Elektromonter linii napowietrznych

niskich i

ś

rednich napi

ęć

(741302)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Elektromonter linii napowietrznych
niskich i

ś

rednich napi

ęć

(741302)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-244-7 (244)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ....

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy .................................................

4

2. Opis zawodu .........................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu .......................................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

powania

zawodu ....................................................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia pracy,

zagro

ż

enia, organizacja pracy) ................................................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-

zania do wykonywania zawodu ................................................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia pracy

w zawodzie ...............................................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji

kompetencji...............................................................................

7

2.7. Zadania zawodowe ...................................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................

8

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem

kwalifikacji w ERK/PRK.............................................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10

3.1. Budowanie i przebudowywanie linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

wraz z przył

ą

czami i odgał

ę

zieniami oraz o

ś

wietleniem ulicz-

nym Kz1 ................................................................................... 10

3.2. Eksploatowanie, wykonywanie pomiarów, diagnozowanie

uszkodze

ń

i naprawianie linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

oraz

o

ś

wietlenia ulicznego Kz2 ........................................................ 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 13

4. Profil kompetencji kluczowych............................................................ 14

5. Słownik ................................................................................................. 15

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy (KZiS

2010):

741302 Elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzynarodo-

wej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 7413 – Monterzy linii elektrycznych (w Mi

ę

dzynarodo-

wym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7413
Electrical Line Installers and Repairers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja D. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energi

ę

elektryczn

ą

, gaz, par

ę

wodn

ą

, gor

ą

c

ą

wod

ę

i powietrze do układów klimatyzacyjnych, Dział 35.

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energi

ę

elektryczn

ą

, gaz, par

ę

wodn

ą

,

gor

ą

c

ą

wod

ę

i powietrze do układów klimatyzacyjnych, Grupa 35.1. Wy-

twarzanie, przesyłanie, dystrybucja i handel energi

ą

elektryczn

ą

, Klasa

35.13. Dystrybucja energii elektrycznej, Podklasa 35.13.Z. Dystrybucja
energii elektrycznej.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy

ź

ródeł

(akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe) oraz głównie z wyników ba-

da

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5 przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 2,

ś

rednie – 2, w tym usługowe − 3, dystrybucyjne – 2), przeprowadzonych w lutym

i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Eugeniusz Sitek – były pracownik Zakładów Energetyki Okr

ę

gu Wscho-

dniego oraz Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. Warszawa, Od-
dział Eksploatacji w Radomiu,

•

Dariusz Marciniuk – PGE OBRÓT S.A. w Łukowie,

•

Dariusz Iwa

ń

ski – Zakład Elektryczny „DAREX” w Go

ź

dzie,

•

Ireneusz Wo

ź

niak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.

Ewaluatorzy:

•

Jerzy Kaflik – Zakład Elektryczny ELKAF w Legionowie,

•

Jerzy Bieniek – Zespół Szkół Technicznych w Radomiu.

5

Recenzenci:

•

Ewa Urbanek – O

ś

rodek Rzeczoznawstwa SEP w Warszawie,

•

Anna Wójcikowska − Stowarzyszenie Elektryków Polskich w Warszawie.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Krzysztof Kostrzewa (przewodnicz

ą

cy) – przedstawiciel pracodawców,

Trakcja S.A. w Warszawie,

•

Wojciech Jabło

ń

ski – Zwi

ą

zek Pracodawców Warszawy i Mazowsza

w Warszawie,

•

Andrzej Str

ę

bski – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi

ą

zków Zawodowych

w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

bierze udział

w budowie, przebudowie, remontach i eksploatacji tych linii elektroenergetycz-
nych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

(nn i SN) jest

zawodem o charakterze usługowym. Celem pracy elektromontera jest udział
w budowie, przebudowie i modernizacji linii nn i SN, na podstawie dokumentacji
technicznej, z uwzgl

ę

dnieniem wła

ś

ciwych technologii prac. Elektromonter linii

napowietrznych nn i SN bierze udział w eksploatacji linii, w cyklicznych i po-
awaryjnych ogl

