UZUPEŁNIA ZESPÓŁ

NADZORUJ

Ą

CY

WPISUJE UCZE

Ń

dysleksja

KWIECIE

Ń

2005

Czas pracy:

60 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 40

SPRAWDZIAN

W SZÓSTEJ KLASIE

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

„W wodzie”

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawd

ź

, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 8 stron.

Ewentualny brak stron lub inne usterki zgło

ś

nauczycielowi.

2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i dat

ę

urodzenia.

3. Czytaj uwa

ż

nie wszystkie teksty i zadania.

4. Rozwi

ą

zania zapisuj długopisem albo piórem z czarnym

tuszem/atramentem.
Nie u

ż

ywaj korektora.

5. W zadaniach od 1. do 20. s

ą

podane cztery odpowiedzi:

A, B, C, D. Odpowiada im nast

ę

puj

ą

cy układ kratek

na karcie odpowiedzi:

6. Wybierz tylko jedn

ą

odpowied

ź

i zamaluj kratk

ę

z odpowiadaj

ą

c

ą

jej liter

ą

– np. gdy wybrałe

ś

odpowied

ź

„A”:

7. Staraj si

ę

nie popełnia

ć

bł

ę

dów przy zaznaczaniu odpowiedzi,

ale je

ś

li si

ę

pomylisz,

bł

ę

dne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inn

ą

odpowied

ź

.

8. Rozwi

ą

zania zada

ń

od 21. do 26. zapisz czytelnie i starannie

w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekre

ś

laj.

9. Ostatnia strona arkusza jest przeznaczona na brudnopis.
Zapisy w brudnopisie nie b

ę

d

ą

sprawdzane.

Powodzenia!

S-A1-052

KOD UCZNIA

DATA URODZENIA UCZNIA

dzie

ń

miesi

ą

c

rok

miejsce

na naklejk

ę

z kodem

2

Tekst do zadania 1.

Według staro

ż

ytnych Greków

ś

wiat fizyczny składał si

ę

z

ż

ywiołów, czyli wody,

powietrza, ognia i ziemi. Uwa

ż

ali oni,

ż

e wszystko, co jest stałe, jest ziemi

ą

,

wszystko, co lekkie i nie opada na ziemi

ę

, jest powietrzem, wszystko, co płynne, jest

wod

ą

, wszystko za

ś

, co gor

ą

ce i l

ż

ejsze od powietrza, jest ogniem.

Na podstawie ksi

ąż

ki: A. Aduszkiewicz, P. Marciszak, R. Piłat, Edukacja filozoficzna

Zadanie 1. Z ilu

ż

ywiołów, według staro

ż

ytnych Greków, składał si

ę

ś

wiat fizyczny?

A. Z jednego.

B. Z dwóch.

C. Z trzech.

D. Z czterech.

Zadanie 2. 96% zasobów wód na Ziemi to wody słone, 2% to wody słodkie
uwi

ę

zione w lodowcach i l

ą

dolodach. Ile procent zasobów wód na Ziemi stanowi

ą

pozostałe wody słodkie?
A. 2%

B. 4%

C. 96%

D. 98%

Tekst do zada

ń

od 3. do 5.

Od bardzo dawna człowiek marzył, by pływa

ć

jak ryba i

ż

eglowa

ć

po morzach.

Znana jest opowie

ść

o niezwykłej morskiej tułaczce króla Itaki Odyseusza

wracaj

ą

cego spod Troi do ojczyzny. Prze

ż

ył on sztormy, katastrofy okr

ę

tów,

zmagania wojenne i niewol

ę

. Nie pomógł mu nawet dar boga wiatrów Eola.

Przyczyn

ą

nieszcz

ęść

Odyseusza był gniew boga morza Posejdona. To jego zemsta

sprawiła,

ż

e dopiero po wielu latach, dzi

ę

ki pomocy króla Feaków – Alkinoosa,

strudzony

ż

eglarz dotarł do domu, gdzie czekała na niego wierna

ż

ona Penelopa

i syn Telemach.

Niezwykłe przygody bohatera spod Troi barwnie opisał Homer w Odysei.

Na podstawie ksi

ąż

ki: V. Zamarowsky, Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej

Zadanie 3. Zwrot pływa jak ryba oznacza,

ż

e kto

ś

A. utrzymuje si

ę

na wodzie.

B. pływa bardzo dobrze.
C.

ż

egluje po morzu.

D.

ś

lizga si

ę

po falach.

Zadanie 4. W którym szeregu przedstawiono przebieg zdarze

ń

zgodny z tekstem?

A. Spotkanie z rodzin

ą

. Pomoc króla. Morska tułaczka.

B. Morska tułaczka. Spotkanie z rodzin

ą

. Pomoc króla.

C. Pomoc króla. Spotkanie z rodzin

ą

. Morska tułaczka.

D. Morska tułaczka. Pomoc króla. Spotkanie z rodzin

ą

.

