11/1. Ocena stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego
u¿ytkowania wyrobów zawieraj¹cych azbest
Rozdzia³ 11/1.
11/1. Ocena stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego u¿ytkowania wyrobów zawieraj¹cych azbest
11. Azbest
kwiecieñ 2005
Stanis³aw Wójcik
Spis treœci
1. Komentarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
2. Wyjaœnienia do wzoru. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
Wzór oceny stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego
u¿ytkowania wyrobów zawieraj¹cych azbest . . . . .
4
1. Komentarz
Wyroby zawieraj¹ce azbest nie stanowi¹ zagro¿enia zdrowia dopóki s¹ nieuszko-
dzone i nie pyl¹ (nie uwalniaj¹ w³ókien do otoczenia).
Warunek
bezpiecznego
użytkowania
wyrobów
z azbestem
Bezpieczne u¿ytkowanie wyrobów zawieraj¹cych azbest o gêstoœci objêtoœcio-
wej równej lub wiêkszej ni¿ 1000 kg/m
3
(klasy II, tzw. twarde) mo¿liwe jest po
stwierdzeniu braku widocznych uszkodzeñ, mog¹cych stwarzaæ warunki dla emi-
sji azbestu do œrodowiska.
W celu stwierdzenia stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego u¿ytkowania wyrobów
zawieraj¹cych azbest, w³aœciciele, u¿ytkownicy wieczyœci lub zarz¹dcy nieru-
chomoœci, a tak¿e obiektu, urz¹dzenia budowlanego, instalacji przemys³owej lub
innego miejsca zawieraj¹cego azbest zobowi¹zani zostali do przeprowadzania
okresowych kontroli stanu tych wyrobów w terminach wynikaj¹cych z oceny stanu
tych wyrobów.
Pierwszej kontroli nale¿a³o dokonaæ w terminie do 5 listopada 2004 r.
Wyniki kontroli, czyli dokonana ocena stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego u¿ytko-
wania wyrobów zawieraj¹cych azbest – powinny byæ udokumentowane na dru-
ku sporz¹dzonym w dwóch egzemplarzach wg wzoru przedstawionego w za-
³¹czniku nr 1 do rozporz¹dzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej
z 2.4.2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego u¿ytkowania i usuwa-
nia wyrobów zawieraj¹cych azbest (Dz.U. Nr 71, poz. 649).
Jeden egzemplarz takiej „Oceny” powinien trafiæ do w³aœciwego organu nadzoru
budowlanego w terminie 30 dni od daty sporz¹dzenia oceny, a drugi – musi byæ
przechowywany u w³aœciciela, u¿ytkownika wieczystego lub zarz¹dcy, ³¹cznie
z dokumentacj¹ miejsca zawieraj¹cego azbest, obiektu, urz¹dzenia budowlanego
lub instalacji przemys³owej.
Przy dokonywaniu kontroli wskazane jest korzystaæ z fachowej pomocy specja-
listów.
Ocenê wykonuje siê oddzielnie dla ka¿dego rodzaju wyrobu zawieraj¹cego azbest.
Za wyrób zawieraj¹cy azbest uwa¿a siê ka¿dy wyrób zawieraj¹cy w swojej masie
co najmniej 0,1% azbestu.
kwiecień 2005
1
OPINIE
Rozdział 11/1.
Sposób
zabezpieczenia
Warunkiem bezpiecznego u¿ytkowania wyrobów zawieraj¹cych azbest (tych,
które nie zosta³y w wyniku kontroli zakwalifikowane do natychmiastowego usu-
niêcia lub naprawy) jest zabezpieczenie ich poprzez:
l
zabudowê (zamkniêcie) przestrzeni, w której siê znajduj¹, szczeln¹ przegrod¹
bez naruszania samego wyrobu,
l
pokrycie urz¹dzeñ budowlanych, instalacji przemys³owych lub powierzchni
zawieraj¹cych azbest szczeln¹ pow³ok¹ z g³êboko penetruj¹cych œrodków
wi¹¿¹cych azbest, posiadaj¹cych odpowiedni¹ aprobatê techniczn¹ (atestowa-
nych).
Dopuszczalne jest tak¿e oddzielenie powierzchni wyrobów zawieraj¹cych azbest
przez na³o¿enie szczelnej warstwy materia³u niezawieraj¹cego azbestu.
