1

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

Olimpiada Biologiczna

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

1.

Test 1 [poziom okręgowy]

2.

Test 2 [poziom centralny]

3.

Odpowiedzi

2

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

Test 1a (poziom okręgowy)

1. Wyciągi z liści senesu, kory kruszyny i sok aloesu stosuje się w środkach przeczyszczających. Swe działanie zawdzięczają obecności:
a) glikozydów antrachinowych
b) alkaloidów
c) chinonów
d) antocyjanów
e) garbników

2. W komórce epiblemy cypryśnika stwierdzono obecność 14 chromosomów. Ile chromosomów występuje w komórkach bielma tego
drzewa?
a) 7
b) 14
c) 21
d) 7 lub 21 zależy od stanu fizjologicznego
e) 0 – cypryśnik nie wywarza bielma

3. Peptyd o sekwencji końcowej Arg-Liz-Gly-Ala-Trp w komórkach pewnego gatunku orzęska trafia za każdym razem do proteasomu,
gdzie ulega degradacji. Można wnioskować, że:
a) jest to peptyd szkodliwy dla organizmu i musi być zdegradowany na poziomie komórkowym
b) jest to sekwencja ubikwityny, która znaczy peptyd do degradacji proteasomalnej
c) jest to tzw. peptyd sygnałowy umieszczony na C – końcu łańcucha polipeptydowego przeznaczonego do proteolizy
d) jest to tzw. marker biochemiczny, który jest komplementarny do odpowiedniej sekwencji w proteasomie
e) jest to tzw. peptyd sygnałowy umieszczony na N – końcu łańcucha polipeptydowego przeznaczonego do proteolizy

4. Hormonem stresu u roślin jest:
a) cytokinina
b) cytokina
c) giberelina
d) kwas abscysynowy
e) kwas jasmonowy

5. Roztwór o pH=12 rozcieńczono tysiąckrotnie. Nowe pH roztworu wynosi:
a) 11
b) 10
c) 9
d) 8
e) 7

6. Kwas askorbinowy syntetyzowany jest u człowieka:
a) w nerkach
b) w adipocytach wokół narządowych
c) w wątrobie
d) w kątnicy
e) człowiek nie ma takiej zdolności

7. Zsiadanie się mleka jest przykładem:
a) mikroewolucji
b) fermentacji
c) sukcesji
d) adaptacji w skali mikro
e) brak prawidłowej odpowiedzi

8. W cytozolu badano stężenie cytochromu P – 450. Po ok. 12 h badań stwierdzono nagły i szybki wzrost jego stężenia. Możemy
wnioskować, że:
a) komórka jest w fazie wzrostu stacjonarnego
b) komórka przygotowuje się do podziału
c) komórka dzieli się mitotycznie
d) nastąpił „wyciek lizosomów” i strawienie większości organelli
e) komórka weszła w fazę apoptozy

9. Bóbr budując tamę na leśnym potoku zaburzy równowagę wodną ekosystemu lasu. Ten rodzaj interakcji to:
a) komensalizm
b) allelopatia
c) konkurencja
d) amensalizm
e) ambrozja

3

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

10. Według najnowszych systematyk z domeny Procaryota wydzielono Archeony i Eubakterie. Podstawą dokonania tej zmiany były różnice
w:
a) budowie ściany komórkowej
b) strukturze i organizacji materiału genetycznego
c) strukturze i składzie cytozolu
d) odpowiedzi a i b są poprawne
e) odpowiedzi b i c są poprawne

11. Śmietana trawiona jest u człowieka głównie w:
a) jamie ustnej
b) żołądku
c) okrężnicy
d) krętnicy
e) esicy

12. Gen L w populacji motyla Agrotis vestigaliswarunkuje plamisty pigment łusek. Jego forma recesywna powoduje brak ubarwienia.
Stwierdzono, że w populacji tego motyla 16% osobników jest pozbawionych pigmentu. Jaki procent osobników barwnych stanowią
heterozygoty Ll?
a) 75%
b) 48%
c) 55%
d) 57%
e) 50%

