Zestaw 1
a) Sposoby fizykalnego poskramiania zwierząt gospodarskich
- Niezbędne urządzenie – poskromy, stoły

- Przy korekcji rogu racic
- Przy zabiegach na palcach

- Liny, chwyt za ogon, fałd kolanowy, Dutka udowa, klucz nosowy
- Kładzenie – pętla Johna
- Unieruchomienie do rumenotomii – zwierzę w pozycji stojącej
- Poskrom

- Bezpieczny dla ludzi i zwierząt
- Unoszący tułów

- Uspokojenie zwierzęcia
- Zawieszenie w linii popręgu i pachwinach
- Atraumatyczne podnoszenie kończyn
- Możliwość wykonania korekcji i leczenie racic (wywiązanie w pęcinie)
- Łatwość transportu

- Stół nachylany

b)

Znaczenie pielęgnacji racic

- Korekcja

- Przywrócenie prawidłowych warunków oparcia
- Wczesne uchwycenie choroby

- Wrzód Rusterholza
- Ropień wierzchołka racicy
- Choroba linii białej
- Zapalenie skóry palców
- Gnicie piętek
- Międzypalczak

- Leczenie zachowujące palec w oparciu
- Leczenie radykalne – odjęcie palca

c) Rumenotomia
- Wskazania do rumenotomii

- ciała obce w urazowym zapaleniu czepca i zapaleniu czepca i otrzewnej
- przeładowanie żwacza paszą treściwą – kwasica żwacza
- ropień okołoczepcowy
- zabieg diagnostyczny np. w powtarzających się wzdęciach
- TRP nie reagujące na leczenie zachowawcze (chemioterapia, magnes)
- Próba bólowa +:

- Fałd grzbietu
- Język
- Uniesienie głowy
- Drążek (zrost przepony z czepcem)

- technika

- Głodówka przez 24-36h
- Laparotomia – z lewej strony
- Badania jamy otrzewnej
- Cięcie żwacza długości 18-25cm
- Uszczelnienie jamy otrzewnej

- etapy postępowania po przecięciu żwacza:

- Eksploracja- aspiracja -drenaż

- Zamknięcie rany laparotomijnej

- Zamykamy 3 warstwami lub szwem 8-kowym

Zestaw 2
a) Uspokojenie farmakologiczne świń
- zestaw 31

b) Prawidłowa budowa palca bydła
- Kąt ścienno-podeszwowy 45-55st
- Wysokość ściany 2/3 dł. Podeszwy
- Wysokość piętek ½ wys. Ściany
- Przednia ściana -7-10 cm

c) Postaci przemieszczenia trawieńca
- Prawo i lewostronne

Zestaw 3
a) Uspokojenie farmakologiczne przeżuwaczy
- Ksylazyna

- Stoi 0,015-0,025 mg/kg
- Lezy 0,1-0,2 mg/kg
- Zalety

- Sedacja, analgezja, relaksacja
- Efektywny chirurgicznie w kombinacji z miejscowym

- Wady

- Atonia żwacza, ślinotok
- Ryzyko poronienia, hipotermia

- Antagoniści:

- Atropina 60-100 mg/krowa Sc
- Doksapram 0,3 mg/kg iv
- Atipamezol 0,02 mg/kg

- Małe przeżuwacze są bardziej wrażliwe na ksylazynę niż bydło

b) Kastracja warchlaków
- Cięcie na brzusznej stronie scrotum.
- Usunięcie jądra z osłonką pochwową – skręca się aż powrózek zostanie ściśnięty przy pachwinie,
- emaskulator kończy kastrację,
- podwiązanie powrózka,
- szycie rany rzadko,
-`antybiotyk 3 dni

c)Dekornizacja
- Analgezja – blok n. cornualis
- Unieruchomić tułów,
- przytrzymać za nos lub żuchwę,
- u dorosłego infiltracyjnie tylną krawędź podstawy rogu znieczulić,
- cięcie zacząć piłą blatową lub drucianą na bocznej stronie
- Przyrządy:

-nożyce do korekcji rogu+żegadło
- przyrząd Burnsa
- piłka druciana Gigli
- kleszcze do rogów
- elektryczna gilotyna

- Technika u dorosłego bydła –

- umieść drut lub piłę na skórze 1 cm od rogu,
- sprawdzić położenie piły,
- ciąć.

- Hemostaza –

- skręcenie 2-3 większych naczyń skórnych,
- wbicie wykałaczki w kanał kostny,
- rozgrzane żelazo,
- puder bakteriostatyczny.

Zestaw 4
a) Unieruchamianie świń i przeżuwaczy
- bylo

b) Metody uszczelniania jamy otrzewnej przy rumenotomii
- Ramka Weingarta

- Ramka ze stali nierdzewnej (27x18cm)
- Para kleszczy do uchwycenia kątów rany (23cm)
- 6 małych haczyków rozwierających ranę (dł. 7cm Kołnierz Kulczyckiego lub mankiet McLintock)

- Przyszycie ściany żwacza do skóry (metoda Goetze’go)

- szew ciągły łączący otrzewną i skórę –
- Rozpocznij cięcie 2,5cm ventralnie od dorsalnego kąta i zakończ 3cm dorsalnie od centralnego kąta. - - Czasowo żwacz
może być przytrzymany żabkami. Należy usunąć (odessać) treść.

- Lejce (metoda Frank’a)

- Cztery lejce z grubej nici
- Wyznaczają prostokąt
- Pośrodku ciecie

- Metoda Kulczyckiego

- Ramka
- Mankiet

c) Zapalenie skóry palców
- predysponowane palce wewnętrzne (IV) głównie na tylnych kończynach
- tło bakteryjne
- Ograniczone powierzchniowe owrzodzenie skóry korony nad piętkami, niekiedy dogrzbietowej
- Występuje często u krów mlecznych w wielu fermach Europy i Pł Ameryki, choruje 20% stada
- Często jest to główny problem ortopedyczny
- Objawy:

- Krowy dorosłe, niekiedy ciężka kulawizna
- Biała obwódka naskórka i objawy chronicznego zapalenia skóry w okolicy
- Doogonowo w szparze przylegającej go rogu piętki, czasami z przodu w szparze międzyracicowej, na koronie
widoczna ziarnina
- Zdecydowanie tło zakaźne
- Dyskusyjna jest mikrotrauma skóry jako brama wejścia
- Bakteriologia: Treponema

- Diagnostyka różnicowa:

- zapalenie skóry międzyracicowej,
- gnicie piętek

- Leczenie:

- Oczyścić racice wodą, zastosować miejscowo oxytetracyklinę przez 3 dni
- Ogólne leki powinny uwzględniać oxytetracyklinę, linkomycynę, erytromycynę i tyrozynę
- Znaczne przerostowe zmiany usunąć („brodawki włosowe”) – resekować w granicach naskórka
- Wykonane w znieczuleniu miejscowym, w poskromie

- Prewencja:

- Utrzymanie zwierząt na możliwie jak najbardziej suchym podłożu
- Zmniejszenie ilości gnoju
- Dbałość o jakość podłóg urażającyh piętki
- Kąpiele roztworami linkomycyny, tyrozyny (1,2g/l)
- Kwarantanna nowych jałówek przez 3 tyg. i sprawdzenie kierunku zmian skórnych, leczenie ich lub skierowanie na
ubój w przypadku choroby

- Dezynfekcja wszystkich narzędzi (noże, kleszcze, poskrom) po pracy w zakażonym stadzie

Zestaw 5
a) Leki sedacyjne stosowane u świń
- było wyżej –uspokojenie farmakologiczne

b) Metody kastracji buhajów
- Metody:

-bezkrwawa (gumowy pierścień, kleszcze Burdizzo)
-otwarta, chirurgiczna

- Metoda bezkrwawa – gumowy pierścień:

- założenie pierścienia na szypułę worka mosznowego
- pooperacyjny dyskomfort i znaczące zahamowanie wzrostu
- zakażenie w następstwie martwicy skóry
- ułożenie obu jader poniżej pierścienia (jatrogenne wnetrowstwo pachwinowe)
- ryzyko tężca
- pierścień zakłada się specjalnymi kleszczami
- naczyniowa martwica moszny i jąder

- Metoda Burdizzo:

- kleszcze Burdizzo mają stopery powrózka
- używane u cieląt 1-12 tygodniowych
- lekarz stoi obok cielęcia którego głowa jest przytrzymywana w rogu pomieszczenia
- instrument zakładany przez asystenta na szypułę moszny bocznie
- powrózek stabilizuje się w szypule bocznie palcem wskazującym i kciukiem
- powrózek powinien być dokładnie między szczękami
- kleszcze powoli sa zamykane, ściskają skórę i powrózek, miażdżą
- przytrzymuje się 10 s (charakterystyczny dźwięk miażdżenia)
- odchyla się kleszcze 1cm i zsuwa się 1 cm dystalnie i zamyka drugi raz po tej samej stronie
- powtarza się procedurę po drugiej stronie
- linie miażdżenia nie powinny się łączyć
- nie miażdżyć szwu moszny

- Kastracja metodą chirurgiczną:

- Technika obejmuje usuniecie jąder i hemostaze naczyń powrózka przez:

- skręcenie i pociągniecie powrózka
- zmiażdżenie emaskulatorem
- zmiażdżenie i podwiązanie powrózka

- Zabieg na stojąco, z unieruchomioną głową i zadem, ogon odchylony do boku.
- Znieczulenie miejscowe

- Dezyfekcja skóry moszny
-cięcie pionowe kaudalnej strony moszny do miąższu jądra
- długie cięcie zapewnia drenaż
- jądra wypadają przez ranę, złapać je i znaleźć część naczyniowa i nienaczyniowa powrózka
- palec wskazujący przez tunica vaginalis do najądrza miedzy naczyniową i nienaczyniową część powrózka

- Technika zależna od metody hemostazy:

- małe cielęta (1-2tyg) – emaskulator, skręcenie, trakcja
- 2-6 miesięczne – emaskulator, skręcenie, trakcja niewskazana jako bardzo bolesna
- małe buhaje – emaskulator, możliwie z podwiązaniem

- Metoda z emaskulatorem –

- założenie instrumentu po oddzieleniu naczyniowego i nienaczyniowego powrózka,
- częśc naczyniową miażdżyć 20-120 s,
- pociąganie dalszych struktur dla oddzielenia ich od szczęk instrumentu

c) Usuwanie zawiązków rogowych cieląt
- Wskazania:

- prewencja agresywnych zachowań
- redukcja urazowości
-poprawa zarządzania fermą

- Idealny wiek 1-2 tygodnie, zawiązek 5-10 mm, łatwo macalny.
- U cieląt poniżej 1 tygodnia – metoda chemiczna NaOH, KOH), technika:

-wystrzyc włosy wokół podstawy rogu
- osłonić otaczającą skórę wazeliną
- założyć pastę środka zrącego, przytrzymac cielaka 30 minut

- Cielęta pow. 1 miesiąca – analgezja – blok n. cornualis, pow. 9 m-ca – w poskromie/
- Technika z rozgrzanym trepanem – cielęta 1-4 m-ce:

-umieścić rozgrzana końcówkę żelaza na zawiązku i rotować kilka razy
- przechylić przyrząd, usunąc zawiązek podważając go i odrywając
- brak krwawienia
- gojeni ekilka tygodni z małą blizną
- alternatywnie żegadło, trefina Robertsa

- Starsze cielaki, dorosłe

- przyrząd Burnsa (mały, dużu),
- nożyce do korekcji rogu,
- piłka druciana Gigli,
- kleszcze do rogów Keystona,
- elektryczna gilotyna

Zestaw 6
a) Znieczulenia okołonerwowe bydła

-

ophtalmicus

- odciągamy dolną powieke, odkażamy, znieczulamy powierzchniowo spojówkę,
- igła w nosowy kąt oka, pod gałką oczną kierunku przeciwległej nasady rogu,
- zetknięcie igły z dnem oczodołu, przestawić o 10 st Wkier dobrzusznym,
- wkłuć dalej na 10 cm, podać.
- Znieczulona gałka, spojówki, powieki, skóra czoła, kość i skóra nosa, zat szczękowa

- mandibularis

- 1 palec poniżej linii łączącej zew. Kąt oka z nasadą małżowiny usznej, pod skórę,
- potem głebiej aż do momentu oparcia się o kość, wycofać o 1 cm i podać,
- objawy

- nieznaczne opadnięcie żuchwy,
- wysunięcie koniuszka języka,
- ślinotok,
- znieczulone zęby żuchwy,
- przedsionek policzkowy i językowy,
- przednia część języka,
- dolna warga,
- efekt porażenia motorycznego mm. Żwaczy

- alveolaris interior

- przez otwór bródkowy w kanale żuchwowym,
- igła równolegle do krawędzi żuchwy,
- znieczulenie zębów siecznych

