Europa w ruchu

Unia Europejska

Lepiej w Europie

Jakie korzyści może Ci przynieść

jednolity rynek unijny?

Niniejsza broszura oraz inne krótkie wyjaśnienia na temat Unii Europejskiej dostępne są na

stronach internetowych UE: europa.eu.int/comm/publications/

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji

Publikacje

B-1049 Bruksela

Tekst ukończono w listopadzie 2005 r.

Ilustracje na okładce: Reporters/Eureka Slide

Dane bibliograficzne zamieszczono na końcu publikacji.

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2006

ISBN 92-79-00357-7

© Wspólnoty Europejskie, 2006

Zezwala się na reprodukcję niniejszej broszury

Printed in Belgium

D

RUK NA PAPIERZE BIELONYM BEZ UŻYCIA CHLORU

Lepiej w Europie

Jakie korzyści może Ci przynieść

jednolity rynek unijny?

2

Czerpanie korzyści

3

Zwycięska formuła

5

Prace w toku

7

Ludzkie oblicze

10

Zdrowa żywność i bezpieczne produkty

13

Skuteczna konkurencja: wysoka jakość za najniższą cenę

15

Ochrona naszych swobód

17

Nowe wyzwania

21

Zalecane lektury

22

Spis treści

3

Czerpanie korzyści

Dzięki jednolitemu rynkowi
możesz podjąć pracę lub
studia w dowolnie wybra-
nym przez Ciebie kraju

My, Europejczycy, wiele zawdzię-
czamy jednolitemu rynkowi. Dzięki
niemu możemy przemieszczać się tak
swobodnie jak nigdy dotąd, korzystać
z szerokiej gamy produktów i usług
oraz z najwyższych standardów
ochrony bezpieczeństwa i zdrowia.
Mamy możliwość zamieszkania, pod-
jęcia nauki, pracy oraz przejścia na
emeryturę w dowolnie wybranym
przez nas kraju Unii Europejskiej.
Przysługują nam coraz szersze prawa
obywatelskie i konsumenckie.

Po wejściu 10 nowych państw do UE
w 2004 r. jednolity rynek liczy obecnie
460 mln konsumentów – więcej niż
łączna liczba mieszkańców Stanów
Zjednoczonych i Rosji. Większość
mieszkańców UE, nieco ponad 300 mln
obywateli, używa wspólnej waluty –
euro. Wszyscy obywatele UE korzy-
stają z wysiłków uczynienia z obszaru
jednolitego rynku – przestrzeni wol-
ności, sprawiedliwości i bezpieczeń-
stwa.

Usunięcie przeszkód na drodze do
jednolitego rynku było trudnym zada-
niem. Po latach wysiłków cztery swo-
body jednolitego rynku – swobodny
przepływ przez wewnętrzne granice
UE osób, towarów, usług i kapitału –
zostały wprowadzone do 1993 r. Był to
dopiero początek, a nie koniec całego
procesu.

Od tamtej pory struktura będąca pod-
stawą jednolitego rynku została
wzmocniona i zespolona. Dzięki temu
konsumenci mogą obecnie korzystać
z niższych cen i ze zróżnicowanej
gamy usług, przedsiębiorstwa
użyteczności publicznej bowiem,
np. z sektora telekomunikacji, energii
elektrycznej i gazu, zostały zmuszone
do rywalizowania o klientów, a przed-
siębiorstwa usługowe, np. z sektora
transportu lotniczego, zostały pod-
dane liberalizacji.

© Bilderbox

4

Jednolity rynek nie wpłynął na różno-
rodność kulturową i językową po-
szczególnych krajów, które mają swo-
bodę podejmowania niezależnych
działań w dziedzinach nieobjętych
przepisami UE.

Wprowadzone zostały proste, ogólne
uregulowania, aby zapewnić ochronę
konsumentom i przedsiębiorstwom.
Zwykle mają one formę jednego
zestawu przepisów stosowanych lub
koordynowanych na poziomie UE
zamiast 25 różnych, być może czasem
sprzecznych uregulowań krajowych.

Swobody jednolitego rynku są stoso-
wane we wszystkich 25 państwach,
poza kilkoma tymczasowymi odstęp-
stwami. Najistotniejsze są przejściowe
ograniczenia w podejmowaniu pracy
przez obywateli nowych państw człon-
kowskich w niektórych państwach UE
oraz dalsze przeprowadzanie kontroli
na granicach pomiędzy starymi
a nowymi państwami członkowskimi.
Kontrole zostaną usunięte po dostoso-
waniu przez nowe państwa członkow-
skie kontroli na ich wschodnich
i południowych granicach do norm usta-
lonych dla zewnętrznych granic UE.

L e p i e j w E u r o p i e

Swoboda wewnętrzna wymaga bezpieczeństwa zewnętrznego

Możliwość swobodnego przemieszczania się z jednego kraju do drugiego wewnątrz UE zależy od stoso-
wania skutecznych środków kontroli na zewnętrznych granicach Unii. Gdy poszczególne państwa zaprzes-
tają kontroli osób przekraczających ich granice, rządy oraz obywatele tych państw muszą mieć pewność,
że kontrole na zewnętrznych granicach UE są przeprowadzane zgodnie z jednakowo ścisłymi normami.
Część tej odpowiedzialności przechodzi teraz na państwa, które przystąpiły do UE w 2004 r. i są odpo-
wiedzialne za tysiące kilometrów zewnętrznych granic Unii, lądowych i morskich, a także dziesiątki mię-
dzynarodowych lotnisk. Z tego względu największym priorytetem jest udzielanie tym państwom wsparcia
finansowego i technicznego, w tym włączenie ich do wyspecjalizowanej sieci informacji i danych UE.

5

Koncepcja jednolitego rynku jest
prosta: traktować UE jako jeden
obszar, na którym osoby, kapitał,
towary i usługi mogą swobodnie
współdziałać w celu stymulowania
konkurencji i handlu oraz zwiększania
ich skuteczności. Większy wybór
towarów i usług przyczyni się do
poprawy jakości i obniżenia cen. Taka
jest najprostsza recepta na sukces.

Ale jednolity rynek to o wiele więcej niż
tylko gospodarka. Każdy może osied-
lić się w dowolnym państwie UE i ku-
pować na własny użytek towary w pań-
stwach, w których ceny są niższe niż
w jego kraju. Prawa konsumenta pod-
legają ochronie na obszarze jednoli-
tego rynku, a niektóre prawa zostały

dostosowane do sytuacji transgranicz-
nej. UE dba również o to, aby jej oby-
watele nie zostali oszukani przez nie-
uczciwe przedsiębiorstwa, sprze-
dające towary lub usługi po zbyt wyso-
kich cenach.

Dzięki nieograniczonemu dostępowi
do innych rynków krajowych przedsię-
biorstwa mogą zwiększyć sprzedaż,
uzyskać oszczędności dzięki efektowi
skali, a także zdobyć dodatkowy kapi-
tał na inwestycje i innowacje. Sprawia-
jąc, że przedsiębiorstwa europejskie
stają się bardziej konkurencyjne w kra-
ju pochodzenia, jednolity rynek
pomaga im zyskać przewagę nad kon-
kurentami na rynkach światowych.

