Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw
Europejska Karta Małych Przedsiębiorstw, która została zatwierdzona przez przywódców Unii Europejskiej podczas zgromadzenia Rady Europejskiej w Feira w czerwcu 2000 roku, jest dokumentem przedstawiającym główne założenia polityki wobec MSP, kładącym nacisk na uwzględnianie potrzeb małych przedsiębiorstw w procesie tworzenia ustawodawstwa Unii Europejskiej. Karta wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia działań, mających wspomóc i zachęcić małe przedsiębiorstwa w dziesięciu kluczowych obszarach:
Edukacja i szkolenia dla przedsiębiorczości;
Tańsze i szybsze uruchomienie działalności gospodarczej;
Lepsze ustawodawstwo i przepisy regulacyjne;
Dostęp do kwalifikacji;
Polepszanie dostępu przez internet;
Uzyskanie większych korzyści z jednolitego rynku;
Opodatkowanie i zagadnienia finansowe;
Wzmocnienie zdolności technologicznej małych przedsiębiorstw;
Wykorzystanie udanych przykładów e-biznesu i zapewnienie wsparcia najlepszym małym firmom;
Rozwinięcie silniejszego i efektywniejszego sposobu reprezentowania interesów małych przedsiębiorstw w Unii i w skali kraju.
W roku 2001 rozpoczął się proces włączania państw kandydujących w działania wynikające ze strategii lizbońskiej, kiedy to Komisja ściśle współpracując z krajami kandydującymi przygotowała raport dotyczący działań na rzecz wspierania przedsiębiorczości i konkurencyjności (the CC BEST Report). Raport końcowy wyszczególnia i porównuje najlepsze działania w wybranych dziedzinach polityki rozwoju przedsiębiorczości. Dla państw kandydujących, które starają się poprawić otoczenie biznesu, jest to ciekawe i pożyteczne źródło, dzięki któremu gromadzą informacje na temat najlepszych przedsięwzięć w innych krajach.
Konferencja w Mariborze (Słowenia), która odbyła się w kwietniu 2002 roku, była punktem zwrotnym, ponieważ wszystkie trzynaście państw kandydujących do Unii zobowiązało się podjąć działania, aby poprawić otoczenie biznesu w obrębie wszystkich dziesięciu obszarów przedstawionych w Karcie. Zatwierdzenie priorytetów Karty jest ważne dla większego zaangażowania krajów kandydujących w tworzenie polityki i wypracowanie metod, które pomogą Europie stać się najbardziej konkurencyjną gospodarką świata. Karta jest narzędziem mającym na celu lokalne promowanie przedsiębiorczości i poprawienie otoczenia biznesu w całej Europie. Wdrażanie Karty jest monitorowane w państwach kandydujących od roku 2002. Pierwszy raport dotyczący stopnia realizacji jej zapisów, przygotowany w styczniu 2003 roku, wymienia obszary, w których nastąpiła poprawa (edukacja i szkolenia dla przedsiębiorczości, uproszczenie procedur i lepsze ustawodawstwo), ale też obszary, w których potrzeba poprawy sytuacji jest wciąż paląca (dostęp do środków finansowych, innowacje i reprezentacja interesów MSP). Raport wzbogacony jest szczegółowymi raportami krajowymi przygotowanymi przez państwa kandydujące, które zawierają ciekawe informacje na temat podjętych inicjatyw na rzecz wdrażania postanowień Karty, a także informacje kontaktowe.
Programy wspierające MŚP
Definicja MŚP
W Unii Europejskiej istnieje 19 milionów MSP, które stanowią blisko 99 % wszystkich przedsiębiorstw Unii i zatrudniają ponad 74 miliony osób. Przedsiębiorstwa te są źródłem zatrudnienia, innowacji, przedsiębiorczości i wzrostu gospodarczego. Małe firmy stały się także filarem rozwoju gospodarczego w krajach kandydujących. Obecnie istnieje tam około 6 milionów przedsiębiorstw, większość z nich stanowią mikro firmy typu. MSP zapewniają 72 % całkowitego zatrudnienia. W rozszerzonej Unii Europejskiej małe firmy pozostaną kluczem do tworzenia wzrostu gospodarczego, konkurencyjności i miejsc pracy.
Wspólna definicja MSP jest niezwykle istotna, ponieważ jest ona stosowana jako podstawa decyzji w ustawodawstwie unijnym dotyczącym pomocy państwa i funduszy strukturalnych. Oznacza to, że różne kategorie MSP (mikro, małe i średnie) muszą być zdefiniowane w sposób ekonomicznie uczciwy, prawnie bezpieczny dla przedsiębiorstw, oraz łatwy do zastosowania przez administrację państw członkowskich.
