Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw

Przyjęta przez Państwa Członkowskie na spotkaniu Rady Europejskiej

w Feira 19-20 czerwca 2000 r.

Komisja

Europejska

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 1

Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw została wydana jako załącznik III do
wniosków z posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się w Santa Maria
da Feira w dniach 19-20 czerwca 2000 r.

Informacje na temat Europejskiej Karty Małych Przedsiębiorstw są dostępne
pod następującym adresem internetowym:

http://europa.eu.int/comm/enterprise/enterprise_policy/charter/index.htm

W celu uzyskania szczegółowych informacji prosimy o kontakt:

Komisja Europejska
Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw
Departament B.1 - Przedsiębiorczość
B-1049 Bruksela, Belgia
Fax: + 32 2 29 66278
e-mail: [e-mail]

Wiele dodatkowych informacji o Unii Europejskiej znajduje się w internecie.
Można do nich dotrzeć za pośrednictwem serwera Europa
(www://europa.eu.int).

Zbiór danych katalogowych znajduje się na końcu niniejszej publikacji.

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2004

ISBN 92-894-7614-1

© Wspólnoty Europejskie 2004
Powielanie jest dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Printed in Belgium

D

RUK NA PAPIERZE BIA

ł

YM BEZCHLOROWYM

.

Europe Direct jest serwisem informacyjnym, który

pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania

dotyczące Unii Europejskiej

Nowa bezpłatna infolinia:

00 800 6 7 8 9 10 11

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 2

3

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Spis treści

Przedmowa Erkki Liikanena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4

Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw . . . . . . . . . . . . .

7

Zasady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

Kierunki działania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 3

4

Komisarza ds. Przedsiębiorstw
i Społeczeństwa Informacyjnego

ałe przedsiębiorstwa są podstawą gospodarki europejskiej. Sta-

nowią one 99% przedsiębiorstw i są głównym źródłem miejsc

pracy, innowacji i tworzenia dobrobytu.

Podczas spotkania Rady Europejskiej, które odbyło się w Feira w czerwcu

2000 r., głowy państw i rządów Unii Europejskiej uznały znaczenie małych

przedsiębiorstw, przyjmując Europejską Kartę Małych Przedsiębiorstw.

Karta przedstawia w zarysie, jakie działania Państwa Członkowskie i

Komisja powinny podjąć w celu poprawy otoczenia małych przedsię-

biorstw. Przyjmując Kartę, zobowiązaliśmy się postępować w myśl zasady

"think small first" ("najpierw myśl na małą skalę") we wszystkich naszych

działaniach politycznych.

Karta stała się kamieniem węgielnym polityki przedsiębiorczości Komisji

Europejskiej oraz narzędziem mającym pomóc Państwom Członkowskim

w poprawieniu ich wyników gospodarczych. Wprowadzenie w życie strate-

gicznych zaleceń Karty ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia wyzna-

czonego w Lizbonie celu uczynienia z Europy najbardziej konkurencyjnej i

dynamicznej gospodarki świata do 2010 r.

Znaczenie Karty zostało również zauważone w innych krajach europej-

skich. W kwietniu 2002 r. Karta została przyjęta przez kraje kandydujące, a

Przedmowa Erkki Liikanena

M

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 4

5

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

następnie, w czerwcu 2003 r., przez kraje Bałkanów Zachodnich. Ogółem

34 państwa uczestniczą obecnie w procesie wyznaczonym przez Kartę.

Na spotkaniu Rady Europejskiej w Barcelonie, w marcu 2002 r., oraz w

Brukseli, w marcu 2003 r., głowy państw i rządów podkreśliły potrzebę

przyśpieszenia wdrażania Karty przez Państwa Członkowskie oraz wzoro-

wania się na dobrych praktykach.