Zwycięska formuła

Promowanie różnorodności

Chociaż w ramach jednolitego rynku ustalane są wysokie
standardy dla żywności oraz innych towarów, celem nie jest
wytwarzanie nieciekawych, niczym nieróżniących się pro-
duktów, jednakowych na każdym krańcu UE. Wręcz prze-
ciwnie – aby zachować różnorodność, jednolity rynek gwa-
rantuje konsumentom dostęp do szerokiej gamy
oryginalnych produktów regionalnych i specjalności. W maju
2005 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości podtrzymał
prawo węgierskich producentów wina do wyłączności na
używanie nazwy „tokaj” w odniesieniu do produkowanego
przez nich wina. Trybunał orzekł, że „tokaj” jest chronionym
oznaczeniem geograficznym, odnoszącym się do lokalnej
węgierskiej specjalności. Zgodnie z orzeczeniem włoscy
producenci wina, którzy wnieśli tę sprawę do Trybunału,
muszą zaprzestać używania tej nazwy do 2007 r. Do innych
produktów regionalnych chronionych w ten sam sposób
należą włoska szynka parmeńska czy holenderski ser
gouda.

© Reporters/Eureka Slide

UE promuje lokalne specjalności

6

Jak to się wszystko zaczęło?

Jednolity rynek to najważniejsze osiąg-
nięcie w historii Unii Europejskiej. Zno-
sząc bariery handlowe między sobą,
sześć państw założycielskich UE kiero-
wało się pobudkami politycznymi oraz
gospodarczymi, początkowo w odnie-
sieniu do węgla i stali w latach pięćdzie-
siątych, a następnie po 1958 r. na więk-
szą skalę, tworząc Europejską
Wspólnotę Gospodarczą i wspólny
rynek. Motywacją była również chęć
połączenia zasobów przemysłowych
i gospodarczych, tak aby krwawe wojny,
które dawniej miały miejsce między
nimi i których kulminacją była druga
wojna światowa, stały się przeszłością.

Pod tym względem państwa te osiąg-
nęły pełny sukces. Ale wkrótce okazało
się, że znosząc ograniczenia ilościowe
w zakresie wymiany wewnętrznej oraz
obowiązek uiszczenia opłat celnych
w odniesieniu do przywozu wewnętrz-
nego, usunięto zaledwie jedną z barier.
Tak przedstawiała się sytuacja w 1968 r.
Handel rzeczywiście rozwijał się, jed-
nak nie na tyle szybko, aby dorównać
wzrostowi gospodarczemu, jaki odno-
towały w tym samym czasie Japonia
i Stany Zjednoczone.

To nie takie proste

Usunięcie bezpośrednich barier han-
dlowych wewnątrz UE uwidoczniło
wiele innych przeszkód, których istnie-
nia dotychczas nie podejrzewano,
a które w dalszym ciągu blokowały
swobodny przepływ towarów i usług.
Były to tak zwane handlowe bariery
pozataryfowe, do których należały:

•

różne normy techniczne stosowane
przez poszczególne państwa;

•

sprzeczne procedury administra-
cyjne obowiązujące przy wysyłce

towarów, co oznaczało, że kontrole
graniczne nie zostały zniesione;

•

wahania krajowych stawek akcyzy
i podatków;

•

stronniczość władz krajowych w sto-
sunku do firm lokalnych, w szcze-
gólności przy rozstrzyganiu pań-
stwowych przetargów.

Ponadto w wielu państwach UE mono-
pol państwowy pozwalał przedsię-
biorstwom dostarczającym usługi
w sektorach telekomunikacji, energii
elektrycznej i gazu osiągać wyniki
poniżej progu rentowności na chronio-
nych rynkach krajowych oraz ofero-
wać klientom drogie usługi o niskiej
jakości.

Unia Europejska potrzebowała
16 kolejnych lat, aby zrobić krok na-
przód. Przed objęciem funkcji Prze-
wodniczącego Komisji Europejskiej
w 1985 r. Jacques Delors, były minis-
ter finansów Francji, zdał sobie
sprawę, jak wiele nagromadzonego
dynamicznego potencjału kryje się
jeszcze za granicami państw. Udało
mu się zdobyć poparcie rządów
państw, aby uwolnić ten potencjał.

Następnie w 1986 r. rozpoczął się
gorączkowy okres sześciu lat, pod-
czas którego UE przyjęła blisko 280
odrębnych, nowych aktów prawnych,
znoszących bariery pozataryfowe oraz
otwierających w końcu rynki krajowe.

Program legislacyjny został wpro-
wadzony w całości przed datą doce-
lową – 1 stycznia 1993 r. Komisja
Europejska szacuje, że jednolity rynek
przyczynił się do wzrostu dobrobytu
UE o ponad 800 mld euro oraz do
stworzenia 2,5 mln miejsc pracy.

L e p i e j w E u r o p i e

7

Nie ma rzeczy idealnych, a jednolity
rynek nie jest wyjątkiem od reguły.
Otwarcie rynków krajowych na wolny
handel usługami okazało się trudniej-
sze niż przewidywano. Tak było
w przypadku szeregu usług z sektora
finansowego, transportowego oraz
usług świadczonych w ramach wol-
nych zawodów. Jeśli chodzi o inne
sektory, niektóre osoby nie mogły pod-
jąć pracy w innym państwie, które
odmówiło uznania ich kwalifikacji
zawodowych.

Prace w toku

Lepsze warunki pożyczek mieszkaniowych

Odsetek osób posiadających
własny dom lub mieszkanie jest
bardzo różny w poszczególnych
państwach UE. Zakup domu lub
mieszkania jest często najbardziej
kosztownym zobowiązaniem fi-
nansowym, jakie decydujemy się
podjąć. Wysokość niespłaconych
mieszkaniowych pożyczek hipo-
tecznych zaciągniętych w UE sza-
cuje się na ponad 4 miliardy euro.
Priorytetem jednolitego rynku jest
zapewnienie obywatelom UE dos-
tępu do najtańszych pożyczek
hipotecznych oferowanych na naj-
bardziej korzystnych warunkach.

Niewiele osób decyduje się dziś
na zaciągnięcie pożyczki hipo-
tecznej w innym kraju. Transgra-
niczne pożyczki hipoteczne stanowią mniej niż 1% wszystkich pożyczek mieszkaniowych zaciągniętych
w UE i są przeznaczone głównie na zakup domów wakacyjnych lub nieruchomości w przyległych regio-
nach granicznych. Pierwszym krokiem było wprowadzenie przez UE w 2001 r. dobrowolnego kodeksu
postępowania dla instytucji udzielających pożyczek hipotecznych. Celem było ułatwienie klientom porów-
nania oferty pożyczek dostępnych w poszczególnych instytucjach, także tych z siedzibą w innym pań-
stwie UE. Następnym krokiem jest sprawdzenie, czy inicjatywa rozbudowania jednolitego rynku w zakre-
sie pożyczek hipotecznych może przynieść klientom korzyści w postaci większego wyboru i lepszego
stosunku jakości do ceny, a jeśli tak, to w jaki sposób.