Zalecenie Komisji Europejskiej 96/280/EC definiuje MSP jako przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 250 pracowników i mające maksymalny obrót roczny wynoszący 40 milionów euro lub wykazujące maksymalny całkowity bilans roczny do 27 milionów euro. Muszą one także spełniać kryterium niezależności: te przedsiębiorstwa, w których inni niż mali i średni przedsiębiorcy posiadają więcej niż 25% kapitału lub głosów nie podlegają definicji MSP. Małe przedsiębiorstwo zatrudnia mniej niż 50 pracowników i osiąga maksymalny obrót roczny wynoszący 7 milionów euro lub wykazuje całkowity bilans roczny nieprzekraczający 5 milionów euro. Firma typu mikro jest rodzajem małego przedsiębiorstwa, które zatrudnia mniej niż 10 pracowników.
Obecna definicja MSP obowiązuje już od pewnego czasu, jednak jest oczywiste, że musi ona być stale dostosowywana, biorąc pod uwagę rozwój gospodarczy, a także bieżące zmiany dotyczące przepisów pomocy państwa i funduszy strukturalnych. Nowa definicja MSP ma zostać ustalona w 2003 roku.
Główne zmiany w definicji MSP odnoszą się do:
istotnego wzrostu progów finansowych dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw;
łatwiejszego w użyciu wzoru deklaracji firmy;
przejrzystej typologii przedsiębiorstw (samodzielne, partnerskie, powiązane przedsiębiorstwa), która zapewni przedsiębiorstwu partnerskiemu dogodniejsze warunki niż czynią to obecnie obowiązujące przepisy, nawiązując przy tym do korekty kryterium niezależności; przychylniejszego traktowania praktykantów i studentów podczas praktyk zawodowych, którzy korzystają dzięki zawarciu umów o praktykę lub szkolenie.
Wieloletni program na rzecz przedsiębiorstw i przedsiębiorczości.
Poszerzanie zasięgu programów wspólnotowych odgrywa znaczącą rolę w okresie przedakcesyjnym. Przed państwami kandydującymi otwiera się możliwość zapoznania się z polityką i instrumentami Wspólnoty w tym zakresie, co daje podstawę bliższej współpracy i wymiany doświadczeń w wielu dziedzinach pomiędzy Unią Europejską a kandydatami.
Wszystkie kraje kandydujące, biorą udział w bieżącym Wieloletnim Programie dla Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości (2001-2005), który jest podstawą prawną większości przedsięwzięć zorganizowanych w ramach prac Komisji nad polityką rozwoju przedsiębiorczości. W zamian za udział na wszystkich etapach programu państwa kandydujące dostarczają wkład finansowy, a także zasiadają w komitecie zarządzającym programem.
Cele programu można podzielić na trzy główne obszary:
Najlepsza procedura
- służy do identyfikacji i wymiany najlepszych działań, głównie na szczeblu rządowym. Dostarcza uczestniczącym krajom ram do identyfikacji i wymiany doświadczeń przez porównywanie z najlepszymi przykładami - tzw. benchmarking lub innymi metodami, a także przez stymulację ciągłego postępu w otoczeniu przedsiębiorczości. Przykładowo jeden z projektów obejmował porównanie kosztów i czasu potrzebnego na założenie działalności gospodarczej w różnych krajach. Tabela najlepszych projektów dostępna jest na stronach KE. Komisja co roku publikuje Monitor MSP [SME Observatory], który przedstawia ogólny zarys sytuacji MSP w Europie. Obecnie jest on poszerzany o dane z krajów kandydujących.
Instrumenty finansujące - mają pomóc wypełnić braki lub naprawić niepowodzenia na rynkach kapitałowych dla nowopowstałych firm i MSP. Inicjatywy te są zarządzane przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EIF)
Usługi dla przedsiębiorstw
na szczeblu europejskim poprzez sieć Centrów Informacji Europejskiej
Centra Euro Info
Sieć Centrów Informacji Europejskiej (CIE) finansowana jest z Wieloletniego Programu dla Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości (zobacz rozdział 4. 3.). Sieć ta składa się z blisko 300 punktów informacyjnych w całej Europie - w państwach członkowskich, państwach EFTA/EEA i w państwach kandydujących.
Sieć CIE obecna jest w krajach Europy Środkowej i Wschodniej od wczesnych lat dziewięćdziesiątych. W roku 2003 całkowita liczba punktów CIE w krajach kandydujących, w tym w Turcji, na Malcie i Cyprze, wzrośnie o kolejne 70 biur.