- cornualis

- 1/2 linii łączącej zew. Kąt oka z podstawą rogu,
- igła pod skórę,
- znieczulony róg, skóra wokół postawy rogu

- Infraorbitalis

- w otwór podoczodołowy, do kanału ,

- znieczulona jama nosowa, pokrywa skórna i kostna nosa, zatoka szczękowa, przedtrzonowe)

- Znieczulenie okolonerwowe prącia

- nervi pudendi- miejsce znieczulenia- dłoń poniżej odbytu
- nervi dorsales penic- miejsce- na wysokości dolnego pokładu zgięcia esowatego prącia wyczuwalne pod skórą za
workiem mosznowym, znieczulenie prącia

b) Paresis spastica



Spastyczny skurcz pojedynczych mięśni lub całych grup mięśni kończyn tylnych (rzadziej przednich)



Różne rasy



To niezupełnie spastyczne porażenie (raczej niedowład)powoduje m. in. wyprostowanie kończyny z objawem jej
pozornego skrócenia



Przyczyny

o

Genetyczne uwarunkowane czynniki wewnątrzustrojowe

o

Warunki środowiskowe

 Np. Podłogi utrudniające chodzenie, stanie i leżenie
Co jest istotne u osobników ze znaczną masą i wadami postawy kończyn



Powstają zmiany czynnościowe w kom. mięśniowych i ich otoczeniu

o

Zmiany w mech. Sterujących przywędrowywaniem Na i K przez bł. kom. mięśn. – od której zależna zdolność
przystosowawcza kom. mięśni. Do siły działania bodźca wyzwalającego skurcz

o

Powstaje stan zwiększonej gotowości skurczowej (tzn. wrażliwości na bodźce „nakazujące skurcze”) mięśni
takich jak

 Trójgłowy łydki
 Czworogłowy uda
 Półścięgnisty
 Półbłoniasty
 Całej gr przywodzicieli



Utrzymujące się (lecz o zmiennym nasileniu) stany skurczowe prowadzą do zespołu zaburzeń czynnościowych narządu
ruchu – niedowładu spastycznego



Ujawnia się u młodych (postać wczesna) lub dorosłych (postać późna)



Post wczesna

o

Trudno rozpoznać u nowonarodzonych

o U kilkutygodniowych – objawy wyraźne
o

Zupełnie wyprostowana kończyna

 Wygląda na za krótką
 Przy poruszaniu nie może być obarczana
 Idące zwierze tylko czubkiem racicy może dotykać podłoża
 Przy usiłowaniu wyprostu kończyny do przodu wyraźnie widoczne nienaturalne wyprostowanie stępu

o

Cielę garbi grzbiet i by zastąpić zaburzoną czynność chorej kończyny przednie nogi podsuwa pod tułów

o

Powrózek piętowy kończyny chorej jest silnie napięty

o

Mięsień brzuchaty łydki (czasem też wyżej leżące mm. pośladkowe) stwardniały

o

W następstwie napięcia ścięgna piętowego wspólnego

 guz piętowy silnie przyciskany do tylnej powierzchni dolnego końca kości piszczelowej - naciska na

pochewki mięśnia zginacza dł palca I i m piszczelowego doodonowego

o Zgniatane pochewki

 początkowo nie zmienione
 uwypuklają się na boki – wyraźna rozszerzenie obrysu stawu stępu oglądanego od tyłu
 zaburzenia czynności kończyny + stełe napięci e mięśni -> zaburzenia w stanie ogólnym



pogorszenie kondycji



zaleganie



odleżyny



post późna

o

u 2 letnich i starszych u których wcześniej brak objawów

o

pojawia się

 Wzmożone napięcie mięśnia brzuchatego łydki
 Chore kończyny - coraz bardziej pionowe ustawienie stępu (z konsekwencjami takiego ustawienia)



Skrzywienie guza piętowego



Rozrosty okostne tam gdzie są nienaturalne i zwiększone napięcie

 Proces dot. zwykle os. o dużej masie ciała -> silnie wyrażone zaburzenia w obarczaniu chorej

kończyny (ruch/spoczynek)

 Chore buhaje nie mogą dokonać skoku -> trudności w wykorzystaniu do reprodukcji
 Spadek kondycji i Powstawanie odleżyn -> powód brakowania chorych, można tego uniknąć gdy

odpowiednio wcześnie objawowe leczenie operacyjne



Zapobieganie

o

Eliminacja z rozrodu buhajów z obj niedowładu lub u potomstwa którego sa niedowłady



Zabiegi operacyjne

o

Głównym celem odnerwienie grup chorych mięśni ( stosunkowo dobre efekty i zmniejszenie strat, ale nie
całkowicie zapobiegają niedowładowi)

o

Wycięcie odc n piszczelowego (neurectomia nervi tibialis)

c) Wrzód podeszwy bydla
- Lokalizacja

- Wypadnięcie podeszwy na granicy podeszwy i opuszka
- Przyśrodkowy brzeg podstawowy
- Kończyna tylna IV palec – 70%
- Kończyna przednia III palec

- Objawy

- Przedłużone leżenie, wstawanie
- „klęczenie”
- Obie nogi – „siedzący pies”
- Unikanie twardego podłoża
- Zmiany widoczne po wystruganiu, krater, obrzękłe tworzywo
- Ziarnina
- Proces przewlekły
- Samowyleczenie – podwójna podeszwa
- Nawroty – nakostniaki

- Leczenie

- Odsłonięcie tworzywa oddzielonego od rogu
- Kiretaż, opatrunek antyseptyczny – uciskowy
- Korekcja – obciążenie wierzchołka
- Zdrowa mniej ścinana
- Podkowa z koturnem
- Zmiana po 10 dniach
- Przy zajęciu innych tkanek: resekcja ścięgna ZG, resekcja ST. Racicowego, amputacja palca

Zestaw 7
a) Techniki znieczulenia palców u bydła.

-

międzypalcowe

- miejscowe dożylne (oba opisane niżej)

b) Międzyraciczak (limax)
- zachorowalność

- samce dwukrotnie częściej od samic, głownie u ras mięsnych (ze względu na dużą masę zwierząt)
- tylne racice 75%
- obie tylne racice 30%
- przednie racice 8%
- młode zwierzęta ze źle wykształconymi racicami

- kulawizna – wynika ze zmian wtórnych – mechaniczne zniszczenie guza – otarcia
- usuwamy w granicach skóry właściwej aby nie zniszczyć więzadeł krzyżowych które są bezpośrednio pod skórą
- przyczyny

- długie, zdeformowane racice
- ciężar ciała
- rozwarcie szpary racicowej

- odcinek grzbietowo-przedni skóry szpary racicowej obciążony przy oparciu
- skóra ma udział w wiązaniu palców
- limax – przerost adaptacyjny

c) Pericarditis traumatica
- U bydła mało wrażliwe wargi i język i ograniczony zmysł smaku.
- Zjadają twarde przedmioty.
- Ostre ciała obce przebijają ścianę czepca przednio-brzusznie.
- Uszkodzenie przepony, osierdzia, mięśnia sercowego.
- Pericarditis traumatica (włóknikowe, włóknikowo-ropne, posokowate).
- Tło urazowe (p.traumatica).
- P.traumatica – worek osierdziowy uszkodzony ciałem obcym wędrującym, najczęściej z czepca. P
- W zależności od wysięku podzielimy je na:

• surowicze, czasem klinicznie zwane wodniakiem – p.serosa.
• surowiczo-włóknikowe – p.seroso-fibrinosa, im więcej fibrynogenu tym szybciej następuje kolejna faza:
• włóknikowe – p.fibrinosa, gdy jest dużo włóknika, jego niewielka ilość ulega resorpcji i rzadko dochodzi do
samowyleczenia. Włóknik musi być uprzątnięty ziarniną, a pozostałością jest blizna. Serce ma charakterystyczny wygląd
– serce kosmate (cor villosum). Włóknik kumuluje się w postaci jakby kożuszka, Listki mogą się zlepiać – adhesio
(zlep). Jeżeli nie da się już ich rozdzielić to mamy zrost (synechio s. accretio). Najgorszym stanem jest stałe połączenie
worka osierdziowego z nasierdziem – obliteratio pericardii → dochodzi do zatrzymania akcji serca.

Zestaw 8

a) Znieczulenia stosowane w chirurgii brzucha bydła
- nadoponowe

- między kr ogonowym 1 i 2,
- wkłucie prostopadle do kręgu.
- Obejmuje okolicę krocza, ogona, srom, pochwę, odbyt, prostnicę.
- Zwierzę stoi.
- Nie można dać za dużo, bo się rozjedzie.
- Używane przy przepuklinie, kastracji, cięciu cesarskim, by zmniejszyć parcie porodowe.
- Uważać żeby nie wkłuć się podpajęczo, bo można przedawkować anestetyk.

- epiduralne odcinkowe (dorso-lumbalny blok)

- Blokada między L1 i L2
- Lignokaina 2% 8ml, igła 18G, 8-10cm
- Obszar bezbolesności – słabizna
- Zalety: jedna iniekcja, mało anestetyku, jednolite znieczulenie skóry, mięśni, otrzewnej przez 1-2h
- Wady: trudna technika
- Komplikacje: porażenie zadu, zaburzenia ogólne (przedawkowanie, podpajęczynówkowo)

- przykręgowe

- blokada Th13, L1, L2,
- 3 wkłucia, obustronnie,
- objaw blokady – skolioza w stronę znieczulenia

- nasiękowe

- w ksztalcie litery L
- przy rumenotomii na przykład

b) Wskazania do rumenotomii
- zestaw 1

c) Przyczyny martwicy tworzywa podeszwowego
- Ograniczenie naturalnego ruchu
- Nadwaga – perfuzja
- Podłoże – urazy
- Nadmierne wyrastanie racic
- Podłoże

- Zbyt twarde – podrażnia tworzywo i przyspiesza narastanie rogu
- Wilgotne – zmiękcza róg – nie chroni tworzywa – dogniatanie tworzywa, maceracja skóry palców
- Krótkie stanowiska – przeciążenia ścięgien zginaczy
- Podłogi rusztowe – urazy

- Przeciążenie tworzywa

- Wady postawy, deformacje racic
- Niewłaściwe, nieregularne korekcje
- Brak ruchu, długie stanie
- Nierówne podłoze (szczeliny betonowe, kamienie, ruszty)

Zestaw 9
a) Znieczulenie międzypalcowe
- Jest to znieczulenie stosowane przed zabiegami na palcach

- resekcja ścięgna zginacza,
- usuwanie ropni,
- wybieranie marwej tkanki

- Wkłuwa się od tyłu, w okolicę raciczki kierując igłę na przeciwległą racicę,
- anestetyk podaje się w trzech porcjach po 20 ml,
- najpierw głęboko, przy przedniej ścianie racicy,
- potem wysuwając częściowo igłę ,
- potem jeszcze bardziej wysuwając, wykonuje się je z obu stron,
- działa po 10-15 minutach.
- Znieczulenie to idzie po ścięgnach, więc rezygnujemy z niego gdy na ścięgnach jest stan ropny,bo wtedy kwaśne pH
dezaktywuje anestetyk.


b) Urazowe zapalenie czepca
- Etiologia urazowego zapalenia czepca i otrzewnej (TRP)

- Sporadycznie u krów powyżej 2 lat
- Częściej w zimie, w chowie alkierzowym podczas skarmiania kiszonkami, słoma i sianem
- Długie metalowe ciała obce: kawałki metalu, drut, gwoździe penetrują śluzówkę
- Miejsca predylekcyjne: kranialna i ventralna ściana czepca

- Perforacja wisceralnej blaszki otrzewnej diafragmy i czasem ściany brzucha, śledziony lub wątroby
- Zrosty lub ropnie
- CO wchodzi do klatki piersiowej, worka osierdziowego

- Objawy:

- Anoreksja, ^HR, RR, stękanie w czasie wydechu
- Znaczny spadek mleczności
- Sztywny chód, zgarbienie, odwiedzenie łokci
- Umiarkowane wzdęcie żwacza
- Kał twardy, zredukowany
- Temp. W odbycie podwyższona do 40-41oC potem spada
- Zatrzymanie moczu
- Balotaż lub wysłuch perkusyjny w kranioventralnej części brzucha wzmożony
- Pociąganie skóry kłębu może dać wzmożone stęknięcie i wygięcie kręgosłupa
- W fazie przewlekłej (po 5-7 dniach):

- nie ma tak charakterystycznych objawów,
- apetyt może się poprawić i może wrócić do normy,
- preferują karmę skoncentrowaną od pasz obj.,
- wzdęcie żwacza również umiarkowane,
- postawa prawie normalna nieco niechętnie do ruchu, o
- becność motoryki żwacza (wyczuwalne w dole głodowym

- Diagnostyka:

- łatwiej ustalić w fazie ostrej, później w fazie przewlekłego zapalenia trudniej

- Faza ostra:

- wzrost T,
- zlokalizowany ból,
- atonia żwacza

- Faza przewlekła:

