie ćwierćnutowym. Na hasło:
Ubity śnieg! dzieci maszerują z mocnym tupaniem i akompaniują sobie rytmem
ósemkowym.
„Moja ulubiona zabawa na śniegu” – malowanie palcami na niebieskim kar-
tonie.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie
się zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na
sankach.
III
Rozwiązywanie zagadek (zagadki: narty, sanki, bałwan T. Dziurzyńska, H. Ra-
tyńska, E. Stójowa: A jak będzie słońce... A jak będzie deszcz...; łyżwiarz, łyżwiarka,
narciarz, narciarka Beata Gawrońska).
Dwa kijeczki, dwie deseczki
i jeździmy już z góreczki.
(narty)
Nie mają kół, a jadą w dół
Po śniegu białym, torze wspaniałym.
(sanki)
W oczach węgielki,
z marchwi nos wielki
Na śniegu stoi
ciepła się boi.
(bałwan)
Na nogach łyżwy dwie –
kto po lodzie na nich mknie?
(łyżwiarz, łyżwiarka)
Z góry sunie, nie boi się wcale,
na nartach jeździ doskonale.
(narciarz, narciarka)
„Układamy dywaniki” – zabawa liczbami w kolorach z WM. Dzieci wypychają
kolorowe prostokąty z WM. Następnie N. prosi, by dzieci: uporządkowały je,
kładąc takie same na jednym stosiku; wybrały po jednym prostokącie z każde-
go stosiku i ułożyły od najniższego do najwyższego; policzyły; ułożyły od naj-
wyższego do najniższego; policzyły; ułożyły dywanik zaczynając od paska....
(wskazuje kolor paska); kolejne wzorki w dywaniku nie mogą być ani za sze-
rokie, ani za wąskie; białe paski wykorzystujemy do ułożenia frędzelków). Po
ułożeniu dzieci idą do dywaników kolegów podziwiając ich wzory; ułożyły 4, 5,
(6, 7,...) białych frędzelków i potem dalej układały wzorki o takiej samej sze-
rokości.
„Robimy bałwanki” – zabawa plastyczna. N. przygotowuje białe płatki kosme-
tyczne, niebieskie kartki (w rozmiarze A5), klej, kolorowy papier. Wyjaśnia
dzieciom, że będą robiły bałwanki, więc każdemu dziecku będą potrzebne
trzy płatki. Wskazane dzieci dają każdemu po trzy płatki. Dzieci przyklejają
płatki na kartkach, z papieru kolorowego wycinają kształt kapelusza lub garnka
oraz czarne kółka na oczy i guziki i naklejają na płatkach. Na koniec z białego
papieru wyrywają zaspy i naklejają na dole kartki, pod bałwanem.
farby, niebieskie
kartony
WM
płatki
kosmetyczne,
niebieskie kartki
w rozmiarze A5,
klej, kolorowy
papier
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
124
Dzień 4.
Sporty zimowe
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Zrób o jeden więcej” – zabawa ruchowa z liczeniem. Kształtowanie umiejętności dodawania.
„Wędrująca śnieżka” – zabawa w kole. Rozwijanie zręczności i koordynacji ruchowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa pod-
czas zabaw śniegiem. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed
posiłkami.
4. Narty – słuchanie opowiadania R. Piątkowskiej. Wdrażanie do słuchania tekstów literackich
w skupieniu. Rozmowa na temat treści opowiadania – doskonalenie umiejętności budowania lo-
gicznych odpowiedzi na postawione pytania.
5. „Idziemy po śniegu” – zabawa ruchowa. Rozwijanie koordynacji ruchowej i szybkiej reakcji na sy-
gnał dźwiękowy.
6. Zabawy matematyczne – doskonalenie umiejętności dodawania i odejmowania na konkretach;
tworzenie zbiorów 5-cioelementowych; poznawanie monografii liczby 5. Praca z K2., 31. Zabawy
ruchowe z elementem rywalizacji – doskonalenie sprawności fizycznej, orientacji w przestrzeni,
koordynacji ruchowej, wzmacnianie odporności emocjonalnej na przegraną.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na sankach.
8. „Zimowe sporty” – wypowiadanie się na temat obrazka z Wielkiej księdze tropicieli; poszerza-
nie zasobu słownika czynnego dzieci. Wielka Księga Tropicieli – wypowiedzi na temat obrazka;
poszerzanie zasobu słownika czynnego dzieci; wdrażanie do przewidywania skutków zachowań
i dokonywania oceny zachowań.
9. „Zjeżdżamy na sankach” – zabawa ruchowa. Rozwijanie umiejętności ilustrowania muzyki ruchem;
doskonalenia reakcji na sygnał.
10. „Lepienie bałwanków z plasteliny” – usprawnianie pracy dłoni i palców, wzmacnianie mięśni dło-
ni. „Bezpieczna zabawa” – zabawa ruchowa. Doskonalenie szybkiej reakcji na sygnał; utrwalanie
umiejętności ustawiania się zgodnie z poleceniem N.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
piłka, tamburyno, WM, K2., jabłka do zjeżdżania po śniegu, Wielka księga
tropicieli, plastelina, CD
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Zrób o jeden więcej” – zabawa z liczeniem. N. wyjaśnia dzieciom, że będą wy-
konywały różne ćwiczenia, tak jak prawdziwi sportowcy, ale za każdym razem
muszą zrobić o jedną czynność więcej, niż zostało zademonstrowane. N. robi,
np. trzy podskoki, cztery przysiady, pięć skłonów, dwa wymachy do przodu jedną
nogą, itp. Dzieci głośno liczą, dodają jeszcze jeden element i wykonują odpo-
wiednią ilość ruchów.
„Wędrująca śnieżka” – zabawa w kole. Dzieci siedzą w kole razem z N. N. trzy-
ma piłkę, która w zabawie jest śniegową kulką. Dzieci mają za zadanie podawać
piłka
Dzień 4.
|
Sporty zimowe
125
ją sobie: obiema rękami bardzo wolno; obiema rękami bardzo szybko; tylko
ręką lewą; tylko ręką prawą; wysoko; nisko po podłodze. Nie wolno wypuścić
śnieżki z rąk. Kto upuści – na jedno okrążenie odpada z zabawy lub daje fant,
który musi potem wykupić.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Narty – słuchanie opowiadania Renaty Piątkowskiej czytanego przez N.
Narty
Renata Piątkowska
Jak ja lubię jeździć na nartach. Właściwie to na razie potrafi ę na nich tylko
stać, ale myślę, że jeżdżenie jest równie przyjemne. Na nartach mógłbym stać
godzinami, bo są bardzo ładne, czerwone w czarne zygzaki. Gorzej, że do nart
przyczepione są buty – wielkie, ciężkie i bardzo twarde. Gdy zobaczyłem je po
raz pierwszy, nie mogłem uwierzyć, że tata kupił je dla mnie. Dopiero na stoku
przekonałem się, że wszyscy mają coś takiego na nogach. Jestem pewien, że
moje czarne tenisówy z płomieniami byłyby o wiele wygodniejsze, ale tacie nie
da się tego wytłumaczyć. W ogóle tata na stoku zachowywał się bardzo dziwnie.
Stałem sobie spokojnie na szczycie i od dłuższej chwili patrzyłem, jak wszyscy
wkoło się wywracają, gdy tata powiedział:
– No, Tomek, spróbuj zjechać kawałek. To proste – i lekko mnie popchnął.
Moje nogi w ogromnych butach, przyczepione do nart, odjechały. Reszta cia-
ła zamachała rozpaczliwie kijkami i runęła na ziemię. Tata podjechał do mnie,
pomógł mi wstać i otrzepał mnie ze śniegu.
– Tomek, nie tak. Przecież ci tłumaczyłem, jak to się robi. Skup się teraz
i popatrz, jak jeździ mistrz.
Trudno w to uwierzyć, ale tata miał na myśli siebie. Odepchnął się kijkami
i ruszył. Biorąc pod uwagę, że była to mała górka, po której jeździły głównie
dzieci, to rzeczywiście był najlepszy. Na dole miał właśnie zamiar wykonać efek-
towny skręt, gdy zderzył się z innym tatusiem. Nie słyszałem, o czym rozmawia-
li, ale obaj machali kijkami, rękami i rękawicami. Gdy tata wreszcie znowu do
mnie podjechał, spytałem:
– Tato, czy mógłbyś mi odpiąć te narty, bo chciałbym pójść do samochodu.
Chyba już czas wracać do domu.
– Nic z tego, synu. Musisz choć raz zjechać na dół. Stojąc tutaj, nigdy nie
nauczysz się jeździć na nartach, a to takie proste – skłamał tata. – Na początek
najlepiej będzie, jak zjedziesz pługiem – dodał.
Niestety, tata nie miał na myśli wielkiej maszyny podobnej do traktora, która
służy do odgarniania śniegu. Chodziło mu o dziwny sposób zjeżdżania na nar-
tach. Czubki nart miały być złączone, a tyły szeroko rozstawione. Musiałem się
wyprostować, ale jednocześnie ugiąć nogi w kolanach. Nie pamiętam już jak
miałem trzymać ręce. Trudno to opisać, a co dopiero zrobić. Tata twierdził, że
to najłatwiejsza rzecz pod słońcem. Ale chociaż słońce świeciło jasno, nogi mi
się poplątały, narty skrzyżowały i runąłem na brzuch.
– Może raczej powinienem ci kupić łyżwy? – jęknął tata. Ale się nie podda-
wał, postawił mnie na nogi i powiedział: – Zróbmy tak. Złap moje kijki i trzymaj
je mocno, ja chwycę je z drugiego końca. Będę zjeżdżał powoli i pociągnę cię za
sobą. Nic nie rób. Pochyl się tylko trochę i nie puszczaj kijków.
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
126
Ten pomysł mi się spodobał. Tata ruszył, a ja za nim. Może byłoby dobrze,
gdyby jechał cały czas prosto, ale on ciągle skręcał, to w lewo, to w prawo. Przez
te zawijasy kijki wymykały mi się z rąk. Zwłaszcza, że w grubych narciarskich
rękawicach niełatwo cokolwiek jest utrzymać. Chciałem to powiedzieć tacie.
Właśnie otworzyłem buzię, gdy zobaczyłem tę dziewczynkę. Jechała obok bez
pomocy kijków ani taty. Płynnie skręcała, lekko uginając nogi. W ogóle się nie
bała i wyglądała na zadowoloną. Spojrzała na mnie i trochę zwolniła. Wyobra-
ziłem sobie, co widzi. Chłopca z otwartymi ustami, trzymającego niezgrabnie
kijki, za które ciągnie go tatuś. Ona pewnie myśli, że na pupie mam pieluchę,
a w kieszeni smoczek – pomyślałem.
Nie było wyjścia. Puściłem kije i zawołałem:
– Dalej już sobie, tato, jakoś poradzisz!
Potem w jednej chwili przypomniałem sobie wszystko, co usłyszałem kiedykol-
wiek na temat jazdy na nartach. Ugiąłem nogi w kolanach, lekko się rozkraczyłem,
zbliżając do siebie czubki nart, i ruszyłem. Nie wiem, jak to się stało, ale tym razem
odjechałem cały, a nie tylko moje nogi. Jakimś cudem złapałem równowagę i po
raz pierwszy w życiu zjechałem na dół. Nie wiedziałem, jak się zatrzymać, więc po
prostu wpadłem na tę dziewczynkę, która jechała przede mną. Okazało się, że ma
na imię Ewa. Ewie bardzo podobały się moje narty, a mnie podobała się Ewa.
Tego dnia zjechałem z górki jeszcze trzy razy, zanim tata zabrał mnie do domu.
Fajnie było tak jechać autem z nartami na dachu. Pewnie wszyscy ludzie, których
mijaliśmy, myśleli: Oho, jadą z gór dwaj narciarze. Skoro już potrafi ę jeździć na
nartach, to teraz chciałbym nauczyć się skoków. Szybowałbym sobie w powietrzu,
lekko pochylony, a Ewa patrzyłaby z zachwytem – pomyślałem.
– Tato, następnym razem pojedziemy na skocznię i nauczysz mnie skakać, do-
brze? Na początek skoczymy razem, ja polecę z tyłu i będę się trzymał twoich
kijków. Skoczymy tak ze dwa razy, a potem już dam sobie radę sam – zapewniłem.
Tata uśmiechnął się od ucha do ucha, więc myślę, że mój pomysł mu się
spodobał.
Rozmowa na temat treści opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania: Dokąd tata
zabrał Tomka?; Czego tata chciał nauczyć Tomka?; Jak zachowywał się chłopiec
na początku?; Na jaki pomysł wpadł tata Tomka, by nauczyć go jazdy na nartach?;
Dlaczego Tomek nauczył się jeździć?; Na jaki pomysł wpadł Tomek na końcu?; Jak
myślicie, czy Tomkowi uda się zrealizować ten pomysł?; Co trzeba zrobić, by na-
uczyć się skakać na nartach?; Jakich znacie sławnych polskich skoczków?; Jak
myślicie, co trzeba robić, by zostać sławnym sportowcem?
„Idziemy po śniegu” – zabawa. N. prezentuje sygnał rytmiczny na tamburynie
do wędrowania po wysokim śniegu (ćwierćnuty w równych odstępach) i po ubi-
tym śniegu (ósemki w równych odstępach). Na hasło: Wysoki śnieg! dzieci idą
z wysokim unoszeniem nóg i klaszczą w rytmie ćwierćnutowym. Na hasło: Ubity
śnieg!, dzieci maszerują z mocnym tupaniem i akompaniują sobie rytmem ósem-
kowym.
Zabawy matematyczne z wykorzystaniem kolorowych pasków z WM.
1. „Dołóż – zabierz”. Dzieci siedzą na dywanie. Mają przed sobą paski liczb
w kolorach z WM. Na polecenie N. dzieci kolejno: wybierają białe paski,
układają dla łatwego policzenia i przeliczają; zabierają 2 i przeliczają; zabie-
rają 1 pasek i przeliczają i tak dalej, aż zostanie na końcu 1 pasek. Po każdej
czynności N. mówi np.: 10 odjąć 2 równa się 8. Następnie N. mówi:
tamburyno
WM
Dzień 4.
|
Sporty zimowe
127
Dołóżcie 1 biały pasek. Ile mamy teraz? Policzcie. 1 dodać 1 równa się 2. Dołóż-
cie 1 biały pasek. Ile mamy teraz? Policzcie. 2 dodać 1 równa się 3. Dołóżcie
1 biały pasek. Ile macie teraz? Policzcie. 3 dodać 1 równa się 4. Dołóżcie 1 bia-
ły pasek. Ile macie teraz? Policzcie. 4 dodać 1 równa się 5. Pokażcie 5 palców.
Zaklaszczcie 5 razy. Zróbcie 5 podskoków. Przynieście dla siebie 5 zabawek......,
jakie zabawki przyniosłaś? (dziecko odpowiada, że np. 2 lalki, 3 klocki. Wtedy
N. mówi 2 dodać 3 równa się 5)
2. „Dywaniki”. N. daje polecenie, by dzieci wybrały kolorowy pasek, który byłby
tej samej długości co pięć białych pasków. Wyjaśnia: Paski mają swoje nazwy
– takie same, jak liczby. Białe paski nazywają się 1. Skoro w żółtym pasku mieści
się 5 pasków białych, to jak on może się nazywać? (5).; Ułóżcie dalej wzorki na
dywaniku pamiętając, że ma on szerokość 5. Dzieci układają. Z jakich klocków
ułożyłeś wzorki? Dzieci odpowiadają, podając kolory w szeregu. N. nazywa
paski nazwami liczb. Dzieci mogą sprawdzać, czy dobrze podaje nazwy, na-
kładając białe paski na kolorowe, np. czerwony i biały to 4 dodać 1, niebieski
i różowy to trzy dodać dwa, itd.
Praca K2., 31 – przeliczanie wskazanych elementów i zaznaczanie ich liczby na
zbiorach zastępczych, liczebnik główny i porządkowy 5. Zadanie dodatkowe –
rysowanie w tunelu i po śladzie zgodnie z podanym kierunkiem. Dorysowanie
elementów według własnego pomysłu.
Zabawy ruchowe z elementem rywalizacji:
a) „Slalom narciarski” – dzieci udają, że mają w rękach kijki i naśladują ruchem
zjazd slalomem na nartach, omijają ustawione przeszkody raz z lewej, raz
z prawej strony.
b) „Wyścig panczenistów” – dzieci przyjmują pozycję na lekko ugiętych no-
gach z rękami założonymi na plecy. Naśladują ruchem jazdę szybką na łyż-
wach.
c) „Zjazd na sankach” – dzieci mają jabłka do zjeżdżania po śniegu, siadają na
nich i, odpychając się nogami, naśladują jazdę na sankach.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach. Dokarmianie ptaków.
III
„Zimowe sporty” – oglądanie ilustracji przedstawiającej różne sporty zimowe
z Wielkiej księgi tropicieli. Rozmowa na temat przestrzegania zasad bezpieczeń-
stwa podczas zabaw na śniegu.
„Zjeżdżamy na sankach” – zabawa ruchowa. N. zaprasza dzieci do zjeżdżania na
sankach z górki. Gdy melodia jest wolna – dzieci wchodzą pod górkę i ciągną
sanki – dzieci idą w średnim tempie, ręce z tyłu; gdy jest szybka – dzieci zjeżdża-
ją z górki na sankach – biegną drobnymi krokami przed siebie.
Lepienie bałwanków z plasteliny.
„Bezpieczna zabawa” – zabawa ruchowa. N. włącza wesołą muzykę – dowolną.
Dzieci naśladują czynności wykonywane podczas zabaw na śniegu i lodzie – jaz-
da na łyżwach, rzucanie śnieżkami, lepienie bałwana, itp. na przerwę w muzyce
dzieci przerywają swoje czynności i ustawiają się zgodnie z poleceniem N. –
w rzędzie, szeregu, kole.
K2.
jabłka
do zjeżdżania
po śniegu
Wielka Księga
Tropicieli
CD
plastelina
CD
TYDZIEŃ XX. ZIMOWE ZABAWY
128
Dzień 5.
Zimowa olimpiada
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – organizowanie zabaw tematycznych według pomy-
słów dzieci, zachęcanie do przyjmowania określonych ról. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfe-
ry podczas zabaw z powitanką.
2. „Jak nazwać?” – zabawa słownikowa. Pobudzanie aktywności słowotwórczej dzieci; poszerzanie
słownika czynnego.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 10 – wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa pod-
czas zabaw śniegiem. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed
posiłkami.
4. „Narciarze, łyżwiarze, hokeiści” – zabawa rytmiczna. Kształtowanie percepcji słuchowej i umiejęt-
ności różnicowania rytmów 2-,3-, i 4-miarowego.
5. Praca z K2., 32 – rozwijanie pamięci wzrokowej dzieci i sprawnego posługiwania się nożyczkami.
6. „Wyścig saneczkarzy” – zabawa ruchowa z elementem rywalizacji. Doskonalenie umiejętności
współpracy w parach; rozwijanie sprawności fizycznej dzieci.
7. „Zimowe zmagania” – układanie gry. Doskonalenie umiejętności planowania, mierzenia i przeli-
czania oraz dodawania; rozwijanie umiejętności pracy w zespole.
8. Spacer w najbliższej okolicy przedszkola. Podziwianie zimowego krajobrazu.
9. „Zimowa olimpiada” – zestaw ćwieczeń gimnastycznych nr 2. Zwiększenie odporności na wpływ
niekorzystnych warunków atmosferycznych, podnoszenie sprawności fizycznej poprzez różnego
rodzaju gry i zabawy, umiejętność współpracy w grupie i parach.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
zdjęcia sportowców podczas zawodów: saneczkarza, skoczka narciarskie-
go, biegacza na nartach, łyżwiarza-panczenisty; tancerza figurowego, hokeisty, tamburyno, K2.,
jabłka do zjeżdżania po śniegu, kartony z narysowaną trasą gry, klocki, mazaki, kredki, pionki
(guziki), kostki (dwie dla jednego zespołu), sanki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zabawy konstrukcyjne, plastyczne,
tematyczne.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Jak nazwać?” – zabawa słownikowa. N. prezentuje zdjęcia sportowców podczas
zawodów: saneczkarza, skoczka narciarskiego, biegacza na nartach, łyżwiarza-
-panczenistę; tancerza figurowego, hokeistę dzieci przyglądają się zdjęciom,
opowiadają kogo widzą, co się dzieje, jaka to jest sytuacja. N. pyta: Jak nazwać
osobę, która zjeżdża na nartach?; Jak nazwać osobę, która skacze na nartach?; Jak
nazwać osobę, która tańczy na łyżwach?; Co robi saneczkarz?; Co robi skoczek?;
Co robi hokeista?
Zestaw ćwiczeń porannych nr 10
(s. 102).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Narciarze, łyżwiarze, hokeiści” – zabawa rytmiczna. Dzieci podzielone są na
trzy zespoły: narciarzy, saneczkarzy, hokeistów. N. prezentuje miarowy rytm,
akcentując mocno pierwszą nutę, dla każdego z zespołów osobno: narciarze –
rytm
22
/
4
,
łyżwiarze –
3
/
4
, hokeiści –
4
/
4
. Zespoły siedzą w różnych miejscach w sali.
zdjęcia
sportowców
podczas
zawodów
tamburyno
Dzień 5.
|
Zimowa olimpiada
Zespół, który usłyszy swój rytm zaczyna maszerować z jednoczesnym klaśnię-
ciem na raz i liczeniem do dwóch, trzech lub czterech. Gdy usłyszy inny rytm,
zatrzymuje się i czeka. W powtórzeniach można wprowadzić instrumenty per-
kusyjne dla różnych grup.
Praca z K2., 32 – składanie obrazka z pamięci.
„Wyścig saneczkarzy” – zabawa ruchowa z elementem rywalizacji. N. wyznacza
linie startu i mety. Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziecko siedzi na jabłku,
zaś drugie na sygnał ciągnie je do mety. Po przekroczeniu linii mety N. głośno
mówi, w jakiej kolejności pary przybyły na metę. Jeśli jakieś dziecko nie ma pary
pełni rolę sędziego, który to zmienia się przy każdym powtórzeniu zabawy.
N. zachęca pozostałe dzieci do nagradzania oklaskami tych, którzy przegrali za
wkład ich pracy i zaangażowanie.
„Zimowe zmagania” – układanie gry. N. rozdaje dzieciom przygotowane karto-
ny z narysowaną trasą, ale bez podziału na pola. Z boku są przygotowane: kloc-
ki do odmierzania długości pól, mazaki, kredki, pionki (guziki), kostki (dwie dla
jednego zespołu). Dzieci wspólnie z N. ustalają kolejne etapy tworzenia gry, tzn.
odmierzenie i narysowanie pól, oznaczenie startu i mety, wymyślenie nagród
i pułapek oraz ich narysowanie, ustalenie zasad. Następnie N. informuje dzieci,
że ma to być gra o sportach zimowych i sportowcach. Do przejścia będzie tyle
oczek, ile wypadnie na dwóch kostkach razem. Każda grupa wybiera sobie dys-
cyplinę, informując N. o swoim wyborze. Następnie dzieci konstruują grę.
N. pomaga, doradza, ale nie narzuca niczego. Na koniec każda z drużyn rozgry-
wa jedną kolejkę gry. Potem zespoły mogą wymieniać się grami.
III
Spacer w najbliższej okolicy przedszkola. Podziwianie zimowego krajobrazu.
„Zimowa olimpiada” – zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2
(s. 113). Może być
zorganizowana jako rywalizacja pomiędzy wszystkimi dziećmi w jednej grupie,
jako zawody reprezentantów poszczególnych grup lub jako zawody przedstawi-
cieli różnych przedszkoli. Opcjonalnie można zorganizować ognisko dla dzieci.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
K2.
jabłka
do zjeżdżania
po śniegu
kartony z nary so-
waną trasą gry,
klocki, mazaki,
kredki, pionki
(guziki), kostki
sanki
130
TYDZIEŃ XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
Dzień 1.
W teatrze
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw konstrukcyjnych z wyko-
rzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystanie budowli do dalszych zabaw; porządkowanie miej-
sca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Zakładamy maski” – zabawa pantomimiczna. Rozwijanie kreatywności, umiejętności wyrażania
emocji przy pomocy pantomimy; zachęcanie do przezwyciężania nieśmiałości.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Teatr – rozmowa z dziećmi inspirowana treścią wiersza E. Skarżyńskiej i ilustracji. Poszerzanie
słownika czynnego dzieci o pojęcia dotyczące teatru; doskonalenie umiejętności wypowiadania
się w sposób logiczny i zrozumiały. „Przynieś taki sam...” – zabawa dydaktyczna. Doskonalenie
pamięci wzrokowej na materiale literowym; rozwijanie analizy i syntezy słuchowej.
5. „W karecie” – zabawa bieżna. Doskonalenie umiejętności bezpiecznego współdziałania w małych
zespołach podczas zabaw. „Paluszkowe kukiełki” – zabawa plastyczna. Kształtowanie sprawności
manualnej podczas obrysowywania składania i cięcia; rozwijanie umiejętności wykonywania pracy
zgodnie z instrukcją.
6. Swobodna zabawa w małych zespołach – rozwijanie umiejętności prowadzenia prostych dialo-
gów; rozwijanie wyobraźni dzieci. „Teatrzyk Paluszek zaprasza” – zabawa tematyczna. Rozwijanie
umiejętności planowania i działania według planu; zachęcanie dzieci do planowania i organizo-
wania wspólnych zabaw tematycznych; kształtowanie umiejętności właściwego zachowania się
podczas spektaklu.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
8. Praca z K3., 1 – doskonalenie umiejętności różnicowania pojęć coraz większe, coraz mniejsze;
usprawnianie logicznego myślenia. „Król Lul” – zabawa pantomimiczna. Kształtowanie umiejętno-
ści przekazywania informacji w pantomimie.
9. „Co do czego?” – zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności tworzenia zbiorów; rozwija-
nie umiejętności argumentowania swoich wyborów.
10. „Marionetka” – zabawa ruchowa. Rozwijanie koordynacji ruchowo-słuchowej; reagowanie na sy-
gnał dźwiękowy; kształtowanie pamięci ruchowej.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, ilustracje przedstawiające wnętrze teatru podczas spektaklu
(dowolnego: z aktorami w kostiumach, kukiełkowego, marionetkowego), ilustracje przedstawiają-
ce kukiełki, marionetki, maski (lub prawdziwe marionetki, kukiełki, sylwety do teatrzyku cieni,
maski), aktora w kostiumie wyrazy do czytania globalnego: aktor, scena, kurtyna, teatr, karteczki
z wyrazami: teatr, aktor, bilet, kasa, skakanki, kukiełka, klej, szablon koła, kartki, nożyczki, kredki,
papier kolorowy, wełna, resztki materiałów i pasmanterii, napis kasa, WM, K3., obrazki przedsta-
wiające zwierzęta, ludzi, różne przedmioty, bębenek lub tamburyno
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw kon-
strukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystywanie bu-
dowli do dalszych zabaw.
Dzień 1.
|
W teatrze
131
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Zakładamy maski” – zabawa pantomimiczna. Dzieci stoją w luźnej gromadce.
N. wyjaśnia, że są aktorami, którzy podczas przedstawienia muszą szybko zakła-
dać różne maski. Nazywa różne emocje, np. radość, smutek, złość, strach, zde-
nerwowanie, zdziwienie, lub stany, np. zmęczenie, senność, pobudzenie. Dzieci
mają za zadanie wyrazić je mimiką i gestami ciała.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11.
1. „Teatrzyk cieni” – dzieci ustawiają się w parach naprzeciwko siebie. N. włą-
cza szybką muzykę. Jedna osoba z pary wykonuje dowolne ruchy w rytm mu-
zyki, druga osoba naśladuje ruchy partnera, udając jego cień. Po chwili nastę-
puje zmiana ról.
2. „Karnawałowa zabawa” – dzieci maszerują w kole w rytm muzyki. N. wymie-
nia kolejno części ciała, które mają uczestniczyć w tańcu, np. na hasło: Rącz-
ki! dzieci machają rękoma, na hasło: Bioderka! dzieci kręcą biodrami, na
hasło: Paluszki!, dzieci poruszają palcami, itp.
3. „Dzielny rycerzyk” – dzieci dobierają się w pary. Jedna osoba z pary zakłada
na ramiona szarfę (tak jak zakłada się plecak). Druga osoba chwyta szarfę
z tyłu. Dzieci biegną truchtem, naśladują rycerza na koniu. Po chwili nastę-
puje zmiana ról.
4. „Śpiące smoki” – dzieci kładą się na plecach i udają głośne chrapanie. Na
sygnał N. szybko wstają i udają złe smoki.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Teatr – słuchanie wiersza Ewy Skarżyńskiej czytanego przez N.
Teatr
Ewa Skarżyńska
Gaśnie światło
bardzo
powoli.
Budzi
śpiące w kątach reflektory.
A kurtynę,
miękką jak aksamit,
– niby grzywkę –
z oczu nam odgarnia
czyjaś ręka
cicha, niewidzialna.
I muzyka
wokół nas zakwita,
choć nie widać żadnego muzyka.
Światłem, gwarem
wypełnia się scena.
To początek
Wielkiego Patrzenia.
N. odsłania ilustracje przedstawiające wnętrze teatru podczas spektaklu (dowol-
nego: z aktorami w kostiumach, kukiełkowego, marionetkowego). Ma też ilu-
stracje przedstawiające kukiełki, marionetki, maski (lub prawdziwe marionetki,
kukiełki, sylwety do teatrzyku cieni, maski), aktora w kostiumie wyrazy do czy-
tania globalnego: aktor, scena, kurtyna, teatr. Po przeczytaniu tekstu wiersza
CD, szarfy
ilustracje, wyrazy
do czytania
globalnego
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
132
zadaje dzieciom pytania: Jak nazywa się miejsce, o którym jest mowa w wierszu?
– po uzyskaniu odpowiedzi prezentuje wyraz do globalnego czytania teatr. Kto
z was był w prawdziwym teatrze? – dzieci, które się zgłosiły opowiadają o tym, co
tam widziały. Po co chodzimy do teatru?; Jak nazywa się ta część sali w teatrze, na
której grają aktorzy?; Jak nazywa się bardzo duża zasłona, która rozsuwa się i za-
suwa podczas przedstawienia?; Jak nazywają się osoby, które grają w przedstawie-
niu? Po każdorazowym uzyskaniu odpowiedzi N. prezentuje odpowiednie wyra-
zy do czytania globalnego i wiesza je na ilustracji. Co trzeba najpierw zrobić, żeby
móc wejść do sali i obejrzeć przedstawienie?; Jak należy zachowywać się w teatrze
podczas oglądania spektaklu? Na koniec N. opowiada dzieciom o różnych rodza-
jach teatru (dla dorosłych i dla dzieci, kukiełkowy, marionetkowy, cieni), o jego
historii (teatr grecki).
„Przynieś taki sam...” – zabawa dydaktyczna. Dzieci mają przygotowywane na
stolikach karteczki z wyrazami: teatr, aktor, bilet, kasa. Dzieci siedzą na dywa-
nie. N. pokazuje wyraz teatr, jednocześnie odczytuje go głośno. Dzieci przez
chwilę przyglądają mu się, a następnie mają za zadanie podejść do stolika i przy-
nieść taki sam wyraz. Następnie N. zadaje pytania: Jaką głoską zaczyna się słowo
teatr?; Jaką głoską kończy się słowo teatr?; Czy w słowie teatr słychać głoskę „e”?
N. postępuje w ten sam sposób ze wszystkimi wyrazami.
„W karecie” – zabawa bieżna. Dzieci dobierają się w trójki. Dwoje dzieci stoi
w parze obok siebie i trzyma się za ręce. W drugiej ręce każde dziecko trzyma
jeden koniec skakanki – to lejce. Trzecie dziecko stoi za parą dzieci i trzyma
skakankę po środku – jest woźnicą. Na muzyczny sygnał, np. melodie piosenki
Zabawa karnawałowa zaprzęgi ruszają i biegną w rytmie. Konie wysoko podno-
szą nogi. Zaprzęgi nie mogą się dotknąć. Co jakiś czas następuje przerwa w mu-
zyce, podczas której dzieci zamieniają się rolami.
„Paluszkowe kukiełki” – zabawa plastyczna. N. proponuje dzieciom zabawę
w paluszkowy teatrzyk i zaprasza do zrobienia kukiełek. Sam ma przygotowaną
jedną taką kukiełkę, nakłada ją na palec i porusza, by pokazać dzieciom. Na-
stępnie wyjaśnia dzieciom kolejne etapy wykonania takiej kukiełki: odrysowa-
nie na kartce od szablonu koła o promieniu ok. 5–6 cm i wycięcie; złożenie
wyciętego koła na połowę, przecięcie, ponowne złożenie każdej połówki na pół
i przecięcie; sklejenie otrzymanych ćwiartek koła tak, by powstał stożek; dory-
sowanie elementów i szczegółów wymyślonej postaci. N. proponuje, by dzieci
zrobiły postacie ze swoich ulubionych bajek – co najmniej dwie. Dzieci doryso-
wują, doklejają szczegóły z papieru kolorowego, wełny, resztek materiałów,
pasmanterii.
Swobodna zabawa w małych zespołach. Dzieci wykorzystują wykonane przez
siebie kukiełki do swobodnej zabawy. Bawią się w małych zespołach, prowadząc
dialogi. N. nie ingeruje w zabawę dzieci.
„Teatrzyk Paluszek zaprasza” – zabawa tematyczna. N. proponuje dzieciom
zabawę w teatr. Wspólnie wydzielają część sali na widownię i na scenę. Z boku
stoi stolik z krzesełkiem z napisem kasa. Aranżują teatrzyk z wykorzystaniem
mebli przedszkolnych, np. krzesełka to widownia, kij od szczotki z przewieszo-
nym materiałem to kurtyna. N. przygotowuje z dziećmi pieniądze (można wy-
korzystać te z WM) i bilety. Wyznacza dzieci do roli sprzedawcy biletów, osoby
sprawdzającej bilety, aktorów. Omawia z dziećmi zasady prawidłowego zacho-
wania się w teatrze i zaprasza dzieci do odegrania swoich ról. Dzieci odgrywa-
karteczki
z wyrazami: teatr,
aktor, bilet, kasa
skakanki, CD
kukiełka, klej,
szablon koła,
kartki, nożyczki,
kredki, papier
kolorowy, wełna,
resztki materiałów
i pasmanterii
napis kasa, WM
Dzień 1.
|
W teatrze
133
ją przed wszystkimi krótkie dowolne scenki z wykorzystaniem kukiełek palusz-
kowych.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Podczas spaceru N. zachęca dzieci do
obserwowania wyglądu drzew, roślin, budynków i dostrzegania w nich cech nie-
zwykłych (kształt, przeznaczenie, itp.) oraz dzielenia się z innymi dziećmi wy-
tworami swojej wyobraźni.
III
Praca z K3., 1 – porządkowanie masek w zależności od wielkości, ozdabianie
maski greckiej. Zadanie dodatkowe – kolorowanie masek z wesołymi minami,
liczenie, porównywanie liczebności.
„Król Lul” – zabawa pantomimiczna. Jedno dziecko wybierane jest do roli kró-
la przy pomocy wyliczanki:
Na wysokiej górze
rosło drzewo duże.
Nazywało się aplipaplibliteblau.
A kto tego nie wypowie
ten nie będzie z nami grał.
Pozostałe dzieci namawiają się, jaką czynność będą wykonywać oraz ustalają,
w jakim miejscu można ją robić. Gdy ustalą, stają przed królem i zaczyna się
dialog:
− Dzień dobry królu Lulu.
− Dzień dobry dzieci. Gdzieście były i coście robiły?
− Byłyśmy (np.) w domu i robiłyśmy to.
Dzieci naśladują ruch np. odkurzania. Zadaniem króla jest odgadnięcie, co ro-
bią dzieci. Gdy mu się uda wskazuje inne dziecko, które zostaje królem.
Gdy nie odgadnie, daje fant, a kolejny król zostaje wybrany przy pomocy wy-
liczanki.
„Co do czego?” – zabawa dydaktyczna. N. rozkłada na podłodze obrazki przed-
stawiające zwierzęta, ludzi, różnorodne przedmioty (obrazków musi być przy-
najmniej trzy razy więcej niż dzieci). Każde dziecko wybiera sobie dowolny je-
den obrazek, a następnie szuka drugiego, który według niego pasuje do pierw-
szego. Gdy wszystkie dzieci już mają po dwa obrazki, kolejno mówią, dlaczego
według nich te obrazki pasują do siebie.
„Marionetka” – zabawa ruchowa. N. wyjaśnia dzieciom, że są marionetkami
(tłumaczy, co to jest marionetka, pokazuje zdjęcie lub prawdziwą lalkę), któ-
rymi kieruje aktor. Wszystkie kończyny marionetek są sztywne i wyciągnięte
– ręce w bok, głowa prosto, nogi lekko rozstawione. Gdy usłyszą sygnał – gło-
śny dźwięk, to znaczy, że pękł sznurek i pewna część ciała marionetki opadła
w dół. Kolejno będą opadać: głowa, jedna ręka, druga ręka, tułów, nogi. Gdy
pęka sznurek od nóg – marionetka upada na podłogę. N. gra melodię na
3
/
4
lub
wystukuje rytm w tym metrum. Dzieci-marionetki obracają się, kołysząc
na boki. Na mocny akcent pęka im sznurek i kolejne kończyny opadają bez-
władnie.
UWAGA
: N. prosi dzieci o przyniesienie na następny dzień swoich ulubionych
książeczek z baśniami.
K3.
obrazki
bębenek lub
tamburyno
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
134
Dzień 2.
Każdy lubi bajki
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw konstrukcyjnych z wyko-
rzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystanie budowli do dalszych zabaw; porządkowanie miej-
sca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Moja ulubiona książka z bajkami” – rozmowa z dziećmi. Rozwijanie umiejętności wypowiadania
się na bliskie sobie tematy; doskonalenie umiejętności słuchania w skupieniu czytanego tekstu;
wyrabianie nawyku właściwego obchodzenia się z książką – odkładanie na wyznaczone miejsce;
zachęcanie do przezwyciężania nieśmiałości.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. O bajkach – rozmowa z dziećmi. Rozwijanie umiejętności wypowiadania się; poszerzanie słowni-
ka czynnego dzieci. „Spacer królewny i królewicza” – zabawa ruchowa. Kształtowanie prawidłowej
postawy podczas chodzenia; rozwijanie umiejętności właściwego reagowania na niepowodzenia.
5. „Wyprawa na Szklaną Górę” – zabawy ruchowo-słuchowo-wzrokowe. Rozwijanie percepcji słu-
chowej dzieci; doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowo-słuchowej.
6. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
7. Zabawy w kącikach tematycznych – zachęcanie dzieci do oglądania książek z bajkami; kształtowa-
nie nawyku kontrolowania czystości rąk przed wzięciem książki oraz odkładania książek na półkę
po zakończeniu oglądania.
8. „Bajeczka” – masaż. Rozwijanie koordynacji ruchowo-słuchowej; zachęcanie do przezwyciężania
niechęci przed dotykiem ze strony rówieśników; doskonalenie dużej motoryki.
9. „Raz, dwa, trzy, czarownica patrzy” – zabawa ruchowa pobudzająco-hamująca. Rozwijanie szyb-
kiej reakcji na sygnał; kształtowanie umiejętności panowania nad ruchami ciała. „Co do czego?”–
zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności tworzenia zbiorów; rozwijanie umiejętności
argumentowania swoich wyborów.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
książki przyniesione przez dzieci, wyrazy do czytania globalnego: bibliote-
ka, książki
, CD, szarfy, płaskie przedmioty np. ksiązki, woreczki, krążki, brystol A3 z narysowanym
trójkątem, skakanki, kartki A4 z narysowanym wzorem, pędzle, czarna farba, obrazki przedstawia-
jące zwierzęta, ludzi, różne przedmioty
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw kon-
strukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystywanie bu-
dowli do dalszych zabaw.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Moja ulubiona książka z bajkami” – rozmowa. Dzieci prezentują przyniesione
przez siebie z domu książki. Podają tytuł, opowiadają, o czym jest ta książka. N. czy-
ta dzieciom fragmenty z książek. Następnie prosi dzieci, by kolejno dokończyły
zdanie: Lubię tę książkę, bo...; Najczęściej czyta mi... Wszystkie dzieci odpowiadają
najpierw na pierwsze pytanie, a dopiero potem na drugie. Wspólnie z N. umiesz-
czają książki w kąciku. N. sam przygotowuje miejsce, w którym będą wyekspono-
wane książki przyniesione przez dzieci. Zawiesza tam wyrazy do czytania globalne-
go: biblioteka, książki. Wyjaśnia znaczenie zaprezentowanych napisów.
książki
przyniesione
przez dzieci,
wyrazy do
czytania
globalnego
Dzień 2.
|
Każdy lubi bajki
135
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„O bajkach” – słuchanie wiersza Józefa Ratajczaka czytanego przez N.
O bajkach
Józef Ratajczak
W bajkach jest wszystko możliwe.
A jakże.
I w życiu – także.
Nawet meble mogą mówić jak żywe.
W łabędzie będą bracia zaklęci,
w kwiecie róży
znajdziesz świat tak duży,
że na podróż kilka dni poświęcisz.
W starym kufrze do Turcji trafisz,
na dywanie
powędrujesz tanio
aż na same krańce geografii.
A gdy znudzisz się długą drogą,
Wyjmiesz jakieś cudowne krzesiwo
i powrócisz co żywo
tam, gdzie bajki już dotrzeć nie mogą.
Następnie zadaje dzieciom pytanie: Co to, waszym zdaniem, jest bajka? Dzieci
podają swoje propozycje, a N. zapisuje je lub przedstawia w formie piktogra-
mów. Dzieci powinny zrozumieć, że baśń jest fikcją literacką – elementy czarów,
mówiące zwierzęta, pojawianie się postaci nierzeczywistych, wróżki, itp., to co
dzieje się w bajkach nie jest prawdziwe. W dalszej części N. zadaje kolejne py-
tania: Kto tworzy bajki?; Kto z was lubi słuchać bajek?; Gdzie możemy spotkać
bajki? Dzieci odpowiadają na pytania.
„Spacer królewny i królewicza” – zabawa ruchowa. Dzieci kładą na głowę płaski
przedmiot. Może to być książka, woreczek gimnastyczny, krążek, itp. Jest to
korona. Przy marszowej muzyce dzieci chodzą po sali w dowolnych kierunkach.