Celem wspierającej przedsiębiorczość sieci CIE jest zapewnienie przedsiębiorstwom doradztwa i wsparcia w wielu zagadnieniach związanych ze Wspólnotą. Chodzi tu szczególnie o informację na temat ustawodawstwa unijnego i pozyskania partnerów biznesowych w innych państwach.
Kampania Centrów Informacji Europejskiej: "Możliwości biznesowe wynikające z rozszerzenia UE" [Business Opportunities with Enlargement]
Rozszerzenie Unii Europejskiej wiąże się z integracją rynku, nowymi wyzwaniami i możliwościami komercyjnymi w handlu i przemyśle w całej Europie. Sieć CIE jest w stanie zidentyfikować potrzeby MSP, możliwości nowego rynku i zapewnić odpowiednie usługi lokalnym przedsiębiorcom. Właśnie dlatego Dyrekcja Generalna do Spraw Przedsiębiorczości zapoczątkowała kampanię "Możliwości biznesowe wynikające z rozszerzenia", której główne komponenty realizowane są na poziomie lokalnym i regionalnym: konferencje, kluby przedsiębiorczości i doradztwo związane z rozszerzeniem UE.
MSP zainteresowane uczestnictwem powinny skontaktować się z ich lokalnym Centrum Informacji Europejskiej!
Jakość usług doradczych
Podobnie jak w Polsce unijne MŚP rzadko korzystają z zewnętrznej pomocy. 25% z 1100 zbadanych firm w Unii nie wie o takiej pomocy, a 60% nie widzi potrzeby zewnętrznego wsparcia. Chcąc uzyskać wyższą jakość zewnętrznych usług doradczych został uruchomiony program "Top class business support services". Top class business support services ma być profesjonalny, widoczny, przystępny i łatwy do zrozumienia. Punkty muszą działać na poziomie lokalnym, bazować na osobistych kontaktach przy wsparciu władz lokalnych. Największe zapotrzebowanie jest na usługi finansowe i informacyjne. W Polsce istnieje Krajowy System usług obejmujący ośrodki KSU.
Innowacyjność
W ramach Programów Ramowych dotyczących badań i rozwoju technologicznego powstała w Europie, włączając kraje kandydujące, sieć blisko 70 Centrów Transferu Innowacji (Innovation Relay Centres). Zadaniem tych centrów jest wspieranie innowacji i ponadnarodowej współpracy technologicznej w Europie poprzez dostęp do szerokiego wachlarza usług dla biznesu. Działania te skierowane są przede wszystkim do MSP działających w oparciu o wysokie technologie, ale także do większych przedsiębiorstw, instytutów badawczych, uniwersytetów, centrów technologicznych i agencji innowacji. http://irc.cordis.lu
Inne instrumenty polityki unijnej na rzecz wspierania innowacji w krajach kandydujących:
W latach 2001-2002 wprowadzono w kr
ajach kandydujących 16 projektów w celu rozwoju i wdrożenia regionalnych strategii innowacji (regional innovation strategies, RIS). Kraje kandydujące weszły także w skład sieci Innowacyjne Regiony Europy (Innovative Regions in Europe). http://www.innovating-regions.org
Komisja Europejska wydała 11 marca komunikat w sprawie polityki rozwoju innowacji, w którym odniosła się do sytuacji państw kandydujących. Komunikat miał na celu pobudzenie spójnego rozwoju i wdrażania polityki innowacyjnej w Europie, szczególnie przez zasilanie otoczenia sprzyjającego rozwojowi innowacji.
Komisja Europejska zleciła wykonanie przeglądu krajów kandydujących w odniesieniu do kwestii innowacji: "Polityka innowacyjna w sześciu krajach kandydujących" i "Polityka innowacyjna w siedmiu krajach kandydujących" . Przegląd zawiera także szczegółowe raporty poszczególnych krajów.
W celu porównania kluczowych wskaźników dotyczących innowacyjności w krajach kandydujących i członkowskich sporządzono specjalne zestawienie danych - European Innovation Scoreboard. W edycji z roku 2002 kraje kandydujące zostały włączone do badań po raz pierwszy. Programy i projekty związane z innowacjami uzupełnione są Mapą trendów w dziedzinie innowacji.
W latach 2001 - 2002 zostało uruchomionych, w krajach kandydujących, ok. 60 programów ukierunkowanych na rozwój regionalnych strategii innowacyjności (RIS).