- sporadyczne okresy wzrostu T,
- ból brzucha też sporadyczny,
- apetyt zmienny,
- zmniejszona mleczność.
- Te nawracające objawy wymagają laparotomii diagnostycznej

- 60% przypadków penetracji ostrego CO w czepcu ulega samowyleczeniu (otorbienie i CO leży swobodnie w czepcu, część
może zostać wydalona)
- 30% -> chroniczne zapalenie otrzewnej
- 10% -> następstwa wymagające operacji
- podawanie magnesów

c) Choroba linii białej

-

Ściana oddzielona, ropień linii białej

- oddzielenie ściany od podeszwy rozciągające się proksymalnie,
- w jamie błoto, kamienie, formuje się ropień
- zachorowania: częste, czasami Głowna przyczyna kulawizny
- predyspozycje i patogeneza:

- zaburzona produkcja rogu wywołana ochwatem
- niewłaściwie przeprowadzona korekcja
- związek z wcześniejszym przebiegiem okresu okołoporodowego

- objawy

- umiarkowana kulawizna (LS 1-2)
- linia biała poszerzona z ciemnymi plamami, CO wbite w linię białą
- oddzielenie widoczne po zestruganiu rogu, niebolesne
- przypadki ropnia linii białej przebiegają z kulawizną
- ropień wewnętrznej linii białej, brak dystalnej drogi wejścia, także wrażliwy na ucisk kleszczy

- patologia: uciskowa martwica tworzywa ściennego, może wystąpić na tworzywie podeszwy, powstaje wskutek podminowania i
septycznego zapalenia tworzywa
- leczenie

- rutynowe skrócenie racic wszystkich palców
- zestruganie ściany nad zmienionym miejscem dla uzyskania drenażu
- usunięcie podminowanej podeszwy rogowej
- lokalnie antyseptyk (oxytetracyklina i mocny opatrunek)
- septyczne przypadki – szeroki antybiotyk 3 dni
- przy zajęciu korony i stawu racicowego – amputacja

Zestaw 10
a) Znieczulenie miejscowe dożylne
- Miejscowe dożylne

- Opaska

- Drenaż
- 10ml anestetyku lokalnego
- Na kończynach:

- ż. Palcowa boczna
- ż. Palcowa wspólna
- ż. śródręcza dogrzbietowa
- ż. odpromieniowa
- ż. Dłoniowa śródręcza
- ż. Odstrzałkowa gałąź dogłowowa

b) Przepuklina pachwinowa knura
- Poszerzony i drożny kanał – komunikacja wyrostka pochwowego z peritoneum
- czynnik genetyczny prawdopodobnie
- diagnoza przez palpacje
No, wszysko to samo co w mosznowej, było wcześniej

c) Choroba wierzchołka racicy

Zestaw 11.
a) Znieczulenie nadoponowe bydła
- epiduralne odcinkowe (dorso-lumbalny blok)

- Blokada między L1 i L2 (lub Th13 i L1)
- pod kątem 10st żeby ominąć wyrostki kolczyste
- Lignokaina 2% 8ml, igła 18G, 8-10cm
- Obszar bezbolesności – słabizna
- Zalety: jedna iniekcja, mało anestetyku, jednolite znieczulenie skóry, mięśni, otrzewnej przez 1-2h
- Wady: trudna technika
- Komplikacje: porażenie zadu, zaburzenia ogólne (przedawkowanie, podpajęczynówkowo)

- Znieczulenie epiduralne tylne bydła

- między kręgiem ogonowym 1 i 2 (prostopadle do kręgu)

- zwierzę stoi po znieczuleniu
- Niskie 1ml/100kg 10/150’
- Ksylazyna 0,05/kg + lignokaina do 5ml
- Znieczulenie epiduralne tylne u małych przeżuwaczy 1ml/50kg
- znieczulony: ogon, odbyt, skóra odbytu i krocza, prostnica, srom, pochwa, pow guzów kulszowych
- zwiotczenie szyjki macicy
- znoszenie częściowo parć porodowych

- Znieczulenie epiduralne przednie

- praktycznie nie wykonywane (bo zwierzę może się rozjechać)

- samice: 30-50 ml 5% prokainy (lub 2% lignokaina)

- samce: 60-8- ml 5% prokainy (lub 2 % lignokaina)

- znieczulone: tylne kończyny, powłoki brzuszne, puzdro, prącie, mosznę, wymię, pęcherz moczowy

b) Przepuklina pachwinowa i mosznowa buhaja
- przepuklina pachwinowa:

- poszerzony i drożny kanał – komunikacja między wyr pochwowym i peritoneum

- przepuklina mosznowa

- zaawansowana forma pachwinowej- organy przemieszczają się do moszny

- diagnoza różnicowa: hydrożele, krwiaki jądra
- diagno- palpacja
- rozpoznanie często w czasie kastracji
- niektóre samowyleczenie potem nawrót
- zabieg łatwiejszy jeśli przed kastracją
- ułożenie na grzbiecie, tył uniesiony
- skośne cięcie nad pierścieniem zew
- podskórze i tunica vaginalin na tępo
- tunica vaginalis nienaruszona bo zawiera jelita
- zew ucisk na mosznę
- tunica vaginalis i jądro

- skręcane by wcisnąć treść do peritoneum

- podwiązanie blisko pierścienia

- przecięcie powrózka w osłonce i zszycie pierścienia zew

c) Prawostronne przemieszczenie (PPT) i skręt trawieńca (PST)
- Mniej zachorowań, nie związane ściśle z wczesnym okresem poporodowym
- Może wynikać z rolowania LPT
- Niekiedy na przemian LPT i PPT
- Czasem u młodszego bydła i wołów

- Notuje się samowyleczenia; wiele przypadków z postępującym wychudzeniem i bradykardią
- objawy PPT podobnie jak LPT tylko z prawej strony
- PST przebiega podobnie jak PPT

- Objawy wstrząsu, stękanie, spadek temperatury
- prognoza tym gorsza im dłuższy brak łaknienia, spadek chlorków, BE, wzrost płynu w trawieńcu
- Wybiórcza anoreksja i stopniowa utrata wagi
- tachykardia, sinica
- krowa leży
- silne rozszerzenie brzucha
- Wysokie ostre, pluskające czasem dzwoniące dźwięki
- Rzadko ból
- Silna hipochloremia i hipokaliemia
- Krowy mogą mieć silną wodnistą biegunkę
- Rektalnie – gładki rozciągnięty narząd po prawej, kranialnie od kości łonowej

- W każdej chwili PPT może przejść w skręt (PST)
- Stan ostry – upośledzenie ukrwienia – pogarsza rokowanie w ciągu kilku godzin
- Operacja w trybie pilnym
- Leczenie zachowawcze PPT

- może doprowadzić do skrętu i operacji
- Zmuszamy zwierzę do ruchu – wyprowadzamy na wolną przestrzeń
- Zapewnić dostęp do słomy
- Niekiedy odpowiadają na ogólne leczenie objawowe

- Metaklopramid

- Krowom po wycieleniu – calcium borogluconate i.v. i s.c.
- Nie reagujące – ryzyko PST

- Wczesny skręt – alkaloza, późny – kwasica metaboliczna
- PPT i PST – patofizjologia

- Mechaniczne ruchy
- Początkowo doprowadzają do dorsalnego przemieszczenia krzywizny dużej
- Potem przeciwnie do zegara skręcenie 180

o

-360

o

- Dwunastnica niedrożna z powodu Silnego nacisku zewnętrznego I przemieszczenia
- Kierunek skrętu: spiralny, korkociąg przeciwny do zegara (patrząc z tyłu)

- Leczenie chirurgiczne – korekcja PPT przez prawostronną laparotomię

- Płyny – 10-50l 0,9% NaCl z glukozą lub Ringerem
- Cięcie (10cm) parakostalnie w prawym dole głodowym – badanie j. brzusznej i trawieńca
- Jeśli konieczne, usunięcie płynu z trawieńca
- Nacięcie trawieńca i wprowadzenie sondy
- Szew kapciuchowy, który można wzmocnić szwem materacowym

- Wskazania i rokowanie:

- Chirurgia niewskazana przy długotrwałym skręcie;
- krowa nie może się połozyć i utrzymać na nogach
- W zaawansowanych przypadkach

- płynoterapia – i.v. ringer z mleczanami i izotonicznym bikarbonatem

- Po operacji 2x dziennie sondą 20 litrów ciepłej wody z 60g NaCl
- Ostrożna lub dobra prognoza: HR < 90/min, mocznik < 10mmol/l
- Złą prognoza: chroniczny volvulus (skręt) HR > 120/min, 12% odwodnienie

- Lepsza prognoza – szybko zdiagnozowany volvulus odprowadzony chirurgicznie

- Zbadać uważnie opróżniony trawieniec pod kątem abomasitis
- Znaleźć pylorus i ustalić jego położenie (przemieszczenie – skręt)
- Odprowadzić przemieszczenie przez pchniecie kranialne i ventralne krzywizny większej
- Upewnić się, zę pozycja odźwiernikowej części i zstępującej dwunastnicy jest prawidłowa (dno, cz. odźwiernikowa, cz.
Proksymalna duodenum – wszystkie leżą po prawej stronie brzucha)
- Wykonać pyloromyotomię (wydłużone 3-4cm cięcie przez mięśniówkę pylorusa)
- Jeśli przypadkowo światło zostanie otwarte – założyć szwy pojedyncze z katgutu
- Wszyć kauzalnie od odźwiernika sieć większą w ścianę brzucha

- Korekcja volvulus przez laparotomię prawostronną

- Skręt niezgodny z zegarem redukujemy wkładając lewą rękę medialnie względem wzdętego trawieńca i spychając go
bocznie, ventralnie (B), a w końcu kauzalnie (C) uwalniając dwunastnicę z jego uwięźniecia dobrzusznego względem
połączenia abomasoomasalnego.
- Kiedy uwolniona sieć większa ciągnie się od dwunastnicy do odźwiernika – odprowadzenie

prawidłowe.

Zestaw 12
a) Znieczulenie nadoponowe odcinkowe bydła

-

zestaw 11

b) Herniorraphia u buhajów
- zestaw 11 (b- zabieg na przepukline)

c) Zapalenie szpary międzyracicowej
Zapalenie skóry szpary międzyracicowej
- bakteryjna choroba zakaźna

- Bacteroides nodosus

-

Fusobacterium necrophorum
- zaburzenia produkcji rogu opuszkowego, bez rozszerzenia na głębsze tkanki
- Występowanie i predyspozycje: powszechna choroba krów w różnym wieku w oborach z wilgotnym podłożem
- objawy

- Umiarkowane uszkodzenia pozapalne skóry szpary międzyracicowej

- Niewielka lub brak kulawizny
- rowki w kształcie V
- pogrubiona skóra miedzy racicami pokryta zapalnym nalotem
- obrzęk piętek, róg opuszek oddziela się
- przerost racicy – wadliwa postawa
- Szczeliny w rogu piętki drażnią tworzywo i prowadzą do wrzodu podeszwy

- patologia

- hiperkeratoza, parakeratoza
- oddzielenie naskórka sięgające rogu opuszki

- leczenie

- Usunąć zmieniony chorobą róg

- antybiotykoterapia miejscowa i ogólna

- Pojedyncze ciężkie przypadku: w szparę spray z oxytetracykliną lub CuSO4

- Wiele zachorowań: kąpiele palców w roztworze formaliny lub CuSO4
- Powtórzyć struganie rogu
- Przenieść na suche pastwisko i do suchej obory
- Rozważyć kąpiele formalinowe dla całego stada

- Profilaktyka:

- suche pastwisko, obora,
- regularnie prowadzone korekcje rogu racicowego

- Ropowica szpary międzyracicowej

- to ropno-martwicze zapalenie skóry i tkanki podskórnej szpary międzyracicznej .
- sporadycznie i pojawia się w złych warunkach utrzymania ( duże zagęszczenie zwierząt ),
- częściej występuje w chowie oborowym niż w pastwiskowym .
- Fusobakterium necrophorum
- Drobnoustrój wnika przez uszkodzoną skórę i dochodzi do wrzodziejącej martwicy , która szerzy się przez ciągłość
tkanki łącznej .
- Objawy to

- kulawizna różnego stopnia ,
- opuchnięcie ,
- widać zaczerwienienie , ropnie , owrzodzenia ,
- może wyciekać ropa ,
- z czasem dochodzi do powstania kalafiorowatej ziarniny , która wypełnia ubytek .

- Proces może się przenieść na staw i spowodować jego zapalenie .
- Jeżeli powstanie ropień to znieczulamy krowę ksylazyną lub miejscowo i chirurgicznie opatrujemu ranę –

- dokładnie wyciąć martwe tkanki ,
- przepłukać Vagothylem ,
- zasypać Jodoformem i
- założyć opatrunek na 3- 4 tygodnie .