13. Enzymy cyklu Krebsa u prokariotycznego aeroba są zlokalizowane:
a) w cytozolu
b) w matrix mitochondrium
c) w tylakoidach
d) w cytozolu i na mezosomach
e) na mezosomach

14. Uczniowie przygotowali zestaw odczynników: płyn Sudan IV, moździerz, glinianą miseczkę i lupę. Jakie doświadczenie planują
wykonać?
a) identyfikować skrobię w nasionach rącznika
b) identyfikować skrobię w ziemniaku
c) identyfikować lipidy w nasionach rącznika
d) identyfikować glukozę i 6 – fosfoglukozę w nasionach fasoli
e) identyfikować lipidy w ziarnach fasoli

15. Biogeografia jest nauką pograniczną, która dzieli Ziemię na państwa roślinne i krainy zwierzęce. Z poniższych stwierdzeń dotyczących
biogeografii wybierz zdanie fałszywe lub zaznacz odpowiedź e.
a) podstawą podziału biogeograficznego jest występowanie określonych endemitów i wskaźników dla danej strefy glebowo - klimatycznej
b) biogeografia jest nauką z pogranicza ekologii, geografii i ewolucjonizmu
c) analizowanie map biogeograficznych ułatwia określenie zasięgów występowania gatunków i klasyfikowania endemitów oraz gatunków
introdukowanych
d) Polska leży w państwie holarktycznych, w krainie palearktycznej
e) wszystkie stwierdzenia są prawidłowe

16. Działanie mocnej herbaty lub kawy porównać można z działaniem pewnego hormonu na elektrolity osocza i ciśnienie krwi. O jakim
hormonie mowa?
a) erytropoetyna
b) układ renina – angiotensyna II – aldosteron
c) atriopopeptyna
d) wazopresyna
e) enterogastron

17. „Nabłonek ten przypomina grzybki wyrastające z jednego miejsca, jest stosunkowo niesymetryczny, jądra leżą na różnych
wysokościach sprawiając wrażenie wielowarstwowości. U człowieka jest go stosunkowo niewiele, jednak jego nieprzepuszczalność dla
mocznika sprawia, iż dla homeostazy jest niezbędny”.
Powyższa charakterystyka histologiczna odnosi się do:
a) nabłonka wielorzędowego płaskiego
b) nabłonka wielowarstwowego cylindrycznego
c) nabłonka wielowarstwowego płaskiego
d) nabłonka wielorzędowego walcowatego
e) nabłonka przejściowego

4

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

18. Podczas wydechu:
a) rozkurczają się mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne, a przepona unosi się
b) rozkurczają się mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne i wewnętrzne, a przepona unosi się
c) rozkurczają się mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne, a przepona opada w dół
d) rozkurczają się mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne, a przepona opada w dół
e) rozkurczają się mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne i wewnętrzne, a przepona opada

19. Białko C katalizuje przemianę glicerolu w dihydroksyaceton. O białku C możemy powiedzieć, że:
a) utrzymuje strukturę III rzędową, dzięki wiązaniom wodorowym i van der Waalsa
b) posiada centrum aktywne i allosteryczne
c) składa się z kilku podjednostek tworzących większą, funkcjonalną całość
d) jest niezbędne do zajścia tej przemiany w danych warunkach
e) ma większe powinowactwo do alkoholu niż do ketonu

20. Gruczołów potowych pozbawione są:
a) jaszczurki
b) kotowate
c) ptaki bezgrzebieniowe
d) 2 odpowiedzi poprawne
e) 3 odpowiedzi poprawne

21. SRY to skrót:
a) genu sprzężonego z płcią występującego u mężczyzn
b) onkogennego RNA – wirusa
c) genu, który u ssaków determinuje płeć męską we wczesnym rozwoju prenatalnym
d) genu warunkującego płeć męską u ssaków zlokalizowanego na chromosomie Y, którego ekspresja uzależniona jest od poziomu androgenów w
organizmie
e) 2 odpowiedzi poprawne

