Podatki w przedsiębiorstwie

Podatek od towarów i usług

dr Angelika K

ę

dzierska-Szczepaniak

Ustawa z dnia 11 marca 2004

z pó

ź

niejszymi zmianami

Najnowsze zmiany:

Od 1 kwietnia 2013

Od 1 stycznia 2014

Akty prawne zmieniające w latach 2013 i 2014
zasady opodatkowania VAT: (1)

a) ustawa z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obci

ąż

e

ń

administracyjnych w

gospodarce (Dz.U. z 2012 r., poz. 1342),

b) ustawa z 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz.U. z 2012 r., poz. 1529),
c) ustawa z 12 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz

ustawy

o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2012 r., poz. 1530),
d) ustawa z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz

niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 35),

e) ustawa z 10 pa

ź

dziernika 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym

oraz

niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 1448),
f) ustawa z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz
ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. z 2010 r., nr 247, poz. 1652, z pó

ź

n. zm.;

ustawa ta została zmieniona ustaw

ą

z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku

od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw),
g) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 11 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania

faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie
maj

ą

zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2012 r.,

poz. 1428),

Akty prawne zmieniające w latach 2013 i 2014
zasady opodatkowania VAT:(2)

h) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 20 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od

towarów i usług (Dz.U. z 2012 r., poz. 1485),

i) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnie

ń

z

obowi

ą

zku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestruj

ą

cych (Dz.U.

z 2012 r.,poz. 1382),

j) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 14 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od

towarów i usług (Dz.U.z 2012 r., poz. 1550),

k) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 20 grudnia 2012 r. w sprawie przesyłania

faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu
udost

ę

pniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz.U. z

2012 r., poz. 1528),

l) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 14 grudnia 2012 r. w sprawie wzoru

zawiadomienia o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku
nale

ż

nego (Dz.U. z 2012 r., poz. 1451)

Wystawienie faktury VAT

podatnicy s

ą

obowi

ą

zani wystawi

ć

faktur

ę

stwierdzaj

ą

c

ą

w szczególno

ś

ci dokonanie sprzeda

ż

y, dat

ę

dokonania sprzeda

ż

y, cen

ę

jednostkow

ą

bez

podatku, podstaw

ę

opodatkowania, stawk

ę

i kwot

ę

podatku, kwot

ę

nale

ż

no

ś

ci oraz dane dotycz

ą

ce

podatnika i nabywcy, oraz

ż

e podatnicy nie maj

ą

obowi

ą

zku wystawiania faktur osobom fizycznym

nieprowadz

ą

cym działalno

ś

ci gospodarczej, chyba

ż

e

osoby te wyst

ą

pi

ą

z takim

żą

daniem

Zobowiązanie do wystawiania faktur Vat

1)Zarejestrowany podatnik Vat czynny

2)Podmiot dokonujący okazjonalnej

wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych

środków transportu

3)Podatnik zarejestrowany jako podatnik

Vat zwolniony

Zawartość faktury VAT (1)

data wystawienia,

kolejny numer, nadany w ramach jednej lub wi

ę

cej serii, który w

sposób jednoznaczny identyfikuje faktur

ę

,

imiona i nazwiska albo nazwy podatnika i nabywcy towarów lub
usług i ich adresy,

numer, za pomoc

ą

którego podatnik jest zidentyfikowany dla

podatku,

numer, za pomoc

ą

którego nabywca towarów lub usług jest

zidentyfikowany dla podatku albo podatku od warto

ś

ci dodanej,

pod którym otrzymał on towary lub usługi,

data dokonania albo zako

ń

czenia dostawy towarów lub

wykonania usługi, o ile taka data jest okre

ś

lona i ró

ż

ni si

ę

od

daty wystawienia faktury (w przypadku sprzeda

ż

y o charakterze

ci

ą

głym podatnik mo

ż

e poda

ć

na fakturze miesi

ą

c i rok

dokonania sprzeda

ż

y),

Zawartość faktury VAT (2)

nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,

miara i ilo

ść

(liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych

usług,

cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena
jednostkowa netto),

kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcze

ś

niejsze otrzymanie

nale

ż

no

ś

ci, o ile nie zostały one uwzgl

ę

dnione w cenie jednostkowej

netto,

warto

ść

dostarczonych towarów lub wykonanych usług obj

ę

tych

transakcj

ą

bez kwoty podatku (warto

ść

sprzeda

ż

y netto),

stawka podatku,

suma warto

ś

ci sprzeda

ż

y netto z podziałem na sprzeda

ż

obj

ę

ta

poszczególnymi stawkami podatku i sprzeda

ż

zwolniona od podatku,

kwot podatku od sumy warto

ś

ci sprzeda

ż

y netto, z podziałem na kwoty

dotycz

ą

ce poszczególnych stawek podatku,

kwota nale

ż

no

ś

ci ogółem

WNT

Wewn

ą

trzwspólnotowe

nabycie towarów za

wynagrodzeniem jest to nabycie prawa

do

rozporz

ą

dzania jak wła

ś

ciciel towarami, które w

wyniku dokonanej dostawy s

ą

wysyłane lub

transportowane na terytorium innego pa

ń

stwa

członkowskiego ni

ż

pa

ń

stwo wysyłki.

(np. z innego kraju UE do Polski)

Bedzie to m.in.:
- wywóz towarów z terytorium kraju (kraju w którym ma siedzibę podatnik)
na terytorium innego państwa członkowskiego,
- przemieszczanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa
z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego

Wewnątrzwspólnotowa dostawa

towarów (WDT)

jest to przekazanie prawa do rozporz

ą

dzania jak

wła

ś

ciciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy

s

ą

wysyłane lub transportowane na terytorium innego

pa

ń

stwa członkowskiego ni

ż

pa

ń

stwo wysyłki.

(np. z Polski do innego kraju UE)

IMPORT/EKSPORT

Przez import towarów - rozumie si

ę

przywóz

towarów z terytorium pa

ń

stwa trzeciego na

terytorium kraju.

Przez eksport towarów - rozumie si

ę

potwierdzony przez urz

ą

d celny okre

ś

lony w

przepisach celnych wywóz towarów z
terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty.

Wystawianie faktur

Od 1 stycznia 2013r jedna faktura VAT mo

ż

e

dotyczy

ć

kilku odr

ę

bnych dostaw towarów lub

usług w ci

ą

gu jednego miesi

ą

ca!

(dodatkowo rozliczenie tradycyjne – wystawienie faktury

w ci

ą

gu 7 dni od daty nabycia)

Wystawienie faktury nie później niż ostatniego dnia miesiąca
(oznacza to, że obowiązek podatkowy powstaje zawsze w tym
samym miesiącu)

Odpłatne świadczenie usług

Odpłatne

ś

wiadczenie usług na terytorium kraju

to ka

ż

de

ś

wiadczenie na rzecz osoby

fizycznej, osoby prawnej lub jednostki

organizacyjnej niemaj

ą

cej osobowo

ś

ci

prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Wystawienie faktury WDT

Od nowego roku w wewn

ą

trzwspólnotowej

dostawie towarów obowi

ą

zek podatkowy

powstaje z chwil

ą

wystawienia faktury przez

podatnika, nie pó

ź

niej jednak ni

ż

15. dnia

miesi

ą

ca nast

ę

puj

ą

cego po miesi

ą

cu, w

którym dokonano tej dostawy.

Natomiast fakturę podatnik powinien wystawić nie później
niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym
wydano lub przemieszcono towar.

