108
Flisz w brzegu Dunajca w Zarzeczu
5492
Lokalizacja:
województwo ma³opolskie
powiat nowos¹decki
gmina £¹cko
miejscowoœæ £¹cko-Zawodzie
Rejon geograficzny:
Zewnêtrzne Karpaty Zachodnie
Beskidy Zachodnie
Beskid S¹decki
Jednostka geologiczna:
Zewnêtrzne Karpaty fliszowe
p³aszczowina magurska
4458
Pi³a
Opisywany obszar nale¿y do pasma Radziejowej,
wchodz¹cego wraz z pasmem Jaworzyny w sk³ad Beskidu
S¹deckiego. Proponowany obiekt geoturystyczny jest natural-
nym ods³oniêciem, po³o¿onym w prawym zboczu doliny Du-
najca. Zaczyna siê ono w odleg³oœci 150 m od funkcjonuj¹cej
przeprawy promowej w £¹cku –Zawodziu i kontynuuje siê
w wysokiej skarpie w kierunku na zachód.
W ods³oniêciu widoczne s¹ warstwy z Zarzecza. W
200-metrowym profilu obserwowaæ mo¿na osady, jakie
utworzy³y siê w trzeciorzêdzie (piêtro eocen), oko³o 34-56
mln lat temu, w wyd³u¿onym zbiorniku morskim, wskutek
dzia³alnoœci pr¹dów zawiesinowych nios¹cych ró¿norodny
materia³ okruchowy i deponuj¹cych go u podnó¿a sk³onu w
formie podmorskiego sto¿ka nap³ywowego. Obserwowane
w Zarzeczu osady s¹ drobnorytmicznym, cienko³awicowym
fliszem - gruboœci poszczególnych warstw s¹ rzêdu centyme-
trów. Warstwy piaskowców o barwach niebiesko-szarych
poprzedzielane s¹ ciemniejszymi wk³adkami ³upków (ska³ o
charakterystycznej p³ytkowej oddzielnoœci). Na przekrojach
poprzecznych warstw piaskowców obserwowaæ mo¿na
struktury sedymentacyjne, takie jak: laminacja równoleg³a,
warstwowanie przek¹tne, warstwowanie konwolutne.
Warstwy widoczne w tym ods³oniêciu zapadaj¹ pod k¹tem
55° w kierunku na po³udniowy-zachód, a w górnej czêœci
ods³oniêcia u³o¿one s¹ niemal poziomo.
Ods³oniêcie powsta³o w korycie Dunajca wskutek jego
dzia³alnoœci erozyjnej - g³êbokiego wcinania siê w pod³o¿e
skalne. Natomiast na przeciwleg³ym brzegu obserwowaæ
mo¿emy doœæ szerok¹ (ok. 10 m) pla¿ê ¿wirow¹. Jest to
przyk³ad dzia³alnoœci akumulacyjnej rzeki. Wœród ¿wirów
(obtoczonych fragmentów skalnych o rozmiarach powy¿ej
2mm) dominuj¹ ska³y buduj¹ce pobliskie wzniesienia, ale
równie¿ i takie, które pokona³y znaczn¹ drogê od obszarów
Ÿród³owych Dunajca, czyli ska³y pochodz¹ce z masywu
tatrzañskiego, fliszu podhalañskiego oraz serii magurskiej.
Rozpoznaæ mo¿na: granitoidy, piaskowce, piaskowce kwar-
cytowe, kwarcyty i inne. Jest to doskona³a sposobnoœæ do
zapoznania siê z ró¿norodnoœci¹ ska³ wystêpuj¹cych w tym
regionie.
Dostêpnoœæ obiektu jest bardzo dobra. Z centrum £¹cka,
na wysokoœci domu nr 411 nale¿y skrêciæ na po³udnie i
drog¹ asfaltow¹, przechodz¹c¹ w œcie¿kê poln¹ dojœæ do
koryta Dunajca.
Na terenie tego obiektu mo¿na spêdziæ aktywnie i w
malowniczej scenerii ca³odniowy wypad „za miasto” i jest
to propozycja zarówno dla grup zorganizowanych, jak i dla
indywidualnego turysty.
The flysch in the Dunajec River bank
in Zarzecze
In £¹cko-Zawodzie village, in the right bank of the Du-
najec River the flysch succession is exposed, known as the
Zarzecze Beds (member of the Magura Unit, Krynica Sub-
unit). In the fine-rhythmic flysch strata, exposed along some
200 meters, typical sedimentary structures can be observed:
beddings and laminations. On the opposite bank the gravel
bar is formed, composed of rock fragment derived from
surrounding hills. The site is easily accessible due to boatlift,
some 150 meters distant from the exposure.
Stary S¹cz
4460
Mszana Dolna
1
2
3
4
109
Wybrana literatura: 7, 330, 331
Zarzecze
Autor karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii:
A. Kiciñska-Œwiderska (2005)
1
2
3
4