Zestaw 13
a) Blok okrężny na kończynie krowy

- u bydła na dalszych odcinkach kończyny (np. nadpęcina)

- odmiana znieczulenia nasiękowego

- wstrzyknięcie płynu drogą kilku wkłuć igły tak aby oblał on dokładnie dookoła obwód interesującej
nas części ciała

- jak najmniej wkłuć (4 na kończynie a 1 na wymieniu)

- uzyskanie bezbolesności zależy od

- rodzaju i stężenia analgetyku

- stopnia ukrwienia tkanek

- zwykle miejscowe znieczulenie pojawia się po 2-5 min i utrzymuje się ok. 0,5-1h

b) Amputacja niska palca
- krowa leżąca
- Zabieg wskazany jest przy

- ropnym zapaleniu stawu racicowego (arthritis purulenta phalangis tertiae),
- ropnym zapaleniu kości i szpiku (ostitis et osteomyelitis phalangis tertiae),

- w głębokiej zanokcicy (panaritium profundum).

- łatwiejsza do wykonania
- kikut daje oparcie
- dłuższe gojenie
- za pomocą: piłki blatowej/drucianej
- cięcie poniżej linii brzegu koronowego w dalszym odcinku k. koronowej,

- zostaje wyrostek kości koronowej i fragment trzeszczki
- trzeba je wyłyżeczkować (łyżeczka Volkamana)

- tworzy się namiastka racicy – kikut, który daje oparcie na miękkim podłożu

- zostawiamy tworzywo rogotwórcze na koronce więc róg narastający tworzy małą racziczkę

- często nie zabiera wszystkich zmienionych tkanek – należy to sprawdzić

c) Ciała obce przedżołądków u krów
- Ciała obce w przedżołądkach (gwoździe, druty, kawałki szkła, drewna, metalu) wywołują

- niestrawność i atonię przedżołądków

- reticuloperitonitis
-pericarditis traumatica
- perforacja
- zapalenie worka osierdziowego i myocarditis
- powstają zrosty włóknikowe – upośledzenie unerwienia przez n. vagus
- ropnie okołoczepcowe w jamie brzusznej i klatce piersiowej

Zestaw 14
a) Poskramianie metodami odwracania uwagi

- drążek zakładany na kółko u buhaja

- trzymanie za rogi i żuchwę

- trzymanie za rogi i nos

- trzymanie jedną ręką za fałd kolanowy

- opieranie się plecami o zwierzę podciągając jednocześnie obiema rękami fałd kolanowy do góry

- przekładanie ogona między nogami krowy, okręcając go wokół stawu skokowego

- Dutka ogonowa

- podnoszenie tylnej kończyny na drążku

- Dutka piersiowa

- klucz nosowy

b) Amputacja wysoka palca
- na leżącej krowie
- przecięcie w 1/3 dalszej k. pęcinowej
- piłka- pod kątem 45% do długiej osi palca, aby kikut nie dogniatał (nie kaleczył) skóry, która go pokrywa
- zostawia się dren, sączek
- trudniejsza
- brak oparcia
- lepsze gojenie (bo cała martwa tkanka usunięta)
- szycie: materacowy pionowy/poziomy, pojedynczy węzełkowy

c) Przyczyny przemieszczenia trawieńca
- Przemieszczenie na lewo (LDA), prawe rozszerzenie i przemieszczenie trawieńca (RDA) – podobna etiologia mimo różnych
symptomów
- LDA – bezruch i atonia dna trawieńca – opóźnione opróżnianie

- Spadek kondycji
- Dieta – skarmianie paszą treściową
- Relatywnie mała ilość włóknika w diecie
- Przekarmienie lub nagła zmiana paszy (np. brak dostępu do słomy w nocy)
- Inne stresory (np. ciężki poród)
- Wrodzone czynniki w niektórych liniach
- Przestawienie trzewi związane z porodem

- Często towarzyszą przemieszczeniom inne choroby (np. stłuszczenie wątroby i ketoza, metritis, mastitis, hipokalcemia,
endotoksemia)

Zestaw 15
a) Jak znieczulić dorosłego knura do kastracji
- na stojąco- znieczulenie miejscowe

- epiduralne lub

- do miąższu jądra 3-15ml 2% lignokainy oraz kilka ml podskórnie w linii cięcia
- Zabieg zacząć po 5 min

- na leżąco- znieczulenie ogólne (zawsze warto uzupełnić miejscowym, zmniejsza to ból pooperacyjny)

b) Zasady korekcji rogu racicowego

- Korekcja

- Przywrócenie prawidłowych warunków oparcia
- Wczesne uchwycenie choroby

- Wrzód Rusterholza
- Ropień wierzchołka racicy
- Choroba linii białej
- Zapalenie skóry palców
- Gnicie piętek
- Międzypalczak

- Leczenie zachowujące palec w oparciu
- Leczenie radykalne – odjęcie palca

- Róg narasta 3-6mm/miesiąc
- Prawidłowy kąt ścienno-podeszwowy

- Przednie 50-55st
- Tylne 45-50st

- Długość ściany przedniej 7-8cm
- 2x w roku
- Pierwsza korekcja w wieku 12-16 miesięcy
- 6 tyg. przed

- porodem
- Łączeniem jałówek ze stadem głównym
- Pastwiskiem i po okresie pastwiskowym

- Narzędzia: tarcze strugające róg, nożyce, tasaki, stempory, noże kopytowe, tarniki
- Nie można prawidłowo skracać rogu i leczyć palców bez podnoszenia kończyn.
- Poskrom- Niezbędne urządzenie
- Korekcja racicy wewnętrznej:

- Pomiar długości ściany
- Wycięcie kleszczami wierzchołka
- Wycięcie rogu podeszwowego
- 2/3 podeszwy – powierzchnia nośna

- Korekcja racicy zewnętrznej:

- Dopasowanie długości racicy zewnętrznej do wewnętrznej
- Pomiar grubości podeszwy, zew. Grubsza
- Obie równe
- Modelowanie łódeczek – rowek trzyosiowy
- Usuwanie rogu piętki
- Odciążanie racicy chorej
- Usuwanie wolno leżącego rogu – piętki
- Skracanie raciczek

c) Ramka Weingarta

- Ramka ze stali nierdzewnej (27x18cm)
- Para kleszczy do uchwycenia kątów rany (23cm)
- 6 małych haczyków rozwierających ranę (dł. 7cm)

Zestaw 16
a) Znieczulenie przykręgowe powłok brzusznych bydła
- przykręgowe bliższe

- między wyrostki poprzeczne Th13, L1, L2, L3

- wkłucie głęboko, deponujemy i troche wysuwamy, znowu deponujemy

- 2% lignokaina lub 5% prokaina

- znieczulenie nerwów rdzeniowych przy wyjściu z kanału rdzeniowego

- znieczulenie po 10 min i trwa do 2h

- objaw blokady- skolioza kręgosłupa od str znieczulenia

- przykręgowe dalsze

- znieczulenie przy końcach wyrostków poprzecznych L1, L2, L4

- wkłuwamy się po obu str wyrostkow (6 wkłuć)

b) Wskazania do gonadectomii świń
* tkanka mięśniowa poprzerastana tłuszczem
*szybsze przyrosty wagi
* większa masa
*likwidacja zapachu płciowego mięsa
* wnętrostwo ( cryptorchismus)
* przemieszczenie jąder (ectopia testes)
* obojnactwo ( hermaphrodismus)
* przepuklina pachwinowa ( h . inguinalis)
* przepuklina mosznowa ( h . scrotalis)

* zapalenie jąder ( orchitis)
* zapalenie osłonek pochwowych jąder ( tylko przy tych zapaleniach które nie dają się leczyć farmakologicznie)
* nowotwory ( tumor testis , neoplasma testis)
* rana jądra ( vulnus testis)
* przerost prostaty lub brak prostaty
* nowotwory gruczołów dodatkowych

c) Abomazopeksja
- Medialna abomasopexia przy lpt (LDA)

- W pozycji grzbietowej w sedacji lub znieczuleniu miejscowym

- Krowa podparta z boków balami słomy
- Cięcie 15cm między pępkiem a manubrium sterni
- Linea alba (7mm grubości)
- Trawieniec zmniejsza się spontanicznie i leży w linii cięcia
- Zbadać j. brzuszną dokładnie ślizgającym ruchem dłoni
- Przesunąć rękę na prawo i lewo znajdując przemieszczony trawieniec lub (jeśli repozycja nastąpiła co jest
prawdopodobne) ventralny worek żwacza
- Na chwilę wyłonić trawieniec
- Ścianę trawieńca wszyć między peritoneum a wew. Pochewkę m. prostego brzucha – szew ciągły
- Sprawdzić czy szwy nie penetrują światła, tylko surowicówkę i mięśniówkę
- Zszyć otrzewną szwem ciągłym
- Linea alba (warstwa podtrzymująca brzuch) szwem pojedynczym nr 5
- Zatopić szew linii białej szwem ciągłym podskórza
- Skóra – szew materacowy – monofailament
- Usunąć szwy po 10 dniach

- Przezskórna fiksacja przy LDA (met Utrechtka- abomasopeksja)

- Szybka i prosta metoda fiksacji trawieńca
- Unika się inwazyjnej laparotomii
- Strzyżenie i dezynfekcja ventralnej powierzchni brzucha między mostkiem, zaznacz ż. brzuszną prawą
- Ksylazyna i.v. 45-50mg
- Położenie pętami na prawy bok
- Szybkie przemieszczenie na grzbiet
- Wyciągnięcie i związanie tylnych kończyn
- Stabilizacja przez podłożenie bali słomy po obu bokach
- Asystent klęczy na wysokości wymienia po lewej, a operator wysłuchuje wzdęty trawieniec ventralnie
- Trokar i kaniula wkłute przez skórę, mięśnie, otrzewną na szerokość dłoni od rękojeści mostka i linii środkowej
- Wyciągnąć trokar i wprowadzić nić z zawleczką, mając pewność wejścia do trawieńca
- Wydobywa się gaz, stwierdza się papierkiem kwaśnie pH
- Asystent przytrzymuje nić kleszczykami
- Usuwa się kaniule i szybko powtarza trokaryzację kauzalnie lub kranialnie na szerokość palca od pierwszej
- Pozwala się na wydobycie gazów
- Wiąże się dwie nitki razem zostawiając kilka cm swobody
- Obraca się powoli krowę na mostek i pozwala wstać
- Po operacji wizyta ok. 2-5 dni później – sprawdzić pozycję trawieńca
- Zabieg wymaga 2 asystentów i musi być wykonany szybko, kiedy trawieniec może szybko ulec deflacji gdy krowa leży
na plecach
- Przy niepowodzeniu wykonać operację na stojącej krowie

- Główne niepowodzenia

- Ryzyko przebicia żwacza
- Fiksacja zbyt blisko odźwiernika
- Przedarcie ściany trawieńca przez szew
- Najprostsze przypadki – krowy z wyraźnym odgłosem ‘pings’ po lewej podczas pierwszego badania, ponieważ
trawieniec pozostaje relatywnie dłużej wypełniony gazem
- Technika nie pozwala zbadać innych narządów pod kątem konkurencyjnych chorób (np. stare zrosty, ropnie wątroby)

Zestaw 17
a) blok infiltracyjny w kształcie odwróconej litery „L”
- Zalety:

- Szybka
- Łatwa do przeprowadzenia

- Wady:

- Wypacza obraz tkanek
- Duża objętość (toksyczność) max 7-10mg/kg (175-250ml 2%/500kg)
- Niepełna analgezja

- od 1 do 4 kręgu lędźwiowego
- wzdłuż łuku żebrowego
- przez punktację co 2 cm wkłuwamy igłę
- można też samą linię cięcia infiltrować

