PROJEKT REALIZACJI PRAC ASYSTENTKI STOMATOLOGICZNEJ ZWIĄZANY Z PRZYJĘCIEM
KOLEJNEGO UMÓWIONEGO PACJENTA W DNIU DZISIEJSZYM W CELU LECZENIA
ENDODONTYCZNEGO (2 wizyty) I CZYNNA ASYSTA PODCZAS ZABIEGU

Do gabinetu stomatologicznego zgłosił się kolejny pacjent tego dnia: Anna Jabłczyska, lat
43, w celu leczenia endodontycznego zęba 46. Pacjentka jest ogólnie zdrowa, bez uczuleń i
skłonności do krwawień. Skarży się na ból zęba, ząb reaguje na ciepłe i zimne bodźce.
ZAŁOŻENIA
Kolejny umówiony pacjent w dniu dzisiejszym: Anna Jabłczyńska, lat 43.
Pacjentka zgłosiła się w celu leczenia kanałowego zęba 46. Ząb jest w stanie zapalnym, bez
zmian okołowierzchołkowych, co wynika z analizy zdjęcia punktowego rtg.
Pacjentka jest ogólnie zdrowa, bez uczuleń i skłonności do krwawień.

I WIZYTA

WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z PRZYGOTOWANIEM STANOWISKA PRACY LEKARZA I
ASYSTENTKI DO PRZEPROWADZENIA PLANOWANEGO ZABIEGU.
Zapoznaję się z kartą pacjenta, w której znajduje się plan leczenia i przygotowuję do
wglądu dla lekarza. Na negatoskopie umieszczam zdjęcie rtg zęba 46.
Myję ręce, używając mydła z podajnika łokciowego, osuszam papierowym ręcznikiem,
który wyrzucam do kubła na śmieci z niebieskim workiem. Zakładam rękawiczki.
Na stoliku lekarza przygotowuję:
środki ochrony osobistej (maseczka, przyłbica, rękawiczki jednorazowe),
jałowy zestaw diagnostyczny na jałowej tacce (lusterko, pęseta, zgłębnik),
pozostałe materiały i narzędzia znajdują się w stałych, wyznaczonych miejscach w
asystorze lekarza.
Na stoliku asystentki przygotowuję:
środki ochrony indywidualnej dla pacjenta (jednorazową ochronną serwetę, jednorazowy
ochraniacz na zagłówek i na uchwyt reflektora, kubeczek jednorazowy, jednorazową
końcówkę do ślinociągu i ssaka, jałową końcówkę dmuchawki wodno-powietrznej)
środki ochrony osobistej dla asystentki (maseczkę, przyłbicę, rękawiczki jednorazowe)
materiały i narzędzia potrzebne do planowanego zabiegu: środek dewitalizujący Caustinerf
fort (370+460) mg/g-pasta dentystyczna, wypełnienie czasowe-cement, sterylne kulki z
waty na płytce Petriego, sterylne końcówki do turbiny i mikrosilnika.
Zdejmuję rękawice, wrzucam do kubła z czerwonym workiem. Myję ręce używając
podajnika łokciowego, osuszam jednorazowym ręcznikiem.

WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z PRZYGOTOWANIEM PACJENTA DO ZABIEGU
Zapraszam pacjenta do gabinetu. Staram się zachować z nim stały kontakt poprzez