ę

dzinach linii, ocenia stan techniczny elementów linii, ustala

przyczyny zakłóce

ń

. Usuwa zdiagnozowane i zlokalizowane przyczyny i skutki

awarii, na bie

żą

co naprawia, remontuje, konserwuje i reguluje eksploatowan

ą

lini

ę

. Elektromonter linii napowietrznych nn i SN przył

ą

cza odbiorców energii

elektrycznej do linii, wykonuje odgał

ę

zienia od linii SN dla odbiorców przył

ą

-

czonych na napi

ę

ciu

ś

rednim oraz przył

ą

cza niskiego napi

ę

cia dla odbiorców

przył

ą

czonych do linii niskiego napi

ę

cia. Szczególnym rodzajem linii wykony-

wanych, przył

ą

czanych i konserwowanych przez elektromontera linii napo-

wietrznych nn i SN s

ą

ci

ą

gi o

ś

wietlenia ulicznego montowane na słupach linii

niskiego napi

ę

cia.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

pracuje zarów-

no w terenie zabudowanym jak i w terenie otwartym, cz

ę

sto bez dróg dojazdo-

wych, w ró

ż

nych warunkach atmosferycznych. W pracach przy budowach i mo-

dernizacjach linii korzysta z pomocy ci

ęż

kiego sprz

ę

tu budowlanego: d

ź

wigów,

podno

ś

ników, samochodów ci

ęż

arowych, ci

ą

gników, koparek, agregatów pr

ą

-

dotwórczych, a tak

ż

e posługuje si

ę

ró

ż

norodnymi narz

ę

dziami r

ę

cznymi. Wy-

konuje prace na wysoko

ś

ciach, korzystaj

ą

c ze sprz

ę

tu ochrony osobistej przed

upadkiem z wysoko

ś

ci. Ze wzgl

ę

du na zagro

ż

enie pora

ż

eniem pr

ą

dem elek-

trycznym elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

korzysta

z elektroizolacyjnego sprz

ę

tu ochrony osobistej, przeno

ś

nych uziemiaczy,

sprz

ę

tu pomocniczego oraz sprz

ę

tu do ochrony przed skutkami zapalenia łuku

elektrycznego. Wykonuj

ą

c prace w technologii „pod napi

ę

ciem”, posługuje si

ę

specjalistycznym sprz

ę

tem elektroizolacyjnym zaprojektowanym do bezpiecz-

nego wykonywania prac, według

ś

ci

ś

le okre

ś

lonych technologii. Najwa

ż

niej-

szymi zagro

ż

eniami zwi

ą

zanymi z pracami na liniach s

ą

zagro

ż

enia pora

ż

e-

niem pr

ą

dem elektrycznym, poparzeniem łukiem elektrycznym, upadkiem

7

z wysoko

ś

ci, urazami mechanicznymi zwi

ą

zanymi z prac

ą

z u

ż

yciem ci

ęż

kiego

sprz

ę

tu w trudnym terenie. Ze wzgl

ę

du na obecno

ść

wielu zagro

ż

e

ń

elektro-

monter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

organizuje prac

ę

oraz

dokonuje przeł

ą

cze

ń

ruchowych linii wg zasad BHP i

ś

ci

ś

le okre

ś

lonych tech-

nologii.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Praca na liniach elektroenergetycznych, ze wzgl

