Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Dz.U.05.1.2
2006.03.02
zm.
Dz.U.2005.167.1398
art. 142
2006.09.19
zm.
Dz.U.2006.157.1119
art. 35
2007.03.15
zm.
Dz.U.2006.218.1592
art. 37(a)
2007.04.21
zm.
Dz.U.2007.61.410
art. 2
2008.01.01
zm.
Dz.U.2006.157.1119
art. 35
2008.12.13
zm.
Dz.U.2008.209.1315
art. 3
zm.
Dz.U.2008.209.1317
art. 14
2009.09.03
zm.
Dz.U.2009.143.1164
art. 2
2009.11.08
zm.
Dz.U.2009.69.589
art. 1
2010.06.22
zm.
Dz.U.2010.109.709
art. 1
USTAWA
z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o Narodowym Banku Polskim
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Narodowy Bank Polski, zwany dalej "NBP", jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2. 1. NBP posiada osobowo
ść
prawn
ą
i prawo u
ż
ywania piecz
ę
ci z godłem pa
ń
stwowym.
2. NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsi
ę
biorstw pa
ń
stwowych.
3. Działalno
ść
NBP jest prowadzona na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Siedzib
ą
NBP jest Warszawa.
Art. 3. 1. Podstawowym celem działalno
ś
ci NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym
wspieraniu polityki gospodarczej Rz
ą
du, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.
2. Do zada
ń
NBP nale
ż
y tak
ż
e:
1) organizowanie rozlicze
ń
pieni
ęż
nych;
2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi;
3) prowadzenie działalno
ś
ci dewizowej w granicach okre
ś
lonych ustawami;
4) prowadzenie bankowej obsługi bud
ż
etu pa
ń
stwa;
5) regulowanie płynno
ś
ci banków oraz ich refinansowanie;
6) kształtowanie warunków niezb
ę
dnych dla rozwoju systemu bankowego;
6a) działanie na rzecz stabilno
ś
ci krajowego systemu finansowego, o którym mowa w
art. 2 pkt 1
ustawy z dnia 7 listopada
2008 r. o Komitecie Stabilno
ś
ci Finansowej (Dz. U. Nr 209, poz. 1317);
7) opracowywanie statystyki pieni
ęż
nej i bankowej, bilansu płatniczego oraz mi
ę
dzynarodowej pozycji inwestycyjnej;
8) wykonywanie innych zada
ń
okre
ś
lonych ustawami.
Art. 4. NBP przysługuje wył
ą
czne prawo emitowania znaków pieni
ęż
nych Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 5. 1. NBP mo
ż
e:
1) by
ć
członkiem mi
ę
dzynarodowych instytucji finansowych i bankowych;
2) pokrywa
ć
ze
ś
rodków własnych wydatki zwi
ą
zane z członkostwem w instytucjach okre
ś
lonych w pkt 1.
1a. NBP
pokrywa
ze
ś
rodków własnych
wydatki zwi
ą
zane
z członkostwem
Rzeczypospolitej
Polskiej
w
Mi
ę
dzynarodowym Funduszu Walutowym.
1b. NBP jest uprawniony do otrzymywania, przypadaj
ą
cych Rzeczypospolitej Polskiej od Mi
ę
dzynarodowego
Funduszu Walutowego, wszelkich wymagalnych kwot z tytułów finansowanych ze
ś
rodków własnych NBP, w tym płatno
ś
ci
zwrotnych, odsetek i innych dochodów.
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
2. NBP nie mo
ż
e by
ć
udziałowcem b
ą
d
ź
akcjonariuszem innych osób prawnych, z wyj
ą
tkiem prowadz
ą
cych
działalno
ść
usługow
ą
wył
ą
cznie na rzecz instytucji finansowych i Skarbu Pa
ń
stwa.
Rozdział 2
Organizacja NBP
Art. 6. Organami NBP s
ą
:
1) Prezes NBP;
2) Rada Polityki Pieni
ęż
nej;
3) Zarz
ą
d NBP.
Art. 7. 1. NBP wykonuje zadania przez Central
ę
i inne jednostki organizacyjne.
2. Zarz
ą
d NBP w drodze uchwały:
1) powołuje, przekształca i likwiduje komórki organizacyjne Centrali NBP i inne jednostki organizacyjne;
2) okre
ś
la zakres działalno
ś
ci oraz organizacj
ę
wewn
ę
trzn
ą
Centrali NBP i pozostałych jednostek organizacyjnych NBP.
Art. 8. Działalno
ść
jednostek organizacyjnych NBP podlega rewizji wewn
ę
trznej, któr
ą
wykonuje komórka Centrali
NBP podporz
ą
dkowana Prezesowi NBP.
A. Prezes NBP
Art. 9. 1. Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Kadencja Prezesa NBP wynosi 6 lat. Ta sama osoba nie mo
ż
e by
ć
Prezesem NBP dłu
ż
ej ni
ż
przez dwie kolejne
kadencje.
3. Prezes NBP obejmuje obowi
ą
zki po zło
ż
eniu wobec Sejmu przysi
ę
gi nast
ę
puj
ą
cej tre
ś
ci:
"Obejmuj
ą
c obowi
ą
zki Prezesa Narodowego Banku Polskiego przysi
ę
gam uroczy
ś
cie,
ż
e postanowie
ń
Konstytucji i
innych ustaw b
ę
d
ę ś
ci
ś
le przestrzega
ć
oraz
ż
e we wszystkich swoich działaniach d
ąż
y
ć
b
ę
d
ę
do rozwoju
gospodarczego Ojczyzny i pomy
ś
lno
ś
ci obywateli".
Przysi
ę
ga mo
ż
e by
ć
zło
ż
ona z dodaniem słów "Tak mi dopomó
ż
Bóg".
4. Kadencja Prezesa NBP wygasa:
1) po upływie okresu sze
ś
cioletniego;
2) w razie
ś
mierci;
3) w razie zło
ż
enia rezygnacji;
4) w razie odwołania.
5. Odwołanie Prezesa NBP mo
ż
e nast
ą
pi
ć
, gdy:
1) nie wypełnia on swych obowi
ą
zków na skutek długotrwałej choroby;
2) został skazany prawomocnym wyrokiem s
ą
du za popełnione przest
ę
pstwo;
2a) zło
ż
ył on niezgodne z prawd
ą
o
ś
wiadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem s
ą
du;
3) Trybunał Stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji zwi
ą
zanych ze
szczególn
ą
odpowiedzialno
ś
ci
ą
w organach pa
ń
stwowych.
Art. 9a. 1. Po wyga
ś
ni
ę
ciu kadencji Prezesa NBP z przyczyny okre
ś
lonej w art. 9 ust. 4 pkt 1 Prezes NBP pełni
obowi
ą
zki do czasu obj
ę
cia obowi
ą
zków przez nowego Prezesa NBP.