rozmowę. Wyjaśniam na czym będzie polegał zabieg i jeśli jest taka potrzeba, uspokajam
go. Proszę o podpisanie zgody na wykonanie zabiegu na zębie 46. Wskazuję mu miejsce
na fotelu (fotel ustawiony jest w pozycji siedzącej). Cały czas podtrzymuję rozmowę,
udzielam rzetelnych informacji na temat leczenia.
Myję ręce higienicznie metodą Ayliff'a, korzystając z podajnika łokciowego, osuszam
papierowym ręcznikiem, który wrzucam do kubła z niebieskim workiem. Zakładam
rękawice. W obecności pacjenta zakładam jednorazowy ochraniacz na zagłówek i uchwyt
reflektora, serwetę stomatologiczną. Nalewam wody do jednorazowego kubka dodając
środek do dezynfekcji jamy ustnej i proszę pacjenta o przepłukanie jamy ustnej. Reguluję
fotel i zagłówek adekwatnie do planowanego zabiegu (70-80 st.) uwzględniając komfort i
wygodę pacjenta. Zakładam końcówkę ślinociągu i ssaka, a także jałowe końcówki
dmuchawki wodno-powietrznej, turbiny i mikrosilnika. Ustawiam reflektor na pole
zabiegowe, czyli poniżej linii oczu pacjenta. Zdejmuję rękawiczki, wyrzucam do kosza na
odpady medyczne. Myję ręce higienicznie i osuszam (j.w.).

WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z ASYSTOWANIEM PODCZAS ZABIEGU
Zakładam rękawiczki jednorazowe, maseczkę i przyłbicę. Po opracowaniu ubytku i
obnażeniu miazgi przez lekarza na polecenie podaję środek dewitalizujący Caustinerf fort,
potem sterylną kulkę z waty, a następnie bezpośrednio przed użyciem przygotowuję
materiał tymczasowy- kapsułkę cementu daję do wstrząsarki na 10s, wkładam do pistoletu
i podaję lekarzowi. Zdejmuję pacjentowi serwetę ochronną, zdejmuję rękawiczki i wrzucam
do kosza z czerwonym workiem. Myję ręce i osuszam (j.w.).
Ustalam z pacjentem termin kolejnej wizyty uzgodniony z lekarzem: pacjent ma zgłosić
się do gabinetu za 10 dni. Odprowadzam pacjenta do poczekalni i żegnam się z nim.
Przystępuję do uporządkowania gabinetu po przyjęciu pacjenta.

II WIZYTA
WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z PRZYGOTOWANIEM STANOWISKA PRACY LEKARZA I
ASYSTENTKI DO PRZEPROWADZENIA PLANOWANEGO ZABIEGU.
Przygotowuję kart pacjenta do wglądu dla lekarza. Na negatoskopie umieszcza zdjęcie rtg
zęba 46.
Myję ręce i osuszam (j.w.). Zakładam rękawiczki.
Na stoliku asystentki przygotowuję:

· środki ochrony indywidualnej dla pacjenta (jednorazową ochronną serwetę, jednorazowy

ochraniacz na zagłówek i na uchwyt reflektora, kubeczek jednorazowy, jednorazową
końcówkę do linociągu i ssaka, jałową końcówkę dmuchawki wodno-powietrznej)

· środki ochrony osobistej dla asystentki (maseczkę, przyłbicę, rękawiczki jednorazowe)
· materiały i narzędzia potrzebne do planowanego zabiegu: sterylne końcówki do turbiny i

mikrosilnika, koferdam, wałeczki ligniny, bloczki papierowe, sterylna szpatułka do
zarabiania materiałów, 2 tubki (baza i aktywator) dwuskładnikowego materiału do
wypełniania kanałów (Top Seal), preparat do płukania kanałów korzeniowych- chloraxid
5,25 % (środek odkażający, zmiękczający wewnętrzne ścianki kanałów, co ułatwia nadanie
im odpowiedniego kształtu, rozpuszczający miazg i tkanki miękkie) oraz kwas cytrynowy
40 %, sól fizjologiczna, jednorazowe strzykawki- 2 ml, jednorazowe igły (0,3) irygacyjne z
otworem bocznym do płukania kanałów, Gutta Cut -bezprzewodowa obcinarka do
ćwieków gutaperkowych z pętelkową końcówką, RC Prep (lubrikant z kwasem
moczowym-środek ułatwiający poślizg narzędzi w kanale, udrażnia i poszerza kanał, a także
zapobiega złamaniom narzędzi kanałowych), materiał do wypełnień tymczasowych
(Prowident).
Na stoliku lekarza przygotowuj:

· środki ochrony osobistej (maseczka, przyłbica, rękawiczki jednorazowe),
· jałowy zestaw diagnostyczny na jałowej tacce (lusterko, pęseta, zgłębnik, nakładacz)
· pozostałe materiały i narzędzia znajdują się w stałych, wyznaczonych miejscach w

asystorze lekarza.
Na asystorze endodontycznym przygotowuję:

· sterylną tackę, endoboks (zestaw sterylnych narzędzi do ręcznego opracowania kanałów

(miazgociągi, pilniki K-reamer, K-file, H, poszerzacze, spreadery- rozpychacze (służą do
dociskania gutaperki do ścian kanału), zestaw sączków i ćwieków gutaperkowych, linijkę
endodontyczną, endometr wraz z elektrodą czynną (kabelek do którego mocuje się
narzędzie endodontyczne wprowadzane do kanału) i bierną (metalowa pętelka, którą
zakłada się pacjentowi na wargę w kąciku ust),sterylne rękawiczki

·

WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z PRZYGOTOWANIEM PACJENTA DO ZABIEGU
Zapraszam pacjenta do gabinetu. Staram się zachować z nim stały kontakt poprzez
rozmowę. Wyjaśniam na czym będzie polegał zabieg i jeśli jest taka potrzeba, uspokajam
go. Proszę o podpisanie zgody na wykonanie zabiegu na zębie 46. Wskazuję mu miejsce
na fotelu (fotel ustawiony jest w pozycji siedzącej). Cały czas podtrzymuję rozmowę,
udzielam rzetelnych informacji na temat leczenia.
Myję ręce higienicznie metodą Ayliff'a, korzystając z podajnika łokciowego, osuszam
papierowym ręcznikiem, który wrzucam do kubła z niebieskim workiem. Zakładam
rękawice. W obecności pacjenta zakładam jednorazowy ochraniacz na zagłówek i uchwyt
reflektora, serwetę stomatologiczną. Nalewam wody do jednorazowego kubka dodając
środek do dezynfekcji jamy ustnej i Proszę pacjenta o przepłukanie jamy ustnej. Reguluję
fotel i zagłówek adekwatnie do planowanego zabiegu (70-80 st.) uwzględniając komfort i
wygodę pacjenta. Zakładam końcówkę ślinociągu i ssaka, a także jałowe końcówki
dmuchawki wodno-powietrznej, turbiny i mikrosilnika. Ustawiam reflektor na pole

zabiegowe, czyli poniżej linii oczu pacjenta. Zdejmuję rękawiczki, wyrzucam do kosza na
odpady medyczne. Myję ręce higienicznie i osuszam (j.w.).