ę

du na liczne zagro

ż

enia,

wymaga pełnej sprawno

ś

ci fizycznej i psychicznej. Elektromonter linii napo-

wietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

powinien dysponowa

ć

sprawno

ś

ci

ą

rucho-

w

ą

, sprawno

ś

ci

ą

układu oddechowego, czucia, mowy słuchu i wzroku. Powi-

nien cechowa

ć

si

ę

prawidłow

ą

koordynacj

ą

wzrokowo-ruchow

ą

i odporno

ś

ci

ą

na stres. Z zawodu wyklucza wszelka niepełnosprawno

ść

ruchowa, l

ę

k wyso-

ko

ś

ci, daltonizm, zaburzenia psychiczne. Praca w zawodzie elektromontera linii

napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

wymaga odpowiedzialno

ś

ci, dokład-

no

ś

ci, rzetelno

ś

ci, wyobra

ź

ni, umiej

ę

tno

ś

ci społecznych ułatwiaj

ą

cych komuni-

kacj

ę

i organizacj

ę

pracy w zespole. Ze wzgl

ę

du na prac

ę

w zmiennych warun-

kach atmosferycznych wymaga si

ę

ogólnie dobrego stanu zdrowia i odporno

ś

ci

na infekcje.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Prac

ę

elektromontera linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

mog

ą

wykonywa

ć

absolwenci zasadniczych szkół zawodowych o kierunkach zwi

ą

za-

nych z sieciami i urz

ą

dzeniami elektroenergetycznymi lub pokrewnych. Ch

ę

tnie

zatrudniani s

ą

absolwenci techników kształc

ą

cych w tych kierunkach. Praca na

liniach nn i SN wymaga stwierdzenia przez uprawnion

ą

komisj

ę

powoływan

ą

przez Urz

ą

d Regulacji Energetyki posiadania dodatkowych kompetencji i kwali-

fikacji w zakresie eksploatacji urz

ą

dze

ń

w okre

ś

lonym zakresie napi

ęć

. Ze

wzgl

ę

du na prac

ę

w terenie dodatkowym atutem s

ą

uprawnienia do prowadze-

nia pojazdów i/lub uprawnienia do obsługi specjalistycznego sprz

ę

tu budowla-

nego, a tak

ż

e kursy i dodatkowe kwalifikacje przygotowuj

ą

ce do wykonywania

prac w okre

ś

lonej technologii (np. prac pod napi

ę

ciem).

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

na potwierdzi

ć

w systemie rzemiosła egzaminem czeladniczym i mistrzowskim. Tytuł czeladni-
ka lub mistrza umo

ż

liwia zatrudnienie równie

ż

w innych pokrewnych zawodach

elektrycznych. Mo

ż

liwe jest rozszerzenie kompetencji zawodowych elektromon-

tera linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

przez dokształcenie si

ę

w zawodzie technik elektryk oraz in

ż

ynier elektryk, a po zdobyciu odpowiednie-

go do

ś

wiadczenia zawodowego i zdaniu egzaminu uzyskanie elektrycznych

8

uprawnie

ń

budowlanych. Elektromonter linii napowietrznych niskich i

ś

rednich

napi

ęć

mo

ż

e by

ć

awansowany przez pracodawc

ę

na stanowisko brygadzisty,

a po uzyskaniu uprawnie

ń

kwalifikacyjnych w zakresie dozoru mo

ż

e pracowa

ć

na stanowisku kierownika robót. Po uzyskaniu wykształcenia wy

ż

szego mo

ż

e

by

ć

awansowany na stanowiska kierownicze jednostek zajmuj

ą

cych si

ę

budo-

w

ą

lub eksploatacj

ą

sieci.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie własnego stanowiska pracy z uwzgl

ę

dnieniem przepisów

BHP, ochrony ppo

ż

., przeciwpora

ż

eniowej, ochrony

ś

rodowiska oraz

zasad ergonomii (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Budowanie, przebudowywanie i modernizacja linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

na podstawie dokumentacji technicznej, z uwzgl

ę

dnieniem wła-

ś

ciwych technologii prac (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Montowanie odgał

ę

zie

ń

linii napowietrznych

ś

rednich napi

ęć

oraz przy-

ł

ą

czy linii napowietrznych niskich napi

ęć

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z4.

Ocenianie stanu technicznego elementów linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

,

ustalanie przyczyn zakłóce

ń

i awarii (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z5.

Usuwanie zakłóce

ń

i awarii linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

(niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z6.

Wykonywanie przeł

ą

cze

ń

ruchowych linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

zgod-

nie z instrukcjami współpracy ruchowej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z7.