Zadanie 5. Tytuł utworu Homera Odyseja wi

ąż

e si

ę

z imieniem władcy

A. morza.

B. Feaków.

C. wiatrów.

D. Itaki.

3

Tekst do zadania 6.

Nagle z wody wynurzyła si

ę

przecudna posta

ć

. Była to dziewica nadziemskiej

urody; do pasa panna nad podziw urodziwa, od pasa ryba srebrzyst

ą

łusk

ą

błyszcz

ą

ca. W

ś

wietle ksi

ęż

yca wida

ć

j

ą

było doskonale. Miała kruczoczarne włosy,

pier

ś

cieniami spływaj

ą

ce na biał

ą

, jak z marmuru wyrze

ź

bion

ą

szyj

ę

; szafirowe oczy

patrzyły dziwnie przejmuj

ą

co i smutno, a ozdobiona lekkim rumie

ń

cem twarzyczka

tchn

ę

ła czarodziejskim urokiem.

Na podstawie ksi

ąż

ki: A. Oppman, Legendy warszawskie

Zadanie 6. Opisuj

ą

c syren

ę

, autor tekstu u

ż

ył najwi

ę

cej

A. epitetów. B. przeno

ś

ni. C. porówna

ń

.

D. wyrazów d

ź

wi

ę

kona

ś

ladowczych.

Rysunek do zadania 7.

Gł

ę

boko

ść

zanurzenia

z zatrzymanym oddechem
Zadanie 7. Na gł

ę

boko

ść

wi

ę

ksz

ą

ni

ż

1 kilometr

zanurza si

ę

A.

ż

ółw.

B. delfin.
C. kaszalot.
D. sło

ń

morski.

Zadanie 8. Którym programem komputerowym posłu

ż

ysz si

ę

, szukaj

ą

c informacji np.

o zwierz

ę

tach morskich?

A. Edytorem tekstu.
B. Arkuszem kalkulacyjnym.
C. Przegl

ą

dark

ą

internetow

ą

.

D. Programem graficznym.

Tabela do zadania 9.
Zadanie 9. W którym szeregu uporz

ą

dkowano ryby

od najwolniej do najszybciej poruszaj

ą

cej si

ę

w wodzie?

A. Marlin, tu

ń

czyk, łoso

ś

, rekin.

B. Łoso

ś

, marlin, rekin, tu

ń

czyk.

C. Marlin, łoso

ś

, tu

ń

czyk, rekin.

D. Łoso

ś

, rekin, tu

ń

czyk, marlin.

Pr

ę

dko

ść

poruszania si

ę

ryb w km/godz.

łoso

ś

20

marlin

110

rekin

40

tu

ń

czyk

100

4

Tekst do zada

ń

10. i 11.

Niektóre ryby podejmuj

ą

dalekie w

ę

drówki zwi

ą

zane z rozrodem, poszukiwaniem

pokarmu, zmianami pór roku.

Ś

ledzie w

ę

druj

ą

tylko w obr

ę

bie mórz. Łososie i jesiotry

w

ę

druj

ą

z mórz do rzek, a w

ę

gorze odbywaj

ą

dalek

ą

drog

ę

z wód

ś

ródl

ą

dowych do

Morza Sargassowego, które jest miejscem ich tarła.

Zadanie 10. Ryb

ą

, która odbywa w

ę

drówki wył

ą

cznie w obr

ę

bie wód słonych, jest

A. w

ę

gorz. B.

ś

led

ź

. C. łoso

ś

. D. jesiotr.

Zadanie 11. Przyczyn

ą

w

ę

drówek w

ę

gorzy jest

A. zmiana poziomu wód rzecznych.
B. brak pokarmu w rzekach.
C. potrzeba zło

ż

enia ikry.

D. zmiana pory roku.


Rysunki do zada

ń

od 12. do 14.

Zadanie 12. Kształt rombu ma

ż

agiel przedstawiony na rysunku

A. I

B. II

C. III

D. IV

Zadanie 13.

Pary boków równoległych wyst

ę

puj

ą

w figurach przedstawiaj

ą

cych

ż

agle

oznaczone numerami

A. I i II

B. II i III

C. I i III

D. I i IV

Zadanie 14. Ile osi symetrii ma figura przedstawiaj

ą

ca

ż

agiel oznaczony numerem I?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Tekst do zadania 15.

Instrukcja obsługi nawil

ż

acza. Przed uruchomieniem nawil

ż

acza nale

ż

y si

ę

upewni

ć

, czy jest on ustawiony na równej powierzchni z dala od

ź

ródła ciepła oraz

sprawdzi

ć

, czy zainstalowano na nim zbiornik wody. Po wł

ą

czeniu nawil

ż

acza

żą

dany poziom wilgotno

ś

ci w pomieszczeniu

reguluje si

ę

pokr

ę

tłem. Chc

ą

c oczy

ś

ci

ć

urz

ą

dzenie, nale

ż

y je odł

ą

czy

ć

od sieci.

Zadanie 15. Zgodnie z instrukcj

ą

, nawil

ż

acza nie wolno u

ż

ywa

ć

, gdy

A. zako

ń

czono jego czyszczenie.