Gdy któremuś dziecku korona spadnie z głowy, to siada ono z boku i czeka na
przerwę w muzyce. Gdy ta się pojawi, dzieci poprawiają swoje korony, a dzieci,
które w międzyczasie odpadły – wracają do zabawy. Zabawę należy powtórzyć
kilka razy.
„Wyprawa na Szklaną Górę” – zabawy ruchowo-słuchowo-wzrokowe.
a) „Koniki” – zabawa ruchowa. Dzieci są konikami. Stoją i grzebią kopytkami.
N. woła: Hop, hop! koniki ruszają i jednocześnie naśladują kląskaniem od-
głos końskich kopyt. Gdy N. zawoła: Prr! koniki stają i grzebią kopytkami.
Po pierwszej zmianie rolę N. przejmuje jedno z dzieci.
b) „Szklana góra” – zabawa słuchowo-ruchowo-wzrokowa. N. prezentuje na
brystolu (A3) trójkąt.
CD, szarfy
CD, płaskie
przedmioty
brystol A3
z narysowanym
trójkątem, skakanki,
kartki A4
z narysowanym
wzorem, pędzle,
czarna farba
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
136
Następnie, recytując wiersz, rysuje kształt po śladzie, zaczynając od kropki. Przy
powtórzeniu wiersza – rysują kolejne dzieci. Dzieci układają ze skakanek trójkąt
i podczas recytacji wiersza chodzą po linii, zaczynają od wyznaczonego miejsca.
Na stolikach leżą przygotowane kartki formatu A4 z narysowanym na szaro
wzorem trójkąta. Dzieci recytują, rysują po śladzie najpierw palcem, potem su-
chym pędzlem, a na końcu czarną farbą.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Podczas spaceru N. zachęca dzieci do
obserwowania wyglądu drzew, roślin, budynków i dostrzegania w nich cech nie-
zwykłych (kształt, przeznaczenie, itp.) oraz dzielenia się z innymi dziećmi wy-
tworami swojej wyobraźni.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Bajeczka” – masaż. Dzieci siedzą w kole jedno za drugim, tak blisko siebie, by
mogły rysować sobie po plecach. Na początku N. recytuje tekst i demonstruje
ruchy, które dzieci będą naśladowały.
Kryształowe straszydełko (fragment)
Dorota Gellner
Oto portret straszydełka
Rysowanie prostokąta ręką wiodącą.
Głowa
Rysowanie koła ręką wiodącą.
Nogi
Rysowanie kresek jednocześnie obiema rę-
kami po dwóch stronach kręgosłupa.
I skrzydełka.
Rysowanie półkoli obiema rękami jedno-
cześnie, zaczynając od kręgosłupa.
A na głowie co? Czapeczka! –
Głaskanie kolegi delikatnie po głowie obie-
ma rękami.
W pomponikach i dzwoneczkach
Rysowanie małych kółek wzdłuż kręgosłu-
pa, zaczynając od góry.
Na spacerze, na wycieczce grają dzwonki przy czapeczce.
To jest taki mały cud –
grają, choć nie znają nut!
Delikatne stukanie wszystkimi palcami
po całych plecach.
Nad górami, nad doliną
Rysowanie linii łamanej od strony lewej
do prawej.
kryształowe dźwięki płyną.
Rysowanie całymi dłońmi z góry na dół li-
nii falistej.
„Raz, dwa, trzy, czarownica patrzy” – zabawa ruchowa pobudzająco-hamująca. Na
początku N., a potem jedno z dzieci, jest czarownicą. Czarownica stoi w jednej
części sali, odwrócona tyłem do dzieci. Pozostałe dzieci stoją w drugiej części. N.-
-czarownica mówi Raz, dwa, trzy, czarownica patrzy, a następnie odwraca się do
dzieci. Gdy czarownica jest odwrócona tyłem – dzieci cichutko idą w jej kierunku.
Natomiast, gdy odwróci się i patrzy na dzieci, muszą one zatrzymać się w bezruchu.
Gdy któreś się poruszy – idzie na koniec sali i zaczyna zabawę od początku. Wy-
grywa to dziecko, które pierwsze dotknie czarownicy. Wtedy zajmuje jej miejsce.
„Co do czego?” – zabawa dydaktyczna. N. rozkłada na podłodze obrazki przed-
stawiające zwierzęta, ludzi, różnorodne przedmioty (obrazków musi być przy-
najmniej trzy razy więcej niż dzieci). Każde z dzieci wybiera sobie dowolny jeden
obrazek a następnie szuka drugiego. Który według niego pasuje do pierwszego.
Gdy wszystkie dzieci już mają po dwa obrazki, kolejno mówią, dlaczego według
nich te obrazki pasują do siebie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
obrazki
Dzień 3.
|
W teatrze cieni
137
Dzień 3.
W teatrze cieni
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw konstrukcyjnych z wy-
korzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystanie budowli do dalszych zabaw; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Podaj tytuł” – rozwiązywanie zagadek. Rozwijanie umiejętności słuchania ze zrozumieniem oraz
tworzenia pojęcia na podstawie definicji.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Teatrzyk cieni – rozmowa na podstawie wiersza R. Przymusa i pokazu N. Poszerzanie słownika
czynnego dzieci o pojęcia dotyczące teatru; kształtowanie wyobraźni podczas zabaw ze światłem
i cieniem; doskonalenie umiejętności wypowiadania się w sposób logiczny i zrozumiały. „Cienie”
– zabawa naśladowcza. Doskonalenie koncentracji uwagi na czynnościach wykonywanych przez
drugą osobę; rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
5. Praca z K3., 2 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej; rysowanie w tunelu i kreślenie
szlaczków literopodobnych. „Figurki” – zabawa pobudzająco-hamująca doskonalenie umiejętno-
ści szybkiego zatrzymania na sygnał.
6. „Wybierz obrazek” – zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności definiowania poprzez
dokonywanie klasyfikacji, określanie cech; usprawnianie przeliczania; doskonalenie umiejętności
wykonywania pracy zgodnie z instrukcją.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie inwencji twórczej podczas swobodnych
zabaw z wykorzystaniem elementów do teatrzyku cieni. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
8. „Postacie z mojej bajki” – wykonanie sylwet do teatrzyku cieni. Rozwijanie sprawności manualnej
podczas rysowania i cięcia oraz klejenia. „Wybieramy władcę” – zabawa ruchowa. Wdrażanie do
trzymania prawidłowej postawy podczas chodzenia.
9. „Cieniowane przedstawienie” – zabawa w teatr. Rozwijanie umiejętności planowania i działania
według planu; zachęcanie dzieci do planowania i organizowania wspólnych zabaw tematycznych;
kształtowanie umiejętności właściwego zachowania się podczas spektaklu.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie inwencji twórczej podczas swobodnych
zabaw z wykorzystaniem elementów do teatrzyku cieni. Wielka księga tropicieli – w teatrze.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, lampka i ekran do teatrzyku cieni (drewniana rama o wym.
ok 1m x1,5 m) oraz kilka sylwet (postacie, zwierzęta, itp.), K3., Kartka A3, tacka papierowa, bry-
stol, kredki, paski tektury, płaskie przedmioty np.: ksiązka, woreczek, krążek, napis kasa, sylwety,
WM
, Wielka księga tropicieli
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw kon-
strukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystywanie bu-
dowli do dalszych zabaw.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Podaj tytuł” – rozwiązywanie zagadek. N. podaje dzieciom krótkie opisy kilku
baśni. Zadaniem dzieci jest odgadnąć ich tytuły. Warunkiem jest, by dzieci wy-
słuchały opisu do końca i nie podawały tytułu nawet wtedy, gdy wcześniej wie-
dzą, np: Jaki tytuł ma baśń, o królewnie, która miała skórę białą jak śnieg, usta
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
138
czerwone jak krew i włosy czarne jak węgiel. Gdy królewna była mała, zmarła jej
mama. Król-ojciec ożenił się po raz drugi. Macocha była piękna, ale bardzo zła.
Miała magiczne zwierciadło, któremu ciągle zadawała pytanie: Lustereczko po-
wiedz przecie, kto jest najpiękniejszy w świecie? (Królewna Śnieżka);
Jaki tytuł ma baśń, o biednym rybaku i jego żonie, którzy mieszkali nad brzegiem mo-
rza. Pewnego dnia rybak złowił złotą rybkę, która przemówiła do niego ludzkim gło-
sem, prosząc, by ją wypuścił to wtedy spełni jego trzy życzenia. (O rybaku złotej rybce);
Jaki tytuł ma baśń, która opowiada o bardzo małej dziewczynce? Urodziła się ona
w kwiatku. Pewnego dnia porwała ją brzydka ropucha na żonę dla swojego syna. Jed-
nak udało się jej uciec. Miała wiele przygód i spotkała przyjaciół, na przykład jaskółkę.
Pomogła ona uciec dziewczynce od kreta, mieszkającego pod ziemią. Na koniec spo-
tkała króla kwiatowych duszków i została z nim, jako jego żona. (Calineczka);
Jaki tytuł ma baśń, która opowiada o małym, szarym kaczątku. Wykluło się z jajka na
podwórku. Nikt go nie lubił i wszyscy się z niego śmiali. Pewnego dnia zobaczyło piękne
łabędzie i zapragnęło być takie samo. Pewnego wiosennego dnia poszło nad wodę
i przejrzało się w niej. W odbiciu zobaczyło przepięknego łabędzia. (Brzydkie kaczątko)
Po wysłuchaniu dzieci mają za zadanie zasygnalizować, że znają tytuł baśni. Każ-
de dziecko podchodzi do N. i na ucho mówi jej tytuł. Na koniec wszystkie dzieci
chórem podają tytuł baśni.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Teatrzyk cieni – słuchanie wiersza Ryszarda Przymusa czytanego przez N. połą-
czone z pokazem. N. ma na stoliku przygotowaną lampkę i ekran do teatrzyku
cieni (drewniana rama o wym. ok 1 m x 1,5 m) oraz kilka sylwet (postacie, zwie-
rzęta, itp.).
Teatrzyk cieni
Ryszard Przymus
Jesień. Długie wieczory,
a taki krótki dzień!
Lecz nudzić się nie można,
jeśli jest z nami – cień...
Trzeba tylko z papieru
wyciąć różne postacie,
potem lampę zaświecić
i już – teatrzyk macie!
W tym dziwnym teatrzyku
grają aktorzy – cienie...
Chodzą, tańczą, śpiewają
na ścianie jak na scenie.
N. zadaje dzieciom pytania: O jakiej porze roku jest mowa w wierszu?; Co można
zrobić, by nie nudzić się w długie jesienne i zimowe wieczory?; O jakim teatrzyku
jest mowa w wierszu? N. zasłania okna, świeci lampką skierowaną na dużą po-
wierzchnię (tablica, ściana). Demonstruje dzieciom różne kształty z cienia za
pomocą rąk. Następnie dzieci same przez chwilę bawią się cieniem (kolejno, po
dwoje lub troje dzieci).N. pyta: Co jest potrzebne do teatrzyku cieni? Demonstru-
je dzieciom przygotowane elementy do teatrzyku i nazywa je: lampa, sylwety,
ekran. Pokazuje, jak należy ustawić lampę (z tyłu ekranu, skierowaną na ekran).
Następnie przy pomocy sylwet odgrywa krótką, wymyśloną przez siebie scenkę.
CD, szarfy
lampka, ekran,
sylwety
Dzień 3.
|
W teatrze cieni
139
„Cienie” – zabawa naśladowcza. Dzieci dobierają się w pary. Dzieci w parze usta-
wiają się jedno za drugim. Dziecko stojące jako pierwsze jest sylwetą, dziecko
z tyłu to cień. Na hasło: Światło! dzieci-sylwety wykonują dowolne ruchy: chodzą,
podskakują, wymachują rękami, nogami, itp. Dzieci-cienie stoją z tyłu, wykonują
dokładnie te same ruchy. Na hasło: Ciemno! dzieci zatrzymują się i zamieniają się
miejscami. Stoją w bezruchu dopóki znowu nie usłyszą hasła: Światło!
Praca z K3., 2. – ćwiczenia słuchowe, czytanie globalne wyrazu ekran, rozwiązy-
wanie rebusu. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków-
literopodobnych do wiersza:
Ele-mele – bajek wiele,
na ekranie – niech się stanie.
„Figurki” – zabawa pobudzająco-hamująca. N. (po zmianie jedno z dzieci) stoi
na środku. Dzieci poruszają się swobodnie w rytmie muzyki. N. chodzi pomiędzy
dziećmi i lekko dotyka je ręką. Dziecko, które zostało dotknięte zastyga w bez-
ruchu. Gdy wszystkie dzieci stoją nieruchomo, N. wypowiada hasło: Figurki
zmieniajcie się! dzieci zaczynają się ruszać i zabawa zaczyna się od początku.
„Wybierz obrazek” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siedzą w kole, przed każdym
dzieckiem leży kartka z bloku A3 lub inna podkładka, tacka papierowa oraz
komplet obrazków do klasyfikacji z WM (psy, koty, domy, kwiatki, itp.). N. daje
dzieciom polecenia: Ułóżcie razem obrazki, które do siebie pasują. Ułóżcie razem
psy. Jakie one są? Ile ich jest?; Ułóżcie razem koty. Jakie one są? Ile ich jest?; Ułóżcie
razem domy. Jakie one są? Ile ich jest?; Ułóżcie razem duże zwierzęta. Ile ich jest?;
Ułóżcie razem małe zwierzęta. Ile ich jest?; Ułóżcie razem średnie zwierzęta. Ile ich
jest? Po każdym poleceniu dzieci kładą odpowiednie obrazki z tacki na kartkę,
określają cechy i przeliczają. N. przed kolejnym poleceniem prosi, by dzieci odło-
żyły obrazki z powrotem na tackę. W dalszej części wydawanie poleceń może
przejąć jedno z dzieci. N. pomaga mu właściwie sformułować polecenie.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Podczas spaceru N. zachęca dzieci do
obserwowania wyglądu drzew, roślin, budynków i dostrzegania w nich cech nie-
zwykłych (kształt, przeznaczenie, itp.) oraz dzielenia się z innymi dziećmi wy-
tworami swojej wyobraźni.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Można zaproponować dzieciom
zabawę w teatrzyk cieni sylwetami przygotowanymi przez N. Zabawa przebiega
pod kontrolą N.
III
„Postacie z mojej bajki” – wykonanie sylwet do teatrzyku cieni. Dzieci rysują na
białym brystolu postacie (co najmniej dwie) wymyślone przez siebie lub ze swojej
ulubionej bajki. W rysowaniu może pomagać N. Następnie dzieci wycinają posta-
cie. Na koniec do każdej sylwety przyklejają pasek tektury lub brystolu o wym.
ok. 2 x 10 cm. Posłuży on jako rączka do poruszania sylwetą. Dzieci mogą dory-
sować sylwetom szczegóły, jeśli chcą. Po zakończeniu pracy każde dziecko poka-
zuje wykonane przez siebie sylwety, nazywa je i mówi z jakiej pochodzą bajki.
„Wybieramy władcę” – zabawa ruchowa. Dzieci kładą na głowę płaski przed-
miot. Może to być książka, woreczek, krążek, itp. Jest to korona. Przy marszowej
muzyce chodzą po sali w dowolnych kierunkach. Gdy dziecku korona spadnie
z głowy, to siada ono z boku i czeka do końca zabawy. Wygrywa dziecko, które-
mu nie spadnie korona z głowy – zostaje władcą.
„Cieniowane przedstawienie” – zabawa w teatr. N. proponuje dzieciom zabawę w te-
atr w podobny sposób jak pierwszego dnia. Z tą jednak różnicą, że teraz jest to teatr
K3.
CD
kartka A3, tacka
papierowa,
obrazki do
klasyfikacji z WM
brystol, kredki,
paski tektury
płaskie
przedmioty, CD
napis kasa, sylwety,
lampa, WM
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
140
cieni. N. czuwa nad aktorami odgrywającymi scenki w teatrzyku cieni: pomaga im
manipulować sylwetami, pilnuje lampy. Wszyscy wspólnie wydzielają część sali na
widownię i na scenę. Z boku stoi stolik z krzesełkiem z napisem kasa. Wszyscy aran-
żują teatrzyk z wykorzystaniem mebli przedszkolnych, np. krzesełka to widownia, kij
od szczotki z przewieszonym materiałem to kurtyna. N. przygotowuje z dziećmi pie-
niądze (można wykorzystać te z WM) i bilety. N. wyznacza dzieci do roli sprzedawcy
biletów, osoby sprawdzającej bilety, aktorów. Omawia z dziećmi zasady prawidłowe-
go zachowania się w teatrze i zaprasza dzieci do odegrania swoich ról. Dzieci odgry-
wają przed wszystkimi krótkie dowolne scenki z wykorzystaniem sylwet.
„W teatrze” – rozmowa inspirowana obrazkiem z Wielkiej księgi tropicieli. Nazy-
wanie charakterystycznych elementów, czytanie globalne wyrazów: aktor, scena,
widownia, maska
; teatr cieni – charakterystyczne sceny z baśni. N. przedstawia
sceny, a dzieci odgadują, co to za baśnie.
Dzień 4.
Scenki z naszych ulubionych baśni
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw konstrukcyjnych z wyko-
rzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystanie budowli do dalszych zabaw; porządkowanie miej-
sca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Kot w butach” – zabawa rozwijająca koncentrację. Doskonalenie umiejętności koncentrowania
uwagi na słuchanym tekście, rozwijanie pamięci słuchowej.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Bajkowa zgadywanka– słuchanie i dopowiadanie tekstu. Doskonalenie percepcji słuchowej oraz
wyobraźni dzieci.
5. „Koty i mysz” – zabawa z elementem czworakowania. Rozwijanie koordynacji wzrokowo-rucho-
wej; kształtowanie umiejętności kontrolowania ruchu.
6. „Kukiełki” – praca plastyczna. Usprawnianie mięśni dłoni i palców; rozwijanie wyobraźni plastycz-
nej dzieci.
7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – kształtowanie odporności dzieci poprzez codzienny
pobyt na świeżym powietrzu.
8. Praca z K3., 3 – rozwijanie spostrzegawczości oraz umiejętności logicznego myślenia. „Uciekaj
myszko” – zabawa ze śpiewem. Usprawnianie orientacji w schemacie ciała i w przestrzeni oraz
umiejętności poruszania się w przestrzeni zgodnie z poleceniem.
9. „Mali aktorzy” – zabawa inscenizacyjna. Nabywanie umiejętności planowania i organizowania;
rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, rozwijanie kreatywności u dzieci.
10. „Liczymy głoski” – zabawa słuchowa. Doskonalenie umiejętności analizy głoskowej wyrazów trzy
i czterogłoskowych. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Rozwijanie inwencji twórczej
podczas swobodnych zabaw.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, obręcze, skakanki, kolorowe kartki, nożyczki, klej, pędzelki,
kredki, flamastry, skrawki materiału, wykałaczki, sylwety, K3., ubrania lub materiały (chusty, duże
kawałki materiałów, papierowe korony, sznurki, itp.), elementy do teatrzyku cieni (lampa, ekran,
sylwety lub kartony i nożyczki do przygotowania sylwet), duży kawałek materiału do zrobienia
parawanu lub sam parawan, różnorodne kukiełki (np. te, które dzieci robiły w drugiej części dnia),
liczmany
Wielka księga
tropicieli
Dzień 4.
|
Scenki z naszych ulubionych baśni
141
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw kon-
strukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystywanie bu-
dowli do dalszych zabaw.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Kot w butach” – zabawa rozwijająca koncentrację. N. dzieli dzieci na trzy ze-
społy. Jeden to koty. Zespół ten we właściwym momencie mówi głośno miaaau-
uu z jednoczesnym szerokim uśmiechem. Drugi zespół to Jaśki – dzieci mówią
hu-ha z jednoczesnym mocnym klaśnięciem w dłonie. Trzeci zespół to królewny
– mówią ze zdziwieniem ojej, rozkładając ręce na boki. N. opowiada treść bajki.
W pewnym odległym królestwie żył sobie młynarz, który miał trzech synów i kota.
Najmłodszy syn miał na imię Jasiek. Niestety pewnego dnia młynarz zmarł. Zosta-
wił najstarszemu synowi dom, średniemu – młyn, a dla Jaśka został kot. Ale to nie
był zwykły kot. To był kot, który chodził w butach. Jasiek bardzo kochał kota. Pew-
nego dnia kot powiedział Jaśkowi, że muszą sobie znaleźć porządny dom. Ruszyli
przed siebie. Po drodze spotkali jadącą w karecie królewnę. Jasiek, gdy tylko zoba-
czył królewnę od razu się w niej zakochał. Kot, jako że bardzo lubił Jaśka, postano-
wił, że ożeni go z królewną. Przez cały tydzień kot nosił królewnie prezenty mówiąc,
że są one od jego pana. Królewnie bardzo podobały się prezenty.
− Chciałabym poznać twego pana, kocie – rzekła pewnego dnia królewna.
− Zapraszam cię zatem, królewno do naszego zamku – odpowiedział kot.
Gdy królewna jechała w karecie, kot pobiegł szybko do Jasia, kazał mu stanąć na
drodze i udawać, że został napadnięty przez rozbójników. Jaś tak zrobił. Gdy zoba-
czyła go królewna, natychmiast zabrała do swojej karety. W tym czasie kot pobiegł do
zamku czarownika i podstępem sprawił, że ten zamienił się w mysz. Wtedy kot szyb-
ko połknął mysz. Po chwili do zamku przyjechali królewna i Jaś. Jasiek zachwycony
urodą królewny natychmiast poprosił ja o rękę. Królewna się zgodziła i od tej pory
wszyscy mieszkali w zamku długo i szczęśliwie – kot, Jasiek i jego żona – królewna.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Bajkowa zgadywanka – słuchanie wiersza Doroty Gellner czytanego przez N.
i dopowiadanie tekstu. N. czyta dzieciom tekst. W miejscach, gdzie są kropki
zawiesza głos. Dzieci mają za zadanie dopowiedzieć brakującą część.
Bajkowa zgadywanka
Dorota Gellner
Jeździ kareta po świecie.
A kto jest w tej karecie?
Przy oknie z lewej strony Kapturek. Jaki?..........
Dalej na stercie poduszek malutki Tomcio..............
Spoza wielkiego kosza śmieją się Jaś i ................
Uwaga! Oj, uwaga! To przecież Baba............
Koło lalki i misia stoi Sierotka............
Pomiędzy walizkami dziewczynka z .................
A tam, gdzie największy tłok, zgrzyta zębami.........
Ciekawe, czy już wiecie, kto ukrył się w karecie?
Po przeczytaniu tekstu N. zadaje dzieciom pytania: Jakie postacie z bajek wystę-
powały w zgadywance?; Gdzie siedział Czerwony Kapturek?; Na czym siedział
CD, szarfy
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
142
Tomcio Paluszek?; Co robili Jaś i Małgosia?; Gdzie stała Sierotka Marysia?; Po-
między czym siedziała dziewczynka z zapałkami?; Co robił smok?
„Koty i mysz” – zabawa z elementem czworakowania. Jedno z dzieci jest mysz-
ką. Siedzi w norce – wyznaczone miejsce w sali, oznaczone przy pomocy np.
obręczy. Tuż przed norką leży skakanka, oznaczająca linię mety. Pozostałe dzie-
ci są kotkami, stoją w najbardziej oddalonej od mety części sali. Gdy myszka
zasłania oczy, koty idą na czworakach, by ją złapać. Gdy myszka odsłoni oczy,
koty muszą zastygnąć w bezruchu. Gdy któryś kot się poruszy natychmiast wraca
na linię startu. Kolejną myszką zostaje dziecko, które pierwsze dotarło do norki.
„Kukiełki” – praca plastyczna. Na stolikach przygotowane są kolorowe kartki
(papier kolorowy lub papier ksero), nożyczki, klej, pędzelki, kredki, flamastry,
skrawki materiału, długie wykałaczki, sylwety. Dzieci ozdabiają sylwety według
własnego pomysłu, tworzą kukiełki.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – zwrócenie uwagi na koty: czy są, je-
śli tak, to dzieci mają za zadanie zapamiętać ich umaszczenie oraz ile ich było.
III
Praca z K3., 3 – znajdowanie właściwej drogi według koloru. Zadanie dodatkowe
– określanie niepasującego elementu.
„Mali aktorzy” – zabawa inscenizacyjna. N. ma przygotowane w sali trzy miejsca.
W jednym zgromadzone są ubrania lub materiały do przebrania dzieci (chusty,
duże kawałki materiałów, papierowe korony, sznurki, itp.), w drugim wszystkie
elementy do teatrzyku cieni (lampa, ekran, sylwety lub kartony i nożyczki do
przygotowania sylwet), w trzecim – duży kawałek materiału do zrobienia para-
wanu lub sam parawan, różnorodne kukiełki (np. te, które dzieci robiły w drugiej
części dnia). N. dzieli dzieci na trzy zespoły – grupy teatralne. Każda grupa ma
za zadanie przygotować i przedstawić jakąś bajkę. N. może zaproponować tytuły
trzech bajek. Każda grupa będzie to robić w inny sposób: jedna – teatrem cieni,
druga – przebierając się, trzecia – przy pomocy kukiełek. Dzieci z pomocą N.:
ustalają tytuł bajki oraz przydzielają sobie role; ustalają kolejność wydarzeń
w każdej bajce, tekst dla postaci (w ogólnych zarysach), sposób poruszania się na
scenie, itd.; przygotowują potrzebne rekwizyty, kostiumy lub postacie (sylwety,
kukiełki); organizują przestrzeń do zabawy – scena, widownia; na koniec każda
z grup wystawia przygotowaną przez siebie bajkę. Pozostałe dzieci są widzami.
„Liczymy głoski” – zabawa słuchowa. Dzieci siedzą na dywanie. Przed każdym
leżą liczmany (guziki, klocki, białe prostokąty). N. zadaje dzieciom pytania: Jaką
głoskę słychać na początku słowa kot?; Jaką głoskę słychać na końcu słowa kot?;
Jaką głoskę słychać po k?; Jakie głoski kolejno są w słowie kot?; Ile ich jest?; Połóż
tyle kasztanów (guzików, klocków, białych prostokątów), ile jest głosek w słowie
kot. W ten sam sposób dokonuje analizy słów: sok, noga, mapa.
„Uciekaj myszko” – zabawa ze śpiewem. Dzieci ustawione są w czterech szere-
gach. Dzieci w każdym szeregu trzymają się za ręce. Pomiędzy szeregami jest
przejście tak, by dziecko mogło swobodnie się nim poruszać. N. zapowiada, że
na hasło: Hop! i klaśnięcie w ręce dzieci muszą obrócić się w prawo – puścić ręce
kolegów stojących obok, wykonać ćwierć obrotu w prawo i złapać ręce kolegów
stojących po prawej i lewej stronie. Przed zabawą należy nauczyć dzieci wykony-
wania tego obrotu. Przy pomocy dowolnej wyliczanki wybierane są dzieci do roli
kota i myszy. Kot staje przy ostatnim szeregu, a mysz przy pierwszym. Dzieci
śpiewają piosenkę:
obręcze, skakanki
kolorowe kartki,
nożyczki, klej, pędzelki,
kredki, flamastry,
skrawki materiału,
wykałaczki, sylwety
K3.
ubrania lub
materiały,
elementy do
teatrzyku cieni,
duży kawałek
materiału lub
parawan,
różnorodne
kukiełki
liczmany
Dzień 5.
|
Układamy baśń
143
Uciekaj myszko
Uciekaj, myszko, do dziury,
niech cię nie złapie kot bury!
Bo jak cię złapie kot bury,
to cię obedrze ze skóry!
Podczas śpiewania kot i mysz biegają pomiędzy szeregami. Kot stara się zła-
pać myszkę. Co jakiś czas N. podaje hasło do zmiany ustawienia. Gdy kot
złapie myszkę, wybrana zostaje następna para dzieci i zabawa toczy się od
początku.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Dzień 5.
Układamy baśń
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw konstrukcyjnych z wy-
korzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystanie budowli do dalszych zabaw; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Rozgrzewka aktorów” – zabawa logopedyczna. Usprawnianie narządów mowy.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Bajka o bajce – rozmowa na postawie tekstu G. Kasdepke. Doskonalenie umiejętności uważnego
słuchania tekstu literackiego; dostrzeganie elementów fikcyjnych; poszerzanie czynnego słow-
nika dzieci. „Berek z rękawiczką” – zabawa ruchowa. Kształtowanie właściwej postawy podczas
zabaw ruchowych.
5. „Bajkowymyślacze” – zabawa twórcza. Kształtowanie kreatywności dzieci; usprawnianie pamięci
słuchowej; doskonalenie myślenia przyczynowo-skutkowego.
6. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 – rozwijanie szybkości, zwinności i celności oraz umiejęt-
ności współpracy w parach lub grupie; wpajanie zasad fair play.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie inwencji twórczej podczas swobodnych
zabaw z wykorzystaniem elementów do teatrzyku cieni. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
8. „Moja ulubiona postać z bajki” – malowanie kredkami pastelowymi. Doskonalenie umiejętności
wypowiadania się w formach plastycznych; doskonalenie sprawności manualnej ręki wiodącej.
9. „Rób tak – nie rób tak” – zabawa ruchowa naśladowcza. Rozwijanie koordynacji ruchowej dzieci.
„List do rodziców” – zabawa językowa. Kształtowanie umiejętności przekazywania informacji, wy-
powiadania się w sposób logiczny i poprawny gramatycznie.
10. „Bajkowe podchody” – konstruowanie gry-ściganki. Doskonalenie umiejętności współpracy dzie-
ci w zespole; wdrażanie do przestrzegania ustalonych wspólnie zasad gry. Zabawy dowolne w ką-
cikach zainteresowań – rozwijanie inwencji twórczej podczas swobodnych zabaw z wykorzysta-
niem elementów do teatrzyku cieni.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, lusterka, rękawiczki, kartka, ołówek, łyżka, piłeczka pingpon-
gowa, pachołki, gazety, woreczki, hula-hop, sznurki, worki do skakania, skakanki, kartki, kredki
pastelowe, kartka, kredki, klej, duży brystol, pionki, kostka do gry
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
144
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do zabaw kon-
strukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków; wykorzystywanie bu-
dowli do dalszych zabaw.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Rozgrzewka aktorów” – zabawa logopedyczna. Dzieci do zabawy wykorzystują
lusterka. Dzieci patrzą na N., który demonstruje dowolne ćwiczenie logopedycz-
ne. Następnie dzieci samodzielnie wykonują ćwiczenie, sprawdzając w lusterku
poprawność wykonania. Następnie przechodzą do następnych ćwiczeń:
a) Ćwiczenia rozluźniające. Dzieci zamieniają się w szmaciane lalki – lekko po-
chylają się do przodu i bezwładnie potrząsają całym tułowiem oraz głową;
przy zamkniętych ustach i brodzie lekko skierowanej do klatki piersiowej
cicho mruczą (rozluźnianie strun głosowych).
b) Ćwiczenia oddechowe. Dzieci leżą na plecach. Każde ma na brzuchu książkę
lub jakiś płaski przedmiot. Wdechem robionym nosem i ustami kierują po-
wietrze do brzucha i podnoszą przedmiot do góry.
c) „Wrony bez ogona” – ćwiczenia wydłużające fazę wydechu. Dzieci na jednym
wydechu starają się powiedzieć całe zdania: Pierwsza wrona bez ogona. Druga
wrona bez ogona. Trzecia wrona bez ogona. Tak aż do dziesięciu. Przy kolej-
nych próbach dzieci starają się powtarzać po dwa, a następnie po trzy zdania
na jednym wydechu.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Bajka o bajce – słuchanie wiersza Grzegorza Kasdepke czytanego przez N.
Bajka o bajce
Grzegorz Kasdepke
Była sobie kiedyś bajka, która bardzo, ale to bardzo chciała być bajką z mo-
rałem.
– Dlaczego? – pytały inne bajki.
– Bo chcę, żeby mnie podziwiano – odpowiadała nasza bohaterka. – Chcę,
żeby wszyscy, patrząc na mnie, mówili: „Ach, jaka mądra bajka, zupełnie inna
niż te wszystkie głupie bajeczki, które słyszeliśmy do tej pory”.
– No wiesz! – oburzyły się inne bajki. – Wcale nie jesteśmy głupie! Spytaj
dzieci!
– Dzieci się na tym nie znają – odpowiedziała zarozumiała bajka.
– No to bajkopisarza!
– Bajkopisarz również nie jest najmądrzejszy! – prychnęła bajka. Gdyby był,
już dawno wymyśliłby jakiś morał.
– Uważasz, że tak łatwo wymyślić morał?! – zdenerwował się bajkopisarz.
– Uważam.
– To jak byś zakończyła samą siebie?
– W bardzo prosty sposób. Napisałabym: „Drogie dzieci, to już koniec”.
– Tylko tyle!?
– Wystarczy.
N. zadaje dzieciom pytania: O czym marzyła bajka?; Co myślała bajka o dzie-
ciach i bajkopisarzu?; Co to jest bajka z morałem?; Jak myślicie, czy łatwo jest
napisać bajkę?
lusterka
CD, szarfy
Dzień 5.
|
Układamy baśń
145
„Berek z rękawiczką” – zabawa ruchowa. Jedno z dzieci zostaje wybrane do roli
berka przy pomocy znanej wyliczanki. Wszyscy uczestnicy zabawy kładą sobie na
głowie rękawiczkę. Berek goni dzieci, a one uciekają. Rękawiczka nie może ni-
komu spaść z głowy. To dziecko, któremu spadnie, zostaje berkiem.
„Bajkowymyślacze” – zabawa twórcza. Dzieci siedzą w kole. N. rysuje na kartce
kółko i kładzie kartkę w środku koła. Proponuje dzieciom wymyślenie bajki
o kółku. Zaczyna sam, np.: Pewnego dnia kółko otworzyło oczy i zobaczyło pada-
jący śnieg. Każde następne dziecko ma za zadanie powtórzyć to, co wymyślili
poprzednicy i ułożyć swoją część historii. N. nie komentuje ani nie pomaga dzie-
ciom w wymyślaniu.
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1.
1. „Bieg z jajkiem” – przed dzieckiem leży łyżka i jajko (piłeczka do tenisa sto-
łowego). Na dany sygnał dziecko musi pokonać slalom miedzy pachołkami
bez upuszczenia jajka, wrócić na start, przekazać łyżkę dalej i ustawić się na
końcu kolejki.
2. „Taniec wygibaniec” – dwie osoby z każdej drużyny dostają kawałek gazety
o wymiarach np. 50 x 50 cm. W rytm muzyki tańczą na tym polu. Co jakiś czas
prowadzący zmniejsza gazetę. Wygrywają osoby, które najdłużej utrzymają
się na gazecie.
3. „Celne oko” – każdy z uczestników dostaje po jednym woreczku, którym na
sygnał będzie trzeba rzucić do celu (hula-hop).
4. „We dwoje raźniej” – uczestnicy dobierają się w pary. N. wiąże im razem nogi
tak, żeby mogli na sygnał wspólnymi siłami pokonać slalom z pachołków
i wrócić na swoje miejsce.
5. „Kangurze skoki” – N. rozdaje każdej grupie jeden worek do skakania. Na
sygnał gwizdka uczestnik wchodzi do worka i skacze do wyznaczonego miej-
sca, a następnie tym samym sposobem wraca i przekazuje worek dalej.
6. „Marsz po linie” – N. rozkłada przed każdym rzędem długą skakankę i kła-
dzie woreczek. Uczestnicy na sygnał kładą woreczek gimnastyczny na głowie
i przechodzą po linie stopa za stopą tak, żeby woreczek nie spadł, a następnie
odwracają się, zdejmują go z głowy i celnym rzutem podają go koledze po
przeciwnej stronie.
7. „Bieg sprinterski” – w odległości 10–15 m od dzieci ustawiony jest pachołek.
Na sygnał N. pierwsza osoba z rzędu biegnie jak najszybciej – obiega pacho-
łek i wraca na koniec kolejki, wtedy zaczyna biec następna osoba.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Spacer po najbliższej okolicy przedszkola.
III
„Moja ulubiona postać z bajki” – malowanie kredkami pastelowymi. Dzieci ma-
lują kredkami swoją ulubioną postać z bajki. Może to być postać z bajki znanej
lub wymyślonej przez dziecko. Po skończeniu pracy dzieci prezentują swoje pra-
ce, każde dziecko opowiada, co przedstawia jego praca i uzasadnia, dlaczego
lubi tę właśnie baśń lub postać.
„Rób tak – nie rób tak” – zabawa doskonaląca koncentrację. Dzieci stoją przo-
dem do N., który mówi: Rób tak! a następnie wykonuje dowolne ruchy – wtedy
dzieci mają za zadanie dokładnie naśladować ruchy N., lub: Nie rób tak! – wtedy
nie wolno im wykonać ruchu. Kto się pomyli, daje fant. Po zakończeniu zabawy
fanty zostają wykupione – dziecko wykupujące fant musi wykonać zadanie wy-
myślone przez inne dzieci.
rękawiczki
kartka, ołówek
łyżka, piłeczka
pingpongowa,
pachołki, gazety,
CD, woreczki,
hula-hop, sznurki,
worki do skakania,
skakanki
kartki, kredki
pastelowe
Tydzień XXI. NASZE ULUBIONE BAŚNIE
„List do rodziców” – zabawa językowa. Zredagowanie przez dzieci i napisanie
przez N. listu do rodziców z prośbą o codzienne czytanie bajek swoim dzieciom.
Jeżeli jest możliwość, to należy napisać go na komputerze i wydrukować dla
każdego dziecka. Dzieci naklejają list na większej kartce, którą ozdabiają w do-
wolny sposób.
„Bajkowe podchody” – konstruowanie gry. N. proponuje zespołowi dzieci wy-
myślenie gry-ściganki na podstawie dowolnej baśni. Dzieci wspólnie ustalają
baśń, na podstawie której powstanie gra. Następnie z pomocą N. rysują planszę,
ustalają pułapki i zasady gry, a następnie wspólnie grają.
kartka, kredki, klej
duży brystol,
kredki, pionki,
kostka do gry
147
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
Dzień 1.
Wesoły karnawał
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z gier planszowych i układanek; porządkowanie miejsca zabawy po jej
zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Rośnij baloniku” – zabawa oddechowa. Wydłużanie fazy wydechowej. „Balon – podłoga” – zaba-
wa ruchowo-słuchowa. Nabywanie umiejętności różnicowania głosek b, p.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Bal karnawałowy – rozmowa na temat pojęcia karnawał na podstawie opowiadania i ilustracji.
Doskonalenie umiejętności uważnego słuchania; poszerzanie słownika czynnego dzieci; uspraw-
nianie umiejętności określania kierunków na kartce i w przestrzeni. „Balon” – zabawa orientacyj-
no-porządkowa. Doskonalenie umiejętności planowego poruszania się w przestrzeni oraz szyb-
kiego reagowania na sygnał.
5. „Tropimy głoskę b” – zabawa słuchowa. Usprawnianie analizy i syntezy słuchowej poprzez wyszuki-
wanie głoski b w słowach. Praca z K3., 4 – rozwijanie analizy i syntezy oraz pamięci słuchowej dzieci;
rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków literopodobnych. „Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-
-hamująca. Kształtowanie umiejętności kontrolowania swoich ruchów.
6. „Wesoły Pan Karnawał” – praca plastyczna. Rozwijanie sprawności manualnej poprzez wycinanie
i naklejanie, rozwijanie wyobraźni dziecięcej. „Kto przed tobą” – zabawa w kole. Poszerzanie do-
znań sensorycznych dzieci.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – rozwijanie odporności dzieci poprzez codzienne zabawy na
świeżym powietrzu.
8. „Balonowy taniec” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Rozwijanie koordynacji wzrokowo-ru-
chowej oraz umiejętności szybkiego orientowania się w przestrzeni. Praca z ZG 33 – rozwijanie
myślenia logicznego. „Baloniki” – zabawa naśladowcza. Kształtowanie umiejętności kreatywnego
poruszania się.
9. „Serpentyny-ślimaczki” – praca plastyczna. Rozwijanie sprawności manualnej poprzez naklejanie
drobnych elementów i cięcie po łuku. „Tańczące serpentyny” – zabawa oddechowa. Wydłużanie
fazy wydechowej i wyrównywanie oddechu u dzieci.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
balony, CD, szarfy, K3., kolorowa bibułka, sznurek, taśma samoprzylepna,
markery, kawałki włóczki, kolorowe wstążki, serpentyny, opaska do zasłonięcia oczu, koła z nary-
sowaną spiralą, konfetti
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca za-
bawy po jej zakończeniu.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Rośnij baloniku” – zabawa oddechowa. Dzieci stoją w rozsypce. Każde dziecko
ma balon i próbuje nadmuchać go tak, by nie pękł. Gdy większość dzieci ma
balony
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
148
nadmuchane balony. Na hasło N.: W górę! Dzieci puszczają swoje balony i ob-
serwują ich lot. Powtarzają zabawę kilka razy.
„Balon – podłoga” – zabawa ruchowo-słuchowa. W sali jest przyczepionych kil-
ka nadmuchanych balonów (na takiej wysokości, by dziecko mogło swobodnie
do nich sięgnąć). Dzieci stoją na dywanie. N. mówi głośno różne słowa zaczyna-
jące się głoską b lub p. np. balony, palony, bajka, para, balet, parapet, beczka,
paczka, budzik, butelka, parasol. Gdy padnie słowo z głoską b, dzieci podbiegają
do balonów i dotykają ich. Gdy usłyszą słowo zaczynające się na p, szukają ka-
wałka podłogi bez dywanu, kucają i kładą dłonie na podłodze. N. mówi słowa
tak często, by dzieci były prawie ciągle w ruchu.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Bal karnawałowy – słuchanie opowiadania Olgi Masiuk czytanego przez N. Na
tablicy wisi ilustracja przedstawiająca dziecięcy bal karnawałowy.
Bal karnawałowy
Olga Masiuk
Bal karnawałowy miał się odbyć w sobotę. Cały tydzień szykowaliśmy deko-
racje. Były łańcuchy i wycinanki, i wystawa obrazków z projektami kostiumów.
Ale swój pomysł na kostium każdy miał zachować w tajemnicy. I to się udawało:
– Nie powiem ci, za kogo się przebiorę, za pirata – odgrażał się Staś Witkowi.