Remontowanie, konserwowanie i regulowanie linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z8.

Montowanie i naprawianie o

ś

wietlenia ulicznego na istniej

ą

cych ci

ą

gach

linii niskich napi

ęć

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z9.

Wykonywanie pomiarów parametrów mechanicznych i elektrycznych linii
niskich i

ś

rednich napi

ęć

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Budowanie i przebudowywanie linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

wraz z przy-

ł

ą

czami i odgał

ę

zieniami oraz o

ś

wietleniem ulicznym (potrzebne do wyko-

nywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z8).

Kz2 – Eksploatowanie, wykonywanie pomiarów, diagnozowanie uszkodze

ń

i naprawianie linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

oraz o

ś

wietlenia ulicznego

(potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1÷Z9).

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w zawodzie su-

geruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła

ś

ciwym dla wy-

kształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifi-
kacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfika-
cji zawodów i specjalno

ś

ci (grupa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód elektromontera linii napowietrznych niskich

i

ś

rednich napi

ęć

:

1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe poj

ę

cia, fakty, zasady, zale

ż

-

no

ś

ci i procesy towarzysz

ą

ce budowaniu, przebudowie, remontom i eksplo-

atacji linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

oraz w szerszym zakre-

sie elementarne uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y elek-

trycznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: posiada umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów poprzez wybieranie podstawowych me-

tod, narz

ę

dzi, materiałów i informacji potrzebnych w budowaniu, przebudo-

wie, remoncie i eksploatacji linii napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

,

potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmien-

nych warunkach, umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy wyst

ę

puj

ą

ce w reali-

zacji zada

ń

zawodowych.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych

w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z8 wymaga posiadania kompe-

tencji zawodowych Kz1.

3.1. Budowanie i przebudowywanie linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

wraz z przył

ą

czami i odgał

ę

zieniami

oraz o

ś

wietleniem ulicznym Kz1

Wiedza – zna i rozumie podstawowe
fakty, zasady, procesy, poj

ę

cia ogólne

i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane z budowaniem

i przebudowywaniem linii niskich i

ś

re-

dnich napi

ęć

wraz z przył

ą

czami i od-

gał

ę

zieniami oraz o

ś

wietleniem ulicz-

nym, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony

ppo

ż

., ochrony przeciwpora

ż

enio-

wej, ochrony przed upadkiem
z wysoko

ś

ci, ochrony

ś

rodowiska

oraz ergonomii podczas budowa-
nia i przebudowywania linii niskich
i

ś

rednich napi

ęć

wraz z odgał

ę

-

zieniami i przył

ą

czami;

−

zasady prowadzenia dokumentacji

pracy;

−

zasady i metody uwalniania spod

napi

ę

cia i ratowania pora

ż

onych

pr

ą

dem elektrycznym podczas bu-

dowania i przebudowywania linii
niskich i

ś

rednich napi

ęć

wraz

z odgał

ę

zieniami i przył

ą

czami;

−

normy i przepisy dotycz

ą

ce wyko-

nywania napowietrznych linii niskich
i

ś

rednich napi

ęć

;

−

symbole stosowane w dokumen-

tacjach technicznych dotycz

ą

cych

linii napowietrznych niskich i

ś

red-

nich napi

ęć

;

−

zasady, normy i przepisy dotycz

ą

-

ce wykonywania przył

ą

czy napo-

wietrznych niskich napi

ęć

i odga-

ł

ę

zie

ń

ś

rednich napi

ęć

;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt pro-

ste zadania zwi

ą

zane z budowaniem

i przebudowywaniem

linii

niskich

i

ś

rednich napi

ęć

wraz z przył

ą

czami

i odgał

ę

zieniami oraz o

ś

wietleniem

ulicznym według okre

ś

lonej instrukcji,

w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

organizowa

ć

stanowisko

pracy

zgodnie z zasadami i przepisami
BHP, ochrony ppo

ż

., ochrony

przeciwpora

ż

eniowej, ochrony

ś

ro-

dowiska oraz ergonomii, podczas
budowania i przebudowywania linii
niskich i

ś

rednich napi

ęć

wraz

z odgał

ę

zieniami i przył

ą

czami;

