1.Formy sprawiedliwości naprawczej.
Sprawiedliwość naprawcza (resorative justice) - to jedna z istniejących i funkcjonujących teorii sprawiedliwości. U jej podstaw tkwi dążenie do naprawienia wyrządzonej krzywdy lub popełnionego przestępstwa. Istotą programów i praktyk sprawiedliwości naprawczej jest zaangażowanie i współpraca wszystkich osób, w których interesie leży rozwiązanie danego problemu. Podejmowane działania koncentrują się na potrzebach, uczuciach, oczekiwaniach poszkodowanego oraz przyjęciu odpowiedzialności przez sprawcę.
Prawo karne stara się w sposób jednoznaczny dopasować każdy przypadek kodeksu i określić stopień winy. Praktycznie pozbawia się, więc pokrzywdzonego praw strony. U podstaw idei sprawiedliwości naprawczej jest zadośćuczynienie, a jej celem jest pojednanie stron.
Trzy formy realizowania sprawiedliwości naprawczej:
W zależności od potrzeb, może ona stać się alternatywą dla tradycyjnego wymiaru sprawiedliwości. Wśród nich jest mediacja, która odciąża sądy i przyspiesza rozpoznawanie spraw. Wzmocnienie dla społeczności lokalnej niektórzy odnajdują w konferencjach sprawiedliwości lokalnej. Warunkiem zaś wypracowania, skutecznego, zadowalającego obie strony kompromisu są rzetelnie przygotowane i przeprowadzone negocjacje. Negocjacje są procesem przechodzenia dwóch ludzi do punktu, w którym osiągają rozwiązanie lub porozumienie.
Inną alternatywną metodą dla rozwiązania sporów są konferencje sprawiedliwości naprawczej. Proces ten rozpoczyna się z chwilą przyznania się sprawcy do winy, okazania przez niego skuchy, uznania odpowiedzialności za czyn oraz wyrażenia gotowości naprawienia wyrządzonej szkody. W tego typu konferencji biorą udział osoby bliskie pokrzywdzonemu i sprawcy oraz przedstawiciele społeczności lokalnej. Prowadzący konferencje sprawiedliwości naprawczej swobodnie może wypowiadać swoje opinie. Jego zadaniem jest pilnowanie porządku spotkania, jest także jego aktywnym uczestnikiem, który posiada prawo wypracowania porozumienia. Ponieważ istota konferencji sprawiedliwości naprawczej jest dochodzenie do wspólnego dobra, zawarte porozumienie uwzględnia nie tylko potrzeby pokrzywdzonego, ale także społeczności lokalnej.
Postępowanie mediacyjne jest podstawową, najczęściej stosowaną formą sprawiedliwości naprawczej. Nie powinno jednak być postrzegane jedynie przez pryzmat popełnionego przestępstwa. Metoda ta coraz częściej znajduje zastosowanie w sprawach małżeńskich, sąsiedzkich, rodzinnych, w prawach dotyczących stosunków lokalnych oraz ponadlokalnych, w prawie pracy, używana celem zapobieżenia eskalacji sporu, przeradzającego się często w konflikt kryminalny.
2.Statut szkolnego klubu mediacji.
I. Postanowienia ogólne.
§ 1. Szkolny Klub Mediacji, zwanym w skrócie „SKM”, jest dobrowolnym zrzeszeniem się uczniów oraz nauczycieli zajmujących się działaniami z zakresu pokojowego rozwiązywania konfliktów.
§ 2. 1. Terenem działania stowarzyszenia jest obszar Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr. 2 w Gdyni.
2. Siedzibą Stowarzyszenia jest miasto Gdynia.
§ 3. SKM opiera swoją działalność na pracy społecznej członków i wolontariuszy.
§ 4. Stowarzyszenie może być członkiem wojewódzkich i krajowych organizacji społecznych o takich samych lub podobnych celach.
§ 5. 1.Szkolny Klub Mediacji ma prawo używania odznak, pieczęci i innych symboli zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
2. Za zasługi w realizacji zadań statutowych SKM może nadawać punkty z zachowania oraz nagrody.
II. Cele i środki działania.
§ 6. Celem SKM jest promowanie i wspieranie rozwoju działań służących do pokojowego rozwiązywania konfliktów, ze szczególnym uwzględnieniem mediacji, negocjacji, dialogu i komunikacji społecznej, umacniania praw człowieka.