- dużo płynu (ok. 200ml)
- śródoperacyjnie nasącza się płynem otrzewną

b) Wskazania do gonadectomii u bydła
* tkanka mięśniowa poprzerastana tłuszczem
*szybsze przyrosty wagi
* większa masa
*likwidacja zapachu płciowego mięsa
* możliwość trzymania zwierząt jednej płci w jednym pomieszczeniu ( bydło)
* wnętrostwo ( cryptorchismus)
* przemieszczenie jąder (ectopia testes)
* obojnactwo ( hermaphrodismus)
* przepuklina pachwinowa ( h . inguinalis)
* przepuklina mosznowa ( h . scrotalis)
* zapalenie jąder ( orchitis)
* zapalenie osłonek pochwowych jąder ( tylko przy tych zapaleniach które nie dają się leczyć farmakologicznie)
* nowotwory ( tumor testis , neoplasma testis)
* rana jądra ( vulnus testis)
* przerost prostaty lub brak prostaty
* nowotwory gruczołów dodatkowych

c) Omentopeksja
- Dobra gdy odprowadzenie spontaniczne
- Może rozciągać się umożliwiając większe przemiesczenie niż abomasopexia
- Niełatwa gdy lekarz ma krótkie ramiona
- Nie można ocenić zrostów na stronie prawej
- 15cm sieci (10 dorsalnie i 10 kaudalnie od odźwiernika) wszywa się między otrzewną a m. trans. abdom.
- Należy sprawdzić czy dostępna część trawieńca nie jest szorstka (peritonitis) sklejona z lewą ścianą brzucha
- Peritonitis jest prawdopodobnie skutkiem wrzodu trawiennego
- Repozycja przez pchniecie w dół lub pociągniecie sieci na prawą stronę
- Repozycja przed dekompresją może być trudna
- Odbarczanie przez wkłucie do dorsokaudalnej cz. Trawieńca igły śr. 2mm, pod kątem 45

o

- Igła z rurką 2m wyprowadzona na zewnątrz
- Przytrzymać igłę i uciskać trawieniec dłonią ventralnie
- Ewakuacja gazu (5-15l) może trwać ponad 5 minut
- Usunąć igłę, unikając zanieczyszczenia j. brzusznej
- Lewą ręką na dorsalnej stronie trawieńca pchnąć w kierunku linii środkowej
- Przesunąć lewą ręke z dłonią do żeber, wzdłuż prawej ściany brzucha do mostka i pępka
- Odwrócić dłoń 180

o

zgodnie z ruchem wskazówek zegara i chwycić sieć większą i trawieniec teraz leżący w linii środkowej

- Uchwyć trawieniec i sieć mocno i pociągnij do góry
- Identyfikuj trawieniec w ranie prawej flanki
- Znajdź odźwiernik (bladoróżowy, twardy, nie łatwo go zgnieść palcami)
- Stopniowo uwalniaj trawieniec i sieć dla sprawdzenia manualnego jego nieobecności po lewej stronie
- Przyszyj sieć większą na dł. 15cm do otrzewnej i mięśnia poprzecznego w obrębie rany brzucha
- Dociągnij szew i poluźnij go, sprawdzając czy nie uwięziono jelit
- Załóż drugi szew ok. 3cm dorsalnie od pierwszego
- Alternatywny szew zbliża boczną ścianę odźwiernikowej części trawieńca i kilka cm przyległej sieci ze ścianą brzucha (nylon 4)
- Zamknięcie rany brzucha rutynowe
- Antybiotyki ogólnie 1-3 dni
- Polepszenie zazwyczaj widoczne po 2-3 dniach
- Powraca apetyt na pasze treściwe
- Rokowanie b. dobre w przypadkach nie powikłanych

Zestaw 18
a) Jak znieczulić dorosłego buhaja do kastracji
- Analgezja obligatoryjna (cielęta powyżej 2 miesięcy)

-10ml strzykawka i 2% lignokaina (z adrenaliną)

- do miąższu jądra 3 ml roztworu

- podskórnie 2ml

- procedurę powtarza się po drugiej stronie

- intratestykularna iniekcja jest bolesna, mało efektywna

- Alternatywnie

- infiltracja podskórza szypuły moszny

- iniekcja 3-5ml do każdego powrózka

- maximum lidokainy 4mg/kg mc.

b) Wskazania do resekcji ścięgna zginacza bydła
- martwica z przerwaniem

- ropniak pochewki wspólnej
- wstęp do resekcji stawu racicowego
- często występuje martwica przyczepu ścięgna jako zejście wrzodu podeszwy

c) Powikłania pokastracyjne
- krwotok, aż do skrwawienia włącznie,
- wypadnięcie jelita, sieci, wypadniecie błony śluzowej prostnicy przez odbyt, odbytnicy,
- obrzęk napletka, moszny, prącia,
- wypadniecie prącia,
- sklejenie rany u koni,
- wypadniecie osłonki przy metodzie z nakrytym powrózkiem,
- tężec u koni (zaszczepić przed kastracja, lub podać surowice),
- piasecznica,
- funiculitis – zapalenie kikuta powrózka nasiennego, (gdy zostawimy najądrze, a usuwamy samo jądro).

Zestaw 19
a) Anastetyki miejscowe, różnice w działaniu, dawka maksymalna
- prokaina

- Do znieczuleń nasiękowych (2 %) i okołonerwowych ( 2-4 %)
- Słabo przechodzi przez tkanki – nie do powierzchniowych
- Działanie po 5 min. przez 0,5-1 godz.
- Rozszerza naczynia krwionośne
- Rozkładana przez esterazy
- Podczas rozkładu powstaje PABA, który antagonizuje działanie sulfonamidów

- lignokaina

- Działa silniej, szybciej i dłużej w porównaniu z prokainą
- Do znieczuleń powierzchniowych (2-4 %), nasiękowych (0,25-0,5-1 %) i okołonerwowych (1-2 %)
- Działanie natychmiast przez 1-1,5 godz.
- Metabolizowana w wątrobie
- Bardziej toksyczna od prokainy

- Benzokaina

- słabo rozpuszczalna w wodzie.

- Stosowana do znieczuleń powierzchniowych (10-20 %)

- Tetrakaina

- do znieczuleń powierzchniowych (0,5-2 %)

- Bupiwakaina

- działa silniej i dłuzej od lignokainy
- 4-8 godzin.
- 0,25-0,5 %

- Prilokaina
- Mepiwakaina

- nasiękowe 0,5-1 %,

- okołonerwowe 1-2 %

b) Wskazania i techniki resekcji stawu racicowego
- wykonujemy zazwyczaj u sztuk ciężkich i wartościowych, aby ratować palec chory i tym samym nie dopuszczać do
przeciążenia palca zdrowego.
- z cięcia bocznego, gdy proces ropny dotyczy tylko i wyłącznie stawu racicowego;
- gdy równocześnie ze stawem racicowym procesem ropnym i martwiczym objęte są trzeszczka nieparzysta (os sesamioideum
inpar) i ścięgno mięśnia zginacza głębokiego (m. Flexor digitalis pedis longus) wtedy zabieg wykonujemy z cięcia dłoniowo-
opuszkowego.
- Wskazania:

- Ropne zapalenie stawu racicowego (arthritis purulenta phalangis tertiae);
- martwica trzeszczki nieparzystej (necrosis ossis sesamoidei inpar);
- martwica ścięgna mięśnia zginacza palców głębokiego (necrosis musculi flexoris digitalis pedis profundus).

- Przy resekcji stawu racicowego z cięcia bocznego,

- nad koroną zakładamy podwiązkę Esmarcha.
- Na puszce racicowej cięcie od korony do korony, aż do tworzywa,
- podważką kopytową oddzielamy część wyciętego rogu, a następnie odrywamy kleszczami dziobowymi.
- przecinamy tworzywo i torebkę stawu racicowego i w ten sposób odsłaniamy staw
- ścinamy bloczek dalszy kości koronowej,
- łyżką Volkmanna wyskrobujemy chrząstkę z powierzchni stawowej kości racicowej
- Tworzywo wraz z torebką stawową zespalamy szwem pojedynczym węzełkowym,
- pozostawiając w najniżej położonej części rany spływ dla wysięku przyrannego.
- Zakładamy opatrunek antyseptyczne uciskowy, powlekając go z zewnątrz dziegciem.

- Resekcja stawu racicowego z cięcia dłoniowo-opuszkowego.

- Powyżej stawu pęcinowego zakładamy podwiązkę Esmarcha.
- po stronie dłoniowej przecinamy opuszkę i skórę w zgiętku pęcinowym

- Preparujemy na tępo ścięgno mięśnia zginacza głębokiego;
- na granicy tkanki zdrowej przecinamy go a następnie wycinamy w miejscu przyczepu.
- wyłuszczamy i usuwamy trzeszczkę nieparzystą.
- odcinamy bloczek dalszy kości koronowej.
- Jeżeli jest chrząstka wyskrobujemy ją łyżką Volkmanna.
- Skórę zamykamy szwem pojedynczym węzełkowym i zakładamy antyseptyczny opatrunek uciskowy, powlekając go z
zewnątrz dziegciem

c) Kastracja metodą bezkrwawą
- bydło

- gumowy pierścień i kleszcze Burrizo

- pierścień założyć na szypułe worka mosznowego

- pooperacyjny dyskomfort

- zakażenie w następstwie martwicy

- ułożenie obu jąder poniżej pierścienia (wnętrostwo jatrogenne pachwinowe)

- ryzyko tężca

- pierścień zakłada się specjalnymi kleszczami

- kleszcze Burdizzo- posiadają stopery powrózka- miażdżenie skóry i powrózka

Zestaw 20
a) Unieruchomienie prosiąt podczas kastracji
- dla minimum stresu zaleca się kastracje w 2 tyg życia
- unosi się prosię za tylne nogi
- przekłada przez gładką poręcz
- cięcie
- krwotok minimalny

b) Narzędzia stosowane w zabiegu kastracji krwawej
- nóż kastracyjny (kleszcze z ostrzem )
- skalpel (początkowe cięcie moszny)
- kleszczyki do serwet (dla naciągnięcia skóry worka mosznowego)
- emasculator

c) Przykurcz ścięgien zginaczy

Zestaw 21
a) Metody znieczuleń do zabiegu dekornizacji.
- Cielęta pow. 1 miesiaca - blok n. cornualis
- U dorosłego – znieczulenie infiltracyjne kaudalnej krawędzi podstawy rogu,
- poczekać 5-10 minut,
- sprawdzić igłą wrażliwość skóry wokół rogu,
- przytrzymać głowę w poskromie,
- wyprostować głowę.

b) Usunięcie gałki ocznej u bydła.



Wskazanie:

o

Procesy ropne i nowotworowe obejmujące zawartość oczodołu



Zabieg – ratuje życie zwierzęcia i przedłuża możliwość użytkowania

o

Operacja po uśpieniu i znieczuleniu miejscowym

 Wstrzyknięcie do tk. Podpowiekowej - polokaina 2% i
 zdeponowaniu kilku ml 5% r-ru w okolicy otworu wzrokowego i
 wkłuciu przezspojówkowym w okolicy przyśr kąta oka(nie przy ropowicy-niebezp i mało skuteczny)
 zszycie brzegów obu powiek szwem ciągłym – na obu końcach pozostawić długie nitki- służą potem

do odciągania usuwanych tkanek

 na górnej i dolnej powiece odłączyć skórę od tarczki powiek dochodząc do kostnego pierścienia

oczodołowego

 okrągłym cięciem odłączyć powięź oczodołową przyczepiającą się do kości
 dochodzi się do przyczepów tej powięzi w okol. Szczeliny oczodołowej i otworu wzrokowego – tu

poprzecznie ją przeciąć wraz z nacz i nerwami

 wydobyć z oczodołu całą zawartość wraz z powięzią i tarczkami powiek
 silny krwotok zatrzymuje się uciskając tamponem z gazy wprowadzonym do oczodołu –po chwili

szybko go wyjąć i spróbować podwiązać tętnicę

 do oczodołu tampon z płynem aseptycznym w okolicę przyśr kąta oka
 zszyć brzegi skóry powiek szwami poj z stylonu-monofilament lub plecionki
 pozostawić otwór w przyśr kącie oka
 tampon pozostaje w oczodole do zrośnięcia się powiek by dać im oparcie od spodu

po tym czasie stopniowo przy codziennych zmianach opatrunku usuwa się tampon z zarastającego oczodołu

c) Nakłucie żwacza.



ostrzyc , odkazić i znieczulić skórę w (3 palce za ost. żebrem i szerokość dłoni pod linią łączącą końce wyr poprz kr
lędźw)



małe cięcie skóry (1-2 cm)



po prawej stronie krowy , wkłuć trójgraniec do kołnierza, kierując ostrze na prawy wyr łokciowy



po wyjęciu sztyletu gaz upuszczać stopniowo



po upuszczeniu gazu ściana żwacza oddala się od ściany brzucha w tym momencie może dojść do wysunięcia rurki
trójgrańca ze żwacza i zanieczyszczenia treścią otrzewną.



by tego uniknąć należy użyć długich trokarów



Jeżeli rurkę trzeba pozostawić na dłużej - umocować ją jednym szwem do skóry



Wyjmować rurkę tylko po zatkaniu ją sztyletem trójgrańca



Otwór w powłokach spłukać słabym r-rem aseptycznym



Jeśli podejrzenie znacznego zanieczyszczenia j. otrzewnej i tkanek drobnoustrojami – zaraz po zabiegu
antybiotykoterapia

Zestaw 22
a) Technika wkłucia dożylnego u świń (małżowina uszna, szyja kończyna)
- Kontrola wkłucia (aspiracja, obserwacja iniekcji – pęcherzyki, zblednięcie)
- Żyła brzeżna ucha – małżowina uszna
- Igła, kateter 20-23G – 0,8-0,6mm, dł. 2,5-3cm
- Żyła szyjna
- Żyła czcza przednia – gdy robimy infuzje dużych objętości

- Pozycja grzbietowa z przeprostowaną szyją i nogami przednimi do tyłu
- Igła dł. 5-8cm wkłuta we wgłębienie między pierwszym żebrem a tchawicą, igła skierowana na środek łopatki.

b) Wskazania i technika rumenotomii.
- Wskazania :

- ciała obce w urazowym zapaleniu czepca i zapaleniu czepca i otrzewnej
- przeładowanie żwacza paszą treściwą – kwasica żwacza
- ropień okołoczepcowy
- zabieg diagnostyczny np. w powtarzających się wzdęciach
- TRP nie reagujące na leczenie zachowawcze (chemioterapia, magnes)

- Technika

- Głodówka przez 24-36h
- Laparotomia – z lewej strony
- Badania jamy otrzewnej
- Cięcie żwacza długości 18-25cm
- Uszczelnienie jamy otrzewnej

c) Podkowy ortopedyczne u bydła.
- Przy rozległych zmianach martwiczych tworzywa podeszwowego wskazane jest zastosowanie odciążającej podkowy z
koturnem.
- Przykręca się go do żelaznej podkowy przybitej podkowiakami na zdrowej racicy lub stosuje odpowiedni klej mocujący
drewniany lub plastykowy klocek (obcas) z rogiem podeszwy.
- Dzięki temu w okresie gojenia chora racica nie bierze udziału w podparciu kończyny, a zatem nie jest drażniona i nie sprawia
bólu oraz nie ulega zabrudzeniom od podłoża.
- Przy braku podkowy, odciążenie można osiągnąć także prostszym sposobem, tzn. oszczędniejszym wystruganiem rogu na
racicy zdrowej.

