Klub Paryski

Klub Paryski – nieformalna grupa wysokich urzędników do spraw finansów z 19
najbogatszych krajów świata, która zajmuje się usługami finansowymi, jak restrukturyzacja i
umarzanie długów krajów. Dłużnicy są zwykle rekomendowani przez

Fundusz Walutowy

, gdy zawiodą inne metody

oddłużania

Pierwsze spotkanie Klubu miało miejsce w

1956

r., gdy negocjacje podjęła

Argentyna

. Od tej

pory uzyskano 383 porozumienia (stan w

2004

r.) dotyczące 79 krajów – od

1983

r. łączna

suma negocjowanych umów wyniosła 427 mld

Klub spotyka się regularnie 10-11 razy w roku w siedzibie francuskiego ministerstwa
gospodarki, finansów i przemysłu w

Paryżu

. W 2004 r. przewodniczącym klubu jest francuski

podsekretarz skarbu (w 2004 r.

Jean-Pierre Jouyet

). Klub jest obsługiwany przez stały

sekretariat wyznaczony przez francuskie ministerstwo skarbu.

Klub Paryski a zadłużone kraje

Polska

Pierwsze kontakty

Polski

z Klubem Paryskim, w którym były reprezentowane rządy –

wierzyciele, podjęte zostały w

1980

roku. 27 kwietnia następnego roku podpisano

porozumienie o refinansowaniu zobowiązań o wartości 2,2 mld USD, przypadających na

1981

rok. Kolejne umowy były zawierane 15 lipca

1985

(dotyczyła refinansowania kwoty

10,2 mld USD), 16 grudnia 1987 (8,5 mld USD) i 16 lutego 1990 (odroczenie spłaty 9,4 mld
USD na lata 1997-2004 – 8 lat spłat po 6-letniej karencji).

Przełom przyniosły zmiany po roku

1989

. Rozmowy z rządowymi wierzycielami z tzw.

Klubu Paryskiego trwały do

1991

roku, kiedy wreszcie rząd polski podpisał „protokół

uzgodnień w sprawie redukcji i reorganizacji zadłużenia RP”. Objął on wszystkie
zobowiązania naszego kraju wobec 17 wierzycieli z tytułu kredytów długo- i
średnioterminowych, które zostały zaciągnięte do końca

1983

roku (na koniec

1990

zadłużenie wobec państw Klubu Paryskiego wynosiło 32,778 mld

USD

[1]

Zgodnie z umową

miało zostać zredukowane 50% skumulowanej wartości długu (razem z należnymi odsetkami
za lata następne). Ponadto Klub Paryski przychylił się do propozycji Polski stwarzając
możliwość zastosowania mechanizmu konwersji części długu (do 10% czyli ok. 3 mld USD)
na cele ekologiczne, uzgodnione w umowach bilateralnych między

Polską

a poszczególnymi

krajami wierzycielskimi.

W I etapie, rozpoczętym w kwietniu

1991

umorzono 6,9 mld USD odsetek oraz 2,9 mld USD

kapitału

zadłużenia. W II etapie (realizowanym od kwietnia

1994

), wierzyciele mieli do

wyboru 3 opcje: redukcja kapitału i konieczność spłaty odsetek w pełnej wysokości od
zredukowanego kapitału, redukcja odsetek naliczonych od całego kapitału według stopy
rynkowej oraz wariant mieszany czyli redukcja 50% kwoty należnych odsetek za lata

1994

2003

, ale pozostałe 50% odsetek miało być skapitalizowane i następnie spłacane w 22

równych, półrocznych

ratach

wraz z kapitałem. Z pierwszej opcji skorzystały:

, a na drugą zdecydowały się:

Wariant mieszany dotyczył tylko 1/10 długu wobec

Japonii

. W sumie redukcja kapitału

zadłużenia wynosiła ok. 6 mld USD, (łącznie z kwotą 2,9 mld USD z I etapu), a ostateczna
kwota zredukowanych odsetek będzie znana po spłacie wszystkich rat odsetkowych (w

1994

szacowano korzyści z tytułu redukcji odsetek na 1 mld USD rocznie).

Dług Polski wobec członków Klubu Paryskiego na koniec

1994

wynosił 26 818,28 mln

USD

[2]

(już z uwzględnieniem redukcji kapitału).:

Państwo

Kwota mln USD Udział %

Francja

4 874,22

18,17

Brazylia

3 731,41

13,91

Austria

3 536,86

13,19

RFN

3 401,05

12,68

Kanada

2 708,83

10,10

Japonia

1 681,26

6,27

Włochy

1 647,30

6,14

USA

1 590,77

5,93

Wielka Brytania

1 441,19

5,37

Szwajcaria

514,40

1,92

Holandia

390,28

1,46

Szwecja

347,25

1,29

Belgia

325,11

1,21

Norwegia

269,81

1,01

Dania

190,62

0,71

Hiszpania

92,26

0,34

Finlandia

75,66

0,28

RAZEM

26 818,28

100,00

Harmonogram spłat zgodnie z porozumieniem z Klubem Paryskim został dostosowany do
przewidywanych zdolności płatniczych Polski, dlatego w pierwszych trzech latach płatności
były niewielkie, dzięki ograniczeniu spłat odsetek do 20 proc. i

karencji

rat kapitału. Spłata

całego zadłużenia miała nastąpić do

2014

W ramach

ekokonwersji

długu,

Polska

otrzymała na przedsięwzięcia w ochronie środowiska

kwotę 571 mln USD. Środkami tymi zarządza

EkoFundusz

, otrzymując je w rocznych ratach

w latach

(na podstawie umów z

W roku

za kwotę 2,5 mld USD wykupiono przed terminem dług wobec

Brazylii

wartości nominalnej 3,3 mld USD.

Dług Polski wobec Klubu Paryskiego na początku

wynosił ok. 11,4 mld

mld

), z czego ok. 2,1 mld EUR przypadało planowo do spłaty w roku

2005

. Większość

pozostałego zadłużenia miała zostać spłacona w najbliższych latach, do 2009 włącznie
(jedynie ok. 70 mln EUR – w latach 2010 – 2014).

Harmonogram spłat rat kapitałowych w Klubie Paryskim (stan na 31.12.2004):

•

2005 r. – 2 625 mln USD

•

2006 r. – 3 072 mln USD

•

2007 r. – 3 570 mln USD

•

2008 r. – 4 072 mln USD

•

2009 r. – 2 141 mln USD

•

2010 r. – 19 mln USD

•

2011 r. – 20 mln USD

•

2012 r. – 21 mln USD

•

2013 r. – 23 mln USD

•

2014 r. – 12 mln USD

2005

Polska

podjęła kroki w celu przedterminowej spłaty wobec wierzyciel z Klubu

Paryskiego. 31 marca

2005

spłacono przed terminem część zobowiązań. Łączna wartość

zobowiązań objętych przedterminowym wykupem wynosiła około 3,27 mld EUR, co
stanowiło blisko 29% zadłużenia Polski wobec szesnastu państw wierzycielskich
reprezentowanych w Klubie Paryskim. Uwzględniając należne

odsetki

i raty kapitałowe,

wierzyciele z Klubu Paryskiego otrzymali w

2005

środki o równowartości około 4,34 mld

EUR.

W całości zostało wtedy spłacone zadłużenie wobec

. Dodatkowo podpisano umowę dotyczącą spłaty

części zadłużenia wobec

Kanady

. W późniejszym czasie zawarto umowy z kolejną grupą

państw, które wyraziły zgodę na wcześniejszą spłatę zadłużenia, tzn. z

. Na kraje te przypadało łącznie około 10% wszystkich

możliwych do objęcia przedterminową spłatą zobowiązań wobec Klubu Paryskiego. Polskie
Ministerstwo Finansów poprowadziło też dalsze rozmowy z pozostałymi państwami
wierzycielskimi, które na ten czas nie przedstawiły jeszcze swego ostatecznego stanowiska

wobec propozycji przedstawionej przez Polskę. Część krajów wyraziła swój brak
zainteresowania, w szczególności były to

Japonia

Belgia

(rezygnacja z wysokich odsetek

powiększyłaby

deficyty budżetowe

tych krajów), ostatecznie jednak i one dały się przekonać.

Wykup zadłużenia wobec Klubu Paryskiego został sfinansowany poprzez emisje

obligacji

zagranicznych. Głównym uzasadnieniem dla przedterminowego wykupu zadłużenia wobec
Klubu Paryskiego było dążenie do lepszego rozłożenia terminów spłat zadłużenia
zagranicznego i zmniejszenie w ten sposób

ryzyka

refinansowania

tych zobowiązań.

Dnia

31 marca

2009

Polska ostatecznie spłaciła wszystkie swoje zobowiązania wobec Klubu

Paryskiego (za wyjątkiem 118 mln USD zobowiązań wobec Japonii, które będą spłacane
zgodnie z harmonogramem do roku 2014).

[3][4]

Waldemar Kuczyńsk i

[5]

Większość gierkowskich pożyczek przejedliśmy i zmarnowaliśmy. Po 1989 r. pożyczyliśmy
więcej niż Gierek, ale na konieczne reformy. W styczniu 2009 r. dług skarbu państwa wynosił
583,9 mld zł, z czego zagraniczny 209,7 mld zł. I o tym powinni pamiętać apologeci I sekretarza.
A także politycy, jak PiS, wzywający do życia na kredyt.

Przypisy

↑

Stan finansów publicznych Polski

(

pol.

)

. Magazyn "Kontrateksty", 17 września 2003. [dostęp 8

kwietnia 2009].

↑

Stan finansów publicznych Polski

(

pol.