Będziesz mógł kupić dom w jednym państwie za pieniądze pożyczone
na bardziej korzystnych warunkach w innym państwie

W każdym przypadku, kiedy Komisja
Europejska dowiaduje się o nieprze-
strzeganiu zasad jednolitego rynku
przez któreś państwo członkowskie,
może podjąć kroki prawne przeciw
temu państwu, aby wyegzekwować
wywiązywanie się przez nie z należ-
nych zobowiązań.

Unia Europejska podjęła także bez-
pośrednie działania, aby zaradzić
wyżej wspomnianym trudnościom,
oraz rozpoczęła obecnie wdrażany

© Bilderbox

L e p i e j w E u r o p i e

kolejny program, którego celem jest
ułatwienie świadczenia usług w kon-
tekście transgranicznym. Plan działań
w sektorze finansowym został ukoń-
czony w 2005 r. Pomoże to doprowa-
dzić przez obszar jednolitego rynku
inwestycje do przedsiębiorstw, które
wykorzystają je w najlepszy sposób.
Dostęp przedsiębiorstw do tańszych
i większych źródeł finansowania przy-
czynia się do zwiększenia skutecz-
ności i obniżenia cen oferowanych
klientom.

Ponadto dzięki interwencji UE zostały
obniżone opłaty bankowe za płatności
i wypłaty dokonywane w euro. Po-
cząwszy od 2003 r., banki nie mogą
pobierać wyższych opłat za przelewy
transgraniczne niż za przelewy kra-
jowe. Początkowo przepis ten obejmo-
wał przekazy pieniężne na kwotę niż-
szą niż 12 500 euro, natomiast w 2006 r.
pułap ten zwiększono do 50 000 euro.
Stosuje się to także do wypłat gotówki
z bankomatów w czasie pobytu za gra-
nicą oraz płatności dokonywanych
kartą debetową lub kredytową
w innym kraju strefy euro.

UE analizuje środki, które pozwolą
uprościć bankowe operacje transgra-
niczne oraz umożliwią klientom doko-
nywanie świadomych wyborów przy
poszukiwaniu najlepszych planów
oszczędnościowych, ofert kredytów
hipotecznych i programów emerytal-
nych w Unii, w oparciu o przejrzyste
i porównywalne dane.

Jedna waluta dla jednego
rynku

Wahania kursu walutowego znacznie
zakłócają wymianę handlową i prze-
pływy finansowe między granicami,
dlatego też wspólna waluta od dawna

była najważniejszym celem UE. Pierw-
szy projekt, zwany wówczas unią
gospodarczą i walutową, powstał
w 1970 r. W latach siedemdziesiątych
i osiemdziesiątych podjęto różnorodne
działania – zakończone mniejszym lub
większym sukcesem – aby utrzymać
kursy walutowe poszczególnych
państw UE na mniej więcej stałym
poziomie.

Jednak kalendarz i warunki faktycz-
nego stworzenia euro zostały okreś-
lone dopiero w 1992 r. w Traktacie
o Unii Europejskiej z Maastricht. Zgod-
nie z „mapą drogową” określoną
w Maastricht euro zostało stworzone
w 1999 r. dla operacji bezgotówkowych.
Trzy lata później banknoty i monety
euro zostały wprowadzone w 12 pań-
stwach członkowskich. Trzy z ówczes-
nych 15 państw UE – Dania, Szwecja
i Zjednoczone Królestwo – postano-
wiły na razie zatrzymać swoje waluty
krajowe.

Państwa, które wstąpiły do UE w 2004 r.,
przygotowują się do przyjęcia euro.
Kilka z nich poczyniło już pierwszy
konkretny krok, przystępując do tzw.
mechanizmu kursowego, w ramach
którego dostosują własną walutę do
euro, zezwalając jedynie na wahania
w określonych granicach.

Dla firm prowadzących działalność
handlową w dwóch państwach strefy
euro wprowadzenie wspólnej waluty
pozwala uniknąć dodatkowych kosz-
tów oraz ryzyka wynikającego z rozli-
czeń dokonywanych w dwóch walu-
tach. Unia gospodarcza i walutowa
przyczyniła się do usunięcia zakłóceń
wywoływanych wahaniami kursu walu-
towego i stworzenia stabilnych ram
gospodarczych, zapewniających niską
inflację i niskie stopy procentowe.

8

9

Natomiast w przypadku podróżują-
cych obywateli wprowadzenie euro
usuwa konieczność wymiany waluty
oraz koszty z tym związane. Robiąc
zakupy w trakcie podróży lub przez
Internet, obywatele mogą bez niepo-
trzebnych przeliczeń porównać ceny
i wybrać najwyższą jakość za najniższą
cenę.

Logika jednolitego rynku

Jednolity rynek jest najważniejszym
osiągnięciem gospodarczym Unii
Europejskiej i najbardziej konkretnym
wyrazem dążenia Unii do zapewnienia
stabilności i coraz większego dobro-
bytu wszystkim jej obywatelom. Nad-
rzędną zasadą UE w staraniach
służących osiągnięciu tego celu jest
wyrównywanie standardów w UE
w górę, a nie w dół. W tym zakresie jed-
nolity rynek wspiera politykę UE w róż-
nych dziedzinach i ma w niej oparcie.
Do dziedzin tych należą:

•

fundusze strukturalne, w ramach któ-
rych jedna trzecia z 115 mld euro
rocznego budżetu UE przekazy-
wana jest na rozwój gospodarczy
i społeczny uboższych krajów
i regionów;

• sprawna polityka UE w dziedzinie

konkurencji, która chroni interesy
konsumentów, uniemożliwiając fir-
mom ustalanie cen i podział rynku,
oraz kontroluje działania wielkich
przedsiębiorstw, które dawniej były
monopolami państwowymi;

• polityka transportowa, w tym tzw.

sieci transeuropejskie (TEN), któ-
rych celem jest wzmocnienie sieci
połączeń transgranicznych na
potrzeby transportu, telekomuni-
kacji oraz dostaw energii;

• zharmonizowana polityka w dziedzi-

nie ochrony środowiska, niezbędna
m.in. do przeciwdziałania zanie-
czyszczeniom transgranicznym;

• unijny program badań naukowych

i rozwoju (z budżetem wynoszącym
17,5 mld euro na lata 2002–2006),
który jest dostępny jedynie dla part-
nerstw transgranicznych;

• stworzenie wspólnej przestrzeni

wolności, bezpieczeństwa i spra-
wiedliwości dla wszystkich i gospo-
darowanie nią.

Rządy UE dążą do
większego wykorzystywania
źródeł energii odnawialnej
do produkcji energii
elektrycznej

© Raf Beckers/Electrabel

L e p i e j w E u r o p i e

10

Dzięki przepisom UE Twoje

prawa są chronione, jeśli

Twój lot jest opóźniony lub

w przypadku nadkompletu

pasażerów

Nasze prawo do swobodnego podej-
mowania pracy, studiów i przechodze-
nia na emeryturę w innym państwie
UE czy po prostu wyjazdu do innego
państwa członkowskiego stanowi
część ludzkiego oblicza jednolitego
rynku. W trakcie podróży możemy
dokonać zakupów w dowolnych iloś-
ciach, o ile są to zakupy przeznaczone
na użytek własny. W 2004 r. UE roz-
poczęła wprowadzanie nowej europej-
skiej karty ubezpieczenia zdrowot-
nego, aby ułatwić osobom po-
dróżującym prywatnie lub w celach
służbowych szybki dostęp do opieki
medycznej w razie takiej potrzeby.