22. Wirusy można klasyfikować pod wieloma względami. Najpopularniejszym kryterium podziału jest rodzaj materiału genetycznego.
Wskaż prawidłową informację o takiej klasyfikacji wirusów lub zaznacz odpowiedź e.
a) DNA – wirusy to cząstki nukleoproteidowe zawierające specyficzny enzym – odwrotną transkryptazę
b) wirusy bakteryjne (fagi) to w większości RNA – wirusy
c) przykładami RNA – wirusów mogą być: wirus HIV, wirus kędzierzawości pomidorów, wirus polio oraz wirus żółtaczki zakaźnej
d) wirusy z materiałem genetycznym w formie ssRNA lub dsRNA są czynnikami etiologicznymi kurzajek
e) brak prawidłowej odpowiedzi

23. Zastosowano oznaczenia:
A – aminokwas zaburzający strukturę α – heliksu
B – aminokwas startowy w procesie translacji
C – aminokwas warunkujący prawidłową strukturę III – rzędową białka
D – aminokwas nieczynny optycznie

Prawidłowe przyporządkowanie literom A, B, C, D przedstawia punkt:
A B C D
a) prolina metionina cysteina glicyna
b) prolina metionina metionina glicyna
c) tryptofan alanina cysteina alanina
d) hydroksyprolina glicyna treonina alanina
e) tryptofan metionina cysteina glicyna

24. W próbce nienawożonej gleby stwierdzono wysoką zawartość kancerogennych azotanów. Może to świadczyć o:
a) braku bakterii denitryfikacyjnych
b) braku bakterii amonifikacyjnych
c) braku bakterii nitryfikacyjnych Nitrosomonas
d) braku bakterii nitryfikacyjnych Nitrobacter
e) więcej niż jedna odpowiedź prawidłowa

25. „Pchła bobrza” jest gatunkiem pasożyta zewnętrznego sierści bobrów. W Polsce w przeszłości występowały stosunkowo liczne plagi
tej choroby, która czasami dziesiątkowała populacje bobrów. „Pchła bobrza” nie jest oczywiście gatunkiem pchły, lecz należy do taksonu:
a) łuskoskrzydłych
b) roztoczy
c) chrząszczy
d) owadziarek
e) błonkówek

5

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

Test 1b (poziom centralny)

1. Diapedeza to:
a) zdolność eozynofili i mastocytów do przechodzenia przez macierz międzykomórkową do tkanek
b) zdolność ruchu pełzakowatego monocytów i wybranych granulocytów
c) umiejętność przenikania przez łożysko limfocytów i erytrocytów
d) zdolność do cytodyferencjacji komórek linii limfoidalnej podczas tworzenia krwinek
e) umiejętność do wędrowania w naczyniach przeciwnie do prądu krwi przez leukocyty i megakariocyty

2. Podwyższone ciśnienie krwi, nadmiar jonów Na+ w stosunku do niedoboru jonów K+, wysoki poziom glukozy we krwi (hiperglikemia),
postępujące rzeszotowienie kości to objawy jednej z chorób związanej z nadczynnością wydzielania pewnego hormonu przez jeden z
najważniejszych gruczołów dokrewnych człowieka. O jakiej chorobie mowa?
a) choroba Cusinga
b) choroba Addisona
c) tężyczka hipokalcemiczna
d) choroba von Willebranda
e) cukrzyca typu I

3. Choroba, o którą chodzi w punkcie 2 związana jest z nadmiarem we krwi:
a) adrenaliny i noradrenaliny
b) glukagonu i amyliny
c) parathormonu
d) glikokortykoidów
e) mineralokortykoidów

4. Kwasy nukleinowe zawierają:
a) reszty cukrowe
b) reszty nukleozydowe
c) reszty ortofosforanowe (V)
d) zasady azotowe lub ich analogi
e) wszystkie odpowiedzi poprawne

