1
KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ PRZY PROJEKTOWANIU STATKU
(różnego typu: masowce i zbiornikowce)
1. Otrzymanie danych wejściowych tzw. zadania technicznego, które w
stoczni jest sformułowane przez armatora i projektantów, tj.:
-
przeznaczenie statku i ogólne wymagania,
-
DWT, V, zasięg pływania,
-
przepisy klasyfikacyjne, którym będzie podlegał np. LR, GL,
-
Konwencje i przepisy międzynarodowe itd.
2. Opracowanie
listy statków podobnych zgodnie z założeniami
projektowymi.
Wszystkie znalezione statki muszą mieć podobne rozwiązania projektowo-
konstrukcyjne, w przeciwnym razie nie będą one porównywalne.
Listę statków można przygotować w arkuszu kalkulacyjnym typu Excel lub w
programie Statistica. Kompletna lista powinna zawierać następujące informacje:
– nazwa statku,
– rok budowy,
– długość całkowita,
– długość między pionami,
– szerokość,
– zanurzenie projektowe (nie scantling),
– wysokość boczną,
– nośność DWT (projektową nie scantling),
– wyporność D (displacement),
– moduł objętościowy LBH,
– masa statku pustego (lightship weight),
– prędkość projektową V,
– współczynnik pełnotliwości podwodzia C
B
– moc silnika głównego i moc zespołów prądotwórczych,
– średnica śruby, ilość skrzydeł, prędkość obrotową,
– stosunki wymiarów głównych: L/B, B/T, H/T,
– wielkość poszczególnych zapasów: paliwa, wody, balastu itd.
3. W celu wyznaczenia wymiarów głównych należy opracować zależności
statystyczne (programem Statistica), przy użyciu estymacji nieliniowej m.
in.:
L
pp
= f(DWT)
B = f(L
pp
), B= f(DWT)
H = f(L
pp
BH)
T = f(H)
2
L
C
= f(L
pp
),
L
pp
BH = f(DWT) oraz
δ = f(Fn), δ = f(v),
gdzie liczba Freude`a Fn =
g
L
v
*
, v [m/s
2
],
a współczynnik pełnotliwości kadłuba δ można wyznaczyć z zależności
geometrycznej:
δ =
*
*
*
T
B
L
D
pp
Zaczynamy od wyznaczenia zależności L
pp
= f(DWT), a następnie wyznaczamy
B, H, T. Sprawdzamy czy wyznaczone L
pp
, B i H spełnia zależność dla iloczynu
L
pp
BH = f(DWT).
Do wyznaczania wymiarów należy stosować zależności o najwyższym
współczynniku korelacji r. W przypadku rozbieżności należy zmienić wymiary
główne.
Po wstępnym wyznaczeniu wymiarów należy sprawdzić czy stosunki wymiarów
głównych L/B, B/T i H/T mieszczą się w średnich przedziałach dla statków
podobnych.
Dokonanie ewentualnej korekty wymiarów statku.
Należ pamiętać o ograniczeniach projektowych tj. ograniczenia drogi wodnej
lub portów (Kanał Panamski, Sueski, Kiloński itd.), jak również
ograniczenia wynikające z przepisów Konwencji Międzynarodowej IMO
(MARPOL, SOLAS, LL itd.)
4. Oszacowanie masy statku pustego M
SP
(jeśli wielkość ta jest znana ze
statków podobnych) to można sporządzić zależność: M
SP
=f(DWT),
M
SP
=f(LBH)
Po oszacowanej masie statku pustego M
SP
i założonej nośności DWT obliczamy
wyporność statku D - można też dla sprawdzenia wykonać zależność:
D = f( DWT).
W ten sam sposób można wstępnie oszacować masę zapasów na statku lub ich
objętości: paliwa, wody balastowej, wody pitnej
P
PC
=
f(DWT), P
PL
=
f(DWT), bądź łącznie,
V
ład
= f(LBH), GT =f (LBH)
Podczas korzystania z zależności statystycznych należy mieć na uwadze fakt,
że są to wartości jedynie szacunkowe i mogą one ulec zmianie wraz z
rosnącą wiedzą o projektowanym statku.
3
5. Sprawdzamy równanie pływalności statku
L B T δ ρ k
DWT + M
SP
+ Δ M
SP,
Δ M
SP
– rezerwa masy statku pustego (ok. 2 ÷ 3%) – zależy od wielkości statku
Jeżeli nierówność jest spełniona, ale prawa strona równania jest dużo mniejsza
niż lewa można wówczas zmniejszyć współczynnik δ - to daje lepsze rozwiąza-
nie ze względu na właściwości oporowe statku.
