....................................
kod pracy ucznia

.............................................

pieczątka nagłówkowa szkoły

PRZEDMIOTOWY KONKURS GEOGRAFICZNY

DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

ETAP SZKOLNY

Drogi Uczniu,
witaj na I etapie konkursu geograficznego. Przeczytaj uważnie instrukcję
oraz postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

• Arkusz liczy 12 stron i zawiera 20 zadań. Przed

rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny.
Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.

• Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

• Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.

• Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem

bądź piórem.

• Przy

rozwiązywaniu zadań możesz korzystać z przyborów

kreślarskich.

• Nie

używaj korektora. Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną

odpowiedź i wpisz poprawną.

• W przypadku testu wyboru prawidłową odpowiedź zaznacz

stawiając znak X na literze poprzedzającej treść wybranej
odpowiedzi.
Jeżeli pomylisz się, błędne zaznaczenie otocz kółkiem
i zaznacz znakiem X inną odpowiedź.

• Oceniane

będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone

w miejscu do tego przeznaczonym.

• Przy

każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów

możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.

• Brudnopis nie będzie oceniany.

Pracuj samodzielnie

Powodzenia!

Czas pracy:

60 minut

Liczba punktów

możliwych

do uzyskania:

S t r o n a

1 z 12

Zadanie 1.(0 - 2 pkt.)

Uzupełnij nazwy brakujących ciał niebieskich w geocentrycznym modelu
Wszechświata według Ptolemeusza

1 ..................................
2 ..................................
3 ..................................
4...................................

5...................................
6. Mars
7. Jowisz
8...................................

Zadanie 2. (0-1pkt.)

Podkreśl szerokość geograficzną, od której punktem orientacyjnym dla żeglarzy jest
Gwiazda Polarna

90ºS; 66º33'S; 23º27'S; 0º ; 23º27'N; 66º33'N; 90ºN

Zadanie 3. (0 - 2 pkt.)

Różnica czasu pomiędzy miejscowościami A i B położonymi na równiku wynosi
3 godziny. Oblicz jaka jest rzeczywista odległość mierzona w linii prostej pomiędzy
tymi miejscowościami.

Obliczenia:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………..…

Odpowiedź:
........................................................................................................................................

S t r o n a

2 z 12

Zadanie 4. (0 - 1 pkt.)

Na schemacie powstawania pływów morskich podpisz miejsca, w których będzie
występował odpływ.

1……………………….

2……………….

3………………………

SŁOŃCE KSIĘŻYC ZIEMIA

Zadanie 5. (0 – 3 pkt.)

Dopasuj nazwy form rzeźby terenu do procesu, który przyczynił się do ich powstania

Procesy Procesy

krasowe

Działalność wiatru

Działalność
lądolodów

Formy rzeźby
terenu

Formy rzeźby terenu: grzyby skalne, polja, moreny, barchany, fieldy, mogoty

Zadanie 6. (0 – 1 pkt.)

Określ położenie geograficzne punktu A

1º 3º

1º

1º

szerokość geograficzna..........................................

długość geograficzna .............................................

S t r o n a

3 z 12

Zadanie 7. ( 0 – 2 pkt. )

W oparciu o rysunek poziomicowy wykonaj następujące polecenia:

A. Określ, jaki kształt w przekroju ma dolina rzeczna w biegu górnym…….................

.................................................................................................................................

B. Określ odcinek rzeki, w którym przeważa akumulacja……………………………….

C. Określ odcinek rzeki, w którym występuje erozja boczna…….................................

D. Określ kierunek strony świata, w którym nie płynie rzeka w biegu środkowym…….

Zadanie 8. (0-2 pkt)

Połącz w pary za pomocą strzałek źródła i skutki zanieczyszczeń atmosfery.

Skutki zanieczyszczeń Źródła zanieczyszczeń

1. Dziura ozonowa a) zwiększenie emisji CO

2. Efekt cieplarniany b) zwiększenie emisji CO

i innych gazów

oraz pyłów

3. Smog c) zwiększenie emisji CO

oraz związków

siarki i azotu

4. Kwaśne deszcze d) ulatnianie się do atmosfery związków

chemicznych (freonu)

S t r o n a

4 z 12

Zadanie 9. ( 0 – 4 pkt. )

Puszczą Amazońską nazywany jest obszar wilgotnych lasów równikowych,
porastający Nizinę Amazonki.

A. Podkreśl literę, którą zaznaczono klimatogram przedstawiający warunki

klimatyczne panujące w Puszczy Amazońskiej

A B C D

B. Podkreśl gatunki zwierząt występujące w Amazonii

antylopy, szynszyle, kapibary, krety, pumy, jeże, mrówkojady

C. Określ jak długo trwa w Puszczy Amazońskiej klimatyczne lato ......................

D. Spośród podanych gleb, podkreśl te, które występują na obszarze Puszczy

Amazońskiej

gleby brązowoczerwone, czerwonożółte gleby laterytowe, gleby brunatne,
czarnoziemy,

S t r o n a

5 z 12

Zadanie 10. (0- 3 pkt.)

Dwaj chłopcy wybrali się na wycieczkę wysokogórską w Tatry. Zmierzone przez
nich ciśnienie atmosferyczne u podnóża góry na wysokości 800 m n.p.m. wynosiło
1000 hPa. Oblicz na jakiej wysokości znajdowali się chłopcy w chwili, gdy ich
barometr wskazywał ciśnienie 970 hPa.
Obliczenia:

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

Odpowiedź:

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 11. (0 – 2 pkt.)

A. Oblicz wysokość Słońca nad horyzontem w dniu 22 czerwca w polskiej stacji

badawczej „Horndsund” na Spitsbergenie (15

°E;77′N).