−

dokumentowa

ć

wykonan

ą

prac

ę

;

−

uwalnia

ć

spod napi

ę

cia i ratowa

ć

pora

ż

onych pr

ą

dem elektrycznym

podczas budowania i przebudo-
wywania linii niskich i

ś

rednich na-

pi

ęć

wraz z odgał

ę

zieniami i przy-

ł

ą

czami;

−

posługiwa

ć

si

ę

dokumentacj

ą

te-

chniczn

ą

dotycz

ą

ca budowanych

linii;

−

wykonywa

ć

linie

napowietrzne

niskich i

ś

rednich napi

ęć

wg do-

kumentacji

technicznej,

norm

i przepisów;

−

przebudowywa

ć

, modernizowa

ć

li-

nie napowietrzne niskich i

ś

rednich

napi

ęć

wg dokumentacji technicz-

nej, norm i przepisów;

11

−

metody i technologie stosowane

podczas wykonywania przył

ą

czy

napowietrznych linii niskich napi

ęć

i odgał

ę

zie

ń

ś

rednich napi

ęć

;

−

osprz

ę

t,

narz

ę

dzia

stosowane

podczas wykonywania przył

ą

czy

napowietrznych linii niskich napi

ęć

i odgał

ę

zie

ń

ś

rednich napi

ęć

;

−

symbole stosowane w dokumen-

tacjach technicznych o

ś

wietlenia

ulicznego;

−

zasady działania poszczególnych

rodzajów

ź

ródeł

ś

wiatła, automa-

tyki steruj

ą

cej i zabezpieczenio-

wej;

−

zasady, normy i przepisy dotycz

ą

-

ce wykonywania ci

ą

gów o

ś

wietle-

nia ulicznego na słupach linii ni-
skiego napi

ę

cia.

−

dobiera

ć

technologie i metody

wykonywania przył

ą

czy i odgał

ę

-

zie

ń

;

−

dobiera

ć

osprz

ę

t, narz

ę

dzia i ma-

teriały do wykonywania przył

ą

czy

i odgał

ę

zie

ń

w okre

ś

lonych tech-

nologiach;

−

wykonywa

ć

przył

ą

cza i odgał

ę

zie-

nia od linii wg zasad, norm i obo-
wi

ą

zuj

ą

cych przepisów;

−

posługiwa

ć

si

ę

dokumentacj

ą

te-

chniczn

ą

dotycz

ą

c

ą

o

ś

wietlenia

ulicznego;

−

wykonywa

ć

ci

ą

gi o

ś

wietlenia ulicz-

nego wg obowi

ą

zuj

ą

cych zasad,

norm i przepisów;

−

weryfikowa

ć

poprawno

ść

działania

poszczególnych rodzajów

ź

ródeł

ś

wiatła, automatyki steruj

ą

cej i za-

bezpieczeniowej.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowych Kz2.

3.2. Eksploatowanie, wykonywanie pomiarów,

diagnozowanie uszkodze

ń

i naprawianie linii niskich

i

ś

rednich napi

ęć

oraz o

ś

wietlenia ulicznego Kz2

Wiedza – zna i rozumie podstawowe
fakty, zasady, procesy, poj

ę

cia ogólne

i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane z eksploatowa-

niem, wykonywaniem pomiarów, dia-
gnozowaniem uszkodze

ń

i naprawia-

niem linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

oraz o

ś

wietlenia ulicznego, w szcze-

gólno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP dotycz

ą

ce

ochrony przed upadkiem z wysoko-

ś

ci, ochrony przeciwpora

ż

eniowej,

przeciwpo

ż

arowej; zasady ochrony

ś

rodowiska i ergonomii stanowiska

pracy podczas eksploatowania, dia-
gnozowania i naprawiania linii ni-
skich i

ś

rednich napi

ęć

;