2. Po wyga
ś
ni
ę
ciu kadencji Prezesa NBP z przyczyn okre
ś
lonych w art. 9 ust. 4 pkt 2-4 wiceprezes NBP - pierwszy
zast
ę
pca Prezesa NBP pełni obowi
ą
zki Prezesa NBP do czasu obj
ę
cia obowi
ą
zków przez nowego Prezesa NBP.
Art. 10. 1. Prezesa NBP w czasie jego nieobecno
ś
ci zast
ę
puje wiceprezes NBP - pierwszy zast
ę
pca Prezesa NBP.
2. (uchylony).
3. Wiceprezesi NBP kieruj
ą
wyznaczonymi przez Prezesa NBP działami pracy NBP.
Art. 11. 1. Prezes NBP jest przeło
ż
onym wszystkich pracowników NBP. Prawa i obowi
ą
zki pracowników NBP okre
ś
la
Kodeks pracy
i pragmatyka słu
ż
bowa okre
ś
lona odr
ę
bn
ą
ustaw
ą
.
2. Prezes NBP przewodniczy Radzie Polityki Pieni
ęż
nej, Zarz
ą
dowi NBP oraz reprezentuje NBP na zewn
ą
trz.
3. Prezes NBP reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w mi
ę
dzynarodowych instytucjach bankowych oraz, o
ile Rada Ministrów nie postanowi inaczej, w mi
ę
dzynarodowych instytucjach finansowych.
4. Prezes NBP przy wydawaniu zarz
ą
dze
ń
podlegaj
ą
cych ogłoszeniu oraz decyzji administracyjnych ma prawo
u
ż
ywania piecz
ę
ci z godłem pa
ń
stwowym.
5. Prezes NBP:
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
1) ustala, w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji, zasady przechowywania warto
ś
ci
pieni
ęż
nych w bankach i przedsi
ę
biorstwach produkuj
ą
cych znaki pieni
ęż
ne oraz transportowania tych warto
ś
ci przez
banki i te przedsi
ę
biorstwa;
2) realizuje zadania wynikaj
ą
ce z przepisów o powszechnym obowi
ą
zku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
B. Rada Polityki Pieni
ęż
nej
Art. 12. 1. Rada Polityki Pieni
ęż
nej, zwana dalej "Rad
ą
", ustala corocznie zało
ż
enia polityki pieni
ęż
nej i przedkłada je
do wiadomo
ś
ci Sejmowi równocze
ś
nie z przedło
ż
eniem przez Rad
ę
Ministrów projektu ustawy bud
ż
etowej. Rada składa
Sejmowi sprawozdanie z wykonania zało
ż
e
ń
polityki pieni
ęż
nej w ci
ą
gu 5 miesi
ę
cy od zako
ń
czenia roku bud
ż
etowego.
2. Kieruj
ą
c si
ę
zało
ż
eniami polityki pieni
ęż
nej Rada w szczególno
ś
ci:
1) ustala wysoko
ść
stóp procentowych NBP;
2) ustala stopy rezerwy obowi
ą
zkowej banków i wysoko
ść
jej oprocentowania;
3) okre
ś
la górne granice zobowi
ą
za
ń
wynikaj
ą
cych z zaci
ą
gania przez NBP po
ż
yczek i kredytów w zagranicznych
instytucjach bankowych i finansowych;
4) zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalno
ś
ci NBP;
5) przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP;
6) ustala zasady operacji otwartego rynku.
3. Rada dokonuje ocen działalno
ś
ci Zarz
ą
du NBP w zakresie realizacji zało
ż
e
ń
polityki pieni
ęż
nej.
4. (uchylony).
Art. 13. 1. W skład Rady wchodz
ą
:
1) Przewodnicz
ą
cy Rady, którym jest Prezes NBP;
2) 9 członków powoływanych w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm i Senat, spo
ś
ród
specjalistów z zakresu finansów.
2. Kadencja członka Rady wynosi 6 lat. Funkcj
ę
członka Rady mo
ż
na pełni
ć
tylko jedn
ą
kadencj
ę
.
3. Powołanie nowych członków Rady powinno nast
ą
pi
ć
najpó
ź
niej do dnia wyga
ś
ni
ę
cia kadencji poprzednich.
4. Członek Rady przed obj
ę
ciem obowi
ą
zków w Radzie składa przed organem powołuj
ą
cym przysi
ę
g
ę
nast
ę
puj
ą
cej
tre
ś
ci:
"Obejmuj
ą
c obowi
ą
zki członka Rady Polityki Pieni
ęż
nej przysi
ę
gam uroczy
ś
cie,
ż
e b
ę
d
ę
działa
ć
z pełn
ą
bezstronno
ś
ci
ą
, posiadan
ą
wiedz
ą
i do
ś
wiadczeniem w zakresie polityki pieni
ęż
nej, zgodnie z celami działalno
ś
ci
Narodowego Banku Polskiego."
Przysi
ę
ga mo
ż
e by
ć
zło
ż
ona z dodaniem słów "Tak mi dopomó
ż
Bóg".
5. Organy uprawnione do powołania członka Rady odwołuj
ą
go wył
ą
cznie w przypadku:
1) zrzeczenia si
ę
swej funkcji;
2) choroby trwale uniemo
ż
liwiaj
ą
cej sprawowanie funkcji;
3) skazania prawomocnym wyrokiem s
ą
du za popełnienie przest
ę
pstwa;
3a) zło
ż
enia niezgodnego z prawd
ą
o
ś
wiadczenia lustracyjnego, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem s
ą
du;
4) przyczyn, o których mowa w art. 14 ust. 2.
6. W razie
ś
mierci członka Rady, organ powołuj
ą
cy stwierdza wyga
ś
ni
ę
cie jego mandatu.
7. Uzupełnienia składu Rady na miejsce opró
ż
nione z przyczyn okre
ś
lonych w ust. 5 i 6 organy powołuj
ą
ce dokonuj
ą
nie pó
ź
niej ni
ż
w okresie 3 miesi
ę
cy od odwołania lub stwierdzenia wyga
ś
ni
ę
cia mandatu członka Rady.
8. (uchylony).
Art. 14. 1. W okresie kadencji członek Rady nie mo
ż
e zajmowa
ć ż
adnych innych stanowisk i podejmowa
ć
działalno
ś
ci
zarobkowej lub publicznej poza prac
ą
naukow
ą
, dydaktyczn
ą
lub twórczo
ś
ci
ą
autorsk
ą
, a za zgod
ą
Rady wyra
ż
on
ą
w
drodze uchwały (bez udziału zainteresowanego) - dopuszczalna jest działalno
ść
w organizacjach mi
ę
dzynarodowych.
2. Członek Rady b
ę
d
ą
cy członkiem partii politycznej lub zwi
ą
zku zawodowego obowi
ą
zany jest na okres kadencji w
Radzie zawiesi
ć
działalno
ść
w tej partii lub w tym zwi
ą
zku, pod rygorem odwołania z Rady.
3. Członkom
Rady
przysługuje
wynagrodzenie
w
wysoko
ś
ci
równej
wynagrodzeniu
wiceprezesów
NBP.