B. ustawiono go daleko od gor

ą

cego kaloryfera.

C. nie ma na nim zainstalowanego zbiornika wody.
D. nie uregulowano wła

ś

ciwego poziomu wilgotno

ś

ci powietrza.

5

Plan do zada

ń

od 16. do 18.

Zadanie 16. Oceanarium znajduje si

ę

na planie w prostok

ą

cie oznaczonym

współrz

ę

dnymi

A. (C1)

B. (C2)

C. (D1)

D. (D3)

Zadanie 17. Do oceanarium najbli

ż

ej jest z przystanku autobusowego znajduj

ą

cego

si

ę

przy ulicy

A. Rybackiej.

B. Morskiej.

C. Portowej.

D. Pla

ż

owej.

Zadanie 18. Aby doj

ść

z oceanarium najkrótsz

ą

drog

ą

do parkingu, nale

ż

y pój

ść

w kierunku
A. północnym.

B. wschodnim.

C. południowym.

D. zachodnim.

Program wykładów do zada

ń

19. i 20.

Oceanarium

Program wykładów

Godzina

Czas trwania Tytuł

9:30

45 minut

ś

ycie mórz tropikalnych

10:30

30 minut

Niezwykłe morza i l

ą

dy

11:15

45 minut

Co

ż

yje w Bałtyku?

12:15

60 minut

Egzotyczne ryby w akwarium

Zadanie 19. Aby dowiedzie

ć

si

ę

, jakie ryby poławiane s

ą

u wybrze

ż

y naszego kraju,

nale

ż

y uczestniczy

ć

w wykładzie, który rozpoczyna si

ę

o godzinie

A. 9:30

B. 10:30

C.

11:15

D. 12:15

Zadanie 20. Ile minut trwa przerwa mi

ę

dzy wykładami?

A. 15

B. 30

C. 45

D. 60

6

Cennik biletów do zadania 21.

Zadanie 21. 26 uczniów pod opiek

ą

2 nauczycieli zamierza zobaczy

ć

ekspozycj

ę

w oceanarium, uczestniczy

ć

w wykładzie oraz zwiedzi

ć

statek. Oblicz, ile trzeba

zapłaci

ć

za wszystkie bilety dla całej grupy.

Tu zapisz obliczenia:













Odpowied

ź

: Za wszystkie bilety dla całej grupy trzeba zapłaci

ć

.......... złotych.

Zadanie 22. Wymie

ń

nazwy dwóch elementów budowy ryby, które umo

ż

liwiaj

ą

jej pływanie.

1. …………………………..…………..... 2. ……………………………..………………

Zadanie 23. Napisz ogłoszenie o organizowanych zawodach pływackich. Zach

ęć

uczniów do uczestnictwa w tych zawodach.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

OCEANARIUM

Cennik biletów

Zwiedzanie ekspozycji oceanarium
- bilet wst

ę

pu (od osoby)

- opiekunowie grup

4,50 zł

wst

ę

p bezpłatny

Wykład
- bilet wst

ę

pu dla całej grupy

55,00 zł

Zwiedzenie statku Wodnik
- bilet wst

ę

pu (od osoby)

- opiekunowie grup

7,50 zł

wst

ę

p bezpłatny

7

Zadanie 24. Jakie zagro

ż

enia dla człowieka stanowi zanieczyszczona woda? Podaj

przykład.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

Zadanie 25. Napisz, jakie korzystne zmiany w

ż

yciu człowieka dokonały si

ę

dzi

ę

ki

rozwojowi

ż

eglugi. Uwzgl

ę

dnij trzy ró

ż

ne przykłady zmian.

Twoja wypowied

ź

powinna zaj

ąć

co najmniej połow

ę

wyznaczonego miejsca.

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

Artykuł hasłowy do zadania 26.

Zadanie 26. Spo

ś

ród podanych poni

ż

ej informacji wybierz i podkre

ś

l trzy, które

uzyskasz, czytaj

ą

c artykuł hasłowy wyrazu pływak.

•

Obja

ś

nienie ró

ż

nych znacze

ń

wyrazu.

•

Wyja

ś

nienie pochodzenia wyrazu.

•

Informacje o odmianie wyrazu.

•

Przykłady u

ż

ycia wyrazu.

pływak –

m III, D. pływaka, lm D. pływaków
1. B. pływaka, lm M. pływacy, DB. pływaków «zawodnik uprawiaj

ą

cy

pływanie»: W zawodach brali udział najlepsi pływacy. 2. B. pływak, lm MB.
pływaki «przedmiot utrzymuj

ą

cy si

ę

na powierzchni płynu»: Pływak u

w

ę

dki. Pływak w spłuczce. 3. B. pływaka, lm MB. pływaki «gatunek

chrz

ą

szcza».

Skróty

m – rodzaj m

ę

ski

III - deklinacja
lm – liczba mnoga
M., D., B. – mianownik, dopełniacz, biernik

8

Brudnopis