Obliczenia:……………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

Odpowiedź:…………………………………………………………………………………….

B. Podaj nazwę zjawiska astronomicznego występującego w tym dniu na

Spitsbergenie.

………………………………………………………………………………………………

S t r o n a

6 z 12

Zadanie 12. (0 – 2 pkt.)

Połącz za pomocą strzałek nazwę ruchu wody morskiej z odpowiednim opisem.

1. Prądy morskie a) rytmiczne ruchy wody morskiej związane

z przyciąganiem Księżyca i Słońca

2. Fale b) fale spowodowane trzęsieniami Ziemi lub

wybuchami wulkanów

3. Pływy c) potężne słone rzeki o temperaturze

wyższej lub niższej od wód otaczających,
płynące w górnej warstwie oceanu

4. Tsunami d) ruchy wody morskiej wywołane przez

wiatr

Zadanie 13. (0 – 3 pkt.)

Podaj nazwę:

A. wodospadu o największej na świecie wysokości progu ……………………………….

B. najwyższego, czynnego wulkanu w Europie…………………………………………....

C. najstarszego parku narodowego na świecie………………………………...................

D. najdłuższej jaskini świata……………………………………………………...................

E. najgłębszej kryptodepresji na świecie……………………………………………...........

F. najdłuższego lodowca górskiego świata….................................................................

Zadanie 14. (0 – 2 pkt.)

Uporządkuj w kolejności od najstarszego do najmłodszego przedstawione
wydarzenia geologiczne:

A. Powstanie pokładów węgla kamiennego
B. Powstanie pokładów soli kamiennej w okolicy Wieliczki i Bochni
C. Zlodowacenie środkowopolskie
D. Początek alpejskich ruchów górotwórczych
E. Kaledońskie ruchy górotwórcze
F. Rozpad prakontynentu „Pangei”

………………………………………………………………………………………………

S t r o n a

7 z 12

Zadanie 15. (0 – 2 pkt.)

Jedna z najdłuższych linii kolejowych na świecie łączy Moskwę (38ºE; 52ºN)
z Władywostokiem (133ºE; 43ºN). Oblicz przez ile stref czasowych przejeżdża
pociąg.

Obliczenia:……………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

.....................................................................................................................................

Odpowiedź:…………………………………………………………………………………..

Zadanie 16. (0 – 2 pkt.)

Która godzina czasu miejscowego jest w Moskwie, w momencie gdy we
Władywostoku jest godzina 18.20 czasu miejscowego.
Obliczenia:

…………………………………………………………………………………………………

Odpowiedź: ………………………………………………………………………………….

Zadanie 17. (0 – 2 pkt.)

Powierzchnia największej pustyni świata Sahary wynosi 9 mln km². Oblicz, jaką
powierzchnię zajmie obszar pustyni na mapie wykonanej w skali 1: 3 000 000.
Obliczenia:

…………………………………………………………………………………………………

Odpowiedź: ………………………………………………………………………

S t r o n a

8 z 12

Zadanie 18. (0 – 5 pkt.)

Rozwiąż logogryf, wpisz hasło i wyjaśnij jego znaczenie

1. „spadające gwiazdy”

2. inaczej proces górotwórczy

3. żyzne gleby bogate w węglan wapnia

4. wyspa będąca rafą koralową na kształt pierścienia

5. przeobrażony granit

6. przekrystalizowany, ziarnisty śnieg

7. obszar położony poniżej poziomu morza

8. rodzaj ujścia rzeki

9. formacja trawiasta o charakterze stepowym w Ameryce Południowej

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Hasło:

........................................................................................................................................

Wyjaśnienie hasła

........................................................................................................................................

S t r o n a

9 z 12

Zadanie 19. (0 – 4 pkt.)

Uzupełnij informację dotyczącą ochrony przyrody w województwie podkarpackim

„Województwo podkarpackie zaliczane jest do obszarów o dobrej kondycji
ekologicznej. Około 47% powierzchni województwa stanowią obszary

o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chronionych. Należą do nich m.in.

A. Parki narodowe:1)..................................................,2).......................................

B. Międzynarodowy Rezerwat Biosfery.................................................................

W Podkarpackiem znajdują się również obszary wchodzące w skład Europejskiej
Sieci Ekologicznej Natura 2000, której celem jest ochrona cennych pod względem
przyrodniczym i zagrożonych składników różnorodności biologicznej.
W skład sieci Natura 2000 wchodzi w części dot. województwa podkarpackiego
6 obszarów specjalnej ochrony (4 obszary specjalnej ochrony ptaków OSO
i 2 specjalne obszary ochrony siedlisk SOO), z których w całości w województwie
podkarpackim znajdują się:

C. 2 obszary specjalnej ochrony ptaków: 1)...............................,2) ..........................

D. 2 obszary specjalnej ochrony siedlisk: 1)...............................,2)..........................

Zadanie 20. (0 – 5 pkt.)

Na mapie (załącznik nr 1) zaznaczono strzałkami i opisano numerami od 1 do 15
obiekty geograficzne.
Obok podanego w tabeli obiektu geograficznego wpisz numer jego oznaczenia na
mapie.

Nazwa obiektu

Numer zaznaczenia na mapie

Hawaje
Nowa Kaledonia

Seszele
Morze Sargassowe

Nowa Ziemia

Półwysep Kamczatka

Przylądek Igielny

Rów Mariański
Wyspa Północna
Wyspy Galapagos

Wyżyna Patagońska
Ziemia Baffina

Ziemia Ognista

Wielka Kotlina

Ziemia Wilkesa