– Świetnie. Nie obchodzi mnie to. Ja też ci nie powiem, kim ja będę, kosmo-
nautą.
Wszystko więc pozostawało ścisłą tajemnicą. W piątek nadmuchiwaliśmy
jeszcze baloniki i szykowaliśmy wielki stół, na którym jutro miały się pojawić
ciastka i inne pyszności przyniesione przez rodziców. I kiedy dzieci wychodziły
po południu z przedszkola, wszystko było gotowe na jutrzejszy bal. Wszystko,
oprócz mnie. Bo ja nie miałem żadnego pomysłu na przebranie. Długo myśla-
łem i myślałem, aż w końcu uświadomiłem sobie, że przecież znam jedną osobę,
która mogłaby mi pomóc. To oczywiście krawiec Antoni! Wymknąłem się więc
z przedszkola i ruszyłem do pracowni krawca Antoniego.
Jak zwykle powietrze przepełniały tam warkoty maszyn do szycia.
– Paku! – wykrzyknął krawiec Antoni. – Jak dobrze cię widzieć! Co cię spro-
wadza?
Więc opowiedziałem mu o moim wielkim kłopocie. Krawiec klasnął tylko
w dłonie.
– Bardzo dobrze zrobiłeś, Paku, że przyszedłeś do mnie. Ale za kogo chcesz
być przebrany?
Dobre pytanie! Za kogo chciałbym być przebrany? Za kogo? Za kogo?
– Wiem! – wykrzyknął krawiec. – Zrobimy z ciebie kota w butach!
– Kota w butach? – zdziwiłem się.
– To postać z baśni. Kot w butach jest inteligentny i zaradny, więc pasuje do
ciebie.
Cóż, nie wiem, co znaczą słowa „inteligentny” i „zaradny”, ale być może taki
kot rzeczywiście pasował do mnie.
Krawiec rozłożył czarny materiał. Była to mięciutka tkanina pokryta malut-
kimi włoskami, rzeczywiście przypominała nieco kocią sierść. Pomierzył mnie
szybko swoim długim centymetrem, potem odrysował wzór na tkaninie i już
wycinał kształt kociego kombinezonu.
balony
CD, szarfy
Dzień 1.
|
Wesoły karnawał
149
Drr… drr… – maszyna wysuwała swoje szybkie igły. Krawiec włożył materiał
i drrrrrr – ruszyło terkotanie. Po kilku minutach mój strój był niemal gotowy.
– Ale ważne są też dodatki. Musisz mieć porządne buty, w końcu jesteś ko-
tem w butach.
Pod ścianą stały kartony, w których przywożono bele materiału. Antoni
chwycił jeden z nich i znów zaczął wycinać i spinać. I wyszły piękne buty! A po-
tem obszył je jeszcze czerwonym materiałem.
– Wspaniale! – wykrzyknął.
– Drr…, drr… drr..ysuj wąsy – odezwała się nagle maszyna.
– Rzeczywiście – uderzył się w czoło krawiec. – Dziękuję ci, kochana, zapo-
mniałbym.
Ale zamiast dorysować, poskręcał jakieś ciemne sznureczki i zamontował
gumkę, tak że wąsy pięknie przylegały mi do nosa. Kombinezon miał kaptur,
więc całą buzię skryłem w kocim przebraniu. Antoni doszył jeszcze zawadiacko
sterczące uszka. Poczułem się nagle bardzo giętki. Kostium dodał mi odwagi.
Rano obchodziłem kocim krokiem puste przedszkolne sale. Buty stukały
dziarsko o parkiet. W końcu usłyszałem pod drzwiami ruch, schodziły się dzieci.
Pierwszy wszedł pirat. Miał zasłonięte jedno oko czarną opaską, ale drugim
okiem wyraźnie mrugał Staś. Za nim z trudem poruszając się w srebrnym kom-
binezonie i wielkiej kuli na głowie szedł kosmonauta. Po chwili usłyszałem głos
Witka:
– Ale gorąco w tym słoiku – i kula natychmiast powędrowała na krzesło.
– Patrz, kot w butach – Staś szarpnął Witka za ramię.
– Marta, to ty? – Witek niepewnie zbliżył się do mnie.
– Jacek? – lekko zdziwionym głosem powiedział Staś.
W tym momencie jednak obok nich stanęła wróżka Marta i kowboj Jacek.
Staś i Witek spojrzeli na siebie nieco przerażeni.
Staś wyciągnął palec i wskazując kolejno na stojące w kręgu osoby, wypowia-
dał ich imiona: Jacek, Witek, Marta. Dalej w baletnicy rozpoznał Marysię,
a w rybaku z dużą wędką Tomka. Wskazał nawet na siebie palcem, mówiąc
„Staś”. Ale potem jego palec wysunął się w moim kierunku.
– A ty kim jesteś?
– Pak w butach – ukłoniłem się i kocim krokiem poszedłem do stołu, gdzie
piętrzyły się już słodkości.
Rozmowa dotycząca treści opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania dotyczące
treści, np.: Jak dzieci przygotowywały się do balu?; Jaki kłopot miał Pak?; Jak po-
stanowił temu zaradzić?; Za kogo były przebrane dzieci?; Za kogo przebrany był
Pak?; Co to jest karnawał?; Określcie, jaki jest karnawał?
„Balon” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci stoją w ciasnym kole, trzyma-
ją się za ręce. Na hasło N.: Balon rośnie! dzieci małymi kroczkami przesuwają się
do tyłu, wydmuchując jednocześnie powietrze długim strumieniem – nadmuchują
balon. Gdy koło jest maksymalnie duże, N. mówi: Balon pękł! i dzieci puszczają
ręce oraz przykucają.
„Tropimy głoskę b” – zabawa słuchowa. Dzieci spacerują po dywanie. W tym
czasie N. wymienia słowa z głoską b na początku lub w środku oraz takie, które
nie zawierają głoski b. Gdy dzieci usłyszą słowo z głoską b – klaszczą jeden raz.
Np. balony, palony, globus, bajka, para, robak, balet, zabawa, parapet, rybak, becz-
ka, paczka, oberek, budzik, żaba, koperta, butelka, parasol, kubek, papryka, sobo-
ta, itd. Gdy usłyszą słowo bez głoski b, nie robią nic.
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
150
Praca z K3., 4 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne wyrazu balon; wyróżnia-
nie głoski b w nagłosie, wyróżnianie w nagłosie głosek b-p; kolorowanie obraz-
ków; rysowanie szlaczka literopodobnego. Zadanie dodatkowe – rysowanie w tu-
nelu i kreślenie szlaczków literopodobnych do wiersza:
Baloniku nasz malutki
rośnij duży okrąglutki
balon rośnie że aż strach
przebrał miarę no i trach.
„Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-hamująca. N. włącza piosenkę Przed-
szkolna samba. Dzieci w podskokach poruszają się po dywanie. Gdy muzyka
milknie, dzieci zastygają w bezruchu w wymyślonej przez siebie pozie. Gdy mu-
zyka powraca, dzieci zaczynają podskakiwać. Zabawę powtarzamy 2–3 razy.
„Wesoły Pan Karnawał” – praca plastyczna. N. ma przygotowane balony dla
wszystkich dzieci, kolorową bibułę, sznurek, taśmę samoprzylepną (bezbarwną
lub dwustronną), markery do pisania po folii, kawałki włóczki, kolorowych wstą-
żek, kawałki serpentyn. Dzieci mają za zadanie nadmuchać balony i zawiązać je
tak, by nie uszło z nich powietrze. Następnie z balonów wykonać głowę postaci
(Wesoły Pan Karnawał) z wykorzystaniem zgromadzonych materiałów według
pomysłów dzieci, np. elementy twarzy malują kolorowym markerem, naklejają
włosy z włóczki lub serpentyn, na dole doklejają muszkę z bibuły.
„Kto przed tobą” – zabawa w kole. Dzieci stoją w kole. W środku koła stoi jedno
dziecko i ma zasłonięte oczy. Dzieci poruszają się w kole z jednoczesną recytacją:
Stoi... (imię dziecka) w kole
my chodzimy ładnie.
Kogo... trzyma?
Niech szybko odgadnie.
Dzieci zatrzymują się. Dziecko w środku koła podchodzi ostrożnie do jednego
z dzieci i dotykając go, stara się odgadnąć, kogo trzyma.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach, rzucanie śnieżkami do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
III
„Balonowy taniec” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. dzieli dzieci na dwa
zespoły. Każdemu z zespołów wyznacza określone miejsce w sali, np. ławeczki
w dwóch przeciwległych końcach, ściany po przeciwnych stronach, itp. Dzieci
stoją na środku sali w rozsypce. Każde dziecko ma między nogami nadmuchany
balon. N. włącza muzykę, np. piosenkę Przedszkolna samba, a dzieci tańczą. Gdy
muzyka ucichnie, dzieci muszą jak najszybciej wrócić na wyznaczone miejsca
z balonem między nogami. Zabawę powtarzamy kilka razy.
Praca z ZG 33 – zamiana kolorów według kodu; kolorowanie balonów.
„Baloniki” – zabawa naśladowcza. Dzieci leżą na dywanie. Są balonami do na-
dmuchania. N. włącza spokojną muzykę – w czasie jej trwania balony napełnia-
ją się powietrzem, tzn. dzieci starają się przybrać okrągły kształt – zwijają się
w kłębuszek. Gdy muzyka milknie, dzieci zastygają – balony są napompowane.
Na sygnał N. np. klaśnięcie, dzieci wracają do pozycji wyjściowej z jednocze-
snym wypuszczaniem powietrza na głosce sssss. Zabawę powtarzamy kilka razy,
za każdym razem zmieniając pozycję wyjściową (dzieci stoją, siedzą, klęczą).
„Serpentyny-ślimaczki” – praca plastyczna. N. przygotowuje dla każdego dziecka
koło o średnicy 50 cm z narysowaną spiralą (ślimak). Dzieci mają za zadanie naj-
K3.
CD
balony, kolorowa
bibułka, sznurek,
taśma
samoprzylepna,
markery, kawałki
włóczki, kolorowe
wstążki,
serpentyny
opaska do
zasłonięcia oczu
CD, balony
ZG
CD
koła z narysowaną
spiralą, konfetti
Dzień 2.
|
Karnawałowe tańce
151
pierw ozdobić powierzchnie pomiędzy liniami naklejając konfetti, a potem wyciąć
ślimaka po linii. Powstałe w ten sposób serpentyny posłużą do ozdobienia sali.
„Tańczące serpentyny” – zabawa oddechowa z serpentynami. Do zabawy można
wykorzystać serpentyny przygotowane przez dzieci, bądź kupione. Dzieci trzy-
mają serpentyny obiema rękami na wysokości oczu. Na sygnał N. dmuchają
w nie na różne sposoby: krótkie, urywane wydechy lub długi wydech. Zabawa
może się odbywać przy spokojnej muzyce.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
N. prosi dzieci, aby na następny dzień przyniosły płyty ze swoimi ulubionymi
utworami muzycznymi.
Dzień 2.
Karnawałowe tańce
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; zachęca-
nie do korzystania z gier planszowych i układanek; porządkowanie miejsca zabawy po jej zakoń-
czeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „W karnawale” – zabawa muzyczno-ruchowa. Rozwijanie kreatywności dzieci; doskonalenie kon-
centracji uwagi na czynnościach wykonywanych przez drugą osobę. „Przejdź na drugą stronę”
– zabawa z elementem skoku. Kształtowanie analizy i syntezy wzrokowej na materiale literowym;
rozwijanie skoczności dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Karnawał – rozmowa na podstawie wiersza H. Rżysko- Jamrozik i doświadczeń dzieci. Doskonalenie
pamięci słuchowej dzieci; rozwijanie umiejętności budowania krótkiej, poprawnej logicznie i gra-
matycznie odpowiedzi na pytanie; „Znajdź taki sam” – zabawa rozwijająca percepcję wzrokową.
Ćwiczenie percepcji wzrokowej na materiale literowym – czytanie globalne wyrazu bal. „Wróble
na balu” – zabawa z elementem podskoku. Rozwijanie skoczności i szybkiego reagowania na sygnał.
5. Przedszkolna samba – osłuchanie z piosenką. Rozwijanie koordynacji ruchowo-wzrokowo-słu-
chowej podczas zabaw z balonami; uwrażliwianie dzieci na budowę utworu; doskonalenie pamię-
ci słuchowej podczas nauki słów i melodii piosenki; rozwijanie percepcji słuchowej dzieci.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – rozwijanie odporności dzieci poprzez codzienne zabawy na
świeżym powietrzu.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. Praca z K3., 5 – doskonalenie umiejętności określania położenia przedmiotów w przestrzeni; uspraw-
nianie percepcji wzrokowej podczas czytania globalnego. „Spacer z karnawałem” – zabawa rytmicz-
no-ruchowa – rozwijanie umiejętności tworzenia rytmu i realizowania go przy pomocy ruchu.
9. „Domino” – zabawa z liczeniem. Usprawnianie umiejętności przeliczania; utrwalanie orientacji
w schemacie ciała i kierunków w przestrzeni. „Wyścig węży” – zabawa ruchowa. Doskonalenie
koordynacji wzrokowo-ruchowej.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, krążki, kartoniki z wyrazem balon, wyraz do czytania globalne-
go bal, kartki z wyrazem bal, kartki z innymi wyrazami, balony, kartoniki z obrazkami zwierząt, K3.,
skakanki, WM
serpentyny
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
152
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. Porządkowanie miejsca za-
bawy po jej zakończeniu.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„W karnawale” – zabawa muzyczno-ruchowa. N. wykorzystuje utwory z płyt
przyniesionych przez dzieci. Dzieci stoją w kole. Chętne dziecko wchodzi do
środka, tańczy, a pozostałe dzieci naśladują jego sposób poruszania się. Co jakiś
czas następuje zmiana dziecka w kole.
„Przejdź na drugą stronę” – zabawa z elementem skoku. N. rozkłada w sali
krążki w odległości ok. 20–30 cm jeden od drugiego w nieregularnej linii. Do
co drugiego krążka wkłada kartonik z wyrazem balon. Dzieci mają za zadanie
przejść z jednej strony sali na drugą, ale tylko po krążkach, w których jest wy-
raz. Za każdym razem, gdy wchodzą do krążka, muszą powiedzieć głośno sło-
wo balon. Przy drugim powtórzeniu zabawy, jeśli pozwalają na to warunki,
można ułożyć dwa tory i zabawę przeprowadzić w formie zawodów. Dziecko,
które nie wskoczy do koła bądź nie powie głośno słowa, musi wrócić na linię
startu i zacząć trasę jeszcze raz. Wygrywa zespół, który pierwszy w komplecie
dotrze do mety.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Karnawał – słuchanie wiersza Hanny Rżysko-Jamrozik czytanego przez N.
Karnawał
Hanna Rżysko-Jamrozik
W karnawale
same bale:
koty w nowych futerkach
na dachach tańczą oberka.
Pląsają psy w szalikach,
koń na biegunach bryka,
a wystrojone wrony czeszą ogony.
Wróble próbują śpiewać,
radośnie szumią drzewa,
skaczą zające po polu,
a dzieci skaczą – w przedszkolu.
N. zadaje dzieciom pytania: Kto potrafi wyjaśnić słowo karnawał?; Co bardzo
często odbywa się w karnawale? Tu N. wykorzystuje ilustrację z dnia poprzednie-
go – prezentuje dzieciom wyraz do czytania globalnego bal. Kontynuuje zada-
wanie pytań: Co robiły koty?; W co były ubrane?; Co robiły psy?; W co były ubra-
ne?; Co robił koń na biegunach?; Co robiły wrony?; Co robiły wróble, a co zające?;
Co robią dzieci w przedszkolu podczas karnawału?; Czy to, o czym jest mowa
w wierszu mogło się wydarzyć naprawdę?
„Znajdź taki sam” – zabawa rozwijająca percepcję wzrokową. N. rozkłada na
stolikach kartki z wyrazem bal – tyle, ile jest dzieci przy stoliku i 3–4 kartki z in-
nymi wyrazami, np. bat, kot, nos, pas. Dzieci siedzą na dywanie przed tablicą,
na której jest przyczepiony obrazek przedstawiający bal i wyraz do czytania glo-
balnego bal. Dzieci przyglądają mu się przez chwilę, następnie idą do stolika
i przynoszą kartkę z takim samym wyrazem.
CD
krążki, kartoniki
z wyrazem balon
CD, szarfy
kartki z wyrazem
bal, kartki z innymi
wyrazami, wyraz
do czytania
globalnego bal
Dzień 2.
|
Karnawałowe tańce
153
„Wróble na balu” – zabawa z elementem podskoku. Dzieci-wróble skaczą po
całej sali w rytmie cichej muzyki. Na sygnał, np. słowo kot lub miauknięcie
N. dzieci machają rękoma i biegną do wyznaczonego wcześniej miejsca – wróble
chowają się na drzewie. Na hasło: Kota nie ma! dzieci-wróble wracają na środek
sali w podskokach.
Przedszkolna samba – osłuchanie z piosenką.
Przedszkolna samba
sł. Stanisław Karaszewski
muz. Tadeusz Strąk
Brazylijska dżungla,
tropikalny gąszcz,
płynie Amazonka
a w niej wielki wąż.
Tańczy kondor z anakondą,
prosi ara jaguara,
tylko lama tańczy sama
z kuguarem zła to para.
Tańczmy sambę wszyscy razem w kole,
brazylijską sambę tańczy całe przedszkole, (2x)
Brazylijska dżungla,
tropikalny las,
brazylijska samba
niech rozgrzewa nas.
Tańczy kondor z anakondą,
prosi ara jaguara,
tylko lama tańczy sama
z kuguarem zła to para.
Tańczmy sambę wszyscy razem w kole,
brazylijską sambę tańczy całe przedszkole, (2x)
Balonowe zabawy – zabawy ruchowe:
a) Dzieci dobierają się w pary. Każda para dostaje balon. Dzieci w parze
staja do siebie tyłem tak, by dotykały się plecami. Przy melodii piosenki
podają sobie balon w rytmie raz z prawej, raz z lewej strony. Na przerwę
w muzyce dzieci, które aktualnie nie trzymają balonów, odchodzą i szuka-
ją sobie innego partnera z balonem.
b) Dzieci stoją w parach, każda para ma nadmuchany balon, który wkłada
między głowy i tańczy w rytmie piosenki bez podtrzymywania go rękoma.
c) N. dzieli dzieci na cztery zespoły: kondory, anakondy, ary, jaguary. Dzieci
w każdym zespole robią węża – między dziećmi sa balony, które dzieci
przytrzymują własnym ciałem. Każdy zespół porusza się tak, by nie upuścić
balonów wtedy, gdy N. wypowie nazwę odpowiedniego zwierzęcia. Zespół
tańczy do końca piosenki, chyba że balony w zespole zostały puszczone
i wąż się rozerwał. Wtedy dzieci stoją i czekają na swój sygnał.
„Samba w kole” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci stoją w luźnej gro-
madce i tańczą swobodnie przy piosence Przedszkolna samba. Gdy pojawi się
fragment Tańczmy sambę wszyscy razem w kole, brazylijską sambę tańczy całe
przedszkole, dzieci jak najszybciej muszą ustawić się w kole.
Przedszkolna samba – nauka słów piosenki. N. śpiewa piosenkę frazami, a dzie-
ci powtarzają: N. głośno – dzieci szeptem; dzieci i N. średnio głośno; dzieci
głośno – N. szeptem; N. zaczyna wers, dzieci kończą.
CD
balony, CD,
CD
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
154
„Gdzie jest lama?” – zabawa ze śpiewem. N. do zabawy przygotowuje kartoniki
z obrazkami zwierząt występujących w piosence. Obrazek z lamą musi być jeden,
pozostałych zwierząt – po kilka. Obrazków musi być tyle, ile jest dzieci w grupie.
Dzieci losują obrazki (nie pokazują) jakie zwierzęta wylosowały i siadają w luź-
nej gromadce. Jedno z dzieci (wybrane za pomocą znanej wyliczanki) będzie
szukało lamy. Wszystkie dzieci śpiewają piosenkę cicho, a dziecko, które wylo-
sowało lamę – głośno (z płyty cicho odtwarzana jest piosenka). Szukające dziec-
ko chodzi pomiędzy dziećmi i musi wskazać dziecko, które jest lamą.
„Samba na trzy nogi” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierają się w pary. N. przy
pomocy szarf wiąże nogi dzieciom w parze. Przy muzyce dzieci mają za zadanie
zatańczyć sambę tak, by się nie przewrócić.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach, rzucanie śnieżkami do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
Praca z kartą K3., 5 – przyklejanie elementów zgodnie z instrukcją, doskonalenie
orientacji na kartce. Zadanie dodatkowe – prowadzenie Paka według instrukcji.
„Spacer z karnawałem” – zabawa rytmiczno-ruchowa. N. układa ze skakanek na
podłodze linie. Zadaniem każdego dziecka jest przejście po niej z jednoczesnym
mówieniem słowa karnawał w różny sposób: w różnym tempie, rytmie, z różną
wysokością. Każde dziecko wymyśla swój własny sposób.
„Domino” – zabawa z liczeniem. N. wykorzystuje domino z WM. Każde dziecko
ma swój komplet kostek, które wypycha, układa, przygląda się każdej kostce, prze-
licza oczka z prawej strony linii, z lewej strony linii, wszystkie oczka na kostce.
„Wyścig węży” – zabawa ruchowa. Dzieci siedzą na dywanie w siadzie płaskim,
ręce na kolanach. Mają za zadanie przejść na druga stronę sali, unosząc jedynie
pośladki i lekko całą nogę z jednoczesnym posunięciem do przodu. Nie mogą
się podpierać rękami. Wygrywa dziecko, które zrobi to najdokładniej i najszyb-
ciej. Dzieci, które podpierają się rękami lub posuwana pupę po podłodze z jed-
noczesnym zginaniem obu nóg w kolanach – wracają na linie startu.
Dzień 3.
Karnawałowe tańce
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z gier planszowych i układanek; porządkowanie miejsca zabawy po jej
zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. Przedszkolna samba – utrwalenie słów i melodii piosenki. Kształtowanie umiejętności ładnego
śpiewu i kontrolowania natężenia głosu; zachęcanie dzieci do solowego śpiewu. „Tańczą ręce,
tańczą nogi” – zabawa ruchowa przy muzyce. Rozwijanie koordynacji ruchowej i umiejętności
kontrolowania ruchów wykonywanych jedynie określoną częścią ciała.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Dziki taniec – rozmowa na podstawie wiersza D. Gellner. Doskonalenie pamięci słuchowej i kon-
centracji uwagi na czytanym tekście literackim; rozwijanie umiejętności budowania zdań podczas
udzielania odpowiedzi. „Szkoła tańca” – nauka kroku podstawowego samby. Kształtowanie koor-
dynacji ruchowo-wzrokowo-słuchowej; rozwijanie wyczucia rytmu i tempa podczas tańca.
kartoniki
z obrazkami
zwierząt, CD
szarfy, CD
K3.
skakanki
WM
Dzień 3.
|
Karnawałowe tańce
155
III
5. „Kto szybciej wróci” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Rozwijanie umiejętności szybkiego po-
ruszania się zgodnie z wyznaczonym kierunkiem; wdrażanie do dokładnego wykonywania zadań.
„Połóż tyle samo” – zabawa dydaktyczna. Zapoznanie dzieci z zasadami gry w domino; uspraw-
nianie umiejętności przeliczania i porównywania liczebności zbiorów.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Rozwijanie odporności dzieci poprzez codzienne zabawy na
świeżym powietrzu.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Tańcem malowane” – zabawa muzyczno-plastyczna. Rozwijanie u dzieci koordynacji wzrokowo-
-ruchowej podczas kreślenia spirali; rozwijanie sprawności manualnej podczas wycinania i nakleja-
nia. „Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-hamująca. Kształtowanie umiejętności kontrolowania
swoich ruchów.
9. „Serpentyna” – zabawa rytmiczna. Usprawnianie percepcji słuchowej dzieci; kształtowanie umiejęt-
ności odczytywania informacji przedstawionej w sposób symboliczny. „Brazylijski karnawał” – zabawa
taneczna. Doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej; utrwalenie kroku podstawowego samby.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
grzechotki, marakasy, CD, szarfy, opaski, skakanki, woreczki, WM, szare
kartony, kredki, konfetti, serpentyny, klocki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy
po jej zakończeniu.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Przedszkolna samba – utrwalenie słów i melodii piosenki. Dzieci śpiewają pio-
senkę w małych zespołach lub solo. Pozostałe dzieci akompaniują na grzechot-
kach i marakasach.
„Tańczą ręce, tańczą nogi” – zabawa ruchowa przy muzyce. Dzieci stoją w kole.
Przy dowolnej melodii (mogą być z płyt przyniesionych przez dzieci) wykonują
ruchy taneczne tylko określonymi częściami ciała, według instrukcji N.: ręce,
nogi, głowa, pupa, lewa ręka, prawa noga, włosy i głowa, itd.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Dziki taniec – słuchanie wiersza Doroty Gellner czytanego przez N.
Dziki taniec
Dorota Gellner
To jest taniec! Taniec dziki!
Tańczy grzywka! I kucyki!
Tańczą ręce! Tańczy głowa.
I sukienka kolorowa.
Koraliki! I buciki!
Tańczą taniec! Taniec dziki!
W oczach taniec mam
i w uszach i na czubku kapelusza.
I w kieszeni, tej dziurawej.
W nodze lewej!
CD, grzechotki,
marakasy
CD
CD, szarfy
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
156
W nodze prawej!
W palcu małym!
W palcu dużym!
W koronkowej złotej róży!
I gdzie jeszcze?
Zapomniałam.
Bo się strasznie zasapałam.
N. zadaje pytania do tekstu: O jakim tańcu jest mowa w wierszu?; Co tańczyło ten
taniec?; Gdzie był schowany taniec?; Jak inaczej można byłoby określić ten taniec?
„Szkoła tańca” – nauka kroku podstawowego samby. Dzieci tańczą według in-
strukcji N. Chłopcy – prawą nogą krok do przodu, lewą nogę dostawić do pra-
wej, prawą nogą krok w miejscu, lewa noga w tył, prawą nogę dostawić do lewej,
lewą nogą krok w miejscu. Dziewczynki – lewą nogą do tyłu, prawą nogę dosta-
wić do lewej, lewą nogą krok w miejscu, prawa noga w przód, lewą nogę dosta-
wić do prawej, prawą nogą krok w miejscu. N. demonstruje kroki podstawowe
osobno dla dziewcząt i osobno dla chłopców. Przed przystąpieniem do pokazu
dzieci oznaczają lewe nogi przy pomocy opasek. Każda z grup stoi w szeregu
i demonstruje kroki z liczeniem raz i dwa i trzy i cztery i. Następnie dzieci pró-
bują same wykonać krok podstawowy – najpierw bez muzyki, potem przy melo-
dii piosenki Przedszkolna samba. Dzieci tańczą solo.
„Kto szybciej wróci?” – zabawa orientacyjno-porządkowa. W dwóch przeciwle-
głych krańcach sali wyznaczone są linie przy pomocy skakanek. Dzieci stoją na
środku w dwóch szeregach, każdy szereg odwrócony jest przodem do jednej z li-
nii krańcowych. Dzieci w jednym szeregu mają woreczki zielone, w drugim czer-
wone. Na sygnał każdy szereg biegnie do swojej linii i układa woreczek równo
i ładnie na linii końcowej. Ten zespół, który zrobił to prawidłowo i najszybciej
wygrywa i zostaje nagrodzony oklaskami.
„Połóż tyle samo” – zabawa dydaktyczna. Każde dziecko ma przed sobą domino
z WM. Lewa ręka każdego dziecka oznaczona jest opaską. N. wydaje dzieciom
polecenia: Wybierz kostkę, która po lewej stronie linii nie ma żadnej kropki. Ile
kropek ma po prawej stronie linii?; Wybierz kolejną kostkę, która po lewej stronie
ma tyle samo kropek, ile ta poprzednia po prawej. Dołóż je do siebie tak, by doty-
kały się częściami z taką sama ilością kropek. Ile kropek ma ostatnia kostka po
prawej stronie?; Znajdź inną kostkę, która na jednej z części ma tyle samo kropek
ile ta ostatnia na prawej części. Dołóż je do siebie tak, by dotykały się częściami
z taką sama ilością kropek. Ułóżcie dalej tak, by dotykały się części z taką samą
ilością oczek. Dzieci początkowo wykonują dokładnie polecenia N. Potem pra-
cują samodzielnie, ale N. kontroluje ich pracę.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu. Lepienie bałwanów, wyścigi na sankach,
rzucanie śnieżkami do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Tańcem malowane” – zabawa muzyczno-plastyczna. N. przykleja szare kartony
do stolików (jeden karton na cały stolik) oraz przygotowuje kredki świecowe lub
pastelowe w różnych kolorach. Na środku kartonu jest narysowane koło o śred-
nicy ok. 10 cm. Dzieci maja za zadanie rysować spirale ręką wiodącą od kropki
do swojego brzegu kartki w rytmie muzyki. Co 20–30 sekund N. wyłącza muzykę
CD, opaski
skakanki, woreczki
WM, opaski
CD, szare kartony,
kredki, konfetti
Dzień 4.
|
Stroje karnawałowe
157
i prosi dzieci o zmianę koloru kredki. Spirale mogą na siebie zachodzić. Po
skończeniu rysowania, dzieci wycinają z kolorowego papieru owalne kształty
i naklejają na karton. Mogą też naklejać konfetti.
„Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-hamująca. N. włącza piosenkę Przed-
szkolna samba. Dzieci w podskokach poruszają się po dywanie. Gdy muzyka
milknie, dzieci zastygają w bezruchu w wymyślonej przez siebie pozie. Gdy mu-
zyka powraca, dzieci zaczynają podskakiwać. Zabawę powtarzamy 2–3 razy.
„Serpentyna” – zabawa rytmiczna. Dzieci wyjaśniają znaczenie słowa serpenty-
na.
Pokazują serpentyny w sali, mówią, że dziś malowały serpentyny. Dzielą na
sylaby słowo serpentyna. N. układa cztery klocki pokazujące ilość sylab w sło-
wie. Następnie prezentuje różne układy rytmiczne do słowa serpentyna.
Dzieci wyklaskują kolejne układy z jednoczesnym mówieniem słowa, początko-
wo z pomocą N., potem samodzielnie. Następnie jedno z dzieci wyklaskuje wy-
brany przez siebie rytm, a pozostałe muszą odgadnąć i wskazać go.
„Brazylijski karnawał” – zabawa taneczna. N. odtwarza melodie piosenki Przed-
szkolna samba. Dzieci w rozsypce próbują samodzielnie tańczyć krok podstawo-
wy samby. Następnie dzieci siadają na dywanie w dużym kole. W środku 3–4
dzieci tańczy sambę. Obserwatorzy oklaskami nagradzają tancerzy za występ.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. N. zachęca dzieci do wspólnej gry
w domino.
Dzień 4.
Stroje karnawałowe
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z gier planszowych i układanek; porządkowanie miejsca zabawy po jej
zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Karnawałowe maski” – rozmowa na podstawie zdjęć. Rozwijanie umiejętności komunikatywnego
przekazywania informacji, wyrażania swoich odczuć, dostrzegania różnic i podobieństw przedmio-
tów; doskonalenie analizy i syntezy słuchowej i pamięci wzrokowej. „Maski” – zabawa pobudzająco-
-hamująca. Doskonalenie umiejętności kontrolowania swoich ruchów; rozwijanie kreatywności dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Karnawałowe przebrania” – rozwiązywanie zagadek. Doskonalenie umiejętności tworzenia po-
jęcia na podstawie definicji; czytanie globalne wyrazów; rozwijanie analizy i syntezy słuchowej.
„Uciekaj myszko” – zabawa ruchowa w kole. Kształtowanie koordynacji ruchowo-wzrokowo-słu-
chowej; doskonalenie szybkiej reakcji; wdrażanie do przestrzegania reguł zabawy.
5. „Maska karnawałowa” – praca plastyczna z wykorzystaniem elementów z WP. Rozwijanie kreatyw-
ności dzieci; doskonalenie sprawności manualnej podczas cięcia, naklejania drobnych elementów;
kształtowanie dbałości o estetyczny wygląd pracy. „Przejście do sali balowej” – zabawa ruchowa.
Usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej. „Bilet na bal” – zabawa słuchowa. Usprawnianie
syntezy słuchowej.
CD
serpentyny, klocki
CD
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
158
III
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – rozwijanie odporności dzieci poprzez codzienne zabawy
na świeżym powietrzu.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Most” – zabawa dydaktyczna z elementem liczenia. Rozwijanie u dzieci umiejętności dodawania.
„Wróble na dachu” – zabawa z elementem podskoku. Rozwijanie skoczności i szybkiego reagowa-
nia na sygnał. „Gimnastyka buzi i języka” – usprawnianie pracy języka i warg.
9. „Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-hamująca. Kształtowanie umiejętności kontrolowania
swoich ruchów. Karnawał – nauka wiersza na pamięć. Rozwijanie pamięci słuchowej.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie. Gra w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
zdjęcia różnorodnych masek i strojów karnawałowych, wyraz do czytania
globalnego maska, CD, szarfy, ilustracje dzieci w przebraniach zwierząt: słonia, kota, lisa, niedź-
wiedzia, zająca, wyrazy do czytania globalnego: Ola, Adam, Kuba, Zuza, Olek, kolorowy papier
(najlepiej błyszczący) lub papiery do pakowania prezentów, konfetti, serpentyny, piórka, koronki,
klej, nożyczki, maska z WP, kółka gimnastyczne, WM
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy
po jej zakończeniu.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Karnawałowe maski” – rozmowa na podstawie zdjęć. N. pokazuje dzieciom
fotografie masek karnawałowych np. weneckich, brazylijskich pióropuszy. Wy-
jaśnia pojęcie maska. Dzieci oglądają zdjęcia, opowiadają, z czego są zrobione
maski, które im się bardziej podobają i dlaczego, co mogą przedstawiać, którą
najchętniej by założyły. Dzieci wyróżniają pierwszą i ostatnią głoskę w wyrazie
maska
, chętne mogą wymienić kolejne głoski. Na koniec N. wiesza ilustracje na
tablicy razem z wyrazem do czytania globalnego maska.
„Maski” – zabawa pobudzająco-hamująca. Dzieci poruszają się przy akompa-
niamencie dowolnej melodii. Gdy melodia ucichnie, zatrzymują się, przybierają
dowolną postawę i zakładają maskę – robią jakąś minę. Mogą też przy pomocy
rąk stroszyć włosy, odginać sobie uszy, itp.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
„Karnawałowe przebrania” – rozwiązywanie zagadek. N. pokazuje dzieciom
dużą ilustrację, na której przedstawione są dzieci w przebraniach zwierząt:
słonia, kota, lisa, niedźwiedźa, zająca. Pod postacią dziecka jest puste miejsce
na wstawienie napisu z imieniem dziecka. N. zadaje dzieciom pytania dotyczą-
ce ilustracji: Co przedstawia obrazek?; Dlaczego te postacie są poprzebierane?;
Za co lub za kogo wy chcielibyście się przebrać? N. wyjaśnia, że dzieci mają na
imię Ola, Adam, Kuba, Zuza, Olek, a zadaniem dzieci będzie odgadnięcie
i nadanie imion dzieciom na obrazku. N. czyta zagadki (słoń, niedźwiedź
T. Dziurzyńska, H. Ratyńska, E. Stójowa: A jak będzie słońce... A jak będzie
deszcz...; lis, kot, zając Tomasz Jabłoński):
fotografie masek
karnawałowych,
wyraz do czytania
globalnego maski
CD
CD, szarfy
ilustracje dzieci
w przebraniach
zwierząt, wyrazy do
czytania globalnego
Dzień 4.
|
Stroje karnawałowe
159
Ola to dziewczynka, która przebrała się za …
Trąbę ze sobą nosi, lecz nie jest trębaczem.
Gdy pójdę do zoo, pewnie go zobaczę.
(słoń)
Kuba to chłopiec przebrany za …
Rudy łebek, rudy ogon, rude futro, ruda mordka,
Kto jest taki cały rudy? Znacie tego głodomorka?
(lis)
Zuza to dziewczynka przebrana za …
Cóż to za zwierzątko: liże łapkę swoją,
Miauczy jak jest samo, mruczy gdy drapane,
Miękkie ma futerko, kocha panią swoją,
I lubi się bawić, bo go też kochamy?
(kot)
Adam to chłopiec, który przebrał się za …
Przez całą zimę mocno śpi.
My go nie zbudzimy, bo się go boimy.
(niedźwiedź)
Olek to chłopiec który przebrał się za …
Kto po łączce kic… kic… kic…?
Kto uszami lubi strzyc?
Kto lubi się ścigać, wszystkim umykając?
Kto rączka do góry, powie że to ……………
(zając)
Po każdej zagadce dzieci wyróżniają pierwszą głoskę, ostatnią głoskę, wymienia-
ją kolejne głoski w imieniu dziecka. Dziecko, które odgadnie zagadkę, wskazuje
na ilustracji właściwą postać i podpisuje ją właściwym imieniem, wieszając wyra-
zy do czytania globalnego. Na koniec wszystkie dzieci odczytują imiona.
„Uciekaj myszko do dziury” – zabawa ruchowa. Dzieci stoją w kole, trzymają się
za ręce i śpiewają piosenkę. Jedno dziecko jest kotem, a drugie myszką. Myszka
stoi w środku koła, kot na zewnątrz. W trakcie śpiewania piosenki kot stara się
wtargnąć do środka koła, by złapać myszkę. Dzieci przepuszczają myszkę, a kota
za wszelką cenę starają się zatrzymać. Gdy kotu uda się mimo to złapać mysz, to
ona zostaje kotem, a spośród dzieci wybierana jest inna mysz.
Uciekaj myszko
Uciekaj myszko do dziury,
niech cię nie złapie kot bury,
bo jak cię złapie kot bury,
to cię obedrze ze skóry.
„Maska karnawałowa” – praca plastyczna z WP. N. gromadzi kolorowy papier
(najlepiej błyszczący) lub papiery do pakowania prezentów, konfetti, serpenty-
ny, piórka, koronki, klej, nożyczki. Każde dziecko otrzymuje maskę z wyprawki.
Ma za zadanie wykonać dla siebie maskę karnawałową według własnego pomy-
słu. Może dokleić szczegóły tak, by było to jakieś zwierzę lub konkretna postać
lub zrobić maskę w stylu weneckim.
„Przejście do sali balowej” – zabawa ruchowa z elementem skoku. N. rozkłada
kółka gimnastyczne w odległości około 40-50 cm jedno od drugiego przez całą
WP, kolorowy papier
(najlepiej błyszczący)
lub papiery do pakowania
prezentów, konfetti,
serpentyny, piórka,
koronki, klej, nożyczki
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
160
szerokość sali. Zapowiada dzieciom, że są to schody do sali balowej. Ale żeby
do niej wejść, trzeba przejść po schodach w specjalny sposób. N. demonstruje
– staje przed pierwszym kółkiem ze złączonymi stopami, robi skok rozkroczny
nad kółkiem i staje między pierwszym a drugim kółkiem ze złączonymi stopami.
Wykonuje skoki rozkroczno-zwarte. Dzieci ustawiają się w rzędzie i kolejno wy-
konują skoki rozkroczno-zwarte nad kółkami.
„Bilet na bal” – zabawa słuchowa. N. wyjaśnia, że aby wejść na bal trzeba mieć
bilet. Tym biletem jest odgadnięte słowo. N. zwraca się do każdego dziecka,
mówiąc słowo z podziałem na głoski, np. s-o-k, o-s-a, l-a-s, r-a-k, p-a-s, m-a-k,
k-o-t, u-l-e, u-ch-o, s-o-s, s-e-r, b-a-l,
itd. Dzieci podają całe słowo.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach, rzucanie śnieżkami do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Most” – zabawa dydaktyczna. Dzieci mają przygotowane kostki domina z WM.
Siedzą w kole. W środku koła ułożone jest ze skakanek duże koło. W jego środ-
ku jest koło zrobione z jednej skakanki. N. wyjaśnia, że przestrzeń między ska-
kankami to rzeka. Na samym środku jest wyspa. Żeby dostać się na wyspę każdy
musi zbudować dla siebie most z kostek domina. Most musi składać się z tych
kostek domina, na których suma oczek daje 6. Zadaniem dzieci jest wybranie
właściwych kostek i ułożenie mostów.
„Wróble na balu” – zabawa z elementem podskoku. Dzieci-wróble skaczą po
całej sali w rytmie cichej muzyki. Na hasło, np.: Kot! lub miauknięcie N. dzieci
machają rękoma i biegną do wyznaczonego wcześniej miejsca – wróble chowają
się na drzewie. Na hasło: Kota nie ma! dzieci-wróble wracają na środek sali
w podskokach.
„Gimnastyka buzi i języka”:
a) „Koniki” – ćwiczenia języka. Dzieci kląskają – naśladują odgłos stukania
końskich kopyt.
b) „Kotki piją mleczko” – ćwiczenia języka. Dzieci wysuwają język szeroki i na
przemian wąski; płaski lub zaostrzony, a następnie unoszą lekko brzegi języ-
ka do zębów.
c) „Małpki” – ćwiczenia warg. Dzieci ścigają usta i wysuwają je do przodu, prze-
syłają całuski. Następnie przesuwają wargi w lewo, a następnie w prawo –
robią uśmieszki jednostronne.
„Lodowe figury” – zabawa pobudzająco-hamująca. N. włącza piosenkę Przed-
szkolna samba. Dzieci w podskokach poruszają się po dywanie. Gdy muzyka
milknie, dzieci zastygają w bezruchu w wymyślonej przez siebie pozie. Gdy mu-
zyka powraca, dzieci zaczynają podskakiwać. Zabawę powtarzamy 2–3 razy.
Karnawał – nauka wiersza na pamięć. N. recytuje wiersz i ilustruje jego treść
ruchem.
Karnawał
Hanna Rżysko-Jamrozik
W karnawale
same bale:
koty w nowych futerkach
N. głaszcze przedramiona na zmianę – lewe
prawą dłonią, prawe – lewą dłonią.
na dachach tańczą oberka.
kółka
gimnastyczne
WM
CD
CD
Dzień 5.
|
Zabawa karnawałowa
161
Pląsają psy w szalikach,
Prawą ręką kreśli koło wokół szyj – ruch za-
wijania szalika.
koń na biegunach bryka,
Porusza całym ciałem do przodu i do tyłu,
naśladując ruch konia na biegunach.
a wystrojone wrony czeszą ogony. Wykonuje półobrót i naśladuje gładzenie
ogona.
