Przedsiębiorstwo
DOKUMENTACJA
OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
NA STANOWISKU
OPERATOR WÓZKA JEZDNIOWEGO
OPRACOWAŁ
ZATWIERDZIŁ
.......................................................
.......................................................
oceny dokonano: lipiec 2007 r.
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
Wytyczne do oceny ryzyka zawodowego
Ocena ryzyka zawodowego została wykonana metodą RISC SCORE.
Metoda RISC SCORE rozwija definicję ryzyka zawodowego: „prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń
związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych
skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania
pracy”.
Parametry to:
1. Potencjalne skutki (ciężkość następstw) zagrożenia.
2. Ekspozycja na zagrożenie.
3. Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych skutków.
Wzór szacowania ryzyka:
Do wyznaczenia elementów oceny ryzyka zawodowego (S, E, P) dla danego zagrożenia metoda określa następujące
kryteria – do wzoru wstawia się wartość liczbową odpowiadającą opisowi (na podstawie G.F. Kinney, A.D. Wiruth:
„Practical Risk Analyss for Safety Managment. Nawal Weapons Centre, China Lake, 1976).
R = S x E x P
gdzie:
R – szacowana wartość ryzyka zawodowego;
S – skutek, strata (potencjalna);
E – ekspozycja na zagrożenia;
P – prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia o danych stratach.
S – Potencjalna strata (skutek)
Wartość
Strata
Opis
Straty ludzkie
Straty materialne
100
Poważna katastrofa
Wiele ofiar śmiertelnych
Ponad 25 mln PLN
40
Katastrofa
Kilka ofiar śmiertelnych
5 – 25 mln PLN
15
Bardzo duża
Ofiara śmiertelna
500 tys – 5 mln PLN
7
Duża
Ciężkie uszkodzenie ciała
25 - -500 tys. PLN
3
Średnia
Absencja
5 – 25 tys. PLN
1
Mała
Udzielenie pierwszej pomocy
Poniżej 5 tys. PLN
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
E – Ekspozycja na zagrożenie
Wartość
Opis
10
Stała
6
Częsta (codzienna)
3
Sporadyczna (raz na tydzień)
2
Okazjonalna (raz na miesiąc)
1
Minimalna (kilka razy rocznie)
0,5
Znikoma (raz do roku)
P – Prawdopodobieństwo
Wartość
Opis
Szansa w %
10
Bardzo prawdopodobne
50% (1 na 2)
6
Całkiem możliwe
10% (1 na 10)
3
Mało prawdopodobne ale możliwe
1 % (1 na 100)
1
Tylko sporadycznie możliwe
0,1 % (1 na 1000)
0,5
Możliwe do pomyślenia
0,01 %
0,2
Praktycznie niemożliwe
0,001 % (1 na 100 000)
0,1
Tylko teoretycznie możliwe
0,0001 % (1 na 1 000 000)
Po wyliczeniu wartości ryzyka zawodowego, mnożąc wartości dla trzech wyżej wymienionych czynników, otrzymany
wynik liczbowy przyporządkowuje się do odpowiedniej kategorii według opisanej klasyfikacji.
Wartość ryzyka – R
Kategoria ryzyka
Działania zapobiegawcze
1. R < 20
Bardzo małe ryzyko
Żadne działania nie są potrzebne
2. 20 <= R < 70
Małe ryzyko
Należy zwrócić uwagę
3. 70 = R < 200
Średnie ryzyko
Potrzebna poprawa
4. 200 <= R < 400
Wysokie ryzyko
Potrzebna natychmiastowa poprawa
5. R >= 400
Bardzo wysokie ryzyko
Rozważ wstrzymanie prac.
Poziom dopuszczalny ryzyka obejmuje kategoria 1 i 2.
Począwszy od kategorii 3 mamy do czynienia z ryzykiem niedopuszczalnym, wg metody Risk Score wymagającym
podjęcia działań mających na celu jego obniżenia do poziomu dopuszczalnego.