−

zasady prowadzenia dokumentacji

pracy;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z eksplo-

atowaniem, wykonywaniem pomia-
rów,

diagnozowaniem

uszkodze

ń

i naprawianiem linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

oraz o

ś

wietlenia ulicznego

według okre

ś

lonej instrukcji w cz

ę

-

ś

ciowo

zmiennych

warunkach,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

organizowa

ć

stanowisko

pracy

zgodnie z zasadami i przepisami
BHP, ochrony przed upadkiem
z wysoko

ś

ci, ochrony przeciwpo-

ra

ż

eniowej, przeciwpo

ż

arowej, za-

sadami ochrony

ś

rodowiska i er-

gonomii podczas eksploatowania,
diagnozowania i naprawiania linii
niskich i

ś

rednich napi

ęć

;

12

−

zasady i metody uwalniania spod

napi

ę

cia i ratowania pora

ż

onych

pr

ą

dem

elektrycznym

podczas

eksploatowania,

diagnozowania

i naprawiania linii niskich i

ś

red-

nich napi

ęć

;

−

wymagania techniczne, zasady

działania i funkcje elementów linii
napowietrznych niskiego i

ś

red-

niego napi

ę

cia;

−

metody i sposoby diagnozowania

poprawno

ś

ci działania poszcze-

gólnych elementów linii niskich
i

ś

rednich napi

ęć

;

−

narz

ę

dzia diagnozowania popraw-

no

ś

ci działania poszczególnych

elementów linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

;

−

metody lokalizacji przyczyn zakłó-

ce

ń

w liniach niskiego i

ś

redniego

napi

ę

cia;

−

metody i sposoby eliminacji zakłó-

ce

ń

w liniach niskiego i

ś

redniego

napi

ę

cia;

−

zasady działania automatyki za-

bezpieczeniowej w liniach niskiego
i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

metody

przywracania

ci

ą

gło

ś

ci

zasilania w energi

ę

o odpowied-

nich parametrach jako

ś

ciowych;

−

fizyczne zasady i przebieg proce-

sów ł

ą

czeniowych linii niskiego

i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

technologie i techniki dokonywania

przeł

ą

cze

ń

ruchowych;

−

metody, sposoby i zasady organi-

zacyjne dokonywania przeł

ą

cze

ń

ruchowych;

−

elementy sieci wymagaj

ą

ce re-

montów, konserwacji i regulacji;

−

metody i sposoby prowadzenia

remontów, konserwacji, regulacji
linii niskiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

kryteria techniczne do kwalifiko-

wania elementów linii do remon-
tów, konserwacji, regulacji;

−

dokumentowa

ć

wykonan

ą

prac

ę

;

−

uwalnia

ć

spod napi

ę

cia i ratowa

ć

pora

ż

onych pr

ą

dem elektrycznym

zgodnie z opracowanymi zasada-
mi i metodami podczas eksplo-
atowania, diagnozowania i napra-
wiania linii niskich i

ś

rednich na-

pi

ęć

;

−

dobiera

ć

optymalne metody i spo-

soby diagnozowania poprawno

ś

ci

działania całej linii niskich i

ś

red-

nich napi

ęć

i poszczególnych jej

elementów;

−

dobiera

ć

narz

ę

dzia diagnozowania

poprawno

ś

ci działania poszcze-

gólnych elementów linii niskich
i

ś

rednich napi

ęć

;

−

diagnozowa

ć

stan techniczny linii

niskich i

ś

rednich napi

ęć

i po-

szczególnych jej elementów;

−

lokalizowa

ć

przyczyny zakłóce

ń

i awarii;

−

dobiera

ć

optymalne metody i spo-

soby eliminacji zakłóce

ń

i usuwa-

nia awarii w liniach niskiego i

ś

red-

niego napi

ę

cia;

−

posługiwa

ć

si

ę

narz

ę

dziami

i sprz

ę

tem do eliminowania zakłó-

ce

ń

i usuwania awarii w liniach ni-

skiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

eliminowa

ć

zakłócenia i awarie

w liniach niskiego i

ś

redniego na-

pi

ę

cia;

