1
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
INSTRUKCJA OBS£UGI
MIKROPROCESOWYCH
REGULATORÓW PID
TROL 9200
PRZEDSIÊBIORSTWO AUTOMATYZACJI I POMIARÓW INTROL Sp. z o.o.
ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice
tel. 032/ 205 33 44, 78 90 000, fax 032/ 205 33 77
e-mail: introl@introl.pl, www.introl.pl
Dzia³ temperatur: tel. 032/ 78 90 130, e-mail: temperatura@introl.pl
TROL
2
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
SPIS TRECI
1 Wprowadzenie ................................................................................................... 4
2 Tabela zamówieñ ............................................................................................... 6
3 Dane techniczne ................................................................................................ 7
4 Instalacja ............................................................................................................ 9
4.1 Rozpakowywanie regulatora ...................................................................................... 9
4.2 Monta¿ ....................................................................................................................... 9
4.3 Uwagi o rodkach ostro¿noci dotycz¹cych instalacji elektrycznej urz¹dzenia ........ 10
4.4.1 Wejcie linii zasilaj¹cej ...................................................................................................... 11
4.4 Po³¹czenia i przewody instalacji elektrycznej ............................................................ 11
4.4.2 Wejcie termopary ............................................................................................................ 12
4.4.3 Wejcie Pt100 (RTD)........................................................................................................ 13
4.4.4 Wejcie liniowe ................................................................................................................. 13
4.4.5 Wyjcia przekanikowe.................................................................................................... 13
4.4.8 Wyjcie liniowe................................................................................................................. 14
4.4.6 Sterowanie stycznikiem w obwodzie pr¹du trójfazowego............................................... 14
4.4.7 Wyjcie napêdu SSR ........................................................................................................ 14
4.5 Umiejscowienie czujnika ........................................................................................... 14
5 Zasady i technika dzia³ania regulatora......................................................... 15
5.1 Opis panela frontowego urz¹dzenia .......................................................................... 15
5.2 Funkcje przycisków ................................................................................................... 16
5.3 Schemat dzia³ania programu ...................................................................................... 17
5.4 Schemat dzia³ania programów narzêdziowych .......................................................... 19
5.5 Procedury zwi¹zane z ustawianiem regulatora .......................................................... 21
5.5.1 Informacje o parametrach ................................................................................................. 21
5.5.2 Ustawienia inicjuj¹ce ........................................................................................................ 24
5.5.3 Konfiguracja FAIL-SAFE (bezpieczeñstwo w razie uszkodzenia).................................. 25
5.5.4 Parametr LOCK (blokada) ................................................................................................ 25
5.5.5 Konfigurowanie poziomu zabezpieczeñ parametrów ...................................................... 25
5.6 Autotuning (automatyczny dobór nastaw PID) ........................................................ 26
5.7 Przebieg rêcznego strojenia regulatora...................................................................... 27
5.8 Regulacja typu ON-OFF ............................................................................................ 29
5.9 Regulacja procesów ch³odzenia ................................................................................ 30
5.10 Funkcje alarmu ........................................................................................................ 31
5.11 Uzyskiwanie danych o wskaniku procentowym mocy wyjciowej ........................ 32
5.12 Regulacja rêczna ...................................................................................................... 33
5.13 Parametr zmiany jednostajnej i przerwy sterowanej................................................. 33
5.13.1 Funkcja zmiany jednostajnej .......................................................................................... 33
5.13.2 Funkcja zmiany jednostajnej oraz wygrzewania ............................................................ 34
5.13.3 Funkcja przerwy sterowanej .......................................................................................... 34
5.14 Wyznaczanie zakresu wejæ liniowych procesu ...................................................... 35
5.15 Odczyt szczytowych wartoci rzeczywistych.......................................................... 35
3
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.16 Parametry odpowiedzialne za blokowanie i odblokowywanie funkcji klawiatury .... 36
6 Powtórna kalibracja ........................................................................................ 36
7 Komunikaty o nieprawid³owociach w funkcjonowaniu urz¹dzenia oraz
diagnostyka ......................................................................................................... 38
4
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
1 Wprowadzenie
Regulator mikroprocesorowy TROL-9200 jest urz¹dzeniem wykorzystuj¹cym funkcjê logiki rozmy-
tej oraz regulacje PID. Przyrz¹d posiada jasny, czterocyfrowy wywietlacz elektroluminescencyjny.
Nowoczesna metoda dzia³ania regulatora zwana funkcj¹ logiki rozmytej pozwala osi¹gaæ lepsze wyni-
ki prowadzonej regulacji w krótszych odcinkach czasowych, przy minimalnych wielkociach przestero-
wañ i znikomym wp³ywie zak³óceñ zewnêtrznych. Urz¹dzenie umieszczone jest w obudowie 1/16 DIN
o wymiarach: 48 mm x 48 mm x 75 mm (g³êbokoæ mierzona poza panelem). Trzy przyciski umo¿liwiaj¹
przeprowadzanie ¿¹danych wielowariantowych ustawieñ parametrów regulacji oraz wejcia.
Korzystaj¹c z unikalnej komendy: "CONFIGURE LEVEL" (poziom konfiguracji) program nadzorczy
regulatora posiada du¿¹ elastycznoæ w ustalaniu parametru osi¹galnego w danym momencie przez
u¿ytkownika. Funkcja "przewijania" listy parametrów zawiera bardzo przydatn¹ mo¿liwoæ wpro-
wadzania w³asnych konfiguracji przez u¿ytkownika. Z funkcji tej korzysta tak¿e producent ; pozwala
ona bowiem zawêziæ listê dostêpu do poszczególnych parametrów, tak, by jak najlepiej przystosowaæ
regulator do pracy w danej aplikacji.
Urz¹dzenie zasilane jest napiêciem 12-36 lub 90-264V AC. W wyposa¿eniu standardowym posiada 3A
przekanik wyjcia regulacyjnego oraz podwójny 3A przekanik wyjcia alarmowego. Drugi alarm mo¿e
zostaæ skonfigurowany jako drugie wyjcie, obs³uguj¹c funkcje ch³odzenia lub zegara przebywania.
Alternatywne opcje wyjcia zawieraj¹ funkcje obs³ugi przekaników tyrystorowych SSR, sygna³ów
analogowych 4-20 mA i 0-10V. Regulator TROL-9200 jest w pe³ni programowalny dla wejæ PT100,
termopar typów: K,J,T,E,B,R,S,N, pr¹dów 0-20mA, 4-20 mA i sygna³ów napiêciowych, przy braku
koniecznoci przeprowadzania ich modyfikowania.
Dodatkowo istnieje mo¿liwoæ wyposa¿enia urz¹dzenia w opcjê komunikacji cyfrowej za porednic-
twem portu RS-485 lub te¿ retransmisji sygna³u 4-20mA. Wymienione funkcje dodatkowe pozwalaj¹
na po³¹czenie regulatora TROL-9200 z systemami sterowania i oprogramowania nadzorczego oraz
urz¹dzeniami rejestruj¹cymi.
Korzystanie z funkcji regulacji PID w przemyle automatyki ma miejsce ju¿ od prawie stu lat. Jest to
efektywna metoda regulacji, z której korzysta wiele rodzajów przemys³u. Trzeba jednak wspomnieæ
o tym, ¿e regulacja PID staje siê k³opotliw¹ w precyzyjnym sterowaniu procesem w po³¹czeniu
z niektórymi bardzo skomplikowanymi systemami, takimi jak systemy drugiego rzêdu, systemy
czasu d³ugiej zw³oki, w warunkach dzia³ania w czasie zmiany punktu ustawieñ i/lub pracy w rodowi-
sku o du¿ych zak³óceniach.
Zasada prowadzenia regulacji PID oparta jest na modelu matematycznym powstaj¹cym w trakcie
procesu dostrajania urz¹dzenia. Niestety niektóre systemy stanowi¹ zbyt skomplikowan¹ strukturê,
by mo¿na by³¹ opisaæ j¹ dok³adnie, stosuj¹c metody numeryczne.
Dodatkowo wspomniane systemy wyposa¿ane s¹ w funkcje umo¿liwiaj¹ce ich modyfikowanie.
W celu przezwyciê¿enia niedoskona³oci dzia³ania regulacji PID proponuje siê korzystanie z wyrafi-
nowanej techniki dzia³ania funkcji logiki rozmytej.
5
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Funkcj¹ logiki rozmytej jest odpowiednie wewnêtrzne ustawienie parametrów PID w celu przystoso-
wania nastawianej wartoci MV na dzia³anie bardziej elastyczne i wszechstronne. Nowa linia o technice
dzia³ania funkcji logiki rozmytej:
W przypadku, gdy ró¿nica temperatur jest du¿a i wskanik temperaturowy jest równie¿ wysoki,
wartoæ nastawianej wielkoci MV jest wysoka.
Je¿eli ró¿nica temperatur jest du¿a, a wskanik temperaturowy jest niski, wartoæ nastawianej wielkoci
MV jest niska.
Poni¿sze krzywe obrazuj¹ wysok¹ efektywnoæ dzia³ania regulacji PID + Fuzzy (PID + funkcja logiki
rozmytej). Widaæ wyranie du¿¹ stabilnoæ prowadzonej regulacji uk³adami PID + Fuzzy, w stosunku
do regulacji prowadzonej tradycyjn¹ metod¹ wykorzystuj¹c¹ wy³¹cznie parametry PID.
Logika rozmyta jest typem regulacji lingwistycznej ró¿ni¹cej siê znacznie od typowo stosowanej
regulacji numerycznej. Z jej pomoc¹ mo¿na prowadziæ regulacjê danego systemu dziêki korzystaniu
z nabywanych w czasie jej trwania dowiadczeñ, bez koniecznoci wczeniejszego przeprowadzenia
bardzo precyzyjnych ustawieñ sta³ych PID.
Poni¿szy blok przedstawia podstawow¹ wspó³zale¿noæ poszczególnych segmentów programowych
regulatora, a w szczególnoci wspó³pracê regulacji PID z funkcj¹ logiki rozmytej:
Wartoæ
zadana
Wielkoæ zak³ócenia
6
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
2 Tabela zamówieñ
TROL 9200 -
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
KOD
4
5
9
5
9
1
9
3
0
1
2
3
4
5
9
0
0
1
9
0
1
2
3
9
OPIS
Model
Trol 9200
Zasilanie
90 -264V AC
20 - 32V AC/DC
Inne
Wejcie
Uniwersalne
Inne
Zakres temperatury
Wybierany
Inny
Tryb pracy
PID + FUZZY ON/OFF
Wyjcie I
Brak
Przekanikowe
SSR
Pr¹dowe 4 - 20mA
Pr¹dowe 0 - 20mA
Napiêciowe 0 - 10V
Inne
Wyjcie II
Brak
Wyjcie alarmowe
Brak
Podwójny przekanik
Inne
Komunikacja
Brak
RS 485
4 - 20mA (retrans.)
0 - 20mA (retrans.)