Komisja promuje wzorowanie się na dobrych praktykach poprzez projekty

analiz porównawczych z udziałem Państw Członkowskich w dziedzinach

objętych przez Kartę. Europa powinna teraz budować na tych osiągnię-

ciach. Wyzwanie polega na wykorzystaniu potencjału każdej ze stron jako

źródła inspiracji.

Konkurencyjność Europy zależy od małych przedsiębiorstw. Dla osiągnięcia

celów wyznaczonych w Lizbonie powinniśmy wciąż przyznawać im rolę

priorytetową w naszym programie działań oraz nieustannie kierować się

zasadą "think small first".

Niniejsza publikacja zawiera tekst tego kluczowego dla promocji przed-

siębiorczości i konkurencyjności w Unii Europejskiej dokumentu.

Erkki Liikanen

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 5

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 6

7

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Małe przedsiębiorstwa są podstawą gospodarki europejskiej. Stanowią
one główne źródło miejsc pracy i bazę dla pomysłów związanych z dzia-
łalnością gospodarczą. Starania Europy, aby wprowadzić nową gospo-
darkę, przyniosą sukces jedynie wtedy, gdy sektor ten stanie się głównym
punktem programu działania.

Małe przedsiębiorstwa są najbardziej wrażliwe na zmiany w środowisku
gospodarczym. Jako pierwsze odczuwają negatywne skutki obciążenia
nadmierną biurokracją i także jako pierwsze odczuwają pozytywne efekty
inicjatyw zmierzających do ograniczenia biurokracji i nagradzania sukcesów.

W Lizbonie wytyczyliśmy Unii Europejskiej cel, zgodnie z którym ma ona
stać się najbardziej konkurencyjnym oraz dynamicznym i opartym na wiedzy
organizmem gospodarczym na świecie, zdolnym do utrzymywania zrów-
noważonego wzrostu gospodarczego, zapewniania nowych, lepszych
miejsc pracy oraz poprawy spójności społecznej.

Małe przedsiębiorstwa należy postrzegać jako główną siłę napędową
innowacji, zatrudnienia oraz społecznej i lokalnej integracji w Europie.

Wynika z tego potrzeba stworzenia możliwie najlepszego środowiska dla
małych przedsiębiorstw i przedsiębiorczości.

Europejska Karta Małych
Przedsiębiorstw

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 7

8

Zachęcając do przyjęcia powyższych założeń:

■

uznajemy dynamiczne zdolności małych firm do reagowania na nowe
potrzeby rynku i zapewniania miejsca pracy,

■

podkreślamy znaczenie małych przedsiębiorstw przy wspieraniu roz-
woju społecznego i regionalnego, gdzie przedsiębiorstwa te stanowią
przykład inicjatywy i zaangażowania,

■

uznajemy przedsiębiorczość za wartościową i produktywną umiejęt-
ność życiową na wszystkich szczeblach odpowiedzialności,

■

wyrażamy uznanie dla dobrze prosperującej przedsiębiorczości, która
zasługuje na sprawiedliwe nagradzanie,

■

uważamy, że odpowiedzialnym inicjatywom i podejmowaniu ryzyka
czasem towarzyszą niepowodzenia i należy je traktować głównie jako
możliwość uczenia się,

■

uznajemy wartość wiedzy, zaangażowania i elastyczności w nowej
gospodarce.

Zasady

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 8

9

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Sytuację małych przedsiębiorstw w Unii Europejskiej można poprawić
poprzez działania mające na celu pobudzanie przedsiębiorczości, ocenę
istniejących środków i w razie potrzeby zmianę tych środków na przyjazne
dla małych przedsiębiorstw oraz działania zmierzające do tego, by przy
kształtowaniu polityki w należyty sposób uwzględniane były potrzeby
takich przedsiębiorstw. W tym celu zobowiązujemy się do:

■

umacniania ducha innowacji i przedsiębiorczości, który umożliwia
gospodarce europejskiej sprostanie czekającym ją wyzwaniom,