Programy przedakcesyjne PHARE, ISPA, SAPARD
Do momentu akcesji kraje kandydujące będą korzystały z dofinansowania przedakcesyjnego pochodzącego z budżetu Wspólnoty. Najistotniejsze dofinansowanie zapewnia program PHARE (Program pomocy w przebudowie gospodarczej państw Europy Środkowej i Wschodniej), który ma na celu wspierać kraje kandydujące z Europy Środkowo-wschodniej w ich przygotowaniach do akcesji. Dwa inne programy to ISPA (Instrument Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej) obejmująca działania w zakresie transportu i środowiska naturalnego i SAPARD (Przedakcesyjny Instrument Wsparcia dla Rolnictwa i Obszarów Wiejskich) obejmujący rolnictwo. Wsparcie finansowe dostarczane jest także trzem śródziemnomorskim państwom kandydującym: Cyprowi, Malcie i Turcji.
MSP otrzymują wsparcie w ramach PHARE w postaci wielu instrumentów. Krajowe Programy PHARE wspomagają rozwój MSP, prywatyzację, restrukturyzację i modernizację usług bankowych i finansowych dostarczając wiedzy na te tematy]. Wspierają również tworzenie odpowiedniego ustawodawstwa i struktur a także instytucji i systemu usług dla biznesu na poziomie lokalnym. Program PHARE Spójność Gospodarcza i Społeczna (Economic and Social Cohesion) skupia się na rozwoju regionalnym i stanowi przygotowanie do korzystania z funduszy strukturalnych, dostępnych tylko dla państw członkowskich. W zależności od specyfiki priorytetów państwa, program ten oferuje przedsiębiorstwom liczne bezpośrednie instrumenty wsparcia, np.: szkolenia i dotacje inwestycyjne. MSP w krajach kandydujących korzystają także pośrednio z innych programów w ramach PHARE, np.: z programów na rzecz ochrony środowiska naturalnego, promocji zagranicznych inwestycji bezpośrednich, edukacji, szkoleń, badań, energii, rozwoju handlu oraz zatrudnienia.
Program pomocy finansowej dla MSP (SME Finance Facility) udostępnia pożyczki i zapewnia wkład finansowy dla pośredniczących instytucji kredytowych, by ułatwić dostęp MSP do finansowania (zobacz rozdział 4. 5.).
Program PHARE Wspomaganie Przedsiębiorczości (Business Support Programme) poprawia rozwój i funkcjonowanie organizacji zrzeszających przedsiębiorców (izby handlowe itd.) w krajach kandydujących w ścisłej współpracy z podobnymi organizacjami biznesu w państwach członkowskich, a także na szczeblu Unii Europejskiej. Program ten wspiera też organizacje biznesu w krajach kandydujących, w procesie upowszechniania informacji wśród przedsiębiorców na temat ustawodawstwa unijnego (aquis communautaire).
Programy PHARE Współpracy Transgranicznej (Cross Border Co-operation Programmes) promują współpracę między regionami przygranicznymi Europy Środkowo-Wschodniej Europy, a także między tymi regionami a sąsiadującymi regionami państw członkowskich. Komponenty tego programu skupiają się na rozwoju MSP na poziomie transgranicznym.
Również program SAPARD, który obejmuje swym działaniem rolnictwo, zawiera instrumenty wspierające rozwój przedsiębiorstw z obszarów wiejskich, by utworzyć alternatywne lub dodatkowe możliwości zatrudnienia dla byłych rolników oraz, by zróżnicować bazę gospodarczą obszarów wiejskich.
Programy po akcesji
Po akcesji nowe państwa członkowskie będą mogły korzystać z Funduszy Strukturalnych. Dziesięciu nowych członków skorzysta z 21,9 miliardów euro w latach 2004 - 2006 (średnio 7,3 miliarda euro rocznie). W obecnych krajach członkowskich znaczna część funduszy strukturalnych przeznaczana jest na "pomoc dla sektora produkcyjnego", tzn. na działania związane z rozwojem przedsiębiorczości. Prawdopodobnie nowi członkowie dokonają podobnego podziału, co by oznaczało, że fundusze strukturalne staną się w nadchodzących latach jednym z najważniejszych źródeł finansowania działań w ramach programów wspierających przedsiębiorczość. Jednak w znacznej mierze kraje członkowskie same tworzą hierarchię ważności i wybierają obszary, na które chcą przeznaczyć fundusze strukturalne, którymi dysponują. Fundusze strukturalne będą wdrażane w sposób zdecentralizowany poprzez instytucje pośredniczące w danym kraju. Komisja Europejska nie będzie się więc zajmować bezpośrednio wnioskami składanymi przez przedsiębiorstwa.
Etap końcowy programowania PHARE i innych działań przedakcesyjnych na rzecz państw kandydujących do Unii będzie miał miejsce w 2003 roku. Aby zapewnić prawidłowe przejście do funduszy strukturalnych, wdrażanie projektów PHARE będzie kontynuowane przez pierwsze lata po akcesji.