Inne
POZ.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
* Drugi przekanik opcjonalnie jako drugie
wyjcie (OUT2) ch³odzenie
7
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
3 Dane techniczne
Wejcie
Rodzaj czujnika
Opis
Zakres (°C)
Dok³adnoæ*
J
¿elazno-konstantan
-50 do 999 °C
+/- 2 °C
K
chromel-alumel
-50 do 1370 °C
+/- 2 °C
T
mied-konstantan
-270 do 400 °C
+/- 2 °C
E
chromel-alumel
-50 do 750 °C
+/- 2 °C
B
Pt30%RH/Pt6%RH
300 do 1800 °C
+/- 3 °C
R
Pt13%RH/Pt
0 do 1750 °C
+/- 2 °C
S
Pt10%RH/Pt
0 do 1750 °C
+/- 2 °C
N
nicrosilowo-nisilowe-50 do 1300 °C
+/- 2 °C
RTD
Pt100 ohm. (DIN)
-200 do 400 °C
+/- 0,4 °C
RTD
Pt100 ohm. (JIS)
-200 do 400 °C
+/- 0,4 °C
Liniowe
4-20 mA
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
Liniowe
0-20 mA
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
Liniowe0 - 1 V
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
Liniowe0 - 5 V
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
Liniowe1 - 5 V
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
Liniowe0 - 10 V
-1999 do 9999
+/- 0,05 %
* Dok³adnoæ = b³¹d liniowoci + b³¹d kompensacji spoiny odniesienia + b³¹d kompensacji
wyprzedzeniowej + b³¹d przesuniêcia uchybu ustalonego
8
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Impedancja liniowego wejcia napiêciowego:
100 K
Ω
Kompensacja spoiny odniesienia:
0,1° C / °C typowa temperatura otoczenia
Zabezpieczenie przed uszkodzeniem czujnika:
tryb zabezpieczenia konfigurowany
Rezystancja zewnêtrzna:
100
Ω
maks.
T³umienie w normalnym trybie pracy:
60 dB
T³umienie w trybie wspólnym:
120 dB
Czêstotliwoæ próbkowania:
5 razy / sekundê
Regulacja
Zakres proporcjonalnoci:
0-200 °C
Ca³kowania:
0-3600 sekund
Ró¿niczkowania:
0-1000 sekund
Ramping:
0-55,55 °C / minutê
Sterowanie przerw¹ w dzia³aniu:
0-9999 minut
ON-OFF:
z regulowaln¹ histerez¹ 0-11,0 °C
Cyklicznoæ:
0-99 sekund
Dzia³anie regulacji:
bezporednie (ch³odzenie) lub odwrotne
(ogrzewanie)
Zasilanie
Wartoci znamionowe:
90 -264 V AC, 50/60 Hz
Pobór mocy:
mniej ni¿ 5VA
Informacje pozosta³e
Bezpieczeñstwo:
UL 873, CSA 22,2/142-87, IEC 1010-1
Stopieñ ochrony:
NEMA 4X, IP65
Emisja promieniowania elektromagnetycznego:
EN50081-1, EN55011
Niewra¿liwoæ na promieniowanie elektromagnetyczne: IEC801-2, IEC801-3, IEC801-4
Zakres temperatury pracy:
-10 °C do 50 °C
Wilgotnoæ:
0 do 90% wilgotnoci wzglêdnej
(przy braku kondensacji)
Izolacja:
20 MW minimum (5000 V DC)
Odpornoæ na przebicie:
2000 V DC, 50/60 Hz, 1 minuta
Wibracje:
10-55Hz, amplituda 1mm
Wstrz¹s:
200 m/s2 (20g)
Obudowa:
tworzywo poliwêglanowe ognioodporne
Waga:
110 gramów
9
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Rys. 4.1 Wymiary
monta¿owe
4 Instalacja
Na niektórych czêciach urz¹dzenia istniej¹ napiêcia o niebezpiecznie wysokich wartociach,
mog¹cych stanowiæ bezporednie zagro¿enie dla zdrowia lub ¿ycia u¿ytkownika. Przed podjêciem
jakichkolwiek prac zwi¹zanych z instalacj¹ regulatora lub przed prób¹ dokonywania usuwania usterek
nale¿y koniecznie od³¹czyæ napiêcie zasilaj¹ce od urz¹dzenia. Sprawdziæ równie¿ nale¿y poprawnoæ
instalacji uziemiaj¹cych. Urz¹dzenia wykazuj¹ce nieprawid³owoci w funkcjonowaniu nale¿y bez-
wzglêdnie od³¹czyæ i przekazaæ odpowiednio wyposa¿onemu zak³adowi naprawczemu celem przete-
stowania i naprawy. Wy³¹cznie wykwalifikowany personel mo¿e przeprowadzaæ demonta¿ regulato-
rów i zajmowaæ siê ich wewnêtrznymi ustawieniami.
Zmniejszaj¹c ryzyko powstania po¿aru lub niebezpieczeñstwo pora¿enia pr¹dem nale¿y
unikaæ umieszczania urz¹dzenia w warunkach bezporedniego wp³ywu wody lub wilgoci o nadmiernie
wysokiej wartoci.
Nie wolno u¿ytkowaæ regulatora w obszarach, gdzie wystêpuj¹ zagro¿enia wyst¹pienia wstrz¹-
sów, wibracji, wilgoci o wartociach przekraczaj¹cych okreslonych w danych technicznych. Nie wol-
no równie¿ u¿ytkowaæ regulatora w obszarach o nadmiernej iloci zanieczyszczeñ gazów lub substan-
cji olejowych wywo³uj¹cych korozjê. Temperatura otoczenia obszarów przewidzianych do lokalizacji
urz¹dzenia nie powinna przekraczaæ wartoci maksymalnych wyszczególnionych w rozdziale 3.
4.1 Rozpakowywanie regulatora
Po dostarczeniu, urz¹dzenie nale¿y rozpakowaæ i wyj¹æ z kartonu. Nastêpnie uwa¿nie sprawdziæ jego
zewnêtrzny stan. W przypadku zauwa¿enie jakiegokolwiek uszkodzenia zewnêtrznego odbiorca pro-
szony jest o sporz¹dzenie odpowiedniego raportu szkód transportowych, bêd¹cy podstaw¹ wniesie-
nia za¿alenia do firmy transportowej. Wszystkie pisemne kontakty z przedstawicielem producenta
maj¹ce zwi¹zek z u¿ytkowaniem wybranego regulatora nale¿y zaopatrzyæ w informacje o numerze
danego modelu, numerze seryjnym oraz dacie produkcji i zakupu. Numer seryjny (S/N) oraz kod daty
produkcji (D/C) znajduj¹ siê wewn¹trz regulatora.
4.2 Monta¿
Wed³ug rysunku 4.1 nale¿y sporz¹dziæ odpowiednie wyciêcie monta¿owe na regulator.
Obydwie klamry zaciskowe po ich odjêciu pozwalaj¹ umieciæ przyrz¹d w przygotowanym wcze-
niej otworze monta¿owym. Po ustaleniu pozycji regulatora, rubami znajduj¹cymi siê na umieszczo-
nych na powrót klamrach blokujemy urz¹dzenie. Prosimy dokrêcaæ ruby delikatnie i z wyczuciem, do
momentu pe³nego zablokowania po³o¿enia regulatora.
10
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
4.3 Uwagi o rodkach ostro¿noci dotycz¹cych instalacji elektrycznej
urz¹dzenia
Przed podjêciem prac zwi¹zanych z prowadzeniem pod³¹czeñ elektrycznych regulatora nale¿y
sprawdziæ jeszcze raz dane znajduj¹ce siê na tabliczce znamionowej urz¹dzenia: w³aciwy numer
modelu oraz opcji. Napiêcie w tym czasie powinno zostaæ od³¹czone.
Z du¿¹ uwag¹ przestrzegaæ nale¿y maksymalnych dopuszczalnych wartoci napiêæ zasilaj¹cych.
S¹ one wyszczególnione w rozdziale nr 3 ; nie wolno przekraczaæ ujêtych tam wartoci.
Zaleca siê wykorzystywanie w prowadzonej instalacji urz¹dzenia oraz urz¹dzeñ wspó³pracuj¹cych,
bezpieczników lub wy³¹czników obwodów o mo¿liwie najni¿szych dopuszczalnych wartociach
znamionowych.
Wszystkie urz¹dzenia powinny znajdowaæ siê w odpowiednich, metalowych obudowach z w³aciw¹
instalacj¹ uziemiaj¹c¹ pozwalaj¹c¹ unikn¹æ niebezpieczeñstwa pora¿enia w razie przypadkowego
dotkniêcia przez osobê obs³uguj¹c¹ czêci znajduj¹cej siê pod napiêciem.
Wszystkie instalacje elektryczne musz¹ odpowiadaæ odpowiednim standardom, normom i przepi-
som, równie¿ lokalnym dotycz¹cym prowadzenia instalacji urz¹dzeñ elektrycznych. Przewody
musz¹ byæ dobrze dobrane do obs³ugi danego zakresu napiêæ, natê¿eñ oraz temperatur.
Przewody pokazane i wykonane wg rysunku 4.2 s¹ przewodami wykorzystywanymi w po³¹cze-
niach doprowadzaj¹cych zasilanie oraz po³¹czeniach czujnika.
Przewody nale¿y dokrêcaæ do zacisków z wyczuciem oporu. Zbyt silne dokrêcenie przewodu mo¿e
spowodowaæ uszkodzenie gwintu zacisku, a w konsekwencji wypadniêcie przewodu z koñcówki.
Wolnych zacisków nie mo¿na wykorzystywaæ! Zaciski te mog¹ byæ wewnêtrznie po³¹czone
z wa¿nymi elementami urz¹dzenia i dodatkowe, niew³aciwe ich po³¹czenie mo¿e przyczyniæ siê do
powstania powa¿nego uszkodzenia regulatora.
Wartoci nominalne wyjæ i wejæ urz¹dzeñ wspó³pracuj¹cych z regulatorem nie mog¹ byæ przekra-
czane. Informacje o wartociach nominalnych odnonych urz¹dzeñ znajduj¹ siê w tabeli nr 4.1.
W instalacjach elektrycznych biegn¹cych w rodowiskach przemys³owych zazwyczaj wystêpuj¹
zak³ócenia o charakterze napiêæ przejciowych oraz krótkich impulsów. Regulacje prowadzone
z wykorzystaniem urz¹dzeñ mikroprocesorowych nara¿one s¹ wiêc na wp³yw wspomnianych za-
k³óceñ. Koniecznie nale¿y z tego powodu zaopatrzyæ system w izolowany przewód kompensacyj-
ny termoelementu ³¹cz¹cy czujnik z regulatorem.
Przewód ten stanowi konstrukcjê skrêconej pary przewodów z ekranem z folii metalowej oraz
przewodem ochronnym. Przewód ochronny nale¿y jednym koñcem po³¹czyæ z uziemieniem.
Rys. 4.2 Zakoñczenie przewodu
2.0 mm max
11
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
4.4 Po³¹czenia i przewody instalacji elektrycznej
Poni¿ej, na rysunku schematycznym przedstawione jest rozmieszczenie zacisków dla wyjæ i wejæ.
Zaciski usytuowane s¹ w tylnej czêci regulatora.
4.4.1 Wejcie linii zasilaj¹cej
Regulator zasilany jest napiêciem 24V (16-48VDC lub 12-36 VAC) lub 90-264V pr¹du zmiennego.
Przed pod³¹czeniem urz¹dzenia do linii zasilaj¹cej nale¿y koniecznie sprawdziæ wartoci znamionowe
napiêcia znajduj¹ce siê na tabliczce znamionowej i porównaæ je z wartociami napiêcia przewidywany-
mi do doprowadzenia.