Szczególne przypadki wystawiania
faktur:

Sprzeda

ż

o charakterze ci

ą

głym

Otrzymane zaliczki

Sprzeda

ż

towarów i usług, dla których ustawa

o VAT przewiduje szczególne momenty
powstania obowi

ą

zku podatkowego

Wydanie towarów przez komitenta na rzecz
komisanta

Oddanie gruntu w u

ż

ytkowanie wieczyste

Ustawa wyklucza z kategorii
przedmiotu opodatkowania:

czynno

ś

ci, które nie mog

ą

by

ć

przedmiotem prawnie

skutecznej umowy,

transakcje zbycia przedsi

ę

biorstwa lub zakładu

(oddziału) samodzielnie sporz

ą

dzaj

ą

cego bilans,

czynno

ś

ci wykonywane przez osoby fizyczne z tytułu

przychodów ze stosunku słu

ż

bowego, stosunku

pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego
stosunku pracy,

działalno

ść

w zakresie gier losowych, zakładów

wzajemnych, gier na automatach i gier na
automatach o niskich wygranych, podlegaj

ą

ca

opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach
okre

ś

lonych w ustawie o grach i zakładach

wzajemnych

Przy ustalaniu istnienia obowiązku
podatkowego duże znaczenie ma:

Miejsce

ś

wiadczenia

Wewn

ą

trzwspólnotowe nabycie towarów

Miejsce świadczenia:

przy dostawie towarów

to miejsce, w którym towary

znajduj

ą

si

ę

w momencie rozpocz

ę

cia wysyłki lub

transportu do podmiotu, dla którego jest dokonywana
dostawa,

przy towarach,

które s

ą

przez podatnika dokonuj

ą

cego

dostawy lub przez podmiot działaj

ą

cy w jego imieniu

instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem
lub bez próbnego uruchomienia - miejscem tym jest
miejsce, w którym towary s

ą

instalowane lub montowane,

Miejsce świadczenia (2):

przy dostawie towarów niewysyłanych ani
nietransportowanych -

miejscem tym jest miejsce, w

którym towary znajduj

ą

si

ę

w momencie dostawy,

przy

ś

wiadczeniu usług miejscem

ś

wiadczenia

jest miejsce, gdzie

ś

wiadcz

ą

cy usług

ę

posiada siedzib

ę

, a

w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia
działalno

ś

ci, z którego

ś

wiadczy usługi - miejsce, gdzie

ś

wiadcz

ą

cy usług

ę

posiada stałe miejsce prowadzenia

działalno

ś

ci

miejscem

ś

wiadczenia usług

mo

ż

e by

ć

miejsce,

gdzie usługi s

ą

faktycznie

ś

wiadczone

Podatnikami podatku są:

- Osoby prawne,
- Jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej,
- Osoby fizyczne wykonujące samodzielnie
działalność gospodarczą bez względu na cel
czy też rezultaty takiej działalności.

Podatnikami nie są:

organy administracji publicznej,

urz

ę

dy administracji publicznej w zakresie

realizowanych zada

ń

, dla realizacji których

zostały one powołane (z wył

ą

czeniem

czynno

ś

ci wykonywanych na podstawie

zawartych umów cywilnoprawnych).

Zmiany stawek:

Opodatkowanie kawy i herbaty

Odpady zwierz

ę

ce

Wyroby ludowe

- ujednolicenie do 23% również dla napojów na bazie powyższych
tzn. napojów typu latte, cappucino

23% np. szczecina i sierść świń lub dzików

z 28% na 23%

Próbka (1.04.2013)

egzemplarz identyfikowalny jako próbka,

maj

ą

cy na celu wył

ą

cznie promocj

ę

sprzeda

ż

y. Próbka ma pozwoli

ć

na ocen

ę

cech i wła

ś

ciwo

ś

ci, ale nie mo

ż

e słu

ż

y

ć

zaspokojeniu potrzeb odbiorcy ko

ń

cowego,

chyba

ż

e zaspokojenie potrzeb odbiorcy jest

nieodł

ą

cznym elementem promocji towaru i

ma skłania

ć

go do zakupu.

(wcześniej próbka to niewielka ilość towaru)

Drukowane materiały reklamowe i
informacyjne (np. kalendarz z logo firmy)

Po 1 kwietnia 2013 roku wliczane do limitu

prezentów małej warto

ś

ci!!!!