Zestaw 23
a) Wkłucia donaczyniowe u bydła (szyja, ogon, kończyna)
- Do znieczulenia Miejscowego dożylnego na kończynie:

- ż. Palcowa boczna
- ż. Palcowa wspólna
- ż. śródręcza dogrzbietowa
- ż. odpromieniowa
- ż. Dłoniowa śródręcza
- ż. Odstrzałkowa gałąź dogłowowa

b) Magnesy w prewencji zapalenia czepca.
- Stosowanie magnesów w mieszalniach pasz, aby krowy zjadły je z pokarmem.
- W stadach, w których często występują za chorowania spowodowane ciałami ferromagnetycznymi,
- podać dożwaczowo magnesy wszystkim dorosłym zwierzętom.
- Magnezowy bolus ma unieruchomić metalowe odłamki w żwaczu, bo zazwyczaj na skutek intensywnej motoryki tego żołądka
dochodzi do przebicia jego ściany.
- Najczęściej w kierunku worka osierdziowego serca (pericarditis traumatica)

c) Następstwa produkcyjne przyrosłych racic.
- Przerosłe racice:

- Przeciążenie tylnej części podeszwy
- Nienormalne ustawienie stawu racicowego
- Przeciążenie torebki stawowej
- Kaletki i przyczepu ścięgna zginacza
- Złamana oś palca

- Przeciążenie opuszki (a) – wysięk, martwica i ropne zapalenie tworzywa, zła jakość rogu
- Napięcie torebki stawowej (b) i zginacza (c)
- Ból – brak apetytu – spadek mleczności o 10-20%
- Choroby tworzywa racicowego i skóry

Zestaw 24
a) Narzędzia stosowane w operacjach na kończynach bydła
- Przy korekcji - tarcze strugające róg, nożyce, tasaki, stempory, noże kopytowe, tarniki.
- Amputacja palca - za pomocą piłki blatowej/drucianej
- Resekcja ścięgna – nóż laurowy, wiertło, łyżeczka Volkmana

b) Wzdęcia przewlekłe u cieląt i krów

c) Przepuklina pępkowa u cieląt

-

dziedziczna lub wywołana czynnikami środowiskowymi

- częsta komplikacja – ropień
- operacja może być przeciwwskazana w „large Simple?” dużej prostej? Przepuklinie pępkowej jąder
- zwykle zauważana dopiero kilka tygodni po urodzeniu
- pierścień przepukliny długo na 1-7 cm, szeroki na 1-3
- worek przepuklinowy zawiera płyn otrzewnowy, sieć większą, trawieniec, jelito cienkie i grube
- ból przy omacywaniu nasuwa podejrzenie infekcji
- WSKAZANIA do operacji:

- cielęta poniżej 4 tyg, powinny być operowane tylko w razie konieczności bo może pęknąć słaba otoczka wokół ropnia,
stres przy anestezji może zabić
- zwiększanie się rozmiarów przepukliny
- uwięźnięcie zawartości przepukliny ??
- otorbiony ropień w razie operacji jest niebezpieczny, ale niekoniecznie musi nastąpić zanieczyszczenie rany

- uspokojenie, znieczulenie lokalne i epiduralne przednie
- Cielę w pozycji grzbietowej, z wywiązanymi kończynami
- techniki po angielsku:/

Zestaw 25
a) Chwyt za ogon (tailing)
- chwyt za ogon - w celu unieruchomienia zadu
- chwyta się za ogon dwoma rękami podnosi się do góry i do przodu.
- Stosuje się na przykład w celu wykonani znieczulenia do kastracji, do podniesienia kończyny w celu jej korekcji.

b) Przezskórna fiksacja trawieńca (kołki)
- Chodzi chyba o metode utrechtską (abomazopeksja)
- Laparotomia przyżebrowa lewostronna
- Badanie j. brzusznej i identyfikacja LDA
- Ewakuacja gazów z trawieńca
- 1,5m niewchłanianej nici (polyamide 4) na igle prostej chir. 8cm
- 6 wkłuć w odstępach 3cm przez sieć większą i ścianę
- Pchniecie częściowo pustego trawieńca w dół, w kierunki linii środkowej brzucha
- Przeprowadzenie nici przez powłoki, nieco na prawo od linii środkowej, w połowie między wyr. mieczykowatym i pępkiem
- Asystent igłę przeciąga przez skórę na zewnątrz i zabezpiecza nitkę kleszczykami hemostatycznymi
- Drugą nitkę przeprowadza się 3-10cm kauzalnie względem pierwszej
- Asystent wiąże nitki umieszczając pod nimi rolkę bandaża
- Lekarz sprawdza czy trawieniec jest mocno przyszyty i czy nie ma interpozycji sieci większej lub pętli jelita czczego
- Brzuch zamyka się rutynowo
- Antybiotykoterapia przez 1-3 dni
- Usuniecie szwu trawieniec-skóra po 2 tygodniach

c) Narzędzia do korekcji puszki racicowej. (było wyżej)
- było

Zestaw 26
a) Znieczulenie nadoponowe świń
- Znieczulenie epiduralne – lignokaina 2%
- tanie, bezpieczne (ponieważ Su mają krótki rdzeń kręgowy i nie możemy go skaleczyć oraz podać dużej dawki leku do
przestrzeni podpajęczynówkowej), rdzeń do L5
- pozycja zwierzęcia:

- małe boczna,
- średnie mostkowa,
- duże stojąca

- miejsce wkłucia – spatium lumbosacrale szer. 3 dł 1cm, gł.
- Wkłucia 5-9cm u 30-70kg, 3cm u 10-20kg, 15 cm od nasady ogona
- igły 8-12cm G18
- dawka do 50kg – 1ml/7,5kg, powyżej 50kg każde 10kg to dodatkowo 1ml
- generalnie 20ml/300kg (cesarka)
- do kastracji 10ml na 40-50kg
- po wstrzyknięciu głowa wyżej niż tułów
- ksylazyna 2mg/kg w 5ml 0,9%NaCl,
- analgezja od krocza do pępka przez 10’
- wskazania: repositio prolapsus uteri, amputatio uteri, cryptorchismus, hernia inguinalis, perianalis, caudotomia, sectio caesarea,
ovariohisterectomia, castratio

b) Chirurgiczne leczenie LPT
- Dekompresja redukująca przemieszczenie lewostronne z odessaniem i założeniem odciągu na tylną część sieci i trawieńca
- Omentopexia
- Operacja na stojąco lub leżąco
- Cięcie w lewym lub prawym dole głodowym, lub bilateralnie
- Parakostalne, para medialne lub pośrodkowe cięcie
- Przez skórna fiksacja od strony jamy brzusznej (metoda utrechtka – abomazopeksja)
- Pośrodkowa przez skórna fiksacja na ‘ślepo’ szwem lub zestawem typu toggle
- Fiksacja abomasum wszyciem sieci w mięśnie na prawej flance w ventralnej ścianie brzucha – omentopeksja

c) Niedrożność odbytu prosiąt



zarośnięcie odbytu

o wada rozwojowa, stwierdzana u kilku – kilkunastodniowych prosiąt
o

nierzadko nie zauważa się braku defekacji , a tylko wzdęcie brzucha

 kał i gazy gromadzone w prostnicy i okrężnicy małej -> wzdęcie , intoksykacja i śmierć
 możliwe leczenie - rezultaty tylko jeśli nie ma jednoczesnego niedorozwoju prostnicy
 dłużej trwające zbytnie rozciągnięcie okrężnicy i prostnicy - powodem późniejszych powikłań
 zwierzęta z tą wadą powinny być wyłączone z hodowli

o operacja odtworzenia odbytu (reconstrutio ani)

 znieczulenie nasiękowe 0,5 % polokainą w okolicy odbytu (lub uśpienie eterowe)
 zad wyżej , na boku, z odwiedzioną kończyna tylną
 w miejscu uwypuklonej skóry (czasem brak tego obj) przecina się ją na krzyż dwoma cięciami, tak by

znaleźć ślepy koniec prostnicy

 chwyta się go i pociąga ku ranie
 ślepy koniec jelita, przecina się na krzyż



po upuszczeniu gazów



usunięciu kału,



przyszywa się go do skóry

 prostnicę na czas operacji zatkać tamponem by kał nie zanieczyszczał pola operacyjnego
 szwy węzełkowe , gęsto upakowane (jedwab)
 jeśli nie znajdzie się prostnicy na głębokość do 4 cm – wskazana laparotomia pośrodkowa przesłonowa
 możliwe podsunięcie prostnicy od str j. brzusznej –



najpierw upuszczamy gazy przez nakłucie igłą jelita z założonym wokół miejsca nakłucia
szwem kapciuchowym z cienkiego katgutu



rozległe preparowanie wew j miednicy –często powikłania pooperacyjne

o

chemioterapia kilka dni po zabiegu, szczególnie gdy głęboka preparacja, lub laparotomia

Zestaw 27
a) Znieczulenie nadoponowe małych przeżuwaczy
- Znieczulenie epiduralne tylne u małych przeżuwaczy 1ml/50kg (ksylazyna +lignokaina albo sama lidokaina??).
- Obejmuje okolicę krocza, ogona, srom, pochwę, odbyt, prostnicę.
- Zwierzę stoi.
- Nie można dać za dużo, bo się rozjedzie.
- Używane przy przepuklinie, kastracji, cięciu cesarskim, by zmniejszyć parcie porodowe.
- Uważać żeby nie wkłuć się podpajęczo, bo można przedawkować anestetyk.
- Wkłucie między kręgiem lędźwiowym a krzyżowym??

b) Chirurgiczne leczenie PPT
- Płyny – 10-50l 0,9% NaCl z glukozą lub Ringerem
- Cięcie (10cm) parakostalnie w prawym dole głodowym – badanie j. brzusznej i trawieńca
- Jeśli konieczne, usunięcie płynu z trawieńca
- Nacięcie trawieńca i wprowadzenie sondy
- Szew kapciuchowy, który można wzmocnić szwem materacowym
- Wskazania i rokowanie:

- Chirurgia niewskazana przy długotrwałym skręcie; krowa nie może się połozyć i utrzymać na nogach
- W zaawansowanych przypadkach płynoterapia – i.v. ringer z mleczanami i izotonicznym bikarbonatem
- Po operacji 2x dziennie sondą 20 litrów ciepłej wody z 60g NaCl oraz 30…
- Ostrożna lub dobra prognoza: HR < 90/min, mocznik < 10mmol/l lub…..
- Złą prognoza: chroniczny volv ulus HR > 120/min, 12% odwodnienie
- Lepsza prognoza – szybko zdiagnozowany volv ulus odprowadzony chirurgicznie

- Zbadać uważnie opróżniony trawieniec pod kątem abomasitis
- Znaleźć pylorus i ustalić jego położenie (przemieszczenie – skręt)
- Odprowadzić przemieszczenie przez pchniecie kranialne i ventralne krzywizny większej
- Upewnić się, zę pozycja odźwiernikowej części i zstępującej dwunastnicy jest prawidłowa (dno, cz. - -
- Odźwiernikowa, cz. Proksymalna duodenum – wszystkie leżą po prawej stronie brzucha)
- Wykonać pyloromyotomię (wydłużone 3-4cm cięcie przez mięśniówkę pylorusa
- Jeśli przypadkowo światło zostanie otwarte – założyć szwy pojedyncze z katgutu
- Wszyć kaudalnie od odźwiernika sieć większą w ścianę brzucha
- Kiedy uwolniona sieć większa ciągnie się od dwunastnicy do odźwiernika – odprowadzenie prawidłowe.