Wynagrodzenie to przysługuje równie
ż
w ci
ą
gu 3 miesi
ę
cy od daty wyga
ś
ni
ę
cia kadencji, z wyj
ą
tkiem, gdy powodem
odwołania jest skazanie prawomocnym wyrokiem s
ą
du za popełnienie przest
ę
pstwa.
Art. 15. W posiedzeniach Rady uczestnicz
ą
wiceprezesi NBP bez prawa udziału w głosowaniu.
Art. 16. 1. Posiedzenia Rady zwołuje Przewodnicz
ą
cy co najmniej raz w miesi
ą
cu. Posiedzenie Rady mo
ż
e by
ć
zwołane równie
ż
na pisemny wniosek co najmniej 3 członków Rady.
1a. W czasie nieobecno
ś
ci Przewodnicz
ą
cego posiedzeniu przewodniczy jeden z członków Rady.
2. Tryb działania Rady oraz wyboru członka, który przewodniczy obradom podczas nieobecno
ś
ci Przewodnicz
ą
cego
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Rady, okre
ś
la regulamin uchwalony przez Rad
ę
wi
ę
kszo
ś
ci
ą
głosów.
3. Ustalenia Rady podejmowane s
ą
w formie uchwał wi
ę
kszo
ś
ci
ą
głosów przy obecno
ś
ci co najmniej 5 członków, w
tym Przewodnicz
ą
cego Rady. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Przewodnicz
ą
cego Rady.
4. Stanowiska zaj
ę
te przez członków Rady w głosowaniu podlegaj
ą
ogłoszeniu w Monitorze S
ą
dowym i
Gospodarczym po upływie 6 tygodni, ale nie pó
ź
niej ni
ż
3 miesi
ę
cy od daty podj
ę
cia uchwały.
C. Zarz
ą
d NBP
Art. 17. 1. Działalno
ś
ci
ą
NBP kieruje Zarz
ą
d.
2. W skład Zarz
ą
du NBP wchodz
ą
: Prezes NBP - jako przewodnicz
ą
cy oraz 6-8 członków Zarz
ą
du, w tym 2
wiceprezesów NBP.
2a. Członków Zarz
ą
du NBP powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Prezesa NBP.
2b. Członkowie Zarz
ą
du NBP s
ą
powoływani na okres 6 lat. Przepisy art. 9 ust. 2, art. 13 ust. 3 i ust. 5-7 stosuje si
ę
odpowiednio.
3. Zarz
ą
d NBP:
1) realizuje uchwały Rady;
2) podejmuje uchwały w sprawach niezastrze
ż
onych w ustawie do wył
ą
cznej kompetencji innych organów NBP.
4. Do zakresu działania Zarz
ą
du NBP nale
ż
y w szczególno
ś
ci:
1) (uchylony);
2) realizowanie zada
ń
z zakresu polityki kursowej;
3) okresowa ocena obiegu pieni
ęż
nego i rozlicze
ń
pieni
ęż
nych oraz obrotu dewizowego;
4) nadzorowanie operacji otwartego rynku;
5) ocena funkcjonowania systemu bankowego;
5a) analiza stabilno
ś
ci krajowego systemu finansowego;
6) uchwalanie planu działalno
ś
ci i planu finansowego NBP;
7) uchwalanie prowizji i opłat bankowych stosowanych przez NBP oraz ustalanie ich wysoko
ś
ci;
8) okre
ś
lanie zasad gospodarowania funduszami NBP;
9) okre
ś
lanie zasad organizacji i podziału zada
ń
w NBP;
10) okre
ś
lanie zasad polityki kadrowej i płacowej w NBP;
11) uchwalanie rocznego sprawozdania z działalno
ś
ci NBP;
12) sporz
ą
dzanie rocznego sprawozdania finansowego NBP;
13) opracowywanie bilansów obrotów płatniczych pa
ń
stwa z zagranic
ą
;
14) przygotowywanie i rozpatrywanie projektów uchwał i innych materiałów kierowanych do Rady.
Art. 18. Członek Zarz
ą
du NBP nie mo
ż
e zajmowa
ć ż
adnych innych stanowisk i podejmowa
ć
działalno
ś
ci zarobkowej
lub publicznej poza prac
ą
naukow
ą
, dydaktyczn
ą
lub twórczo
ś
ci
ą
autorsk
ą
. Przepis art. 14 ust. 2 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 19. Uchwały Zarz
ą
du NBP zapadaj
ą
wi
ę
kszo
ś
ci
ą
bezwzgl
ę
dn
ą
głosów, a w przypadku równej liczby głosów
rozstrzyga głos Prezesa NBP.
Art. 20. Szczegółowy tryb działania Zarz
ą
du NBP okre
ś
la regulamin uchwalony przez Zarz
ą
d.
Rozdział 3
NBP a władze pa
ń
stwowe
Art. 21. W wykonaniu swoich zada
ń
NBP współdziała z wła
ś
ciwymi organami pa
ń
stwa w kształtowaniu i realizacji
polityki gospodarczej pa
ń
stwa, d
ążą
c przy tym do zapewnienia nale
ż
ytej realizacji zało
ż
e
ń
polityki pieni
ęż
nej, a w
szczególno
ś
ci:
1) przekazuje organom pa
ń
stwa zało
ż
enia polityki pieni
ęż
nej oraz informacje dotycz
ą
ce realizacji polityki pieni
ęż
nej i
sytuacji w systemie bankowym;
2) współdziała z Ministrem Finansów w opracowaniu planów finansowych pa
ń
stwa;
3) opiniuje projekty aktów normatywnych z zakresu polityki gospodarczej;
4) opiniuje projekty aktów normatywnych dotycz
ą
cych działalno
ś
ci banków i maj
ą
cych znaczenie dla systemu
bankowego.
Art. 22. 1. Prezes NBP mo
ż
e uczestniczy
ć
w posiedzeniach Sejmu.
2. Prezes NBP i inni przedstawiciele organów NBP, o których mowa w art. 6, s
ą
obowi
ą
zani do przedstawienia
informacji i udzielenia wyja
ś
nie
ń
dotycz
ą
cych polityki pieni
ęż
nej i działalno
ś
ci NBP przed Sejmem i Senatem oraz ich
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
komisjami.
Art. 22a. Prezes NBP jest członkiem Komitetu Stabilno
ś
ci Finansowej.
Art. 23. 1. Prezes NBP w imieniu Rady:
1) przedstawia Sejmowi i Radzie Ministrów:
a) kwartalne informacje o bilansie płatniczym,
b) roczne zestawienie mi
ę
dzynarodowej pozycji inwestycyjnej;
2) przekazuje Radzie Ministrów i Ministrowi Finansów projekty zało
ż
e
ń
polityki pieni
ęż
nej, opinie w sprawie projektu
ustawy bud
ż
etowej, prognozy bilansu płatniczego oraz ustalenia Rady;
3) opracowuje okresowe informacje o wpłatach (wypłatach) z zysku.