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
Szczegółowa karta szacowania ryzyka
Metoda szacowania:
Risk Score
Nazwa stanowiska:
Operator wózka jezdniowego napędzanego
Opis :
Zadania zawodowe:
– codzienna obsługa wózka (dokonywanie oględzin zewnętrznych, zabezpieczanie cel baterii akumulatorów zgodnie z
załączoną instrukcją, sprawdzanie działania układu hamulcowego i poziomu płynu hamulcowego, sprawdzanie
działania urządzeń sygnalizacyjnych, kontrolnych i sterowniczych, sprawdzanie poziomu oleju w przekładni
napędowej i kierowniczej);
– wykonywanie prac załadunkowych i wyładunkowych oraz manewrowanie wózkiem i przemieszczanie towarów;
– zabezpieczanie przewożonego towaru przed zniszczeniem i uszkodzeniem podczas załadunku, wyładunku oraz
transportu;
– równomierne układanie ładunku na paletach, specjalnych podstawach lub klockach za pomocą obsługiwanego pojazdu;
– załadowywanie i wyładowywanie spaletyzowanych ładunków z samochodów ciężarowych i przyczep;
– ustawianie spaletyzowanych materiałów w stosy, z uwzględnieniem ich dopuszczalnej wysokości i stateczności;
– składowanie, transportowanie i odpowiednie obchodzenie się z materiałami żrącymi, łatwopalnymi i utleniającymi się.
Praca przy obsłudze wózków widłowych odbywa się w ciągu całego roku. Ma ona charakter fizyczny. Operator narażony
jest na hałas i drgania o charakterze ogólnym oraz zmienne warunki klimatyczne.
W zakładzie nie przeprowadzono pomiarów czynników szkodliwych i uciążliwych na stanowisku.
Do najczęstszych zagrożeń przy obsłudze wózków należy:
– porażenie prądem elektrycznym,
– zatrucie toksycznymi składnikami spalin,
– przewrócenie się wózka, na skutek utraty stateczności,
– spadanie wysoko ułożonych ładunków,
– wypadki w ruchu drogowym.
Przed przystąpieniem do pracy na stanowisku wszyscy pracownicy odbywają wymagane szkolenie wstępne - ogólne (3
godziny) i stanowiskowe (8 godzin), pracownicy przechodzą szkolenie okresowe w czasookresach oznaczonych w
Rozporządzeniu Ministra gospodarki i pracy w sprawie szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracownicy zatrudnienie przy dosłudze wózków widłowych posiadają wymagane uprawnienia do obsługi.
Pracownicy posiadają aktualne badania lekarskie bez przeciwwskazań do wykonywanej pracy a w przypadku
nieobecności powyżej 30 dni spowodowanej chorobą poddają się badaniom kontrolnym.
Pracownicy mają dostęp do aktualnych instrukcji bhp.
Na stanowisku obsługującego wózki widłowe nie są zatrudnione osoby młodociane.
Masa przewożonych ładunków nie przekracza dopuszczalnej nośności określonej w dokumentacji techniczno - ruchowej.
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
Prace i zadania pracownika wykonywane w ramach tego stanowiska:
1. Prowadzenie pojazdu
2. Załadunek / rozładunek
3. Sprawdzenie stanu technicznego wózka
4. Spożywanie posiłku
Praca na w/w stanowisku wiąże się z występowaniem następujących zagrożeń:
1. Ergonomia wymuszona pozycja ciała
2. Hałas
3. Ostre narzędzia, materiały
4. Przewrócenie się pojazdu
5. Przewrócenie się składowanych materiałów
6. Upadek na tym samym poziomie (potknięcie się, poślizgnięcie się)
7. Wibracja ogólna
8. Wypadek w ruchu drogowym
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
1. Ergonomia wymuszona pozycja ciała
Charakterystyka:
Ergonomią nazywamy dostosowanie warunków pracy do właściwości fizycznych i psychicznych człowieka, czyli takich
konstrukcji urządzeń technicznych i kształtowania materialnego środowiska pracy, jakie wynikają z wymagań fizjologii i
psychologii pracy.
Zagrożeniem będzie przebywanie przez dłuższy okres w pozycji siedzącej podczas prowadzenia pojazdu wynikająca z
ograniczonej przestrzeni.
Praca lub zadanie
Prowadzenie pojazdu
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Udzielanie pierwszej pomocy
1
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Wartość ryzyka:
3
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Dostosowanie struktury przestrzennej stanowiska pracy do wzrostu i zasięgu rąk
pracownika
– Stosowanie przerw w pracy dla ogrzania pracownika
– Umożliwienie łatwego dostępu do wyposażenia na stanowisku pracy
– Zapewnienie pracownikom zmiany pozycji podczas pracy
2. Hałas
Charakterystyka:
Hałas jest to dźwięk niepożądany, szkodliwy lub uciążliwy. Szkodliwy wywołuje trwałe skutki w organizmie człowieka
(utrata słuchu, trwałe upośledzenie słuchu, szum w uszach, zmęczenie, stres, zaburzenie równowagi, obniżenie
świadomości, ograniczenie zdolności porozumiewania się mową i odbierania sygnałów akustycznych, schorzenia
nerwów); uciążliwy - choć takich skutków nie wywołuje to jednak rozprasza uwagę, powoduje wzrost ciśnienia
tętniczego. Poziom ekspozycji na hałas nie może przekroczyć 85 dBA. W przypadku, gdy ze względów technicznych nie
ma możliwości zmniejszenia hałasu poniżej dopuszczalnej wartości, pracownicy są obowiązani stosować ochronniki
słuchu dobrane do wielkości charakteryzujących hałas.