Przedstawiany regulator jest przyrz¹dem zaprojektowanym do u¿ytkowania w obudowie.
Obudowa spe³nia rolê zabezpieczaj¹c¹ przed ryzykiem pora¿enia elektrycznego. Instalacja
elektryczna powinna byæ prowadzona cile wed³ug odnonych przepisów i regulacji. Nie
wolno dopuszczaæ nieuprawnionych osób w pobli¿e biegn¹cych otwartych linii przewodów
elektrycznych lub zacisków bêd¹cych pod napiêciem.
Rys. 4.3 Po³¹czenia zacisków
Zasilanie
Alarm 1
Wyjcie1
Alarm 2
Wyjcie 2
Rys. 4.4 Po³¹czenia linii zasilaj¹cej
Bezpiecznik
12
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
4.4.2 Wejcie termopary
Po³¹czenia wejcia termopary przedstawione s¹ na rysunku 4.5. System powinien byæ zaopatrzony
w odpowiedni przewód kompensacyjny termoelementu lub przewód wyrównawczy ³¹cz¹cy czujnik
z regulatorem. Wa¿ne jest zachowanie w³aciwej biegunowoci. Unikaæ nale¿y stosowania po³¹czeñ
porednich przewodów kompensacyjnych.
Rys. 4.5 Po³¹czenia wejcia termopary
Tabela 4.1 przedstawia kody kolorów u¿ywanych w przewodach kompensacyjnych termopary
TABELA 4.1 KODY KOLORÓW PRZEWODÓW TERMOPARY
Termopara
T
J
K
R
S
B
Rodzaj
przewodu
mied
konstantan
¿elazo/
konstantan
nikiel-chrom
nikiel-aluminium
mied 13%
mied 10%
nikiel
platyna / rod
norma
brytyjskaBS
+ bia³y
- niebieski
* niebieski
+ ¿ó³ty
- niebieski
* czarny
+ br¹zowy
- niebieski
* czerwony
+ bia³y
- niebieski
* zielony
norma
ameryk.ASTM
+ niebieski
- czerwony
* niebieski
+ bia³y
- czerwony
* czarny
+ ¿ó³ty
- czerwony
* ¿ó³ty
+ czarny
- czerwony
* zielony
+ szary
- czerwony
* szary
norma
niemieckaDIN
+ czerwony
- br¹zowy
* br¹zowy
+ czerwony
- niebieski
* niebieski
+ czerwony
- zielony
* zielony
+ czerwony
- bia³y
* bia³y
norma
francuskaNFE
+ ¿ó³ty
- niebieski
* niebieski
+ ¿ó³ty
- czarny
* czarny
+ ¿ó³ty
- fioletowy
* ¿ó³ty
+ ¿ó³ty
- zielony
* zielony
* kolor pow³oki przewodu
13
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
4.4.3 Wejcie Pt100 (RTD)
Po³¹czenia RTD przedstawione s¹ na rysunku 4.6. W przypadku dwuprzewodowych wejæ RTD
zaciski 13 i 14 powinny zostaæ z³¹czone. Trójprzewodowe wejcie RTD zawiera mo¿liwoæ wypro-
wadzenia rezystancyjnego przewodu kompensacyjnego, jednak¿e pod warunkiem, ¿e wszystkie trzy
przewody posiadaj¹ ten sam przekrój oraz równ¹ d³ugoæ.
4.4.4 Wejcie liniowe
Po³¹czenia liniowych wejæ napiêciowych oraz pr¹dowych pr¹du sta³ego przedstawione s¹ na rysun-
kach schematycznych nr 4.7 oraz 4.8.
Rys. 4.6 Po³¹czenia wejcia RTD
Rys. 4.7 Po³¹czenia liniowego wejcia napiêciowego
4.4.5 Wyjcia przekanikowe
Rysunek 4.9 przedstawia po³¹czenia wykorzystuj¹ce przekanik wewnêtrzny przewidziany do ob-
s³ugi stosunkowo niewielkich obci¹¿eñ. Wartoci natê¿enia pr¹du nie mog¹ przekraczaæ 3 A.
Rys. 4.8 Po³¹czenia liniowego wejcia pr¹dowego
Rys. 4.9
14
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
4.4.6 Sterowanie stycznikiem w obwodzie pr¹du trójfazowego
Rys. 4.10 Sterowanie stycznikiem
4.4.7 Wyjcie napêdu SSR
Rys. 4.11 Po³¹czenia napêdu SSR
Regulatory wyposa¿one w wyjcie napêdu SSR wytwarzaj¹ proporcjonalne w czasie napiêcie impul-
sowe (nominalnie 0-20V, impedancja wyjciowa 660 ohm.). Po³¹czenia pokazuje rysunek 4.11.
4.4.8 Wyjcie liniowe
Istniej¹ trzy rodzaje modu³ów wyjæ liniowych (patrz rozdzia³ 2), które mog¹ zostaæ wybrane dla
wyjcia regulacyjnego (OUT 1). Po³¹czenia pokazuje rysunek 4.12.
Rys. 4.12 Po³¹czenia liniowego wyjcia napiêciowego / pr¹dowego
4.5 Umiejscowienie czujnika
W³aciwy dobór miejsca umieszczenia czujnika pozwala wyeliminowaæ wiele typowych problemów
zwi¹zanych z prawid³owym funkcjonowaniem systemu. Czujnik powinien znaleæ siê w miejscu,
gdzie mo¿e prowadziæ pomiary zmiany temperatury z minimalnym opónieniem. W przypadku
obs³ugi procesów wymagaj¹cych istnienia ciep³a o sta³ej wartoci wyjciowej, czujnik powinien zo-
staæ usytuowana mo¿liwie blisko grza³ki. W procesach, gdzie wielkoæ ciep³a jest zmienna, czujnik
nale¿y umieciæ bli¿ej obszaru przestrzeni roboczej. Czasami optymalne miejsce pracy czujnika mo¿-
na wyznaczyæ jedynie drog¹ dowiadczeñ.
15
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Objêcie pomiarami procesów zwi¹zanych z kontrol¹ substancji ciek³ych wi¹¿e siê z potrzeb¹ zainsta-
lowania mieszad³a pozwalaj¹cego unikn¹æ b³êdów opónienia termicznego. Z kolei procesy wymaga-
j¹ce istnienia powietrza ogrzanego narzucaj¹ koniecznoæ wprowadzenia w system regulacji wiêksz¹
liczbê czujników, je¿eli u¿ytkownik chce zwiêkszyæ precyzjê prowadzonej regulacji. Potrzeba ta
wynika cile z zasady funkcjonowania czujników temperatur, które s¹ urz¹dzeniem pomiarowym
o punktowym sposobie prowadzenia pomiarów.
Nie nale¿y lekcewa¿yæ zalecenia w³aciwego doboru rodzaju termopary. Termopara o odpowiedniej
dla danego procesu charakterystyce pozwala zdecydowanie zwiêkszyæ precyzjê prowadzonych po-
miarów. Czujnik musi posiadaæ typowy dla danego procesu zakres temperatur dzia³ania.
Dodatkowo nale¿y sprawdziæ, czy nie zachodzi potrzeba doposa¿enia czujnika w mo¿liwoci pracy
w warunkach wymagaj¹cych odpornoci na w rodowisko substancji ciek³ych, w warunkach wibracji,
antyseptycznych, itp.
Standardowy limit dopuszczalnej granicy b³êdu czujników wynosi +/- 2°C lub 0,75 % temperatury
obszaru objêtego pomiarami (po³owa wartoci dla wykonañ specjalnych) plus przesuniêcie spowodo-
wane istnieniem niew³aciwego zabezpieczenia lub warunkami temperatury przekraczaj¹cej ustalony
zakres. Wielkoæ b³êdu wynikaj¹cego z wymienionych uwarunkowañ mo¿e byæ o wiele wiêksza ni¿
typowego b³êdu regulatora i nie mo¿e zostaæ skorygowana przez dzia³anie czujnika, oprócz sytuacji,
gdzie przeprowadzono dodatkowe ustawienia dzia³ania czujnika lub zast¹piono go innym.
5 Zasady i technika dzia³ania regulatora
5.1 Opis panela frontowego urz¹dzenia
TROL
9200
16
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.2 Funkcje przycisków
* Po w³¹czeniu urz¹dzenia, w przypadku wprowadzenia zmian parametrów regulator potrzebuje
oko³o 12 sekund w celu zaktywizowania nowych ustawieñ.
FUNKCJA
przycisk zwiêkszaj¹cy
wartoæ
przycisk zmniejszaj¹cy
wartoæ
przycisk przewijania
przycisk d³ugiego prze-
wijania / przycisk za-
twierdzaj¹cy
przyciski przewijania
odwrotnego / przyciski
weryfikacyjne kalibracji
przyciski blokady
przyciski programu na-
rzêdziowego
przyciski resetuj¹ce /
przyciski wyjcia
przyciski autotuningu
przyciski techniczne
OPIS
Wciniêcie i natychmiastowe zwolnienie przycisku powo-
duje wybranie cyfry ¿¹danej wartoci parametru numerycz-
nego. Wciniêcie i przytrzymanie przycisku powoduje p³yn-
ne zwiêkszanie wybranej wartoci numerycznej parametru
lub zmianê selekcji parametru indeksowego.
Wciniêcie i natychmiastowe zwolnienie przycisku powo-
duje wybranie cyfry ¿¹danej wartoci parametru numerycz-
nego. Wciniêcie i przytrzymanie przycisku powoduje p³yn-
ne zmniejszanie wybranej wartoci numerycznej parametru
lub zmianê selekcji parametru indeksowego.
Wybiera parametr poruszaj¹c siê w kierunku do przodu.
U¿ywany tak¿e do bezporedniego wybierania parametrów
programu narzêdziowego.
Wybiera parametry chronione z poziomu wysokiego stop-
nia zabezpieczenia. Równie¿ u¿ywany do aktualizowania
realizacji wybranego programu narzêdziowego, gdy wywie-
tlacz pokazuje program narzêdziowy.
Wybieraj¹ parametr w kierunku do ty³u w trakcie przewija-
nia lub weryfikuj¹ dok³adnoæ wskazañ wywietlacza dla
ró¿nych typów wejæ w trybie kalibracji.
Unieruchamiaj¹ funkcjonowanie przycisków, zabezpiecza-
j¹c wszystkie parametry przed niepowo³anym dostêpem.
Wybieraj¹ sekwencyjnie program narzêdziowy.
Odblokowuj¹ dzia³anie klawiatury oraz resetuj¹ stan wywie-
tlacza, który przechodzi w tryb wywietlania normalnego,
tak¿e u¿ywane do wyjcia z danego programu narzêdziowego
lub do koñczenia procesu autotuningu i regulacji rêcznej.
Wciniête i przytrzymane przez co najmniej 3,2 sek., a nastêp-
nie zwolnione rozpoczynaj¹ pracê programu autotuningu.
Wprowadzaj¹c w³aciwy numer kodu zabezpieczaj¹cego
uruchamia siê dzia³anie programów technicznych. Funkcja ta
u¿ywana jest wy³¹cznie przez producenta. U¿ytkownik nie
ma potrzeby wykorzystania tej funkcji-u¿ycie jej przez oso-
by do tego nie uprawnione bêdzie skutkowaæ anulowaniem
gwarancji na regulator.