2. Naczelne organy pa
ń
stwowe, organy administracji rz
ą
dowej i samorz
ą
du terytorialnego, banki i inne osoby prawne,
jednostki organizacyjne nieb
ę
d
ą
ce osobami prawnymi oraz inni przedsi
ę
biorcy:
1)
przekazuj
ą
NBP dane niezb
ę
dne do ustalania polityki pieni
ęż
nej i okresowych ocen sytuacji pieni
ęż
nej pa
ń
stwa;
2) uczestnicz
ą
cy w obrotach z zagranic
ą
- przekazuj
ą
NBP dane niezb
ę
dne do sporz
ą
dzenia bilansu płatniczego oraz
mi
ę
dzynarodowej pozycji inwestycyjnej.
2a. Podmioty uczestnicz
ą
ce w rozliczeniach pieni
ęż
nych i rozrachunkach mi
ę
dzybankowych przekazuj
ą
, na
żą
danie
NBP, dane niezb
ę
dne do dokonywania ocen funkcjonowania rozlicze
ń
pieni
ęż
nych i rozrachunków mi
ę
dzybankowych.
2b. Minister wła
ś
ciwy do spraw instytucji finansowych, po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii Prezesa NBP, okre
ś
la, w drodze
rozporz
ą
dzenia, sposób, zakres i terminy realizacji obowi
ą
zku, o którym mowa w ust. 2a, kieruj
ą
c si
ę
potrzeb
ą
zapewnienia NBP dost
ę
pu do informacji niezb
ę
dnych do wykonywania jego obowi
ą
zków wynikaj
ą
cych z ustawy oraz
odr
ę
bnych przepisów.
2c. Minister wła
ś
ciwy do spraw instytucji finansowych, po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii Prezesa NBP i Przewodnicz
ą
cego
Komisji Nadzoru Finansowego, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, uwzgl
ę
dniaj
ą
c pozycj
ę
, udział w rynku finansowym oraz
znaczenie dla analizy zjawisk monetarnych działalno
ś
ci podmiotów, o których mowa w ust. 2, innych ni
ż
banki, sposób,
szczegółowy zakres i terminy przekazywania przez te podmioty danych niezb
ę
dnych do ustalania polityki pieni
ęż
nej i
okresowych ocen sytuacji pieni
ęż
nej pa
ń
stwa, kieruj
ą
c si
ę
potrzeb
ą
zapewnienia NBP dost
ę
pu do informacji niezb
ę
dnych
do wykonywania jego obowi
ą
zków wynikaj
ą
cych z ustawy oraz zada
ń
wynikaj
ą
cych z uczestnictwa w Europejskim
Systemie Banków Centralnych.
3. Banki przekazuj
ą
ponadto na
żą
danie NBP dane niezb
ę
dne do oceny ich sytuacji finansowej oraz stabilno
ś
ci i
ryzyka systemu bankowego.
4. Tryb i szczegółowe zasady przekazywania danych, o których mowa w ust. 2 i 3, okre
ś
la Zarz
ą
d NBP w drodze
uchwały.
4a. Obowi
ą
zek przekazywania do NBP danych niezb
ę
dnych do wykonywania zada
ń
NBP wynikaj
ą
cych z ustawy oraz
uczestnictwa w Europejskim Systemie Banków Centralnych, obejmuje równie
ż
dane obj
ę
te ochron
ą
na podstawie
odr
ę
bnych ustaw, w tym informacje obj
ę
te tajemnic
ą
bankow
ą
.
5. Dane indywidualne, o których mowa w ust. 2, 2a i 3, mog
ą
by
ć
wykorzystywane wył
ą
cznie do sporz
ą
dzania
zestawie
ń
statystycznych, opracowa
ń
, ocen i bilansów oraz mi
ę
dzynarodowej pozycji inwestycyjnej i, z zastrze
ż
eniem ust.
6-8 i 10, nie mog
ą
by
ć
udost
ę
pniane osobom trzecim.
6. Zestawienia statystyczne, opracowania i oceny zawieraj
ą
ce dane indywidualne, o których mowa w ust. 2, 2a i 3,
umo
ż
liwiaj
ą
ce powi
ą
zanie ich z konkretnym podmiotem lub zidentyfikowanie konkretnego podmiotu - w szczególno
ś
ci,
je
ż
eli do sporz
ą
dzenia zestawienia, opracowania lub oceny wykorzystano dane dotycz
ą
ce mniej ni
ż
trzech podmiotów lub
gdy udział danych dotycz
ą
cych jednego podmiotu, wykorzystanych w zestawieniu, opracowaniu lub ocenie jest wi
ę
kszy ni
ż
trzy czwarte cało
ś
ci - nie mog
ą
by
ć
udost
ę
pniane osobom trzecim.
7. Dane indywidualne, o których mowa w ust. 2, 2a i 3, oraz zestawienia, opracowania i oceny, o których mowa w ust.
6, NBP udost
ę
pnia:
1) Europejskiemu Bankowi Centralnemu - w wykonaniu obowi
ą
zków zwi
ą
zanych z uczestnictwem NBP w Europejskim
Systemie Banków Centralnych;
2) innym podmiotom zagranicznym - w wykonaniu zobowi
ą
za
ń
mi
ę
dzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej;
3) innym podmiotom, ni
ż
wymienione w pkt 1 i 2 - na podstawie odr
ę
bnych przepisów.
8. Dane indywidualne, o których mowa w ust. 3, mog
ą
by
ć
udost
ę
pniane Ministrowi Finansów i Komisji Nadzoru
Finansowego w zakresie niezb
ę
dnym dla realizacji celu działalno
ś
ci i zada
ń
Komitetu Stabilno
ś
ci Finansowej.
9. Przepis ust. 8 stosuje si
ę
odpowiednio do danych zawieraj
ą
cych informacje obj
ę
te ochron
ą
na podstawie
odr
ę
bnych ustaw, w tym informacji obj
ę
tych tajemnic
ą
bankow
ą
.
10. NBP i Główny Urz
ą
d Statystyczny przekazuj
ą
sobie nieodpłatnie, na zasadzie wzajemno
ś
ci, b
ę
d
ą
ce w ich
posiadaniu odpowiednio dane indywidualne i dane statystyczne, w zakresie niezb
ę
dnym dla wykonywania ich ustawowo
okre
ś
lonych zada
ń
.
11. Szczegółowy zakres i tryb przekazywania danych, o których mowa w ust. 10, okre
ś
la umowa o wymianie
informacji zawarta mi
ę
dzy Prezesem NBP i Prezesem Głównego Urz
ę
du Statystycznego.
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Art. 23a. 1. Dane niezb
ę
dne do:
1) sporz
ą
dzania bilansu płatniczego oraz mi
ę
dzynarodowej pozycji inwestycyjnej,
2) ustalania polityki pieni
ęż
nej i okresowych ocen sytuacji pieni
ęż
nej pa
ń
stwa,
3) oceny sytuacji finansowej banków i ryzyka sektora bankowego
- s
ą
przekazywane do NBP w postaci elektronicznej.