(wcześniej podlegały zwolnieniu)

Prezent o małej wartości

Koszt wytworzenia jednostki nie przekracza 10zł

lub dla większych suma przekazanych prezentów kontrahentowi
w ciągu roku nie przekroczy 100 zł

ZWOLNIENIA

Niektóre czynno

ś

ci s

ą

zwolnione od podatku (nawet

czynno

ś

ci tak abstrakcyjne, jak dostawa ludzkich

organów i mleka kobiecego).

Oznacza to między innymi że:
świadczący czynności zwolnione w przeciwieństwie do tych
którzy świadczą usługi ze stawką 0% nie mogą dokonać
odliczenia podatku naliczonego zapłaconego podczas
świadczenia tych usług.

OBLICZANIE PODATKU

W zakresie, w jakim towary i usługi s

ą

wykorzystywane do wykonywania czynno

ś

ci

opodatkowanych, podatnikowi przysługuje

prawo do obni

ż

enia kwoty podatku nale

ż

nego

o kwot

ę

podatku naliczonego.

OBLICZANIE PODATKU

Podatkiem naliczonym jest:

suma kwot podatku okre

ś

lonych w fakturach

otrzymanych przez podatnika,

suma kwot podatku wynikaj

ą

ca z dokumentu

celnego (w przypadku importu),

zryczałtowany zwrot podatku,

kwota podatku nale

ż

nego od importu oraz

kwota podatku nale

ż

nego z tytułu

wewn

ą

trzwspólnotowego nabycia towarów.

OBLICZANIE PODATKU - cd

Podatnik ma prawo do obni

ż

enia podatku nale

ż

nego

o podatek naliczony, je

ż

eli importowane lub nabyte

towary i usługi dotycz

ą

dostawy towarów lub

ś

wiadczenia usług przez podatnika poza terytorium

kraju. Ponadto podatnik ma równie

ż

prawo do

obni

ż

enia podatku nale

ż

nego o podatek naliczony,

je

ż

eli importowane lub nabyte towary i usługi dotycz

ą

okre

ś

lonych czynno

ś

ci wykonywanych na terytorium

kraju.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w
okresie rozliczeniowym wy

ż

sza od kwoty podatku

nale

ż

nego, podatnik ma prawo do obni

ż

enia o t

ę

ró

ż

nic

ę

podatku nale

ż

nego za nast

ę

pne okresy.

OBLICZANIE PODATKU - cd

Podatnikom, którzy dokonuj

ą

obrotu

opodatkowanego w cało

ś

ci lub w cz

ęś

ci, stawk

ą

ni

ż

sz

ą

ni

ż

23%, przysługuje prawo do zwrotu z

urz

ę

du skarbowego ró

ż

nicy podatku do wysoko

ś

ci

nieprzekraczaj

ą

cej równowarto

ś

ci 23% obrotu

opodatkowanego stawkami obni

ż

onymi oraz podatku

naliczonego wynikaj

ą

cego z nabycia towarów i usług.

Podatnikom dokonuj

ą

cym sprzeda

ż

y opodatkowanej

wył

ą

cznie stawk

ą

23%, u których podatek naliczony

jest wy

ż

szy od podatku nale

ż

nego, przysługuje zwrot

ró

ż

nicy podatku z urz

ę

du skarbowego w kwocie

wy

ż

szej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu

towarów i usług.

Procedury szczególne w zakresie
podatku od towarów i usług dotyczą:

drobnych przedsi

ę

biorców,

rolników,

ś

wiadczenia usług turystycznych,

dostawy towarów u

ż

ywanych, dzieł sztuki,

przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, złota
inwestycyjnego, zwrotu podatku podró

ż

nym,

ś

wiadczenia na terytorium Wspólnoty usług

elektronicznych,

wewn

ą

trzwspólnotowych transakcji trójstronnych.