Przepisy prawa UE zapewniają
ochronę obywatelom będącym na
wakacjach, np. aby nie stali się ofia-
rami niezgodnych z prawem i prowa-
dzących do nadużyć umów dotyczą-
cych korzystania z apartamentów lub
willi w UE w systemie podziału czasu.
Istnieją także przepisy gwarantujące,
że obywatele otrzymają odszkodowa-
nie, jeśli biuro podróży zbankrutuje lub
nie spełni standardów jakościowych
przedstawionych w materiałach rekla-
mowych. Dzięki UE podróżujący
samolotem korzystają teraz z wielu
praw (o których informacje muszą być
wywieszone na lotniskach w UE),
określających zobowiązania linii lot-
niczych względem klientów w przy-
padku opóźnienia lub odwołania lotu
i ustalających wysokość odszkodowa-
nia w razie nadkompletu pasażerów.

Ludzkie oblicze

© Reporters/ Eureka Slide

Mobilność pracowników

Unia Europejska dba o to, aby obywa-
tele, którzy podejmują pracę w innym
państwie członkowskim, zachowali
przysługujące im prawa pracownicze,
w tym ubezpieczenie społeczne
i uprawnienie do emerytury, niezależnie
od tego, czy decyzje o wyjeździe
podejmują sami, czy też są wysłani do
innego państwa przez swojego praco-
dawcę. Świadczenia te obejmują
świadczenia chorobowe i zasiłek
macierzyński, odszkodowanie z tytułu
wypadku przy pracy, zasiłek inwa-
lidzki, dodatki rodzinne, zasiłek dla
bezrobotnych oraz emerytury.

Ponad 15 mln osób pracuje obecnie
w innym państwie UE niż kraj ojczysty.
Jest to stosunkowo mała liczba, która
najprawdopodobniej nie ulegnie
znacznemu wzrostowi po zniesieniu
przejściowych ograniczeń w zatrud-
nianiu pracowników z państw, które
wstąpiły do UE w 2004 r.

W 2005 r. UE wprowadziła uprosz-
czone i przejrzyste procedury w zakre-
sie uznawania przez poszczególne

państwa UE kwalifikacji zawodowych
uzyskanych przez ich obywateli
w innym państwie Unii. Dotyczy to sekto-
rów takich, jak zawody medyczne
(lekarze, dentyści, pielęgniarki itd.),
architekci, inżynierowie, księgowi,
elektrycy i fryzjerzy.

Obywatele UE mieszkający w innym
państwie członkowskim mogą głoso-
wać w wyborach lokalnych i wyborach
europejskich (ale nie w wyborach do
władz krajowych) mających miejsce
w państwie, w którym zamieszkują.

Aby ułatwić mobilność, UE stworzyła
jedną platformę przeznaczoną do
poszukiwania pracy w UE (oraz Nor-
wegii, Islandii, Liechtensteinie i Szwaj-
carii). Jest to portal internetowy Eures,
stanowiący sieć usług związanych
z zatrudnieniem i dostarczający infor-
macji o możliwościach zatrudnienia,
kojarzący poszukujących pracy z pra-
codawcami i udzielający wskazówek
odnośnie do szukania pracy lub uzys-
kiwania dodatkowego wykształcenia
i szkoleń. Dalsze informacje dostępne
są w witrynie internetowej:
europa.eu.int/eures.

11

Program Erasmus

Jednym z najbardziej popularnych sposobów podjęcia studiów na uniwersytecie w innym państwie UE
jest udział w programie Erasmus, w ramach którego oferowane są stypendia, najczęściej na okres jed-
nego roku. Od czasu jego wprowadzenia w 1987 r. ponad 1,3 mln studentów skorzystało z programu
Erasmus. Najbardziej popularnymi kierunkami są zarządzanie, nauki społeczne, humanistyczne i filolo-
gie. W ostatnich latach natomiast obserwuje się rosnące zainteresowanie studiami na kierunkach inży-
nierskich, architekturą, medycyną, naukami przyrodniczymi, informatyką oraz matematyką. Łącznie 2200
instytucji szkolnictwa wyższego uczestniczy w programie Erasmus. Są to instytucje z 25 państw UE oraz
Bułgarii, Rumunii, Turcji, Norwegii, Islandii i Liechtensteinu.

L e p i e j w E u r o p i e

12

Szukasz pracy? Dlaczego nie
spróbujesz znaleźć jej za granicą?
Portal internetowy „Eures” może Ci
w tym pomóc

Słuchanie obywateli i rozwiązywanie ich problemów

Niezależnie od tego, czy masz kłopot ze znalezieniem pracy w innym kraju, zarejestrowaniem tam samo-
chodu, otwarciem rachunku bankowego czy rozwiązaniem sporu z firmą sprzedaży wysyłkowej z siedzibą
w innym państwie, UE jest gotowa Ci pomóc i udzielić praktycznych informacji.
Pierwszym i najprostszym krokiem jest wykręcenie numeru EUROPE

DIRECT. Serwis ten jest bezpłatny,

a rozmowa odbywa się w języku osoby wykonującej połączenie. Serwis udziela odpowiedzi na ogólne pyta-
nia, a w przypadku bardziej szczegółowych zapytań kieruje dzwoniącego do najodpowiedniejszego źródła
pomocy i informacji. Bezpłatny numer EUROPE

DIRECT dostępny z każdego miejsca w UE to

00 800 6 7 8 9 10 11

.

Biuro porad dla obywatela udziela indywidualnej pomocy w rozwiązywaniu takich trudności jak formal-
ności administracyjne przy przeprowadzce do innego państwa. Z serwisu można skorzystać na stronie
internetowej: europa.eu.int/citizensrights/signpost/.

Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net) udziela obywatelom porad dotyczących przysłu-
gujących im praw na obszarze jednolitego rynku oraz wsparcia w rozpatrywaniu reklamacji o charakterze
transgranicznym: europa.eu.int/comm/consumers/redress/ecc_network/index_en.htm.

Istnieją jeszcze dwie inne sieci, których celem jest pomaganie obywatelom w rozwiązywaniu indywidual-
nych sporów o zasięgu transgranicznym, bez ponoszenia kosztów i trudów związanych z wniesieniem
sprawy do sądu. Serwisy te są bezpłatne.

•

Solvit zajmuje się problemami w kontaktach z organami administracji publicznej w innym państwie:
europa.eu.int/solvit/site/index_en.htm

.

•

FIN-NET udziela pomocy osobom fizycznym w sporach natury finansowej z bankami lub firmami
ubezpieczeniowymi z innego państwa UE:
europa.eu.int/comm/internal_market/finservices-retail/finnet/index_en.htm

.

Jeśli powyższe serwisy okażą się niewystarczające, możesz zabrać głos w tworzeniu polityki UE lub pod-
jąć dialog z przywódcami UE na stronie: europa.eu.int/yourvoice/.