2. Dane w postaci elektronicznej s
ą
przekazywane z wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP
lub innych form uwierzytelniania stosowanych przez NBP.
3. Przekazanie danych w sposób niezgodny z wymogami wskazanymi w ust. 1 i 2 jest równoznaczne z
nieprzekazaniem tych danych.
Art. 24. 1. NBP realizuje polityk
ę
walutow
ą
ustalon
ą
przez Rad
ę
Ministrów w porozumieniu z Rad
ą
.
2. Zasady ustalania kursu złotego w stosunku do walut obcych ustala Rada Ministrów w porozumieniu z Rad
ą
.
3. NBP ogłasza bie
żą
ce kursy walut obcych oraz kursy innych warto
ś
ci dewizowych.
Rozdział 4
Nadzór bankowy
Art. 25. (uchylony).
Art. 26. (uchylony).
Art. 27. (uchylony).
Art. 28. (uchylony).
Art. 29. (uchylony).
Art. 30. (uchylony).
Rozdział 5
Emisja znaków pieni
ęż
nych
Art. 31. Znakami pieni
ęż
nymi Rzeczypospolitej Polskiej s
ą
banknoty i monety opiewaj
ą
ce na złote i grosze.
Art. 32. Znaki pieni
ęż
ne emitowane przez NBP s
ą
prawnymi
ś
rodkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 33. 1. Wzory i warto
ść
nominaln
ą
banknotów oraz wzory, warto
ść
nominaln
ą
, stop, prób
ę
i mas
ę
monet oraz
wielko
ść
emisji znaków pieni
ęż
nych, jak równie
ż
terminy wprowadzenia ich do obiegu ustala Prezes NBP w drodze
zarz
ą
dzenia.
2. Prezes NBP mo
ż
e wycofywa
ć
z obiegu okre
ś
lone znaki pieni
ęż
ne. Po upływie terminu okre
ś
lonego przez Prezesa
NBP znaki te przestaj
ą
by
ć
prawnym
ś
rodkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i podlegaj
ą
wymianie w
wyznaczonych przez Prezesa NBP bankach.
Art. 34. 1. Znaki pieni
ęż
ne, nieodpowiadaj
ą
ce wskutek zu
ż
ycia lub uszkodzenia warunkom ustalonym przez Prezesa
NBP, przestaj
ą
by
ć
prawnym
ś
rodkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i podlegaj
ą
wymianie.
2. Prezes NBP okre
ś
la, w drodze zarz
ą
dzenia, szczegółowe zasady i tryb wymiany znaków pieni
ęż
nych, o których
mowa w ust. 1.
Art. 35. 1. Fałszywe znaki pieni
ęż
ne podlegaj
ą
zatrzymaniu, bez prawa do zwrotu ich równowarto
ś
ci.
2. Przepis ust. 1 stosuje si
ę
odpowiednio do fałszywych banknotów i monet opiewaj
ą
cych na waluty obce.
3. Prezes NBP okre
ś
la, w drodze zarz
ą
dzenia, zasady i tryb post
ę
powania przy zatrzymywaniu znaków pieni
ęż
nych
(podejrzanych co do autentyczno
ś
ci) oraz post
ę
powania z fałszywymi znakami pieni
ęż
nymi. Zarz
ą
dzenie wymaga
uzgodnienia z Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci i Ministrem Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji.
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Art. 36. NBP mo
ż
e prowadzi
ć
w kraju i za granic
ą
sprzeda
ż
monet, banknotów i numizmatów przeznaczonych na cele
kolekcjonerskie oraz na inne cele, na warunkach i według zasad ustalonych przez Zarz
ą
d NBP w drodze uchwały.
Art. 37. NBP organizuje gospodark
ę
znakami pieni
ęż
nymi Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozdział 6
Instrumenty polityki pieni
ęż
nej
Art. 38. 1. W celu kształtowania poda
ż
y pieni
ą
dza i działalno
ś
ci kredytowej NBP gromadzi rezerwy obowi
ą
zkowe
banków.
2. Rezerw
ę
obowi
ą
zkow
ą
banków stanowi wyra
ż
ona w złotych cz
ęść ś
rodków pieni
ęż
nych w złotych i walutach obcych
zgromadzonych na rachunkach bankowych,
ś
rodków uzyskanych ze sprzeda
ż
y papierów warto
ś
ciowych, z wyj
ą
tkiem
papierów warto
ś
ciowych zabezpieczonych hipotecznie o okresie wykupu powy
ż
ej pi
ę
ciu lat oraz listów zastawnych o
okresie wykupu powy
ż
ej pi
ę
ciu lat, oraz innych
ś
rodków przyj
ę
tych przez bank podlegaj
ą
cych zwrotowi, z wyj
ą
tkiem
ś
rodków przyj
ę
tych od innego banku krajowego, a tak
ż
e
ś
rodków przyj
ę
tych od banku zagranicznego na podstawie umów
zawartych przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy lub
ś
rodków pozyskanych z zagranicy na co najmniej 2 lata oraz
ś
rodków
pozyskanych na podstawie umów o prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych w rozumieniu przepisów o
indywidualnych kontach emerytalnych.
3. Banki spółdzielcze utrzymuj
ą
rezerwy obowi
ą
zkowe w banku zrzeszaj
ą
cym, z którym s
ą
zrzeszone. Bank
zrzeszaj
ą
cy utrzymuje rezerw
ę
obowi
ą
zkow
ą
zrzeszonych banków spółdzielczych na swoim rachunku w Narodowym
Banku Polskim w kwocie odpowiadaj
ą
cej rezerwom obowi
ą
zkowym zrzeszonych w nim banków i własnym rezerwom
obowi
ą
zkowym.
Art. 39. 1. Stopa rezerwy obowi
ą
zkowej mo
ż
e by
ć
zró
ż
nicowana ze wzgl
ę
du na umowny okres przechowywania
ś
rodków pieni
ęż
nych, rodzaj waluty, a tak
ż
e rodzaj dokonywanych operacji finansowych stanowi
ą
cych
ź
ródło pozyskania
ś
rodków.
2. Suma rezerw obowi
ą
zkowych nie mo
ż
e przekroczy
ć
:
1) 30 % sumy
ś
rodków pieni
ęż
nych, o których mowa w art. 38 ust. 2, od wkładów na
żą
danie;
2) 20 % sumy
ś
rodków pieni
ęż
nych, o których mowa w art. 38 ust. 2, od wkładów terminowych.
3. Zarz
ą
d NBP mo
ż
e zwolni
ć
bank z obowi
ą
zku utrzymywania rezerwy obowi
ą
zkowej w okresie realizacji programu
post
ę
powania naprawczego.
4.