Środki finansowe dla małych średnich przedsiębiorstw pochodzących z funduszy strukturalnych zostały ujęte w działaniach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (Działania 3.4., 2.5.), Sektorowego Programu Operacyjnego "Rozwój Zasobów Ludzkich" (Działanie 2.3.) oraz Sektorowego Programu Operacyjnego "Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw" (Działania 2.1., 1.3.).
Działanie 3.4. Mikroprzedsiębiorstwa w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego służy zwiększeniu konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw (do 10 pracowników) poprzez powiększenie zdolności inwestycyjnej w początkowym okresie funkcjonowania oraz ułatwieniu dostępu do doradztwa.
Mikroprzedsiębiorstwa na największe bariery rozwoju napotykają w początkowej fazie swojej działalności. Wiąże się to z brakiem kapitału jak i specjalistycznej wiedzy na temat zarządzania przedsiębiorstwem w warunkach konkurencji.
Działanie 3.4. ma na celu podniesienie jakości i efektywności zarządzania oraz podniesienie zdolności inwestycyjnych nowopowstałych przedsiębiorstw poprzez ułatwienie im dostępu do wysokiej jakości zewnętrznych usług doradczych świadczonych przez wyspecjalizowane firmy a także dokapitalizowanie projektów inwestycyjnych.
Projekty obu typów dotyczą usług i inwestycji, które przyczynią się do zwiększenia zdolności przetrwania i kontynuacji działania nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw, unowocześnienia zarówno ich sposobu funkcjonowania jak i wyposażenia, a w konsekwencji dostosowania do konkurencji na Jednolitym Rynku Europejskim.
Działanie będzie realizowane poprzez:
Typ nr1 - doradztwo specjalistyczne dotyczące doradztwa wprowadzającego innowacyjność w przedsiębiorstwie, zwiększającego jego konkurencyjność. Mogą to być projekty związane z:
-opracowaniem strategii umieszczenia produktu na nowym rynku zbytu,
-wprowadzeniem na rynek nowego produktu,
-zdobyciem nowej grupy klientów,
-racjonalizacją przepływów finansowych, towarów, materiałów, informacji wewnątrz
przedsiębiorstwa,
-komputeryzacją, racjonalizacją logistyki sprzedaży towarów i usług,
-poprawą zarządzania wewnątrz firmy, itp.
Specjalistyczne usługi doradcze nie obejmują doradztwa stałego, związanego z codzienną działalnością operacyjną przedsiębiorstwa, takiego jak doradztwo podatkowe, prawne, marketingowe,
Typ nr 2- wsparcie na projekty inwestycyjne jest przeznaczone na dofinansowanie inwestycji związanych z:
-utworzeniem, rozbudową lub nabyciem przedsiębiorstwa,
-rozszerzeniem zakresu działalności gospodarczej,
-rozpoczęciem w przedsiębiorstwie działań obejmujących dokonywanie zasadniczych zmian
produkcji bądź procesu produkcyjnego
-zmianą wyrobu lub usługi, w tym także zmianą w zakresie sposobu świadczenia usług,
-unowocześnieniem wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej
firmy,
-modernizacją środków produkcji,
Dofinansowanie ze środków publicznych wspiera projekty inwestycyjne poprawiające innowacyjność przedsiębiorstwa, związane z unowocześnieniem zarówno jego sposobu działania jak i oferty handlowej.
W przypadku projektów o wartości przekraczającej równowartość w PLN 10.000 euro przedsiębiorca jest zobowiązany do zaciągnięcia kredytu bankowego w wysokości co najmniej 50% wnioskowanej kwoty.
Firmy, które finansują swoje projekty poprzez leasing są zwolnione z obowiązku zaciągania kredytu bankowego.
Pomocny link- www.zporr.mgpips.gov.pl
Działanie 2.5. Promocja przedsiębiorczości w ramach ZPORR służy aktywnemu wspieraniu zatrudnienia, poprzez stymulowanie powstawania nowych mikroprzedsiebiorstw oraz zapewnieniu nowopowstałym mikroprzedsiębiorstwom pomocy w wykorzystaniu dostępnych instrumentów wsparcia.
Działanie to jest ukierunkowane na zapewnienie osobom, które mają zamiar rozpocząć prowadzenie własnej działalności gospodarczej (w formie mikroprzedsiębiorstwa zatrudniającego mniej niż 10 osób), bezpośredniego, kompleksowego wsparcia mającego im pomóc w pokonaniu barier utrudniających rozpoczęcie działalności. W ramach Działania przewidziane są różne formy pomocy, które mają za zadanie wspomagać przedsiębiorcę zarówno w momencie zakładania przedsiębiorstwa, jak i w okresie początków jego funkcjonowania.