Hałas pochodzi od pracy silnika oraz maszyn i urządzeń pracujących na hali.
Praca lub zadanie
Prowadzenie pojazdu
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Hale, magazyny, składowiska
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Udzielanie pierwszej pomocy
1
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
Wartość ryzyka:
3
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Badania lekarskie
– Kontrola czasu narażenia
– Ochronniki słuchu
– Praca w środowisku, w którym brak jest przekroczeń NDN
3. Ostre narzędzia, materiały
Charakterystyka:
Zagrożenia urazami powodowanymi przez ostre wystające elementy, ostre krawędzie, ostre oraz chropowate powierzchnie
narzędzi, maszyn i materiałów składowanych i przewożonych.
Zagrożenie może wystąpić w wyniku:
– nieuwagi podczas pracy
– stosowania niewłaściwego obuwia,
– niewłaściwego składowania narzędzi używanych w procesie pracy.
– ostrych elementów wyposażenia pojazdu
Praca lub zadanie
Sprawdzanie stanu
technicznego pojazdu
Załadunek/rozładunek
Miejsce lub obszar
Hale, magazyny, składowiska
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Absencja
3
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Wartość ryzyka:
3
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Koncentracja uwagi na wykonywanej czynności
– Obuwie dostosowane do podłoża
– Porządek na stanowisku pracy
– Przestrzeganie przepisów bhp
– Stosowanie rękawic roboczych
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
4. Przewrócenie się pojazdu
Charakterystyka:
Zagrożenia może nastąpić na skutek:
– obciążenie wózków ponad fabrycznie określoną przez producenta ładowność,
– wjeżdżanie wózkiem na drogi i place o nieodpowiedniej nawierzchni lub pochyleniu albo o szerokości jezdni
niedostosowanej do szerokości wózka
– wjeżdżanie na pomosty, stropy, podłogi itp. o nieoznaczonej nośności (dopuszczalnym obciążeniu) bądź o nośności
niżej od masy całkowitej wózka (z ładunkiem i kierowcą)
– zbyt szybka jazda, wykonywanie ostrych zakrętów na pochyłościach w obszarach roboczych
– przewożenie ładunku na podniesionych widłach i wychylonym maszcie do przodu
Praca lub zadanie
Prowadzenie pojazdu
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Ciężkie uszkodzenie ciała
7
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Wartość ryzyka:
21
Kategoria ryzyka:
Ryzyko małe
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Należy zwrócić uwagę
Stosowane środki ochrony:
– Używać wózka na drogach i placach o odpowiedniej nawierzchni lub pochyleniu,
szerokości jezdni dostosowanej do szerokości wózka.
Zabrania się pokonywać wzniesienia o pochyleniu jezdni większym niż 10% dla
wózków z napędem akumulatorowym, 15% dla wózków z napędem spalinowym.
– Wjeżdżanie na pomosty, stropy, podłogi itp. o oznaczonej nośności (dopuszczalnym
obciążeniu).
– Dostosowanie prędkości jazdy do warunków panujących na trasie przejazdu (stan
nawierzchni, wzniesienia, przejazdy przez tory itp.).
– Prawidłowe zamocowanie ładunku – ładunek powinien być ułożony na widłach
stabilnie, a przedmioty okrągłe zabezpieczone przed przetaczaniem się.
– Wjeżdżanie na wzniesienia z ładunkiem przodem a zjeżdżanie tyłem.
– Podczas jazdy ładunek powinien zbyć podniesiony na wysokość 15-30 cm ponad
poziom jezdni, a maszt pochylony do tyłu.
– Posiadanie właściwych uprawnień do kierowania pojazdem.