Ś
rodki pieni
ęż
ne z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej przekazywane s
ą
bankom, z zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. Na wyodr
ę
bniony rachunek w NBP przekazuje si
ę
:
1) 80 %
ś
rodków pieni
ęż
nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej utrzymywanej w 2004 r.,
2) 60 %
ś
rodków pieni
ęż
nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej utrzymywanej w 2005 r.,
3) 50 %
ś
rodków pieni
ęż
nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej utrzymywanej w 2006 r.
- z przeznaczeniem na zasilenie Funduszu Por
ę
cze
ń
Unijnych, utworzonego na podstawie
ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004
r. o Funduszu Por
ę
cze
ń
Unijnych (Dz. U. Nr 121, poz. 1262).
6. Szczegółowy tryb i sposób przekazywania
ś
rodków pieni
ęż
nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej
okre
ś
li umowa zawarta pomi
ę
dzy Bankiem Gospodarstwa Krajowego a Narodowym Bankiem Polskim.
Art. 39a. Banki pomniejszaj
ą
kwot
ę
naliczonej rezerwy obowi
ą
zkowej o kwot
ę
stanowi
ą
c
ą
równowarto
ść
500.000
euro, obliczon
ą
według kursu
ś
redniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia miesi
ą
ca stanowi
ą
cego podstaw
ę
naliczenia rezerwy obowi
ą
zkowej, a w przypadku gdy w tym dniu nie ogłoszono takiego kursu, według ostatniego kursu
ogłoszonego przed tym dniem.
Art. 40. 1. Zarz
ą
d NBP ustala:
1) zasady i tryb naliczania oraz utrzymywania rezerwy obowi
ą
zkowej;
2) rodzaje
ś
rodków pieni
ęż
nych, których nie dotyczy obowi
ą
zek utrzymywania rezerwy obowi
ą
zkowej;
3) zasady naliczania oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej i przekazywania
ś
rodków pieni
ęż
nych nale
ż
nych z tytułu
tego oprocentowania.
2. Zarz
ą
d NBP mo
ż
e okre
ś
la
ć
wysoko
ść
zapasu gotówki w złotych, którego utrzymywanie w kasach bankowych
b
ę
dzie równoznaczne z utrzymywaniem rezerwy obowi
ą
zkowej w NBP.
3. Do przekazywania
ś
rodków, o którym mowa w art. 39 ust. 5, stosuje si
ę
zasady dotycz
ą
ce przekazywania
ś
rodków
pieni
ęż
nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowi
ą
zkowej ustalone dla banków.
Art. 41. 1. W razie naruszenia obowi
ą
zku okre
ś
lonego w art. 40 utrzymywania rezerwy, bank uiszcza na rzecz NBP
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
odsetki od ró
ż
nicy pomi
ę
dzy kwot
ą
, która podlega utrzymywaniu na rachunkach, a kwot
ą
faktycznie na tych rachunkach
utrzymywan
ą
.
2. Stawk
ę
odsetek, o których mowa w ust. 1, uchwala Zarz
ą
d NBP w wysoko
ś
ci nie wi
ę
kszej ni
ż
dwukrotna wysoko
ść
stopy oprocentowania kredytu lombardowego.
3. Zarz
ą
d NBP mo
ż
e wyrazi
ć
zgod
ę
na nieuiszczanie przez bank odsetek, o których mowa w ust. 1, gdy bank jest w
stanie zawieszenia, likwidacji albo upadło
ś
ci.
Art. 42. 1. NBP mo
ż
e udziela
ć
bankom kredytu refinansowego w złotych w celu uzupełnienia ich zasobów
pieni
ęż
nych.
2. NBP przy udzielaniu kredytu refinansowego kieruje si
ę
zdolno
ś
ci
ą
banku do spłaty tego kredytu wraz z odsetkami w
umownych terminach spłaty, z zastrze
ż
eniem, o którym mowa w ust. 3.
3. NBP mo
ż
e udzieli
ć
kredytu refinansowego tak
ż
e bankowi dla realizacji programu post
ę
powania naprawczego
banku.
4. Kredyt refinansowy mo
ż
e by
ć
udzielony:
1) do okre
ś
lonej kwoty w rachunku kredytu;
2) pod zastaw papierów warto
ś
ciowych - do wysoko
ś
ci równej okre
ś
lonej cz
ęś
ci nominalnej warto
ś
ci tych papierów
(kredyt lombardowy);
3) w innej formie, okre
ś
lonej przez Zarz
ą
d NBP.
5. Umowa o kredyt refinansowy mo
ż
e zosta
ć
rozwi
ą
zana przez ka
ż
d
ą
ze stron za siedmiodniowym terminem jej
wypowiedzenia.
6. Je
ż
eli sytuacja finansowa banku korzystaj
ą
cego z kredytu refinansowego ulega pogorszeniu w stopniu
zagra
ż
aj
ą
cym terminowej spłacie kredytu, albo bank ten nie przestrzega istotnych postanowie
ń
umowy kredytowej, NBP
mo
ż
e wypowiedzie
ć
t
ę
umow
ę
i za
żą
da
ć
wcze
ś
niejszej spłaty kredytu, w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci, w terminie krótszym ni
ż
okre
ś
lony w tej umowie.
7. Do umowy o kredyt refinansowy stosuje si
ę
przepisy
ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z
2002 r. Nr 72, poz. 665, z pó
ź
n. zm.), ze zmianami wynikaj
ą
cymi z niniejszej ustawy.
Art. 43. W przypadku i na warunkach, o których mowa w
art. 34 ust. 3
ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym
Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 474 oraz z 2008 r. Nr 196, poz. 1214 i Nr 209, poz. 1315), NBP
mo
ż
e udziela
ć
kredytu Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu..
Art. 44. 1. NBP mo
ż
e przyjmowa
ć
od banków weksle do dyskonta i redyskonta.
2. Zarz
ą
d NBP okre
ś
la rodzaje weksli przyjmowanych przez NBP do dyskonta i redyskonta oraz uchwala zasady i tryb
ich dyskonta oraz redyskonta.
Art. 45. (uchylony).
Art. 46. W razie zagro
ż
enia realizacji polityki pieni
ęż
nej Rada mo
ż
e w drodze uchwały wprowadzi
ć
:
1) ograniczenie
wielko
ś
ci
ś
rodków
pieni
ęż
nych
oddawanych
przez
banki
do
dyspozycji
kredytobiorców
i
po
ż
yczkobiorców;
2) obowi
ą
zek utrzymywania nieoprocentowanego depozytu w NBP od zagranicznych
ś
rodków wykorzystanych przez
banki i krajowych przedsi
ę
biorców.
Art. 47. Po
ż
yczki i kredyty zaci
ą
gni
ę
te przez NBP w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych mog
ą
by
ć
przeznaczane na udzielanie kredytu w walutach obcych bankom krajowym.
Art. 48. NBP mo
ż
e:
1) emitowa
ć
i sprzedawa
ć
papiery warto
ś
ciowe;
2) sprzedawa
ć
i kupowa
ć
dłu
ż
ne papiery warto
ś
ciowe w operacjach otwartego rynku;
3)
organizowa
ć
obrót papierami warto
ś
ciowymi, których jest emitentem oraz papierami warto
ś
ciowymi emitowanymi albo
por
ę
czanymi lub gwarantowanymi przez Skarb Pa
ń
stwa;
4) otwiera
ć
rachunki lokat terminowych banków.