PRZYCISKI
wciniêty
przez min. 3,2 s
i
wciniête
razem
i
wci. przez 3,2 s
i
i
i
wci. przez3,2s
i
17
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.3 Schemat dzia³ania programu
Poni¿szy diagram pokazuje typowy rozk³ad sekwencji dostêpu parametrów (ustawienia fabryczne).
Uwaga nr 1 informuje o sposobie modyfikacji sekwencji wywietlacza oraz sposobie przeprowadzania
kasowania.
18
INTROL
Sp.
z
o.o.,
ul.
Kociuszki
112,
40-519
Katowice,
tel.
032/
78
90
130,
fax
032/
205
33
77,
e-mail:
temperatura@introl.pl,
www
.introl.pl
Uwaga 1: Przy wykorzystywaniu programu narzêdziowego (patrz: rozdzia³ 5.4 oraz 5.6.5. - informacja o poziomie zabezpieczenia) mo¿liwe jest
skonfigurowanie kolejnoci wskazañ wywietlacza oraz poziom zabezpieczenia dla ka¿dego parametru.
Uwaga 2: Wybieranie parametrów z wysokiego poziomu zabezpieczeñ odbywa siê za pomoc¹ przycisku d³ugiego przewijania (nale¿y wcisn¹æ
przycisk ze strza³k¹ okr¹g³¹ przez co najmniej 3,2 sekundy).
Uwaga 3: Chc¹c zmieniæ wartoæ parametru numerycznego (wartoæ oznaczona liczb¹) nale¿y wcisn¹æ, a nastêpnie uwolniæ przyciski ze strza³kami
w dó³ i w górê wybieraj¹c ¿¹dan¹ cyfrê, nastêpnie naciska siê te same przyciski powtórnie, przytrzymuj¹c je tym razem, zmieniaj¹c wartoæ wybranej
poprzednio do zmiany cyfry.
19
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Zmiana wartoci parametru indeksowego (wartoæ oznaczona literami) nastêpuje po wciniêciu
i przytrzymaniu przycisków ze strza³kami w dó³ i w górê.
** Oznacza ustawienia fabryczne.
5.4 Schemat dzia³ania programów narzêdziowych
20
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
21
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.5 Procedury zwi¹zane z ustawianiem regulatora
Po w³¹czeniu regulatora, na jego wywietlaczu pojawiaj¹ siê przez 3,2 sekundy informacje o numerze
modelu oraz wersji oprogramowania. Nastêpnie celem sprawdzenia poprawnoci dzia³ania wszystkie
segmenty wywietlacza oraz elektroluminescencyjne wskaniki diodowe zostaj¹ uaktywnione na okres
kolejnych 3,2 sek. Po 6,4 sek. cyklu inicjuj¹cego regulator udostêpnia wywietlacz w normalnym
trybie wywietlania, ekran górny pokazuje aktualn¹ wartoæ rzeczywist¹, dolny natomiast wartoæ
sygna³u zadaj¹cego. W poni¿szych sytuacjach wystêpuje pulsowanie ekranu górnego:
(1) trwanie programu autotuningu
(2) trwanie programu trybu rêcznego
(3) ostrze¿enie informuj¹ce, ¿e nastêpny parametr jest parametrem wy¿szego poziomu ni¿ wskazuje
wciniêty przycisk przewijania. Komunikat ostrzegaj¹cy bêdzie wywietlany przez 3,2 sek. Je¿eli
przycisk przewijania zostaje uwolniony po zakoñczeniu wywietlania komunikatu, wywietlacz
poka¿e kod nastêpnego parametru na górnym ekranie (pierwszy parametr wy¿szego poziomu) oraz
jego wartoæ na dolnym ekranie, w przeciwnym razie wywietlacz wraca do normalnego trybu
wskazañ wartoci rzeczywistej i wartoci sygna³u zadaj¹cego.
Je¿eli do pamiêci regulatora wprowadzana jest nowa wartoæ parametru ; ekran górny wywietlacza
miga przez chwilê.
Górny ekran wykorzystywany jest tak¿e do sygnalizowania komunikatów o b³êdach dotycz¹cych
odstêpstw od normalnego dzia³ania urz¹dzenia. Ka¿de u¿ycie przycisku przewijania powoduje stop-
niowe przechodzenie wywietlacza regulatora poprzez kolejne wartoci domylne pokazane w tabeli
rozdzia³u 5.3.
Je¿eli ¿¹dany parametr zostanie przeoczony, przez wykorzystanie funkcji przycisków ze strza³k¹
okr¹g³¹ oraz ze strza³k¹ skierowan¹ w górê istnieje mo¿liwoæ uzyskania ponownego dostêpu (powrót
do poprzedniego menu). Konfiguracja sekwencji pojawiaj¹cych siê poszczególnych pozycji wywie-
tlacza mo¿e zostaæ przestawiona za pomoc¹ zmiany poziomu zabezpieczenia parametrów.
Dalsze informacje o mo¿liwociach przeprowadzania zmian konfiguracji sekwencji mo¿na znaleæ
w kolejnych rozdzia³ach instrukcji.
5.5.1 Informacje o parametrach
SV - wartoæ sygna³u zadaj¹cego
Parametr stanowi¹cy wartoæ ¿¹dan¹ danego procesu. Mo¿na go ustawiæ w granicach zakresu zdefinio-
wanego wartoci¹ skali niskiej (LOSC) i wartoci¹ skali wysokiej (HISC). Ustawienie fabryczne
sygna³u zadaj¹cego: 100 °C.
ASP1 - Alarm 1 wartoci zadanej lub czas przerwy sterowanej.
Parametr ustawiaj¹cy poziomy, przy których uaktywniony zostaje alarm 1, je¿eli jako funkcjê alarmu
wybrano AISF. W przypadku wybrania AISF dla zegara przerwy sterowanej
(
£oon
lub
£ooF
), ASP 1 wykorzystywany jest jako wartoæ ustawiaj¹ca zegar przerwy. Zegar
rozpoczyna pracê po osi¹gniêciu przez wartoæ rzeczywist¹ punktu wartoci sygna³u zadaj¹cego.
Wiêcej szczegó³ów w rozdzia³ach 5.10 i 5.13.
RAMP - wielkoæ zmiany nachylenia krzywej grzania (ramping /nachylenie krzywej)
Wymusza dzia³anie funkcji ogrzewania procesu (lub ch³odzenia) wed³ug wczeniej okrelonych
wielkoci. Ustawienie parametru RAMP na wielkoæ zerow¹ powoduje wy³¹czenie funkcji. Proces
ogrzewania lub ch³odzenia bêdzie wówczas przebiega³ z mo¿liwie najwiêksz¹ prêdkoci¹.
22
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
OFST - wartoæ uchybu ustalonego dla rêcznej regulacji ze sprzê¿eniem zwrotnym
Dla tych systemów, gdzie wymagane jest prowadzenie regulacji ze sprzê¿eniem zwrotnym za pomoc¹
ustawiania czasu ca³kowania (TI) na wielkoæ zerow¹, parametr OFSET ustawiany jest w celu kom-
pensowania odchylenia pomiêdzy wartoæ rzeczywist¹ PV, a wartoci¹ zadan¹ SV. Je¿eli wartoæ
rzeczywista PV jest zbyt niska dla funkcji dzia³ania regulacji zwrotnej (lub zbyt wysoka dla funkcji
dzia³ania regulacji bezporedniej), nale¿y wówczas zwiêkszyæ wartoæ parametru OFSET. Parametr
OFSET nie mo¿e zostaæ zmieniony, gdy wartoæ czasu ca³kowania (TI) nie jest równa zeru.
ASP2 - Alarm 2 wartoci zadanej
Parametr ustawiaj¹cy poziomy, przy których uaktywniony zostaje alarm 2, je¿eli jako funkcjê alarmu
wybrano A2SF. W przypadku wybrania A2SF dla funkcji ch³odzenia, alarm 2 zostaje uaktywniony
parametrami CCYC, CPB i DB, przy braku jakiegokolwiek wp³ywu na prowadzon¹ regulacjê ustawionym
parametrem ASP2.
SHIF - przesuniêcie wartoci zadanej
Wartoæ ta dodawana jest do wartoci rzeczywistej powoduj¹c zminimalizowanie b³êdu odczytu.
W przypadku prowadzenia regulacji procesów ze z³¹ cyrkulacj¹ powietrza parametr ten mo¿e kom-
pensowaæ ró¿nicê temperatur pomiêdzy czujnikiem, a monitorowanym procesem.
PB, TI, TD - sta³e regulacji PID
Opisy znajduj¹ siê w rozdziale 5.7.
AHY1, AHY2 - wartoci histerezy alarmu 1 i alarmu 2
Wartoci definiuj¹ce strefy nieczu³oci funkcji alarmu. Je¿eli wartoæ rzeczywista przekracza ob-
szar graniczny strefy nieczu³oci lub te¿ mieci siê w strefie, stan funkcji alarmu nie zostaje
zmieniony.
HYST - wartoæ histerezy regulacji typu ON-OFF
Parametr okrelaj¹cy strefy nieczu³oci regulacji typu ON-OFF.
ADDR - adres jednostki dla celów prowadzenia komunikacji
Kodowy numer identyfikacyjny interfejsu RS-485. Istnieje zabezpieczenie systemu chroni¹ce przed
mo¿liwoci¹ omy³kowego wprowadzenia dwóch identycznych numerów identyfikacyjnych urz¹dzeñ
bêd¹cych w jednej linii pod³¹czeñ do wspólnego komputera. Je¿eli komputer nie posiada portu RS-485
funkcja ADDR mo¿e zostaæ pominiêta.
LOSC, HISC - zakres skali niskiej / wysokiej
Je¿eli wybrano termoparê lub Pt100 jako rodzaj wejcia (INPT), przedstawiane parametry wykorzy-
stywane s¹ do okrelania zakresu ustawieñ sygna³u zadaj¹cego. W innym przypadku, po wybraniu
liniowego wejcia programowego parametry LOSC, HISC s³u¿¹ do okrelania zakresu wartoci
rzeczywistej oraz ustawieñ sygna³u zadaj¹cego. Szczegó³y znajduj¹ siê w rozdziale 5.14.
PL1, PL2 - limit mocy dla wyjæ ogrzewania lub ch³odzenia
Parametry PL1, PL2 ograniczaj¹ maksymalny wskanik procentowy mocy dla funkcji ogrzewania lub
ch³odzenia w trakcie podgrzewania oraz w zakresie proporcjonalnoci. Wykorzystywanie
parametrów ma miejsce jedynie w przypadku tych procesów, gdzie ogrzewanie lub ch³odzenie pe³n¹
szybkoci¹ technologiczn¹ mo¿e byæ niebezpieczne lub nieuzasadnione wystêpuj¹cymi warunkami.
W przypadku typowych zastosowañ parametry PL1, PL2 ustawione s¹ na wartoæ 100%.
23
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
INPT - wybór rodzaju wejcia
Parametr wybieraj¹cy w³aciwy rodzaj wejcia zgodnie z istniej¹cym po³¹czeniem wejciowym.
UNIT - jednostka procesu
Wybiera w³aciw¹ dla danego procesu jednostkê. Dla liniowego wejcia programowego nale¿y wybraæ
Pu (jednostkê procesu), je¿eli jednostka jest inna ni¿ stopnie °C lub °F.
RESO - ustawianie miejsca usytuowania punktu wartoci dziesiêtnych (rozdzielczoæ)
Parametr okrelaj¹cy pozycjê usytuowania punktu wartoci dziesiêtnych wartoci rzeczywistej oraz
zadanej.
