2. Etyka gospodarcza. Dziedziny
2. Etyka gospodarcza. Dziedziny
Barbara Pogonowska
Katedra Socjologii i Filozofii
Etyka gospodarcza. Dziedziny
Koncepcje etyki ogólnej – etyka gospodarcza
•
Arystoteles
•
hedonizm/ stoicyzm
•
etyka chrześcijańska
•
etyka protestancka
•
utylitaryzm: F. Hutcheson, J. Bentham, J.S. Mill
•
Immanuel Kant
•
Max Scheler
•
filozofia dialogu
•
koncepcje etyczne Bliskiego i Dalekiego Wschodu
2. Dziedziny etyki gospodarczej/
biznesu
•
Filozofia gospodarcza
(m.in. neoliberalizm, społeczna
nauka Kościoła, altroglobalizm)
•
Etyka gospodarcza
:
makroetyka
mezoetyka
mikroetyka
etyka globalna
(kodeksy/ postulaty: Global
Compact – 10 zasad (ONZ, 1999/2000); Green
Paper (UE, 2002); Manifesto Global Economic
Ethic. Consequences for Global Business (2009)
2. Dziedziny etyki gospodarczej
Global Compact (2000r.) –
10 zasad
Prawa człowieka
1. Popieranie i przestrzeganie praw człowieka
1. Popieranie i przestrzeganie praw człowieka
przyjętych
przez
społeczność
między-
narodową.
2. Eliminacja wszelkich przypadków łamania
praw człowieka przez firmę.
2. Dziedziny etyki gospodarczej
Standardy pracy
3. Poszanowanie wolności stowarzyszania się.
4. Eliminacja wszelkich form pracy przymusowej.
5. Zniesienie pracy dzieci.
5. Zniesienie pracy dzieci.
6. Efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w
sferze zatrudnienia.
2. Dziedziny etyki gospodarczej
Środowisko naturalne
7. Prewencyjne podejście do środowiska naturalnego.
8. Podejmowanie inicjatyw mających na celu promowanie
postaw odpowiedzialności ekologicznej.
9. Stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych
9. Stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych
środowisku technologii.
Przeciwdziałanie korupcji
10. Przeciwdziałanie korupcji we wszystkich formach, w
tym wymuszeniom i łapówkarstwu.
2. Dziedziny etyki biznesu
Etyka biznesu
mezoetyka
mikroetyka
etyka globalna (- antyglobalizm)
etyka globalna (- antyglobalizm)
Etyka zarządzania
mezoetyka
mikroetyka (etyka pracy, etyka zawodowa, zawody
zaufania publicznego i zaufania społecznego)
2. Potrójne „E”
•
efektywność (skuteczność)
•
ekonomiczność (relacja nakładów do efektów)
•
etyczność
perspektywa dobra wspólnego
prospołeczność postaw
idea społecznej odpowiedzialności biznesu
„trzeba przemyśleć świat na nowo"
Prospołeczność
Prospołeczność –
– nagroda Nobla w
nagroda Nobla w
dziedzinie ekonomii 2009
dziedzinie ekonomii 2009
Elinor Ostrom
z Uniwersytetu Indiana, Rules, Games and
Common-Pool Resources (współaut.) – „za analizę
ekonomicznego zarządzania, szczególnie
wspólnot
”
•
dlaczego
dobra wspólne
(łowiska rybne, pastwiska,
lasy, jeziora, zbiorniki wód podziemnych), do których
lasy, jeziora, zbiorniki wód podziemnych), do których
nikt nie ma prawa własności, mogą być zarządzane
racjonalnie (wbrew teoriom ekonomii klasycznej)
•
zarządzanie zasobami wspólnymi nie musi prowadzić
do nadmiernej eksploatacji i degradacji środowiska
Prospołeczność
Prospołeczność –
– nagroda Nobla w
nagroda Nobla w
dziedzinie ekonomii 2009
dziedzinie ekonomii 2009
Olivier E. Williamson
z Uniwersytetu Berkeley z
Kalifornii - „za analizę zarządzania gospodarczego,
szczególnie ograniczenia firm”
•
racjonalność działań przedsiębiorstw i teoria
kosztów transakcyjnych
(Ronald Coase, Nobel 1991)
kosztów transakcyjnych
(Ronald Coase, Nobel 1991)
•
firmy, stowarzyszenia, gospodarstwa domowe –
to alternatywne wobec rynku (i lepiej od rynku
dostosowane do rozwiązywania konfliktów)
sposoby organizowania działalności gospodarczej
•
problem rozrostu władzy w firmach (patologie)