WYKAZ PRAC ZWIĄZANYCH Z ASYSTOWANIEM PODCZAS ZABIEGU
Zakładam rękawiczki, przyłbicę i maskę. W czasie otwierania ubytku przez lekarza
pomagam operując ssakiem w celu zebrania nadmiernej ilości śliny, wody i tkanek zęba.
Po opracowaniu ubytku podaję lekarzowi koferdam oraz wałeczki z ligniny, które pomogą
odizolować ząb od wydzielanej śliny.
Zmieniam zestaw narzędzi: przygotowuję nową sterylną tackę i sterylne narzędzia
endodontyczne (j.w.). Lekarz zakłada nowe- sterylne rękawiczki i przystępuje do
opracowania kanałów.
Na polecenie lekarza podaję środek odkażający w jednorazowej strzykawce (podchloryn
sodu) w celu odkażenia kanału przed przystąpieniem do jego opracowania, a następnie
wskazany przez lekarza rozmiar miazgociągu (w celu usunięcia martwiczej miazgi). Lekarz
odkaża kanał, ja operuję ssakiem, aby zapobiec przedostaniu się płynu do jamy ustnej
pacjenta.
Lekarz przystępuje do chemiczno-mechanicznego opracowania kanału, mającego na celu
poszerzenie kanału, odpowiednie jego ukształtowanie w formę lejka i usunięcie bakterii,
toksyn, krwi i tkanek miękkich (oczyszczenie). Do zmierzenia długości roboczej kanału i
jego opracowania używa endomentru. Włączam endometr, zakładam elektrody: czynną i
bierną wargową(umieszczam ją w kąciku ust pacjenta). Podaj lekarzowi lubrikant na
bloczku papierowym i K-reamer we wskazanym rozmiarze (w celu zmierzenia długości
roboczej kanału). Potem podaję środki odkażające w celu przepłukania kanału. W
następnej kolejności na polecenie lekarza podaję poszerzacze K i pilniki K i H (Hedstroema)
o rozmiarach przez niego wskazanych, począwszy od cienkich do grubszych. Technika
opracowania kanału to tzw. metoda teleskopowa (step-back: krok do tyłu), która polega na
opracowaniu kanału od wierzchołka w kierunku korony. Po każdorazowej zmianie narzędzia
podaję strzykawkę z założoną igłą do irygacji ze środkiem odkażającym, w celu
przepłukania kanału. Równocześnie operuję ssakiem, aby zapobiec przedostaniu się płynu
do jamy ustnej pacjenta. Na koniec lekarz jeszcze raz odkaża kanał podchlorynem sodu i
kwasem cytrynowym, a następnie neutralizuje te środki przy pomocy soli fizjologicznej. Po
zakończeniu opracowania kanałów wyjmuję z ust pacjenta metalową pętelkę.
Lekarz przystępuje do osuszenia kanału, przy pomocy sączków papierowych.
Gdy kanał jest już osuszony lekarz przystępuje do wypełnienia kanałów metodą
kondensacji bocznej gutaperki ("na zimno"). Na bloczku papierowym mieszam 2 składniki
uszczelniacza do kanałów Top Seal i podaj lekarzowi. W pierwszej kolejności lekarz dobiera
ćwiek główny (którego zadaniem jest zamknięcie światła otworu fizjologicznego), zamacza
go w uszczelniaczu i umieszcza w kanale. Następnie wprowadza do kanału dodatkowe

ćwieki. Każdy kolejny ćwiek jest obtoczony w uszczelniaczu (Top Seal) i dociskany do ścian
kanału za pomocą ręcznego rozpychacza (spreader) i ma mniejszy rozmiar od ćwieka
głównego. Po wypełnieniu kanału podaję lekarzowi bezprzewodową obcinarkę do ćwieków
gutaperkowych z założoną końcówką pętelkową (obcinarka nagrzewa się po naciśnięciu
przycisku-lekarz sam ją nagrzewa). Na koniec podaję plugger w rozmiarze wskazanym przez
lekarza w celu ostatecznej kondensacji gutaperki. Podobnie postępuje się z kolejnymi
kanałami, aż do wypełnienia wszystkich.
Podaję lekarzowi materiał tymczasowy do wypełnień (provident). Odbudowa twardych
tkanek zęba będzie miała miejsce na następnej wizycie po kontrolnym wykonaniu zdjęcia
rtg.
Zdejmuję pacjentowi koferdam, ochronną serwetę, swoje rękawiczki i wrzucam do kubła z
czerwonym workiem. Myję ręce higienicznie (j.w.). Wypisuję pacjentowi skierowanie na
rtg punktowy zęba 46. Wyjaśniam, że może odczuwać w przeleczonym kanałowo zębie
rozpieranie lub nawet lekki ból. Uspokajam pacjenta, że w ciągu kilku dni problem z bólem
(jeśli wystąpi) unormuje się. Umawiam się na kolejną wizytę. Odprowadzam pacjenta do
poczekalni i żegnam się. Przystępuję do porządkowania gabinetu.