Działanie będzie realizowane poprzez Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych wspierających zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej, polegających na:
organizowaniu usług informacyjnych z zakresu podstawowych zasad prowadzenia działalności gospodarczej,
organizowaniu grupowych i indywidualnych usług doradczych i szkoleniowych, umożliwiających nabywanie umiejętności niezbędnych dla prowadzenia działalności gospodarczej,
organizowaniu szkoleń ukierunkowanych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, połączonych z indywidualnym doradztwem (coaching) jako częścią szkolenia,
zapewnieniu opieki indywidualnego doradcy, który
wsparciem obejmie określoną grupę osób, udzielając im pomocy doradczej np. w: diagnozie potrzeb przedsiębiorstwa i zdefiniowaniu rodzaju oraz zakresu potrzebnej pomocy, ułatwianiu dostępu do zaawansowanych usług doradczych i szkoleniowych, korzystaniu z instrumentów wsparcia dostępnych dla mikroprzedsiębiorstw, organizowaniu przedsięwzięć grupowych z udziałem nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw.
rozpowszechnianie dobrych praktyk i metod rozwoju.
Przekazywania pomocy finansowej przysługującej po zarejestrowaniu mikroprzedsiebiorstwa w formie:
- wsparcia pomostowego,
- jednorazowej dotacji inwestycyjnej na rozwój działalności.
Pomocny link- www.zporr.mgpips.gov.pl
Działanie 2.3. Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki w Sektorowym Programie Operacyjnym -Rozwój Zasobów Ludzkich służy zwiększeniu konkurencyjności i możliwości adaptacyjnych przedsiębiorstw, poprzez inwestycje w personel prowadzone w formie szkoleń i usług doradczych dla kadry zarządzającej i pracowników przedsiębiorstw.
Działanie to jest ukierunkowane na doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr zarządzających oraz pracowników przedsiębiorstw, osiąganie odpowiednich umiejętności i kwalifikacji kadry modelowych centrów screeningowych oraz innych instytucji służby zdrowia. Ułatwianie transferu wiedzy i zacieśnianie współpracy między szkołami wyższymi i przedsiębiorstwami (kursy zaawansowanych technologii, wysyłanie kadry kierowniczej oraz wszystkich kategorii pracowników - badaczy, techników, robotników - przedsiębiorstw do uniwersytetów celu kontynuowania nauki na poziomie wyższym lub na szkolenia oferowane przez instytucje szkolnictwa wyższego, jak również staże pracowników w instytucjach naukowo-badawczych, studia podyplomowe, ułatwienie wprowadzania nowych form zatrudnienia i nowych form organizacji pracy (w tym pracy czasowej, rotacji pracy, telepracy, dostosowanie organizacji i form zatrudnienia do zmian technologicznych z uwzględnieniem poprawy warunków pracy).
Pomocny link:
Działanie2.1. Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiebiorstw poprzez doradztwo w Sektorowym Programie Operacyjnym Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw służy zwiększeniu konkurencyjnosci małych i średnich przedsiebiorstw porzez ułatwienie działajacym przedsiebiorcom dostępu do specjalistycznych usług doradczych w formie przyznawania dotacji.
Działanie jest ukierunkowane na podniesienia jakości i efektywności zarządzania poprzez ułatwienie MSP dostępu do wysokiej jakości zewnętrznych usług doradczych świadczonych przez wyspecjalizowane firmy. Dotyczy to zwłaszcza usług przyczyniających się do unowocześnienia funkcjonowania przedsiębiorstw i ich dostosowania do działalności na terenie UE.
Działanie będzie realizowane poprzez udzielanie dotacji dla przedsiębiorstw przeznaczonych na pokrycie części kosztów usług doradczych świadczonych przez akredytowanych wykonawców lub wykonawców wyłonionych w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych (dotyczy mikroprzedsiębiorstw prowadzących działalność opartą na wykorzystaniu zaawansowanych technologii, które ubiegają się o wsparcie ze środków publicznych przekraczające 50% wydatków kwalifikowanych) i dotyczących następujących rodzajów projektów:
1) doradztwa w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa na terenie UE,
2) doradztwa w zakresie jakości, dotyczącego w szczególności:
a) projektowania, wdrażania i doskonalenia systemów zarządzania jakością, zarządzania
środowiskowego lub zarządzania BHP,
b) uzyskiwania i odnawiania certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług, surowców,
maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno - pomiarowej lub kwalifikacji personelu,
c) wydawania deklaracji zgodności producenta w zakresie określonym w lit. b,
d) zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności
3) doradztwa związanego z innowacjami i nowymi technologiami, obejmującego
w szczególności projekty doradcze z zakresu:
a) wdrażania strategii rozwoju przedsiębiorstwa w oparciu o nowe technologie
i rozwiązania innowacyjne,
b) tworzenia przedsiębiorstw opartych na wykorzystaniu zaawansowanych technologii lub zamierzających podjąć działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów lub świadczeniu nowych usług na rynku polskim albo znacząco ulepszonych w porównaniu z występującymi na tym rynku,
c) wykorzystywania technologii informatycznych w przedsiębiorstwie.