c) Przemieszczenie pęcherza moczowego u lochy



powikłanie poporodowe



zdarza się gdy dno pochwy ulegnie rozdarciu podczas porodu



wypadnięty pęcherz, bardziej lub mniej wystaje spomiędzy warg sromowych- zależnie od ilości moczu w nim zebranego



zbadanie pochwy łatwo określa istniejący stan



postępowanie

o

pęcherz nakłuwa się i usuwa z niego mocz strzykawką

o

odprowadzenie pęcherza na miejsce przez otwór w pochwie

o

staramy się (w granicach możliwości) z powodu wąskości pochwy zamknąć otwór w pochwie kilkoma szwami

o

jeśli to niemożliwe – rana zagoi się sama – tylko przez pierwsze dni po zabiegu trzeba ograniczyć ilość
podawanych płynów

Zestaw 28
a) Dutka udowa bydła
- Przyrząd służący do poskramiania,
- linkę zakłada się na udzie,
- po czym skręca mocno i blokuje drewnianym drążkiem,
- reakcja bólowa powoduje unieruchomienie zwierzęcia co umożliwia wykonanie przy nim określonych czynności (zabiegi
pielęgnacyjne, podanie leku, znieczulenie).
- Nie mam kurwa pojęcia co tu jeszcze naściemniać.

b) Zadławienie u bydła (znieczulenie obustronne n. mandibularis)
- Zadławienie (zatkanie przełyku) najczęściej powstaje w następstwie połykania przez krowę niedostatecznie rozdrobnionych
pasz okopowych.
- Rzadziej przyczyną zatkania przełyku jest uwięźnięcie w nim dużych, niedostatecznie przeżutych i skąpo wymieszanych ze
śliną kęsów siana lub słomy albo jakiegoś ciała obcego, połkniętego razem z pokarmem (zbita sierść, kawałek drewna, metalu,
szkła).
- W celu usunięcia należy obustronnie znieczulić n. mandibularis (objawy - nieznaczne opadnięcie żuchwy, wysunięcie koniuszka
języka, ślinotok) znieczulone zęby żuchwy, przedsionek policzkowy i językowy, przednia część języka, dolna warga, efekt
porażenia motorycznego mm. Żwaczy
- Znieczulenie to pozwala na swobodne włożenie ręki głęboko w gardło krowy, aż do przełyku, i wyciągnięcie utkniętego tam
cała obcego (po uprzednim zabezpieczeniu , ustabilizowaniu jamy ustnej krowy np. rozwieraczem lirowym)

c) Przepuklina mosznowa knura
- Zaawansowana forma przepukliny pachwinowej (poszerzony i drożny kanał pachwinowy, komunikacja między wyrostkiem
pochwowym a peritoneum)

-często u świń
- prawdopodobnie czynnik genetyczny
- diagnoza – palpacja
- rozpoznawana często w trakcje kastracji
- przy chronicznych incarceratio i stangulatio

- Terapia- ułożenie na grzbiecie, tył uniesiony,

- cięcie skośne nad pierścieniem zew,
- skręcić tunica vaginalis i jądro by wcisnąć treść do peritoneum,
- podwiązać blisko pierścienia,

- przeciąć powrózek w osłonce i zszyć pierścień zew.

Zestaw 29
a) Poskromienie dorosłego knura lub maciory
- Metody zależne od masy ciała
- Poskromienie dużego knura lub lochy jest trudne i niebezpieczne, czasem następuje atak – agresja (maciory broniące miotu)
- pętla druciana lub kleszcze Michalika na szczękę za kłami, sznurowa pętla za kły, kładzenie za pomoca powroza, pętla
- zazwyczaj reakcja cofania im mobilizuje
- poskramianie mniejszych osobników – przez przytrzymanie kończyn
- w dużych fermach brak indywidualnego podejścia – niektóre zwierzęta mogą być szczególnie trudne do poskromienia
fizykalnymi środkami

b) Zwichnięcie rzepki u krowy



u bydła 3 postacie



zwichnięcie rzepki

o

górne (luxatio patellae dorsalis)

 czasowe/trwałe przemieszczenie rzepki ponad przyśr grzebień bloczka
 i ewentualne zatrzymanie się jej na wysokości dołka nadbloczkowego
 przyczyny



nie są znane



prawdopod. Żywienie i genetyka

 objawy



charakterystyczne – sztywność jednej tylnej kończyny lub obu

o

widoczne w fazie obarczania, kiedy nadmiernie wyprostowana kończyna pozostaje
w tyle dłużej niż zazwyczaj, po czym jest gwałtownie odrywana od ziemi i
przesadnie unoszona ku górze i wyprowadzanie do przodu (jakby nadepnęła na coś
ostrego)

o

objaw ten może pojawiać się co kilka kroków lub przez kilka kolejnych z przerwami

o stan ten zwany nawykowym przemieszczeniem rzepki



jeśli po przemieszczeniu rzepki ku górze przyśr więzadło rzepki zahaczy o wystający przyśr
grzebień bloczka – rzepka unieruchomiona -> zadzierzgnięcie rzepki (fixatio patellae)

o

tu kończyna silnie wyprostowana i wyciągnięta do tyłu

o przy poruszaniu zwierz ciągnie racicę po ziemi
o

napięte i twarde więzadło przyśr rzepki zaczepione o grzebień bloczka –
wyczuwalne

o

niemożliwe zgięcie st kolanowego

o

przyczyna ruch nadwyprostny kończ + wysiłek np. przy poruszaniu w głębokim
błocie , skoku na krowę w rui, podnoszenie się z upadku



stan ten odróżnić od ostrego zap st kolanowego, niedowładu spastycznego i przemieszczenia
m. dwugłowego uda



nawykowe przemieszczenie rzepki u młodych może ustąpić samoistnie

o

można :skrócić boczne więzadło rzepki poprzez zbliznowacenie

 przyżeganie okol więzadła
 wstrzykiwanie środków drażniących



u zwierząt dorosłych i w zadzierzgnięciu rzepki

o zabieg chirurgiczny – przecięcie więzadła, możliwie blisko jego przyczepu – rzepka

powraca na miejsce

o

powikłania gdy nieprzestrzeganie zasady aseptyki, przypadkowo otwary st udowo -
rzepkowy (jeśli zabieg nie w najniższym punkcie więzadła)

o

jeśli operacja prawidłowa – brak nawrotów

o boczne (luxatio patellae lateralis)

 następstwo przerwania krzyżowego więzadła kolana lub przyśrodkowego więzadła rzepki
 czasem - konsekwencją przewlekłego zapalenia st kolanowego
 objawy



zgięcie kończyny w st kolanowym bez możliwości jej obarczenia lub z kulawizną podporową



przemieszczona rzepka wyczuwalna z boku bloczka kości udowej i przy wyprostowaniu
kończyny daje się przesunąć na miejsce



często wymaga to znieczul. Ogólnego



zwykle brak nawrotów po odprowadzeniu rzepki (szczególnie jeśli uzupełnione jest metodą
prowadzącą do zbliznowacenia przyśrodkowego więzadła rzepki)

o

przyśrodkowe (luxatio patellae medialis)

 b. Rzadko w skutek uszkodzenia więzadeł i wrodzonych nieprawidłowości bloczka kości udowej
 zwierzę trzyma kończynę w zgięciu , szczególnie widocznym w st kolanowym nie obarcza skróconej

kończyny

 lub (częściej) posługuje się kończyna normalnie a co jakiś czas, przy przeskoczeniu rzepki na drugą

stronę przyśr grzebienia bloczka , kuleje z podanymi objawami

 rokowanie niepomyślne – stosowene metody nie dają zadowalających efektów

c) Unieruchomienie trawieńca metodą utrechcką (było)
- było

Zestaw 30
a) Działanie ksylazyny u przeżuwaczy
- było

b) Tracheotomia
- Otolaryngologiczny zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do światła dróg oddechowych i tą drogą
prowadzenie wentylacji płuc.
- W wyniku tracheotomii zapewnia się dopływ powietrza do płuc, z pominięciem nosa, gardła i krtani. –
- Wskazaniem jest np. przeszkoda w drogach oddechowych, co często spotyka się u krów, przedłużona intubacja.
- Zabieg ratujący życia. (z wikipedii :D, Lol)

c) Zabiegi na zębach u trzody chlewnej



Zestaw 31
a) Jak uspokoić farmakologicznie trzodę chlewną
- Farmakologiczne obezwładnianie u trzody chlewnej (sedacja, premedykacja), eliminuje ucieczkę, obronę, pod warunkiem ze
środek neuroleptyczny:

- może być podawany domięśniowo
- wywoła klinicznie przydatne objawy immobilizacji
- jest lekiem nie upośledzającym czynności ukł. kardiopulmonalnego

- Żaden z dostępnych neuroleptyków użyty u trzody chlewnej pojedynczo nie spełnia tych założeń.
- Fenotoazynopochodne

- sympatyko-, częściowo warasympatykoliza
- wyższe dawki nie pogłębiają neurolepsji
- hipotensja szczególnie przy hipowolemii
- hipowentylacja, hipotermia, ptosis, pro lapsus penis
- niewielka miorelaksacja – transport
- działają do 6h

- chloropromazyna (Fenactil, Largactil)
- propiopromazyna (Combelen)
- acepromazyna (Vetranquil, Calmivet, Sedalin) im (Calmivet 5mg/ml) 0,1-0,5mg/kg = 0,2ml/10kg – 1ml/10kg
spokój po iniekcji – efekt pełny po 20’

- Benzodiazepiny (benzodwuazepiny)

- niewielki wpływ na ukł. autonomiczny, kardiowaskularny
- polecane jako komponent znieczulenia Su
- redukują dawkę barbituranu, propofolu
- czas działania 4h
- słabe działanie sedacyjne
- dobre zwiotczenie

- diazepam (Valium, Relanium 5mg/ml) 2mg/kg = 2ml/50kg
- midazolam (1 lub 5 mg/ml) (Hypnovel, Dormicum)

- Butyrofenowe

- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h

- dehydrobenzperidol (Droperidol 2,5mg/ml) im 0,1-0,6 mg/kg optimum 0,5mg/kg = 2ml/10kg NIE Sc iv
- azaperon (Stresnil 40mg/ml) im 1-8mg/kg optimum 2mg/kg = 1ml/20kg NIE sc iv

- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie – niewielki spadek
- oddechy przyspieszone

- Alfa-2 agoniści – słabe działanie u Su
- Premedykacja – efekty kombinacji

- Łączne podanie domięśniowe neuroleptyków wywołuje u Su płytki sen z objawami słabego zwiotczenia mięśni i
osłabienia odruchów obronnych (analgezja).
- Interakcje dwóch środków pozwala na obniżenie dawki minimalizując jej działania uboczne. - -
- Proponowane kompozycje neurodepresorów mogą być stosowane zależnie od rodzaju planowanego znieczulenia lub
operacji.

Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) + diazepam0,1-0,2mg/kg (1ml/20kg)
Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) + ketamina 5mg/kg (1ml/20kg)
Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) +ketamina 10mg/kg (2ml/20kg)
Droperidol 1mg/kg (4ml/10kg) + domator 0,03mg/kg (0,3ml/10kg) mniejsza depresja
Droperidol 0,5mg/kg (2ml/10kg) + ketamina 10 mg/kg (2ml/20kg)

b) Objawy prawostronnego przemieszczenia trawieńca
- Krowy mleczne, w zimie i zazwyczaj w okresie okołoporodowym
- Duża zachorowalność u jałówek i cielaków
- Nagły spadek mleczności i wybiórcza anoreksja, niechęć do paszy treściwej
- Spadek lub brak ruchów żwacza i przeżuwania
- Brak objawów bólu brzucha z wyjątkiem rzadkich przypadków (wrzodu, perforacji, zlokalizowanego peritonitis)
- Początkowo umiarkowane zaparcia
- Brak gorączki (wyjątek wtórne peritonitis lub konkurencyjne choroby)
- Często wtórna ketonuria – słodki zapach wydechu
- Możliwa umiarkowana hipochloremia, hipokalcemia i metaboliczna alkaloza
- Możliwa historia ciężkiego porodu, gorączki mlecznej, metritis lub mastitis
- Progresywny i przyspieszony spadek kondycji

c) Skutki urazów zadanych rogami lub kończynami

Zestaw 32
a) Medetomidyna i azaperon w sedacji świń
- Azaperon (Stresnil 40mg/ml) im 1-8mg/kg optimum 2mg/kg = 1ml/20kg NIE sc iv –(pochodna butyrofenonu):

- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h
- Wywołuje

- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie – niewielki spadek
- oddechy przyspieszone

- Medetomidyna (Alfa-2 agoniści – słabe działanie u Su), (Domitor 1mg/ml) 80ug/kg = 0,8 ml/10kg im

- 5-20’ ataksja
- Spokojnie stoją z opuszczoną głową, kładą się, zdolne do wstawania i ruchu, bradypnoe, hipotermia
- Lek bezpieczniejszy niż ksylazyna, głębiej im mobilizujący
- Wyższe dawki przedłużają a nie pogłębiają sedację
- Spadek HR, CO, sinica, spadek perfuzji, wzrost ekstrakcji tlenu, desaturacja żylna

b) Krwiak małżowiny usznej u świń
- krwiak (haematoma)

- Pojawia się w wyniku urazu lub częściej w przypadku kruchości naczyń towarzyszącej zapaleniu ucha.
- Leczenie operacyjne przeprowadzamy po 5-7 dniach, gdy powstanie skrzeplina.
- Robimy nacięcie, wyjmujemy skrzeplinę,
- rany nie szyjemy (goi się przez ziarninowanie).
- Cięcie w najniższym punkcie krwiaka (by był dobry odpływ wydzielin i ucho wróciło do pierwotnego kształtu).
- Czasami zakłada się szwy zbliżające, odpowierzchniowe w kształcie litery Z/S, co zmniejsza blizny ściągające (nie
zakładać szwów prostych).
- Cięcie równoległe do włókienek skóry – mała blizna.
- Można wykonać klika nacięć.
- Zbyt małe cięcie spowoduje nieoczyszczenie rany.

c) Zapalenie kaletki przednadgarstkowej u Bydła (bursitis preacarpalis subcutanea)



Najczęstsze uszkodzenie tej okolicy



Kaletka ta – twór nabyty



Zlokalizowana pod skórą na wysokości drugiej i trzeciej kości nadgarstka



Jest niewielką , szczelinowata jamą , wypełnioną płynem maziowym



Rozwój związany z powtarzającymi się urazami mechanicznymi o twarde podłoże – kładzenie wstawanie



Gdy napinane pod wpływem ucisku ściany kaletki ulegają drobnym uszkodzeniom ( rozpierające działanie płynu
maziowego) powstaje sur- włókn. proces zapalny, w następstwie którego wzrasta il. płynu



Przy kolejnych urazach rozpierające działanie płynu wzmaga się



Powoduje to przewlekły stan zapalny w tkankach otaczających kaletkę



Konsekwencją czego jest przerost łącznotkankowy



Często w zgrubiałych ścianach kaletki – procesy zwyrodnieniowe i przetwarzania np.

o

Zwłóknienia

o

Schrzęstnienia

o Skostnienia
o Zrogowacenia



Zdarza się że w przypadku rany przenikającej drobnoustroje ropotwórcze z innego czynnego ogniska, wnikają do
opisywanej kaletki , wywołując jej ropne zapalenie

o

Wtedy ostro wyrażonym objawom miejscowym

 Napięciu tkanek
 Przekrwieniu
 Wyraźnej wrażliwości przy omacywaniu
 Nacieczeniu zapalnemu tk otaczających kaletkę

mogą towarzyszyć trudności przy wstawaniu i kładzeniu, a także kulawizna

Zestaw 33
a) Intubacja bydła i świń
- Świnie – intubacja – warunki:

- Utrudniona anatomie

- Wielkość głowy, małe rozwarcie długiej jamy ustnej
- Wąskie górne drogi oddechowe
- Krtań i tchawica ułożone pod katem
- Boczna kieszeń (krwotok)
- Konieczna idealna pozycja grzbietowa

- Ślinienie
- Skurcz krtani

- Intubacja – leki:

- Thiopenlat – 5-10mg/kg (duża dawka – bezdech, mała – skurcz nagłośni)
- Mioreleksanty

- Ułatwienie intubacji
- W razie niepowodzenia uduszenie
- Zaleca się przygotowanie sprzętu do sztucznego oddychania
- Suksametonium 1mg/kg
- Tubokuraryna 0,3mg/kg
- Gallamina 1-3mg/kg
- Pavulon 0,06mg/kg 40’
- Atracurium 0,3-0,5mg/kg

- Intubacja – sprzęt:

- małe – laryngoskop medyczny
- duże – laryngoskop Rowsona
- rurkę wprowadzić po prowadnicy

b) Ketamina- jej przydatność w immobilizacji świń i małych przeżuwaczy
- u świń

- Wygodna, bo może być podawana im, ip, it, iv
- Bolus iv 10-18mg/kg, im 20mg/kg
- Budzenie nie premedykowanych może być gwałtowne z nadwrażliwością na hałas i dotyk

- Kombinacje:

- im azaperon 2, ksylazyna 1 – iv ketamina 10mg/kg
- im azaperon 2, ksylazyna 2 – iv doazepam 0,1 + ketamina 10-18mg/kg
- im medetomidyna 0,3 – midazolam 1,5mg-10mg/10kg

- Mieszaniny:

- 93ml 5% gwajamaru + 2ml 10% ketaminy +5ml 2% ksylazyny
- Indukcja bolus 1ml/kg
- Podtrzymanie 2ml/kg/h

c) Występowanie kulawizn u bydła
- Kulawizny – 50% i więcej kulawych w gospodarstwie
- Racice – 90% problemów ortopedycznych
- Kończyny

- Tylne 70-85%
- Przednie 10%

- Nadprodukcja – zmienione warunki bytowania

- Ograniczenie naturalnego ruchu
- Nadwaga – perfuzja
- Podłoże – urazy
- Nadmierne wyrastanie racic

- Podłoże

- Zbyt twarde – podrażnia tworzywo i przyspiesza narastanie rogu
- Wilgotne – zmiękcza róg – nie chroni tworzywa – dogniatanie tworzywa, maceracja skóry palców
- Krótkie stanowiska – przeciążenia ścięgien zginaczy
- Podłogi rusztowe – urazy

Zestaw 34
a) Azaperon i jego zastosowanie u świń
- należy do butyrofenowych
- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h
- Wywołuje

- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie – niewielki spadek
- oddechy przyspieszone

b) Zachłyśnięcie u bydła (zagrożenie i prewencja)

c) Objawy lewostronnego przemieszczenia trawieńca
- tak jak przy parwostronnym przemieszczeniu

Zestaw 35
a) Leki analgetycznie (przeciwbólowe) u Bydła

b) Krwiak małżowiny usznej u świń
- zestaw 32

c) Wskazania do laparotomii prawostronnej u bydła

–

zaburzenie opróżniania się trawieńca, rozszerzenie przedżołądków i trawieńca płynem i zbitą treścią

(typ III wg klasyfikacji niestrawności vagalnej Cornella)
- Wskazania

- Lewostronne przemieszczenie trawieńca (lpt)
- Prawostronne przemiesczenie i rozszerzenie (pprt)
- Prawostronne przemiesczenie i skręt (ppst)
- Rozszerzenie i przemieszczenie j. ślepego
- Cesarskie cięcie
- Laparotomia diagnostyczna

- Narządy dostępne

- Dwunastnica
- Jejunum
- Ileum
- Cecum (basis)
- Colon

- Narządy niedostępne

- Trawieniec
- Niektóre części okrężnicy
- Rectum
- Jejunum cz. Proksymalna

Zestaw 36
a) pętla ryjowa, kleszcze Michalika, kleszcze Keystone’a

b) Wnętrostwo, wazektomia u knurów



wnętrostwo

o

wnętry knurów spotykane nie rzadko

o

wnętry

 pachwinowe
 brzuszne zupełne (częściej)



czasem połączone z obojnactwem

o

u prosiąt wadliwe położenie jąder (ektopia testis) np. pod skóra brzucha, w fałdzie kolanowym,

o

wnęter

 niepokoi świnie
 tuczy się

 ma nadmiernie rozwinięty worek napletkowy

o w celu rozpoznania przed przystąpieniem do laparotomii

 próbne cięcie w linii pośrodkowej między udami
 na tępo odreparować tkankę po obu stronach prącia w celu odnalezienia powrózków nasiennych

leżących wzdłuż prącia

 po str gdzie brak kikuta powrózka i jądra leżącego ku przodowi w przewodzie pachwinowym –

wnętrostwo całkowite

o

wnętry 5-6 tyg i ciut starsze

 cięcie boczne
 ułożenie boczne prawe w podwyższonym zadem - możliwość wyciągnięcia obu jąder z jednego cięcia
 skórę tniemy skośnie od góry i tyłu do przodu i dołu
 mięśnie rozdziela się wzdłuż włókien, tł. podotrzewnowy na tępo
 otrzewna rozciąć tak by nie uszkodzić przy tym jelit
 dwoma palcami szuka się, posuwając w kierunku miednicy, jąder, przyściennie w pobliżu pierścienia

pachwinowego wewnętrznego

 jądro obejmuje się po podwiązaniu powrózka katgutem
 mięśnie(katgut) i skórę(jedwab) szyjemy osobno

o

dorosłe osobniki , ciężkie

 cięcie przyśrodkowe
 ułożenie na grzbiecie , zadem wyżej
 cięcie skóry obok prącia wzdłuż i na szerokość 2 palców od niego po stronie niezastąpionego jądra
 mięśnie i otrzewną przebijamy w okolicy kresy białej – robimy otwór na dwa palce
 jąder szukamy w okolicy wew pierścienia pachwinowego , trzymając się przyściennie
 mięśnie – szwy węzełkowe, katgut
 skóra - szwy węzełkowe , jedwab
 zwierzę trzymamy w pomieszczeniu z czystą podłogą

c) Wskazania do laparotomii lewostronnej
- zaburzenie transportu w księgach – przeładowanie czepca i żwacza gazem i dobrze zmieszaną karmą i płynem ( typ II wg
klasyfikacji niestrawności vagalnej Cornella)
- Wskazania:

- rumenotomia,
- Lpt (lewostronne przemieszczenie trawieńca),
- cesarskie cięcie

- Dobry dostęp:

- macica,
- czepiec,
- trawieniec (przy Lpt)

- Palpacja:

- odźwiernik,
- przeładowany trawieniec,
- zatkanie odźwiernika

- Nieprzydatny: Pprt (z rotacją) , Ppst (ze wzdęciem)

Zestaw 37
a) Znieczulenie przykręgowe bliższe i dalsze
- zestaw 16

b) Kiedy skracamy zęby u trzody chlewnej

c) Kamica moczowa buhajów
- przyczyną niedrożności dróg moczowych
- występowaniu złogów mineralnych w drogach wyprowadzających mocz a najczęściej w cewce moczowej .
- Złogi te najczęściej zbudowane są z fosforanów (człowiek , koń , bydło ) , ze szczawianów , węglanów , rzadziej są to kamienie
moczanowe , cystynowe (częściej u samic ) a bardzo rzadko ksantynowe .
- Powstają one przy okazji stanów zapalnych narządów moczowych gdzie procesom tym towarzyszy złuszczanie nabłonków ,
zastój moczu , rozkład moczu co ułatwia wytrącanie soli mineralnych .
- Złogi powstawać mogą też z przyczyn niezapalnych , gdy dochodzi do wzrostu poziomu soli mineralnych w moczu (
nieodpowiednia dieta , zaburzenia przemiany materii ) .
- objawy kliniczne

- początkowo bez zmian
- później zw są niespokojne ,
- napinają się do oddawania moczu ,
- mocz leci cienkim strumieniem lub w ogóle nie leci ,
- może zawierać domieszki krwi . Mocz zalegając w pęcherzu i miedniczce może powodować zanik

- ból , objawy

kolki

- jeśli dojdzie do mocznicy dochodzi do wymiotów , utraty apetytu , odwodnienia a czasem wstrząsu .

- Rozpoznanie

- badanie kliniczne, ‘
- badanie RTG ( kamienie moczanowe i cystelnowe nie dają cienia - zrobić pneumocystografię lub podwójny kontrast )
pozwala stwierdzić ilość i lokalizację kamieni .
- badanie krwi , w stanach gdy niedrożność trwa dłużej pojawia się hiperkaliemia wzrost poziomu fosforanów ,
mocznika i kreatyny .

- postępowanie i leczenie

- środki rozkurczające ,
- w miarę możliwości kateteryzować ,
- podać ciepły RF z dodatkiem środków przeciwbólowych
- Jeśli nie uda się upuścić moczu przez cewkę to robimy nakłucie pęcherza przez powłoki brzuszne ( długą igłą tak aby
pęcherz w czasie opróżniania nie zsunął się z niej ) .
- Po upuście moczu zrobić RTG i przygotować pacjenta do operacji .
- Stosować płyny dla przepłukania organizmu i doprowadzić zwierzę do stanu normalnego .

- Zabieg operacyjny - uretrotomia a czasem uretromastomia . Operacja jest zakończona gdy po włożeniu cewnika przez pęcherz
wychodzi on przez napletek . Błonę śluzową cewki przyszywa się do skóry (wyszycie cewki ) skąd po operacji wypływa mocz ,
w miarę upływu czasu rana zarasta i dochodzi do normalnego stanu .