■

ukształtowania struktur regulacyjnych, podatkowych i administracyj-
nych sprzyjających działalności przedsiębiorczej oraz do poprawy
statusu przedsiębiorców,

■

zapewnienia dostępu do rynków przy jak najmniej uciążliwych wyma-
ganiach, spójnych z nadrzędnymi celami polityki w sferze publicznej,

■

ułatwienia dostępu do najlepszych badań i technologii,

■

poprawy dostępu do środków finansowych przez cały okres funkcjo-
nowania przedsiębiorstwa,

■

stałego usprawniania naszej działalności, tak aby UE oferowała najlepsze
na świecie środowisko dla małych przedsiębiorstw,

■

wysłuchiwania głosu małych przedsiębiorstw,

■

promocji wsparcia dla małych przedsiębiorstw na najwyższym poziomie.

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 9

10

Podpisując niniejszą Kartę, zobowiązujemy się postępować zgodnie z na-
stępującymi kierunkami działania, mając należyty wzgląd na potrzeby
małych przedsiębiorstw.

Kształcenie i szkolenia z zakresu przedsię-
biorczości

Europa będzie pielęgnować ducha przedsiębiorczości i nowe umie-
jętności poczynając od młodszego wieku. Wiedzę ogólną na temat
działalności gospodarczej i przedsiębiorczości należy przekazywać
na wszystkich poziomach kształcenia. W szkołach wszystkich typów
należy przekazywać ogólną wiedzę na temat działalności gospodar-
czej oraz przedsiębiorczości. Określone moduły dotyczące działal-
ności gospodarczej powinny stać się istotnym składnikiem progra-
mów edukacyjnych w szkołach średnich i na wyższych uczelniach.

Będziemy pobudzać i promować dążenia młodzieży w zakresie
przedsiębiorczości i rozwijać odpowiedni system szkoleń dla me-
nedżerów w małych przedsiębiorstwach.

Mniejsze koszty i szybsze rozpoczęcie
działalności

Koszty rozpoczęcia działalności przedsiębiorstw powinny stawać się
najbardziej konkurencyjne na świecie. Należy zachęcać kraje, w któ-
rych opóźnienia związane z założeniem nowej firmy są największe i
gdzie procedury są najbardziej uciążliwe, aby dołączyły do krajów
najlepszych w tym zakresie. Należy rozszerzyć możliwości rejestracji
w trybie online.

1

Kierunki działania

2

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 10

11

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Sprawniejsze ustawodawstwo
i lepsze przepisy

Należy dokonać oceny prawa upadłościowego w poszczególnych
państwach członkowskich pod kątem zgodności z najlepszymi wzo-
rami. Wiedza uzyskana na podstawie dotychczas znanych przypad-
ków powinna prowadzić do poprawienia obecnych rozwiązań stoso-
wanych w Unii Europejskiej.

Należy dokonać przeglądu nowych regulacji na szczeblu krajowym i
wspólnotowym, dla oceny ich wpływu na małe przedsiębiorstwa i
przedsiębiorców. We wszystkich możliwych przypadkach należy
uprościć przepisy obowiązujące w poszczególnych państwach i we
Wspólnocie Europejskiej. Rządy państw powinny przyjąć dokumen-
ty administracyjne w postaci przyjaznej dla użytkowników.

Małe przedsiębiorstwa mogłyby zostać zwolnione z niektórych zobo-
wiązań prawnych. W związku z tym Komisja mogłaby uprościć usta-
wodawstwo dotyczące konkurencji w celu zmniejszenia uciążliwości
osiągania zgodności z przepisami w przypadku małych przedsiębiorstw.