4) wprowadzania przez przedsiębiorcę produktów na nowe rynki zagraniczne,
5) tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw,
6) łączenia się przedsiębiorstw,
7) pozyskiwania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności gospodarczej.
Wsparcie w zakresie doradztwa nie może być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie:
rolnictwa, rybołówstwa i rybactwa,
produkcji, przetwarzania oraz wprowadzania do obrotu produktów wymienionych w załączniku I do TWE,
górnictwa węgla w rozumieniu rozporządzenia Nr 1407/2002/WE z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego (Dz. Urz. WE L 205/1 z 2.08.2002),
produkcji żelaza i stali,
świadczenia usług transportu morskiego oraz przybrzeżnego transportu wodnego,
świadczenia pomocniczych usług transportu morski
ego,
polimeryzacji, włącznie z polikondensacją, jeżeli urządzenia do polimeryzacji
i formowania włókien i przędzy z włókien ciągłych powstałych na bazie poliestru, poliamidu, akrylu lub polipropylenu, niezależnie od ich końcowego zastosowania są połączone jedną linią technologiczną,
formowania lub teksturowania włókien syntetycznych i przędzy z włókien ciągłych powstałych na bazie poliestru, poliamidu, akrylu lub polipropylenu, niezależnie od ich końcowego zastosowania,
innym niż ww. wymienione, jeśli są związane z procesem formowania lub teksturowania włókien syntetycznych i przędzy z włókien ciągłych powstałych na bazie poliestru, poliamidu, akrylu lub polipropylenu, niezależnie od ich końcowego zastosowania, jeżeli urządzenia są połączone w jedną linię
technologiczną.
Pomocny link:
Działanie 2.3. Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje w Sektorowym Programie Operacyjnym Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw służy zwiększeniu konkurencyjności MSP prowadzących działalność gospodarczą na terenie Polski poprzez unowocześnienie ich oferty produktowej i technologicznej.
Działanie jest ukierunkowane na zwiększenie nakładów inwestycyjnych w przedsiębiorstwach usługowych i produkcyjnych w celu zmodernizowania ich niekonkurencyjnego i zdekapitalizowanego majątku. Od 1998 r. w Polsce obserwowany jest spadek nakładów inwestycyjnych. W roku 2001 nakłady inwestycyjne wyniosły 121,3 mld PLN, co oznacza spadek o 9,5% w relacji do roku poprzedniego. Jednocześnie, obserwuje się także spadek tempa nakładów na inwestycje zarówno MSP, które wyniosło w 2000 r. nieco ponad 7% (w 1999 r. odpowiednio około 24,5% dla małych przedsiębiorstw oraz 7% dla średnich przedsiębiorstw).
Działanie będzie realizowane poprzez wspieranie projektów obejmujących inwestycje określone w rozporządzeniu 70/2001. Projekty realizujące działania nowe, modernizacyjne oraz dostosowawcze będą szczegółowo badane pod kątem zgodności z ww. rozporządzeniem, w szczególności z art. 2 c i art. 2 d.
W szczególności wspierane są następujące typy projektów:
działania modernizacyjne w MSP prowadzące do wprowadzenia znaczącej zmiany produktu lub p
rocesu produkcyjnego,
wdrażanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwa,
zakup wyników prac badawczo-rozwojowych i/lub praw własności przemysłowej przez przedsiębiorstwa,
wdrażanie i komercjalizację technologii i produk
tów innowacyjnych,
zastosowanie i wykorzystanie technologii gospodarki elektronicznej,
zastosowanie i wykorzystanie ICT w procesach zarządzania przedsiębiorstwem,
dostosowywanie technologii i produktów do wymagań dyrektyw unijnych, zwłaszcza norm zharmoni
zowanych i prawodawstwa w zakresie BHP.
Wsparcie w zakresie inwestycji nie może być udzielone na działalność gospodarczą w zakresie określonym w opisie działania 2.1.