Wróble próbują śpiewać,
Macha szybko obiema rękami.
radośnie szumią drzewa,
Porusza w prawo i w lewo wyprostowanymi
nad głową rękami.
skaczą zające po polu,
Przykłada dłonie do głowy z boku – robi za-
jęcze uszy
a dzieci skaczą – w przedszkolu. Wyciąga przed siebie ręce, pokazując dzieci.
Przy powtórzeniach dzieci wykonują ruchy demonstrowane przez N. Powtórze-
nia odbywają się w następujący sposób: N. głośno – dzieci szeptem; dzieci
i N. średnio głośno; dzieci głośno – N. szeptem; N. zaczyna wers, dzieci kończą.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
Dzień 5.
Zabawa karnawałowa
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z gier planszowych i układanek; porządkowanie miejsca zabawy po jej
zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Jaka to melodia?” – zagadki słuchowe. Rozwijanie percepcji słuchowej dzieci. „Przedszkolna sam-
ba” – zabawa ruchowa przy muzyce. Rozwijanie percepcji wzrokowej i koordynacji ruchowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 11 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie codzien-
nych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Karnawał – rozmowa na podstawie wiersza M. Brykczyńskiego. Doskonalenie umiejętności słu-
chania ze zrozumieniem tekstu literackiego; rozwijanie koncentracji uwagi. „Projektujemy strój na
bal” – zabawa twórcza. Rozwijanie pomysłowości i kreatywności dzieci; wprowadzanie atmosfery
radości związanej z możliwością przebierania się.
5. „Karnawałowe szaleństwo” – pokaz mody. Zachęcanie dzieci do prezentowania siebie i swoich
dzieł, przezwyciężania nieśmiałości, rozwijanie pewności siebie. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych
nr 1 – rozwijanie szybkości, zwinności i celności oraz umiejętności współpracy w parach lub gru-
pie; wpajanie zasad fair play.
6. Praca z K3., 6 – rozwijanie umiejętności przeliczania, porównywania liczebności zbiorów, szerego-
wania, rozwijanie sprawności grafomotorycznej dzieci.
7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – rozwijanie odporności dzieci poprzez codzienne zabawy
na świeżym powietrzu.
8. „Bal przebierańców” – rozwijanie miłej i przyjaznej atmosfery wspólnej zabawy; czerpanie radości
z przygotowań i zabawy; doskonalenie umiejętności planowania i wykonywania zaplanowanych zadań.
9. „Karnawałowa zabawa” – usprawnianie percepcji wzrokowej dzieci z wykorzystaniem ilustracji
z Wielkiej księgi tropicieli.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie.
TYDZIEŃ XXII. KARNAWAŁ
162
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, szarfy, znaczki-kotyliony-symbole, chińskie znaki, litery, cyfry (po dwa
takie same kotyliony w liczbie odpowiadającej liczbie dzieci w grupie), dużo różnych części garde-
roby, wstążek, tasiemek, sztuczna biżuteria, boa, kapelusze, torebki, itp., łyżka, piłeczka tenisowa,
pachołki, gazety 50x50, woreczki, kółko hula-hop, worki do skakania, długa skakanka, K3., gazety,
serpentyny, nadmuchane balony, Wielka księga tropicieli
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy
po jej zakończeniu.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Jaka to melodia?” – zagadki słuchowe. N. odtwarza fragmenty piosenek zna-
nych dzieciom (np. wersje instrumentalne piosenek wprowadzanych w ciągu
roku). Dzieci maja za zadanie odgadnąć, jaka to piosenka (podać tytuł, lub za-
śpiewać fragment). Dziecko, które zna odpowiedź, podnosi rękę do góry.
„Przedszkolna samba” – zabawa ruchowa przy muzyce. N. ma przygotowane
kotyliony. Każdy kotylion ma w środku odpowiedni znaczek: chiński znaki, lite-
rę, cyfrę (po dwa takie same w liczbie odpowiadającej liczbie dzieci w grupie).
N. miesza je oraz rozdaje dzieciom. Dzieci stoją w rozsypce. Przy melodii pio-
senki Przedszkolna samba chodzą i szukają drugiej osoby z takim samym koty-
lionem. Gdy dziecko odszuka swoja parę, tańczą dowolnie przy melodii piosen-
ki. Przy powtórzeniu można jedną połowę kotylionów rozdać dziewczynkom,
drugą chłopcom i polecić, by po odszukaniu swojej pary tańczyły krok podsta-
wowy samby.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 11
(s. 131).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Karnawał – słuchanie wiersza Marcina Brykczyńskiego czytanego przez N.
Karnawał
Marcin Brykczyński
Od Trzech Króli, po ostatki,
wszędzie bale i prywatki.
Piękne stroje, dziwne maski,
śpiew, tańce i oklaski.
Od dziadunia, aż po malca,
każdy chce zatańczyć walca,
wszyscy bawią się wspaniale,
jak co roku w karnawale.
N. wyjaśnia najpierw, co to jest święto Trzech Króli i ostatki, a następnie za-
daje pytania dotyczące treści wiersza: Co odbywa się od Trzech Króli do ostat-
ków?; Co ludzie zakładają na bal?; O jakim tańcu jest mowa w wierszu?; Kto
chce go zatańczyć?; Jak nazywa się okres bali i zabaw?; Jaki strój wy chcielibyście
założyć na bal?
„Projektujemy strój na bal” – zabawa twórcza. N. przygotowuje dużo różnych
części garderoby, wstążek, tasiemek, sztuczną biżuterię, boa, kapelusze, torebki,
itp. Zadaniem dzieci jest z tych ubrań zaaranżować przebranie dla siebie. Dzie-
ci samodzielnie przygotowują swój strój karnawałowy.
CD
kotyliony ze
znaczkami, CD
CD, szarfy
różne części
garderoby, wstążki,
tasiemki, sztuczna
biżuteria, boa,
kapelusze, torebki
Dzień 5.
|
Zabawa karnawałowa
„Karnawałowe szaleństwo” – pokaz mody. Każde dziecko ma za zadanie założyć
zaprojektowany przez siebie wcześniej strój karnawałowy, zaprezentować się jak
najkorzystniej pozostałym dzieciom i słowami opowiedzieć, za co jest przebra-
ne. Pozostałe dzieci nagradzają prezentującą osobę oklaskami.
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1
(s. 145).
Praca z K3., 6 – liczenie kropek na kostce i kolorowanie odpowiedniej liczby
balonów. Zadanie dodatkowe – kolorowanie balonów.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – lepienie bałwanów, wyścigi na san-
kach, rzucanie śnieżkami do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Bal przebierańców” – zabawa taneczna, gry i konkursy. N. proponuje dzie-
ciom przygotowanie balu karnawałowego. Wspólnie z dziećmi planuje, co trze-
ba po kolei wykonać: ozdobić salę – można wykorzystać balony z poprzednich
dni, postacie Wesołego Pana Karnawał wykonane przez dzieci, serpentyny;
przygotować stroje – można wykorzystać maski wykonane przez dzieci oraz
stroje przygotowane w zabawie „Projektujemy strój na bal”; przygotować mu-
zykę – można wykorzystać utwory przyniesione przez dzieci z domu. Dzieci
wspólnie z N. wykonują kolejne punkty planu i rozpoczynają zabawę. N. dla
uatrakcyjnienia zabawy, robi co 10–15 minut przerwy w tańcu i proponuje dzie-
ciom konkursy, np.:
a) Dzieci dobierają się w pary. Każda para otrzymuje gazetę. Zadaniem dzieci
jest zatańczenie na gazecie tak, by jej nie podrzeć. Co jakiś czas N. wyłącza
muzykę i składa gazetę na mniejsze kawałki.
b) Dzieci stoją w parach, każda para ma nadmuchany balon, wkłada go między
głowy i tańczą w rytmie piosenki bez podtrzymywania balonu.
c) Dzieci dobierają się w pary. N. przy pomocy szarf wiąże dzieciom w parze
nogi. Przy muzyce dzieci mają za zadanie zatańczyć sambę tak, by się nie
przewrócić.
d) Dzieci siedzą na dywanie w siadzie płaskim, ręce na kolanach. Mają za zada-
nie przejść na druga stronę sali unosząc jedynie pośladki i lekko całą nogę
z jednoczesnym przesunięciem do przodu. Nie mogą się podpierać rękami.
Dzieci, które podpierają się rękami lub przesuwają pupę po podłodze z jed-
noczesnym zginaniem obu nóg w kolanach, wracają na linie startu.
e) Konkurs samby – dzieci siedzą w kole. Chętne dzieci w środku koła tańczą
sambę.
f) Pokaz mody – dzieci kolejno przechodzą przed pozostałymi uczestnikami balu,
prezentując swój strój. Oglądający nagradzają modeli gromkimi brawami.
g) Dzieci stają w dużym kole. W środku stoi jedno dziecko, które tańczy dowol-
nie w rytmie muzyki. Pozostałe dzieci mają za zadanie dokładnie naśladować
jego ruchy.
„Karnawałowa zabawa” – usprawnianie percepcji wzrokowej dzieci z wykorzysta-
niem ilustracji z Wielkiej księgi tropicieli.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
K3.
balony,
serpentyny, CD,
gazety, szarfy
Wielka księga
tropicieli
164
TYDZIEŃ XXIII. W DAWNYCH CZASACH
Dzień 1.
W prehistorycznym w lesie
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Tropem mamuta” – zabawa ruchowo-słuchowa. Doskonalenie koncentracji uwagi i percepcji słu-
chowej dzieci.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Jaskiniowcy – słuchanie opowiadania. Rozmowa na podstawie jego treści. Kształtowanie umiejętno-
ści słuchania wypowiedzi innych w ciszy i skupieniu; poszerzanie czynnego słownika dzieci; rozwija-
nie zainteresowania przeszłością ziemi. „Mamut toczy kłodę” – zabawa siłowa. Kształtowanie umie-
jętności dostosowywania siły do wykonywanej czynności; rozwijanie empatii. „Polowanie na głoskę
m” – zabawa ruchowo-słuchowa. Doskonalenie umiejętności dokonywania analizy słów.
5. „Inne słowo” – kształtowanie syntezy słuchowej dzieci. Praca z K3., 7 – rozwijanie analizy i syn-
tezy oraz pamięci słuchowej dzieci; rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków literopodobnych.
„Przejście przez las” – zabawa ruchowa z omijaniem przeszkód. Doskonalenie sprawności fi-
zycznej dzieci. „W prehistorycznym lesie” – malowanie akwarelami techniką mokre na mokrym.
Zapoznanie dzieci z techniką malarską; rozwijanie wyobraźni twórczej.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku; rozwijanie odporności dzieci.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Przejście między paprociami” – zabawa ruchowa. Poszerzanie doznań sensorycznych dzieci; roz-
wijanie sprawności fizycznej. „Tajemnicze odgłosy” – zagadki słuchowe. Kształtowanie pamięci
słuchowej dzieci.
9. „Wyścig węży” – kształtowanie koordynacji ruchowej dzieci. „Figurynki” – zabawa dydaktyczna.
Rozwijanie wyobraźni dzieci; doskonalenie sprawności manualnej i grafomotorycznej dzieci; roz-
wijanie umiejętności określania cech figur geometrycznych.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie; utrwalanie umiejętności gry
w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
wydawnictwa encyklopedyczne dla dzieci, kółka gimnastyczne, gwizdek,
skakanka, krążki, tamburyno, obrazki, na których są: malina, mosty, kram (stragan), serce, słońce,
lina, osty, kra, ser, słoń, K3., kartony, kubki z wodą, pędzle, farby akwarelowe, szarfy lub paski bi-
buły, folia, patyczki, papier gazetowy, drewniane klocki, WM, kartki, kredki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stosowanie zasad zgodnej zabawy
w małych zespołach; oglądanie ilustracji w wydawnictwach encyklopedycznych
dla dzieci przedstawiających prehistoryczny las.
wydawnictwa
encyklopedyczne
dla dzieci
Dzień 1.
|
W prehistorycznym w lesie
165
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Tropem mamuta” – zabawa ruchowo-słuchowa. N. rozkłada na dywanie kółka
gimnastyczne – tropy mamuta. Dzieci poruszają się swobodnie i w ciszy pomię-
dzy kółkami – nie mogą spłoszyć mamutów. N. mówi różne słowa, np.: komar,
domek, mapa, mucha, mamut. Gdy dzieci usłyszą słowo mamut, szybko wchodzą
do najbliższego kółka. N. robi kilkusekundowe przerwy pomiędzy kolejnymi
słowami.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12.
1. „Odciski w kamieniu” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci biegają
w luźnej gromadzie po wyznaczonym terenie. Na sygnał gwizdka nierucho-
mieją, udają prehistoryczne stworzenia. Na kolejny sygnał gwizdka dzieci
ponownie zaczynają biegać.
2. „Walki dinozaurów” – dzieci parami kucają w kole zrobionym ze skakanki
o średnicy 1 m. Na sygnał podskakują z dłońmi wyciągniętymi przed siebie.
Starają się nawzajem wytrącić z koła, uderzając dłońmi o dłonie partnera.
3. „Lot na księżyc” – dzieci swobodnie biegają po sali z rękoma rozłożonymi na
boki – udają lot rakiety.
4. „Spacer po księżycu” – dzieci maszerują po sali, wykonują duże, powolne
kroki – udają marsz po księżycu.
5. „Kosmodrom” – N. rozdaje wszystkim dzieciom krążki, które mają imitować
kierownice. Na sygnał dzieci poruszają się po sali w różnych kierunkach –
udają jazdę pojazdem kosmicznym.
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
Jaskiniowcy – słuchanie opowiadania Olgi Masiuk czytanego przez N.
Jaskiniowcy
Olga Masiuk
Siedzieliśmy na dywanie i rozmawialiśmy o tym, jak było kiedyś.
– Ale skąd wiadomo, co było kiedyś, kiedyś, kiedyś? Gdy nawet prababci nie
było jeszcze na świecie? – zastanawiał się Witek.
Pani siedziała razem z nami, ale po tym pytaniu Witka wstała i wróciła po
chwili z wielką książką.
– Oczywiście nikt z żyjących ludzi nie pamięta, co było kiedyś, kiedyś, kiedyś,
ale istnieją przedmioty, które zachowały się po dawnych czasach. Zobaczcie.
I pani otworzyła książkę, w której były dziwne rysunki.
– Być może to były pierwsze narzędzia ludzi – na obrazku widniało coś, co
troszeczkę przypominało nóż, ale było o wiele grubsze.
– Ale skąd brać takie przedmioty? – zapytał Jacek.
– One najczęściej są zagrzebane w ziemi. Archeolodzy, czyli naukowcy zaj-
mujący się przeszłością, kopią w miejscach, które mogły być naturalnym schro-
nieniem człowieka. Na przykład w jaskiniach.
– Dlatego mówi się „jaskiniowcy”! – wykrzyknęła Marta.
– Właśnie dlatego – potwierdziła pani.
– Kiedy będę duży, zostanę tym…, tym…
– Jaskiniowcem? – podsunął życzliwie Staś, ale Witek już szykował się do
ataku, więc pani podpowiedziała:
– Archeologiem. A wiecie, że jednego z największych odkryć dokonały dzie-
ci? Trochę od was starsi chłopcy. Zobaczcie.
kółka
gimnastyczne
gwizdek,
skakanka, krążki
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
166
I pani przewróciła kartki tej książki i pokazała rysunki zwierząt. Byka i konia
w takich czerwonawych barwach, nieco niewyraźne.
– To są rysunki znajdujące się na ścianach w najsłynniejszej chyba jaskini na
świecie. W Lascaux, we Francji. Są bardzo stare, musiał je wykonać człowiek
pierwotny. I właśnie tę jaskinię znaleźli chłopcy. Ich pies wpadł do niej i kiedy
próbowali go wyciągnąć, zobaczyli na ścianach takie rysunki.
Staś otworzył szeroko buzię.
– Mój pies chodzi tylko na smyczy. Nie mam szans nic odkryć – westchnęła
Marysia.
– Nie masz, bo jesteś dziewczyną, słyszałaś, że to chłopcy odkryli – powiedział
Jacek.
– Dziewczyny też mogą być archeolożkami – rzekła pani.
– E tam – machnął tylko ręką Staś, najwyraźniej nieprzekonany.
– Ciekawe, jak ci ludzie żyli w takiej jaskini? – zamyśliła się Marta.
– Na pewno musieli polować, musieli nauczyć się, jak rozpalać ogień, żeby
upiec mięso – mówiła pani.
– I żeby było im ciepło – wykrzyknął Staś.
– A jak szyli ubrania? – zapytał Jacek.
– W książce są takie przedmioty, które przypominają igły, zrobione z cien-
kich kości zwierząt albo z dużych ości – pani pokazała nowy obrazek.
– Ciekawe, czy dzieci jaskiniowców się przyjaźniły. Na przykład te z jaskini
pod piątką z tymi z jaskini pod szóstką – zapytał Staś.
– A może w jednej jaskini było przedszkole? – podsunęła Marysia.
Potem wszyscy oglądali jeszcze tę książkę i długo rozmawiali o jaskiniowcach.
I powstał nawet plan, żeby wiosną zacząć kopać w ogrodzie. Pani Asia, która
hoduje tam warzywa, ucieszyła się, że skopiemy ogród, zanim wysieje nasiona.
Ale kiedy Staś wyjaśnił jej, że archeolog nie może zaprzątać sobie głowy warzy-
wami, oczywiście zabroniła nam kopać. Więc zrozumieliśmy, że dopóki pani
Asia rządzi naszym ogrodem, nic nie odkryjemy.
Ale kiedy po obiedzie dzieci poszły bawić się jaskiniowców, mnie wciąż mę-
czyła jedna sprawa.
– Proszę pani?
– Tak Paku?
– A tym chłopcom, którzy odkryli jaskinię, udało się wyciągnąć z niej pieska?
– zapytałem.
Pani roześmiała się i podrapała mnie za uchem.
– Udało się Paku, nie martw się.
To dobrze, od razu poczułem, że lubię jaskiniowców.
N. wymienia nazwy roślin i zwierząt, np.: paproć, skrzyp, palma, mamut, praptak,
i innych występujących w opowiadaniu. Dzieci: dzielą na sylaby; pokazują na
palcach liczbę sylab; wyróżniają głoskę na początku i na końcu; odgadują wyraz
powiedziany przez N. głoskami.
„Mamut toczy kłodę” – zabawa siłowa. Dzieci dobierają się w pary. Jedno
z dzieci jest kłodą, drugie mamutem. Dziecko-kłoda kładzie się na dywanie z rę-
kami wyciągniętymi wzdłuż tułowia. Przez cały czas stara się leżeć luźno i nie
ruszać. Dziecko-mamut ma za zadanie przetoczyć kłodę z jednego miejsca do
drugiego bardzo delikatnie. Po chwili następuje zamiana ról.
„Polowanie na głoskę m” – zabawa ruchowo-słuchowa. Dzieci poruszają się po
dywanie w rytmie podawanym przez N. W tym czasie N. mówi różne słowa: di-
nozaur, maczuga, komar, magnes, las, palma, małpa, koral, mamut, węgiel, mech,
tamburyno
Dzień 1.
|
W prehistorycznym w lesie
167
rakieta, mucha, metr, motyl, mama, mysz... Gdy dzieci usłyszą słowo zaczynające
się głoską m, zatrzymują się – wypatrują mamuta.
„Inne słowo” – rozwiązywanie rebusów. N. kładzie przed dziećmi obrazki, na
których są: malina, mosty, kram (stragan), serce, słońce. Sam ma obrazki przed-
stawiające: linę, osty, krę, ser, słonia. Dzieci wspólnie z N. nazywają poszczegól-
ne obrazki. Następnie dzieci odgadują słowo powstałe z połączenia nazwy ob-
razka pokazywanego przez N. z przedrostkiem lub przyrostkiem. Powstały wyraz
jest nazwą jednego z obrazków leżącego przed dziećmi, np.: N. mówi: ma, po-
kazując jednocześnie obrazek z liną, a dzieci głośno mówią: lina. Następnie wy-
powiadają głośno nowy wyraz i jedno z dzieci pokazuje obrazek z maliną. Pozo-
stałe obrazki to: m + osty; kra + m; ser + ce; słoń + ce.
Praca z K3., 7 – ćwiczenia słuchowe; czytanie globalne wyrazu mamut; wyróżnia-
nie głoski na początku słowa; rozwiązywanie rebusów. Zadanie dodatkowe –
rysowanie w tunelu i kreślenie szlaczków literopodobnych do wiersza:
Małgorzatka mała / mamuta dostała. /
Kły ma zakręcone, / brzuszek owłosiony, /
trąba jak u słonia, / bawi się nim co dnia.
„Przejście przez las” – zabawa ruchowa z omijaniem przeszkód. N. rozstawia tor
przeszkód z krzesełek (6–8). Dzieci ustawiają się w rzędzie. Kolejno przechodzą
przez krzesełka naprzemiennie nad i pod krzesełkiem.
„W prehistorycznym lesie” – malowanie akwarelami techniką mokre na mo-
krym. Na stolikach leżą przygotowane kartony (dla każdego dziecka), kubki
z wodą, pędzle oraz farby akwarelowe. Dzieci najpierw malują karton czystą
wodą, a następnie malują wymyślony przez siebie las przy pomocy farb.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – wyścigi na sankach, rzucanie śnieżka-
mi do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Przejście między paprociami” – zabawa ruchowa. N. dzieli dzieci na dwa zespo-
ły. Jeden zespół dostaje szarfy lub paski bibuły i tworzy szpaler. Dzieci z drugie-
go zespołu ustawiają się jedno za drugim. Mają za zadanie przeczołgać się po-
między szpalerem dzieci trzymających szarfy i rysujących jednym końcem szarfy
dowolne wzorki na podłodze. Gdy wszystkie dzieci przeczołgają się, następuje
zamiana ról.
„Tajemnicze odgłosy” – zagadki słuchowe. N. gromadzi różnorodne przedmioty,
z których dzieci wydobywają dźwięki, np. folia, patyczki, papier gazetowy, drewnia-
ne klocki. Dzieci po krótkiej zabawie przyporządkowują każdemu odgłosowi czyn-
ność, np. gniecenie folii – trzepot skrzydeł, uderzanie drewnianymi klockami – spa-
dające drzewo, łamanie patyczka – chodzenie po lesie, darcie papieru – głos dino-
zaura. Zabawę zaczyna N. Mówi, że dzieci będą słyszały odgłosy prehistorycznego
lasu. Dzieci siedzą odwrócone plecami do N., który wydobywa dźwięki z przedmio-
tów. Dzieci mają za zadanie nazwać czynność przypisaną do określonego dźwięku.
N. najpierw podaje dźwięki tylko jednego rodzaju, potem sekwencję dwóch lub
trzech dźwięków. W kolejnych powtórzeniach rolę N. przejmują dzieci.
„Wyścig węży” – zabawa ruchowa. Dzieci ustawiają się w jednym szeregu na
wyznaczonej linii startu. Siadają w siadzie płaskim z rękami na kolanach i na
sygnał idą jak najszybciej do wyznaczonej linii mety, podnosząc jedynie wypro-
stowaną nogę wraz z pośladkiem (raz jedną, raz drugą).
obrazki
K3.
kartony, kubki
z wodą, pędzle,
farby akwarelowe
szarfy lub paski
bibuły
folia, patyczki,
papier gazetowy,
drewniane klocki
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
168
„Figurynki” – zabawa dydaktyczna. Każde dziecko ma komplet figur geome-
trycznych (można wykorzystać te z WM). Zadaniem dzieci jest ułożenie wymy-
ślonego przez siebie przedmiotu, rośliny z figur geometrycznych, a następnie
narysowanie wymyślonej rzeczy poprzez przerysowanie lub odrysowanie każdej
figury. Na koniec dzieci kolorują poszczególne figury dokładnie takimi kolora-
mi, jakie miały figury, z których układały swoją pracę. Po wykonaniu pracy dzie-
ci określają cechy użytych figur.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
Dzień 2.
Skąd się wziął węgiel?
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „W kopalni” – zabawa ruchowa z liczeniem. Doskonalenie umiejętności przeliczania; szybkie re-
agowanie na sygnał.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. O czym szeptały iskierki? – rozmowa na podstawie opowiadania H. Zdzitowieckiej. Rozwijanie
myślenia przyczynowo-skutkowego i umiejętności poprawnego wypowiadania się pod względem
logicznym i gramatycznym; poszerzanie słownika dzieci o wyrazy: górnik, kopalnia. „Do czego
służy węgiel?” – zabawa badawcza. Rozwijanie ciekawości poznawczej dzieci; rozwijanie umiejęt-
ności wnioskowania na podstawie obserwacji; poznanie fizycznych właściwości węgla. „Wagoniki
z węglem” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Rozwijanie poprawnej reakcji na sygnał dźwięko-
wy; dostosowywanie ruchu do tempa sygnału.
5. „Kupujemy węgiel” – zabawa dydaktyczna z dominem. Doskonalenie umiejętności dodawania;
rozwijanie umiejętności różnicowania prawej i lewej strony. „Przejdź na drugą stronę” – zabawa
ruchowa. Rozwijanie sprawności fizycznej dzieci.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku; rozwijanie odporności dzieci.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Rysunki zaklęte w kamieniu” – praca plastyczna. Rozwijanie wyobraźni twórczej; poszerzanie
doznań sensorycznych.
9. „Górnik przy pracy” – zabawy muzyczne. Kształtowanie wrażliwości dzieci na zmiany agogiczne,
dynamiczne i artykulacyjne w muzyce.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie; utrwalanie umiejętności gry
w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
laski gimnastyczne, kartoniki z kropkami od 1 do 6, bębenek, gwizdek,
skakanka, krążki, Wielka księga tropicieli, obrazek górnika przy pracy, bryły węgla kamiennego,
brunatnego, węgiel leczniczy w tabletkach, węgiel do rysowania, kartki, miski z wodą, domino,
papierowa tacka, krążki, klocki, gips plastyczny lub masa solna, ew. formy, drobne elementy,
wałek
WM, kartki, kredki
Dzień 2.
|
Skąd się wziął węgiel?
169
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stosowanie zasad zgodnej zabawy
w małych zespołach; oglądanie ilustracji w wydawnictwach encyklopedycznych
dla dzieci zgromadzonych w kąciku.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„W kopalni” – zabawa ruchowa z liczeniem. Dzieci dostają laski gimnastyczne.
N. ma przygotowane kartoniki z kropkami od 1 do 6 – takimi jak na kostce do
gry. Dzieci chodzą w rytmie podawanym przez N. Gdy N. przestaje wystukiwać
rytm, dzieci zatrzymują się, a N. pokazuje dowolny kartonik z kropkami. Dzieci
muszą tyle samo razy uderzyć laską o podłogę, głośno licząc. Gdy powraca rytm,
dzieci dalej maszerują.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
O czym szeptały iskierki? – słuchanie opowiadania Hanny Zdzitowieckiej czytanego
przez N. z wykorzystaniem historyjki obrazkowej „Jak powstał węgiel?” z Wielkiej
księgi tropicieli.
O czym szeptały iskierki?
Hanna Zdzitowiecka
Ewa siedzi przed piecem i patrzy, jak z paleniska spadają iskierki do popiel-
nika. To węgiel się pali.
„Co to jest węgiel?” – myśli Ewa.
Patrzy w ogień, gdy nagle...
– Pst! – wyskoczyła z ognia iskierka i zaszemrała cichutko.
– Posłuchaj... ale nim skończyła, już zgasła.
– Dawno, dawno temu, przed wielu laty... – syknęła druga iskierka i też zgasła.
– Tam, gdzie teraz jest kopalnia węgla... zaczęła trzecia. Przez chwilę nie
pokazywała się żadna iskierka. Ewa myślała, że nie dowie się, co było na miejscu
kopalni, gdy cała gromadka błyszczących iskierek wpadła do popielnika.
– Był wielki, wielki, zielony las...
– A w tym lesie rosły gęsto zielone drzewa...
– Takich drzew już teraz nie ma w żadnym lesie – dodała następna iskierka,
gdy jej poprzedniczka zgasła.
Iskierki szeptały teraz jedna po drugiej:
– Drzewa rosły i po wielu, wielu latach przewracały się od starości...
– Łamały je burze i wichury...
– Zalewały je wody... przysypywała ziemia...
– Na obalonych pniach wyrastały nowe i coraz to nowe...
– Po wielu, wielu latach...
– To już było – przerwała Ewa.
– Pst, posłuchaj, nie przerywaj – syknęły na raz trzy iskierki.
– Przez wiele, wiele lat leżały pod ziemią nieraz bardzo głęboko...
... i zmieniały się powoli w czarne, twarde bryły...
– Jeszcze dziś możesz zobaczyć czasem na kawałku węgla ślady odciśniętych
liści prastarych drzew...
–... drzew, które rosły, gdy jeszcze ludzi nie było na ziemi...
–... gdy jeszcze ptaki nie śpiewały i nie wiły gniazd pomiędzy gałęziami...
–...gdy między drzewami przesuwały się olbrzymie zwierzęta, które dawno
już, dawno wyginęły...
–... gdy... – zaczęła ostatnia iskierka i ... zgasła.
laski gimnastyczne,
kartoniki z kropkami
od 1 do 6, bębenek
gwizdek,
skakanka, krążki
Wielka księga
tropicieli
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
170
N. zadaje dzieciom pytania: Kto opowiadał Ewie o dawnych czasach?; Z czego
powstał węgiel?; Do czego służy węgiel?; Gdzie wydobywany jest węgiel?; Kto wydo-
bywa węgiel? N. pokazuje dzieciom rysunek przedstawiający górnika przy pracy.
„Do czego służy węgiel?” – zabawa badawcza. N. pokazuje dzieciom przyniesio-
ne bryły węgla kamiennego, brunatnego, węgiel leczniczy w tabletkach, węgiel
do rysowania. Dzieci: oglądają, dotykają eksponatów, określają ich cechy ze-
wnętrzne; wrzucają do wody kawałki eksponatów i obserwują ich zachowanie
(rozpuszczanie w wodzie, tonięcie, itp.); na kawałkach kartki próbują rysować
wszystkimi rodzajami węgla; porównują wyniki swojej działalności, określają
podobieństwa i różnice; wskazują węgiel, który służy do palenia w piecu; N. wy-
jaśnia dzieciom, co może powstać z węgla.
„Wagoniki z węglem” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. dzieli dzieci na
trzy lub cztery zespoły. Dzieci w zespołach tworzą rzędy – pociąg z wagonikami
– kładą ręce na ramionach kolegów. N. gra dwa rytmy: wolny – dzieci poruszają
się wolno – wagoniki są pełne węgla, średnio szybki – wagoniki jadą bez węgla.
N. stosuje oba rytmy naprzemiennie.
„Kupujemy węgiel” – zabawa dydaktyczna z dominem. Każde dziecko ma swój
komplet kostek domina na papierowej tacce. N. wyjaśnia, że każda kostka to
pociąg z dwoma wagonikami. Dzieci muszą wybrać tylko te pociągi, w których
w obu wagonikach razem jest 6 (7, 8, 9 10) kawałków węgla. Jedna kropka to
jeden kawałek węgla. Dzieci pokazują wybrane kostki i mówią, ile kropek jest
w wagoniku z prawej, a ile z lewej strony. Następnie dzieci dobierają się w pary.
Każde ma swój komplet domina. Jedno dziecko z pary prosi o pociąg z dowolną
ilością kawałków węgla (liczba nie może być większa niż 12), a drugie wybiera
kostkę domina, na której suma oczek daje żądaną liczbę.
„Przejdź na drugą stronę” – zabawa ruchowa. N. rozkłada w sali krążki w odle-
głości ok. 20–30 cm jeden od drugiego w nieregularnej linii. Do co drugiego
krążka wkłada klocek. Dzieci mają za zadanie przejść z jednej strony sali na
drugą, ale tylko po krążkach, w których nie ma klocka. Przy drugim powtórzeniu
zabawy, jeśli pozwalają na to warunki można ułożyć dwa tory i zabawę przepro-
wadzić w formie zawodów. Dziecko, które nie wskoczy do koła musi wrócić na
linię startu i zacząć trasę jeszcze raz. Wygrywa zespół, który pierwszy w komple-
cie dotrze do mety.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – wyścigi na sankach, rzucanie śnieżka-
mi do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Rysunki zaklęte w kamieniu” – praca plastyczna. N. przygotowuje masę z gipsu
plastycznego lub masę solną. Jeśli dzieci będą wykonywały pracę z gipsu, ko-
nieczne są formy, np. pudełka po margarynie. W przypadku masy solnej wystar-
czy podzielenie na części i rozwałkowanie (można to robić wałkiem lub okrągły-
mi klockami). Dzieci robią odciski w masie, wykorzystują do tego swoje dłonie
lub inne drobne elementy, np. klocki, fasolki, kasztany – tworzą dowolne orna-
menty.
„Górnik przy pracy” – zabawy muzyczne:
a) Każde dziecko ma dwa klocki. Dzieci stoją w rozsypce. N. wystukuje proste
rytmy, różnicując jedynie tempo. Zadaniem dzieci jest powtórzenie rytmu
w dokładnie takim samym tempie.
bryły węgla
kamiennego,
brunatnego, węgiel
leczniczy w tabletkach,
węgiel do rysowania,
kartki, miski z wodą
bębenek
domino,
papierowa tacka
krążki, klocki
gips plastyczny
lub masa solna,
ew. formy, drobne
elementy, wałek
klocki, bębenek,
CD, piłka
Dzień 3.
|
Spotkanie z dinozaurami
171
b) N. włącza płytę. Gdy dzieci słyszą muzykę legato, idą zgodnie z tempem i ryt-
mem. Przy muzyce staccato, podchodzą do ściany i otwartą dłonią wystukują
rytm melodii.
c) Dzieci ustawiają się w dwuszeregu. Pierwsze dziecko w każdym szeregu trzy-
ma piłkę. N. wystukuje na bębenku ćwierćnuty. Dzieci podają sobie rytmicz-
nie piłkę w każdym z szeregów. Gdy piłka dojdzie do końca, ostatnie dziecko
idzie na początek i zabawa zaczyna się od nowa.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
Dzień 3.
Spotkanie z dinozaurami
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; zachęca-
nie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie miejsca
zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Spacer Dinka” – zabawa logopedyczna; rozwijanie koncentracji uwagi; usprawnianie pracy narzą-
dów mowy; doskonalenie umiejętności kontrolowania swoich ruchów.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Spotkanie z dinozaurami” – rozmowa z dziećmi. „Dinozaur łapie” – zabawa orientacyjno-po-
rządkowa. Rozwijanie szybkości i orientacji w przestrzeni. „Mój Dinek” – zabawa plastyczna.
Doskonalenie sprawności manualnej i wyobraźni twórczej dzieci.
5. „Przejście po zwalonej kłodzie” – zabawa z elementem równowagi. Rozwijanie koordynacji ru-
chowo-wzrokowej dzieci. „Stado dinozaurów” – zabawa matematyczna. Doskonalenie umie-
jętności dodawania i odejmowania na konkretach. Praca z K3., 8 – rozwijanie analizy i syntezy
wzrokowej dzieci.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku; rozwijanie odporności dzieci.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Jajko na transporterze” – zabawa ruchowa. Rozwijanie zręczności i sprawności rąk dzieci. „Złóż
obrazek” – doskonalenie percepcji wzrokowej dzieci.
9. „Płoszenie praptaków” – zabawa rytmiczna. Uwrażliwianie dzieci na akcent muzyczny; rozwijanie
percepcji słuchowej.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie; utrwalanie umiejętności gry
w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
gwizdek, skakanka, krążki, obrazki dinozaurów, ich szkieletów, jaj, kółka
gimnastyczne, WP, papier kolorowy, nożyczki, klej, ławeczka gimnastyczna, WM, fasolki, żołędzie,
K3.
, piłka, komplety obrazków z dinozaurami, szarfy, bębenek
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stosowanie zasad zgodnej zabawy
w małych zespołach; oglądanie ilustracji w wydawnictwach encyklopedycznych
dla dzieci zgromadzonych w kąciku.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
172
„Spacer Dinka” – zabawa logopedyczna. N. prosi dzieci, by wyobraziły sobie, że
ich język to mały dinozaur Dinek, a one będą pokazywały to, co robił przy po-
mocy języka, warg i zębów. N. opowiada historyjkę i pokazuje ruchy. Dzieci
trzymają przed twarzą lusterka i robią to samo:
Mały dinozaur Dinek spał smacznie pod wielką paprocią (usta półotwarte, język
leży płasko w jamie ustnej). Nagle zaświeciło słońce i Dinek zaczął się budzić
(poruszanie całym językiem za dolnymi zębami). Najpierw wyciągnął lewe nogi
(wypychają sztywnym językiem lewy policzek). Potem wyciągnął prawe nogi (wy-
pychają sztywnym językiem prawy policzek). Rozejrzał się dookoła (czubkiem ję-
zyka rysują na wewnętrznej stronie policzków koło). A potem wstał i wyprostował
się (dotykają czubkiem języka górnego wałka dziąsłowego). Nagle zobaczył kolo-
rową muchę i zaczął ją gonić (szybkie ruchy językiem w jamie ustnej). Ale nieste-
ty musiał się zatrzymać, bo na jego drodze leżał wielki pień drzewa. Dinek mu-
siał pod nim się przecisnąć (przeciskanie języka pomiędzy złączonymi zębami).
Gdy poszedł kawałek dalej, stanął przed olbrzymim kamieniem, który tarasował
mu przejście. Dinek postanowił go przeskoczyć. Musiał próbować kilka razy
(zaciśnięte zęby, rozchylanie i zaciskanie warg).W końcu mu się udało. Poszedł
dalej. Nagle usłyszał nad głową jakiś dźwięk. Bardzo wysoko wyciągnął szyję
(wysuwanie języka daleko do przodu złożonego w kształt łyżeczki). Zobaczył naj-
piękniejsze motyle, jakie kiedykolwiek widział (szeroki uśmiech). Zadowolony
wrócił pod swoja palmę (oblizywanie językiem górnej i dolnej wargi).
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Spotkanie z dinozaurami” – rozmowa z dziećmi. N. prezentuje dzieciom kilka
obrazków dinozaurów, ich szkieletu, jaj, itp. Na tej podstawie dzieci starają się
odpowiedzieć na pytania: Jak wyglądały dinozaury?; Gdzie mieszkały?; Czym ży-
wiły się dinozaury?; Jak rodziły się małe dinozaury?; Skąd wiemy jak wyglądały i jak
żyły dinozaury?; Czy w obecnych czasach żyją dinozaury lub ich potomkowie?
„Dinozaur łapie” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. rozkłada kółka gimna-
styczne (jedno mniej niż jest dzieci). Dzieci swobodnie spacerują pomiędzy
nimi. Na hasło: Tyranozaur! każde dziecko szuka dla siebie kółka. Dziecko, dla
którego braknie – odpada z zabawy.
„Mój Dinek” – zabawa plastyczna z wykorzystaniem WP. Dzieci wypychają di-
nozaura i składają według instrukcji N. Następnie z różnych odcieni papieru
kolorowego (brązowy, zielony, czerwony, żółty) wycinają niewielkie kawałki
(ok. 0,5 cm) i naklejają na sylwetę dinozaura. Na koniec doklejają szczegóły
według własnego pomysłu.
„Przejście po zwalonej kłodzie” – zabawa z elementem równowagi. N. stawia
ławeczkę gimnastyczną. Dzieci przed ławką ustawiają się w rzędzie. Asekurowa-
ne przez N. przechodzą po ławce.
„Stado dinozaurów” – zabawa matematyczna. Dzieci biorą z przygotowanych
koszyczków 10 fasolek i 10 żołędzi oraz prostokąty z okienkami z WM. N. wyja-
śnia, że żołędzie to dinozaury, a fasolki to ich jajka. Daje dzieciom polecenia:
Włóżcie dinozaury do gniazd (prostokąty z okienkami) tak, by w każdym gnieździe
był 1 dinozaur. Ile jest dinozaurów?; Odeszły 2 dinozaury. Ile zostało?; Odeszły
3 dinozaury. Ile zostało?; Przyszedł 1 dinozaur. Ile ich było?; Przyszły 2 dinozaury.
Ile było wszystkich?; Odeszły 3 dinozaury. Ile zostało?; Dinozaury, które zostały
złożyły po 2 jajka każdy. Ile jajek złożyły wszystkie dinozaury razem?; Z 3 jajek
gwizdek,
skakanka, krążki
obrazki
dinozaurów, ich
szkieletów, jaj
kółka
gimnastyczne
WP, papier
kolorowy,
nożyczki, klej
ławeczka
gimnastyczna
WM, fasolki,
żołędzie
Dzień 4.
|
U jaskiniowców
173
wykluły się dinozaury. Ile jajek zostało?; Z 1 jajka wykluł się dinozaur. Ile jajek
zostało? Dzieci po każdym poleceniu N. najpierw manipulują żołędziami i fasol-
kami, a potem podają odpowiedź.
Praca z K3., 8 – dopełnianie nalepkami brakujących elementów dinozaurów.
Zadanie dodatkowe – wyszukiwanie dinozaurów i rysowanie tylu jajek, ile jest
dinozaurów.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – wyścigi na sankach, rzucanie śnieżka-
mi do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
III
„Jajko na transporterze” – zabawa z piłką. Dzieci siedzą w rzędzie. Pierwsze
dziecko ma piłkę i podaje ją górą koledze z tyłu. Dzieci kolejno podają sobie
piłkę do tyłu. Gdy piłka dojdzie do ostatniego dziecka, biegnie ono na początek,
siada i zabawa zaczyna się od początku.
„Złóż obrazek” – zabawa dydaktyczna. N. dla każdego dziecka ma przygotowa-
ny obrazek przedstawiający dinozaura i jeden taki sam dla siebie. Obrazki są
pocięte na sześć jednakowych części. Dzieci kładą obrazki na stoliku na swoim
miejscu. N. wiesza cały obrazek dinozaura na tablicy. Dzieci mają przez chwilę
popatrzeć na obrazek, a następnie wrócić na swoje miejsce i złożyć obrazek.
Jeśli nie pamiętają, mogą podchodzić do przykładowego obrazka. Na koniec
złożony obrazek przyklejają na kartce.