Przy pracach zabezpieczaj¹cych nie mo¿na stosowaæ jakiejkolwiek obróbki me-
chanicznej ze wzglêdu na pylenie.
2. Wyjaœnienia do wzoru
W pierwszych polach dokumentu nale¿y okreœliæ miejsce, obiekt, urz¹dzenie bu-
dowlane lub instalacjê, w której wystêpuj¹ materia³y zawieraj¹ce azbest oraz podaæ
adres.
PRZYKŁAD
Fabryka Ceramiki Budowlanej „BLOCZEK” Sp. z o.o. / magazyn wyrobów nr .... / pokrycie dachu.
Kod pocztowy ................. MiejscowoϾ, ul. ............................ nr ...........
Rodzaj / nazwa wyrobu
Przy okreœlaniu rodzaju wyrobu nale¿y stosowaæ nastêpuj¹c¹ klasyfikacjê:
l
p³yty azbestowo-cementowe w budownictwie,
l
p³yty faliste azbestowo-cementowe dla budownictwa,
l
rury i z³¹cza azbestowo-cementowe,
l
izolacje natryskowe œrodkami zawieraj¹cymi w swoim sk³adzie azbest,
l
wyroby cierne azbestowo-kauczukowe,
l
przêdza specjalna, w tym w³ókna azbestowe obrobione,
l
szczeliwa azbestowe,
l
taœmy tkane i plecione, sznury i sznurki,
l
wyroby azbestowo-kauczukowe, z wyj¹tkiem wyrobów ciernych,
l
papier, tektura,
l
inne wyroby zawieraj¹ce azbest, oddzielnie niewymienione, w tym papier
i tektura.
Iloœæ wyrobów (m
3
, tony)
Dane te nale¿y wpisaæ na podstawie dokumentacji technicznej lub pomiarów
z natury.
2
kwiecień 2005
OPINIE
11. Azbest
Rozdział 11/1.
Ocena
W ka¿dej z 7 grup nale¿y podkreœliæ tylko jedn¹ pozycjê i wpisaæ dla tej pozycji
w kolumnie „Ocena” liczbê punktów, podan¹ w kolumnie „Przyjêta punktacja”
(dok³adnie tak¹ sam¹ – ani wiêksz¹, ani mniejsz¹).
Jeœli wyst¹pi przypadek, w którym moglibyœmy podkreœliæ dwie pozycje z jednej
grupy, to wybieramy pozycjê z wy¿sz¹ punktacj¹ i j¹ w³aœnie podkreœlamy.
Po dokonaniu oceny poszczególnych grup, dokonujemy podsumowania liczby
punktów wpisanych w kolumnie „ocena”.
Suma punktów oceny
Przydatnoœæ do dalszej eksploatacji wynika z sumy punktów ustalonych podczas
dokonywania oceny. I tak:
I stopień
pilności
l
65 i wiêcej punktów – stopieñ pilnoœci I – wymiana lub naprawa tych wyrobów
powinna nast¹piæ bezzw³ocznie.
Do tej grupy klasyfikuje siê wyroby zawieraj¹ce azbest, w których stwierdzono wi-
zualnie znaczne ich uszkodzenia równie¿ na powierzchni (z³uszczenia), a tak¿e,
gdy ich lokalizacja stwarza szczególne zagro¿enie dla ludzi.
II stopień
pilności
l
od 35 do 60 punktów – stopieñ pilnoœci II – wyroby te wymagaj¹ zwiêkszonego
nadzoru technicznego w okresie ich dalszej eksploatacji oraz sporz¹dzenia po-
nownej oceny w ci¹gu roku.
Do tej grupy klasyfikuje siê wyroby, w których wizualnie stwierdzono rozpoczy-
naj¹ce siê procesy korozyjne i drobne ubytki stwarzaj¹ce mo¿liwoœci wyst¹pienia
zagro¿eñ dla ludzi.
III stopień
pilności
l
do 35 punktów – stopieñ pilnoœci III – wyroby te mog¹ byæ nadal eksploatowa-
ne, a nastêpn¹ kontrolê i sporz¹dzenie oceny nale¿y dokonaæ w terminie do
5 lat.