5. Te rzadkie jednokomórkowe prokarionty są bezwzględnymi pasożytami wewnątrzkomórkowymi. Mają cienką ścianę komórką
pozbawioną mureiny i podwójną błonę, a ich wektorami są zazwyczaj stawonogi. Powodują poważne choroby u zwierząt – głównie
ptactwa, bydła, rzadziej człowieka m.in. ślepotę, zapalenia płuc, zapalenia spojówek. W tekście mowa o:
a) riketsjach
b) wiroidach
c) bakteroidach
d) chlamydiach
e) cyjanobakteriach

6. Do słoika z zaszczepką nasturcji dodano kilka kropli kwasu indolilooctowego. Na drugi dzień zaobserwowano:
a) znaczny przyrost długości pędu
b) drobne korzenie przybyszowe
c) opadłe liście
d) drobne pąki kwiatowe
e) jaśniejsze ubarwienie liści

7. Właściwie uporządkowane grup organizmów i patogennych cząstek organicznych wraz ze spadkiem wielkości genomu przedstawia
szereg:
a) eukarionty, bakterie, wirusy, wiroidy, priony
b) bakterie, eukarionty, wiroidy, wirusy
c) eukarionty, bakterie, wirusy, wiroidy
d) eukarionty, bakterie, wiroidy, wirusy
e) eukarionty, bakterie, wiroidy, wirusy, priony


8. Na pewnej wyspie do czasu przybycia na nią człowieka z ssaków żyły jedynie endemiczne jeże i ryjówki. Wraz z kolonizacją wyspy
człowiek sprowadził na nią konie, dzikie świnie i szczury. Po kilkudziesięciu latach zauważono wyraźne deformacje w morfologii
introdukowanych ssaków. Wynikało to z:
a) efektu wąskiego gardła
b) modyfikacji adaptatywnej
c) efektu założyciela
d) mikroewolucji
e) specjacji sympatrycznej

6

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

9. Klimaks jest końcowym stadium sukcesji ekologicznej:
a) charakteryzującym się niskim współczynnikiem Shannona – Weavera
b) będącym formą powstałą w wyniku sukcesyjnych zmian kolejnych stadiów seralnych
c) bardziej podatnym na zakłócenie homeostazy niż ekosystemy sztuczne
d) charakteryzującym się większą ilością złożonych sieci troficznych niż krótkich łańcuchów pokarmowych, co umożliwia mu utrzymanie względnej
równowagi
e) więcej niż 1 odpowiedź poprawna

10. Podczas zajęć z zoologii studenci sporządzali krótkie charakterystyki bezkręgowców morskich charakterystycznych dla polskiego
morza. Który opis jest nieprawidłowy zarówno w tym kontekście jak i w kontekście merytorycznym?
a) nalepian – przedstawiciel pierścienic (skąposzczetów), większość życia spędza zagrzebany w piasku, filtrator materii organicznej, rozwój z formą
larwalną - trochoforą
b) cierniowa korona – rozgwiazda, należy do wtóroustych, szczególnie żarłoczna, niebezpieczna dla wielu populacji morskich koralowców, rozwój z
larwą – dipleurulą
c) langusta – przedstawiciel stawonogów, wyraźnie zarysowana metameria homonomiczna, rozwój z larwą typu żywik, uważana za przysmak, obecnie
dość rzadko spotykana na polskim wybrzeżu
d) splewka – przedstawiciel skorupiaków, pasożyt zewnętrzny skrzeli ryb, spotykana najczęściej w morzach pełnosłonych, ale również w stawach,
przystosowaniem do pasożytnictwa są regresyjne zmiany morfologiczne
e) nadecznik – gąbka, dwuwarstwowiec, filtrator, rozmnaża się wegetatywnie za pomocą gemuli, gamety służące do rozrodu płciowego są wynikiem
różnicowania się komórek totipotencjalnych w mezoglei