„Płoszenie praptaków” – zabawa rytmiczna. Dzieci trzymają szarfy przed sobą
za oba końce (lewy koniec w lewej ręce, prawy w prawej). N. wystukuje lub gra
równy rytm w metrum
4
/
4
(potem
3
/
4
i
2
/
4
). Pierwszą część taktu akcentuje moc-
nym uderzeniem. Dzieci chodzą w dowolnych kierunkach i na mocne uderzenie
głośno strzelają z szarfy (przysuwają dłonie do siebie i gwałtownym ruchem od-
ciągają), mówiąc jednocześnie raz. Dalej liczą w zależności od tego jakie me-
trum gra N.: dwa, trzy, cztery; dwa, trzy lub dwa.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
Dzień 4.
U jaskiniowców
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; zachęca-
nie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie miejsca
zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Pogadanka z jaskiniowcem” – zabawa słuchowa. Doskonalenie syntezy słuchowej dzieci. „Kamienne
figurki” – zabawa pobudzająco-hamująca. Rozwijanie umiejętności szybkiego zatrzymywania się
i reagowania na sygnały N.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Jak mieszkali jaskiniowcy?” – rozmowa z dziećmi na podstawie ilustracji. Rozwijanie umiejętności
wypowiadania się na temat ilustracji i budowania wypowiedzi poprawnej logicznie i gramatycz-
nie; rozbudzanie zainteresowania przeszłością człowieka. „Polowanie na mamuta” – zabawa bież-
na. Rozwijanie szybkości i zwinności dzieci.
K3.
piłka
komplety
obrazków
szarfy, bębenek
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
174
III
5. „Wszystko gra” – zabawa twórcza. Rozwijanie wyobraźni muzycznej dzieci oraz kreatywności
w tworzeniu. „Jaskiniowa zabawa” – zabawy muzyczne. Rozwijanie koncentracji uwagi i poczucia
rytmu; kształtowanie umiejętności realizowania wartości nutowych (półnuta, ćwierćnuta i ósem-
ka). „W labiryncie” – praca z ZG 34 – doskonalenie sprawności grafomotorycznej ręki wiodącej;
usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej i percepcji wzrokowej.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku; rozwijanie odporności dzieci.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Malowidła na ścianach jaskini” – zabawa plastyczna. Zapoznanie z nową techniką; rozwijanie
swobody twórczej u dzieci.
9. „Powódź” – zabawa ze wspinaniem. Usprawnianie zwinności i umiejętności bezpiecznego wspi-
nania się na krzesełko. „U jaskiniowców” – rozwijanie umiejętności wypowiadania się na temat
obrazka; doskonalenie myślenia przyczynowo-skutkowego podczas opowiadania historyjki ob-
razkowej.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie; utrwalanie umiejętności gry
w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
bębenek, gwizdek, skakanka, krążki, ilustracja przedstawiającą wnętrze
jaskini z ogniskiem pośrodku, wokół którego siedzi kilka osób ubranych w skóry, jedna postać stoi
przy ścianie i kawałkiem węgla rysuje obrazek przedstawiający mamuta, ścianę oparte są włócznie,
szarfy, pojemniki po jogurtach, aluminiowe puszki, ziarenka grochu, taśma, łyżki, pokrywki, klocki,
patyczki, kredki, szklane słoiki, ZG, patyczki, kartki, czarny tusz, Wielka księga tropicieli
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stosowanie zasad zgodnej zabawy
w małych zespołach; oglądanie ilustracji w wydawnictwach encyklopedycznych
dla dzieci zgromadzonych w kąciku.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Pogadanka z jaskiniowcem” – zabawa słuchowa. N. mówi dowolne słowa, dzie-
ląc je na sylaby i przed każdą sylabą dodaje sylabę ta, np. ta-ma-ta-mut, ta-mu-
-ta-cha, ta-mo-ta-tyl, ta-zu-ta-pa, itd. Dzieci odgadują, co mówi do nich N.
„Kamienne figurki” – zabawa pobudzająco-hamująca. Dzieci poruszają się
zgodnie z rytmem wystukiwanym przez N. na bębenku. Na przerwę zatrzymują
się, przybierają dowolną, wymyśloną przez siebie pozycję.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Jak mieszkali jaskiniowcy” – rozmowa z dziećmi na podstawie ilustracji.
N. przygotowuje ilustrację przedstawiającą wnętrze jaskini z ogniskiem po-
środku, wokół którego siedzi kilka osób ubranych w skóry. Jedna postać stoi
przy ścianie i kawałkiem węgla rysuje obrazek przedstawiający mamuta.
O ścianę oparte są włócznie. N. zadaje dzieciom pytania: Co przedstawia obra-
zek?; Jak wyglądali ludzie w czasach, gdy mieszkali w jaskiniach?; Co znajdowa-
ło się w jaskini?; Co jedli jaskiniowcy?; Jak zdobywali pożywienie?; W jaki sposób
poruszali się, przenosili się z miejsca na miejsce?; Czym zajmowali się w wolnych
chwilach?
bębenek
gwizdek,
skakanka, krążki
ilustracja
Dzień 4.
|
U jaskiniowców
175
„Polowanie na mamuta” – zabawa bieżna. Dzieci dostają szarfy, które zakłada-
ją sobie z tyłu, zaczepiając jeden koniec za pasek spodni lub spódnicy. Na sygnał
dzieci biegają i starają się wyciągnąć i zebrać jak najwięcej szarf, jednocześnie
nie pozwalają zabrać swojej. Wygrywa dziecko, które zbierze najwięcej szarf.
Dzieci, którym wyciągnięto szarfy dalej biorą udział w zabawie.
„Wszystko gra” – zabawa twórcza. N. przygotowuje pojemniki po jogurtach, alu-
miniowe puszki po napojach, ziarenka grochu, taśmę przezroczystą, drewniane,
plastikowe, metalowe łyżki, pokrywki, klocki (duże) drewniane i plastikowe,
patyczki, kredki, szklane słoiki. Każde dziecko wybiera dla siebie jeden z pojem-
ników, wsypuje do niego garść ziarenek i otwór zakleja przezroczystą taśmą. Po
wykonaniu instrumentów próbują wydobywać z nich dźwięki. Następnie wybie-
rają sobie przedmiot spośród tych zgromadzonych przez N. i także próbują na
nim grać. Na koniec chętne dzieci akompaniują sobie podczas śpiewania wymy-
ślonej przez siebie piosenki, prezentując ją pozostałym dzieciom.
„Jaskiniowa zabawa” – zabawy muzyczne:
a) N. dzieli dzieci na trzy grupy. Pierwsza dostaje instrumenty z pojemników po
jogurcie (㸐), druga – po dwa drewniane klocki (∎) i trzecia – pokrywki i drew-
niane łyżki (⊘). Zespoły grają kolejno:
⊘
2
/
4
R R | R R | R R | R R | R R ||
∎
2
/
4
–
- |
FFFF| FFFF| FFFF| FFFF||
㸐
2
/
4
– - |- –
|
I | I | I ||
I – na raz uderzenie w pokrywkę, na i dwa i uderzanie na niby w powietrze
przed sobą.
R– na raz potrząśnięcie, na i przełożenie do drugiej ręki, na dwa potrząśnię-
cie, na i przełożenie do drugiej ręki.
F– na raz i dwa i uderzanie klockiem o klocek.
N. dyryguje, pokazując poszczególnym grupom, kiedy maja rozpocząć grę.
b) N. wybiera po dwoje lub troje dzieci, które najdokładniej grały na instrumen-
tach. Pozostałe dzieci to tancerze. Dzieci z instrumentami siedzą w szeregu,
pozostałe dzieci tworzą koło. N. daje grającym dzieciom znaki do rozpoczę-
cia grania, takie same jak w poprzedniej zabawie. Pozostałe dzieci w kole
wykonują dowolne, wymyślone przez siebie ruchy, poruszając się jednocze-
śnie po obwodzie koła – wykonują taniec jaskiniowców dookoła ogniska. Za-
bawę powtarzamy, zmieniając grające dzieci.
Praca z ZG 34 – wyprowadzanie Paka z jaskini, łączenie takich samych rysunków
jaskiniowców.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się
zgodnie z porą roku. Zabawy na śniegu – wyścigi na sankach, rzucanie śnieżka-
mi do tarczy. Uzupełnienie pokarmu w karmnikach.
III
„Malowidła na ścianach jaskini” – zabawa plastyczna. N. przygotowuje patyczki
ścięte z jednego końca pod kątem 45°, kartki papieru i czarny tusz. Dzieci rysu-
ją na dowolny temat – maczają koniec patyka w tuszu. Na koniec nadają swojej
pracy tytuł.
„Powódź” – zabawa ruchowa ze wspinaniem. Każde dziecko ustawia dla siebie
krzesełko pod ścianą. Najpierw N. uczy dzieci bezpiecznego wchodzenia na
szarfy
pojemniki po
jogurtach,
aluminiowe
puszki, ziarenka
grochu, taśma,
łyżki, pokrywki,
klocki, patyczki,
kredki, szklane
słoiki
ZG
patyczki, kartki,
czarny tusz
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
176
krzesełko i schodzenia z niego. Dzieci swobodnie poruszają się po dywanie. Na
hasło: Powódź! jak najszybciej muszą dostać się do swojego krzesełka i wspiąć
się na nie. Na hasło: Powódź minęła! dzieci schodzą i znowu swobodnie porusza-
ją się po dywanie.
„U jaskiniowców” – rozmowa na temat życia jaskiniowców na podstawie obraz-
ka z Wielkiej księgi tropicieli. Wyszukiwanie elementów, które nie pasują do ob-
razka i nalepianie na nich właściwych elementów.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
Dzień 5.
Mali archeolodzy
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Marsz archeologów” – zabawa rytmiczno-ruchowa. Rozwijanie poczucia rytmu; ilustrowanie ryt-
mu ruchem.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Archeolog – kto to taki?” – rozmowa z dziećmi. Doskonalenie myślenia u dzieci; kształcenie
umiejętności tworzenia definicji na podstawie pojęcia. „Mali archeolodzy” – zabawa orientacyj-
no-porządkowa. Doskonalenie szybkiej reakcji na sygnał; rozwijanie umiejętności tworzenia zbio-
rów sześcioelementowych; doskonalenie współpracy w zespole. „Odkrywamy sześć” – zabawy
matematyczne. Usprawnianie umiejętności posługiwania się liczebnikami głównymi i porządko-
wymi; rozwijanie umiejętności dodawania i odejmowania na zbiorach zastępczych.
5. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 – rozwijanie szybkości, zwinności i celności oraz umiejęt-
ności współpracy w parach lub grupie, wpajanie zasad fair play.
6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodnie z porą
roku; rozwijanie odporności dzieci.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. Praca z K3., 9 – usprawnianie spostrzegawczości i umiejętności przeliczania; rozwijanie umiejęt-
ności odzwierciedlania liczebności zbiorów na zbiorach zastępczych; rysowanie w tunelu i po
kropkach. „Przesuwanie mumii” – zabawa siłowa. Rozwijanie umiejętności współpracy w małym
zespole.
9. „Mali archeolodzy” – zabawa badawcza. Poszerzanie doznań sensorycznych dzieci. „Co znalazłem
na wykopaliskach” – zabawa dydaktyczna. Usprawnianie pamięci wzrokowej.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – rozwijanie umiejętności właściwego odnoszenia się
do rówieśników, stosowania zwrotów grzecznościowych w zabawie; utrwalanie umiejętności gry
w domino.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
CD, gwizdek, skakanka, krążki, arkusz papieru, mazak, zdjęcia archeolo-
gów i wykopalisk, laski gimnastyczne, WM, fasolki, żołędzie, domino, łyżki, piłeczka pingpongowa,
pachołki, gazety, woreczki, hula-hop, sznurki, worki do skakania, skakanki, K3., miski wypełnione
piaskiem, małe przedmioty, komplety figur geometrycznych
Wielka księga
tropicieli
Dzień 5.
|
Mali archeolodzy
177
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stosowanie zasad zgodnej zabawy
w małych zespołach; oglądanie ilustracji w wydawnictwach encyklopedycznych
dla dzieci zgromadzonych w kąciku.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Marsz archeologów” – zabawa rytmiczno-ruchowa. Dzieci maszerują w rytmie
melodii. Gdy melodia zatrzymuje się, dzieci kucają. W podanym rytmie wyko-
nują trzy ruchy dłonią po dywanie – odgarniają piasek ze znaleziska, a potem
udają jedno kichnięcie (ruch – ruch – ruch – apsik). Gdy melodia powraca,
podnoszą się i maszerują dalej.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
„Archeolog – kto to taki?” – rozmowa z dziećmi. N. przygotowuje duży arkusz
papieru i mazak. Zadaje dzieciom pytanie: Kim jest i czym się zajmuje archeolog?
Dzieci starają się odpowiedzieć na pytanie. N. zapisuje pomysły dzieci – wszyst-
kie odpowiedzi są dobre. Na koniec wspólnie podsumowują odpowiedzi i po-
rządkują je. Jeśli dzieci nie potrafią same nic wymyślić N. podpowiedziami ukie-
runkowuje je. Może wspomóc się zdjęciami wykopalisk, archeologów przy pracy
z dostępnych sobie publikacji lub stron internetowych.
„Mali archeolodzy” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Każde dziecko ma la-
skę gimnastyczną. Dzieci maszerują z laskami przy dowolnej melodii. Gdy me-
lodia milknie, dzieci dobierają się szybko w zespoły sześcioosobowe i ze swoich
lasek starają się coś wspólnie ułożyć. Gdy melodia powraca, każde dziecko bie-
rze swoją laskę i zabawa toczy się dalej.
„Odkrywamy sześć” – zabawy matematyczne. Dzieci mają przygotowane paski
z okienkami z WM, fasolki i żołędzie. N. daje polecenia: Włóż do okienek dwie
fasolki tak, by każda była w swoim okienku. Dołóż tyle żołędzi by wszystkiego ra-
zem było sześć. Ile żołędzi dołożyłeś?; Włóż do okienek trzy fasolki tak, by każda
była w swoim okienku. Dołóż tyle żołędzi by wszystkiego razem było sześć. Ile żo-
łędzi dołożyłeś?; Włóż do okienek cztery fasolki tak, by każda była w swoim okien-
ku. Dołóż tyle żołędzi by wszystkiego razem było sześć. Ile żołędzi dołożyłeś?; Włóż
do okienek tyle fasolek, by wszystkie były zajęte. Ile fasolek włożyłeś? Wyjmij tyle,
by zostało sześć. Ile wyjąłeś?; Włóż do okienek tyle żołędzi, by wszystkie były zajęte.
Ile żołędzi włożyłeś?; Wyjmij tyle, by zostało sześć. Ile wyjąłeś? Każde dziecko ma
swój komplet kostek domina. N. prosi, by dzieci ułożył kostki tak, by oczka na
dwóch częściach kostek (prawej części jednej kostki i lewej części drugiej kost-
ki) dawały sześć, np.
Każde dziecko bierze sześć dowolnych kostek domina i układa je w rzędzie.
N. zadaje dzieciom pytania: Ile oczek macie na pierwszej kostce?; Ile oczek macie
na drugiej (trzeciej, czwartej, piątej, szóstej) kostce?
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1.
(s. 145)
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
CD
gwizdek,
skakanka, krążki
arkusz papieru,
mazak, zdjęcia
laski gimnas-
tyczne, CD
WM, fasolki,
żołędzie, domino
łyżka, piłeczka ping pon-
gowa, pachołki, gazety,
woreczki, hula-hop,
sznurki, worki do
skakania, skakanki
Tydzień XXIII. W DAWNYCH CZASACH
III
Praca z K3., 9 – Dzieci odszukują dinozaury i liczą je oraz rysują w ramce tyle samo
kresek; kolorują wskazaną ilość mamutów i dorysowują szóstemu kokardkę;
wprowadzenie liczebnika głównego i porządkowego 6. Zadanie dodatkowe – ry-
sowanie w tunelu i po kropkach.
„Przesuwanie mumii” – zabawa siłowa. Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziec-
ko jest mumią, a drugie archeologiem. Dziecko-archeolog staje za plecami sto-
jącej na baczność mumii i na wydechu, z okrzykiem stara się ją przesunąć do
przodu. Dziecko-mumia stawia mu opór, także wydychając powietrze.
„Mali archeolodzy” – zabawa badawcza. N. przygotowuje cztery miski wypełnio-
ne piaskiem, dzieci tego nie widzą. Chowa w nich po sześć przedmiotów na tyle
dużych, by dzieci mogły je wyczuć. Mogą to być małe samochodziki, klocki,
piłki tenisowe, plastikową łyżkę, kubek, świeczkę. Najlepiej by w każdej misce
były schowane te same przedmioty. Następnie zaprasza dzieci do zabawy w ar-
cheologów na wykopaliskach. Dzieli dzieci na tyle zespołów, ile jest misek. Dzie-
ci siadają dookoła misek i kolejno wkładają ręce do piasku i szukają przedmio-
tów. Gdy dziecko wyczuje przedmiot, musi najpierw odgadnąć, co to jest, a do-
piero potem wyjąć go.
„Co znalazłem na wykopaliskach” – zabawa dydaktyczna. N. i dzieci mają swoje
komplety figur geometrycznych. Najpierw N., a przy kolejnych powtórzeniach
zabawy jedno z dzieci, układa z figur dowolny obrazek (zwierzę, pojazd, itp.).
Dzieci przez chwilę przyglądają mu się. N. zakrywa obrazek, a dzieci próbują
ułożyć to samo ze swoich figur.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań; gra w domino.
K3.
miski wypełnione
piaskiem, małe
przedmioty
komplety figur
geometrycznych
179
TYDZIEŃ XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
Dzień 1.
Dzień i noc
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Noc i dzień” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Doskonalenie koncentracji uwagi i właściwej
reakcji na sygnał.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Dzień dobry, dobranoc – rozmowa z dziećmi na podstawie wiersza W. Badalskiej. Rozwijanie
myślenia dzieci; rozwijanie zainteresowania zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie związany-
mi z następstwem dnia i nocy; poszerzanie słownika czynnego dzieci o pojęcia związane z porą
dnia i nocy. „Co po czym?” – zabawa w kole. Uświadomienie dzieciom następstwa dnia i nocy.
„Skaczące gwiazdki” – zabawa ruchowa z elementem podskoku. Kształtowanie prawidłowej po-
stawy dzieci podczas chodzenia z woreczkiem na głowie.
5. „Dlaczego w dzień jest jasno, a w nocy ciemno?” – zabawa badawcza. Kształtowanie umiejętno-
ści myślenia przyczynowo-skutkowego oraz wyciągania wniosków na podstawie obserwowanych
zmian. „Ziemia, Słońce, Księżyc” – praca plastyczna. Wdrażanie dzieci do pracy w ciszy; rozwijanie
umiejętności koncentrowania się na zadaniu; usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
6. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji i spostrzegawczości dzieci;
zwrócenie uwagi na właściwy ubiór oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas spaceru.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Kolorowe wzory” – zabawa dydaktyczna. Rozwijanie umiejętności określania cech figur geo-
metrycznych; rozwijanie sprawności grafomotorycznej. „Lot na Księżyc” – zabawa bieżna.
Doskonalenie różnicowania prawej i lewej strony ciała.
9. „Na tropach głoski r” – zabawa słuchowa. Rozwijanie analizy i syntezy słuchowej dzieci.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie nawyku odnoszenia zabawek na wy-
znaczone miejsce.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
czasopisma i wydawnictwa encyklopedyczne związane z astronomią, CD,
kotyliony z rysunkami słońca i księżyca dla każdego dziecka, woreczki, latarka na baterie, globus
i okrągłe lusterko, kartka papieru w kształcie kwadratu (ok. 30 x 30cm) dla każdego dziecka, ołów-
ki, kredki, figury geometryczne, kartka papieru, kredki, ołówki
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy
po jej zakończeniu; wspólne oglądanie czasopism i wydawnictw encyklopedycz-
nych związanych z astronomią – zwrócenie uwagi na budowę Układu Słonecz-
nego, Słońce jako centrum układu; wzbogacenie kącika książki o te z zakresu
astronomii.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
czasopisma
i wydawnictwa
encyklopedyczne
związane
z astronomią
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
180
„Noc i dzień” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci poruszają się po sali
w rytmie dowolnej muzyki. Na hasło: Noc! klękają na dywanie i kulą się. Na
hasło: Dzień! znów się poruszają.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Dzień dobry, dobranoc – słuchanie wiersza Wiery Badalskiej czytanego przez N.
Dzień dobry, dobranoc
Wiera Badalska
Raz spotkało się na niebie
Słoneczko z Księżycem.
Zawołało: Dobrej nocy,
Księżycu, ci życzę!
Księżyc senny i zmęczony
ziewnął: A- a- a- a!
– A ja życzę ci, Słoneczko,
pogodnego dnia!
N. zadaje dzieciom pytania: Kiedy jest dzień?; Kiedy jest noc?; Co można robić
w dzień?; Co można robić nocą?; Jak zaczyna się robić widno i wstajemy to jest...
(rano); Jak jemy obiad to jest... (południe); Gdy już zjemy podwieczorek to jest...
(popołudnie); Gdy na dworze zaczyna się robić ciemno to jest... (wieczór); Co jest
po nocy?; Co jest po dniu?
„Co po czym?” – zabawa w kole. Dzieci ustawiają się w kole. Otrzymują na
przemian kotyliony z rysunkami słońca i księżyca. Każde dziecko kolejno mówi
czym jest: słońce, księżyc, słońce, księżyc, itd. N. opowiada: Jest szaro. Zaczyna
się nowy dzień. Wstaje słońce (dzieci ze słońcami trzymają je w prawej wyciągnię-
tej w prawą stronę ręce i stopniowo, w miarę opowiadania N. podnoszą do góry, nad
głową, przekładają do lewej ręki i opuszczają stopniowo w dół), a księżyc zachodzi
(dzieci z księżycami powoli kucają). Jest rano, robi się coraz widniej, mijają ko-
lejne godziny i nadchodzi południe. Słońce jest bardzo wysoko na niebie. Znowu
mijają kolejne godziny, słońce jest coraz niżej i niżej, aż nadchodzi wieczór.
Słońce zachodzi (dzieci – słońca kucają lub siadają), a wstaje księżyc (dzieci
z księżycami podnoszą się, trzymają je w prawej wyciągniętej w prawą stronę ręce
i stopniowo, w miarę opowiadania N. podnoszą do góry, nad głową, przekładają do
lewej ręki i opuszczają stopniowo w dół). Księżyc podnosi się coraz wyżej, mijają
godziny. Jest północ. Mijają kolejne godziny i zaczyna być widać pierwsze jasne
smugi na niebie. Zaczyna świtać (dzieci-księżyce powoli kucają) i wstaje słońce
(podnoszą się dzieci-słońca).
„Skaczące gwiazdki” – zabawa ruchowa z elementem podskoku. Dzieci masze-
rują po sali w dowolnym tempie z woreczkami na głowie. Na hasło: Hop! podska-
kują tak, by woreczek spadł im z głowy. Sięgają po niego i dalej maszerują.
„Dlaczego w dzień jest jasno, a w nocy ciemno?” – zabawa badawcza. N. przy-
gotowuje do zabawy latarkę na baterie, globus i okrągłe lusterko. N. na globu-
sie przyczepia dużą kropkę oznaczającą miejsce Polski. W miarę możliwości
zasłania okna w sali. Jedno z dzieci jest Słońcem – trzyma latarkę. Kolejne
dziecko to Ziemia – trzyma globus. Trzecie dziecko to Księżyc – stoi blisko
Ziemi z lusterkiem skierowanym tak, by odbijało światło latarki. Pozostałe
dzieci obserwują czynności wybranej trójki. Dziecko z globusem stoi przed
CD
kotyliony
z rysunkami
słońca i księżyca
woreczki
latarka na baterie,
globus i okrągłe
lusterko
Dzień 1.
|
Dzień i noc
181
dzieckiem z latarką i wolno obraca globusem. Dzieci obserwują padanie świa-
tła i cienia na miejsce z kropką. Na podstawie obserwacji wyjaśniają, dlaczego
następuje zamiana nocy i dnia oraz co świeci (Słońce), a co tylko odbija świa-
tło (Księżyc).
„Ziemia, Słońce, Księżyc” – praca plastyczna. Dzieci mają przygotowaną kartkę
papieru w kształcie kwadratu (ok. 30 x 30cm). N. najpierw demonstruje dzie-
ciom kolejne etapy rysowania (może od razu wszystkie lub każdy oddzielnie,
czekając aż dzieci wykonają etap). Dzieci rysują ołówkami.
1) Narysowanie koła (jak najdokładniejszego i najrówniejszego) na całej po-
wierzchni kartki.
2) Dokładnie w środku tego koła narysowanie drugiego o średnicy ok. 5 cm.
3) Dookoła małego koła narysowanie linii łamanych – promieni słońca.
4) Na górze narysowanie księżyca w kształcie rogala.
5) Obrócenie kartki i znowu na górze narysowanie księżyca w kształcie rogala.
6) Obrócenie kartki i znowu na górze narysowanie księżyca w kształcie rogala.
7) Obrócenie kartki i znowu na górze narysowanie księżyca w kształcie rogala.
8) Narysowanie gwiazd pomiędzy księżycami (to już rysują same dzieci jak chcą,
bez pokazu N.).
9) Pokolorowanie całości.
Rysowanie oraz kolorowanie całości odbywa się bez rozmów, przy dźwiękach
muzyki relaksacyjnej z CD.
kartka papieru
w kształcie
kwadratu dla
każdego dziecka,
ołówki, kredki, CD
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
182
Spacer w okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na ewentualne zmiany w ele-
mentach pogody – długość dnia, wzrost temperatury powietrza oraz na wygląd
otoczenia – czy leży śnieg, jak ubierają się ludzie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Kolorowe wzory” – zabawa dydaktyczna. Dzieci mają do dyspozycji figury geo-
metryczne. Najpierw układają z nich dowolne obrazy na kartce papieru. Następ-
nie każde kolejno mówi jakich figur użyło (podaje co najmniej dwie cechy danego
klocka). Na koniec stara się przerysować swoją budowlę na papier i pokolorować.
„Lot na księżyc” – zabawa bieżna. N. wyznacza linię startu i mety. Dzieci stają
na linii startu. Odpalają prawy silnik – wykonują ruch obrotowy prawą dłonią
przed sobą, odpalają lewy silnik – wykonują taki sam ruch lewą dłonią i na hasło:
Start! biegną do linii mety.
„Na tropach głoski r” – zabawa słuchowa. N. mówi różne słowa, np. słońce, ra-
kieta, księżyc, mars, noc, ranek, wieczór, itp. Gdy dzieci usłyszą słowo z głoską r,
bardzo głośno klaszczą jeden raz.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Dzień 2.
Kosmos – gwiazdy i planety
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Jestem gwiazdą” – zabawa rozwijająca pewność siebie. Kształtowanie umiejętności autoprezen-
tacji i przezwyciężania nieśmiałości.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. „Planety na miejsce” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Rozwijanie umiejętności zapamiętywa-
nia swojego położenia w przestrzeni „Co krąży wokół Słońca?” – zabawa słuchowa. Rozwijanie
pamięci oraz analizy i syntezy słuchowej. „Kosmos” – rozwijanie spostrzegawczości, umiejętności
czytania globalnego; rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
5. „Planety” – zabawa bieżna. Rozwijanie szybkiej orientacji w przestrzeni. Praca z K3., 10 – wyróż-
nianie głoski w nagłosie, czytanie globalne. Lot kosmiczny – osłuchanie z piosenką. Uwrażliwianie
na budowę i rytm piosenki; zabawy rytmiczne do piosenki.
6. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji i spostrzegawczości dzieci;
zwrócenie uwagi na właściwy ubiór oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas spaceru.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. Astronomia – rozmowa na postawie opowiadania. Doskonalenie umiejętności koncentrowania
uwagi na treści słuchanego opowiadania; rozwijanie umiejętności poprawnego i logicznego od-
powiadania na pytania; rozbudzanie ciekawości poznawczej dzieci. „Jazda na Wielkim Wozie” –
zabawa z elementem równowagi.
9. „Rysunki z gwiazd” – zabawa dydaktyczna. Doskonalenie percepcji wzrokowej. Rozwijanie umie-
jętności określania położenia przedmiotów na kartce.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie nawyku odnoszenia zabawek na wy-
znaczone miejsce.
figury
geometryczne,
kartka papieru,
kredki, ołówki
Dzień 2.
|
Kosmos – gwiazdy i planety
183
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
czasopisma i wydawnictwa encyklopedyczne związane z astronomią, krąż-
ki gimnastyczne, Wielka księga tropicieli, CD, opaski, rakieta z kartonu, kilka układów gwiazd, np.
znaki zodiaku, Wielka Niedźwiedzica, Mała Niedźwiedzica, Gwiazda Południa, kartoniki z cyframi
1–7,
skakanki lub szafy, dla każdego dziecka: opaska, K3., 10 kółek lub gwiazdek i kartka papieru
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy po
jej zakończeniu; wspólne oglądanie czasopism i wydawnictw encyklopedycznych
związanych z astronomią; wzbogacenie kącika książki o takie wydawnictwa.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Jestem gwiazdą” – zabawa rozwijająca pewność siebie. Dzieci stoją w dwóch
szeregach naprzeciwko siebie, zwrócone twarzami do siebie w odległości około
trzech metrów. Począwszy od pierwszego dziecka kolejno przechodzą pomiędzy
dwoma szeregami, robiąc miny i gesty – udają gwiazdy filmowe, z wysoko pod-
niesiona głową. Pozostałe dzieci biją brawo, krzyczą och, ach.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
„Planety na miejsce” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. rozkłada krążki
gimnastyczne – jeden dla każdego dziecka. N. kładzie jeden krążek w środku –
to Słońce. Pozostałe krążki są rozłożone wokół Słońca. Dzieci zapamiętują,
w którym miejscu stoją. Na hasło: Planety wirują! dzieci wychodzą ze swoich
krążków i biegają wokół Słońca. Na hasło: Planety na miejsce! dzieci mają za
zadanie wrócić dokładnie do swojego krążka.
„Co krąży wokół Słońca?” – zabawa słuchowa. N. czyta wiersz Iwony Salach.
W kosmosie
Iwona Salach
W ogromnym, ciemnym Kosmosie
krążą różne planety.
Chciałbym je kiedyś odwiedzić,
bo teraz nie mogę niestety.
Tych planet jest razem dziewięć.
Pozwólcie, że je wymienię:
Merkury, Wenus i Ziemia,
co dalej? Bo chyba nie wiem.
Mars, Jowisz, Saturn i Uran
– kolejne planety wymieniam.
Jest jeszcze Neptun i Pluton
– aż tyle mam do zwiedzenia.
Nie wiem, czy to możliwe,
by na nie kiedyś polecieć,
lecz wiem, że marzenia o tym
najlepsze są na świecie.
N. zadaje dzieciom pytania dotyczące wiersza. Pyta: Ile planet jest w układzie
słonecznym?; (wg wiersza jest ich 9, ale od 2006 roku Pluton został wykluczony
z listy planet Układu Słonecznego. Obecnie mamy 8 planet); Jak nazywają się
planety Układu Słonecznego? itp. Dzieci wymieniają kolejne nazwy planet; dzielą
czasopisma
i wydawnictwa
encyklopedyczne
związane z astronomią
krążki
gimnastyczne
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
184
ich nazwy na sylaby; wyróżniają głoski na początku i na końcu; wymieniają ko-
lejne głoski w nazwach i określają ich liczbę; podają nazwę planety powiedzianą
przez N. z podziałem na głoski.
„Kosmos” – oglądanie Układu Słonecznego. Można wykorzystać ilustrację
z Wielkiej księgi tropicieli. Nalepianie planet we właściwych miejscach. Utrwale-
nie nazw planet Układu Słonecznego.
„Planety” – zabawa bieżna. Każde dziecko staje obok swojego krzesełka, kładzie
na oparciu dowolna rękę. N. włącza muzykę, a dzieci w szybkim tempie chodzą lub
biegają dookoła krzesełka. Na hasło: Hop! szybko zmieniają rękę i kierunek biegu.
Praca z K3., 10 – łączenie planet z właściwymi rakietami, nalepianie odpowiednich
nalepek w walizkach. Zadanie dodatkowe – najlepiej zrobić je w III części dnia,
po zabawie „Jazda na Wielkim Wozie”. Łączenie gwiazdek z cyframi od 1 do 6.
Lot kosmiczny – osłuchanie z piosenką.
Lot kosmiczny
sł. Urszula Piotrowska
muz. Magdalena Melnicka-Sypko
I Kosmos jest zagadką,
więc nie lada gratką
będzie lecieć tam.
Wsiadam do rakiety
szybszej od komety –
już przygodę mam.
Ref.: Lot kosmiczny, lot kosmiczny,
marzy o nim każdy z nas.
Ponad dźwiękiem, ponad światłem
tajemniczych szukam tras.
Lot kosmiczny, lot kosmiczny,
czy w kosmosie mieszka ktoś.
I na pewno się ucieszy,
że przybywa z Ziemi gość.
II Pędzi hen, rakieta,
bo w kosmosie czeka
mnóstwo ważnych spraw.
Planet się postaram,
odkryć co nie miara
i tysiące gwiazd.
Zabawy rytmiczne do piosenki:
a) Aktywne słuchanie piosenki. Dzieci w trakcie słuchania piosenki poruszają
się po sali w rytmie i tempie piosenki, naśladując lot rakiety.
b) Zabawa rytmiczna w kole. Dzieci siedzą ciasno w kole. Na lewych rękach
mają opaski. N. początkowo bierze udział w zabawie – trzyma w ręku rakietę
zrobioną według własnego pomysłu z kartonu. Przy melodii piosenki rakieta
zaczyna krążyć w kole od dziecka do dziecka zgodnie z tempem i rytmem
melodii w stronę określoną przez N. Co jakiś czas N. poprzez hasło zmienia
kierunek podawania rakiety.
c) Zabawa rytmiczna. Dzieci dobierają się w pary. Przy melodii zwrotki poru-
szają się w parze po sali, trzymając się za ręce. Przy melodii refrenu zatrzy-
mują się i wystukują rytm refrenu o dłonie kolegi.
Wielka księga
tropicieli
CD
CD, opaski, rakieta
z kartonu
Dzień 2.
|
Kosmos – gwiazdy i planety
185
Spacer w okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na ewentualne zmiany w ele-
mentach pogody – długość dnia, wzrost temperatury powietrza – oraz na wygląd
otoczenia – czy leży śnieg, jak ubierają się ludzie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
Astronomia – słuchanie opowiadania Olgi Masiuk czytanego przez N.
Astronomia
Olga Masiuk
– Kiedyś latem dotknąłem gwiazdy – powiedział tajemniczo Jacek.
Od razu nadstawiłem ucha, tak cudowne wydało mi się dotknięcie gwiazdy.
– Jak? – zapytała rzeczowo Marysia i bystro spojrzała zza okularów.
– Latem pojechaliśmy na wieś do cioci i wujka – odpowiedział Jacek. – I wu-
jek rozpalił ognisko. Był bardzo ciepły letni wieczór, ciocia przyniosła koce i sie-
dzieliśmy wokół ognia. I wtedy odchyliłem głowę, wyciągnąłem rękę i... dotkną-
łem gwiazdy.
Staś pokręcił głową z powątpiewaniem.
– Eeee... niemożliwe.
– Ale wujek powiedział, żebym nie dotykał gwiazd, bo mogę niechcący zła-
mać dyszel Wielkiego Wozu – zaśmiał się Jacek.
– Jaki dyszel?
– Taki patyk, który łączy wóz z koniem.
– Ale jakiego wozu? Nic nie rozumiem – denerwował się Staś.
– To taki wóz, utworzony z gwiazd – wyjaśnił Jacek.
I wszyscy kiwnęli ze zrozumieniem głowami. Tylko ja wciąż nic nie rozumia-
łem. Wiec kiedy dzieci wyszły już z przedszkola i zrobiło się całkiem ciemno,
wymknąłem się do ogródka. Spojrzałem w niebo. Nie było jednak na nim ani
jednej gwiazdy. Nagle usłyszałem ostry dźwięk „ijo, ijo” i ulicą przemknął wóz
strażacki. Próbowałem zobaczyć, gdzie ma dyszel, ale nic nie dostrzegłem, tak
szybko jechał. Jego światła rzeczywiście migotały niczym gwiazdy. I wtedy
wszystko pomieszało mi się już zupełnie – niebo, ziemia, gwiazdy i wozy. I nie
rozumiałem już nic.
Chodziłem kilka dni zmartwiony, aż moje myśli zajęło coś nowego. Pani po-
wiedziała, że idziemy do planetarium. Marta wyjaśniła mi, że to miejsce, w któ-
rym można obserwować niebo i gwiazdy na niebie. Pomyślałem, że może tam
uda mi się przejechać tym gwiezdnym wozem i kiedy zwierzyłem się Jackowi, to
on roześmiał się tak mocno, że musiał się złapać za brzuch. A potem podrapał
mnie za uchem i powiedział:
– Oj, Paku, Paku, ty wciąż nic nie rozumiesz z nieba.
Wzruszyłem ramionami. Trudno, żeby ktoś, kto chodzi po ziemi, rozumiał
coś z nieba.
Wyruszyliśmy jednak do planetarium. Najpierw pani pokazywała nam wiel-
kie lunety, przez które można obserwować niebo. Ale najpiękniejsza była wiel-
ka sala, niemal jak w kinie. Kiedy zgasły światła, to na sufi cie pojawiło się nie-
bo. Tylko że wyglądało zupełnie inaczej niż to w przedszkolnym ogrodzie. Było
naprawdę ciemne, chociaż bardzo wyraźne. A potem na tym niebie pojawiały
się wielkie piłki w różnych kolorach – i to były planety. Ziemia też jest planetą
i też wygląda jak piłka – niebieska kulka zanurzona w cukrowej wacie. Byłem
bardzo dumny z ziemi, bo to jednak miłe żyć otoczonym taką słodziutką mgieł-
ką cukrowej waty. Ale potem na niebie zaczęły się pojawiać cudownie błyszczą-
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
186
ce punkty – gwiazdy. A kiedy się pojawiały, to rozlegało się w sali wielkie „ach”
albo „och”. Wyciągnąłem łapkę, żeby dotknąć jednej z nich, jak Jacek, bo wy-
dawało mi się, że są bardzo blisko. Nasza pani, która siedziała obok mnie, po-
wiedziała:
– Żeby dotknąć gwiazdy, musiałbyś polecieć rakietą.
– A nie Wielkim Samochodem? – zapytałem.
Pani roześmiała się cichutko.
– Wielkim Wozem, Paku – poprawiła mnie. – Nie, Wielki Wóz już jest na
niebie, spójrz.
I wtedy go zobaczyłem na sufi cie planetarium. Był piękny. Nie wyciągałem
już łapki. Może pani ma rację, że niebo jest bardzo daleko, ale lepiej uważać.
Nie chciałbym, żeby przeze mnie złamał się taki piękny dyszel.
Rozmowa na postawie opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania dotyczące tre-
ści opowiadania: Dokąd poszły dzieci na wycieczkę?; Co zobaczyły dzieci w plane-
tarium?; Co to jest Wielki Wóz?
„Jazda na Wielkim Wozie” – zabawa z elementem równowagi. Przed rozpo-
częciem zabawy N. wyjaśnia dzieciom, co to jest Wielki Wóz. Prezentuje kilka
układów gwiazd, np. Wielka Niedźwiedzica, Mała Niedźwiedzica, Gwiazda
Południa. Pokazuje rysunek Wielkiego Wozu, łącząc poszczególne gwiazdy
w obrębie układu. Następnie rozkłada krążki gimnastyczne w odległości kilku
metrów jeden od drugiego, tworząc Wielki Wóz, przy każdym krążku kładzie
kartoniki z cyframi od 1–7 (1 znajduje się na dyszlu, 7 – jako ostatnia gwiazda
Wielkiego Wozu). Poszczególne krążki łączy przy pomocy długich skakanek
lub szarf. Dzieci stają w rzędzie na początku dyszla. Mają za zadanie przejść
od gwiazdy do gwiazdy, stawiając stopy na szarfach, wymieniając kolejne licz-
by przy gwiazdach-krążkach. Dziecko, które skończy, staje w środku wozu.
Gdy wszystkie dzieci skończą, na sygnał N. (np. melodia piosenki o kosmosie)
wybiegają ze środka i biegają po dywanie, omijając krążki i przeskakując
szarfy.
Praca z K3., 10 – Jeśli zadanie dodatkowe nie zostało zrobione wcześniej, to najle-
piej zrobić je po zabawie „Jazda na Wielkim Wozie”. Łączenie gwiazdek z cyframi
od 1 do 6.
Rysunki z gwiazd” – zabawa dydaktyczna. Każde dziecko otrzymuje opaskę,
którą zakłada na lewą rękę, po dziesięć kółek lub gwiazdek i kartkę papieru.
Następnie dzieci ustalają przez wskazywanie i wodzenie palcem, gdzie jest:
góra, dół, lewa strona, prawa strona kartki, środek; lewy brzeg kartki, prawy
brzeg, górny brzeg, dolny brzeg; lewy górny róg, prawy górny róg, lewy dolny
róg, prawy dolny róg. Na początku N. pokazuje dzieciom ułożony z gwiazd
Wielki Wóz. Dzieci starają się w ten sam sposób ułożyć gwiazdy. Następnie
dzieci układają kółka na kartce zgodnie z poleceniami N.: połóż: jedną gwiazd-
kę na środku kartki; dwie gwiazdki na górze strony kartki; trzy gwiazdki z prawej
strony kartki; jedną gwiazdkę w lewym górnym rogu; jedną gwiazdkę w prawym
dolnym rogu, itd.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
kilka układów
gwiazd, np. znaki
zodiaku, Wielka
Niedźwiedzica, Mała
Niedźwiedzica,
Gwiazda Południa,
krążki gimnastyczne,
kartoniki z cyframi
1-7, skakanki lub
szafy
K3.
dla każdego
dziecka: opaska,
dziesięć kółek lub
gwiazdek i kartka
papieru
Dzień 3.
|
Kosmos – gwiazdy i planety
187
Dzień 3.