© Reporters/Eureka Slide

13

Każdy obywatel jest konsumentem
i UE usilnie stara się chronić jego zdro-
wie, bezpieczeństwo oraz dobrobyt
gospodarczy. Jako że jednolity rynek
znosi bariery handlu transgranicz-
nego, a sektor usługowy, Internet, han-
del elektroniczny rozwijają się, istotne
jest, aby wszyscy obywatele na tery-
torium 25 państw członkowskich ko-
rzystali z ochrony konsumentów na
równie wysokim poziomie.

Bezpieczeństwo żywności było w os-
tatnich latach stałym priorytetem,
zwłaszcza po kilku aferach żywnościo-

wych, które zachwiały wiarę konsu-
mentów w bezpieczeństwo europej-
skich dostaw żywności. Odpowiedzią
UE na to wyzwanie było zastosowanie
strategii, której celem jest zapewnie-
nie bezpieczeństwa żywności „od gos-
podarstwa do talerza”. Opiera się ona
na trzech elementach:

• nowe przepisy dotyczące bezpie-

czeństwa żywności i paszy;

• rzetelne ekspertyzy naukowe

będące podstawą decyzji;

• system szybkiego ostrzegania

o stosowaniu przepisów i kontroli.

Surowe przepisy UE zostały
wprowadzone po to, aby
zapewnić bezpieczeństwo
unijnej żywności

Zdrowa żywność i bezpieczne
produkty

© Reporters/Eureka Slide

14

L e p i e j w E u r o p i e

Ekran ochronny

Zgodnie z przepisami UE wszystkie
sprzedawane produkty konsumpcyjne
muszą być bezpieczne. Wyznaczono
wysokie standardy i produkty wadliwe
muszą być usuwane z rynku. Poza
ogólnymi przepisami dotyczącymi
wszystkich produktów istnieją spec-
jalne dodatkowe normy bezpieczeń-
stwa dla takich towarów, jak zabawki,
urządzenia elektryczne i gazowe, kos-
metyki, wyroby farmaceutyczne,
maszyny i sprzęt rekreacyjny.

Ponieważ celem jest umożliwienie
kupującym dokonywania zakupów
w wybranym przez nich miejscu, w prze-
pisach UE zwraca się uwagę, aby kon-
sumenci korzystali z takiej samej
ochrony przed podstępnymi prakty-
kami handlowymi stosowanymi przez
nieuczciwych handlarzy, niezależnie
od tego, czy są to zakupy w pobliskim
sklepie, czy też przez Internet w innym
państwie.

Powyższe zasady zostały określone
w ogólnym prawie żywnościowym
z 2002 r., na mocy którego od stycznia
2005 r. przedsiębiorstwa z sektora
żywnościowego mają obowiązek
zagwarantować, by pochodzenie żyw-
ności dla ludzi oraz paszy dla zwierząt
można było łatwo ustalić na każdym
etapie łańcucha żywnościowego.
Nowe, bardziej rygorystyczne przepisy
dotyczące paszy odzwierciedlają
obawy, że zakażona pasza była pier-
wotną przyczyną kilku afer żywnościo-
wych, w tym także BSE (choroby sza-
lonych krów). UE podejmuje również
działania, których celem jest zagwa-
rantowanie, by towary importowane
z innych państw z całego świata były
bezpieczne.

Chociaż żaden system bezpieczeń-
stwa żywności nie stanowi gwarancji,
że ryzyko zmniejszy się do zera, UE
zapewnia swoim obywatelom poziom
bezpieczeństwa należący do najwyż-
szych na świecie.

Dokonywanie świadomych wyborów

Nie wystarczy, by żywność była bezpieczna – kupujący mają prawo wiedzieć, co kupują. Zasady etykie-
towania żywności w UE są często aktualizowane, aby pomóc konsumentom w dokonaniu świadomego
wyboru żywności, którą spożywają. Zgodnie z tymi zasadami podawane są informacje dotyczące m.in.
podstawowych składników, dozwolonych dodatków, zawartości wszelkich organizmów modyfikowanych
genetycznie (GMO) oraz oczywiście terminu przydatności do spożycia. Wnioski w sprawie wspólnych
definicji UE dotyczących terminów takich, jak „produkt o niskiej zawartości tłuszczu” czy „produkt bogaty
we włókna roślinne”, czekają na zatwierdzenie.

15

Jako obywatele i konsumenci będzie-
my mogli w pełni korzystać z jedno-
litego rynku bez granic jedynie wtedy,
gdy dostawcy towarów i usług będą
rywalizować o klientów w drodze ucz-
ciwej konkurencji. Jedynie skuteczna
konkurencja oznacza dla konsumenta
niskie ceny, wysoką jakość
i większy wybór. Rządy państw UE
powierzyły Komisji Europejskiej szero-
kie kompetencje w zakresie stosowa-
nia przepisów antytrustowych w celu
egzekwowania zasady konkurencji,
tak aby przynieść bezpośrednie ko-
rzyści konsumentom.

Komisja działa na wielu obszarach.
Nie pozwala firmom ograniczać kon-
kurencji przez ustalanie cen i dziele-
nie się rynkiem. Komisja prowadzi
regularne dochodzenia i nakłada grzy-
wny na firmy, które tworzą kartele
w celu utrzymania cen na wysokim
poziomie na swoich rynkach zamiast
konkurować między sobą. Komisja
podjęła także działania przeciwko pro-
ducentom samochodów, którzy usiło-
wali uniemożliwić klientom zakup pro-
dukowanych przez nich samochodów
w innym państwie UE, w którym cena
była niższa niż w państwie ojczystym
klienta.

Skuteczna konkurencja: wysoka
jakość za najniższą cenę

Gwarantowane transmisje z imprez sportowych

Być może kibice sportowi nie
zdają sobie z tego sprawy, ale unij-
ny stróż zasad konkurencji dba
także o nich. Dla przykładu UE
interweniowała w celu upewnienia
się, że kontrakty na transmisję
telewizyjną meczy piłkarskich
w rozgrywkach angielskiej Pre-
mier League oraz niemieckiej
Bundesligi zawierane są na zasa-
dach konkurencji oraz że widzo-
wie mają dostęp do szerszej
gamy usług i dostawców. Unia
Europejska dba również o to, aby
najważniejsze wydarzenia spor-
towe, takie jak igrzyska olimpijskie
i mistrzostwa świata w piłce noż-
nej, były dostępne dla widzów we
wszystkich państwach UE za poś-
rednictwem bezpłatnych sieci,
a nie zarezerwowane dla płatnych
kanałów telewizyjnych.

Bramka obroniona! UE przyczynia się do zapewnienia wszystkim
dostępu do transmisji telewizyjnych z wydarzeń sportowych

© Royalty-Free/Corbis

liniom lotniczym przydziały czasu na
start i lądowanie na 14 europejskich
i międzykontynentalnych trasach w celu
zachowania wystarczającej konkurencji.

