PRZENOŚNIA, metafora, lit. wyrażenie, w którym słowa obce sobie znaczeniowo,
pozostając w związkach składniowej zależności, uzyskują nowe znaczenie, zwane
metaforycznym; spotykana w mowie potocznej (żar uczuć), gł. w języku poetyckim.
HIPERBOLA: celowa przesada w określeniu jakiegoś zjawiska lub przedmiotu (np.
morze krwi);
ANTYTEZA lit. zestawienie w jedną całość treściową dwu przeciwstawnych pojęć lub
obrazów („lepiej z mądrym zgubić niż z głupim znaleźć”).
PRZERZUTNIA, enjambement, lit. niezgodność między układem składniowo-
intonacyjnym a rytmicznym utworu wierszowanego; granica wersu lub strofy
przebiega między wyrazami związanymi składniowo i znaczeniowo, np. „Tylko
Niemiec Denassów obojętnie słuchał/ Pochwał takich i chodząc pod nos sobie
dmuchał” (A. Mickiewicz Pan Tadeusz).
ANAFORA powtórzenie w celu uzyskania efektu brzemiennego (także znaczenioweg)
jakiegoś wyrazu na początku następujących po sobie części wypowiedzi.
EPIFORA - powtórzenie wyrazu lub grupy wyrazów na końcu wersów uwydatniające
peralizm ich budowy.
KONTRAST - jaskarawe przeciwieństwo wykorzystywane jako zabieg artystyczny,
zwłaszcza w utworach o charakterze humorystycznym lub satyrycznym dla
wzmocnienia efektu komicznego