Art. 49. NBP mo
ż
e by
ć
powierzona obsługa po
ż
yczki pa
ń
stwowej, zaci
ą
gni
ę
tej w drodze emisji papierów
warto
ś
ciowych.
Art. 50. NBP mo
ż
e przyjmowa
ć
do przechowania i administrowania oraz jako przedmiot zabezpieczenia papiery
warto
ś
ciowe, w tym papiery warto
ś
ciowe, których jest emitentem.
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Art. 50a. W przypadku zabezpieczenia wierzytelno
ś
ci NBP, zaspokojenie roszcze
ń
NBP jako zastawnika nast
ę
puje w
sposób przewidziany w Kodeksie cywilnym albo - je
ż
eli umowa z zastawc
ą
tak stanowi - przez sprzeda
ż
przedmiotu
zastawu przez NBP w imieniu zastawcy lub przej
ę
cie go przez NBP.
Rozdział 7
Prowadzenie rachunków bankowych
Art. 51. 1. NBP prowadzi rachunki:
1) banków;
2) bud
ż
etu pa
ń
stwa;
3) Bankowego Funduszu Gwarancyjnego;
3a) Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszcz
ę
dno
ś
ciowo-Kredytowej - dla celów przeprowadzania rozlicze
ń
, o których mowa w
art. 3
ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach osz
ę
dno
ś
ciowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r.
Nr 1, poz. 2, z pó
ź
n. zm.
1)
);
4) innych osób prawnych, za zgod
ą
Prezesa NBP.
2. Zarz
ą
d NBP okre
ś
la, w drodze uchwały, warunki otwierania i prowadzenia rachunków banków.
Rozdział 8
Działalno
ść
dewizowa
Art. 52. 1. NBP realizuje funkcje centralnej bankowej instytucji dewizowej poprzez gromadzenie rezerw dewizowych,
zarz
ą
dzanie rezerwami dewizowymi oraz podejmowanie czynno
ś
ci bankowych i innych maj
ą
cych na celu zapewnienie
bezpiecze
ń
stwa obrotu dewizowego i płynno
ś
ci płatniczej kraju.
2. Prezes NBP wykonuje kontrol
ę
w zakresie ustalonym w przepisach prawa dewizowego.
3. NBP mo
ż
e pełni
ć
funkcje agenta finansowego Rz
ą
du w zakresie zawierania i realizacji umów kredytowych oraz
obsługi zadłu
ż
enia zagranicznego pa
ń
stwa; NBP nie odpowiada za zobowi
ą
zania Skarbu Pa
ń
stwa w tym zakresie.
Szczegółowy tryb post
ę
powania ustali ka
ż
dorazowo umowa mi
ę
dzy NBP i Ministrem Finansów.
4. NBP mo
ż
e posiada
ć
warto
ś
ci dewizowe i dokonywa
ć
obrotu tymi warto
ś
ciami we własnym imieniu i na własny
rachunek oraz na rachunek innych podmiotów, jak równie
ż
wykonywa
ć
czynno
ś
ci obrotu dewizowego w kraju i za granic
ą
,
w tym równie
ż
w zakresie udzielania i zaci
ą
gania kredytów i po
ż
yczek zagranicznych oraz udzielania i przyjmowania
por
ę
cze
ń
i gwarancji bankowych w obrotach z zagranic
ą
.
5. (uchylony).
Rozdział 9
Szczególne obowi
ą
zki i uprawnienia NBP
Art. 53. Zało
ż
enia polityki pieni
ęż
nej, sprawozdanie z wykonania zało
ż
e
ń
polityki pieni
ęż
nej oraz akty normatywne
organów NBP - z wyj
ą
tkiem aktów, o których mowa w art. 54 ust. 1 - ogłaszane s
ą
w Dzienniku Urz
ę
dowym
Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Art. 54. 1. Prezes NBP wydaje Dziennik Urz
ę
dowy Narodowego Banku Polskiego, w którym ogłasza si
ę
:
1) akty organów NBP dotycz
ą
ce funkcjonowania banków;
2) bilans oraz rachunek zysków i strat NBP.
2. Prezes NBP mo
ż
e skierowa
ć
do ogłoszenia równie
ż
inne ni
ż
okre
ś
lone w ust. 1 akty prawne i obwieszczenia.
Art. 54a. 1. Nazwa oraz wzór graficzny pierwszej strony Dziennika Urz
ę
dowego Narodowego Banku Polskiego nie
mog
ą
by
ć
wykorzystywane przez inne ni
ż
NBP podmioty w celach zarobkowych w publikacjach, wydawnictwach lub innych
formach upowszechniania aktów prawnych.
2. Do wydawania Dziennika Urz
ę
dowego Narodowego Banku Polskiego i ogłaszania w nim aktów prawnych stosuje
si
ę
odpowiednio przepisy
art. 3
,
art. 4
,
art. 6
,
art. 7
,
art. 15-20
i
art. 27
ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów
normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr 62, poz. 718, z pó
ź
n. zm.
2)
).
Art. 55. Pracownicy NBP oraz członkowie Rady i organów opiniodawczo-doradczych przy Zarz
ą
dzie NBP s
ą
obowi
ą
zani do nieujawniania osobom nieupowa
ż
nionym informacji, z którymi zapoznali si
ę
w trakcie wykonywania swoich
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
obowi
ą
zków, w tym informacji obj
ę
tych tajemnic
ą
bankow
ą
na podstawie
ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo
bankowe, informacji obj
ę
tych ochron
ą
na podstawie przepisów dotycz
ą
cych ochrony informacji niejawnych, jak równie
ż
innych informacji chronionych ustawowo. Obowi
ą
zek ten trwa równie
ż
po rozwi
ą
zaniu stosunku pracy, a tak
ż
e po ustaniu
członkostwa w Radzie lub wspomnianych wy
ż
ej organach.
Art. 56. 1. Do składania o
ś
wiadcze
ń
w zakresie praw i obowi
ą
zków maj
ą
tkowych NBP s
ą
upowa
ż
nieni:
1) Prezes NBP albo
2) dwie osoby działaj
ą
ce ł
ą
cznie spo
ś
ród:
a) wiceprezesów NBP lub pozostałych członków Zarz
ą
du NBP oraz
b) pełnomocników powoływanych przez Zarz
ą
d NBP albo osob
ę
przez niego do tego upowa
ż
nion
ą
, działaj
ą
cych w
granicach udzielonych im pełnomocnictw.
2. Do wykonywania czynno
ś
ci okre
ś
lonego rodzaju lub czynno
ś
ci szczególnych osoby wymienione w ust. 1 mog
ą
ustanowi
ć
pełnomocnika działaj
ą
cego samodzielnie w granicach udzielonego pełnomocnictwa.