11. U tchórzy (Mustela putorius L.) okryto nierozgałęziony szlak biochemiczny, katalizowany przez 2 enzymy, warunkujący kolor sierści
tych zwierząt. Gen W koduje peptyd odpowiedzialny za transport bezbarwnego prekursora barwnika do włosów. Jego zmutowana forma,
powstała przez podwójną duplikację ostatniego kodonu 5’ genu W zakłóca ten transport. Gen Z determinuje przekształcanie prekursora we
włosach w czarny barwnik. Geny W i Z są niealleliczne. Kolor sierści tchórzy warunkuje jeszcze jeden gen – gen F. Jest on sprzężony z
płcią i u osobników dzikich powoduje przekształcanie czarnego pigmentu w kolor czerwony. Gen F wykazuje jednak niepełną dominację w
obrębie swojego locus. W heterozygotach powstaje wtedy zmodyfikowany enzym, którego efektem działania jest mozaikowe ubarwienie
tchórzy.
Skrzyżowano ze sobą samca i albinotyczną, homozygotyczną samicę otrzymując osobniki albinotyczne, mozaikowe i czerwone w
stosunku odpowiednio: 6:1:1. Samiec był barwy:
a) mozaikowej
b) białej
c) czarnej
d) czarnej lub białej
e) czarnej lub czerwonej

12. Które zdanie najtrafniej opisuje królestwo grzybów – Fungi?
a) Są to organizmy prototroficzne lub auksotroficzne, ich materiałem zapasowym jest glikogen, a ścianę komórkową buduje chitozan i chityna.
b) Jest to królestwo parafiletyczne, gdyż nie zaliczono (wg najnowszych systemów naturalnych klasyfikacji istot żywych) do nich tzw. grzybów
niższych (z królestwa Protista), czyli śluzowców i lęgniowców.
c) Są to organizmy heterotroficzne, przystosowane do życia na lądzie, bardzo rzadko wodne (głównie wśród skoczkowców), ich ścianę komórkową
buduje chityna bądź celuloza.
d) Są to eukarionty wielokomórkowe, rzadziej jednokomórkowe (np. drożdże) szeroko rozpowszechnione saprofity bądź pasożyty, odżywiają się
ekstracelularnie, materiałem zapasowym jest glikogen i wolutyna.
e) Są to organizmy saprofityczne, pełnia ważną rolę w obiegu materii w ekosystemach, podzielone zostały na 4 klasy, z których najliczniejsze są
podstawczaki.


13. Wśród wielu stawonogów (np. mrówek, pszczół) zaobserwowano wysoko zorganizowaną hierarchię społeczną oraz zachowania
altruistyczne. Tłumaczy je tzw. teoria Haldane’a, nazywana też koncepcją doboru krewniaczego. Wskaż nieprawidłowe zdanie na ten
temat lub zaznacz odpowiedź e.
a) Dobór krewniaczy jest formą doboru naturalnego i nastawiony jest raczej na sukces całej populacji, a nie osobnika – altruisty.
b) Istotą doboru krewniaczego jest bilans „zysków i strat genetycznych”, jakie poniesie osobnik, oddając życie za współbraci.
c) Osobniki – altruiści swym zachowaniem mogą poprawić dostosowanie (darwinowskie fitness) poprzez zwiększenie sukcesu rozrodczego swych
bliskich krewnych, którzy przekażą także ich geny.
d) Ten rodzaj doboru naturalnego można obserwować w populacjach polimorficznych, ale także u kręgowców (np. kotowatych).
e) Wszystkie zdania są fałszywe.