Dostępność umiejętności

Będziemy dążyć do tego, aby instytucje szkoleniowe, wspierane
przez programy szkoleń w przedsiębiorstwach zapewniały
odpowiednią podaż umiejętności zawodowych dostosowanych do
potrzeb małych przedsiębiorstw, jak również szkolenia i doradztwo
przez cały okres funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Usprawnienie dostępu w trybie online

Należy nakłaniać władze publiczne do rozszerzenia komunikacji
elektronicznej z sektorem małych przedsiębiorstw. Dzięki temu firmy
będą mogły otrzymywać porady, składać wnioski i zeznania podat-
kowe lub otrzymywać proste informacje w trybie online szybciej i ta-
niej. Komisja musi dawać dobry przykład w tej dziedzinie.

3

4

5

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 11

12

Szersza działalność wychodząca poza
jednolity rynek

Małe przedsiębiorstwa odczuwają korzyści z zachodzących reform
gospodarki europejskiej. Dlatego też Komisja i państwa
członkowskie muszą prowadzić te reformy, mające na celu
zakończenie tworzenia na obszarze Unii prawdziwego rynku
wewnętrznego, przyjaznego dla małych przedsiębiorstw, w
obszarach istotnych dla rozwoju takich przedsiębiorstw, w tym w
dziedzinie handlu elektronicznego, telekomunikacji, przedsiębiorstw
użyteczności publicznej, zamówień publicznych i trans-granicznych
systemów rozliczeniowych.

Jednocześnie konieczne jest zdecydowane stosowanie przepisów
dotyczących konkurencji obowiązujących w Unii Europejskiej i w
poszczególnych państwach członkowskich, aby zapewnić małym
przedsiębiorstwom jak najwięcej możliwości wchodzenia na nowe
rynki i konkurowania zgodnie z uczciwymi zasadami.

Kwestie opodatkowania i finansowe

Systemy podatkowe należy tak dostosować, aby nagradzać sukcesy,
zachęcać do rozpoczynania działalności, wspierać ekspansję małych
przedsiębiorstw i tworzenie miejsc pracy, a także aby ułatwiać
tworzenie i zachowanie ciągłości małych przedsiębiorstw. Państwa
członkowskie powinny stosować najlepsze rozwiązania w zakresie
podatków oraz osobistych zachęt do działalności.

Przedsiębiorcy potrzebują środków finansowych, aby urzeczywist-
niać swoje aspiracje. Aby usprawnić dostęp małych przedsiębiorstw
do usług finansowych będziemy:

●

identyfikować i usuwać bariery w tworzeniu paneuropejskiego
rynku kapitałowego oraz wdrażaniu Financial Services Action
Plan i Risk Capital Action Plan,

●

poprawiać stosunki między systemem bankowym i małymi
przedsiębiorstwami przez tworzenie odpowiednich warunków
dostępu do kredytów i kapitału wysokiego ryzyka,

●

zwiększać możliwości dostępu do funduszy strukturalnych i za-
chęcać Europejski Bank Inwestycyjny (European Investment
Bank) do inicjatyw na rzecz powiększenia funduszy dostępnych
dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność oraz przedsię-
biorstw korzystających z najnowszych technologii, w tym także
instrumentów kapitałowych.

6

7

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 12

13

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Zwiększenie możliwości technologicznych
małych przedsiębiorstw

Będziemy ulepszać istniejące programy mające na celu popularyzo-
wanie technologii w małych przedsiębiorstwach, a także poprawiać
zdolność małych przedsiębiorstw do identyfikacji, wyboru i wdraż-
ania technologii.

Będziemy wspierać współpracę w zakresie technologii oraz jej
współużytkowanie przez firmy różnej wielkości, a szczególnie małe
przedsiębiorstwa europejskie, tworzyć skuteczniejsze programy ba-
dawcze, skupiające się na komercyjnym wykorzystaniu wiedzy i
technologii oraz rozwijać i przystosowywać systemy jakości i certy-
fikacji do zastosowania w małych przedsiębiorstwach. Istotne jest
zapewnienie i ułatwienie małym przedsiębiorstwom dostępu do pa-
tentów wspólnotowych.