Kosmos – gwiazdy i planety
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. „Planety” – zabawa bieżna. Rozwijanie szybkiej orientacji w przestrzeni.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Wstydliwe gwiazdy – rozmowa na podstawie opowiadania G. Kasdepke. Doskonalenie umie-
jętności koncentrowania uwagi na treści opowiadania. „Bal planet” – zabawa bieżna. Rozwijanie
umiejętności planowego poruszania się w przestrzeni.
5. „Lot kosmiczny” – zabawy przy piosence. Rozwijanie percepcji słuchowej i koordynacji wzro-
kowo-ruchowej oraz sprawności grafomotorycznej dzieci. „Start rakiety” – zabawa bieżna.
Doskonalenie umiejętności bezpiecznego poruszania się w przestrzeni podczas biegu. „Połóż we
właściwym miejscu” – zabawa dydaktyczna. Usprawnianie umiejętności posługiwania się określe-
niami dotyczącymi cech figur, określanie co najmniej dwóch cech figury; kształcenie umiejętności
klasyfikowania na podstawie dwóch cech.
6. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji i spostrzegawczości dzieci;
zwrócenie uwagi na właściwy ubiór oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas spa-
ceru.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Planety na miejsce” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Usprawnianie umiejętności zapamięty-
wania swojego miejsca w przestrzeni. „Geometryczne obrazki” (tangramki) – zabawa dydaktycz-
na. Utrwalanie umiejętności różnicowania figur geometrycznych; poszerzanie słownika czynne-
go dzieci; rozwijanie wyobraźni dzieci. Rozwijanie percepcji wzrokowej; utrwalenie nazwy romb
i umiejętności wskazywania tej figury wśród innych.
9. „Przejście przez czarne dziury” – zabawa z elementem czworakowania. Doskonalenie umiejętno-
ści przekraczania przeszkód w pozycji na czworakach.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie nawyku odnoszenia zabawek na wy-
znaczone miejsce.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
czasopisma i wydawnictwa encyklopedyczne związane z astronomią, piłka,
CD,
hula-hop; latarka, woreczki, wzór słońca, kartki z wzorem słońca, farby, pędzle, klej, papier
kolorowy, pętle w różnych kolorach, komplet figur geometrycznych, hula-hop, tangram i figury
geometryczne z WM
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach tematycznych – porządkowanie miejsca za-
bawy po jej zakończeniu; wspólne oglądanie czasopism i wydawnictw encyklo-
pedycznych związanych z astronomią; zwrócenie uwagi na nazwy i wygląd planet
w Układzie Słonecznym.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
„Wędrująca piłka” – zabawa słuchowa. Wszyscy siedzą w kole. N. podaje piłkę
dziecku siedzącemu obok niego i jednocześnie wypowiada sylabę. Dziecko ma
za zadanie dokończyć słowo, np. N. mówi: ra-, dziecko dokańcza: ma. Następ-
piłka
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
188
nie dziecko trzymające piłkę, wypowiada sylabę, podając piłkę sąsiadowi, i ko-
lejne dziecko kończy słowo. Zabawa kończy się w momencie, gdy piłka wróci
do N.
„Planety” – zabawa bieżna. Każde dziecko staje obok swojego krzesełka, kładzie
na oparciu dowolną rękę. N. włącza muzykę, a dzieci w szybkim tempie chodzą
lub biegają dookoła krzesełka. Na hasło: Hop! szybko zmieniają rękę i kierunek
biegu.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Wstydliwe gwiazdy – słuchanie opowiadania Grzegorza Kasdepke czytanego
przez N.
Wstydliwe gwiazdy
Grzegorz Kasdepke
Astronom to ma ciężkie życie – wszyscy śpią, on zaś musi pracować. No, ale
wiadomo – gwiazdy widać lepiej nocą niż za dnia, a astronom to przecież ktoś,
kto podgląda gwiazdy.
– Tylko nie „podgląda”! – oburzy się zapewne niejeden astronom. – „Obser-
wuje”, „bada” – proszę bardzo! Ale nie podgląda!
No cóż...
Kiedyś jednemu z astronomów zdarzyła się zabawna historia. Od kilku nocy
podglą...przepraszam... o b s e r w o w a ł gwiazdy na zimowym niebie. I nie mógł
oprzeć się wrażeniu, że jest ich mniej niż zwykle. Policzył je raz, drugi, trzeci –
ciągle brakowało co najmniej kilku!
– Niemożliwe... – mruczał, przecierając soczewki teleskopu.
A jednak. Tam, gdzie według astronomicznej mapy nieba powinny świecić
gwiazdy, było ciemno jak w najciemniejszej piwnicy (choć noc była piękna, bez-
chmurna, nic nie mogło ich przesłonić). A zatem co się stało z gwiazdami! Znik-
nęły?!
– Chyba zwariowałem... – szeptał astronom zaczynając liczenie od początku.
Ale za każdym razem wynik był ujemny. Co więcej, z nocy na noc gwiazd uby-
wało, aż któregoś razu, gdy astronom przydreptał do swego obserwatorium,
okazało się, że nie ma czego obserwować, bo oprócz księżyca i kilku zepsutych
stacji kosmicznych nic więcej na niebie nie świeci. Pustka, ciemność...
– Co to ma znaczyć?! – krzyknął zdenerwowany.
– To my się pytamy: „Co to ma znaczyć?!” – usłyszał naraz w odpowiedzi.
Astronom oniemiał.
– O, proszę... – dał się słyszeć ten sam głos. – Teraz będzie stał i rozdziawiał
buzię...
Zza księżyca wychyliły się dwie gwiazdki.
– Tak... – westchnęła jedna z nich. – Nie wygląda najmądrzej...
– Ja?... – zapytał oniemiały astronom.
– A kto, ja?! – burknęła któraś z gwiazdek. – Żądamy wyjaśnień: co to ma
znaczyć?! Co to za podglądanie?!
Astronom poczuł, że zaczyna się czerwienić.
– Taką mam pracę... – bąknął. – Zresztą ja nie podglądam, tylko obser...
– Dobrze, dobrze, tak się tylko mówi! – przerwała mu gwiazdka. – Uprzedza-
no nas, że ludzie podglądają, robią zdjęcia, a potem jeszcze każą składać auto-
grafy!
CD
Dzień 3.
|
Kosmos – gwiazdy i planety
189
– Co?! – Astronoma autentycznie zamurowało.
– Pstro! – prychnęła któraś z gwiazdek. – Nie mamy zamiaru udzielać wywia-
dów ani pokazywać się w telewizji!...
Astronom uszczypnął się dyskretnie, mając nadzieję, że to tylko sen, że może
zasnął przy teleskopie... Niestety, nie był to sen.
– To jakaś pomyłka... – wymamrotał wreszcie. – Owszem, ludzie zapraszają
do telewizji gwiazdy, ale inne...
– Jak to inne?! – obruszyły się gwiazdy. – Nie ma innych!
– A właśnie, że są! – Astronom miał wrażenie, że zaraz się rozpłacze. – Na
przykład gwiazdy fi lmowe! Albo gwiazdy sportu!
Gwiazdy spojrzały na siebie i ... parsknęły śmiechem.
– Ten księżyc to jednak straszny plotkarz... – powiedziała jedna z nich. – coś
tam niedokładnie usłyszy, a potem powtarza...
– Plotkarz, plotkarz?! – Księżyc aż nadął się z oburzenia. – Myślałem, że
chodzi o wszystkie gwiazdy! A nie o jakieś tam... fi lmowe!
Jednak poza astronomem nikt go już nie słuchał.
– Księżyc to ma ciężkie życie... – westchnął księżyc.
– A astronom? – jęknął astronom. – Przecież jakbym opowiedział o tym
wszystkim kolegom, pomyśleliby, że spałem, zamiast pracować...
I chyba miał rację.
Dzieci odpowiadają na pytania N.: Czym zajmuje się astronom?; Co przydarzy-
ło się astronomowi z opowiadania?; Dlaczego ubywało gwiazd na niebie?; Z ja-
kiego powodu gwiazdy się chowały?; Kto spowodował to zamieszanie i dlaczego?;
Jak myślicie, dlaczego astronom uważał, że koledzy będą się z niego śmiać?; Co
może oznaczać słowo gwiazdy?; Czy wiecie, jaka jest największa gwiazda? (Słoń-
ce); Jak nazywa się gwiazda, która jest najbliżej Ziemi?; Co krąży wokół czego –
Słońce wokół Ziemi, czy Ziemia wokół Słońca?; Dlaczego gwiazdy i planety uno-
szą się w kosmosie? N. słucha wypowiedzi dzieci, a następnie uzupełnia ich
wiedzę.
„Bal planet” – zabawa bieżna. Dzieci są planetami, N. to gwiazda – Słońce.
N. stoi w środku hula-hop. Pozostałe dzieci stoją w dwóch lub trzech kołach
łącznych współśrodkowych. Na sygnał, np. zapalenie latarki dzieci zaczynają
biec na palcach w średnim tempie, trzymając się za ręce (najbliższe N. koło np.
w lewo, środkowe w prawo i największe znowu w lewo). Gdy latarka zgaśnie,
dzieci zatrzymują się. Przy powtórzeniach zabawy dzieci nie trzymają się za ręce.
N. zmienia też kierunek ruchu.
„Lot kosmiczny” – zabawy przy piosence:
a) Zabawa słuchowa. Dzieci słuchają piosenki. Po wysłuchaniu N. zadaje pyta-
nia dotyczące treści. Dzieci mają za zadanie odpowiadać w miarę możliwości
dokładnie słowami z piosenki. N. wybiera 4–5 słów z tekstu i zadaje dzieciom
pytania: Co słyszysz na początku kiedy mówię ........; Co słyszysz na końcu kiedy
mówię ............; Podziel na sylaby słowo .... i pokaż tyle palców, ile jest sylab.;
Jeśli potrafisz wymień kolejne głoski w słowie ...................
b) „Słońce – Ziemia” – zabawa słuchowo-ruchowa. Dzieci siedzą w siadzie
skrzyżnym w luźnej gromadce. Przed każdym dzieckiem leżą dwa woreczki
(obok siebie, z przerwą ok. 30 cm). Dzieci powtarzają za N. słowa piosenki
(N. mówi po jednej frazie) z jednoczesnym wystukiwaniem słów dzielonych
na sylaby o woreczki i podłogę (woreczek, podłoga, woreczek, podłoga) ręką
wiodącą złożoną w pięść.
hula-hop, latarka
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
190
c) „Kolorowe słońce” – zabawa ruchowo-słuchowo-wzrokowa. Dzieci słuchają
piosenki i chodzą w jej rytmie z jednoczesnym klaskaniem. N. odsłania wzór
na tablicy. Dzieci opowiadają z czym im się kojarzy. Następnie N. pokazuje
dzieciom, jak należy rysować wzór z zachowaniem kierunku. Dzieci przyglą-
dają się wzorowi i przy piosence kreślą go w powietrzu najpierw ręką wiodą-
cą, potem drugą. Każde dziecko ma przed sobą wzór. Siadają na dywanie
i kreślą wzór po śladzie.
d) „Słońce” – praca plastyczna. Dzieci siadają do stolików razem z kartkami ze
wzorem. Pędzlem z żółtą farbą malują ślimaczki z zachowaniem kierunku
w lewo, zaczynając od malowania po konturze koła. Kończą w środku koła.
Promienie wyklejają kawałkami żółtego papieru (wydzieranka).
„Start rakiety” – zabawa bieżna. Dzieci-rakiety przygotowują się do startu. Sto-
ją w pozycji na baczność w luźniej gromadce. N. zaczyna odliczać od dziesięciu.
W tym czasie dzieci zaczynają przestępować z nogi na nogę – grzeją silniki. Na
hasło: Start! dzieci zaczynają biegać tak, by nie potrącić innych. Na hasło: Lądu-
jemy! dzieci zwalniają stopniowo bieg, aż do zupełnego zatrzymania. Zabawę
powtarzamy 3–4 razy.
„Połóż we właściwym miejscu” – zabawa dydaktyczna. N. dzieli dzieci na zespo-
ły. Każdy zespół otrzymuje dwie pętle w różnych kolorach oraz komplet figur
geometrycznych (z WM). N. wydaje dzieciom polecenia: Wybierzcie spośród figur
trójkąty. Do zielonej pętli włóżcie zielone trójkąty, a do czerwonej – duże trójkąty.
Gdzie położycie trójkąty, które są duże i zielone?; Do zielonej pętli włóżcie małe
trójkąty, a do czerwonej żółte. N. powtarza polecenia w odniesieniu do innych
cech i pozostałych figur.
Spacer w okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na ewentualne zmiany w ele-
mentach pogody – długość dnia, wzrost temperatury powietrza oraz na wygląd
otoczenia – czy leży śnieg, jak ubierają się ludzie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Z planety na planetę” – zabawa z elementem skoku. N. rozkłada na podłodze
hula-hop. Dzieci przy dźwiękach dowolnej melodii poruszają się po sali, ale
wolno im stawać tylko w obręczach.
„Geometryczne obrazki” – zabawa dydaktyczna. Dzieci otrzymują tangram
z WM. Wypychają elementy, rozkładają je, nazywają kolory i znane sobie
kształty. N. podaje nazwę romb i wskazuje figurę. Dzieci odnajdują ją wśród
pozostałych figur, obwodzą palcem jej kształt, liczą boki, rogi, porównują jej
wygląd z innymi figurami, np. kwadratem. N. rozdaje dzieciom wzory do ukła-
dania tangramu. Dzieci z elementów tangramu układają kolejno elementy tan-
gramu na wzorze. Potem wszystkie dzieci próbują ułożyć elementy tangramu
pętle w różnych
kolorach, komplet
figur geometrycz-
nych z WM
hula-hop
tangram z WM
Dzień 4.
|
Wyprawy w Kosmos
191
pod wzorem. Następnie nazywają figury, które zostały wykorzystane do ułoże-
nia obrazka.
„Przejście przez czarne dziury” – zabawa z elementami czworakowania. Przed
rozpoczęciem zabawy N. wyjaśnia dzieciom czym są czarne dziury. Następnie
dzieli dzieci na dwa zespoły. Jeden zespół dostaje hula-hop. Dzieci z hula-hop
siadają w szeregu jedno obok drugiego w odległości około pół metra. Pozostałe
dzieci stają przed pierwszym hula-hop i na czworakach przechodzą przez wszyst-
kie hula-hop. Gdy wszystkie dzieci przejdą następuje zamiana ról.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Dzień 4.
Wyprawy w Kosmos
I
II
III
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; zachęca-
nie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie miejsca
zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z powitanką.
2. „Start rakiety” – zabawa bieżna. Doskonalenie umiejętności bezpiecznego poruszania się w prze-
strzeni podczas biegu. „Dokończ słowo” – zabawa słuchowa. Rozwijanie syntezy słuchowej.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Rakieta – rozmowa na podstawie wiersza B. Lewandowskiej. Poszerzanie słownika czynnego dzie-
ci; usprawnianie percepcji słuchowej. Praca z K3., 11 – rozwijanie percepcji wzrokowo-słuchowej
oraz koordynacji ruchowo-wzrokowej.
5. „Lecimy w kosmos” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Usprawnianie umiejętności poruszania
się w przestrzeni zgodnie z określonym kierunkiem. „Rakieta” – składanie pojazdu z WP – dosko-
nalenie sprawności manualnej dzieci.
6. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji i spostrzegawczości dzieci;
zwrócenie uwagi na właściwy ubiór oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas spaceru.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „Lot kosmiczny” – zabawy rytmiczne do piosenki. Doskonalenie koordynacji wzrokowo-rucho-
wo-słuchowej i pamięci ruchowej.
9. „Ułóż tak samo” – zabawa dydaktyczna. Rozwijanie percepcji wzrokowej na materiale literowym.
„Rakieta” – płaskie origami. Rozwijanie sprawności manualnej palców; doskonalenie koncentracji
uwagi podczas słuchania i wykonywania instrukcji.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie nawyku odnoszenia zabawek na wy-
znaczone miejsce.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
czasopisma i wydawnictwa encyklopedyczne związane z astronomią, piłka,
WP
, wyraz rakieta do globalnego czytania, K3., opaski, figury do origami z kuferka
I
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca zabawy po
jej zakończeniu; wspólne oglądanie czasopism i wydawnictw encyklopedycznych
związanych z astronomią; wzbogacenie kącika książki o takie wydawnictwa.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
hula-hop
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
192
„Start rakiety” – zabawa bieżna. Dzieci-rakiety przygotowują się do startu. Sto-
ją w pozycji na baczność w luźniej gromadce. N. zaczyna odliczać od dziesięciu.
W tym czasie dzieci zaczynają przestępować z nogi na nogę – grzeją silniki. Na
hasło: Start! dzieci zaczynają biegać tak, by nie potrącić innych. Na hasło: Lądu-
jemy! dzieci zwalniają stopniowo bieg, aż do zupełnego zatrzymania. Zabawę
powtarzamy 3-4 razy.
„Dokończ słowo” – zabawa słuchowa. Dzieci siedzą w kole. W środku stoi
N. i trzyma piłkę. Rzuca ją kolejno do dzieci z jednoczesnym wypowiadaniem
pierwszej sylaby wymyślonego przez siebie słowa. Dzieci mają za zadanie złapać
piłkę i dokończyć słowo.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
II
Rakieta – słuchanie wiersza Barbary Lewandowskiej czytanego przez N.
Rakieta
Barbara Lewandowska
Kolejami, samolotem
dobrze jeździ się po świecie,
ale ja wciąż marzę o tym,
by pilotem być w rakiecie.
Stoi pojazd mój pod bramą...
Ja po srebrnych wchodzę schodkach,
– Do widzenia, tato, mamo!
Dziwów sto po drodze spotkam.
I w godzinę – albo krócej –
Księżyc, gwiazdy w krąg objadę...
I na Ziemię potem wrócę,
aby w domu zjeść obiadek.
N. zadaje pytania: Czym astronauci latają w kosmos? (rakiety, promy kosmiczne);
O czym marzył bohater wiersza?; Dzieci słowa prom i ra-kie-ta dzielą na sylaby,
wyróżniają pierwszą i ostatnią głoskę, wymieniają kolejne głoski (układają od-
powiednią liczbę liczmanów i podają ich liczbę), określają miejsce głoski r w sło-
wie. N. prezentuje wyraz rakieta do globalnego czytania. Dzieci odszukują ob-
razek i wyraz wśród innych w WP.
Praca z K3., 11 – ćwiczenia słuchowe, czytanie globalne wyrazu rakieta, tworzenie
nowego słowa z pierwszych sylab innych słów, podział wyrazu na głoski. Zadanie
dodatkowe – rysowanie w tunelu i po śladzie do wiersza:
Idzie / sobie / rak /,
mały / niebo /rak /.
Dokąd / idziesz / raku /?
Szukam / tata /raku /.
„Lecimy w kosmos” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Przed zabawą N. roz-
daje dzieciom opaski. Zakładają je na lewą rękę. Dzieci biegają przy dowolnej
muzyce. Co jakiś czas N. wyznacza kierunek hasłami: Skręcamy w lewo!; Lecimy
prosto!; Lecimy tyłem!
„Rakieta” – składanie pojazdu z WP. Dzieci dostają karty, z których wypychają
elementy, a następnie składają je według instrukcji N.
piłka
WP, wyraz do
czytania
globalnego
rakieta
K3.
opaski
WP
Dzień 5.
|
Na nieznanej planecie
193
Spacer w okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na ewentualne zmiany w ele-
mentach pogody – długość dnia, wzrost temperatury powietrza oraz na wygląd
otoczenia – czy leży śnieg, jak ubierają się ludzie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„Lot kosmiczny” – zabawy rytmiczne do piosenki (s. 184).
„Ułóż tak samo” – zabawa dydaktyczna. N. rozdaje dzieciom litery z WP. Dzie-
ci porządkują je, układają takie same razem. Następnie N. prezentuje najpierw
pojedyncze litery – dzieci odszukują u siebie takie same i jeśli potrafią, nazywa-
ją je. Potem pokazuje wyrazy ma, ul, rak, kot, mak, itp. dzieci układają kolejno
litery – chętne dzieci nazywają litery lub odczytują wyrazy globalnie.
„Rakieta” – płaskie origami. N. pokazuje dzieciom wzór rakiety wykonanej
z kwadratów i trójkątów. Dzieci nazywają figury, określają ich wielkość, kolor,
liczbę. Następnie wybierają spośród rozłożonych przez N. figur z kuferka pięć
kwadratów. Siadają przy stolikach i wykonują rakietę zgodnie z instrukcją
N. (dwa kwadraty składamy na pół, tworząc prostokąty; dwa kwadraty w tym
samym kolorze składamy na pół, po przekątnej, tworząc trójkąty – dolne, bocz-
ne części rakiety; jeden kwadrat składamy na pół, tworząc trójkąt, jeszcze raz na
pół i jeszcze raz na pół – w ten sposób powstaje mały trójkącik, najwyższa część
rakiety). Dzieci naklejają kolejne elementy na kartkę. Mogą uzupełnić obrazek
dorysowując różne rzeczy.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
Dzień 5.
Na nieznanej planecie
I
II
Propozycja zapisu w dzienniku:
1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – zachęcanie dzieci do różnorodnych zabaw; za-
chęcanie do korzystania z książek i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci; porządkowanie
miejsca zabawy po jej zakończeniu. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery podczas zabaw z po-
witanką.
2. Lot kosmiczny – śpiewanie piosenki. Zachęcanie dzieci do prezentowania swoich umiejętności na
tle grupy. „Rozmowa Ufoludków” – zabawa oddechowa. Wdrażanie do świadomego wydychania
powietrza w określonym czasie.
3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 12 – rozwijanie sprawności fizycznej dzieci. Kształtowanie co-
dziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami.
4. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 – rozwijanie szybkości, zwinności i celności oraz umiejęt-
ności współpracy w parach lub grupie; wpajanie zasad fair play.
5. „Na nieznanej planecie” – zabawa sensoryczna. Rozwijanie wyobraźni dzieci; poszerzanie doznań
sensorycznych; zachęcanie do przełamywania uprzedzeń i lęków. „Wesołe ufoludki” – zabawa
plastyczna. Rozwijanie wyobraźni; wydłużanie fazy wydechowej.
WP
figury do origami
z kuferka
Tydzień XXIV. KIEDY PATRZĘ W NIEBO
194
III
6. Spacer w okolicy przedszkola – rozwijanie umiejętności obserwacji i spostrzegawczości dzieci;
zwrócenie uwagi na właściwy ubiór oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas spa ceru.
7. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
8. „W kosmosie” – konstruowanie gry-ściganki. Doskonalenie umiejętności współpracy w małych
zespołach oraz planowania i działania według planu; rozwijanie umiejętności dodawania. „Lot
na księżyc” – zabawa bieżna. Doskonalenie różnicowania prawej i lewej strony ciała.
9. „Rakieta” – praca z ZG 35 – rozwijanie myślenia logicznego oraz sprawności grafomotorycznej.
„Jazda na Wielkim Wozie” – zabawa z elementem równowagi. Usprawnianie zwinności dzieci oraz
umiejętności poruszania się po wyznaczonej linii.
10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – kształtowanie nawyku odnoszenia zabawek na wy-
znaczone miejsce.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
czasopisma i wydawnictwa encyklopedyczne związane z astronomią, łyżka,
piłeczka pingpongowa, pachołki, gazety, woreczki, hula-hop, sznurki, worki do skakania, skakanki,
CD
, pudełko sensoryczne z kamieniami, skrawkami różnorodnych materiałów ze zróżnicowana
fakturą – miękkie plusze, kawałki wełny, kawałki sztucznej trawy, filtry do ekspresów, słomki,
pędzle, farby w dwóch kolorach, np. zielona i niebieska, czerwona i żółta, czerwona i niebieska, itp.,
gruby karton dla każdego dziecka, arkusz szarego papieru, mazaki, klocek do odmierzania pól,
kostki do gry (dwie na zespół), pionki, ZG, krążki gimnastyczne, długie skakanki lub szarfy
I
Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań – porządkowanie miejsca za-
bawy po jej zakończeniu; wspólne oglądanie czasopism i wydawnictw encyklo-
pedycznych związanych z astronomią; wzbogacenie kącika książki o takie wy-
dawnictwa.
„Powitanka” – do wyboru N. (s. 14).
Lot kosmiczny – śpiewanie piosenki w małych zespołach lub indywidualnie.
„Rozmowa ufoludków” – zabawa oddechowa. Dzieci dobierają się w pary.
N. rozpoczyna zabawę, opowiadając, że kiedyś słyszał jak dwa ufoludki ze sobą
rozmawiały. Jeden powiedział: t-ttt-t na co drugi odpowiedział mu: dd-dd-dd.
Następnie dzieci siadają naprzeciwko siebie, kładą ręce na brzuchu i mówią wy-
myślone przez siebie układy spółgłosek. Ważne jest, by spółgłoski były wymawia-
ne jak najkrócej.
Zestaw ćwiczeń porannych nr 12
(s. 165).
Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posił-
kami.
II
Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1
(s. 145). Opcjonalnie można zorganizować
ognisko dla dzieci.
„Na nieznanej planecie” – zabawa sensoryczna. Dzieci siedzą w kole. W tle
słychać etniczną muzykę elektroniczną. Na środku koła stoi pudełko sensorycz-
ne przygotowane tak, jak do poprzednich zabaw. W pudełku są przyklejone do
pokrywki, ścian pudełka i leżą na dnie kamienie, skrawki różnorodnych mate-
riałów ze zróżnicowaną fakturą – miękkie plusze, kawałki wełny, kawałki
sztucznej trawy, tasiemki, filtry do ekspresów itp. N. wprowadza dzieci w zaba-
wę: Jesteśmy na nieznanej planecie. By ją odkryć musicie wykazać się odwagą
i sprawdzić przy pomocy rąk, co jest w środku. Potem opowiecie innym, co odkry-
łyżeczka, piłeczka ping-
pon gowa, pachołki,
gazety, woreczki, hula-
hop, sznurki, worki do
skakania, skakanki
CD, pudełko
sensoryczne
Dzień 5.
|
Na nieznanej planecie
liście. N. jako pierwszy wkłada ręce i opowiada dzieciom o swoich odkryciach.
Dzieci do pudełka podchodzą pojedynczo – najpierw te, które same chcą.
Wkładają ręce, sprawdzają, co jest w środku, opowiadają, co tam może być.
N. zachęca dzieci nieśmiałe. Jeśli jednak jakieś dziecko kategorycznie odmówi
udziału – N. szanuje to.
„Wesołe ufoludki” – zabawa plastyczna. N. trzyma w ręce sylwetę Paka. Nachy-
la go do swojego ucha i trzyma go tak przez chwilę. Następnie mówi dzieciom,
że Pak opowiedział mu o tym, jak wieczorem odwiedziły go dziwne istoty.
N. opisuje je według własnego pomysłu. Potem pyta: Kto odwiedził Paka?; Czym
przyleciało Ufo?; Jak wyglądały ufoludki? N. przygotowuje na każdym stoliku far-
by w dwóch kolorach, np. zieloną i niebieską, czerwoną i żółtą, czerwoną i nie-
bieską, itp. oraz gruby karton dla każdego dziecka. Każde dziecko wylewa odro-
binę farby z każdego koloru (plamy muszą być obok siebie). Następnie dzieci
przez słomkę dmuchają na obie plamy z farby tak, by częściowo się ze sobą wy-
mieszały tworząc różne kształty. Przy pomocy słomki dzieci rozmazują farbę tak,
by dorobić różne elementy postaci wesołego ufoludka. Na koniec, gdy całość
wyschnie, dorysowują usta, oczy, paznokcie, może ogony, czułki itp.
Spacer w okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na ewentualne zmiany w ele-
mentach pogody – długość dnia, wzrost temperatury powietrza – oraz na wygląd
otoczenia – czy leży śnieg, jak ubierają się ludzie.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
III
„W kosmosie” – konstruowanie gry-ściganki. N. dzieli dzieci na zespoły. Każdy
zespół ma arkusz szarego papieru, mazaki, klocek do odmierzania pól, kostki do
gry (dwie na zespół), pionki. N. pomaga dzieciom w narysowaniu trasy. Dzieci
same: dzielą trasę na pola, wyznaczają miejsca startu i mety, wymyślają premie
i pułapki. Na koniec grają.
„Lot na księżyc” – zabawa bieżna. N. wyznacza linię startu i mety. Dzieci stają
na linii startu. Odpalają prawy silnik – wykonują ruch obrotowy prawą dłonią
przed sobą; odpalają lewy silnik – wykonują taki sam ruch lewą dłonią i na hasło:
Start! biegną do linii mety.
„Rakieta” – praca z ZG 35. Rysowanie drogi do rakiety zgodnie z instrukcją.
Rysowanie rakiety po śladzie.
„Jazda na Wielkim Wozie” – zabawa z elementem równowagi. N. rozkłada krąż-
ki gimnastyczne w odległości kilku metrów jeden od drugiego, tworząc Wielki
Wóz. Poszczególne krążki łączy przy pomocy długich skakanek lub szarf. Dzieci
stają w rzędzie na początku dyszla. Mają za zadanie przejść od gwiazdy do
gwiazdy, stawiając stopy na szarfach, bez schodzenia z nich. Dziecko, które
skończy staje w środku wozu. Gdy wszystkie dzieci skończą, na sygnał N. (np.
melodia piosenki o kosmosie) wybiegają ze środka i biegają po dywanie, omija-
jąc krążki i przeskakując szarfy.
Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań.
słomki, pędzle, farby
w dwóch kolorach,
np. zielona i niebieska,
czerwona i żółta,
czerwona i niebieska,
itp., gruby karton dla
każdego dziecka
arkusz szarego
papieru, mazaki,
klocek do
odmierzania pól,
kostki do gry (dwie
na zespół), pionki
ZG
krążki
gimnastyczne,
długie skakanki
lub szarfy
WODA – projekt edukacyjny
196
WODA – PROJEKT EDUKACYJNY
Cele kształcenia i wychowania:
Poznanie właściwości wody i zjawisk z nią związanych na podstawie własnych doświadczeń.
Zrozumienie, że człowiek jest częścią przyrody, jest od niej zależny i ma na nią wpływ.
Kształtowanie potrzeby dbania o środowisko.
Kształtowanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji.
Odzwierciedlanie spostrzeżeń w formie plastycznej, dzielenie się nimi z innymi.
Doskonalenie umiejętności formułowania pytań.
Kształtowanie psychomotoryki.
Wzmocnienie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Zapoznanie z różnymi możliwościami przedstawienia utworów literackich.
Wzbogacenie słownika czynnego o słownictwo związane z tematem.
Rozwijanie twórczego myślenia, wyobraźni oraz kreatywności.
Kształtowanie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności.
Nabywanie umiejętności wnioskowania oraz kształtowanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
Rodzaje
aktywności:
językowa, literacka, matematyczna, plastyczna, techniczna, społeczno-przyrod-
nicza, ruchowa, teatralna
Środki dydaktyczne:
filmy, albumy, atlasy, fotografie, prezentacja multimedialna, duży arkusz pa-
pieru, karteczki samoprzylepne, kartki papieru, przybory kreślarskie i malarskie, płyta tekturowa,
masa papierowa, glina, próbówki, różnej wielkości naczynia szklane, pałeczki szklane, metalowe,
drewniane, mikroskop, lupy, aparat fotograficzny, dyktafon, szkicowniki, teksty literackie, muzyka do
zajęć, i inne według uznania N. i możliwości placówki
Etap pracy
nad projektem
Zadania dzieci
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Zadania nauczyciela
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Rozpoczęcie
projektu
•
„Komu potrzebna jest woda?” – dzieci
wykonują prace plastyczne ilustrujące
ich wyobrażenia o roli wody w przyro-
dzie. Tworzą wystawę prac, dzielą się
spostrzeżeniami. Dzieci oglądają film,
prezentację multimedialną, albumy,
atlasy, fotografie prezentujące różne
informacje na temat wody. Odzwier-
ciedlają swoje spostrzeżenia, odczucia
w formie swobodnych rozmów oraz
prac plastycznych.
•
Wybór tematu zależny od zaintereso-
wań dzieci.
•
Swobodna rozmowa dzieci na temat
projektu, uczestniczenie w rozmowie
kierowanej przez N., udział w przygo-
towaniu wstępnej siatki tematycznej.
Budowanie wspólnych doświadczeń.
•
Formułowanie listy pytań (np. w formie
zagadek detektywistycznych).
•
Dostarczenie dzieciom bodźca, który
pobudzi ich ciekawość i skoncentruje
aktywność na zagadnieniach związanych
z tematem projektu, dostarczenie róż-
nych rodzajów publikacji. Inspirowanie
dzieci do rozmów na temat roli wody
w świecie organizmów żywych. Przygo-
towanie zagadek związanych z realizo-
wanym tematem.
•
Wybór tematu projektu z inicjatywy N.
•
Obserwowanie swobodnych rozmów
dzieci, analiza wytworów ich twórczości.
Przygotowanie wstępnej siatki tematycz-
nej ilustrującej aktualny zasób wiedzy
dzieci na temat muzyki.
•
Zapisanie listy pytań.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
197
Realizacja
projektu
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Dzieci przygotowują z pomocą N. har-
monogram spotkań z ekspertami,
przedstawiają propozycje pytań, mówią
o tym, czego chciałyby się dowiedzieć,
co zobaczyć.
•
Spotkanie z fizykiem, chemikiem, hy-
drologiem, pracownikiem stacji uzdat-
nienia wody, pracownikiem oczyszczalni
ścieków, hydraulikiem, ratownikiem
wodnym.
•
Dzieci przeprowadzają wywiady z eks-
pertami, uczestniczą w prowadzonych
przez nich zajęciach, oglądają przynie-
sione przez nich przedmioty, dzielą się
swoją wiedzą i spostrzeżeniami doty-
czącymi tematu projektu.
•
Dzieci dokumentują przeprowadzone
zajęcia wykonując fotografie, szkice.
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Zaproszenie do przedszkola ekspertów,
przestawienie im tematu projektu, poin-
formowanie ich o tym, co dzieci wiedzą
obecnie na temat projektu i czego chcia-
łyby się dowiedzieć, podkreślenie znacze-
nia aktywności badawczej i możliwości
zadawania pytań przez dzieci. Zwrócenie
uwagi na kontakt dzieci z przedmiotami
autentycznymi.
•
Przygotowanie dzieci do spotkania z eks-
pertami (kto będzie gościem, o czym
opowie, na co zwrócić szczególną uwagę).
•
Pomoc w przygotowaniu wywiadu, zapi-
sanie pytań, które dzieci chciałyby zadać.
•
Wyjaśnianie nieznanych dzieciom pojęć,
zapisywanie pojęć wyjaśnionych przez
dzieci.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Spacer w okolicy przedszkola, obser-
wowanie różnych zbiorników wodnych,
pobieranie próbek wody do badania
pod mikroskopem, fotografowanie
otoczenia zbiorników (roślinności, zwie-
rząt, elementów infrastruktury wodnej),
wykonywanie rysunków przedstawia-
jących wygląd dna zbiorników wodnych.
•
Wycieczka do hydroforni, stacji uzdat-
niania wody, oczyszczalni ścieków. Dzie-
ci dowiadują się w jaki sposób woda
trafia do ich domów. Przeprowadzają
wywiad w pracownikami, wykonują
fotografie urządzeń, szkicują.
•
Wycieczka do pracowni fizycznej /
chemicznej. Badanie właściwości fi-
zycznych / chemicznych wody. Dzieci
obserwują doświadczenia pozwalające
odkryć właściwości wody, a następnie
samodzielnie przeprowadzają wybrane
doświadczania.
•
Wycieczka do innych miejsc prowadzą-
cych działalność związaną z tematyką
projektu.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo
podczas przeprowadzania zajęć tereno-
wych.
•
Pomoc w zapisywaniu spostrzeżeń dzieci,
udzielanie wskazówek dotyczących szki-
cowania, pomoc w wykonaniu fotografii
szkiców.
•
Pomoc w przygotowaniach do zajęć tere-
nowych – zapisanie, na co trzeba zwrócić
uwagę, przydzielenie zadań poszczegól-
nym osobom, przygotowanie dyktafonu,
aparatu fotograficznego, szkicowników.
•
Przypomnienie zasad zachowania w miej-
scach publicznych oraz zasad związanych
z bezpieczeństwem.
•
Pomoc w przygotowaniu, zapisanie pytań
do wywiadu. Wyjaśnienie na czym polega
prowadzenie wywiadu.
•
Stwarzanie sytuacji pozwalających dzie-
ciom na odkrywanie zjawisk fizycznych
i chemicznych występujących na Ziemi
oraz poznanie roli wody w świecie organi-
zmów żywych.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Dzieci z pomocą N. organizują w sali
przedszkolnej kącik badacza, w którym
każde dziecko może samodzielnie
przeprowadzić obserwowane w czasie
trwania projektu doświadczenia.
•
Prezentują przygotowane przy udziale
rodziców doświadczenia ukazujące
właściwości wody.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Zorganizowanie materiałów umożliwiają-
cych przygotowanie kącika projektu, kącika
badacza, prac plastycznych oraz innych ma-
teriałów pozwalających dzieciom na podję-
cie aktywności badawczej oraz zabawowej
(zabawy konstrukcyjne i tematyczne).
•
Zaaranżowanie przestrzeni sali przed-
szkolnej na potrzeby realizacji projektu.
WODA – projekt edukacyjny
198
•
Badają zjawisko pływania i tonięcia
różnych przedmiotów.
•
„Przygody kropli wody” – czyli w jaki
sposób woda krąży w przyrodzie. Dzieci
poznają zjawiska skraplania i parowania.
Badają te zjawiska, stawiają hipotezy
i prezentują wyniki badań.
•
„Woda w naszych domach” – dzieci
badają instalację wodną znajdującą się
w przedszkolu, a następnie wykonują
domową instalację wodną wykorzystu-
jąc kartony i rury PCV.
•
„Dokąd biegnie woda?” – dzieci wy-
konują w ogrodzie przedszkolnym
makietę ilustrującą podróż wody od gór
do morza. (Makietę można wykonać
wykorzystując tekturową płytę i glinę,
za pomocą której dzieciom łatwo bę-
dzie odpowiednio ukształtować „teren”,
wyrzeźbić koryta strumieni, rzek, jezior,
morza. Gdy glina wyschnie, można
pokazać jak płynie woda, zaczynając
wlewać ją do górskich strumieni.) Dzieci
mogą wykonać łódki z łupin orzecha
i pokazać ich podróż od gór do morza.
•
Dzieci badają właściwości wody jako
rozpuszczalnika. Mieszają wodę z róż-
nymi substancjami. Porównują przy-
gotowane mieszaniny z czystą wodą,
określają kolory, zapach, smak.
•
Dzieci badają pod mikroskopem próbki
wody z różnych zbiorników wodnych.
Przedstawiają wyniki badań za pomocą
rysunków.
•
Dzieci przygotowują mini oczyszczalnię
wody. Przeprowadzają doświadczenie
polegające na oczyszczeniu brudnej
wody zaczerpniętej np. z kałuży.
•
„Wodny koncert” – dzieci przygotowują
improwizację muzyczną, wykorzystując
różne naczynia szklane puste i wypeł-
nione różnymi ilościami wody. Używając
drewnianych, metalowych lub szklanych
pałeczek wydobywają dźwięki i tworzą
proste melodie.
•
Dzieci przeprowadzają eksperymenty
związane z oszczędzaniem wody (np.
podstawiają naczynie pod kapiący kran
i obserwują w jakim czasie się napełni).
Rozmawiają na temat miejsc na Ziemi,
gdzie brakuje wody.
•
„Oszczędzaj wodę” – dzieci wykonują
plakaty na dużych arkuszach papieru,
wywieszają je w widocznym miejscu
w przedszkolu.
•
Przygotowanie plansz edukacyjnych,
atlasów, albumów związanych z tematyką
projektu.
•
Zainicjowanie organizacji kącika projektu,
systematyczne uzupełnianie kącika.
•
Systematyczne modyfikowanie siatki
tematycznej.
•
Pomoc w stworzeniu słownika pojęć
związanych z projektem.
•
Inspirowanie dzieci do rozmów na temat
projektu.
•
Dostarczenie dzieciom informacji na
temat obiegu wody w przyrodzie.
•
Udzielanie wskazówek przy wykonywaniu
makiety ilustrującej podroż wody od gór
do morza.
•
Prowadzenie zajęć plastycznych – za-
prezentowanie możliwych technik oraz
sposobów wykonania prac plastycznych
i technicznych.
•
Pobudzanie wyobraźni dzieci poprzez or-
ganizowanie zabaw dramowych, pantomi-
micznych, improwizacyjnych związanych
z tematem projektu.
•
Przygotowanie muzyki oraz tekstów
literackich napisanych związanych z te-
matem projektu.
•
Przygotowanie zabaw matematycznych,
językowych, ruchowych związanych
z tematem projektu.
•
Zwracanie uwagi na potrzebę oszczędne-
go gospodarowania zasobami wodnymi
występującymi na Ziemi.
•
Przygotowanie nagrań szumu morza, pa-
dającego deszczu, wody płynącej w po-
toku. Prowadzenie zajęć relaksacyjnych
i wizualizacji z wykorzystaniem przygoto-
wanych nagrań.
•
Kształtowanie w dzieciach postaw pro-
ekologicznych związanych z dbałością
o czystość naturalnych zbiorników wod-
nych.
•
Zwracanie uwagi na zasady bezpiecznego
wypoczynku nad wodą.
•
Inspirowanie i zachęcanie dzieci do ak-
tywności badawczej.
•
Zachęcanie do współpracy rodziców,
członków rodziny, przedstawicieli środo-
wiska lokalnego.
•
Prowadzenie dziennika obserwacji pro-
jektu, ilustrującego rozwój oraz przebieg
aktywności badawczej dzieci podczas
realizacji zadań.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
UDZIAŁ RODZICÓW:
•
Udział w wycieczkach.
•
Pomoc w prowadzeniu kącika projektu
(np. wywoływanie zdjęć, zamieszczanie
ciekawostek na temat wody itp.)
•
Pomaganie dzieciom w przygotowaniu
doświadczenia pozwalającego na zbada-
nie właściwości wody.
•
Gromadzenie wycinków z gazet, ksią-
żek, albumów, filmów prezentujących
ciek awostki o wodzie.
Zakończenie
projektu
•
Przygotowanie nowej siatki tematycznej
– sprawdzanie, czy rozwiązane zostały
wszystkie zagadki dotyczące tematu
projektu, czy pojawiły się nowe proble-
my do rozwiązania.