Komisja nadzoruje także warunki kon-
kurencji w sektorach użyteczności
publicznej

(telekomunikacja, energia

elektryczna i gaz), w których UE zlikwi-
dowała dawne monopole państwowe.
W tym zakresie Komisja stara się zna-
leźć równowagę i zagwarantować, że
dawne monopole nie będą wykorzysty-
wać swojej pozycji rynkowej, aby
zaszkodzić nowym podmiotom wcho-
dzącym na rynek, zapewniając jedno-
cześnie dostępność podstawowych
usług po przystępnej cenie dla klientów
mniej zamożnych, niepełnosprawnych
bądź mieszkających w oddalonych lub
peryferyjnych regionach.

Komisja z uwagą śledzi pomoc pań-
stwa

, może ona bowiem zakłócić kon-

kurencję między firmami i wpłynąć na
wymianę handlową między państwami
UE. Jeżeli firma otrzymuje wsparcie ze
strony rządu, może osiągnąć nieucz-
ciwą przewagę nad konkurentami. Dla-
tego też przepisy UE najczęściej zabra-
niają pomocy państwa. Możliwe są
odstępstwa, między innymi w przy-
padku firm z mniej uprzywilejowanych
regionów, małych firm oraz niektórych
programów mających na celu promo-
wanie działań w zakresie badań nauko-
wych i rozwoju, ochrony środowiska,
szkolenia, tworzenia miejsc pracy lub
działalności kulturalnej.

16

L e p i e j w E u r o p i e

Komisja zapobiega wykorzystywaniu
przez duże firmy ich dominującej
pozycji

na rynku do obciążania klien-

tów zbyt wysokimi opłatami lub elimino-
wania mniejszych konkurentów. Działal-
ność firm spoza UE na rynkach
europejskich także podlega kontroli;
firmy amerykańskie, takie jak Microsoft
i IBM były zamieszane w głośny proces
wytoczony przez Komisję w związku
z naruszeniem prawa antytrustowego.

Kolejnym zadaniem jest nadzorowanie
połączeń wielkich przedsiębiorstw

,

które mogą mieć skutki transgraniczne.
Połączenia są zatwierdzane, o ile pod-
miot powstały w ich wyniku nie zmniej-
sza w znaczący sposób konkurencji ani
nie ogranicza wyboru konsumenta.
Komisja zatwierdziła przejęcie nider-
landzkiego przewoźnika KLM przez Air
France, pod warunkiem że grupa pow-
stała w wyniku połączenia odstąpi innym

Nawet najdalej położone

gospodarstwa domowe mają

prawo do podstawowych

usług telekomunikacyjnych

i internetowych po

przystępnych cenach

Większy wybór

Nie tylko ceny usług telekomunikacyjnych gwałtownie spadły, stanowiąc obecnie zaledwie ułamek daw-
nych cen, w znaczniej mierze dzięki liberalizacji (oraz nowoczesnym technologiom), ale także możliwości
dokonywania wyboru przez konsumentów znacznie się zwiększyły. Poza usługami transmisyjnymi ope-
ratorzy telewizji kablowej oferują obecnie także dostęp do Internetu oraz telefonię głosową poprzez swoje
sieci, podczas gdy operatorzy telefonii komórkowej mają w ofercie programy telewizyjne i wideo w tele-
fonach trzeciej generacji (3G). Z kolei Internet jest coraz częściej wykorzystywany jako nośnik telefonii
głosowej.

© Bilderbox

17

Aby w pełni korzystać ze swobody
podróżowania, podejmowania pracy
i zamieszkania w dowolnym miejscu
w UE, obywatele muszą mieć możliwość
życia i pracy w całkowitym bezpie-
czeństwie. Muszą mieć zapewnioną
ochronę przed przestępczością i ter-
roryzmem, jednakowy dostęp do spra-
wiedliwości i zagwarantowane posza-
nowanie podstawowych praw na
terenie całej UE.

Zniesienie wewnętrznych granic mię-
dzy państwami UE oznacza, że kon-
trole graniczne i celne mają miejsce
jedynie na zewnętrznych granicach
Unii. Oznacza to również, że na pozio-
mie wewnętrznym krajowe służby poli-

cyjne i władze sądowe muszą zacieś-
nić współpracę. Przestępcy korzystają
ze swobód i mobilności w ramach jed-
nolitego rynku tak samo jak obywatele
przestrzegający prawa.

Aby zaradzić tej sytuacji, UE cały czas
rozszerza uprawnienia obywateli zwią-
zane z podróżowaniem i zamieszka-
niem, jednocześnie określając jasno
cele i przepisy dotyczące praw podsta-
wowych, obywatelstwa UE, mobilności
obywateli, azylu i imigracji, polityki
wizowej, kontroli granic zewnętrznych
oraz ścisłej współpracy w zakresie
kontroli przestępczości między policją
krajową, władzami sądowymi i cel-
nymi.

Ochrona naszych swobód

Karta Praw Podstawowych

Europejska Karta Praw Podstawowych, przyjęta w 2000 r., określa zasady, takie jak równość, brak dys-
kryminacji, solidarność i sprawiedliwość, których instytucje UE i państwa członkowskie muszą przestrze-
gać i które mają obowiązek promować. Połączenie prawa do życia w bezpieczeństwie z poszanowaniem
swobód obywatelskich oraz zapewnienie transgranicznego uznawania orzeczeń sądowych w sprawach
cywilnych i karnych stanowi podstawę wysiłków zmierzających do utworzenia na terytorium UE prze-
strzeni wolności bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

wny, konfiskata majątku, pozbawienie
przestępców pewnych praw) mogą
być wykonane na całym obszarze
Unii. Współpraca ta obejmuje także
prawo cywilne i handlowe.

Codzienne troski

Zgodnie z przepisami UE decyzje
sądu wydane w jakimkolwiek państwie
UE, w postępowaniu cywilnym lub kar-
nym, muszą być uznawane przez
organy władzy na całym obszarze
Unii. Ta zasada – zwana zasadą wza-
jemnego uznawania – jest ważna
w przypadku rozstrzygania kwestii
o zasięgu transgranicznym, które mogą
mieć wpływ na nasze życie osobiste,
np. rozwód, kontakty z dzieckiem,
roszczenia alimentacyjne czy sprawy
finansowe, takie jak bankructwo lub
niespłacone rachunki.

18

L e p i e j w E u r o p i e

Współpraca organów sądowych jest
istotna, pozwala bowiem na ustalenie
wspólnych definicji poważnych prze-
stępstw, harmonizację różnych przepi-
sów prawa krajowego oraz ustalenie
proporcjonalnego i odstraszającego
minimalnego wymiaru kar.

Zatrzymywanie i postawienie prze-
stępców przed sądem to jedna
sprawa, ale utworzenie europejskiej
przestrzeni sprawiedliwości wymaga
także, aby prawa osoby oskarżonej
były w pełni chronione. Oznacza to na
przykład dostęp do porad prawnych
oraz w razie potrzeby tłumacza
w dowolnym miejscu w UE.