−

dobiera

ć

optymalne metody i spo-

soby dokonywania przeł

ą

cze

ń

ru-

chowych;

−

wykonywa

ć

przeł

ą

czenia ruchowe

z zastosowaniem wła

ś

ciwej kolej-

no

ś

ci i technologii przeł

ą

cze

ń

;

−

stosowa

ć

wła

ś

ciw

ą

organizacj

ę

przeł

ą

cze

ń

ruchowych w celu mi-

nimalizacji zagro

ż

e

ń

;

−

dobiera

ć

metody i sposoby remon-

towania, konserwowania, regulacji
linii niskiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

kwalifikowa

ć

linie niskiego i

ś

red-

13

−

zasady, normy i przepisy dotycz

ą

ce

remontów, konserwacji, regulacji li-
nii niskiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

zasady, normy i przepisy dotycz

ą

-

ce eksploatacji i napraw ci

ą

gów

o

ś

wietlenia ulicznego;

−

metody, sposoby, technologie sto-

sowane podczas napraw, konser-
wacji o

ś

wietlenia ulicznego;

−

narz

ę

dzia i sprz

ę

t stosowany do

napraw o

ś

wietlenia ulicznego;

−

normy, przepisy, parametry elek-

tryczne i mechaniczne linii napo-
wietrznych niskich i

ś

rednich na-

pi

ęć

;

−

normy, metody i zasady wykony-

wania pomiarów parametrów elek-
trycznych i mechanicznych linii ni-
skiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

budow

ę

i zasady posługiwania si

ę

aparatur

ą

pomiarow

ą

do wykony-

wania pomiarów parametrów elek-
trycznych i mechanicznych linii ni-
skiego i

ś

redniego napi

ę

cia.

niego napi

ę

cia do remontów, kon-

serwacji i regulacji;

−

posługiwa

ć

si

ę

narz

ę

dziami

i sprz

ę

tem podczas remontowania,

konserwowania, regulacji linii ni-
skiego i

ś

redniego napi

ę

cia;

−

stosowa

ć

zasady, normy i przepisy

dotycz

ą

ce eksploatacji i napraw

ci

ą

gów o

ś

wietlenia ulicznego;

−

dobiera

ć

metody, sposoby i tech-

nologie naprawy i konserwacji
o

ś

wietlenia ulicznego;

−

dobiera

ć

i u

ż

ytkowa

ć

narz

ę

dzia

i sprz

ę

t wg okre

ś

lonych technologii

podczas napraw i konserwacji
o

ś

wietlenia ulicznego;

−

diagnozowa

ć

i usuwa

ć

przyczyny

awarii o

ś

wietlenia ulicznego;

−

stosowa

ć

normy i przepisy pod-

czas wykonywania pomiarów pa-
rametrów elektrycznych i mecha-
nicznych linii niskiego i

ś

redniego

napi

ę

cia;

−

posługiwa

ć

si

ę

aparatur

ą

pomia-

row

ą

w celu dokonania pomiarów

parametrów elektrycznych i me-
chanicznych linii;

−

ocenia

ć

stan techniczny linii ni-

skiego i

ś

redniego napi

ę

cia.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodo-

wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za budowanie, przebudowywanie i eksploatowa-

nie linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

;

−

dostosowuje zachowanie do okoliczno

ś

ci wynikaj

ą

cych z budowania, eks-

ploatowania i diagnozowania uszkodze

ń

linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

;

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorganizowa-

nych warunkach podczas budowania i eksploatowania linii niskich i

ś

rednich

napi

ęć

;

−

potrafi ocenia

ć

swoje działania wykonywane w ramach współpracy zespoło-

wej podczas budowania i eksploatowania linii niskich i

ś

rednich napi

ęć

oraz

przyjmowa

ć

odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

14

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu elektromonter linii

napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-

wanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt

PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 741302 Elektromonter linii

napowietrznych niskich i

ś

rednich napi

ęć

15

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.