2dP
wykorzystywana jest jedynie w przypadku liniowego wejcia programowego.
CONA - dzia³anie regulacji wyjcia 1
Wybór
rEYr
(dzia³anie odwrotne) dla procesu ogrzewania zwiêksza moc wyjciow¹ przy zmniejsza-
niu siê wartoci rzeczywistej (lub zwiêkszaniu wartoci zadanej).
Wybór
dir£
(dzia³anie bezporednie) dla procesu ch³odzenia zwiêksza moc wyjciow¹ przy zwiêk-
szaniu siê wartoci rzeczywistej (lub zmniejszaniu wartoci zadanej).
A1MD, A2MD - wybór trybu alarmu dla alarmu 1 oraz alarmu 2
Szczegó³y znajduj¹ siê w rozdziale 5.20.
A1SF - funkcja specjalna alarmu 1
Wybiera funkcjê wstrzymania lub przerzucania dla alarmu 1. Szczegó³y znajduj¹ siê w rozdziale 5.10.
Chc¹c powtórnie skonfigurowaæ wyjcie alarmu 1 jako zegar przerwy sterowanej nale¿y wybraæ,
£oon
lub,
£ooF
. Szczegó³y znajduj¹ siê w rozdziale 5.13.
A2SF - funkcja specjalna alarmu 2
Wybiera funkcjê wstrzymania lub przerzucania dla alarmu 2. Szczegó³y znajduj¹ siê w rozdziale 5.10.
Chc¹c powtórnie skonfigurowaæ wyjcie alarmu 2 jako wyjcie ch³odzenia, nale¿y wybraæ COOL.
CYC, CCYC - czas cyklu proporcjonalnoci wyjcia 1 oraz wyjcia ch³odzenia
Wybiera odpowiedni¹ wartoæ dla danego procesu zgodnie z istniej¹cymi urz¹dzeniami wyjciowymi.
Dalsze informacje znajduj¹ siê w rozdziale 5.5.2.
CPB, DB - zakres proporcjonalnoci ch³odzenia, strefa nieczu³oci ch³odzenia
Dalszy opis znajduje siê w rozdziale 6.10. Je¿eli regulator nie obs³uguje ¿adnego procesu ch³odzenia
parametry te mo¿na pomin¹æ.
wartoæ
pozycja usytuowania punktu wartoci dziesiêtnych
nodP
x x x x
-1dP
x x x. x
2dP
x x. x x
24
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.5.2 Ustawienia inicjuj¹ce
Przyciski klawiatury urz¹dzenia nale¿y przygotowaæ do funkcji przegl¹dania poszczególnych para-
metrów. Niepo¿¹dan¹ wartoæ parametru zmienia siê na w³aciw¹ wykorzystuj¹c przyciski ze strza³-
kami w górê i w dó³. W ten sam sposób dokonuje siê przegl¹du wszystkich parametrów weryfikuj¹c
ich poprawne ustawienie. Wszystkie nowowprowadzone wartoci parametrów zostaj¹
w sposób automatyczny wczytane do pamiêci trwa³ej urz¹dzenia.
Ustawienia czasu cyklu proporcjonalnoci (CYC lub CCYC) zwi¹zane s¹ z szybkoci¹ reakcji procesu
oraz rodzajem wykorzystywanych urz¹dzeñ wyjciowych. Dla procesów przebiegaj¹cych szyb-
ciej zaleca siê u¿ycie napêdu SSR (nale¿y wybraæ wyjcie napêdu SSR) lub SCR (nale¿y
wybraæ wyjcie pr¹dowe lub napiêciowe), który odpowiednio sterowa³by obci¹¿eniem.
Wyjcie przekanika u¿ywane jest w przypadku sterowania stycznika magnetycznego w procesach
o niskich szybkociach reakcji. Je¿eli wybrano czas cyklu d³ugiego dla procesów szybkich, nale¿y
liczyæ siê z mo¿liwoci¹ wyst¹pienia niestabilnoci w prowadzonej regulacji.
Teoretycznie rzecz bior¹c, im krótszy wybrany czas cyklu, tym lepsze wyniki osi¹ga siê w prowa-
dzonej regulacji wykorzystuj¹c SSR. Jednak¿e w przypadku wyjcia przekanikowego czas cyklu
powinien byæ tak du¿y jak to tylko jest mo¿liwe (oczywicie bior¹c pod uwagê satysfakcjonuj¹cy
poziom prowadzonej regulacji). Podyktowane jest to bezporednim, pozytywnym wp³ywem na ¿y-
wotnoæ przekanika.
Poni¿ej prezentowana tabela przedstawia rekomendowany czas cyklu pozwalaj¹cy unikn¹æ
przedwczesnego uszkodzenia (skrócenia ¿ywotnoci) przekanika.
UWAGA
W przypadku regulacji typu ON-OFF (ustawienie PB = 0) czas cyklu nie jest wa¿ny.
Rodzaj wyjæ
(wyjcie 1 lub
wyjcie ch³odzenia)
Przekanik
SSR
liniowe pr¹d./nap.
czas cyklu (CYC lub
CCYC)
zalecane 20 sek, lub
wiêcej minimum:10 sek
minimum: 5 sek.
1-3 sek.
0,1 sek.
obci¹¿enie (rezystancyjne)
2A / 250V pr¹du zmiennego lub
stycznik
1A / 250V pr¹du zmiennego
Modu³y tyrystorowe
modu³ regulacji fazy (falowych)
25
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.5.3 Konfiguracja FAIL-SAFE (bezpieczeñstwo w razie uszkodzenia)
Program narzêdziowy FAIL-SAFE (bezpieczeñstwo w razie uszkodzenia) wykorzystywany jest do
okrelania stanu nieprawid³owoci ON lub OFF w dzia³aniu dla wyjcia 1(OUT1), wyjcia 2 (OUT2),
alarmu 1 (ALM1) i alarmu 2 (ALM2). Funkcja zostaje udostêpniona przez wciniêcie przycisków
ze strza³k¹ okr¹g³¹ i przycisku ze strza³k¹ skierowan¹ w dó³, a nastêpnie ich uwolnienie.
Po ukazaniu siê na wywietlaczu napisu FAIL-SAFE nale¿y przyciskiem przewijania dotrzeæ do
¿¹danej wartoci wyjcia przedstawionego na górnym ekranie. Wciniêcie i przytrzymanie przycisku
spowoduje teraz zmianê stanu wywietlanego na ekranie dolnym. Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e je¿eli ¿¹dana
wartoæ ró¿ni siê od wartoci pierwotnej konieczne staje siê skorzystanie z funkcji d³ugiego przewija-
nia (wciniêcie przycisku przewijania przez minimum 3,2 sek.) w celu wprowadzenia nowej wartoci
przed przejciem do nastêpnego parametru narzêdziowego.
W przypadku, gdy stan funkcji FAIL-SAFE (bezpieczeñstwo w razie uszkodzenia) nie jest krytycz-
ny dla procesu, w którym praca regulatora wykazuje oznaki nieprawid³owoci, przedstawiana konfi-
guracja mo¿e zostaæ pominiêta.
5.5.4 Parametr LOCK (blokada)
Dostêp do parametru LOCK oraz LEVEL (
LEy0
~
LEy2
) przedstawiony jest na schemacie dzia³ania
programu znajduj¹cego siê w rozdziale 6.4. Ekran górny wywietlacza pokazuje parametr LOCK
(blokada) oraz LEVEL (poziom), ekran dolny natomiast aktualny stan parametru (LOCK lub FREE)
/aktywny lub nieaktywny/.
Na przyk³ad, je¿eli wybrano LOCK dla
LEy2
i wciniêto przycisk przewijania przez minimum
3,2 sek. w celu zatwierdzenia wyboru ; wszystkie parametry skonfigurowane na poziomie 2 (level 2)
zostaj¹ zablokowane. Ka¿da próba przeprowadzenia zmiany zablokowanego (zabezpieczonego)
parametru zostaje odnotowana komunikatem górnego ekranu: LOCK (blokada).
5.5.5 Konfigurowanie poziomu zabezpieczeñ parametrów
U¿ytkownik regulatora czêsto przyznaje, ¿e spotyka siê z trudnoci¹ w prowadzeniu szybkiej
i poprawnej obs³ugi urz¹dzenia, wiêkszoæ parametrów nie jest wykorzystywana z tego powodu,
a dojcie do poszczególnych, ¿¹danych parametrów zajmuje du¿o czasu. W tym miejscu koñcz¹ siê
dotychczasowe k³opoty zwi¹zane z u¿ytkowaniem regulatora. Przedstawione urz¹dzenie posiada
bardzo wszechstronny system funkcji indywidualnego ustawiania poziomu zabezpieczeñ parame-
trów. Ka¿demu parametrowi mo¿e zostaæ przyporz¹dkowany jeden z czterech poziomów zabezpie-
czeñ (Level 0 /poziom 0/, Level 1 /poziom 1/, Level 2 /poziom 2/, Level 3 /poziom 3/). Podczas
wykorzystywania funkcji przewijana, na przewijanej licie parametrów pojawiaj¹ siê parametry
w kolejnoci posiadanego poziomu zabezpieczenia ; od najwy¿szego poziomem zabezpieczenia do
najni¿szego.
Nale¿y dodaæ, ¿e parametry z 3 poziomu zabezpieczeñ nie zostaj¹ nigdy wywietlane na przednich
ekranach regulatora. Skutkiem tego u¿ytkownik mo¿e przyporz¹dkowaæ poziom 3 tym parametrom,
które nie s¹ przez niego wykorzystywane, a poziom 0 tym, które s¹ u¿ywane najczêciej. Zachowanie
takiej metody przyporz¹dkowywania okrelonego poziomu zabezpieczeñ powoduje, ¿e na przewijanej
licie nie bêd¹ pokazywane parametry niewykorzystywane.
26
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
W celu skonfigurowania okrelonego poziomu dla danego parametru (patrz: schemat dzia³ania progra-
mu ; rozdzia³ 6.4) nale¿y wcisn¹æ przycisk ze strza³k¹ okr¹g³¹ oraz przycisk ze strza³k¹ skierowan¹
w dó³. Po osi¹gniêciu
ConF LEyL
, przyciskiem ze strza³k¹ okr¹g³¹ dochodzi siê do ¿¹danego parame-
tru. Dolny ekran wywietlacza pokazuje poziom wybranego parametru. Mo¿na teraz za pomoc¹
przycisków ze strza³kami skierowanymi w górê i w dó³ zmieniæ numer poziomu parametru. Zatwier-
dzanie przeprowadzonej zmiany odbywa siê przyciskiem ze strza³k¹ okr¹g³¹ wciniêtym przez co
najmniej 3,2 sek.
Je¿eli numer poziomu zabezpieczenia parametru nie zostaje zmieniony procedura zatwierdzania mo¿e
zostaæ pominiêta.
