Analiza systemowa

„

Podejście systemowe – technika analizy i

zarządzania organizacjami zapożyczona z

cybernetyki.

„

Początki: zastosowania militarne w czasie wojny.

„

Rozwinięcie: aplikacja w dużych korporacjach

prywatnych.

„

Kolejny krok: Piąta Dyscyplina (P. Senge) –

sprzężenia zwrotne i archetypy systemowe

wykorzystywane do analizy problemów

organizacji.

Archetypy i sprzężenia zwrotne

„

Sprzężenie zwrotne –

zamknięta pętla przyczyn i

skutków, w której stan obecny

jest konsekwencją stanu

poprzedniego

Sprzężenie zwrotne dodatnie

Sprzężenie zwrotne dodatnie

Sprzężenie zwrotne dodatnie

Sprzężenie zwrotne dodatnie

Sprzężenie zwrotne dodatnie

Sprzężenie zwrotne ujemne

Sprzężenie zwrotne ujemne (Sterman

2000)

Sprzężenie zwrotne ujemne

Sprzężenie zwrotne ujemne (Sterman

2000)

Sprzężenie zwrotne ujemne

Archetypy i sprzężenia zwrotne

„

Archetyp systemowy – często

występująca kombinacja

sprzężeń zwrotnych

(P.Senge).

Archetyp – granice wzrostu

Archetyp – przerzucanie brzemienia

Archetyp - eskalacja

Archetyp – sukces dla odnoszących

sukces

Archetyp – sukces dla odnoszących

sukces - wykres

-5

0

5

10

15

20

25

30

1

2

3

4

5

6

7

Archetyp – tragedia wspólnoty

Archetyp - erozja celów

Przypadek People Express

„

Podstawowe zasady:

„

wysoka jakość obsługi,

„

niskie ceny (od 40 do 75% taniej niż konkurencja),

„

nietypowy (wtedy) sposób zarządzania:

•

wszyscy pracownicy musieli kupić przynajmniej 100

akcji,

•

niskie wynagrodzenia ale dochody z dywidendy,

•

płaska struktura,

•

pracownicy wielofunkcyjni.

Przypadek People Express c.d.

„

Motto firmy:

"at People Express, attitude

is as important as altitude"

Przypadek People Express c.d.

„

Efekty:

„

1981 – start (3 stare 737 i 20 pracowników)

„

1982 – liczba pracowników: 400, popyt przekracza

możliwości firmy, dwukrotny wzrost liczby pasażeromil

w por. do roku poprzedniego.

„

1983 – ponowny dwukrotny wzrost liczby pasażeromil

w por. do roku poprzedniego.

„

1984 – podwojenie zysków firmy w stosunku do roku

poprzedniego, wzrost zysku mniej spektakularny,

pasażerowie zaczynają narzekać na obsługę.

„

1985 – dalsze pogarszanie się jakości obsługi, klienci

zaczynają odchodzić, spadek kursu akcji, spadek

morale załogi.

„

1986 – firma na progu bankructwa zostaje przejęta

przez Texas Air.

Archetyp – wzrost i niedoinwestowanie

Typy interwencji w systemie

„

Wprowadzenie do systemu brakujących

sprzężeń - powiązanie działania z kosztami,

uświadomienie pracownikom konsekwencji ich

działań (np. na linii produkcyjnej).

„

Spowalnianie tempa dodatnich sprzężeń

zwrotnych – przykłady People Express, Toyota.

„

Manipulacja opóźnieniami – zbyt długie nie

pozwalają dostosować się do zmian w otoczeniu,

zbyt krótkie mogą powodować nadsterowność.

„

Tworzenie zasobów zapasowych (buforów).

Techniki myślenia systemowego

(Richmond 2000)

„

Myślenie w kategoriach dynamicznych –

szkicowanie wykresów ważnych zmiennych.

Techniki myślenia systemowego

(Richmond 2000)

„

System jako przyczyna problemu – nie

szukajmy przyczyn tylko na zewnątrz. W jaki

sposób sam się przyczyniłem do wystąpienia

problemu.

„

Dostrzeganie lasu, a nie pojedynczych

drzew

„

Myślenie w kategoriach zależności i

sprzężeń zwrotnych

„

Kwantyfikowanie wartości niemierzalnych

„

Ciągłe sprawdzanie swoich teorii – szukaj

dowodów, które pokażą, że się mylisz.

Prawa myślenie systemowego

„

Dzisiejsze problemy wynikają z wczorajszych
„rozwiązań” - przyczyna i skutek są rozdzielone
w czasie i przestrzeni

„

Im mocniej naciskasz, tym silniejszy jest opór
systemu

„

Sprawy idą lepiej, nim zaczną iść gorzej

„

Kuracja może być gorsza od choroby

„

Szybciej znaczy wolniej