Art. 57. 1. NBP, na równi z jednostkami bud
ż
etowymi, korzysta ze zwolnienia od podatków oraz opłaty skarbowej.
2. Egzekucja nale
ż
no
ś
ci pieni
ęż
nych od NBP mo
ż
e by
ć
prowadzona, gdy wierzyciel zło
ż
ył w NBP tytuł egzekucyjny
s
ą
dowy lub administracyjny i w ci
ą
gu miesi
ą
ca od daty zło
ż
enia tytułu obj
ę
te nim
ś
wiadczenie nie zostało wykonane. Do
egzekucji przeciwko NBP stosuje si
ę
odpowiednio przepis
art. 1060
Kodeksu post
ę
powania cywilnego.
Art. 58. Nie mo
ż
na ogłosi
ć
upadło
ś
ci NBP.
Art. 59. NBP mo
ż
e inicjowa
ć
i organizowa
ć
badania naukowe, jak równie
ż
prowadzi
ć
działalno
ść
wydawnicz
ą
i
promocyjn
ą
.
Rozdział 10
Gospodarka finansowa NBP
Art. 60. Funduszami własnymi NBP s
ą
fundusz statutowy i fundusz rezerwowy.
Art. 61. Fundusz statutowy NBP wynosi 1,5 miliarda złotych.
Art. 62. 1. Fundusz rezerwowy jest tworzony z odpisów z zysku NBP, dokonywanych w terminie 14 dni od dnia
zatwierdzenia sprawozdania finansowego NBP, a
ż
do osi
ą
gni
ę
cia przez ten fundusz równowarto
ś
ci funduszu statutowego.
2. Wysoko
ść
odpisów, o których mowa w ust. 1, wynosi 5 % rocznego zysku.
3. Fundusz rezerwowy mo
ż
e by
ć
przeznaczony wył
ą
cznie na pokrycie strat bilansowych NBP.
Art. 63. (uchylony).
Art. 64. NBP prowadzi gospodark
ę
finansow
ą
na podstawie rocznego planu finansowego.
Art. 65. NBP tworzy rezerw
ę
na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych. Zasady tworzenia i
rozwi
ą
zywania tej rezerwy okre
ś
la Rada.
Art. 66. 1. Wielko
ść ś
rodków na wynagrodzenia ustalana jest corocznie w planie finansowym NBP, z uwzgl
ę
dnieniem
poziomu płac w sektorze bankowym.
2. Zasady wynagradzania pracowników NBP ustala Zarz
ą
d NBP.
3. Wynagrodzenie Prezesa i wiceprezesów NBP ustalane jest na podstawie przepisów o wynagradzaniu osób
zajmuj
ą
cych kierownicze stanowiska pa
ń
stwowe.
Art. 67. Zasady rachunkowo
ś
ci NBP powinny odpowiada
ć
standardom stosowanym w Europejskim Systemie Banków
Centralnych.
Art. 68. 1. Roczne sprawozdanie finansowe NBP składa si
ę
z:
1) bilansu;
2) rachunku zysków i strat;
3) informacji dodatkowej.
2. Rokiem sprawozdawczym (obrotowym) NBP jest rok kalendarzowy.
3. Zasady rachunkowo
ś
ci NBP, wzór bilansu, rachunku zysków i strat oraz zawarto
ść
informacji dodatkowej okre
ś
la
Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 wersja: 2010.06.22 -
System Informacji Prawnej Lex (Lex Omega) 39/2010
Rada.
Art. 69. 1. Roczne sprawozdanie finansowe NBP podlega badaniu przez biegłego rewidenta wybranego przez Rad
ę
.
2. Koszty badania, o którym mowa w ust. 1, ponosi NBP.
3. W terminie do dnia 30 kwietnia roku nast
ę
pnego po roku obrotowym Prezes NBP przedstawia roczne sprawozdanie
finansowe NBP Radzie Ministrów, która podejmuje decyzj
ę
w sprawie jego zatwierdzenia.
4. W terminie 14 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego NBP cz
ęść
rocznego zysku NBP
(wpłata z zysku NBP) podlega odprowadzeniu do bud
ż
etu pa
ń
stwa.
Art. 70. Prezes NBP w ci
ą
gu 5 miesi
ę
cy od zako
ń
czenia roku bud
ż
etowego przedstawia Sejmowi roczne
sprawozdanie z działalno
ś
ci NBP.
Rozdział 11
Przepisy przej
ś
ciowe i ko
ń
cowe
Art. 71.
Ś
rodki niewykorzystanych z dniem wej
ś
cia w
ż
ycie niniejszej ustawy funduszy: inwestycyjnego, dewizowego,
ryzyka, post
ę
pu techniczno-ekonomicznego oraz cz
ęś
ci funduszu
ś
rodków trwałych pozostałych po uzupełnieniu funduszu
statutowego - podlegaj
ą
przekazaniu na fundusz rezerwowy.
Art. 72. W
ustawie
z dnia 1 sierpnia 1992 r. o zmianie ustawy - Prawo bud
ż
etowe (Dz. U. Nr 64, poz. 322) skre
ś
la si
ę
art. 3.
Art. 73. Zbycie posiadanych przez NBP udziałów w spółkach prawa handlowego powinno nast
ą
pi
ć
do ko
ń
ca 2002 r.
Art. 74. 1. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w niniejszej ustawie zachowuj
ą
moc
dotychczasowe przepisy wykonawcze, o ile nie s
ą
sprzeczne z przepisami tej ustawy.
2. Prezes NBP w terminie 6 miesi
ę
cy od dnia wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy ogłosi w Dzienniku Urz
ę
dowym NBP wykaz
obowi
ą
zuj
ą
cych dotychczas przepisów wykonawczych.
3. Pracownicy NBP uprawnieni do
wykonywania
czynno
ś
ci nadzoru
na
podstawie
przepisów dotychczas
obowi
ą
zuj
ą
cych mog
ą
wykonywa
ć
obowi
ą
zki inspektorów nadzoru bankowego do dnia 31 grudnia 2000 r.
Art. 75. Traci moc
ustawa
z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 360, z
1993 r. Nr 6, poz. 29, z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 80, poz. 369, Nr 121, poz. 591 i Nr 136, poz. 703, z 1996 r. Nr 106, poz.
496 oraz z 1997 r. Nr 79, poz. 484, Nr 111, poz. 740 i Nr 121, poz. 770).
Art. 76. Ustawa wchodzi w
ż
ycie z dniem 1 stycznia 1998 r.
__________
1)
Zmiany wymienionej
ustawy
zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 101, poz. 1178, z 2001 r. Nr 8, poz. 64 i Nr 100,
poz. 1081, z 2002 r. Nr 169, poz. 1387 i Nr 241, poz. 2074 oraz z 2004 r. Nr 68, poz. 623 i Nr 146, poz. 1546.
2)
Zmiany wymienionej
ustawy
zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 46, poz. 499, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 113,
poz. 984, z 2003 r. Nr 65, poz. 595 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959.