•
Podsumowanie informacji o wodzie:
oglądanie kącika projektu, dzielnie się
wrażeniami na temat znajdujących się
tam przedmiotów, zdjęć, prac plastycz-
nych i konstrukcyjnych, przypomnienie
zajęć terenowych oraz wycieczek.
•
„To już wiemy!” – dzieci przygotowują
i prowadzą zajęcia edukacyjne, w któ-
rych dzielą się zdobytą wiedzą (z ko-
legami i koleżankami z innych grup /
rodzicami).
•
„Wodny koncert” – dzieci prezentują
przygotowaną improwizację muzyczną
oraz taneczną.
•
Prezentacja słownika pojęć związanych
z tematem projektu, zdjęć, prac pla-
stycznych oraz technicznych wykona-
nych w czasie realizacji projektu.
•
Udział w quizie wiedzy o wodzie.
•
„Oszczędzaj wodę” – przeprowadze-
nie happeningu zachęcającego do
oszczędnego gospodarowania zasobami
wodnymi.
•
„Miś ratownik” – dzieci przeprowadzają
kurs bezpiecznego wypoczynku nad
wodą. Zapraszają do udziału rodziców
oraz kolegów i koleżanki z pozostałych
grup przedszkolnych.
•
Pomoc w przygotowaniu nowej siatki te-
matycznej – sprawdzanie, czego dzieci się
nauczyły, czy rozwiązane zostały wszyst-
kie postawione na początku problemy
lub czy pojawiły się nowe problemy do
rozwiązania.
•
Towarzyszenie, wspieranie i koordyno-
wanie przygotowań związanych z wyda-
rzeniami kulminacyjnymi (zakończeniem
działań związanych z projektem).
•
Ewaluacja projektu np. w formie odpo-
wiedzi na pytania dotyczące stopnia za-
angażowania dzieci w działania badawcze,
stopnia samodzielności i podejmowania
współpracy oraz stopnia realizacji celów
programowo-dydaktycznych.
TEATR – projekt edukacyjny
200
TEATR – PROJEKT EDUKACYJNY
Cele kształcenia i wychowania:
Kształtowanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji.
Odzwierciedlanie spostrzeżeń w formie plastycznej, dzielenie się nimi z innymi.
Doskonalenie umiejętności formułowania pytań.
Kształtowanie umiejętności interpretowania uczuć, emocji własnych oraz innych osób.
Kształtowanie psychomotoryki.
Wzmocnienie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Poznanie historii oraz rodzajów teatru.
Odkrywanie i doskonalenie umiejętności aktorskich poprzez zabawy teatralne.
Zapoznanie z różnorodnymi technikami dramowymi.
Poznanie zasad zachowania się w miejscach publicznych.
Wzbogacenie słownika czynnego o słownictwo związane z tematem.
Rozwijanie twórczego myślenia, wyobraźni oraz kreatywności.
Kształtowanie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności.
Nabywanie umiejętności wnioskowania oraz kształtowanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
Kształtowanie otwartości na innych ludzie, uwrażliwianie na inność.
Nauka kontrolowania oddechu i brzmienia głosu.
Rodzaje aktywności:
językowa, literacka, matematyczna, plastyczna, techniczna, społeczno-przyrod-
nicza, ruchowa, teatralna
Środki dydaktyczne:
nagrania przedstawień teatralnych, zdjęcia ze spektakli teatralnych, ulotki,
plakaty, repertuary, bilety teatralne, duży arkusz papieru, karteczki samoprzylepne, przybory kreślar-
skie i malarskie, aparat fotograficzny, dyktafon, szkicowniki, scena, kurtyna, tkaniny, materiał natu-
ralny, kartony różnej wielkości, materiały umożliwiające wykonanie różnych lalek teatralnych (drew-
niane łyżki, wałki, skarpetki, rękawiczki, kawałki drewna, patyki, włóczki, warzywa, owoce itp.), różne
rodzaje strojów (np. piżama, suknia balowa, strój kąpielowy, dresy, kombinezon narciarski, itp.), paski
bibuły, piórka, bańki mydlane, wstążki, teksty literackie do improwizacji teatralnych, utwory muzycz-
ne do interpretacji ruchowej, maski, i inne według uznania N. i możliwości placówki
Etap pracy
nad projektem
Zadania dzieci
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Zadania nauczyciela
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Rozpoczęcie
projektu
•
Dzieci oglądają: spektakl teatralny, pro-
jekcję spektaklu teatralnego, zdjęcia ze
spektakli teatralnych, ulotki, plakaty,
repertuary, bilety teatralne. Dzielą się
spostrzeżeniami z innymi dziećmi, N., ro-
dzicami. Odzwierciedlają swoje spostrze-
żenia, odczucia w formie swobodnych
prac plastycznych.
•
Wybór tematu zależny od zaintereso-
wań dzieci.
•
Swobodna rozmowa dzieci na temat
teatru, uczestniczenie w rozmowie na
temat teatru kierowanej przez N., udział
w przygotowaniu wstępnej siatki tema-
tycznej.
•
Formułowanie listy pytań (np. w formie
zagadek detektywistycznych).
•
Dostarczenie dzieciom bodźca, który
pobudzi ciekawość dzieci i skoncentruje
ich aktywność na zagadnieniach zwią-
zanych z teatrem np.: zorganizowanie
wycieczki do teatru – oglądanie spektaklu
teatralnego, zorganizowanie projekcji
spektaklu teatralnego, dostarczenie zdjęć
ze spektakli teatralnych, dostarczanie
ulotek, plakatów, repertuarów, biletów
teatralnych.
•
Wybór tematu projektu z inicjatywy N.
•
Obserwowanie swobodnych rozmów
dzieci, analiza wytworów ich twórczości.
Przygotowanie wstępnej siatki tematycz-
nej ilustrującej aktualny zasób wiedzy
dzieci o teatrze.
•
Zapisanie listy pytań.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
201
Realizacja
projektu
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Aktor pracujący w teatrze.
•
Reżyser sztuk teatralnych.
•
Osoby pracujące w teatrze, odpowie-
dzialne za wykonanie rekwizytów, deko-
racji, kostiumów, np.: lalkarz, charaktery-
zator, scenograf, plastyk itp.
•
Osoba zajmująca się przygotowaniem
przedstawień teatralnych w przedszko-
lu, szkole itp.
•
Osoba prowadząca zajęcia z emisji głosu.
•
Osoba, która pasjonuje się teatrem lub
amatorsko zajmuje się aktorstwem.
•
Dzieci przeprowadzają wywiady z eks-
pertami, uczestniczą w prowadzonych
przez nich zajęciach, oglądają przynie-
sione przez nich przedmioty.
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Zaproszenie do przedszkola ekspertów,
przestawienie im tematu projektu, poin-
formowanie ich o tym, co dzieci wiedzą
obecnie na temat teatru i czego chciałyby
się dowiedzieć, podkreślenie znaczenia
aktywności badawczej i możliwości za-
dawania pytań przez dzieci. Zwrócenie
uwagi na kontakt dzieci z przedmiotami
autentycznymi.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Wycieczka do biblioteki (dzieci oglądają
różnego rodzaju publikacje dotyczących
teatru, oglądają ilustracje przedstawia-
jące teatr w starożytności, porównują
je z wyglądem teatru współczesnego,
wykonują szkice budynku teatru).
•
Wycieczka do teatru.
•
Udział w zajęciach z edukacji teatralnej
– poznanie teatru „od kuchni” (zwiedza-
nie pracowni plastycznej, technicznej,
elektro-akustycznej, poznanie pracy
dyrektora teatru oraz zadań biura obsłu-
gi widowni, itp.).
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo
podczas przeprowadzania zajęć tereno-
wych.
•
Pomoc w zapisywaniu spostrzeżeń dzieci,
udzielanie wskazówek dotyczących szki-
cowania, pomoc w wykonaniu fotografii
szkiców.
•
Pomoc w przygotowaniach do zajęć tere-
nowych – zapisanie na co trzeba zwrócić
uwagę, przydzielenie zadań poszczegól-
nym osobom, przygotowanie dyktafonu,
aparatu fotograficznego, szkicowników.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Budowanie w grupach makiet teatru
(np. starożytnego, współczesnego),
wystawa prac, omawianie podobieństw
i różnic.
•
Zaprojektowanie afiszu (plakatu) rekla-
mującego przygotowywany przez dzieci
spektakl teatralny.
•
Zaprojektowanie oraz wykonanie zapro-
szeń na premierę oraz biletów na przy-
gotowywany spektakl teatralny.
•
Zaprojektowanie i wykonanie w gru-
pach różnych lalek teatralnych (pacynka,
marionetka, kukiełka, jawajka) z wyko-
rzystaniem przedmiotów znajdujących
się w otoczeniu dzieci (drewniane łyżki,
wałki, skarpetki, rękawiczki, kawałki
drewna, patyki, włóczki, warzywa, owo-
ce itp.).
•
Projektowanie i wykonanie różnych ma-
sek teatralnych, improwizacje teatralne
z ich wykorzystaniem.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Zorganizowanie materiałów umożliwia-
jących zbudowanie makiety, wykonanie
biletów, lalek teatralnych oraz innych
materiałów pozwalających dzieciom na
podjęcie aktywności badawczej oraz
zabawowej (zabawy konstrukcyjne i te-
matyczne).
•
Zainicjowanie organizacji kącika teatral-
nego i kącika projektu, systematyczne ich
uzupełnianie.
•
Systematyczne modyfikowanie siatki
tematycznej.
•
Prezentacja, omówienie cech charaktery-
stycznych oraz możliwości wykorzystania
różnych lalek teatralnych (pacynka, ku-
kiełka, marionetka, jawajka).
•
Przedstawienie dzieciom zasad zachowa-
nia w teatrze.
•
Zorganizowanie zabaw dramowych, pan-
tomimicznych, improwizacyjnych związa-
nych z tematem projektu.
TEATR – projekt edukacyjny
202
•
Zabawa z savoir-vivrem w tle: poznanie
zasad zachowania w czasie trwania
przedstawienia teatralnego (zachowanie
ciszy, zakaz jedzenia i picia, zakaz używa-
nia telefonów komórkowych oraz apara-
tów fotograficznych) – scenki dramowe,
projektowanie piktogramów, omawianie
przedstawionych zasad zachowania się.
Omówienie zasad dotyczących ubioru
(np. wybieranie spośród różnych stro-
jów, tych, które można włożyć, idąc do
teatru – piżama, suknia balowa, strój
kąpielowy, dresy, kombinezon narciarski,
itp.), zorganizowanie pokazu mody.
•
Zabawy tematyczne, konstrukcyjne, dra-
mowe, pantomimiczne, improwizacyjne
związane z tematem projektu.
•
Wprawki teatralne: interpretacja muzyki
z wykorzystaniem tkanin, pasków bibu-
ły, piórek, baniek mydlanych, wstążek;
improwizacje teatralne do tekstów
literackich z wykorzystaniem przygo-
towanych przez dzieci sylwet; naślado-
wanie sposobu poruszania się zwierząt
i dopasowanie instrumentów muzycz-
nych do wydawanych przez nie odgło-
sów; „pudełko uczuć” – pokazywanie za
pomocą mimiki i gestów wylosowanych
uczuć, próba odgadywania nazw poka-
zywanych uczuć, teatralne kalambury.
•
„Gimnastyka buzi i języka” – ćwiczenia
oddechowe, artykulacyjne, emisja głosu.
•
„Co było dalej?” – dzieci piszą dalszy
ciąg opowiadania rozpoczętego przez N.
•
Przygotowanie spektaklu teatralnego
(stworzenie scenariusza, scenografii,
oprawy muzycznej, przydzielenie ról, itd.).
•
Stworzenie „słownika teatru” – dzieci
wyjaśniają znaczenie słów związanych
z teatrem (np. aktor, afisz, kulisy, inspi-
cjent, jawajka itd.) w formie opisowej
lub rysunkowej.
UDZIAŁ RODZICÓW:
•
Udział w wycieczkach.
•
Pomoc w zorganizowaniu kącika teatral-
nego.
•
Pomoc w prowadzeniu kącika projektu
(np. wywoływanie zdjęć, zamieszczanie
ciekawostek na temat teatru, itp.).
•
Wyszukiwanie informacji / ciekawostek
na temat teatru.
•
Przygotowanie wspólnie z dzieckiem
reklamy ulubionej bajki w formie krót-
kiej scenki teatralnej.
•
Pomoc w przygotowaniu przedstawie-
nia teatralnego.
•
Pomoc w przygotowaniu strojów
na „Teatralnym balu przebierańców”.
•
Przygotowanie muzyki do interpretacji.
•
Przygotowanie tekstów literackich do
improwizacji teatralnych.
•
Przygotowanie „pudełka uczuć”.
•
Przygotowanie obrazkowych haseł do
zabawy w kalambury.
•
Przygotowanie ćwiczeń oddechowych,
artykulacyjnych, emisyjnych.
•
Koordynowanie i towarzyszenie dzie-
ciom w przygotowaniach do spektaklu
teatralnego, zwrócenie uwagi dzieci na
możliwości wykorzystania różnych form
teatralnych.
•
Zapisywanie haseł „słownika teatru”.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
Zakończenie
projektu
•
Przygotowanie nowej siatki tematycznej
– sprawdzanie, czy rozwiązane zostały
wszystkie zagadki dotyczące tematu
projektu, czy pojawiły się nowe proble-
my do rozwiązania.
•
Podsumowanie informacji o teatrze:
oglądanie kącika projektu oraz kącika
teatralnego, dzielnie się wrażeniami na
temat znajdujących się tam przedmio-
tów, zdjęć, prac plastycznych i konstruk-
cyjnych, przypomnienie zajęć tereno-
wych oraz wycieczek.
•
„To już wiemy!” – dzieci przygoto-
wują i prowadzą zajęcia edukacyjne
w których dzielą się zdobytą wiedzą (z
kolegami i koleżankami z innych grup /
rodzicami).
•
Wystawienie przygotowanego przedsta-
wienia teatralnego.
•
Prezentacja zdjęć, prac plastycznych,
„słownika teatru”.
•
Udział w „Teatralnym balu przebierań-
ców” – dzieci przy pomocy rodziców
przebierają się nietypowo np. za jakieś
uczucie, przedmiot, roślinę, środek
lokomocji, itp. (można zorganizować
konkurs na najbardziej nietypowe prze-
branie, zabawę w odgadywanie „Kto
jest kim?” lub stworzyć improwizację
teatralną z udziałem przebierańców.
Na bal można zaprosić rodziców oraz
przedstawicieli środowiska lokalnego.
•
Udział w quizie wiedzy o teatrze (na-
grodą mogą być bilety na spektakl
teatralny).
•
Pomoc w przygotowanie nowej siatki te-
matycznej – sprawdzanie, czego dzieci się
nauczyły, czy rozwiązane zostały wszyst-
kie postawione na początku problemy
lub czy pojawiły się nowe problemy do
rozwiązania.
•
Ewaluacja projektu np. w formie odpo-
wiedzi na pytania dotyczące stopnia za-
angażowania dzieci w działania badawcze,
stopnia samodzielności i podejmowania
współpracy oraz stopnia realizacji celów
programowo-dydaktycznych.
DINOZAURY – projekt edukacyjny
204
DINOZAURY – PROJEKT EDUKACYJNY
Cele kształcenia i wychowania:
Poznawanie świata dinozaurów i dostrzeganie zmienność gatunków w dziejach Ziemi.
Nabywanie wiedzy na temat epok w dziejach Ziemi.
Wskazywanie cech charakterystycznych dla wybranych gatunków dinozaurów.
Kształtowanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji.
Odzwierciedlanie spostrzeżeń w formie plastycznej, dzielenie się nimi z innymi.
Doskonalenie umiejętności formułowania pytań.
Kształtowanie psychomotoryki.
Wzmocnienie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Wzbogacenie słownika czynnego o słownictwo związane z tematem.
Rozwijanie twórczego myślenia, wyobraźni oraz kreatywności.
Kształtowanie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności.
Nabywanie umiejętności wnioskowania oraz kształtowanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
Rodzaje aktywności:
językowa, literacka, matematyczna, plastyczna, techniczna, społeczno-przyrod-
nicza, ruchowa, teatralna
Środki dydaktyczne:
filmy, albumy, atlasy, fotografie, prezentacja multimedialna, duże arkusze papieru,
karteczki samoprzylepne, kartki papieru, przybory kreślarskie i malarskie, różnej wielkości kartony, ło-
patki, szpatułki, pędzelki, wiaderka, glina, gips, plastelina, różnego rodzaju tkaniny, aparat fotograficzny,
dyktafon, szkicowniki, teksty literackie, muzyka do zajęć, i inne według uznania N. i możliwości placówki
Etap pracy
nad projektem
Zadania dzieci
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Zadania nauczyciela
(przy udzialerodziców
i środowiska lokalnego)
Rozpoczęcie
projektu
•
Dzieci oglądają film, prezentację multi-
medialną, albumy, atlasy, słowniki, foto-
grafie prezentujące różne informacje na
temat dinozaurów. Odzwierciedlają swoje
spostrzeżenia, odczucia w formie swo-
bodnych rozmów oraz prac plastycznych.
•
Wybór tematu zależny od zaintereso-
wań dzieci.
•
Swobodna rozmowa dzieci na temat
projektu, uczestniczenie w rozmowie
kierowanej przez N., udział w przygo-
towaniu wstępnej siatki tematycznej.
Budowanie wspólnych doświadczeń.
•
Formułowanie listy pytań (np. w formie
zagadek detektywistycznych).
•
Dostarczenie dzieciom bodźca, który
pobudzi ich ciekawość i skoncentruje ak-
tywność na zagadnieniach związanych z
tematem projektu, dostarczenie różnych
rodzajów publikacji. Przygotowanie zaga-
dek związanych z realizowanym tematem.
•
Wybór tematu projektu z inicjatywy N.
•
Obserwowanie swobodnych rozmów
dzieci, analiza wytworów ich twórczości.
Przygotowanie wstępnej siatki tematycz-
nej ilustrującej aktualny zasób wiedzy
dzieci na temat dinozaurów.
•
Zapisanie listy pytań.
Realizacja
projektu
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Dzieci przygotowują z pomocą N.
harmonogram spotkań z ekspertami,
przedstawiają propozycje pytań, mówią
o tym czego chciałyby się dowiedzieć,
co zobaczyć.
•
Spotkanie z paleontologiem, geologiem,
biologiem, geografem, historykiem, oso-
bą interesującą się prehistorią.
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Zaproszenie do przedszkola ekspertów,
przestawienie im tematu projektu, poin-
formowanie ich o tym, co dzieci wiedzą
obecnie na temat projektu i czego chciałyby
się dowiedzieć, podkreślenie znaczenia ak-
tywności badawczej i możliwości zadawania
pytań przez dzieci. Zwrócenie uwagi na kon-
takt dzieci z przedmiotami autentycznymi.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
205
•
Dzieci przeprowadzają wywiady z eks-
pertami, uczestniczą w prowadzonych
przez nich zajęciach, oglądają przynie-
sione przez nich przedmioty, dzielą się
swoją wiedzą i spostrzeżeniami doty-
czącymi tematu projektu.
•
Dzieci dokumentują przeprowadzone
zajęcia wykonując fotografie, szkice.
•
Przygotowanie dzieci do spotkania z eks-
pertami (kto będzie gościem, o czym
opowie, na co zwrócić szczególną uwagę).
•
Pomoc w przygotowaniu wywiadu, zapi-
sanie pytań, które dzieci chciałyby zadać.
•
Wyjaśnianie nieznanych dzieciom pojęć,
zapisywanie pojęć wyjaśnionych przez
dzieci.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Wycieczka do muzeum lub parku dino-
zaurów. Oglądanie eksponatów i słucha-
nie opowieści przewodnika. Szkicowa-
nie, fotografowanie, przeprowadzanie
wywiadu z pracownikami, zapisywanie
nazw i gatunków dinozaurów.
•
Wycieczka do biblioteki. Wyszukiwa-
nie informacji na temat dinozaurów.
Oglądanie albumów o dinozaurach.
•
Zajęcia z paleontologii. Dzieci odkopują
ukryte w piaskownicy drewniane kości
dinozaura. Posługują się narzędziami
wykorzystywanymi przez paleontolo-
gów, np. łopatkami, pędzelkami, szpa-
tułkami.
•
Do kogo należą ślady? – dzieci podczas
spaceru szukają śladów odciśniętych
na piasku, trawie. Zastanawiają się do
kogo mogą one należeć, fotografują
i szkicują je.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo pod-
czas przeprowadzania zajęć terenowych.
•
Pomoc w zapisywaniu spostrzeżeń dzieci,
udzielanie wskazówek dotyczących szki-
cowania, pomoc w wykonaniu fotografii
szkiców.
•
Pomoc w przygotowaniach do zajęć tere-
nowych – zapisanie, na co trzeba zwrócić
uwagę, przydzielenie zadań poszczegól-
nym osobom, przygotowanie dyktafonu,
aparatu fotograficznego, szkicowników.
•
Przypomnienie zasad zachowania w miej-
scach publicznych oraz zasad związanych
z bezpieczeństwem.
•
Pomoc w przygotowaniu, zapisanie pytań
do wywiadu. Wyjaśnienie na czym polega
prowadzenie wywiadu.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Dzieci z pomocą N. organizują w sali
przedszkolnej kącik badacza, w którym
każde dziecko może samodzielnie
badać różnego rodzaju wykopaliska.
•
Dzieci projektują billboard reklamujący
epokę w której żyły dinozaury. Na pod-
stawie filmów, książek, atlasów, zajęć
z ekspertami prezentują najbardziej cha-
rakterystyczne cechy ery mezozoiku.
•
Dzieci zaznaczają na osi czasu okres
w którym żyły dinozaury.
•
Dzieci tworzą drzewo genealogiczne
współczesnych gadów, których przod-
kami były dinozaury.
•
Dzieci w grupach układają menu dla
wybranych gatunków dinozaurów. Zwra-
cają uwagę, na to, czy przedstawiciel
danego gatunku jest roślinożercą czy
też mięsożercą.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Zorganizowanie materiałów umożliwia-
jących przygotowanie kącika projektu,
kącika badacza, prac plastycznych oraz
innych materiałów pozwalających dzie-
ciom na podjęcie aktywności badawczej
oraz zabawowej (zabawy konstrukcyjne
itematyczne).
•
Zaaranżowanie przestrzeni sali przed-
szkolnej na potrzeby realizacji projektu.
•
Przygotowanie plansz edukacyjnych,
atlasów, albumów związanych z tematyką
projektu.
•
Zainicjowanie organizacji kącika projektu,
systematyczne uzupełnianie kącika.
•
Systematyczne modyfikowanie siatki
tematycznej.
•
Pomoc w stworzeniu słownika pojęć
związanych z projektem.
•
Inspirowanie dzieci do rozmów na temat
projektu.
•
Dostarczenie dzieciom informacji na te-
mat środowiska życia różnych gatunków
dinozaurów.
DINOZAURY – projekt edukacyjny
206
•
Dzieci budują szkielet dinozaura z drew-
nianych kości wykopanych w piaskow-
nicy. Po jego zrekonstruowaniu próbują
określić do jakiego gatunku należy, jakie
są jego charakterystyczne cechy, w ja-
kim żył środowisku, jak się odżywiał.
•
Jak powstają skamieliny? – dzieci poznają
proces powstawania skamieniałości. Odci-
skają różne drobne przedmioty w plasteli-
nie, glinie, wykonują gipsowe odlewy.
•
Jak duże były dinozaury? – dzieci po-
równują wielkość dinozaurów z wiel-
kością zwierząt żyjących współcześnie.
Wyniki zaznaczają na przygotowanej
w tym celu miarce.
•
Dzieci budują model dinozaura wykorzy-
stując do tego różnej wielkości kartony.
•
Jesteśmy dinozaurami – zabawy dramo-
we, dzieci naśladują sposób poruszania
się oraz odgłosy wydawane przez wy-
brane gatunki dinozaurów.
•
Dzieci wykonują makietę parku / mu-
zeum dinozaurów.
•
Dzień z życia dinozaura – dzieci przy-
gotowują przedstawienie teatralne
(układają scenariusz, dzielą się rolami,
przygotowują kostiumy i scenografię,
komponują muzykę).
•
Dzieci w oparciu o wcześniejsze infor-
macje przygotowują ilustrowany atlas
dinozaurów.
•
Dlaczego dinozaury wyginęły – twórcze
wypowiedzi dzieci, odzwierciedlenie
myśli w formie plastycznej.
•
Dzieci opracowują ilustrowany słownik,
w którym wyjaśniają pojęcia związane
z projektem (np. paleontologia, mezozo-
ik, skamieliny, drapieżnik, roślinożerca).
•
Czyj to cień? – dzieci wyszukują spo-
śród cieni różnych zwierząt, te które
mogą należeć do dinozaurów. Próbują
dopasować je do dinozaura danego
gatunku. Na koniec mogą pomalować
cienie farbami, zachowując kolorystykę
poszczególnych gatunków.
•
Udzielanie wskazówek przy wykonywaniu
modeli dinozaurów.
•
Prowadzenie zajęć plastycznych – za-
prezentowanie możliwych technik oraz
sposobów wykonania prac plastycznych
i technicznych.
•
Pobudzanie wyobraźni dzieci poprzez or-
ganizowanie zabaw dramowych, pantomi-
micznych, improwizacyjnych związanych
z tematem projektu.
•
Przygotowanie muzyki oraz tekstów
literackich napisanych związanych z te-
matem projektu.
•
Przygotowanie zabaw matematycznych,
językowych, ruchowych związanych z
tematem projektu.
•
Inspirowanie i zachęcanie dzieci do ak-
tywności badawczej.
•
Zachęcanie do współpracy rodziców,
członków rodziny, przedstawicieli środo-
wiska lokalnego.
•
Prowadzenie dziennika obserwacji pro-
jektu ilustrującego rozwój oraz przebieg
aktywności badawczej dzieci podczas
realizacji zadań .
UDZIAŁ RODZICÓW:
•
Udział w wycieczkach.
•
Pomoc w prowadzeniu kącika projektu
(np. wywoływanie zdjęć, zamieszczanie
ciekawostek na temat związany z pro-
jektem. itp.).
•
Gromadzenie wycinków z gazet, ksią-
żek, albumów, filmów prezentujących
ciekawostki o życiu dinozaurów.
•
Wyszukiwanie filmów i programów
edukacyjnych przedstawiających czasy
w których żyły dinozaury.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
Zakończenie
projektu
•
Przygotowanie nowej siatki tematycznej
– sprawdzanie, czy rozwiązane zostały
wszystkie zagadki dotyczące tematu
projektu, czy pojawiły się nowe proble-
my do rozwiązania.
•
Podsumowanie informacji o dino-
zaurach: oglądanie kącika projektu,
dzielnie się wrażeniami na temat znaj-
dujących się tam przedmiotów, zdjęć,
prac plastycznych i konstrukcyjnych,
przypomnienie zajęć terenowych oraz
wycieczek.
•
„To już wiemy!” – dzieci przygotowują
i prowadzą zajęcia edukacyjne w któ-
rych dzielą się zdobytą wiedzą (z ko-
legami i koleżankami z innych grup /
rodzicami).
•
Zorganizowanie warsztatów paleon-
tologicznych, na których dzieci wraz
zrodzicami będą mogły prowadzić
wykopaliska.
•
Prezentacja przedstawienia teatralnego,
atlasu dinozaurów, wystawy dinozau-
rów, makiety dinozaurów w ogrodzie
przedszkolnym, słownika pojęć związa-
nych z tematem projektu, zdjęć , prac
plastycznych oraz technicznych wyko-
nanych w czasie realizacji projektu.
•
Udział w quizie wiedzy o dinozaurach.
•
„Bal dinozaurów” – zorganizowanie
balu przebierańców w ogrodzie przed-
szkolnym.
•
Pomoc w przygotowaniu nowej siatki te-
matycznej – sprawdzanie, czego dzieci się
nauczyły, czy rozwiązane zostały wszyst-
kie postawione na początku problemy
lub czy pojawiły się nowe problemy
do rozwiązania.
•
Towarzyszenie, wspieranie i koordyno-
wanie przygotowań związanych z wyda-
rzeniami kulminacyjnymi (zakończeniem
działań związanych z projektem).
•
Ewaluacja projektu np. w formie odpo-
wiedzi na pytania dotyczące stopnia za-
angażowania dzieci w działania badawcze,
stopnia samodzielności i podejmowania
współpracy oraz stopnia realizacji celów
programowo-dydaktycznych.
WSZECHŚWIAT – projekt edukacyjny
208
WSZECHŚWIAT – PROJEKT EDUKACYJNY
Cele kształcenia i wychowania:
Konstruowanie wiedzy o wszechświecie.
Doświadczanie istnienia zjawisk fizycznych zachodzących na Ziemi.
Zdobywanie wiedzy na temat Układu Słonecznego.
Kształtowanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji.
Odzwierciedlanie spostrzeżeń w formie plastycznej, dzielenie się nimi z innymi.
Doskonalenie umiejętności formułowania pytań.
Kształtowanie psychomotoryki.
Wzmocnienie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości.
Wzbogacenie słownika czynnego o słownictwo związane z tematem.
Rozwijanie twórczego myślenia, wyobraźni oraz kreatywności.
Kształtowanie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności.
Nabywanie umiejętności wnioskowania oraz kształtowanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
Rodzaje aktywności:
językowa, literacka, matematyczna, plastyczna, techniczna, społeczno-przyrod-
nicza, ruchowa, teatralna
Środki dydaktyczne:
filmy, albumy, atlasy, fotografie przedstawiające Układ Słoneczny, gwiazdy,
stacje kosmiczne, ciała niebieskie prezentacja multimedialna, duży arkusz papieru, karteczki samo-
przylepne, kartki papieru, przybory kreślarskie i malarskie, kartony, masa papierowa, piłki, farby,
aparat fotograficzny, dyktafon, szkicowniki, teksty literackie, muzyka do zajęć, tkaniny, i inne według
uznania N. i możliwości placówki
Etap pracy
nad projektem
Zadania dzieci
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Zadania nauczyciela
(przy udziale rodziców
i środowiska lokalnego)
Rozpoczęcie
projektu
•
Dzieci wykonują prace plastyczne
ilustrujące ich wyobrażenia o wszech-
świecie. Tworzą wystawę prac, dzielą
się spostrzeżeniami. Dzieci oglądają
film, prezentację multimedialną, albu-
my, atlasy, fotografie przedstawiające
Układ Słoneczny, gwiazdy, stacje ko-
smiczne, ciała niebieskie. Odzwiercie-
dlają swoje spostrzeżenia, odczucia
w formie swobodnych rozmów oraz
prac plastycznych.
•
Wybór tematu zależny od zaintereso-
wań dzieci.
•
Swobodna rozmowa dzieci na temat
projektu, uczestniczenie w rozmowie
kierowanej przez N., udział w przygo-
towaniu wstępnej siatki tematycznej.
Budowanie wspólnych doświadczeń.
•
Formułowanie listy pytań (np. w formie
zagadek detektywistycznych).
•
Dostarczenie dzieciom bodźca, który
pobudzi ciekawość dzieci i skoncentruje
ich aktywność na zagadnieniach związa-
nych z tematem projektu, dostarczenie
różnych rodzajów publikacji.
•
Wybór tematu projektu z inicjatywy N.
•
Obserwowanie swobodnych rozmów
dzieci, analiza wytworów ich twórczości.
Przygotowanie wstępnej siatki tematycz-
nej ilustrującej aktualny zasób wiedzy
dzieci na temat kosmosu.
•
Zapisanie listy pytań.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
209
•
Realizacja
projektu
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Dzieci przygotowują z pomocą N. har-
monogram spotkań z ekspertami,
przedstawiają propozycje pytań, mówią
o tym czego chciałyby się dowiedzieć,
co zobaczyć.
•
Spotkanie z astronomem, astronautą,
fizykiem, pracownikiem obserwatorium.
•
Dzieci przeprowadzają wywiady z eks-
pertami, uczestniczą w prowadzonych
przez nich zajęciach, oglądają przynie-
sione przez nich przedmioty, dzielą się
swoją wiedzą i spostrzeżeniami doty-
czącymi tematu projektu.
•
Dzieci dokumentują udział w zajęciach
wykonując fotografie, szkice.
WIZYTY EKSPERTÓW:
•
Zaproszenie do przedszkola ekspertów,
przestawienie im tematu projektu, poin-
formowanie ich o tym, co dzieci wiedzą
obecnie na temat projektu i czego chcia-
łyby się dowiedzieć, podkreślenie znacze-
nia aktywności badawczej i możliwości
zadawania pytań przez dzieci. Zwrócenie
uwagi na kontakt dzieci z przedmiotami
autentycznymi.
•
Przygotowanie dzieci do spotkania
z ekspertami (kto będzie gościem,
o czym opowie, na co zwrócić szczegól-
ną uwagę).
•
Pomoc w przygotowaniu wywiadu,
zapisanie pytań, które dzieci chciałyby
zadać.
•
Wyjaśnianie nieznanych dzieciom pojęć,
zapisywanie pojęć wyjaśnionych przez
dzieci.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Wycieczka do planetarium. Dzieci
uczestniczą w zajęciach dydaktycznych,
oglądają prezentacje na temat sfer
niebieskich i zjawisk z nimi związanych,
zapoznają się z aparaturą.
•
Wycieczka do obserwatorium. Dzieci
zapoznają się z aparaturą służącą do ob-
serwacji ciał niebieskich, przeprowadza-
ją wywiady z pracownikami, wykonują
fotografie, szkice.
•
Wycieczka do miejsca prowadzącego
działalność związaną z tematyką pro-
jektu.
•
Dzieci uczestniczą w zajęciach przygo-
towanych przez pracowników, oglądają
eksponaty, zadają pytania, przeprowa-
dzają wywiady, wykonują fotografie.
•
Dzieci obserwują niebo w okolicy
przedszkola. Prowadzą badania na te-
mat Słońca, obserwują jego położenie
w zależności od pory dnia, porównują
położenie Słońca w zależności od pory
roku na podstawie plansz lub atlasów.
Rejestrują wyniki swoich obserwacji.
Mogą również badać zjawisko cienia,
jaki rzucają różne przedmioty w zależ-
ności od kąta padania Słońca.
ZAJĘCIA TERENOWE:
•
Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo
podczas przeprowadzania zajęć tereno-
wych.
•
Pomoc w zapisywaniu spostrzeżeń dzieci,
udzielanie wskazówek dotyczących szki-
cowania, pomoc w wykonaniu fotografii
szkiców.
•
Pomoc w przygotowaniach do zajęć tere-
nowych – zapisanie, na co trzeba zwrócić
uwagę, przydzielenie zadań poszczegól-
nym osobom, przygotowanie dyktafonu,
aparatu fotograficznego, szkicowników.
•
Przypomnienie zasad zachowania w miej-
scach publicznych oraz zasad związanych
z bezpieczeństwem.
•
Pomoc w przygotowaniu, zapisanie pytań
do wywiadu. Wyjaśnienie na czym polega
prowadzenie wywiadu.
•
Przygotowanie plansz pokazujących
położenie Słońca w zależności od pory
roku, dnia.
•
Wyjaśnienie zjawiska powstawania cienia.
•
Stwarzanie sytuacji pozwalających dzie-
ciom na odkrywanie zjawisk występują-
cych na Ziemi.
WSZECHŚWIAT – projekt edukacyjny
210
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Dzieci w kilkuosobowych grupach
tworzą modele planet występujących
w Układzie Słonecznych w oparciu
o wiadomości zgromadzone w czasie
wizyt ekspertów i zajęć terenowych oraz
atlasów, albumów i fotografii przedsta-
wiających Układ Słoneczny. Każda grupa
wykonuje model innego obiektu. Do
wykonania modeli można wykorzystać
różnej wielkości piłki lub balony, masę
papierową do ich obklejenia oraz farby,
tak aby model był jak najbardziej po-
dobny do obiektu rzeczywistego. Każda
z grup prezentuje swój model, opo-
wiada o charakterystycznych dla niego
cechach. Na koniec wszyscy wspólnie
budują model Układu Słonecznego.
•
Dzieci w grupach wykonują zegary
słoneczne na podstawie wcześniejszych
instrukcji N.
•
„Jak polecieć w kosmos?” – dzieci
w stworzonych przez siebie grupach
wymyślają rakietę kosmiczną, stację ko-
smiczną, stroje dla astronautów, sondy
kosmiczne oraz narzędzia pozwalające
na eksplorację przestrzeni kosmicznej.
Dzieci wymyślają nazwę swojego statku
i wyobrażają sobie, że lecą w podróż
kosmiczną i badają różne planety. Pod-
czas swoich wypraw wykonują rysunki,
opowiadają o tym, co udało im się
odkryć lub jakie spotkały ich przygody.
•
„Wszechświat w sztuce” – dzieci przed-
stawiają swoje wyobrażenia o kosmosie
za pomocą różnych technik plastycz-
nych. Tworzą galerię swoich prac.
Słuchają utworów muzycznych inspiro-
wanych tematyką kosmosu (np. ścieżki
dźwiękowe z „Gwiezdnych wojen”).
•
„Konstelacje gwiazd” – dzieci badają
rozmieszczenie gwiazd na mapie nieba,
zbierają informacje na ten temat, pozna-
ją pochodzenie oraz nazwy najbardziej
znanych konstelacji. Wyobrażają sobie,
że są gwiazdami i układają się w różne
konstelacje, trzymając się za ręce, wy-
myślają nazwy dla tak powstałych ukła-
dów. Tworzą konstelacje wykorzystując
różne przedmioty ze swojego otoczenia.
Na koniec rysują gwiazdozbiory na
papierze dużego formatu (mogą np.
poprzyklejać wycięte z papieru gwiazdy
i połączyć je liniami ).
•
Dzieci tworzą „kosmiczny słownik”
w którym wyjaśniają znaczenie pojęć
poznanych w czasie realizacji projektu.
DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU:
•
Zorganizowanie materiałów umożliwiają-
cych wykonanie: kącika projektu, modelu
Układu Słonecznego, „kosmicznego słow-
nika”, rakiety, stacji, sondy kosmicznej,
strojów astronautów, prac plastycznych
oraz innych materiałów pozwalających
dzieciom na podjęcie aktywności badaw-
czej oraz zabawowej (zabawy konstruk-
cyjne i tematyczne).
•
Zaaranżowanie przestrzeni sali przed-
szkolnej na potrzeby realizacji projektu.
•
Przygotowanie plansz edukacyjnych,
atlasów, albumów związanych z tematyką
projektu.
•
Zainicjowanie organizacji kącika projektu,
systematyczne uzupełnianie kącika.
•
Systematyczne modyfikowanie siatki
tematycznej.
•
Pomoc w stworzeniu słownika pojęć
związanych z projektem.
•
Inspirowanie dzieci do rozmów na temat
projektu.
•
Dostarczenie dzieciom informacji na te-
mat zegarów słonecznych oraz udzielenie
wskazówek do ich wykonania.
•
Prowadzenie zajęć plastycznych – za-
prezentowanie możliwych technik oraz
sposobów wykonania prac plastycznych
i technicznych.
•
Pobudzanie wyobraźni dzieci poprzez or-
ganizowanie zabaw dramowych, pantomi-
micznych, improwizacyjnych związanych
z tematem projektu.
•
Przygotowanie muzyki oraz tekstów lite-
rackich związanych z tematem projektu.
•
Przygotowanie zabaw matematycznych,
językowych, ruchowych związanych
z tematem projektu.
•
Inspirowanie i zachęcanie dzieci do ak-
tywności badawczej.
•
Zachęcanie do współpracy rodziców,
członków rodziny, przedstawicieli środo-
wiska lokalnego.
•
Prowadzenie dziennika obserwacji pro-
jektu, ilustrującego rozwój oraz przebieg
aktywności badawczej dzieci podczas
realizacji zadań.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
UDZIAŁ RODZICÓW:
•
Udział w wycieczkach.
•
Pomoc w prowadzeniu kącika projektu
(np. wywoływanie zdjęć, zamieszczanie
ciekawostek na temat kosmosu itp.).
•
Wspólnie z dzieckiem obserwowanie,
jak wygląda niebo nocą. Wykonywanie
szkiców konstelacji gwiazd, prowadze-
nie obserwacji faz Księżyca i wyjaśnia-
nie, dlaczego takie zjawisko zachodzi.
Przygotowywanie prezentację wyników
swoich obserwacji.
•
Gromadzenie wycinków z gazet, ksią-
żek, albumów, filmów, ciekawostek
o wszechświecie.
Zakończenie
projektu
•
Przygotowanie nowej siatki tematycznej
– sprawdzanie, czy rozwiązane zostały
wszystkie zagadki dotyczące tematu
projektu, czy pojawiły się nowe proble-
my do rozwiązania.
•
Podsumowanie informacji o wszech-
świecie: oglądanie kącika projektu,
dzielnie się wrażeniami na temat znaj-
dujących się tam przedmiotów, zdjęć,
prac plastycznych i konstrukcyjnych,
przypomnienie zajęć terenowych oraz
wycieczek.
•
„To już wiemy!” – dzieci przygoto-
wują i prowadzą zajęcia edukacyjne
w których dzielą się zdobytą wiedzą
(z kolegami i koleżankami z innych grup
/ rodzicami).
•
Zorganizowanie „Kosmicznego balu”,
którego atrakcją może być lot w ko-
smos przygotowaną przez dzieci rakie-
tą, wspólne przygotowywanie kosmicz-
nych przekąsek, spotkanie z ufoludkiem
i nauka „kosmicznego języka”, wymyśla-
nie „kosmicznych tańców”. Do udziału
w balu można zaprosić dzieci z innych
grup, rodziców.
•
Prezentacja „kosmicznego słownika”,
zdjęć, prac plastycznych oraz technicz-
nych wykonanych w czasie realizacji
projektu.
•
Udział w quizie wiedzy o wszechświecie.
•
Pomoc w przygotowaniu nowej siatki te-
matycznej – sprawdzanie, czego dzieci się
nauczyły, czy rozwiązane zostały wszyst-
kie postawione na początku problemy
lub czy pojawiły się nowe problemy do
rozwiązania.
•
Towarzyszenie, wspieranie i koordyno-
wanie przygotowań związanych z wyda-
rzeniami kulminacyjnymi (zakończeniem
działań związanych z projektem).
•
Ewaluacja projektu np. w formie odpo-
wiedzi na pytania dotyczące stopnia za-
angażowania dzieci w działania badawcze,
stopnia samodzielności i podejmowania
współpracy oraz stopnia realizacji celów
programowo-dydaktycznych.