Będziemy wspierać zaangażowanie małych przedsiębiorstw we
współpracę między firmami na szczeblu lokalnym, krajowym, euro-
pejskim i międzynarodowym, jak również we współpracę między
małymi przedsiębiorstwami oraz uczelniami wyższymi i instytucjami
badawczymi.

Z tego względu należy wspierać działania na szczeblu poszczegól-
nych państw i regionów mające na celu tworzenie grup i sieci firm,
należy rozszerzać paneuropejską współpracę między małymi przed-
siębiorstwami z wykorzystaniem technologii informacyjnych, roz-
powszechniać najlepsze rozwiązania w zakresie umów o współpra-
cy, jak również wspierać współpracę małych przedsiębiorstw w celu
poprawy ich zdolności do wejścia na rynki paneuropejskie i rozszer-
zenia działalność na rynkach państw trzecich.

8

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 13

Skuteczne modele handlu elektronicznego
i najlepsze wsparcie dla małych
przedsiębiorstw

Komisja i państwa członkowskie powinny zachęcać małe przedsię-
biorstwa do stosowania najlepszych rozwiązań i przyjmowania mo-
deli skutecznego prowadzenia działalności gospodarczej, które
umożliwią im rzeczywisty rozkwit w nowej gospodarce.

Będziemy koordynować działania państw członkowskich i Unii Euro-
pejskiej zmierzające do tworzenia systemów informacyjnych i syste-
mów wspomagania działalności gospodarczej, tworzenia sieci i
usług łatwych pod względem dostępu i zrozumienia, dostosowanych
do potrzeb w zakresie działalności gospodarczej. Na całym obszar-
ze Unii Europejskiej zapewnimy dostęp do informacji i pomocy ze
strony mentorów i osób finansujących przedsięwzięcia (business
angels), z możliwością uzyskania informacji za pośrednictwem
witryn internetowych włącznie, jak również dostęp do zasobów
Europejskiego Obserwatorium Małych Przedsiębiorstw (European
Observatory on SMEs).

9

14

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 14

15

EUROPEJSKA KARTA MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Rozwijanie silniejszej i skuteczniejszej
reprezantacji interesów małych
przedsiębiorstw na szczeblu Unii
Europejskiej i poszczególnych państw

Przeanalizujemy, w jaki sposób reprezentowane są interesy małych
przedsiębiorstw na szczeblu Unii Europejskiej i poszczególnych
państw. Analiza ta będzie obejmować również dialog społeczny.

* * *

Zobowiązujemy się dążyć do osiągnięcia powyższych celów przy uż-
yciu otwartej metody koordynacji krajowego ustawodawstwa doty-
czącego przedsiębiorstw. W tym celu będziemy korzystać z Wielo-
letniego Programu na Rzecz Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości
(Multiannual Programme for Enterprise and Entrepreneurship), stra-
tegii reform gospodarczych zgodnej z procesem z Cardiff (Cardiff
process on economic reforms), polityki zatrudnienia zgodnej z pro-
cesem luksemburskim (Luxembourg process on employment poli-
cies) oraz innych programów i inicjatyw Wspólnoty. Będziemy śledzić
i oceniać postępy w cyklu rocznym na podstawie raportu Komisji do-
tyczącego odnośnych zagadnień, przedstawianego na szczytach
wiosennych.

Dla stałej poprawy naszej działalności będziemy posługiwać się sku-
tecznymi wskaźnikami do oceny postępów z upływem czasu i w re-
lacji do najlepszych wyników światowych, aby rozszerzać swoją wie-
dzę, poszukując lepszych rozwiązań we wszystkich dziedzinach,
które mają wpływ na małe przedsiębiorstwa.

10

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 15

Komisja Europejska

Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

2004 - 15 str. - 17,6 x 25 cm

ISBN 92-894-7614-1

34Z567_BW_PL 16-06-2004 08:46 Page 16