Pomocny link:
Działanie 1.3. Tworzenie korzystnych warunków dla tworzenia firm w Sektorowym Programie Operacyjnym Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw służy polepszeniu warunków prowadzenia przez przedsiębiorstwa działalności gospodarczej w ramach infrastruktury technicznej i doradztwo w zakresie zarządzania.
Działanie jest ukierunkowane na znoszenie barier jakie napotykają nowo tworzone i działające przedsiębiorstwa. Jak pokazują przeprowadzone badania, istotną barierą jest brak albo wysoki koszt dostępu do odpowiedniej infrastruktury prowadzenia działalności gospodarczej. W działaniu 1.3 wspierane będą projekty, których celem jest tworzenie i udostępnianie przedsiębiorstwom nowej infrastruktury w ramach parków przemysłowych, parków naukowo-technologicznych i inkubatorów technologicznych.
Działanie będzie realizowane poprzez podjęcie m. in. następujących przedsięwzięć:
realizacji projektów inwestycyjnych związanych z powstawaniem i rozwojem parków przemysłowych, parków naukowo-technologicznych oraz inkubatorów technologicznych (w tym przedsiębiorczości akademickiej),
realizacji usług doradczych dla instytucji zarządzających parkami przemysłowymi, parkami naukowo-technologicznymi oraz inkubatorami technologicznych (w tym przedsiębiorczości akademickiej).
W odniesieniu do parków przemysłowych wspierane będą w szczególności projekty parków przemysłowych:
wynikające z krajowych programów restrukturyzacji sektorów: hutnictwa żelaza i stali, górnictwa węgla kamiennego, przemysłu chemicznego, przemysłu obronnego, przemysłu farmaceutycznego,
powiązane z restrukturyzacją na podstawie ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy,
posiadające niezbędną dokumentację do rozpoczęcia realizacji projektu (np. biznes plan, studium wykonalności),
gwarantujące synergiczne połączenie działań instytucji centralnych, regionalnych, lokalnych oraz przedsiębiorców.
W odniesieniu do parków naukowo-technologicznych wspierane będą istniejące inicjatywy podejmowane w ośrodkach potrafiących wykazać osiągnięcie masy krytycznej niezbędnej dla funkcjonowania parku naukowo-technologicznego. Elementami wskazującymi na osiągnięcie masy krytycznej są:
duży potencjał instytucji naukowo-badawczych i szkół wyższych
w otoczeniu projektowanego lub rozwijanego parku naukowo-technologicznego, w szczególności wspierane będą inicjatywy tworzone lub rozwijane we współpracy z CZT,
koncentracja na wybranych dziedzinach z obszaru zaawansowanych technologii,
silne part
nerstwo pomiędzy instytucjami naukowo-badawczymi, szkołami wyższymi, samorządowymi władzami regionalnymi lub lokalnymi i innymi podmiotami zaangażowanymi w inicjatywę parku, wyrażone uwzględnieniem
w odpowiedniej strategii rozwoju regionu,
W odniesieniu do inkubatorów technologicznych wspierane będą projekty tworzenia bądź rozwoju inkubatorów:
organizowanych przez szkoły wyższe lub instytuty badawcze, w szczególności tworzone lub rozwijane w wyniku porozumienia kilku wymienionych jednostek,
organizowanych
przez wymienione instytucje naukowo-badawcze w porozumieniu i przy współpracy samorządów regionalnych i lokalnych lub przedsiębiorstw,
organizowanych przez parki naukowo-technologiczne lub CZT.
Realizacja działania 1.3 pozostaje w ścisłym związku z innymi działaniami SPO-WKP w zakresie:
wzmocnienia instytucji otoczenia biznesu (działanie 1.1),
tworzenia infrastruktury badawczej dla realizacji projektów badawczych i badawczo-wdrożeniowych, w tym CZT, Centrów Doskonałości oraz laboratoriów specjalistycznych (działanie 1.4),
usług doradczych dla osób chcących rozpocząć lub prowadzących działalność gospodarczą (działanie 2.1),
inwestycji przedsiębiorstw (działanie 2.2 i działanie 2.3).
W działaniu 1.3 nie będzie udzielana pomoc publiczna. Jednakże drugi etap realizacji, pozostający poza SPO-WKP (świadczenie usług przez parki na rzecz przedsiębiorców) może być związany z udzielaniem pomoc publicznej. Jeśli tak się stanie, wówczas pomoc będzie udzielana w oparciu o zasadę de minimis bądź też podmioty udzielające pomocy opracują program jej udzielania i przekażą go do notyfikacji lub dokonają notyfikacji pomocy indywidualnej.
Pomocny link:
Opracowano na podstawie www.zporr.gov.pl
1