Na przyk³ad: je¿eli ASP1, RAMP przyporz¹dkowano poziomowi 0, PB, TI, TD poziomowi 1, ASP2
poziomowi 2, a inne parametry posiadaj¹ poziom 3 zabezpieczenia, przewijana lista parametrów
przedstawia siê w sposób nastêpuj¹cy:
→
SV
→
ASP1
→
RAMP
→
PB
→
TI
→
TD
→
ASP2
5.6 Autotuning (automatyczny dobór nastaw PID)
Wartoæ zadana stanowi punkt wyjciowy dostrajania programu. W czasie trwania regulacji
automatycznego przebieg procesu oscyluje wokó³ punktu wartoci zadanej. W przypadku, gdy war-
toci przeregulowania przekraczaj¹ typow¹ wartoæ rzeczywist¹ stwarzaj¹c zagro¿enie powstania
awarii ; punkt wartoci zadanej zaleca siê ustawiæ ni¿ej.
Program autotuningu prowadzony jest w nastêpuj¹cych przypadkach:
przebieg procedury ustawieñ pocz¹tkowych
p³ynne zmiany wartoci zadanej poprzedniego przebiegu autotuningu
nie satysfakcjonuj¹ce wyniki dotychczasowego przebiegu regulacji
Przebieg procesu Autotuningu:
Zapewnia uzyskanie poprawnoci w konfigurowaniu parametrów
Pozwala na unikniêcie wprowadzenia wartoci zerowej dla PB; regulacja typu ON-OFF nie mo¿e
wspó³dzia³aæ z funkcj¹ autotuningu.
Wartoæ sygna³u zadaj¹cego powinna zostaæ ustawiona na normaln¹ wartoæ rzeczywist¹ (lub na wartoæ
ni¿sz¹, w przypadku, gdy wartoci przeregulowania przekraczaj¹ typow¹ wartoæ rzeczywist¹ stwarza-
j¹c zagro¿enie powstania awarii). Zaleca siê korzystanie z normalnych warunków obci¹¿enia.
W celu uruchomienia programu autotuningu nale¿y wcisn¹æ i przytrzymaæ przyciski ze strza³kami
skierowanymi w górê i w dó³ przez co najmniej 3,2 sek. Sygnalizowanie przebiegu programu strojenia
automatycznego odbywa siê poprzez miganie ekranu górnego wywietlacza.
27
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Autotuning powoduje, ¿e regulator "uczy siê" rozpoznawania g³ównych charakterystyk programu.
Urz¹dzenie analizuje stan wyjæ (aktywne, nieaktywne) na podstawie obserwacji istniej¹cych cykli.
Wyniki zostaj¹ wykorzystane do prowadzenia obliczeñ optymalnych wartoci PID, które w sposób
automatyczny zostaj¹ wprowadzane do pamiêci trwa³ej regulatora.
W trakcie dzia³ania procesu autotuningu w drugim odcinku czasu (patrz wykres), urz¹dzenie prowadzi
regulacjê typu PID celem zweryfikowania osi¹gniêtych wyników. W koñcu wartoæ OFST (uchyb
ustalony) zostaje osi¹gniêta, a nastêpnie wprowadzona do pamiêci.
Chc¹c zatrzymaæ przebieg autotuningu nale¿y wcisn¹æ i zwolniæ obydwa przyciski ze strza³kami
skierowanymi w górê i w dó³. Ekran górny wywietlacza przestaje migaæ. Je¿eli regulator pracowa³ w
fazie weryfikacyjnej autotuningu, ekran górny wywietlacza przestaje migaæ dopiero po zakoñczeniu
procedury.
5.7 Przebieg rêcznego strojenia regulatora
Zapewnia uzyskanie poprawnoci w konfigurowaniu parametrów
Wartoæ PB nale¿y ustawiæ na 0. Parametr HYST (histereza) na wartoæ najni¿sz¹ (0 °C lub 0.1 °F)
Wartoæ sygna³u zadaj¹cego powinna zostaæ ustawiona na normaln¹ wartoæ rzeczywist¹ (lub na
wartoæ ni¿sz¹, w przypadku, gdy wartoci przeregulowania przekraczaj¹ typow¹ wartoæ rzeczy-
wist¹ stwarzaj¹c zagro¿enie powstania awarii). Zaleca siê korzystanie z normalnych warunków
obci¹¿enia.
Po w³¹czeniu elementu grzejnego, przy spe³nieniu powy¿szych warunków, wartoæ rzeczywista
bêdzie oscylowa³a wokó³ wartoci sygna³u zadaj¹cego. Poni¿ej przedstawione s¹ odnone parametry:
(1)Wartoæ maksymalna w zmianie wartoci szczytowej (P) pierwszego cyklu przedstawiana jest
w stopniach C lub F (tj. ró¿nica pomiêdzy wartoci¹ najwy¿sz¹ pierwszego przeregulowania,
a wartoci¹ najni¿sz¹ pierwszego niedoregulowania).
(2) Czas cyklu (T) przedstawianej oscylacji podany jest w sekundach (patrz rysunek poni¿ej).
* Ustawienia dotycz¹ce regulacji powinny przebiegaæ jak nastêpuje:
28
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Wartoci parametrów PID determinowanych powy¿sz¹ metod¹ nie s¹ precyzyjne. W przypadku, gdy
wyniki prowadzonej regulacji bazuj¹cej na wzmiankowanej procedurze nie s¹ zadawalaj¹ce, nale¿y
spróbowaæ ustawienia parametrów wykorzystuj¹c poni¿sze informacje:
Kolejnoæ prowadzenia
objaw
rozwi¹zanie
ustawieñ
(1) zakres proporcjonalnoci wolny czas reagowania
nale¿y zmniejszyæ wartoæ PB
(P) PB
du¿e wartoci przeregulo- nale¿y zwiêkszyæ wartoæ PB
wania lub oscylacje
(2) czas ca³kowania (I) TI
wolny czas reagowania
nale¿y zmniejszyæ wartoæ TI
niestabilnoæ lub oscylacje nale¿y zwiêkszyæ wartoæ TI
(3) czas ró¿niczkowania
wolny czas reagowania
(D) TD
lub oscylacje
nale¿y zmniejszyæ wartoæ TD
du¿e wartoci
nale¿y zwiêkszyæ wartoæ TD
przeregulowania
Wp³yw ustawieñ PID na reakcjê procesu:
29
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.8 Regulacja typu ON-OFF
Je¿eli wyjcie alarmowe zosta³o skonfigurowane jako funkcja alarmu, prowadzi ono regulacjê typu
ON-OFF. Zakres proporcjonalnoci ustawia siê na PB = 0 ; uzyskiwany jest dodatkowy kana³ regula-
cji ON-OFF ze zmienn¹ histerez¹. Pomiar histerezy odbywa siê za pomoc¹ stopni. Procedura ta
zwana jest procedur¹ ró¿niczkowania lub czasami procedur¹ strefy nieczu³oci. Poni¿szy rysunek
przedstawia opis regulacji typu ON-OFF.
Regulacja typu ON-OFF mo¿e wi¹zaæ siê z ryzykiem wyst¹pienia nadmiernego odchylenia charakte-
rystyk przebiegu procesu, nawet, gdy nast¹pi³o sprowadzenie wartoci histerezy do minimum.
Po ustawieniu regulacji ON-OFF parametry TI, TD oraz CCT nie wywieraj¹ ¿adnego wp³ywu na
pracê systemu. Nie mo¿na te¿ prowadziæ dzia³añ wykorzystuj¹cych tryb rêczny lub uruchamiaæ
programu autotuningu.
WYJCIE
Dzia³anie
odwrotnie 100%
Dzia³anie
(CONA=REVR) 0%
Dzia³anie
bezporednie 100%
Dzia³anie
(CONA=DIR) 0%
Dzia³anie P
PV
SP + HYST/2
SP
SP-HYST/2
30
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.9 Regulacja procesów ch³odzenia
Opcje regulacji procesów ch³odzenia:
konfiguracje
wyjcia
ON-OFF ch³odzenie
(bez ogrzewania)
Ch³odzenie proporc.
(bez ogrzewania)
Ogrzewanie +
ON-OFF ch³odzenie
Ogrzewanie +
Ch³odzenie proporc.
wyjcie ogrzewania
wyjcie ch³odzenia
ustawienia parametrów
brak
OUT1
CONA = DIRT HYST SV
brak
OUT1
CONA = DIRT
PB, TI, TD, CYC, SV
OUT1
ALM2
CONA = REVR
A2SF = brak
A2MD = DVHI
(lub FSHI)
AHY2, SV (lub ASP2)
OUT1
ALM2
CONA = REVR
A2SF = COOL
CPB, DB, CCYC, SV
Funkcje CPB i DB:
Zakres proporcjonalnoci ch³odzenia CPB oraz strefa nieczu³oci DB mierzone s¹ w stopniach.
31
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.10 Funkcje alarmu
Regulator posiada dwie niezale¿ne funkcje alarmowe dostêpne dziêki ustawieniu specjalnych funkcji
alarmu A1SF oraz A2 SF. Poni¿ej przedstawiany opis oparty jest na funkcji alarmu 1. Taki sam
rysunek pogl¹dowy ma zastosowanie w stosunku do alarmu 2.
Bez ¿adnej funkcji specjalnej: A1SF =
nonE
: Alarm za³¹czony
* Alarm przeskoku: A1SF =
L£Ch
Wybranie funkcji alarmu przeskoku powoduje zadzia³anie alarmu na wyjciu alarmowym oraz uak-
tywnienie wskanika. Wyjcie alarmowe oraz wskanik pozostaj¹ uaktywnione, nawet je¿eli usta³y
warunki pocz¹tkowe zaistnienia alarmu.
* Alarm wstrzymania: A1SF =
hoLd
Wybranie funkcji alarmu wstrzymania w jakimkolwiek trybie alarmowym zapobiega uaktywnieniom alar-
mu po w³¹czeniu zasilania. Alarm dzia³a wy³¹cznie w sytuacjach osi¹gniêcia przez wartoæ rzeczywist¹
punktu wartoci zadanej (SV).
Przyk³ad: funkcja wstrzymania we wspó³dzia³aniu z alarmem odchylenia wartoci niskich.
SV+ASPI
SV+ASPI
SV+ASP1
SV+ASP1
ASP1 ujemne
SV+ASPI
SV+ASPI
SV+ASPI
SV+ASPI
ASPI
ASPI
32
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
* Alarm przeskoku i alarm wstrzymania: A1SF = L e h 8
Wybranie funkcji alarmu przeskoku i alarmu wstrzymania w jakimkolwiek trybie alarmowym zapo-
biega uaktywnieniom alarmu po w³¹czeniu zasilania. Alarm dzia³a wy³¹cznie w sytuacjach osi¹gniêcia
przez wartoæ rzeczywist¹ punktu wartoci zadanej (SV). W innych przypadkach alarm dzia³a tak
samo jak alarm przeskoku opisany powy¿ej.
* Ustawienie histerezy (AHY1)
Przyk³ad: nie u¿ywano ¿adnych specjalnych funkcji w po³¹czeniu z alarmem odchylenia wartoci
wysokich,
SV (wartoæ zadana) = 100 °C, ASP1 = 10 °C, AHY1 = 4 °C
5.11 Uzyskiwanie danych o wskaniku procentowym mocy wyjciowej
Z programów narzêdziowych (Tool Programmes) nale¿y wybraæ HAND CONTROL
hAnd Cont
.
Nastêpnie, obserwuj¹c górny ekran wywietlacza przyciskiem przewijania trzeba dotrzeæ do funkcji
wywietlania wartoci rzeczywistej. Dolny ekran poka¿e wartoæ procentow¹ mocy wyjcia 1, przy-
k³adowo
H 64
. Chc¹c dokonaæ przegl¹du wyjcia ch³odzenia nale¿y powtórnie uruchomiæ przycisk
przewijania.