– Przewożenie ładunku (towarów) zgodnie z ładownością ustaloną przez producenta w
dokumentacji techniczno - ruchowej
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
5. Przewrócenie się składowanych materiałów
Charakterystyka:
Zagrożenie może powstać na skutek:
– braku jasnych zasad i sposobów układania i pobierania materiałów,
– braku przejść pomiędzy składowanymi na stosach materiałów,
– nieprzestrzeganie dopuszczalnych nośności regałów
Praca lub zadanie
Załadunek/rozładunek
Komunikacja w obszarze
działania
Miejsce lub obszar
Hale, magazyny, składowiska
Drogi komunikacyjne
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Ciężkie uszkodzenie ciała
7
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Tylko teoretycznie możliwe
0,1
Wartość ryzyka:
4,2
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Odległość bezpieczna
– Przestrzeganie przepisów bhp podczas wysokiego skladowania
– Składowanie materiałów zgodnie z obciążeniem
– Szerokość przejść i dojść wystarczająca
6. Upadek na tym samym poziomie (potknięcie się, poślizgnięcie się)
Charakterystyka:
Zagrożenia urazami powodowanymi poślizgnięciami, potknięciami i upadkami na podłożu wokół pojazdu, przy którym
dokonywany jest przegląd stanu technicznego.
Zagrożenie może nastąpić w skutek:
– nierówności i uszkodzonego podłoża,
– znajdujących się na podłożu rozlanych cieczy,
– nieodpowiedniego obuwia,
– niewłaściwe składowanych materiałów wokół pojazdu.
Praca lub zadanie
Komunikacja w obszarze
działania
Sprawdzane stanu
technicznego wózka
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Garaże, warsztaty
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Absencja
3
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
Wartość ryzyka:
9
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Dobry stan podłóg, podłoża
– Koncentracja uwagi na wykonywanej czynności
– Obuwie dostosowane do podłoża
7. Wibracja ogólna
Charakterystyka:
Drgania mechaniczne, w których wartości jakiejkolwiek wartości kinetycznej lub dynamicznej, charakteryzującej stan
układu mechanicznego jest funkcją czasu.
Wibracja ogólna to gdy drgania mechaniczne przenoszone są na ciało człowieka przez kończyny dolne, miednicę, grzbiet i
boczne powierzchnię ciała,
Praca lub zadanie
Prowadzenie pojazdu
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Udzielenie pierwszej pomocy
1
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Wartość ryzyka:
3
Kategoria ryzyka:
Bardzo małe ryzyko
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Żadne działania nie są potrzebne
Stosowane środki ochrony:
– Dobry stan środków pracy (narzędzia, maszyny, urządzenia)
8. Wypadek w ruchu drogowym
Charakterystyka:
Zagrożenie spowodowania wypadku może wystąpić na skutek:
– nieprzestrzegania przepisów prawa o ruchu drogowym.
– niedostosowania prędkości do warunków panujących na drodze.
– prowadzenia pojazdu po niewyznaczonych drogach.
– braku koncentracji uwagi na wykonywanej czynności.
– jazdy pod wpływem alkoholu lub środków psychtropowych.
– przemęczenia kierowcy.
– nieprzestrzeganie czasu pracy
– prowadzenia pojazdu niesprawnego technicznie.
– niekorzystnych warunków atmosferycznych: śliska nawierzchnia, gołoledź, szadź, mgła, silne wiatry, grad, ulewy.
Operator wózka jezdniowego
Ocena ryzyka zawodowego
– zasłabnięcia lub zaśnięcia kierowcy.
– niedostatecznych kwalifikacji zawodowych kierowcy,
– złego stanu technicznego opon,
– uszkodzenia układu kierowniczego,
– złego rozmieszczenia lub zabezpieczenia ładunku
– niewłaściwego stanu technicznego wózka: niekompletne lub brak oświetlenia zewnętrznego, brak lub słabe hamulce
zasadnicze i ręczny, brak sygnalizacji dźwiękowej.
–
Praca lub zadanie
Prowadzenie pojazdu
Miejsce lub obszar
Drogi komunikacyjne
Maksymalne potencjalne skutki
dla pracownika:
Ciężkie uszkodzenie ciała
7
Ekspozycja:
Częsta (codziennie)
6
Prawdopodobieństwo:
Możliwe do pomyślenia
0,5
Wartość ryzyka:
21
Kategoria ryzyka:
Ryzyko małe
Akceptowalność:
Akceptowalne
Działania zapobiegawcze
Należy zwrócić uwagę
Stosowane środki ochrony:
– Badania lekarskie
– Bezpieczna szybkość
– Dobry stan środków pracy (narzędzia, maszyny, urządzenia)
– Dostosowanie prędkości jazdy do warunków panujących na trasie przejazdu (stan
nawierzchni, wzniesienia, przejazdy przez tory)
– Koncentracja uwagi na wykonywanej czynności
– Przestrzeganie właściwych norm czasu pracy
– Stosowanie pojazdów posiadających aktualny przegląd stanu technicznego
– Właściwe rozmieszczenie ładunku
– Właściwe zamocowanie ładunku