Płacenie podatku

Zarejestrowani podatnicy podatku VAT s

ą

obowi

ą

zani

składa

ć

w urz

ę

dzie skarbowym deklaracje podatkowe

za okresy miesi

ę

czne w terminie do 25 dnia miesi

ą

ca

nast

ę

puj

ą

cego po miesi

ą

cu, w którym powstał

obowi

ą

zek podatkowy.

Pocz

ą

wszy od roku 2009, w wyniku nowelizacji ustawy,

wszyscy podatnicy maj

ą

mo

ż

liwo

ść

rozliczenia

kwartalnego VAT* w terminie do 25 dnia miesi

ą

ca

nast

ę

puj

ą

cego po ka

ż

dym kolejnym kwartale.

* Wcze

ś

niej kwartalnie mogli rozlicza

ć

si

ę

tylko tzw. mali podatnicy VAT,

czyli tacy, u których warto

ść

sprzeda

ż

y, wraz z kwot

ą

podatku, nie

przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowarto

ś

ci 800 000 euro

(do 2008) i 1 200 000 euro (od 2009)

NOWE WARTOŚCI LIMITÓW

Nowa dyrektywa Vat (112) wprowadziła

regulacje dotycz

ą

ce zasad przeliczania

wszelkich limitów wyra

ż

onych w euro w

pa

ń

stwach, w których wyst

ę

puj

ą

waluty

krajowe.

ZASADA

Równowarto

ść

w walutach krajowych kwot

wyrazonych w euro w pa

ń

stwach, które

przyst

ą

piły do UE po 1.01.1999 i nie przyj

ę

ły

euro jako waluty, jest okre

ś

lana według kursu

euro obowi

ą

zuj

ą

cego w dniu ich przyst

ą

pienia.

W przypadku Polski jest to 4,8122 PLN

(30.04.2004)

Art. 400 dyrektywy pozwala przy przeliczeniu kwoty na
zaokrąglenie otrzymanych kwot do 10% w górę lub w dół.

Limity obowiązujące w 2013

Warto

ść

wewn

ą

trzwspólnotowego

nabycia towarów uprawniaj

ą

ca

do zwolnienia podmiotowego z VAT – 50tys.zł

Warto

ść

sprzeda

ż

y uprawniaj

ą

ca do

zwolnienia podmiotowego w VAT – 150tys. zł

Zwolnienie podmiotowe

jest korzystne dla podatników, którzy dokonuj

ą

sprzeda

ż

y na rzecz:

1)

osób fizycznych nieprowadz

ą

cych

działalno

ś

ci gospodarczej,

2)

podmiotów prowadz

ą

cych działalno

ść

gospodarcz

ą

, ale zwolnionych podmiotowo z

VAT,

3)

podmiotów wykonuj

ą

cych wył

ą

cznie

czynno

ś

ci zwolnione przedmiotowo z VAT

Zwolnienie niekorzystne gdy:

Odbiorcy to głównie czynni podatnicy VAT

Planujemy dokonywa

ć

du

ż

e zakupy

inwestycyjne

Sprzedajemy towary opodatkowane ni

ż

szymi

stawkami ni

ż

podstawowa

Przeliczenie walut

Przed 1.01.2013 – kurs

ś

redni NBO z

ostatniego dnia roboczego poprzedzaj

ą

cego

dzie

ń

powstania obowi

ą

zku podatkowego

Po 1.01.2013 – wybór: tak, jak wcze

ś

niej lub

ostatni kurs wymiany opublikowany przez
EBC na ostatni dzie

ń

poprzedzaj

ą

cy dzie

ń

powstania obowi

ą

zku podatkowego

P

Ulga na złe długi

Mechanizm dzięki któremu wierzyciel
zmniejsza swoją podstawę opodatkowania
Vat kosztem dłużnika, który w tej samej
części musi tę podstawę zwiększyć.
W ten sposób kwota Vat podlegająca
wpłacie do budżetu nie ulegnie zmianie.