14. U pewnego gatunku rośliny zauważono wyraźne dobowe różnice w stężeniu kwasu jabłkowego w wakuolach. Badanym gatunkiem
mógł/mogła być:
a) soja
b) pszenica
c) grubosz
d) akacja grochodrzew
e) długosz królewski

7

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

15. Klimat uległ ociepleniu. Większość drzewiastych paproci wymiera, a ich miejsce zajmują rośliny nagozalążkowe, które podlegają silnej
radiacji adaptatywnej. To z tego okresu pochodzą pokłady soli kamiennej i wielu innych surowców. Szacuje się, że w tym okresie wymarło
ponad 90 % wszystkich lądowych czworonogów. Powyższy opis dotyczy:
a) syluru
b) permu
c) dewonu
d) kredy
e) karbonu

16. Fasolę umieszczono pod zamkniętym kloszem i oświetlano bardzo silnymi dawkami promieniowania słonecznego. Przestrzeń pod
kloszem miała początkowo skład taki jak atmosfera, z tym wyjątkiem iż atomy tlenu cząsteczkowego i atomy węgla zostały oznakowane
radioaktywnymi izotopami (odpowiednio 18O i 14C). Pierwszymi trwałymi produktami, w których wykryjemy radioaktywne atomy węgla i
tlenu będą odpowiednio:
a) rybulozo – 1,5 – bisfosforan i woda metaboliczna
b) 1,5 – bisfosfo – 2 – karboksy – 3 – ketoarabinitol i woda metaboliczna
c) 3 – fosfoglicerynian i gliksalan
d) 3 – fosfoglicerynian i glikolan
e) aldehyd fosfoglicerynowy i woda metaboliczna

17. Największą produktywnością pierwotną spośród podanych ekosystemów charakteryzuje się:
a) pole uprawne
b) estuarium
c) intensywna uprawa trzciny cukrowej w tropikach
d) półpustynia
e) sawanna

18. Cząsteczki MHC klasy II uczestniczą w rozwoju swoistej odpowiedzi immunologicznej poprzez odpowiedź humoralną (za pomocą
przeciwciał). Strukturalnie cząsteczki MHC II są podobne do cząsteczek MHC I, jednak są one zlokalizowane:
a) na powierzchni wszystkich komórek eukariotycznych
b) w formie glikoprotein na powierzchni wirusów i glikokaliksu na powierzchni komórek zwierzęcych
c) na powierzchni erytrocytów obok antygenów układu AB0 i Rh
d) na powierzchni limfocytów B i makrofagów
e) na powierzchni limfocytów T – pomocniczych

19. Plechowaty, rozetkowaty gametofit trwale połączony z zielonym sporofitem, gatunki pionierskie, dobrze wykształcona epiderma i
szparki, komórki zawierają jeden duży chloroplast otoczony pierścieniem ziaren skrobi (pirenoid), aktywny merystem interkalarny.
Powyższe cechy są charakterystyczne dla:
a) niewielkiej podgromady mszaków - glewików
b) starej i niemającej obecnie większego znaczenia grupy paproci nasięźrzałowych
c) stosunkowo licznej klasy mszaków – wątrobowców
d) wymarłej całkowicie grupy widłaków różnozarodnikowych – lepidendronów
e) grupy prymitywnych glonów protistowych - glaukofitów

20. Witaminą, powstającą w warstwie naskórka pod wpływem promieniowania ultrafioletowego z prostego prekursora będącego
pochodną cholesterolu jest:
a) tokoferol
b) kalcyferol
c) cyjanokobalamina
d) retinol
e) filochinon

Pytania nr 21 – 25 mają charakter testu wielokrotnego wyboru: prawda – fałsz.
Postaw znak „+” przy odpowiedziach lub stwierdzeniach prawidłowych, a znak „-” przy fałszywych.