§ 7. SKM realizuje swoje cele poprzez:
podnoszenie świadomości społecznej, tzn. edukowanie i informowanie, w zakresie zarządzania konfliktami, polubownego rozwiązywania sporów, dialogu i komunikacji społecznej,
kształcenie członków SKM poprzez organizowanie i wspieranie: szkoleń, seminariów, warsztatów, konferencji, akcji informacyjnych,
współpracę międzyszkolną
inne działania określone w programie działania SKM, zgodne z jego celami.
III. Członkowie, ich prawa i obowiązki.
§ 8. Członkiem SKM może być osoba:
podejmująca naukę w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Gdyni,
nauczająca w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Gdyni,
c) legitymująca się dyplomem ukończenia co najmniej podstawowego (24-godzinnego) szkolenia z zakresu mediacji prowadzonego przez specjalnie wyznaczoną do tego osobę,
d) posiadająca co najmniej dobrą ocenę z zachowania i pozytywną opinię psychologa szkolnego,
e) posiadająca umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz nawiązywania kontaktów międzyludzkich.
§ 9. 1. Członkowie SKM dzielą się na: a) zwyczajnych, b) wspierających, c) honorowych.
a) członkiem zwyczajnym może być uczeń 2 Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni zajmujący się działaniami lub wspieraniem działań służących realizacji celów SKM,
b) członkiem wspierającym może być uczeń Gimnazjum nr 23 w Gdyni, która popiera w formie wolontariatu realizację celów SKM,
c) członkiem honorowym może być nauczyciel kierujący całokształtem SKM oraz dyrektor i jego zastępcy.
§ 10. Członkowie Stowarzyszenia mają prawo:
a) korzystania z symboli i noszenia odznak przynależności do SKM,
b) swobodnego wypowiadania się w sprawach funkcjonowania SKM i kształtowania jego programu,
c) aktywnego uczestnictwa w przedsięwzięciach organizowanych przez SKM.
§ 11. Członkowie SKM obowiązani są do:
a) przestrzegania postanowień statutu, regulaminów i uchwał władz SKM,
b) przestrzegania kodeksu etycznego SKM oraz reguł polubownego rozwiązywania sporów,
§ 12. Przynależność do SKM ustaje w razie:
a) ukończenia Gimnazjum nr 23 w Gdyni, 2 Liceum Ogólnokształcącego
b) dobrowolnego wystąpienia zgłoszonego pisemnie do przewodniczącego SKM.
IV. Struktura organizacyjna.
§ 13. Władzami SKM są:
1) Dyrektor szkoły,
2) W-ce dyrektor szkoły,
3) Nauczyciela zaangażowani w SKM,
4) Wyznaczony przez organ szkolny samorząd SKM.
§ 14. 1. SKM jest powoływany i rozwiązywany przez dyrektora Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Gdyni.
2. Do utworzenia klubu wymagana jest liczba co najmniej 3 członków zwyczajnych, 2 członków wspierających i 1 członka honorowego.
3. Nad prawidłowością działania klub pieczę sprawuje członek honorowy i dyrektor szkoły.
V. POSTANOWIENIA KOŃCOWE.
§ 15. 1.Uchwałę w sprawie zawieszenia lub rozwiązania SKM podejmuje dyrektor placówki większością 2/3 głosów, przy obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania.
3.Kodeks etyki mediatora
1. Mediator powinien kierować się przede wszystkim dobrem i interesami stron.
2. Mediator powinien postępować w taki sposób, aby wszystkie strony sporu rozumiały istotę mediacji, rolę mediatora oraz warunki porozumienia.
3. Mediator zobowiązany jest do zachowania: bezstronności, poufności, neutralności.
4. Mediator odnosi się z szacunkiem do stron.
5. Mediator powinien zachowywać poufność mediacji, zarówno przed jego rozpoczęciem, w trakcie, jak i po jego zakończeniu.
6. Mediator powinien unikać konfliktu interesów ze stronami.
7. Mediator zobowiązany jest do informowania stron o przebiegu mediacji, swojej roli oraz o zasadach, jakie obowiązują podczas mediacji.
8. Mediator odpowiada za atmosferę podczas procesu mediacji.
9. Mediator jest lojalny wobec szkolnego klubu mediacji, jak i jego członków.
10. Mediator, jako osoba promująca polubowne rozwiązanie konfliktu, wyrzeka się używania przemocy względem innych.
Larysa Wróbel, Iga Kołodziejska, Natalia Łobasiuk – klasa IB
Kodeks i status został opracowany na podstawie strony http://www.mediacje-ksm.pl/