Jeżeli chodzi o egzekwowanie wyro-
ków oraz innych orzeczeń sądu, pod-
jęto środki w celu zagwarantowania,
że nakazy sądowe w jednym państwie
członkowskim (takie jak zapłata grzy-

Schengen – swobodne przemieszczanie się

Układ z Schengen, którego nazwa pochodzi od miasta w Luksemburgu, gdzie został podpisany w 1985 r.,
stanowi kamień węgielny Unii bez granic. Umowa ustanawia obszar Schengen, w którego granicach
mieszkańcy UE oraz przyjezdni spoza Unii mogą swobodnie podróżować bez kontroli paszportowych,
chociaż doraźne kontrole są zawsze możliwe w wyjątkowych okolicznościach. Układ z Schengen harmo-
nizuje kontrole na granicach zewnętrznych oraz określa wspólną politykę odnośnie do wiz wjazdowych.
Aby zwalczyć przestępczość i terroryzm, układ zapoczątkował współpracę między policją krajową a wła-
dzami sądowymi i ustanowił zaawansowaną sieć wymiany informacji między nimi zwaną Systemem Infor-
macyjnym Schengen (SIS). Irlandia i Zjednoczone Królestwo nie przyjęły niektórych postanowień układu
z Schengen i zachowały kontrole paszportowe podróżujących, którzy są obywatelami UE. Państwa, które
weszły do UE w 2004 r., przystąpią do układu z Schengen po osiągnięciu wymaganych standardów kon-
troli na granicach zewnętrznych i włączeniu do SIS. Obszar Schengen jest otwarty dla krajów sąsiadują-
cych z UE, które spełniają standardy kontroli granicznych. Tak jest w przypadku Islandii i Norwegii, do któ-
rych dołączy wkrótce Szwajcaria.

19

Imigracja i azyl

Imigranci spoza UE od dawna wiele
wnoszą pod względem gospodarczym
i kulturowym do swoich nowych
państw zamieszkania. Imigranci
z państw trzecich, którzy legalnie
przebywają w jednym z państw człon-
kowskich UE, nabywają wiele z praw
przysługujących obywatelowi przyjmu-
jącego ich państwa. Państwa UE
mogą także udzielić azylu prawdzi-
wym uchodźcom.

UE zachęca do legalnej imigracji.
Zatwierdzono trzy dyrektywy doty-
czące praw obywateli państw trzecich.

Określają one odpowiednio status
„rezydentów długoterminowych”,
prawo do łączenia rodzin oraz ułat-
wień wizowych dla naukowców. Jed-
nak UE musi stawić czoła rosnącej
liczbie nielegalnych imigrantów oraz
osób ubiegających się o azyl, którzy
występują z nieuzasadnionymi wnios-
kami o ochronę. Państwa członkow-
skie opracowały wspólne przepisy
w zakresie postępowania z nielegalnymi
imigrantami, począwszy od środków
zwalczania handlu ludźmi po zawarcie
umów o ponownym przyjęciu z pań-
stwami będącymi ojczyzną nielegal-
nych imigrantów i osób bezzasadnie
ubiegających się o azyl.

Imigranci od dawna mają
wielki wkład w gospodarkę
i kulturę

© Sean Justice/Image Bank/Getty Images

Właściciele kasyn przyłączyli się do
walki z praniem brudnych pieniędzy

20

Terroryzm i przestępczość
zorganizowana

Mimo że bezpieczeństwo i egzekwo-
wanie prawa należą do obowiązków
krajowych, rządy UE połączyły siły,
aby doprowadzić do rozbicia między-
narodowych grup terrorystycznych
i zorganizowanych grup przestępczych.
Skuteczne kontrole granic zewnętrz-
nych oraz szybka wymiana informacji
stanowią nieodłączną część tej strate-
gii. Dotyczy ona przede wszystkim
handlu ludźmi (nielegalni imigranci,
seksualne wykorzystywanie kobiet
i dzieci), handlu narkotykami oraz pra-
nia brudnych pieniędzy.

Ponieważ praktycznie każda grupa
przestępcza lub terrorystyczna jest
zamieszana w pranie brudnych pienię-
dzy, UE nieustannie zaostrza kontrole.
Teraz dla każdego przekazu pienięż-
nego powyżej 15 000 euro wymagają-
cego udziału banków, prawników,
notariuszy, księgowych, agentów nie-
ruchomości lub osób prowadzących
kasyna muszą zostać wskazani: klient,
beneficjent oraz cel płatności.

Narzędzia współpracy

Aby wzmocnić współpracę, UE oraz
państwa członkowskie stworzyły kilka
narzędzi:

•

europejski nakaz aresztowania,
gwarantujący, że przestępcy
poszukiwani w jednym państwie
członkowskim mogą być szybko
przetransportowani do innego pań-
stwa, w którym zostaną im posta-
wione zarzuty;

•

bliższa współpraca policyjna, dzięki
stworzeniu Europolu, Europej-
skiego Kolegium Policyjnego oraz
Grupy Zadaniowej Szefów Policji
Europejskiej;

•

Eurojust, zespół na wysokim
szczeblu złożony z sędziów
i oskarżycieli ze wszystkich państw
UE, którzy odpowiadają za koordy-
nację dochodzeń w sprawach
poważnych przestępstw o charak-
terze transgranicznym;

•

Europejska Agencja ds. Zarządza-
nia Współpracą Operacyjną na
Granicach Zewnętrznych.

© Hugues/laif

L e p i e j w E u r o p i e

21

Nowe wyzwania

© European Parliament

Na drodze rozwoju jednolity rynek
napotyka nowe, coraz większe
wyzwania. Możliwości, jakie stwarzają
swobody i mobilność oraz usunięcie
zbędnych ograniczeń administracyj-
nych i prawnych, muszą zostać właś-
ciwie ukierunkowane na tworzenie
nowych miejsc pracy oraz zmniejsza-
nie różnic między bogatymi i biednymi
oraz starymi i nowymi państwami Unii.

Oznacza to koordynację polityki edu-
kacyjnej, włączając do tego możliwość
uczenia się przez całe życie. Oznacza
to także zapobieganie zjawisku „prze-
paści informatycznej” pomiędzy oby-
watelami i regionami mającymi pełny
dostęp do Internetu i szybkich łączy
szerokopasmowych oraz tymi, którzy
takiego dostępu nie mają. Poza tym
rządy państw będą musiały wywiązać
się z obowiązku przeznaczania 3%
swojego PKB na badania i rozwój.

Za kilka lat nowe państwa członkow-
skie zostaną w pełni włączone do poz-
bawionego granic obszaru Schengen
oraz zniesione zostaną istniejące jesz-
cze ograniczenia w kwestii możliwości

zamieszkania i podjęcia pracy przez
obywateli tych państw w dowolnym
państwie UE.

Jako obywatele Unii mamy możliwość
przedstawienia naszych opinii na
temat Europy, w jakiej chcielibyśmy
mieszkać, oraz zakresu naszych praw
i swobód w przyszłej UE. Aby wyrazić
swoją opinię, skontaktuj się z:
• posłem do parlamentu w Twoim

kraju – polityka UE stanowi bowiem
część polityki krajowej;

• europosłem z Twojego kraju –

ponieważ Parlament Europejski
uchwala prawo UE;

• organizacjami zawodowymi, związ-

kami zawodowymi i organizacjami
konsumenckimi – gdyż doradzają
one UE w kwestiach politycznych.