21. U bakterii Salmonella typhimurium występuje operon His. Składa się on z 4 genów struktury kodujących enzymy niezbędne do syntezy
histydyny z prostych związków węgla w pożywce. Postaw znak „+” przy stwierdzeniach poprawnie opisujących ten sposób regulacji
ekspresji genów, a znak „-” przy stwierdzeniach fałszywych.
a) bakterie S. typhimurium wysiane na pożywce agarowej bez dodatku histydyny wykazują prototrofizm
b) u bakterii S. typhimuriumoperon His jest przykładem regulacji negatywnej reprymowalnej
c) po dodaniu histydyny do prostej pożywki organicznej bakterie S. typhimurium w pierwszej kolejności wykorzystują ją, a dopiero po jej wykorzystaniu
aktywują operon His
d) mutacja w genie represora operonu His powoduje, że mimo obecności histydyny w pożywce operon His jest aktywny
e) egzogenna histydyna jest kofaktorem względem operonu His[i/]

8

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

22. Peroksysomy i glioksysomy są przykładami reliktowych organelli komórkowych, określane łącznie jako mikrociałka. Postaw znak „+”
przy stwierdzeniach poprawnie opisujących te organella, a znak „-” przy stwierdzeniach nieprawidłowych.
a) dowodem na reliktowy charakter peroksysomów jest występowanie w nich katalazy – enzymu rozkładającego H2O2
b) oba rodzaje mikrociałek są charakterystyczne dla zwierząt, roślin i grzybów
c) enzymy glioksysomów biorą udział w uruchamianiu rezerw energetycznych w nasionach roślin oleistych podczas kiełkowania
d) zasługą enzymów cyklu glioksalowego zawartych w glioksysomach jest fakt, że niektóre bakterie mogą żyć jedynie na pożywkach z kwasów
tłuszczowych, przekształcając je w cukry
e) energia uwolniona w wyniku procesów katabolicznych z udziałem enzymów peroksysomalnych nie może być wykorzystana dalej w procach
biosyntez na terenie komórki

23. Znakiem „+” oznacz gatunki podlegające ścisłej ochronie w Polsce, natomiast znakiem „-” gatunki niepodlegające takiej ochronie.
a) wawrzynek wilczełyko
b) konwalia majowa
c) jeż europejski
d) suseł perełkowany
e) czeremcha amerykańska

24. Dana jest reakcja chemiczna:
C6H12O6 (glukoza) + 6O2 —> 6CO2 + 6H2O + energia
Z poniższych zdań dotyczących jej przebiegu znakiem „+” oznacz stwierdzenia prawdziwe, a znakiem „-” nieprawdziwe.
a) reakcja ta przestawia sumaryczny przebieg oddychania wewnątrzkomórkowego
b) energia wydzielona w tej reakcji to energia w formie ATP i pochodzi ona z utlenienia atomów węgla w glukozie
c) gdyby zablokować (np. cyjankami CN–) cytochromy w błonie mitochondrialnej, to wówczas w wyniku utleniania glukozy otrzymamy jedynie
dwutlenek węgla
d) reakcja ta w komórce eukariotycznej jest zawsze nieodwracalna ze względu na nieodwracalność tzw. reakcji pomostowej
e) atomy tlenu, w CO2 pochodzą bezpośrednio z atomów tlenu cząsteczkowego

25. Postaw znak „+” przy tworach pochodzenia mezodermalnego, a znak „-” przy tworach pochodzących z endo- lub ektodermy.
a) rogi u krów
b) skóra właściwa człowieka
c) pętle Henlego
d) cewka nerwowa we wczesnej ontogenezie człowieka
e)[i]chorda dorsalis

9

Przykładowe pytania testowe etapu okręgowego i centralnego Olimpiady Biologicznej

Odpowiedzi

TEST 1 A

1. a
2.a
3.e
4.d
5.c
6.e
7.b, c
8.e
9.d
10.d
11.b
12.d
13.d
14.c
15.a
16.c
17.e
18.a
19.e
20.e
21.c
22.e
23.a
24.e
25.c

TEST 1B

1.b
2.a
3.e
4.e
5.d
6.b
7.c
8.c
9.e
10.c
11.c
12.d
13.a
14.c
15.b
16.d
17.c
18.d
19.a
20.b

21. + + + + -
22. - - + - +
23. + - + + -
24. - + - - -
25. - + + - +