CYKL WYCHOWAWCZY ROZMAWIAMY Z DZIEĆMI O EMOCJACH I UCZUCIACH
212
CYKL WYCHOWAWCZY:
ROZMAWIAMY Z DZIEĆMI O EMOCJACH I UCZUCIACH
Bożena Janiszewska
OPOWIADANIE
Ciemność
Olga Masiuk
– Dobranoc, Joasiu – mama wchodzi do pokoju, żeby mnie ucałować przed snem.
To oczywiście miłe, ale ja nie lubię tej chwili, bo mama zaraz zgasi światło. A wiadomo, że kiedy światło
gaśnie, wszystkie przedmioty ożywają. Kaloryfer, który za dnia ma śliczny pomarańczowy kolor, staje się
Negroryferem – czarnym i szczerzącym zęby. Firanka, która kołysze się delikatnie w miłym letnim wietrzy-
ku i wpuszcza do pokoju słońce, nocą przemienia się we wstrętną Firanellę, ducha, atakującego cały pokój.
Doniczki z kaktusami ustawione na parapecie przeobrażają się w głupie siostry Doniczego, a kaktusy
w Krakratusy, bo wyciągają swoje igły niczym krucze dzioby i słychać wtedy złowieszcze kra... kra...
Rodzice nic nie wiedzą o tym sekretnym życiu pokoju, bo kiedy zawołam ich w nocy, tata przycho-
dzi do mojego pokoju, zapala światło i... wszystkie rzeczy wracają do swojego dziennego życia – stają
się znów kaloryferem, firanką i doniczkami. A kaktusy szybko chowają wielkie kolce i zostają im tylko
delikatne igiełki. I co można powiedzieć wtedy tacie? Przecież nie uwierzy w to, że gdy tylko zgaśnie
światło, pokój pokaże swoją złą twarz.
Zaciskam więc mocno powieki i przytulam do siebie misia, który się boi tego nocnego pokoju.
Opowiadamy sobie nawzajem najpiękniejsze historie, jakie przyjdą nam do głowy i w końcu udaje nam
się zasnąć.
– Pójdziesz ze mną do piwnicy? – zapytał tata. – Mama chce, żeby jej przynieść słoiki, będzie robi-
ła dżem z truskawek. Pomożesz mi, co?
– Ale tam się zepsuło światło... – odpowiadam ze strachem.
– Nie szkodzi, weźmiemy nasz świetlny miecz. – Tata zapala latarkę i macha nią tak, jakby rzeczy-
wiście była mieczem. Po pokoju rozchodzą się ostre promienie.
Schodzimy więc do piwnicy. Tata trzyma mnie za rękę i oświetla drogę latarką. W piwnicy jest
chłodno i unosi się taki specyficzny zapach, którego nie lubię. Światło latarki wycina jasny tunel w piw-
nicznym korytarzu.
– Nasz miecz do walki z ciemnością – mówi tata i zaczyna kręcić latarką na wszystkie strony. Pro-
mienie przecinają powietrze tak szybko, że w piwnicy robi się niemal jasno.
Nagle w tej świetlnej przestrzeni coś zaczyna się szamotać. Krzyczę przestraszona. Na podłodze
przed nami miota się potwór. Przyciskam się mocno do taty. On zbliża się odważnie do potwora.
– To mały ptaszek, spójrz, boi się bardziej niż my. Pewnie tu wpadł i nie wie, jak się wydostać. Mu-
simy mu pomóc. Posłuchaj, będziesz rycerzem, dobrze?
Kiwam głową, ale nie wiem, co tata ma na myśli.
– Weźmiesz świetlny miecz i poświecisz mi, a ja spróbuję złapać ptaka w kurtkę – to mówiąc tata
podaje mi latarkę i rozbiera się.
Drżę cała, ale biorę od taty latarkę, to znaczy miecz.
– Musisz świecić nisko i bardzo powoli zmieniać światło, żeby go nie przestraszyć.
Robię, co tata mówi, ale trzęsą mi się ręce i promień dygocze. Ptaszek siedzi przytulony do ściany.
Czuję, że jest w kąciku, zbliżam się do niego powoli ze światłem i kiedy spod ściany wyłania się ptasia
sylwetka, tata bardzo ostrożnie przykrywa ją swoją kurtką.
– Brawo, rycerzu! – wykrzykuje. – Teraz poświeć na kurtkę, żebym mógł ją delikatnie podnieść.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
213
Udaje się to tacie, chociaż ptaszek zawinięty w materiał lekko się szamocze.
– Teraz oświetlaj drogę, wyniesiemy go na zewnątrz.
Czuję, że tata idzie za mną, ale tak naprawdę ja sama wkraczam w ciemność. Jakbym cięła ją moim
świetlnym mieczem. Idziemy szybko korytarzem, potem wchodzimy po schodach. Jesteśmy na po-
dwórku. Tutaj tata rozkłada kurtkę na chodniku. Ptaszek niepewnie rozgląda się. Powoli zeskakuje
z kurtki i idzie chwiejnie w stronę kałuży. Pije z niej. Widać, jak robi się coraz silniejszy. Nagle podry-
wa się i wzlatuje w powietrze, wesoło machając skrzydełkami.
– Dobra robota, rycerzu. Możesz schować miecz.
Gaszę latarkę i chcę ją oddać tacie.
– Nie, zachowaj ją, na pamiątkę zwycięstwa – mówi.
– Dobranoc Joasiu – mama przychodzi ucałować mnie na noc. Gasi światło. Od razu pojawia się
Firanella. Czuję, jak miś drży u mojego boku. Ale sięgam wtedy po mój świetlny miecz i wypuszczam
strugę światła w jej stronę.
– Giń Firanello, zwróć miejsce firance – mówię odważnie. I zła Firanella wraca do swojego świata,
a w moim pokoju pojawia się firanka.
– Nie bój się, misiek – mówię. – Krakraktusy też załatwię, jeśli będzie trzeba.
Przedstawiony problem:
sytuacja dziecka, które boi się ciemności.
W okresie przedszkolnym, od około 3 do 7 roku życia (z przerwami) prawie wszystkie dzieci boją się
ciemności. Poznają świat głównie wzrokowo, dotykowo i słuchowo. Leżąc spokojnie w łóżku wieczorem,
niczego nie dotykają (czasem tylko miękkiej przytulanki).W półmroku cichego, ciemnego pokoju zawsze
coś widać. Zmęczenie całym dniem, senność i pobudzona brakiem innych bodźców wyobraźnia powodu-
ją, że ciemność „ożywa” i zapełnia się różnymi stworami. Nic nie jest wyraźne, prawie wszystko staje się
nieznane i w dzieciach budzi się lęk, może nie przed samą ciemnością, ale przed tym, co ta ciemność może
kryć. Emocja lęku (strachu), pełni u dorosłych, a także u dzieci, funkcję obronną – jeśli boimy się czegoś
lub kogoś, to jesteśmy ostrożni i często unikamy niebezpieczeństwa. Może to być strach tzw. obiektywny
– strach przed realnym niebezpieczeństwem oraz strach subiektywny – związany z wyobrażeniami (lęk).
Lęk (strach) przed ciemnością jest bardzo częsty u dzieci. To tak przykra emocja subiektywna, że
wywołuje płacz, czasem wręcz histeryczny. Dziecko nie może zasnąć, domaga się obecności rodziców,
spania razem z nimi, itp. Czasem po zaśnięciu z płaczu i zmęczenia mogą pojawiać się u malucha lęki
nocne w postaci różnych strasznych i niezrozumiałych snów. Dziecko jest rano niewyspane, staje się
coraz bardziej lękowe i coraz gorzej funkcjonuje. Rozmawiając o lęku, strachu przed ciemnością, po-
magamy dzieciom oswoić ten strach i nauczyć się, jak sobie z nim radzić.
Cele rozmowy z dziećmi po przeczytaniu opowiadania
– uświadomienie dzieciom, że strach przed
ciemnością występuje u wielu dzieci, że nie jest ani niczym dziwnym, ani niczym złym. Zaznajomienie
dzieci z mechanizmem powstawania strachu, podanie sposobów jego „oswajania” i radzenia sobie
z nim w celu zmniejszenia napięć oraz zminimalizowania przykrych emocji.
Cele szczegółowe rozmowy:
Omówienie z dziećmi emocji „strachu”; szukanie synonimów tego pojęcia (lęk, banie się).
Uświadomienie dzieciom roli strachu.
Przywoływanie u dzieci wspomnień strachu przed ciemnością – rozmowa o tym, czego się bały, co
sobie wyobrażały.
Omówienie objawów strachu – co to znaczy, że „strach ma wielkie oczy” – prezentacja emocji
strachu mimiką twarzy (pokaz plansz demonstracyjnych).
Uświadomienie dzieciom, że z powodu strachu wyolbrzymia się jego przyczynę.
Omówienie sposobów na zmniejszanie strachu przed ciemnością; dzielenie się przez dzieci ich
doświadczeniami.
Podkreślenie roli ciepła emocjonalnego – przytulenia się i rozmowy (ciepło emocjonalne obniża
poziom strachu, lęku); omówienie roli przytulanek (dziecko przytula miękkiego pieska czy misia,
CYKL WYCHOWAWCZY STRACH
214
co powoduje zmniejszenie poziomu jego lęku; dziecko jako obrońca przytulanki – tuli kotka, ba-
ranka – dzięki czemu samo czuje się odważniejsze).
Przebieg zajęć:
1. N. przygotowuje dzieci do zajęć – pilnuje, by dzieci usiadły wygodnie na krzesełkach, na dywanie,
mogą nawet leżeć tak, by łatwo było im słuchać opowiadania Ciemność.
2. N. nastawia dzieci na słuchanie treści, skupianie uwagi oraz na zapamiętanie treści (np. Siedzicie
już wygodnie tak, że możecie słuchać opowiadania, które wam przeczytam. Słuchajcie uważnie, ponie-
waż później, będziemy rozmawiać o tym opowiadaniu i będą pytania-zagadki.).
3. N. czyta opowiadanie z emocjami, akcentując ważne treści.
4. N. sprawdza poziom zapamiętania treści opowiadania (Dowiemy się, kto i co z opowiadania zapa-
miętał; będę zadawać pytania. Kto potrafi odpowiedzieć, niech podniesie rękę.).Przykładowe pytania:
Kto pamięta jak miała na imię dziewczynka z opowiadania?;
Dlaczego Joasia nie lubiła buziaka od mamy przed snem?; Co się dzieje według Joasi, gdy zgaśnie
światło?; Jak zmieniają się różne rzeczy w pokoju dziewczynki – jak wtedy one się nazywają? (N. po-
maga w przypomnieniu dziwnych nazw: Negroryfer, Firanella, siostry
Doniczego,
Krakratusy);
Co robiła dziewczynka, żeby móc usnąć?; O co poprosił Joasię tata i dlaczego
dziewczynka bała się iść do piwnicy?; Do czego była potrzebna tacie i Joasi latarka?; Jak tata nazwał latar-
kę?; Czego przestraszyła się dziewczynka, dlaczego myślała, że w piwnicy jest potwór? (N. pomaga: Gdy
boimy się ciemności, to wtedy wszystko wydaje się nam większe i bardziej straszne.); Co szamotało się
w piwnicy, ruszało się tak niezręcznie, szybko i ze strachem?; Jak tata pomógł małemu ptaszkowi, a jak
pomogła Joasia?; Dlaczego tata nazwał swą córeczkę „rycerzem”?; Kto z was wie, kim jest rycerz? (N. może
pomóc – rycerz nie tylko nosi miecz, ale jest odważny i staje w obronie słabszych.); Jak myślicie, dlacze-
go tata dał latarkę Joasi?; Do czego Joasia wykorzystała latarkę, jak pomogła misiowi, by ten się nie bał?;
5. N. zapowiada naukę wierszyka oraz zabawę ruchową „Odgłosy”. N. mówi: Macie dobrą pamięć
i uważnie słuchaliście, bardzo ładnie odpowiadaliście też na pytania. Za chwilę będziemy się bawić.
Nauczymy się krótkiego wierszyka:
Wszyscy oczy zamykamy,
Wszyscy uszy nastawiamy
I w ciemności i w ciemności
Dokładnie słuchamy!
(N. kilka razy powtarza z dziećmi tekst wierszyka)
N. mówi: Stańcie teraz w kole, podajcie sobie ręce i zróbcie jeden krok do tyłu. Opuśćcie ręce. Każde
dziecko na mój znak zamknie oczy i nie będzie ich ani na chwilę otwierać. Nic nie będziecie widzieć,
tylko ciemność. Dobrze słuchajcie i kto zgadnie, jaki to jest dźwięk, to podniesie rękę i jak usłyszy swo-
je imię, to odpowie. N.: klaszcze w ręce, dźwięczy kluczami, uderza łyżeczką w szklankę, uderza
w bębenek, naśladuje miauczenie kota, szczekanie psa, pukanie do drzwi, darcie papieru, szelest
woreczka plastikowego itp.
Podaje imię dziecka, które ma ochotę odpowiedzieć. Pilnuje, by dzieci miały zamknięte oczy. Dzie-
ci mogą stać lub siedzieć. Po zabawie dzieci wstają, chodzą w koło i mówią wierszyk dodając nowy
jego koniec:
Wszyscy oczy zamykamy,
Wszyscy uszy nastawiamy
I w ciemności i w ciemności
Dokładnie słuchamy!
Kiedy dźwięki rozpoznamy,
Wtedy strachy precz, wygnamy (rękami dzieci „wyganiają strach”)
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
215
6. Rozmowa o treści opowiadania. N. mówi: Jeżeli siedzicie już wygodnie, to porozmawiamy sobie
o przeczytanym opowiadaniu. Dużo pamiętacie, więc będzie łatwo rozmawiać. Pomyślcie, co czasem
przychodzi do głowy, jeżeli leży się w ciemnym pokoju?; Czego można się przestraszyć w ciemnościach?;
Gdy się czegoś boimy, to jest nam przyjemnie czy przykro?; Co robią nasze oczy, ręce, nogi, czy leżymy
wyprostowani, czy zwijamy się w kłębuszek?; Robi się nam zimno, czy pocimy się?; Co jeszcze można
robić, gdy dziecko czuje strach przed ciemnością?; Jaka przytulanka – pluszak może pomóc, gdy boimy
się?; Jakie macie w domu przytulanki?; Jak myślicie, kto jeszcze może pomóc, gdy zaczynamy się bać?;
Jak rodzice, czy babcia albo dziadek pomagają przestać się bać?; Jak jeszcze można przestać się bać?
(pomoc N.: zapalone małe światło, latarka pod poduszką, słuchanie bajek, muzyki, przypominanie
sobie przyjemnych chwil: urodziny, imieniny, wakacje z rodzicami, wesoła zabawa itp.).
Jak się Wam wydaje, czy strach jest nam do czegoś potrzebny?; (pomoc N: gdy się czegoś boimy, to
nie podchodzimy blisko, nie dotykamy czegoś, nie wchodzimy np. na wysokie drzewo, bo można
spaść, nie przechodzimy sami przez ulicę – tak, strach jest nam bardzo potrzebny, bo wtedy unika-
my czegoś niebezpiecznego i nic złego nam się nie stanie.);Co to znaczy, że „strach ma wielkie
oczy”?; Pokażcie na planszy, która osoba boi się, przeżywa strach? Jak taka osoba wygląda?; Co to
znaczy, że ze strachu „włos jeży się na głowie” (N. pomaga: tak jest np. u psów, kotów – najeżona
sierść „odstrasza” napastnika).; A jak wygląda osoba, która przestała się bać?
Na zakończenie rozmowy dzieci powtarzają zabawę, a potem na kartkach papieru rysują: na jednej
połowie strach lub to, czego się boją, a na drugiej – swoją ulubioną przytulankę. Rysunki można
przymocować w odpowiednim miejscu i warto pokazać je rodzicom dzieci.
Spodziewane efekty wychowawcze i dydaktyczne:
Opowiadanie oraz rozmowa o jego treści uświadomią dzieciom, że strach przed ciemnością odczuwa
większość z nich. Można spodziewać się, że dziecko, które z powodu przeżywania silnego lęku przed
ciemnością czuje się gorsze od innych (ma obniżoną samoocenę), zacznie inaczej siebie oceniać – po
prostu będzie wiedziało, że jest takie, jak wszystkie inne dzieci. Ma to ogromne znaczenie w kształto-
waniu się osobowości. Dzieci, które uwierzą w siebie, będą same szukać sposobów obrony przed lę-
kiem, będą chętniej korzystać z doświadczeń innych. Można spodziewać się:
większej samodzielności podczas wykonywania codziennych czynności;
zmniejszenia poziomu lęku, a tym samym zaspokojenia potrzeby bezpieczeństwa, co przekłada się
na rozwój zainteresowań, podejmowanie różnych form aktywności oraz na kreatywność;
u dzieci, które radzą sobie ze strachem przed ciemnością, podniesienia poziomu zaradności w in-
nych sytuacjach życiowych, w których wcześniej odczuwały lęk i bezradność. Dzieci z większym
zaangażowaniem, z wiarą w siebie idą w świat.
Podpowiadamy rodzicom:
Warto wiedzieć, że zapewnianie i wielokrotne powtarzanie, że nie ma się czego bać powoduje znaczny
wzrost lęku u dzieci. Warto także wiedzieć, iż zapewnianie, że sprawdziliśmy kąty i nigdzie nie ma ani
potwora, ani ducha (pająka, stracha, czarownicy, wilka, gryzących mrówek itp.) nie przemawia do
dziecka. Dziecko potrafi płacząc powiedzieć: Jak ty patrzysz, to on staje się niewidzialny, a potem, jak
nie patrzysz, to jest widzialny i ja się boję (tak, jak w wierszu – po zapaleniu światła strachy znikają!).
Do dzieci nie przemawiają logiczne argumenty, ale pomagają ciepłe emocje. Pomagamy więc:
przytulając dziecko i szepcząc do ucha: Już dobrze, dobrze, jestem tu, przytul się mocno, już dobrze...;
należy prowokować je do głębokiego oddychania; czasem przebrać w suchą piżamkę (może spocić
się ze strachu, zmoczyć itp.);
namawiając dziecko, by wzięło przytulankę, trzymało ją i głaskało – przytulanka będzie się mniej bać;
przytulając dziecko, kołysząc je na swoich kolanach i opowiadając jakąś ciekawą, miłą historię, tak,
by dziecko zaczęło się śmiać;
CYKL WYCHOWAWCZY STRACH
można także głaszcząc dziecko lub trzymając je za rączkę zacząć opowiadać jakąś zmyśloną na
poczekaniu bajkę i poprosić, aby dziecko dopowiedziało następną jej część; potem znowu my, a po-
tem dziecko, aż zmęczy się i zacznie ziewać; tulimy je do snu i wychodzimy;
w pokoju, gdzie śpi dziecko powinno palić się w nocy małe światło (lampki wtykane w kontakt);
dziecko może mieć pod poduszką latarkę – może ona być mieczem, może mieć czarodziejskie
światło, które odstrasza lęki i strachy itp.
Takie nasze działania pozwalają dzieciom oswajać ich własne lęki i uodparniać się na nie – zapewnia-
my i zaspokajamy ich potrzebę bezpieczeństwa.
Nie należy:
bagatelizować lęków dziecka i „na siłę” trzymać w ciemnym pokoju, by wykazać, że nic się nie
stanie (czasem trauma może być tak wielka, że dziecko trzeba odwieźć do szpitala);
nie należy spać razem z dzieckiem – zaczyna się ono upewniać, że własne łóżeczko nie jest bezpiecz-
ne i lęk pogłębia się; dodatkowo dziecko staje się stopniowo bardziej lękowe i mniej samodzielne;
gdy dziecko w nocy przyjdzie do łóżka rodziców, to po wyciszeniu i uspokojeniu go, lepiej jest, gdy
będzie przeniesione do własnego łóżka; wyjątkowo można pozwolić dziecku na przespanie się ra-
zem z rodzicami (ale bardzo rzadko!);
nie należy straszyć dziecka „dziadem”, „babą”, „potworem”, „duchem”, „czarownicą” itp., gdy
dziecko nie jest posłuszne, że będzie za karę zabrane od mamy i taty.
Ciepło emocjonalne, przytulenie, zrozumienie dziecka są najlepszym sposobem na dziecięce lęki;
takie traktowanie pozwala dzieciom prawidłowo z lęków dziecięcych wyrastać.
Polecane lektury
Jansson T. (1987). Straszna historia w: „Opowiadania z doliny Muminków”, Nasza Księgarnia, Warszawa
Kołyszko W. (2004). Pogromca potworów i magia strachu. GWP, Gdańsk
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
217
OPOWIADANIE
Smutek
Olga Masiuk
W ogóle nie pamiętam babci, bo zmarła, kiedy byłam bardzo, bardzo mała. Ale mam po babci
pamiątkę. To pluszowy miś, którego mi dała, kiedy się urodziłam. Rodzice opowiadają, że babcia
przyniosła go do szpitala, i że na jego widok przestałam płakać. Od tej pory nie rozstaję się z misiem.
Ma na imię Gutek. Jeździmy razem na wakacje i nawet do cioci, która mieszka w sąsiednim bloku,
chodzimy razem. Gutek opowiada mi czasem o babci, bo przecież ją znał.
Ale ostatnio, kiedy robiłyśmy porządki w moim pokoju, mama, sadzając Gutka na łóżku, powie-
działa takim dziwnym tonem:
– Gutek ma już swoje lata – i podrapała go za uszkiem. – Znów zrobiła mu się za uchem dziura.
Przyniosła igłę i nitkę i zszyła uszko Gutka. Nie lubię, kiedy to robi, bo takie zszywanie dziury, to
chyba jak zastrzyk, musi boleć. Przyjrzałam się uważnie misiowi. Jakoś rzeczywiście nie wyglądał naj-
lepiej. Futerko nie było już tak puchate, jak niegdyś. Oczy z błyszczących dawniej guzików, teraz po-
zbawione były blasku. Na brzuszku widniały liczne ślady po igle z nitką. Gutek lubił coraz częściej
leżeć w łóżku, a kiedyś chętnie biegał i bawił się.
W kwietniu zrobiło się bardzo ciepło i rodzice postanowili, że pojedziemy na piknik za miasto. Trzeba
było jechać podmiejskim autobusem. Miałam mały plecak, w który mama włożyła mi kolorowe serwetki,
żeby piknik był elegancki. Już od dawna opowiadałam Gutkowi, że taka jazda autobusem, a potem pobyt
na świeżym powietrzu dobrze mu zrobią. Stałam więc już ubrana i gotowa, z Gutkiem pod pachą.
– Kasiu, ale nie chcesz chyba zabrać Gutka? – zapytał tata.
– Jak to nie?
– Zobacz, jest już stary i brzydki. Weź ewentualnie tę żyrafę, która dostałaś od wujków.
Nic z tego nie rozumiałam. Dlaczego tata powiedział, ze Gutek jest brzydki? Przecież Gutek jest
najpiękniejszy.
Na szczęście weszła mama. Spojrzała jakoś tak dziwnie na tatę:
– Wsadzimy Gutka do tej płóciennej torby, żeby było mu wygodnie – zaproponowała.
– Ale w autobusie będę mogła go wyjąć, żeby widział, co jest za oknem? – zaniepokoiłam się.
– Powiedzą, że nie możemy kupić dziecku porządnych zabawek – powiedział tata do mamy, ale nie
rozumiałam, o co mu chodzi.
Gutek spał sobie w torbie. Chciałam wystawić mu z niej łepek, żeby mógł zobaczyć las z okna au-
tobusu, ale kiedy chwyciłam go za ucho, ono się niemal oderwało. Zaczęłam płakać, bo nie rozumia-
łam, co się dzieje. Mama, która siedziała na fotelu obok, powiedziała:
– Kasiu, nie mam teraz igły ani nitki, ale spróbujemy przyszyć ucho w domu. A może jutro pójdzie-
my do sklepu i poszukamy nowego misia, co?
Kiedy usłyszałam „nowego misia”, zrobiło mi się tak smutno, że już zupełnie nie mogłam powstrzy-
mać łez.
– Nie płacz, Kasiu. Gutek ma już wiele lat – pocieszała mnie mama.
– Nieprawda, tyle co ja – zaprotestowałam.
– Ale jak na misia to dużo. Kupimy nowego, a Gutek będzie sobie siedział na półce.
– Nie! – krzyknęłam, aż pani, która siedziała za nami nachyliła się i syknęła: „Cicho”.
Kiedy dojechaliśmy na miejsce, las wcale mi się nie podobał. Piknik nie był fajny, kanapki, które
mama przygotowała, nie wyglądały tak kolorowo jak w domu.
– Kasiu, wyjmiesz serwetki z plecaka? Zjemy sobie sernik – powiedziała mama.
Ale nie miałam ochoty na sernik. Podałam mamie cały plecak, a sama wzięłam torbę z Gutkiem
i usiadłam za drzewem. Wyjęłam misia delikatnie. Uszko zwisało smutno. Przytuliłam go mocno i Gu-
tek chyba zasnął.
CYKL WYCHOWAWCZY SMUTEK
218
Wieczorem mama przyszła do mojego pokoju.
– Kasiu, nie da się już dalej zszywać Gutka. Jest już bardzo stary. Zobacz, przeciera się na brzuchu
i wysypują mu się trociny, a łatałam go już kilka razy. Po prostu się rozsypuje.
Ale mama wyciągnęła też poszewkę na poduszkę.
– Ale mam pomysł. Włożymy Gutka do tej poszewki i dodamy jeszcze trochę waty i zrobimy po-
duszkę.
Musiałyśmy tak zrobić.
Na poszewce namalowany był roześmiany miś. Bardzo długo nie mogłam zasnąć i łzy kapały mi na
tę nową poduszkę. Dopiero, kiedy mama położyła się obok mnie i głaskała mnie po włosach, usnęłam.
Przedstawiony problem:
sytuacja dziecka odczuwającego smutek. Smutek jest jedną z tych emocji,
które mają wiele odcieni i rodzajów. Bywa głęboki i stosunkowo płytki, trwa długo lub krótko, bywa,
że jest „schowany” i co pewien czas ujawnia się, bywa też, że trwa u dzieci przez dłuższy czas. Powsta-
je wówczas, gdy tracimy coś ważnego, co ma dla nas wartość emocjonalną (ulubiona zabawka, przytu-
lanka, która wyciszała przed snem, u dorosłych zegarek po dziadku, pierścionek przywołujący miłe
doznania itp.). Znacznie poważniejszy smutek powstaje po utracie kogoś ważnego, bliskiego. Bywa,
ze nasz smutek, a nawet depresja utrudniająca życie, trwa latami. Czemu służy smutek, po co nam
emocja, która jest tak głębokim uczuciem, że pozostawia w naszej świadomości trwały ślad? Smutek
jest potrzebny do uświadomienia sobie pewnej hierarchii wartości, tego, co w życiu jest naprawdę
ważne, a co mniej. Pozostawia trwały ślad w świadomości. Z biegiem czasu pamięć o przyczynie smut-
ku blednie, odczuwanie bólu emocjonalnego zmniejsza się, ale nie ustępuje. Nie jesteśmy obojętni,
szukamy bliskości drugiego człowieka, dzielimy się z nim naszym smutkiem. W wielu przypadkach
smutek i jego odczuwanie stanowi o naszym człowieczeństwie. Przyjaciele nie mówią: „nie myśl
o tym”, nie mówią: „czas leczy rany”, ale zaczynają z nami rozmawiać, pomagają przeżyć smutek.
Dzięki temu wcześniej, czy później wracamy do życia wzbogaceni o pamięć tego, co utraciliśmy. Bywa,
że lekceważymy dziecięce smutki i smuteczki, bagatelizujemy je, drwimy ze smutku po stracie brudnej,
szmacianej lalki, zdechłej rybki, starego misia bez ucha. Mówimy: „kupię ci nową ... nowego”, a dziec-
ko rozpacza, czując się tak bardzo nierozumiane. Ogarnia je smutek i czuje się osamotnione. Po
przeżyciu wielu takich sytuacji powoli, niepostrzeżenie słabnie i zanika dziecięca wrażliwość. Zróbmy
wszystko, by dziecko nie musiało samotnie płakać i rozpaczać. Razem z nim przeżywajmy jego smutek.
Cele rozmowy z dziećmi po przeczytaniu opowiadania:
uświadomienie dzieciom różnych rodza-
jów smutku: smutek i jego natężenie, poczucie pustki, żal, rozpacz. Ułatwienie zrozumienia różnych
przyczyn smutku (przegrana w grze, zgubienie ważnej dla dziecka rzeczy, zepsucie się ulubionej za-
bawki, zaginięcie lub śmierć lubianego rzez dziecko zwierzątka – rybki, żółwia, chomika kota, psa itp.;
izolowanie dziecka przez inne dzieci, „utrata” przyjaciela, choroba kogoś bliskiego, długi wyjazd któ-
regoś z rodziców itp.).Ważne jest także uświadomienie dzieciom różnych form ekspresji tej emocji –
przeżywania smutku: „odejście radości”, ogólne przygnębienie, brak ochoty na zabawę, płacz, gdy
cicho płyną łzy, głośny szloch. Najważniejszą sprawą jest przemyślenie, jak można poradzić sobie ze
swoim smutkiem (wypłakać się, skulić się w kątku lub na fotelu – tapczanie, przytulić się do kogoś
bliskiego i tak posiedzieć, rozmawiać z kimś bliskim o swoim smutku i o tym, co lub kogo straciliśmy).
Bardzo trudno jest zrozumieć dzieciom „po co jest smutek”. Jeśli potrafimy im uświadomić, że smutek
jest po to, by „przestała nas boleć strata”, bo tylko wtedy można powrócić do radości i chęci zabawy
pamiętając jednak o tym, co się stało, to bardzo pomożemy dzieciom w trudnej sztuce dobrego prze-
żywania emocji.
Cele szczegółowe rozmowy:
Omówienie z dziećmi emocji smutku, prowokowanie dzieci do opowiadania o smutku.
Przywoływanie u dzieci wspomnień sytuacji, w których stawały się smutne.
Porządkowanie wspomnień – omawianie takich sytuacji, które powodowały powstawanie smutku.
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
219
Uświadamianie dzieciom „istoty” smutku – co się czuje, gdy jest się smutnym (brak siły, brak chę-
ci do zabawy, czucie ściskania w gardle, zbieranie się łez, kulenie się w sobie, chęć schowania się,
trudności w usypianiu, smutne sny, „ból w środku”, żal, że coś nie powróci itp.).
Uświadomienie dzieciom, dlaczego nie należy wyśmiewać się z czyjegoś smutku – omówienie, jak
ktoś się czuje, gdy jego smutek jest bagatelizowany (większe przygnębienie, głośniejszy płacz, roz-
pacz, poczucie osamotnienia i pustki, lęk, poczucie niebezpieczeństwa, poczucie odtrącenia itp.).
Znajdowanie sposobów pomocy, gdy ogarnia nas smutek: płacz, przytulanie się do poduszki lub do
czegoś miękkiego, przytulanie się do bliskiej osoby – mamy, taty, Pani. Rozmowa o smutku – dzie-
lenie się myślami i przeżyciami – wspomnienia, pocieszenie.
Podkreślenie roli wyciszenia, przytulenia się i rozmowy – wspomnień (ciepło emocjonalne znaczą-
co pomaga).
Uświadomienie dzieciom, że każdej smutnej osobie pomagamy – nam też ktoś w smutku pomoże
i pocieszy.
Przebieg zajęć:
1. N. przygotowuje dzieci do zajęć – skłania dzieci do tego, aby wygodnie usiadły na krzesełkach, na
dywanie. Mogą nawet leżeć tak, by łatwo było słuchać opowiadania Smutek.
2. N. motywuje dzieci do słuchania tekstu, do skupienia uwagi i zapamiętania treści (np. Siedzicie już
wygodnie tak, że możecie słuchać opowiadania, które wam przeczytam. Słuchajcie uważnie, ponieważ
później będziemy rozmawiać o tym opowiadaniu. Będą też pytania-zagadki.).
3. N. czyta opowiadanie, oddając zawarte w nim emocje i akcentując ważne treści.
4. N. sprawdza poziom zapamiętania treści opowiadania: A teraz dowiemy się, co zapamiętaliście
z opowiadania, będę zadawać pytania. Kto potrafi odpowiedzieć, niech podniesie rękę. Przykładowe
pytania: Jak miała na imię dziewczynka z opowiadania?; Teraz trudne pytanie – kim był Gutek i skąd
Kasia go miała?; Co zrobiła mama, gdy zauważyła, że Gutek ma dziurę za uszkiem?; Co zauważyła
Kasia, gdy przyglądała się Gutkowi?; Gdzie wybierali się rodzice, gdy zrobiło się już ciepło na dworze?;
Co powiedział tata Kasi o Gutku?; Co myślała dziewczynka o swoim misiu?; Co się stało, gdy Kasia
chciała pokazać Gutkowi las przez okno autobusu?; Jak się czuła dziewczynka, gdy jej mama zapro-
ponowała kupno nowego misia? (warto odczytać dzieciom odpowiedni fragment opowiadania); Czy
podobał się Kasi piknik w lesie, jak się czuła?; Jak dziewczynka opiekowała się misiem?; Co wieczorem
w domu mam zaproponowała Kasi?; Co się stało z Gutkiem, czy opuścił Kasię, czy nie?; Jak czuła się
Kasia, leżąc na nowej poduszce?; Kiedy dziewczynka mogła zasnąć?
5. N. mówi: Macie dobrą pamięć i uważnie słuchaliście, bardzo ładnie odpowiadaliście też na pytania.
Teraz proponuję zabawę. Stańcie w kole, a potem usiądźcie na podłodze tak, jak siada smutne dziecko
tak, jak wy siadacie, gdy jest wam smutno. Często chwytacie rękami kolana, kładziecie na kolanach
głowę, zamykacie oczy i słuchacie smutku. Zwykle po pewnym czasie ktoś przychodzi, kładzie rękę na
głowie, lekko głaszcze i... smutek staje się mniejszy. Posiedźcie tak chwilę. (N. podchodzi i lekko głasz-
cze głowę każdego dziecka).
N. mówi: Zapamiętajcie taki wierszyk:
Nikogo w smutku nie zostawimy
I każdego pocieszymy!
(N. powtarza wraz z dziećmi wierszyk kilka razy).
Po chwili dzieci siadają na swoich miejscach i rozpoczyna się druga część zajęć.
6. N. Rozmowa o treści opowiadania. N.: Jeżeli siedzicie już wygodnie, to porozmawiamy o przeczyta-
nym opowiadaniu. Dużo z niego pamiętacie, więc będzie łatwo rozmawiać. Kto z was przeżył taką lub
podobną sytuację, jak dziewczynka z opowiadania – podnieście ręce.
Opowiedzcie jak to jest, gdy nie ma już ulubionej przytulanki, zdechnie rybka, chomik, świnka morska?
Co się wtedy myśli i co się czuje?; Tak, myślimy, dlaczego tak się stało – mówimy, że może było już
stare...., myślimy, że jak od nas odeszło to jest gdzieś, gdzie jest mu dobrze, ale zawsze nam jest smutno!;
CYKL WYCHOWAWCZY SMUTEK
220
Kto potrafi powiedzieć, jak to jest, gdy jesteśmy smutni? Co to jest smutek? (można dzieciom podpo-
wiedź, że smutek, to jest żal czegoś, żal, że coś nie udało się, że smutek, to taka przykrość, że nic
nie chce się robić, nawet bawić, tylko chce się płakać i czasem płacz pomaga, że czasem robi się
bardzo zimno i mamy ochotę by schować się pod koc itp.); Jak myślicie, czy zawsze smutek jest tak
samo duży? (macie rację, czasem smutek jest mały – taki smuteczek – jak np. mama nie da cukier-
ka, na który macie ochotę, czasem smutek jest większy – jak rodzeństwo przypadkiem popsuje
budowlę, którą długo budowaliśmy, a czasem smutek jest bardzo duży); Wiecie, że z malutkim
smutkiem sami damy sobie radę, a z dużym? (Tak, w dużym smutku może nam pomóc ktoś bliski,
ktoś kogo lubimy, kochamy – mama, tata, babcia, dziadek, starsze rodzeństwo, Pani (ciocia)
w przedszkolu i inni); Co najlepiej zrobić, by pomoc smutnemu dziecku?(N. porządkuje wypowiedzi
dzieci, ustala pewną hierarchię sposobów pomocy, podkreśla, że jest wiele takich sposobów pocie-
szania, że nie zawsze każde dziecko chce być pocieszane w ten sam sposób); Każdemu bywa smutno
– i dzieciom i dorosłym. Jak Wy pocieszacie mamę lub tatę, gdy jest im smuto – opowiedzcie (N. zbie-
ra wypowiedzi dzieci, porządkuje i podkreśla, że najlepszym sposobem pocieszenia jest przytulenie,
pogłaskanie, powiedzenie, że kochamy osobę, której jest smutno, że czasem osoba smutna chce, by
ją na trochę zostawić samą, przynieść wodę, okryć kocem; czasem dziecko pożycza mamie kochaną
przytulankę, taką, która zabiera smutki, uspokaja i pomaga zasnąć, przynosi małą poduszkę pod
głowę, by się do niej przytulić itp.); Dziewczynka z opowiadania przytuliła się do mamy i cicho pła-
kała. Nie mogła od razu usnąć. Pamiętajcie, jak opowiadamy komuś o swoim smutku, to on powolut-
ku zmniejsza się i odchodzi, i dopiero wtedy możemy i mamy ochotę, by zacząć się bawić, śmiać, do-
piero wtedy zaczyna się nam chcieć jeść, albo spać. Smutek odszedł, ale zostawił nam pamięć o naszym
zwierzaku, maskotce, książce. Staliśmy się mądrzejsi, więcej wiemy i... po to jest smutek. Smutek prze-
stał boleć i po smutku przychodzi radość.
Powtórzmy krótki wierszyk:
Nikogo w smutku nie zostawimy
I każdego pocieszymy!
Na zakończenie dzieci mogą rysować – kartkę papieru dzielą na pół. Na lewej połowie rysują smut-
ną i płaczącą dziewczynkę, na prawej połowie dziewczynkę, która wspomina miłe chwile z Gutkiem.
Spodziewane efekty wychowawcze i dydaktyczne:
Smutek, to emocja, która nie przechodzi łatwo. Może nawet prowadzić do depresji. Obniża nastrój
dziecka, czasem prowadzi do lęków nocnych i „złych” snów. Jeżeli pomożemy dziecku zdobyć do-
świadczenie w radzeniu sobie z przeżywaniem smutku, to nie będzie tak bardzo nieszczęśliwe i tak
bezradne wobec tego uczucia. Po rozmowach na temat smutku i sposobach jego przeżywania dziecku
będzie łatwiej dzielić się uczuciami ze swoimi bliskimi i z innymi dziećmi. Rówieśnikom łatwiej będzie
pomóc smutnemu dziecku, gdyż będą znali różne sposoby pomagania. Akceptacja płaczu, smutku
i dzielenia się nim z innymi pomoże dzieciom, spowoduje, że nie będą czuły się samotne w przeżywa-
niu swego uczucia. Świadomość, że inni mogą pomóc, że można się przytulić i być zrozumianym po-
woli zacznie dzieciom ukazywać rolę innych ludzi i rozwinie chęć niesienia pomocy tym, którzy tej
pomocy potrzebują; nauczy dzieci współczucia. Relacja: ja – dziecko i inni ułatwi kształtowanie się
postaw społecznych i wpłynie pozytywnie na proces socjalizacji.
Podpowiadamy rodzicom:
Smutek jest bardzo przykrym i długotrwałym uczuciem, dzieci bardzo cierpią, przeżywając swój smu-
tek. Warto wiec spojrzeć na smutek dziecka nie naszymi, dorosłymi oczami, ale oczami dziecka. Nie
należy lekceważyć smutku dziecka z powodu zdechłej rybki, zgubionego misia, utraconej zabawki,
emocjonalnego odepchnięcia przez rówieśnika itp. Jeżeli okażemy dziecku swoje współczucie, życzli-
wość, zrozumienie, to łatwiej będzie mu przeżyć smutek oraz mieć coraz większe zaufanie do nas, ro-
Przewodnik metodyczny
|
Część 2.
dziców. Znane są przypadki, w których zbagatelizowanie smutku dzieci powodowało utratę ich zaufa-
nia do rodziców. Dzieci przestawały dzielić z nimi swoimi przeżyciami, traumą doznaną ze strony ró-
wieśników, czy też od innych dorosłych. Rodziło się w nich przekonanie, że rodzice i tak nic nie
zrozumieją i w niczym nie pomogą – one same muszą uporać się ze swoimi przeżyciami i nieszczęściem!
Rodzice mogą pomóc dzieciom poprzez:
okazywanie współczucia i zrozumienia;
rozmowy z dziećmi o tym, co się stało, nakłanianie ich do opowiadania i wspomnień;
przytulanie i wyrażenie zgody na wypłakanie się dziecka – zarówno dziewczynkom jak i chłopcom
(płacz i jego akceptacja u chłopców zmniejsza liczbę zachowań agresywnych w późniejszym okresie!);
pozwalanie na wspólne milczenie – okrycie dziecka kocykiem i przytulenie, głaskanie (silny smutek
powoduje uczucie zimna i dreszcze);
powtarzanie dziecku, jak bardzo jest kochane i jak rodzicom jest przykro z powodu jego smutku.
Udzielenie dziecku psychicznego wsparcia ze strony rodziców sprzyja kształtowani się w nim uczucio-
wości wyższej. Wychowywane w atmosferze zrozumienia wyrośnie na człowieka o bogatej palecie ta-
kich uczuć, jak np. empatia, zrozumienie, itp. Z empatią, chętnie pomoże innym. Będzie szczęśliwym
człowiekiem.
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Przewodnik metodyczny Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 4
Szczegolowe rozklady materialu Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 3, ilustracje warz
Przewidywane osiagniecia ucznia Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 4, ilustracje war
Przewidywane osiagniecia ucznia Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 3 (1), ilustracje
Szczegolowe rozklady materialu Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 1, ilustracje warz
Szczegolowe rozklady materialu Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 4, ilustracje warz
bawię się i uczę roczne przygot przedszkl, przewodniki MAC
wzor zaswiadczenia o spelnianiu obowiazku rocznego przygotowania przedszkolnego pdf
więcej podobnych podstron