Ewentualną modyfikację wymiarów można zacząć od nieznacznego zwiększe-
nia zanurzenia. Należy w miarę możliwości unikać zwiększania δ.
Dla masowców i zbiornikowców współczynnik δ = 0,75 ÷ 0,85
Tak należy dobrać wymiary główne , aby powyższe równanie
zostało spełnione !!!
Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że objętość całego kadłuba V
(jego kubatura) musi być równa objętości zapotrzebowanej przez ładunek i
zapasy:
V(L, B, H,
δ
) = V
ZAPOTRZ.
+
ΔV
V
K
+ V
NAD.
+ V
POKŁ
= V
Ł
+ V
ZAP
+ V
POM
+ V
SIŁ
+V
BAL
+
ΔV
ΔV – zapas projektowy + przestrzenie niewykorzystane
6. Wykonanie modelu aksjomatycznego statku, czyli wykonanie rozplanowania
przestrzennego na statku wynikającego z jego potrzeb eksploatacyjnych – w
oparciu o rozwiązania statków podobnych.
Na podstawie planów statków podobnych należy dla projektowanego statku
wyznaczyć długość dziobówki L
dz
i rufówki L
ruf
:
L
dz
=f (Lpp), L
ruf
= f (Lpp)
7. Rozpoczęcie wykonania wstępnego kształtu kadłuba w programie Maxsurf –
wykorzystując kształty statków wzorcowych, zamieszczonych w programie
- zamodelowany
kształt kadłuba powinien posiadać: powierzchnię
wyznaczającą pokład główny równy wysokości bocznej statku, rufówkę,
pokładówkę oraz wstępnie nadbudówkę,
- wykonać wstępne obliczenia krzywych hydrostatycznych i sprawdzić
wyporność i współczynnik pełnotliwości kadłuba,
4
- opracować rysunek linii teoretycznych z naniesionym podziałem wręgowym,
wrężnicowym i wzdłużnicowym – export rysunku do programu A-CAD.
8. Obliczenie składowych nośności statku
9. Obliczenie wymaganej (przepisowej) wolnej burty wg Konwencji o Liniach
Ładunkowych (wymagane wielkości odczytać z rys. linii teoretycznych).
- sprawdzenie w przepisach min. wysokości dziobu itp.,
10. Wstępne obliczenia ciężarowe (masa statku pustego, środek ciężkości po
długości x
G
i po wysokości z
G
).
11. Obliczenie oporu kadłuba, określenie mocy i dobór silnika głównego i
wstępny dobór śruby napędowej oraz wykonanie prognozy napędowej w
programie TRIBON –HYDRO,
- na podstawie otrzymanego raportu wynikowego dobrać silnik główny z
katalogów producentów,
- wykonać bilans energetyczny i dobrać zespoły prądotwórcze,
-
wykonać uzupełniające obliczenia zapasów – dla dobranego SG i zespołów
prądotwórczych,
12. Wykonanie podziału przestrzennego i funkcjonalnego statku, sporządzenie
uproszczonego rysunku planu ogólnego statku (sylwetka boczna statku,
przekrój poprzeczny – widok owrężenia, przekrój wodnicowy (widok z góry
- pokazujący rozplanowanie zbiorników)
Na podstawie linii teoretycznych, obliczonych zapasów oraz planów statków
podobnych (zgodnie z wymaganiami PRS) wrysować dno podwójne, burty
podwójne, grodzie, pokłady, platformy itd. Pozwoli to na rozmieszczenie
zbiorników zgodnie z ich wymaganą objętością i położeniem.
W module Hydromax-pro zamodelować podział przestrzenny kadłuba (grodzie
wzdłużne i poprzeczne, pokłady) pozwalający na wygenerowanie wszystkich
niezbędnych zbiorników.
Wykonać obliczenia ciężarowe w celu wyznaczenia środka ciężkości statku
pustego
13. Wykonać obliczenia krzywych hydrostatycznych, pantokaren oraz
zrównoważenia wzdłużnego i stateczności poprzecznej dla założonych stanów
załadowania
- w przypadku nieprawidłowego zrównoważenia statku należy wykonać
korektę rozmieszczenia zapasów na statku,
14. Wykonać rysunek planu ogólnego w oparciu o statki podobne i wg
wymagań odpowiednich przepisów i konwencji,
15. Wykonać opis techniczny zaprojektowanego statku.
Termin oddania projektu:
10. 06. 2008 r !!!
5
Konsekwencją przekroczenie terminu jest obniżenie oceny o pół stopnia za
każdy następny tydzień.