KONKURS CHEMICZNY
dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego

7 marca 2008 r. – zawody III stopnia (wojewódzkie)

Witamy Cię na trzecim etapie Konkursu Chemicznego.
Przed przystąpieniem do rozwiązywania zadań przeczytaj uważnie polecenia.
Podczas konkursu możesz korzystać z układu okresowego pierwiastków, tabeli
rozpuszczalności, wykresów rozpuszczalności oraz prostego kalkulatora.
Odpowiedzi udzielaj w miejscach do tego przeznaczonych. Brudnopis nie
podlega sprawdzeniu.

ś

yczymy Ci powodzenia!

Czas rozwiązywania zadań: 90 minut.

W zadaniach od pierwszego do dziesiątego wybierz jedną odpowiedź i zaznacz
ją krzyżykiem (X) na teście. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź obwiedź kółkiem,
a znak (X) postaw tam, gdzie Twoim zdaniem powinien być.

Zadanie 1. W celu wykazania, że kwas węglowy jest związkiem nietrwałym, lekko
go podgrzano. Wydzielający się gazowy produkt reakcji:

A) rozpali rozżarzone łuczywo.
B) spowoduje odbarwienie wody bromowej.
C) ma nieprzyjemny zapach, potocznie nazywany zapachem zepsutych jajek.
D) spowoduje zmętnienie wody wapiennej.

Zadanie 2. Który związek jest drugim substratem reakcji w poniższym równaniu?
2 ................ + O

2

2 CO

2

+ 2 H

2

O

A)

eten

B)

metanol

C)

kwas mrówkowy

D)

metan

Zadanie 3. W którym węglowodorze wodór stanowi około 14,29 % masy związku?

A)

w propanie

B)

w propenie

C)

w butanie

D)

w butynie

Zadanie 4. Jakie substancje są niezbędne do przeprowadzenia przemian podanych
na schemacie?

A) tylko dwutlenek węgla
B) woda i dwutlenek węgla
C) tlen i woda
D) tlen, woda i dwutlenek węgla

K

KOH K

2

O

K

2

CO

3

Zadanie 5. Z którym związkiem przereaguje każdy produkt całkowitego spalania metanu?

A) CaO

B) Cu(OH)

2

C) H

2

SO

4

D) KNO

3

Zadanie 6. W czterech naczyniach znajdują się białe substancje stałe: chlorek sodu, glukoza,
sacharoza, skrobia. Na podstawie podanych niżej informacji ustal, jaka substancja znajduje
się w każdym z naczyń.

• Związki z naczyń I, III i IV czernieją podczas prażenia.
• Wodne roztwory substancji z naczyń II, III i IV nie redukują wodorotlenku

miedzi (II) do tlenku miedzi (I).

• Po dodaniu jodyny do substancji z naczynia III powstałe połączenie zabarwi

się na niebieskofioletowo.

W naczyniach znajdują się odpowiednio:

Numer naczynia

I

II

III

IV

A)

chlorek sodu

sacharoza

glukoza

skrobia

B)

sacharoza

skrobia

chlorek sodu

glukoza

C)

glukoza

chlorek sodu

skrobia

sacharoza

D)

glukoza

chlorek sodu

sacharoza

skrobia

Zadanie 7. Przed wszystkimi rodzajami promieniowania zabezpieczy nas:

A)

arkusz papieru.

B)

płyta z ołowiu.

C)

płyta z miedzi.

D)

płyta z aluminium.

Zadanie 8. Wskaż zestaw czynników wywołujących te same zmiany w roztworach białek.

A)

C

2

H

5

OH, H

2

O, NaCl, Pb(NO

3

)

2

B)

NaCl, C

2

H

5

OH, podwyższenie temperatury, KNO

3

C)

C

2

H

5

OH, HCl, Pb(NO

3

)

2

, podwyższenie temperatury

D)

Pb(NO

3

)

2

, KNO

3

, NaOH, NaCl

Zadanie 9. Wskaż zdanie prawdziwe.

A)

Atomy metali wykazują tendencję do oddawania elektronów.

B)

Metale są jedynymi substancjami przewodzącymi prąd elektryczny.

C)

Wszystkie metale w temperaturze pokojowej są ciałami stałymi.

D)

W pierwszej grupie układu okresowego znajduje się 7 metali.

Zadanie 10. Rozpuszczalność której substancji maleje wraz ze wzrostem temperatury?

A)

sacharozy

B)

tlenu

C)

glukozy

D)

soli kuchennej

Zadanie 11.
Zmieszano roztwór wodorotlenku wapnia z roztworem kwasu octowego w takim stosunku,
ż

e na jeden jon wapniowy przypadał jeden jon octanowy. Jaki odczyn ma otrzymany roztwór?

Zadanie 12.
Napisz, na jakich rodzajach substancji umieszcza się podane znaki ostrzegawcze.

Substancja .............................. Substancja .............................. Substancja ..............................

Zadanie 13.
W wyniku zmieszania roztworów dwóch soli wytrącił się osad fosforanu (V) żelaza (III).
Zaproponuj substraty umożliwiające przeprowadzenie tej reakcji; zapisz jej równanie
w postaci cząsteczkowej, jonowej i jonowej skróconej.









Zadanie 14.
a) Zapisz symbole jonów o następującym składzie:

-

12 p i 10 e

-

17 p i 18e

b) Zapisz wzór sumaryczny związku, który powstanie po połączeniu się tych jonów.



Zadanie 15.
Zapisz równania następujących reakcji:

a)

kwasu metanowego z wodorotlenkiem żelaza (III)

b)

powstawania octanu butylu

c)

powstawania glukozy

d)

zwęglania sacharozy

e)

powstawania tlenku węgla (II)

Zadanie 16.
Oblicz stężenie molowe nasyconego roztworu chlorku potasu w temperaturze 70

o

C, jeżeli

jego gęstość wynosi 1,2 g/cm

3

(1200 g/dm

3

).

Obliczenia.

Odpowiedź.

Zadanie 17.

Podaj wzory sumaryczne (R-OH) wszystkich alkoholi, które mogą być substratami w reakcji
otrzymywania estru, którego skład można opisać wzorem C

6

H

12

O

2

.

Zadanie 18.
Podaj wzór wspólnego składnika, który będą zawierały roztwory otrzymane po wprowadzeniu
do wody tlenku wapnia, sodu i wodorotlenku potasu.

Zadanie 19.
Każdy z szeregów zawiera 4 substancje chemiczne, z których jedna nie pasuje
do pozostałych. Podkreśl substancję niepasującą do trzech pozostałych i napisz, co ją od nich
różni.
a)

C

3

H

7

COOH C

17

H

33

COOH C

4

H

6

C

3

H

6

.............................................................................

……………………………………………………………………………………………….

b)

CO

2

H

2

O N

2

H

2

.............................................................................................................

……………………………………………………………………………………………….

c)

NaOH KOH Ba(OH)

2

Cu(OH)

2

..................................................................................

……………………………………………………………………………………………….

d)

H

2

SO

4

SO

2

CaSO

4

SO

3

...................................................................................................

……………………………………………………………………………………………….

Zadanie 20.
Wskaż, która z następujących substancji: NaOH, H

2

SO

4

, Ca(NO

3

)

2

, CH

3

COOAg

a)

reaguje z kwasem węglowym, a nie reaguje z kwasem solnym .....................................

b)

reaguje z kwasem solnym, a nie reaguje z kwasem węglowym ......................................

c)

reaguje z obydwoma kwasami ...........................................

d)

nie reaguje z żadnym z tych kwasów .................................