Ekran dolny uka¿e wartoæ procentow¹ mocy alarmu 2, przyk³adowo
C 27
, w przypadku, gdy alarm
2 zosta³ powtórnie skonfigurowany na funkcjê wyjcia ch³odzenia (A2SF = COOL). Je¿eli alarm 2 posiada
konfiguracjê alarmu, wskanik procentowy mocy nie jest wa¿ny i nie powinien byæ analizowany.
Zakres wskazañ procentowych mocy mieci siê w granicach od 0 do 100 (%). W przypadku wybrania
regulacji typu ON-OFF mo¿liwe i jedyne do uzyskania wskazania mocy, to: 0 lub 100. Dla regulacji
proporcjonalnej wartoci procentowe mocy wyjciowej oddaje cykl pracy wyjcia stanu ON.
Przyk³ad:
H 40
- informacja o wielkoci uzyskana w czasie cyklu CYC o wartoci 10 sek.
Wyjcie 1 przedstawia siê jak nastêpuje:
SV+ASP1 +1/2AHY1
SV+ASP1
112
110
106
Przebieg procesu
112
110
106
112
110
106
SV+ASP1 +1/2AHY1
WYJCIE
4 sek.
6 sek.
CZAS
ON
OFF
33
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.12 Regulacja rêczna
Po przejciu kroków procedury opisanej w rozdziale 5.11 nale¿y wcisn¹æ i przytrzymaæ przycisk
przewijania przez co najmniej 3,2 sek., a nastêpnie go zwolniæ. Regulator udostêpni tryb regulacji
rêcznej ; ekran górny wywietlacza zaczyna migaæ. Przyciskami ze strza³kami skierowanymi w górê
i w dó³ ustawia siê odpowiedni¹ wartoæ procentow¹ mocy wyjciowej. W przypadku regulacji typu
ON-OFF, przy PB = 0, nie mo¿na skorzystaæ z funkcji regulacji rêcznej. Ekran górny wywietli
wówczas komunikat o b³êdzie a
oPEr
.
Regulacja rêczna wykorzystywana jest w sytuacjach:
Przyswajanie informacji o procesie przez uk³ad samoucz¹cy siê regulatora
Awarii regulatora
Regulacja rêczna jest typem regulacji pêtli otwartej. W trakcie prowadzenia regulacji rêcznej istnieje
ryzyko wzrostu temperatury regulowanego przebiegu procesu do wartoci niebezpiecznych. W celu
unikniêcia powstania takich sytuacji mog¹cych stanowiæ potencjalne niebezpieczeñstwo dla obs³u-
guj¹cych b¹d stanu technicznego urz¹dzeñ nale¿y z du¿¹ ostro¿noci¹ wykorzystywaæ funkcjê regulacji
rêcznej.
5.13 Parametr zmiany jednostajnej i przerwy sterowanej
Istnieje mo¿liwoæ skonfigurowania dzia³ania regulatora na pracê w funkcji regulatora ustalonego punktu
wartoci zadanej lub te¿ regulatora pojedynczej zmiany jednostajnej. Funkcja ta umo¿liwia u¿ytkow-
nikowi dokonanie ustawieñ wyznaczaj¹cych wielkoæ zmiany krzywej grzania procesu (RAMP), a co
za tym idzie pozwala w sposób p³ynny osi¹gaæ wyznaczony punkt temperaturowy tzw. funkcja "soft
start" (miêkki start).
Funkcja zegara przerwy sterowanej zawarta jest w programie regulatora. Dostêp do funkcji wygrze-
wania przerwy sterowanej b¹d funkcji nasi¹kania uzyskuje siê przez skonfigurowanie alarmu 1 za
pomoc¹ ustawieñ A1SF =
£oon
lub
£ooF
. Przedstawiane funkcje wspó³dzia³aj¹ z funkcj¹ zmiany
jednostajnej.
5.13.1 Funkcja zmiany jednostajnej
Po wybraniu funkcji zmiany jednostajnej w trakcie procesu uruchamiania urz¹dzenia nastêpuje zwiêk-
szanie lub zmniejszanie szybkoci zachodz¹cego procesu wed³ug wczeniej ustalonych kryteriów
zmian. Mo¿na te¿ wybraæ procedurê wykorzystywania zmian sygna³u zadaj¹cego / wielkoci regulo-
wanych. Wielkoæ zmiany jednostajnej wyznaczana jest parametrem "RAMP", który mo¿e byæ usta-
wiany na dowoln¹ wartoæ z zakresu od 0 do 55.55 °C / minutê. Funkcja wielkoci zmiany jednostajnej
staje siê nieaktywna po ustawieniu parametru "RAMP" na 0.
W przyk³adzie przedstawianym poni¿ej parametr "RAMP" zosta³ ustawiony na wielkoæ 5,00 °C/
minutê, moc w³¹czona w czasie 0, wartoæ rzeczywista osi¹ga wartoæ zadan¹ 125°C w ci¹gu 20 minut.
Opisywany proces temperaturowy zostaje utrzymywany do momentu zmiany wartoci zadanej na 150
°C w 40 minucie procesu.
Wartoæ rzeczywista nastêpnie dociera do nowego punktu wartoci zadanej w czasie 5 minut. Stan
wartoci zadanej zostaje utrzymywany. W 70 minucie wartoæ zadana zostaje zmniejszona do wielkoci
75 °C, a wartoæ rzeczywista przechodzi do nowego punktu wartoci zadanej w czasie 15 minut.
34
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.13.2 Funkcja zmiany jednostajnej oraz wygrzewania
Funkcja wygrzewania zostaje uaktywniona poprzez skonfigurowanie alarmu 1 na prowadzenie dzia-
³ania w funkcji zegara czasu przerwy sterowanej. Je¿eli parametr A1SF ustawiony zostanie na funkcjê
£oon
(czas przerwy aktywny), przekanik alarmu 1 bêdzie pracowa³ jako element stykowy zegara,
ze stykiem otwartym w trakcie w³¹czonego zasilania i zamkniêtym po ustawieniu czasu licznika
parametrem ASP1. Po ustawieniu parametru A1SF na
£ooF
(czas przerwy nieaktywny) w³¹czona
zostaje funkcja dzia³ania odwrotnego przekanika alarmu 1.
Je¿eli zasilanie regulatora lub wyjcia poprowadzone jest poprzez element stykowy alarmu, regulator
funkcjonuje jako regulator z funkcj¹ wygrzewania.
W przyk³adzie opisanym poni¿ej parametr "RAMP" (zmiany jednostajnej) ustawiono na wartoæ
5,00 °C / minutê, A1SF = czas przerwy nieaktywny, ASP1 = 20 (minut). Moc w³¹czona w czasie 0.
Wartoæ procesu siêga punktu 125 °C wartoci zadanej w 5 minucie. Po dotarciu do punktu wartoci
zadanej uaktywniony zosta³ zegar przerwy sterowanej, a po 20 minutowym czasie zostaje otwarty
przekanik alarmu1 wy³¹czaj¹c wyjcie. Temperatura procesu spada wed³ug ustalonej nieokrelonej
wielkoci.
5.13.3 Funkcja przerwy sterowanej
Funkcja przerwy sterowanej zostaje uaktywniona poprzez skonfigurowanie alarmu 1 na prowadzenie
dzia³ania w funkcji zegara czasu przerwy sterowanej. Je¿eli parametr A1SF ustawiony zostanie na
funkcjê
£oon
(czas przerwy aktywny), przekanik alarmu 1 bêdzie pracowa³ jako element stykowy
zegara, ze stykiem otwartym w trakcie w³¹czonego zasilania. Po osi¹gniêciu punktu temperaturowego
wartoci zadanej zegar rozpoczyna odliczanie wsteczne. Przekanik alarmu 1 zostaje zamkniêty po
przekroczeniu punktu ustawieñ ASP1.
Po osi¹gniêciu czasu wygrzewania funkcja przerwy sterowanej mo¿e byæ wykorzystywana do celów
obs³ugi urz¹dzeñ zewnêtrznych, np. takich jak syreny alarmowe.
35
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
W przyk³adzie opisanym poni¿ej wielkoæ zmiany jednostajnej ustawiono na wartoæ "0", A1SF =
£oon
, ASP1 = 30 (minut). Rozpoczêcie procesu w czasie 0. Wartoæ procesu siêga punktu 125 °C
wartoci zadanej przy maksymalnie du¿ym wskaniku wielkoci zmiany jednostajnej. Zegar przerwy
sterowanej rozpoczyna pracê po osi¹gniêciu punktu wartoci zadanej. Po 30 minutach przekanik
alarmu1 zostaje zamkniêty. Regulator kontynuuje pracê jako regulator ustalonego punktu wartoci
zadanej.
5.14 Wyznaczanie zakresu wejæ liniowych procesu
Po wybraniu ¿¹danego rodzaju wejcia (INPT) nale¿y zdefiniowaæ jego zakres ustawiaj¹c parametr
LOSC i HISC. W poni¿szym przyk³adzie, INPT = 4-20 (mA), LOSC = 0, HISC = 100,0, RESO =
1dP
input signal = sygna³ wejcia process value = wartoæ rzeczywista
W przypadku wejcia 4-20 mA odczyt wartoci rzeczywistej wynosi 0 (=LOSC), dla wejcia 20 mA
wartoæ wynosi 100,0 (HISC). Wejcie 10 mA daje odczyt 37,5 wartoci rzeczywistej. Je¿eli sygna³
wejcia wykracza poza ustalone limity, na górnym ekranie wywietlacza pojawi siê odpowiedni komu-
nikat o b³êdzie L L E r lub H L E r.
5.15 Odczyt szczytowych wartoci rzeczywistych
Wielkoci maksymalne i minimalne wartoci rzeczywistej aktualizowane s¹ w sposób ci¹g³y i przecho-
wywane w pamiêci urz¹dzenia. W celu dokonania przegl¹du wartoci szczytowych nale¿y najpierw
uzyskaæ dostêp do programu narzêdziowego "READ PEAK" (odczyt wartoci szczytowych). Odby-
wa siê to za pomoc¹ przycisków ze strza³k¹ okr¹g³¹ i strza³k¹ skierowan¹ w dó³. Nastêpnie nale¿y
wcisn¹æ przycisk przewijania i wybraæ
hiPY
lub
LoPY
, co pokazuje ekran dolny wywietlacza. Na
górnym ekranie pojawi siê odpowiednia do wybranej funkcji górna lub dolna wartoæ szczytowa
wartoci rzeczywistej.
Resetowanie wartoci odbywa siê przez uruchomienie przycisku przewijania na okres 3,2 sek. (lub
d³u¿ej). W tym czasie nastêpuje korygowanie wielkoci obydwu wartoci szczytowych: górnej
i dolnej, za pomoc¹ aktualnej wartoci rzeczywistej.
Przedstawiana funkcja programu narzêdziowego pozwala na ³atwe i szybkie monitorowanie przebiegu
procesu.
36
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
5.16 Parametry odpowiedzialne za blokowanie i odblokowywanie funkcji
klawiatury
- Blokada dostêpu do wszystkich parametrów.