Możesz także przesłać zapytania lub
komentarze do Komisji Europejskiej –
w poszczególnych rozdziałach niniej-
szej broszury można znaleźć wska-
zówki, jak to zrobić.

Chociaż przepisy

jednolitego rynku są

ustalane przez

Parlament Europejski

i Radę Ministrów, każdy

przepis jest wdrażany na

poziomie lokalnym przez

rządy poszczególnych

państw UE

L e p i e j w E u r o p i e

22

Zalecane lektury

Wiele źródeł informacji na temat jednolitego rynku oraz wpływu, jaki może on mieć na Twoje życie,
podano w poszczególnych rozdziałach niniejszej broszury. Inne źródła informacji podane są poniżej:

Szeroki wybór informacji praktycznych na temat praw i możliwości związanych z jednolitym rynkiem dla oby-
wateli i przedsiębiorstw jest dostępny w portalu internetowym „Twoja Europa”: europa.eu.int/youreurope/.

Zdrowie i ochrona konsumentów: europa.eu.int/comm/consumers/index_en.htm.

Polityka konkurencji: europa.eu.int/comm/competition/index_en.html.

Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne: europa.eu.int/comm/justice_home/index_en.htm.

Komisja Europejska

Lepiej w Europie
Jakie korzyści może Ci przynieść jednolity rynek unijny?

Seria

Europa w ruchu

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

2006 – 22 str. – 16,2 x 22,9 cm

ISBN 92-79-00357-7

Obywatele Unii Europejskiej mają niespotykane dotąd możliwości podróżowa-
nia, podjęcia pracy i zamieszkania w wybranym przez siebie państwie UE. Mogą
dokonywać zakupu najtańszych towarów i usług. Ich prawa obywatelskie i kon-
sumenckie są chronione prawem UE na całym terenie Unii na takich samych
zasadach jak w ich ojczystym kraju. Wszystko to dzięki stworzeniu jednolitego
rynku, w którego ramach możliwy jest swobodny przepływ osób, towarów, usług
i kapitału. Rynek ten obejmuje 460 mln obywateli w 25 krajach, co stanowi wię-
cej niż łączna populacja Stanów Zjednoczonych i Rosji. Utworzony w 1993 r. jed-
nolity rynek to dzieło jeszcze nieukończone, nieustannie powiększane, dosko-
nalone i unowocześniane. Niniejsza broszura przedstawia niektóre z wielu
korzyści dostępnych obywatelom UE. Jednolity rynek niesie za sobą szansę na
lepsze życie.

Reprezentacja Komisji Europejskiej
Warszawskie Centrum
Finansowe
ul. Emilii Plater 53
00-113 Warszawa
tel: [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.europa.delpol.pl

Biuro Informacyjne Parlamentu Europejskiego
Warszawskie Centrum
Finansowe
ul. Emilii Plater 53
00-113 Warszawa
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]

Centrum Informacji Europejskiej UKIE
ul. Krucza 38/42
00-512 Warszawa
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.cie.gov.pl

Regionalne Centra
Informacji Europejskiej

Toruń
Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
Pl. Św. Katarzyny 9
87-100 Toruń
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.europa.torun.pl

Ostrołęka
Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
ul. Hallera 13
07-412 Ostrołęka
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.arrmpw.org.pl

Płock
Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
Al. Kilińskiego 12
09-402 Płock
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.plock.pl

Radom
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Chorzowska 16/18
26-600 Radom
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.radom.pl

Lublin
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. 3 Maja 18/3A
20-078 Lublin
tel./faks [phone], [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.lublin.pl

Zielona Góra
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
Al. Wojska Polskiego 9
65-077 Zielona Góra
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.zgora.pl

Łódź
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Piotrkowska 262/264
90-361 Łódź
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.lodz.pl

Kraków
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Mikołajska 4 (Mały Rynek)
31-027 Kraków
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.centrum.krakow.pl

Opole
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Słowackiego 10
45-346 Opole
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail],
[e-mail]
www.rcie.opole.pl

Białystok
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Lipowa 14 (róg Nowego Światu 2)
15-427 Białystok
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.bialystok.pl

Rzeszów
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Sucharskiego 2
35-225 Rzeszów
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.rzeszow.pl

Gdańsk
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
Długi Targ 39/40
80-830 Gdańsk
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.gdansk.pl

Częstochowa
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Pułaskiego 4/6
42-200 Częstochowa
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.czest.pl

Katowice
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Kościuszki 6
40-026 Katowice
tel. [phone]
faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.katowice.pl

Kielce
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Bodzentyńska 44A
25-308 Kielce
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.kielce.pl

Poznań
Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
ul. Mostowa 27
61-854 Poznań
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.poznan.pl

Koszalin
Regionalne Centrum
Informacji Europejskiej
ul. Młyńska 2
75-054 Koszalin
tel./faks [phone]
e-mail: [e-mail]
www.rcie.koszalin.pl

Centra Euro-Info – program Komisji Europejskiej
dla MŚP – znajdują się przy następujących insty-
tucjach:

www.euroinfo.org.pl/kontakt/

Źródła informacji na temat Unii Europejskiej

Informacje dostępne są w językach urzędowych UE na serwerze Europa: europa.eu.int.

W całej Europie istnieją setki miejscowych centrów informacji europejskiej. Adres najbliższego biura możesz
znaleźć na stronie internetowej: europa.eu.int/comm/relays/index_en.htm.

EUROPE

DIRECT jest miejscem, gdzie otrzymasz odpowiedź na pytania związane z Unią Europejską. Z oso-

bami udzielającymi informacji możesz skontaktować się telefonicznie, dzwoniąc pod bezpłatny numer:
00 800 6 7 8 9 10 11

(spoza UE pod płatny numer: [phone]) lub drogą elektroniczną przez:

europa.eu.int/europedirect.

Informacje oraz broszury na temat Unii Europejskiej w języku polskim możesz także otrzymać w następujących miejscach:

Reprezentacje i biura Komisji i Parlamentu znajdują się we wszystkich państwach Unii Europejskiej.
Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej rozmieszczone są także w innych częściach świata.

Unia Europejska

Państwa członkowskie Unii Europejskiej

Kraje kandydujące

Obywatele Unii Europejskiej mają niespotykane dotąd
możliwości podróżowania, podjęcia pracy
i zamieszkania w wybranym przez siebie państwie UE.
Mogą dokonywać zakupu najtańszych towarów i usług.
Ich prawa obywatelskie i konsumenckie są chronione
prawem UE na całym terenie Unii na takich samych
zasadach jak w ich ojczystym kraju. Wszystko to
dzięki stworzeniu jednolitego rynku, w którego ramach
możliwy jest swobodny przepływ osób, towarów, usług

i kapitału. Rynek ten obejmuje 460 mln obywateli w 25 krajach, co stanowi
więcej niż łączna populacja Stanów Zjednoczonych i Rosji. Utworzony
w 1993 r. jednolity rynek to dzieło jeszcze nieukończone, nieustannie
powiększane, doskonalone i unowocześniane. Niniejsza broszura
przedstawia niektóre z wielu korzyści dostępnych obywatelom UE.
Jednolity rynek niesie za sobą szansę na lepsze życie.

NA

-AB-05-940-PL

-C ISSN

1725-9967

PL