Do tej grupy klasyfikuje siê wyroby, w których w wyniku dokonanej kontroli nie
stwierdzono widocznych uszkodzeñ. Nie zachodzi wiêc obawa wyst¹pienia za-
gro¿enia dla ludzi i œrodowiska w najbli¿szym czasie.
kwiecień 2005
3
11/1. Ocena stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest
OPINIE
Rozdział 11/1.
OCENA
stanu i mo¿liwoœci bezpiecznego u¿ytkowania wyrobów zawieraj¹cych azbest
Rozdzia³ 11/1.
Rozdzia³ 11/1.
Miejsce/obiekt/urz¹dzenie budowlane/instalacja przemys³owa:
.....................................................................................................................................
Adres miejsca/obiektu/urz¹dzenia budowlanego/instalacji przemys³owej:
.....................................................................................................................................
Pomieszczenie: .............................................................................................................
Rodzaj/nazwa wyrobu: ...............................................................................................
Iloœæ wyrobów (m
3
, tony) ...........................................................................................
Grupa/Nr
Wyrób – rodzaj
Ocena
Przyjêta
punktacja
1
2
3
4
I. Sposób zastosowania azbestu
1.
Powierzchnia pokryta mas¹ natryskow¹ z azbestem (torkret)
30
2.
Tynk zawieraj¹cy azbest
30
3.
Lekkie p³yty izolacyjne z azbestem (gêstoœæ objêtoœciowa <1000 kg/m
3
)
25
4.
Pozosta³e wyroby z azbestem
10
II. Rodzaj azbestu
5.
Azbest chryzotylowy
5
6.
Inny azbest (np. krokidolit)
15
III. Struktura powierzchni wyrobu z azbestem
7.
RozluŸniona (naruszona) struktura w³ókien
30
8.
Mocna struktura w³ókien, lecz bez albo z niewystarczaj¹c¹ pow³ok¹ far-
by zewnêtrznej
10
9.
Pomalowana i nieuszkodzona pow³oka zewnêtrzna
0
IV. Stan zewnêtrzny wyrobu z azbestem
10.
Du¿e uszkodzenia (widoczne pêkniêcia lub ubytki na powierzchni rów-
nej lub wiêkszej ni¿ 3% powierzchni wyrobu)
30
11.
Ma³e uszkodzenia (brak widocznych pêkniêæ, a ubytki na powierzchni
mniejszej ni¿ 3% powierzchni wyrobu)
10
12.
Brak
0
V. Mo¿liwoœæ uszkodzenia powierzchni wyrobu z azbestem
13.
Wyrób jest przedmiotem jakichœ prac
15
14.
Wyrób przez bezpoœredni¹ dostêpnoœæ nara¿ony na uszkodzenia
(do wysokoœci 2 m)
10
1
2
3
4
15.
Wyrób nara¿ony na uszkodzenia mechaniczne
10
16.
Wyrób nara¿ony na wstrz¹sy i drgania
10
17.
Wyrób nara¿ony na dzia³anie czynników atmosferycznych (na zewn¹trz
obiektu)
10
18.
Wyrób znajduje siê w zasiêgu silnych ruchów powietrza
10
19.
Wyrób nie jest nara¿ony na wp³ywy zewnêtrzne
0
VI. Wykorzystanie pomieszczenia
20.
Regularnie przez dzieci, m³odzie¿ lub sportowców
35
21.
Trwa³e lub czêste przebywanie w pomieszczeniach innych osób
30
22.
Czasowo wykorzystywane pomieszczenie
20
23.
Rzadko wykorzystywane pomieszczenie
10
VII. Usytuowanie wyrobu
24.
Bezpoœrednio w pomieszczeniu
30
25.
Za zawieszonym nieszczelnym sufitem lub innym pokryciem
25
26.
W systemie wywietrzania pomieszczenia (kana³y wentylacyjne)
25
27.
Za zawieszonym szczelnym sufitem lub innym pokryciem, ponad
py³oszczeln¹ powierzchni¹ lub poza szczelnym kana³em wentylacyjnym
10
Suma punktów oceny
...............
.............................................................
.................................................
oceniaj¹cy (nazwisko i imiê)
(w³aœciciel/zarz¹dca)
................................................................................................................................................
(adres)
data .....................................