Za pomoc¹ przycisków ze strza³k¹ okr¹g³¹ oraz ze strza³k¹ skierowan¹ w górê przytrzymywanych
przez 3,2 sek. mo¿na zablokowaæ dostêp do wszystkich parametrów regulatora, chroni¹c w ten
sposób urz¹dzenie przed przypadkowym uruchomieniem. W celu odblokowania klawiatury nale¿y
wcisn¹æ przyciski ze strza³k¹ skierowan¹ w górê i w dó³.
- Blokowanie parametrów z tego samego poziomu zabezpieczenia.
Patrz rozdzia³ 6.6.4.
6 Powtórna kalibracja
Niniejszy rozdzia³ nale¿y pomin¹æ, chyba, ¿e istnieje powa¿ne uzasadnienie przeprowadze-
nia powtórnej kalibracji regulatora. Proces powtórnej kalibracji wi¹¿e siê z koniecznoci¹ zaakcepto-
wania utraty wszystkich dotychczasowych danych. Powtórnej kalibracji nie nale¿y rozpoczynaæ bez
odpowiedniej wiedzy o niej oraz bez posiadania niezbêdnego, zwi¹zanego z t¹ procedur¹ wyposa¿enia.
W przypadku utraty danych kalibracyjnych zachodzi koniecznoæ przekazania regulatora do Introl S.
C. celem odp³atnego zazwyczaj uzupe³nienia programu urz¹dzenia w niezbêdne dane.
- Poni¿ej przedstawiona lista dotyczy niezbêdnego wyposa¿enia zwi¹zanego z procedur¹ kalibracji:
(1) Standardowy miliwoltomierz o 0-100 mV zakresie dzia³ania oraz dok³adnoci pomiarów +/- 0,01%
(2) Standardowy woltomierz o 0-10 V zakresie dzia³ania oraz dok³adnoci pomiarów +/- 0,01%
(3) Standardowy amperomierz o 0-20 mA zakresie dzia³ania oraz dok³adnoci pomiarów +/- 0,01%
(4) Standardowy omomierz o 0-300 W zakresie dzia³ania oraz dok³adnoci pomiarów +/- 0,01%
(5) Standardowy termometr o 0-50,0°C zakresie dzia³ania oraz dok³adnoci pomiarów +/- 0,2 °C
(6) Wentylator ch³odz¹cy lub najlepiej specjalny przyrz¹d kalibracyjny wyposa¿ony w wentylator
oraz prze³¹cznik uruchamiaj¹cy.
(7) Symulator termopary.
- Procedura ustawieñ kalibracyjnych
(1) Wybierz wejcie T/C, jednostka = °C, RESO =
1dP
(2) Od³¹cz ród³o zasilania
(3) Od³¹cz przewody czujnika
(4) Pod³¹cz zaciski wejcia regulatora do róde³ sygna³u wed³ug poni¿szego schematu
(5) Zainstaluj wentylator, którego zadaniem jest ch³odzenie kompensatora spoiny odniesienia uloko-
wanego w tylnej skrajnej czêci p³ytki obwodów drukowanych. Nie mo¿na dopuciæ do przegrzania
kompensatora
37
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
Procedury kalibracyjne
(1) Wcinij i uwolnij dwa przyciski: przewijania i ze strza³k¹ skierowan¹ w dó³. Na górnym i dolnym
ekranie wywietlacza poka¿e siê program narzêdziowy. Powtarzaj¹c operacjê nale¿y dojæ do nastê-
puj¹cych stanów ekranów: C A L, A - 8.
(2) Wcinij jednokrotnie przycisk przewijania. Na dolnym ekranie pojawi siê numer z poprzedzaj¹-
cym go znakiem "E".
(3) Przyciskami ze strza³kami skierowanymi w górê i w dó³ zmieniaj wartoæ dolnego ekranu, a¿ do
momentu osi¹gniêcia wielkoci
odpowiadaj¹cej temperaturze otoczenia w stopniach Celsju-
sza, zmierzonej za pomoc¹ standardowego termometru.
(4) Wcinij przycisk przewijania na co najmniej 3,2 sek., nastêpnie zwolnij przycisk. Ekran górny
zacznie migaæ przez krótk¹ chwilê, a nastêpnie uka¿e wartoæ temperatury otoczenia wyra¿onej
w stopniach Celsjusza.
(5) Wcinij i zwolnij przycisk przewijania. Na dolnym ekranie pojawi siê liczba ze znakiem: "
A
".
Górny ekran pokazuje wartoæ 0,00.
(6) Wcinij i przytrzymaj przycisk prze³¹cznika SW1. Nie zwalniaj¹c przycisku SW1 wcinij i przy-
trzymaj przycisk przewijania na 3,2 sek. Po up³ywie 3,2 sek. zwolnij przycisk przewijania. Ekran
górny wywietlacza poka¿e wartoæ 20,00. Zwolnij teraz przycisk SW1.
(7) Wcinij i przytrzymaj przycisk przewijania. Na dolnym ekranie pojawi siê liczba poprzedzona
znakiem: "
d
". Je¿eli liczba ma inn¹ wartoæ ni¿ 0,0, za pomoc¹ przycisków ze strza³kami skierowa-
nymi w górê i w dó³ zmieñ wartoæ liczby na: 0,0. Nastêpnie wcinij przycisk przewijania na co
najmniej 3,2 sek., a potem zwolnij. Kod "
d
" jest ustawiony.
Sprawdzanie dok³adnoci kalibracji
(1) Za pomoc¹ przycisków klawiatury urz¹dzenia uzyskaj wywietlenie trybu kalibracji:
CAL A-d
.
(2) Wciskaj przycisk przewijania a¿ do wywietlenia kodu
A
. Wywietlacz poka¿e wartoæ rzeczywi-
st¹ w odniesieniu do wejcia 0-20 mA. Doprowad sygna³ standardowy do zacisków koryguj¹cych
wejcia 0-20 mA i sprawd poziom dok³adnoci na wywietlaczu.
(3) U¿yj przycisku przewijania jeszcze raz (w razie potrzeby kilkakrotnie) w celu ukazania siê na
wywietlaczu kodu
d
. W tej chwili wywietlacz wskazuje wartoæ rzeczywist¹ w odniesieniu do
wybranego rodzaju wejcia INPT. Doprowad sygna³ standardowy do odpowiednich zacisków
wejcia i sprawd poziom dok³adnoci na wywietlaczu.
(4) Wcinij i szybko zwolnij przyciski ze strza³k¹ okr¹g³¹ oraz ze strza³k¹ skierowan¹ w górê. Wy-
wietlacz poka¿e wartoæ rzeczywist¹ w odniesieniu do wejcia PT100/DIN.
(5) Wcinij i szybko zwolnij przyciski ze strza³k¹ okr¹g³¹ oraz ze strza³k¹ skierowan¹ w górê. Wywie-
tlacz poka¿e wartoæ rzeczywist¹ w odniesieniu do wejcia 0-10V. Doprowad sygna³ standardowy
do odpowiednich zacisków wejcia napiêciowego i sprawd poziom dok³adnoci na wywietlaczu.
Po doprowadzeniu opisanej procedury do koñca uruchom funkcjê korekty dryfu temperaturowego
wejcia termopary, pod³¹cz termoparê do zacisku 13 i 14 (sprawdzaj¹c biegunowoæ) oraz wybierz
funkcjê korekty wejcia "INPT" termopary. W³¹cz zasilanie i odczekaj 30 minut. W tym czasie
regulator bêdzie prowadzi³ pomiar temperatury. Je¿eli pomiar temperatury termopary nie jest
w³aciwy nale¿y przejæ nastêpuj¹c¹ procedurê:
(1) Przejd etap (1) i (2) procedury kalibracji.
(2) Wcinij jednokrotnie przycisk przewijania.
(3) Uruchom jeszcze raz przycisk przewijania. Dolny ekran wywietlacza poka¿e kod "
d
" z zerow¹
wartoci¹.
38
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
(4) Za pomoc¹ przycisków ze strza³kami skierowanymi w górê i w dó³ zmieniaj wartoæ kodu "
d
", a¿
do momentu ukazania siê na górnym ekranie w³aciwej wielkoci temperatury.
(5) Wcinij przycisk przewijania na 3,2 sek., nastêpnie zwolnij przycisk. Przez moment górny ekran
bêdzie miga³, a nastêpnie uka¿e dok³adn¹ wartoæ temperatury. Je¿eli dok³adnoæ pomiarów regula-
tora wci¹¿ nie jest zadowalaj¹ca, nale¿y zmieniæ regulator.
7 Komunikaty o nieprawid³owociach w funkcjonowaniu
urz¹dzenia oraz diagnostyka
Niniejsze procedury wymagaj¹ istnienia dostêpu do zespo³u obwodów elektrycznych urz¹dze-
nia bêd¹cego pod istnienia ryzyka bezporedniego kontaktu z czêciami regulatora bêd¹cymi pod
napiêciem, a co za tym idzie ryzyka pora¿enia. Z tego powodu poni¿sze procedury mog¹ byæ prowa-
dzone jedynie przez odpowiednio wykwalifikowany i przeszkolony personel.
Z dowiadczenia wiadomo, ¿e wiele nieprawid³owoci zwi¹zanych z prac¹ regulatora nie dotyczy
wadliwoci samego urz¹dzenia. Poni¿sza tabelka pokazuje niektóre typowe przyczyny z³ego dzia³ania
regulatora:
Linie przewodów elektrycznych le po³¹czone
Obwód elementu grzejnego zerwany lub zwarcie
Brak napiêcia pomiêdzy wejciami liniowymi
Uszkodzona cewka stycznika zewnêtrznego
Niew³aciwe napiêcie pomiêdzy zaciskami zasilania
Przepalone bezpieczniki liniowe
Po³¹czenia z zaciskami: zerwane, z³e lub brak
Przepalony przekanik wewn¹trz systemu regulacji
Termopara otwarta na koñcu
Uszkodzone przekaniki pó³przewodnikowe
Przewód termopary zerwany
Uszkodzone prze³¹czniki liniowe
Zwarte przewody termopary
Przepalony stycznik
Zwarcie na zaciskach
Uszkodzone wy³¹czniki
Je¿eli pomimo sprawdzenia wszystkich wymienionych w licie potencjalnych powodów z³ej pracy
regulatora nie znaleziono przyczyny awarii, sugeruje siê skontaktowanie z przedstawicielem produ-
centa celem zwrotu urz¹dzenia, b¹d jego wymiany.
Prosimy nie próbowaæ dokonywaæ napraw we w³asnym zakresie. Zwykle nie przynosi to pozytyw-
nych skutków, a mo¿e przyczyniæ siê do powstania powa¿nych zniszczeñ, w tym równie¿ urz¹dzeñ
wspó³pracuj¹cych. Wysy³aj¹c uszkodzony regulator, nale¿y dok³adnie go zabezpieczyæ przed mo¿li-
woci¹ uszkodzenia w czasie transportu.
39
INTROL Sp. z o.o., ul. Kociuszki 112, 40-519 Katowice, tel. 032/ 78 90 130, fax 032/ 205 33 77, e-mail: temperatura@introl.pl, www.introl.pl
TROL
Demonta¿ regulatora
(1) Wcinij obydwa boki zaczepów mocuj¹cych
znajduj¹cych siê w tylnej czêci urz¹dzenia. Przy-
trzymuj¹c obudowê wysuñ z niej ³¹czówkê.
(2) Za pomoc¹ narzêdzia (np. rubokrêta) pod-
wa¿ tyln¹ krawêd obudowy i wysuñ z niej
p³ytkê obwodów drukowanych.